Tải bản đầy đủ (.doc) (19 trang)

SKKN Kinh nghiệm dạy liên môn Sử Địa ở trường THCS

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (136.16 KB, 19 trang )

A.PHẦN MỞ ĐẦU
I. Lý do chọn đề tài.
Hiện nay việc đổi mới phương pháp dạy học văn vẫn là một vấn đề quan trọng
có tính thời sự được nhiều cấp học, bậc học quan tâm. Đặc biệt với đề án đổi mới căn
bản, toàn diện nền giáo dục Việt Nam thì bộ môn Ngữ văn cũng phải có những bước
chuyển mình để đáp ứng những xu thế đó. Có lẽ, trong thời gian gần đây thì cụm từ
“ Dạy học theo mô hình trường học mới” ở Việt Nam cấp THCS đang nóng dần lên và
chắc chắn đây là vấn đề thách thức không nhỏ đối với những giáo viên có tâm huyết
với giáo dục. Có thể thấy trong xu thế chuyển mình của ngành giáo dục về chất và
lượng thì theo tôi quá trình dạy học cũng phải có sự thay đổi cơ bản từ hoạt động dạy
của giáo viên sang hoạt động học của học sinh, tức là chuyển từ phương pháp dạy học
truyền thống sang phương pháp dạy học tích cực của học sinh. Điều ấy cũng đồng
nghĩa với việc học sinh tự tổ chức hoạt động học, hợp tác làm việc, tự tìm tòi, suy
nghĩ chủ động nắm bắt kiến thức mới và vận dụng chúng vào cuộc sống. Theo tôi để
giúp học sinh phát huy được những năng lực ấy đòi hỏi người giáo viên ngoài vốn
kiến thức cơ bản nhằm phục vụ cho bài dạy của mình thì cần phải có kiến thức toàn
diện ở những bộ môn có sự liên quan chặt chẽ đến Văn học như Lịch sử hay Địa
lí...để làm cho các giờ dạy trở nên sinh động,hấp dẫn và từ đó tạo ra hứng thú học tập
cho các em. Từ đó giúp các em nhận thức được cuộc sống và bồi dưỡng cho các em
những tình cảm, những tư tưởng để cuộc sống tốt đẹp hơn và có ý nghĩa hơn. Quá
trình ấy chính là quá trình vận dụng phương pháp dạy theo hướng tích hợp liên môn.
Theo tôi với việc vận dụng phương pháp dạy học theo hướng tích hợp liên môn
vào các tiết dạy các em sẽ không còn phải ghi nhớ kiến thức một cách máy móc và
giúp các em không phải học nhiều lần cùng một nội dung kiền thức ở các môn học
khác nhau vì nó dễ gây quá tải, nhàm chán mà các em sẽ huy động tổng hợp kiến
thức,kĩ năng thuộc nhiều lĩnh vực khác nhau nhằm giải quyết nhiệm vụ học tập và đạt
tới mục tiêu chung của môn Ngữ văn. Phương pháp dạy học liên môn sẽ là phương
pháp đưa lại hiệu quả cao cho người dạy và người học. Mặt khác, tôi nhận thấy đây là
thời điểm đầu khi toàn ngành đang hướng tới mục tiêu dạy học theo chủ đề và tích
hợp liên môn thì việc áp dụng phương pháp dạy học theo hướng tích hợp liên môn
vào các tiết dạy của giáo viên nói chung và giáo viên bộ môn Ngữ văn nói riêng ở bậc


1


học THCS là rất cần thiết để tạo tiền đề vững chắc cho việc đưa mô hình trường học
V-NEN vào cấp THCS . Bởi như tôi đã trình bày ở trên trong mô hình V-NEN, học
sinh sẽ là trung tâm của hoạt động dạy học,các em chủ động nắm bắt kiến thức và giải
quyết những vấn đề nảy sinh trong thực tiễn, các em sẽ tự tin hơn khi mình được trang
bị kiến thức một cách toàn diện và những tiết học văn với các em sẽ không còn nhàm
chán, không phải là quá trình nhồi nhét kiến thức một cách cưỡng bức khiến các em
mất đi tính chủ động, sáng tạo trong học tập.Với mục đích đó tôi mong muốn bằng
những thể nghiệm mới của mình trong quá trình sử dụng phương pháp dạy học theo
hướng tích hợp liên môn sẽ là bước mở đầu cho việc khuyến khích các đồng nghiệp
cùng vận dụng và thay đổi cách dạy cũ để đáp ứng được yêu cầu của quá trình đổi
mới giáo dục của ngành.

II. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu.
Trong quá trình áp dụng phương pháp dạy học tích hợp liên môn trong môn
ngữ văn tôi xác định đối tượng nghiên cứu của mình là các học sinh ở bậc THCS nói
chung và trường THCS Long Sơn, Thạch Hà và cụ thể là các em học sinh ở hai lớp
9C,9E.
- Phạm vi nghiên cứu là chương trình Ngữ Văn bậc THCS, Ngữ Văn 9- tập 1.
- Tiết 66,67 văn bản “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long.
-Các kiến thức liên môn: Lịch sử, Địa lí, Giáo dục công dân, Mĩ thuật, Âm
nhạc.

III. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu.
1.Mục đích nghiên cứu.
-Theo tôi mục đích của việc ứng dụng phương pháp dạy học theo hướng tích
hợp liên môn vào tiết dạy cụ thể trước hết là tìm ra phương pháp mới mẻ, hợp lí khi
dạy văn bản “ Lặng lẽ Sa Pa” .

- Tạo ra hứng thú say mê cho học sinh trong tiết học để các em nắm chắc kiến
thức và có thêm những kiến thức thực tế liên quan đến bài học đó chính là cốt lõi của
đổi mới phương pháp dạy học.
2. Nhiệm vụ nghiên cứu.
- Tìm hướng tích hợp đa môn vào bài dạy “Lặng lẽ Sa Pa”
- Giúp học sinh gắn học tập với cuộc sống hàng ngày nhằm hòa nhập thế giới
học đường với thế giới cuộc sống.
2


IV. Giả thiết khoa học.
Tác phẩm “Lặng lẽ Sa Pa” là một tác phẩm hay nhưng theo tôi nếu dạy theo
phương pháp cũ như trước đây học sinh sẽ tiếp thu một cách thụ động ,thậm chí là bắt
các em phải hiểu một cách máy móc về lí tưởng sống của thế hệ thanh niên của đất
nước những năm 1960-1970 mà không thấy được tinh thần hăng hái và ý thức tự
nguyện cống hiến cho đất nước của những thanh niên “Ba sẵn sàng”. Vì vậy nếu giáo
viên vận dụng phương pháp học mới theo tích hợp liên môn theo tôi hiệu quả sẽ cao.
Trước hết học sinh sẽ rất hứng thú ,chủ động tiếp cận kiến thức qua tác phẩm. Khi các
em vận dụng được những kiến thức mà các em được học ở Lịch sử, Địa lí, Giáo dục
công dân… kết hợp với những hình ảnh thực tế sinh động về Sa Pa sẽ giúp các em có
cái nhìn tổng quát hơn. Đồng thời tạo cho các em kĩ năng tự học , tự nghiên cứu và
đặc biệt luôn biết khai thác kiến thức đã có để giải quyết một vấn đề mới.

V. Phương pháp nghiên cứu.
1. Nghiên cứu lí luận.
- Nghiên cứu tài liệu sách giáo khoa, sách giáo viên và một số tài liệu tham
khảo về nội dung đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích hợp liên môn.
2. Nghiên cứu thực tiễn.
- Quan sát thái độ và trực tiếp tìm hiểu ở học sinh.
- Dự giờ của đồng nghiệp rút kinh nghiệm để tìm hướng dạy mới.

- Dùng phương pháp so sánh đối chiếu giữ cách dạy cũ và cách dạy thể nghiệm
để rút ra những ưu điểm, nhược điểm trong cách dạy.

VI. Những đóng góp mới về mặt khoa học của chuyên đề.
Theo tôi nếu thực hiện ứng dụng phương pháp dạy học theo hướng tích hợp
liên môn trong tiết học “Lặng lẽ Sa Pa” sẽ tạo ra một phương pháp học có hiệu quả
vừa tạo ra hứng thú cho học sinh,vừa trang bị cho các em hiểu biết một cách toàn với
nhiều lĩnh vực. Các em sẽ xóa sự cách bức giữa trường học và thực tế. Mặt khác có
thể giúp các em thấy mối quan hệ chặt chẽ giữa Văn học với bộ môn Lịch sử để hiếu
hơn về quá khứ hào hùng đáng tự hào của dân tộc ta.Đồng thời giúp các em hiểu và
có những kiến thức đầy đủ hơn về mảnh đất Sa Pa: vẻ đẹp cũng như tiềm năng của
mảnh đất này . Theo tôi đó chính là những đóng góp khá quan trọng của đề tài này.

B. PHẦN NỘI DUNG
3


I. Cơ sở khoa học
1. Cơ sở lí luận.
Chúng ta đều biết trong dạy học các bộ môn,tích hợp được hiểu là sự kết hợp
các nội dung từ các môn học , lĩnh vực học tập hác nhau thành một môn học mới hoặc
lồng ghép các nội dung cần thiết vào những nội dung vốn có của các môn học. Tích
hợp là một trong những quan điểm mới trong giáo dục và đã trở thành xu thế trong
việc xác định nội dung dạy học trong nhà trường phổ thông và trong xây dựng chương
trình môn học ở nhiều nước trên toàn thế giới. Quan điểm tích hợp được xây dựng
trên cơ sở những quan niệm tích cực về quá trình học tập và quá trình dạy học. Tích
hợp là một trong những quan điểm giáo dục nhằm nâng cao năng lực cuả người học
để các em có đầy đủ phẩm chất và năng lực để giải quyết các vấn đề trong cuộc sống.
Quan điểm tích hợp và phương pháp dạy học theo hướng tích hợp đã được giáo
viên tiếp nhận nhưng vẫn ở mức độ thấp.Phần lớn giáo viên lựa chọn mức độ tích hợp

“liên môn” hoặc tích hợp “nội môn”.Các bài dạy theo hướng tích hợp sẽ làm cho nhà
trường gắn liền với thực tiễn cuộc sống ,sự phát triển của cộng đồng .Đối với việc dạy
học Ngữ Văn, quan điểm tích hợp không chỉ chú trọng đến nội dung kiến thức tích
hợp mà phải xây dựng một hệ thống làm việc ,các thao tác tương ứng nhằm tổ chức ,
dẫn dắt học sinh từng bước chiếm lĩnh đối tượng học tập,nội dung các môn học đồng
thời hình thành và phát triển năng lực ,kĩ năng tích hợp. Giờ Ngữ Văn theo quan điểm
tích hợp phải là một giờ học hoạt động phức hợp đòi hỏi sự tích hợp các kĩ năng,năng
lực liên môn để giải quyết nội dung tích hợp chứ không phải sự tác động các hoạt
động ,kĩ năng riêng lẻ lên một nội dung riêng rẻ thuộc một phân môn. Vì vậy việc
triển khai và áp dụng phương pháp tích hợp liên môn vào dạy học văn sẽ đáp ứng
được yêu cầu đổi mới của giáo dục đó là “lấy học sinh làm trung tâm” để tìm mọi
cách phát huy được năng lực tự học , tinh thần dân chủ và hứng thú trong học tập.
2. Cơ sở thực tiễn.
Như đã trình bày ở trên Ngữ Văn là một môn học có vị trí đặc biệt trong việc
thực hiện mục tiêu chung của nhà trường THCS. Mục tiêu của môn Ngữ Văn được
xác định rất rõ ràng “ góp phần hình thành những con người mới có trình độ học vấn
phổ thông cơ sở, chuẩn bị cho họ ra đời hoặc tiếp tục lên bậc cao hơn”. Vì vậy muốn
có những “sản phẩm giáo dục” đạt chất lượng cao đòi hỏi phải có sự nỗ lực không
ngừng của người dạy và người học. Trong khi đòi hỏi của xã hội và thực tiễn giáo dục
4


ngày càng cao mà các em học sinh lại ít có độ lắng để cảm thụ, rung cảm trước một
câu văn hay, một hình ảnh đẹp thậm chí các em còn ngại học văn. Vì vậy đòi hỏi
những giáo viên trực tiếp giảng dạy và học sinh phải có sự đổi mới phương pháp dạy
và học. Đặc biệt là khi ngành giáo dục đang tiến hành dạy thí điểm chương trình VNEN mà trong đó học sinh là trung tâm của mọi hoạt động và giáo viên chỉ hướng
dẫn các em con đường để chiếm lĩnh kiến thức thì việc đổi mới phương pháp dạy và
học quá cũ là rất cần thiết. Có thể nói qua nhiều năm giảng dạy tôi nhận thấy các giáo
viên đứng lớp đã thay đổi ít nhiều trong tư duy và phương pháp truyền thụ kiến thức
nhưng trong bài dạy các giáo viên chưa có sự liên kết chặt chẽ trong từng phương

diện kiến thức, học sinh hoạt động chưa tích cực, hiệu quả đem lại chưa cao. Chúng ta
đang chỉ đổi mới ở hình thức bên ngoài mà chưa thực sự làm thay đổi bản chất bên
trong. Vì vậy dạy học theo hướng tích hợp liên môn là một xu hướng tất yếu của dạy
học hiện đại và cũng là biện pháp tích cực hóa hoạt động nhận thức của học sinh để
tạo tiền đề vững chắc cho việc ứng dụng mô hình trường học mới và bậc THCS. Với
cách học mới giáo viên phải giúp học sinh thấy được mối quan hệ biện chứng giữa
các kiến thức được học trong chương trình với các bộ môn, vận dụng các kiến thức lý
thuyết và các kỹ năng thực hành.
Xuất phát từ thực tiễn trực tiếp giảng dạy Ngữ văn 9 trong những năm qua tôi
nhận thấy tác phẩm "Lặng lẽ Sa Pa" của Nguyễn Thành Long là một tác phẩm hay
trong phần văn học hiện đại. Đặc biệt tác phẩm mang giá trị giáo dục ý thức và lý
tưởng rất tốt cho thế hệ trẻ nói chung và học sinh nói riêng từ những nét đẹp bình dị,
trong sáng đầy nhiệt huyết của những con người yêu nghề, cống hiến quên mình và
chứa đựng những khát vọng sống đẹp đẽ. Nhưng quả thật để dạy được hay, thu hút
được sự chú ý của học sinh và giúp các em có cái nhìn toàn diện về một giai đoạn lịch
sử, một lớp người hăng say với lý tưởng để hình thành cho các em lý tưởng sống của
riêng mình là rất khó nên theo tôi phải tìm ra một hướng dạy mới. Vì vậy tôi đã mạnh
dạn áp dụng phương pháp dạy học theo hướng tích hợp liên môn vào bài dạy này.
II - ĐÁNH GIÁ VỀ THỰC TRẠNG NHỮNG VẤN ĐỀ LIÊN QUAN ĐẾN
NỘI DUNG ĐỀ TÀI
1. Thuận lợi:
- Đối với tác phẩm này trên thị trường và các phương tiện thông tin điện tử có
rất nhiều sách tham khảo, nhiều bài viết hay. Đây là một nguồn kiến thức phong phú
5


để giáo viên có thể làm giàu thêm vốn hiểu biết của mình về tác phẩm và tự tin hơn
trong việc truyền đạt kiến thức cho học sinh.
- Cơ sở vật chất nhà trường ngày càng đáp ứng được yêu cầu của việc dạy học
như hệ thống máy chiếu ở các phòng học chức năng.

- Bản thân tôi cũng luôn có ý thức trách nhiệm cao trong việc thực hiện nhiệm
vụ dạy học, luôn có ý thức học hỏi ở đồng nghiệp, tìm tòi và sáng tạo để nâng cao
chất lượng dạy học, biết ứng dụng CNTT vào dạy học.
2. Những khó khăn:
Tuy nhiên bên cạnh những thuận lợi nêu trên thì tôi nhận thấy cũng có không ít
khó khăn trong quá trình thực hiện:
- Mức độ tiếp thu không đồng đều
- Một số em còn tiếp thu một cách thụ động, thờ ơ.
- Truyện gắn liền với một giai đoạn lịch sử đầy ý nghĩa nhưng các em chưa có ý
thức tiếp cận mối quan hệ tương quan vì thực tế văn học cũng chính là một cuốn biên
niên sử ghi lại những biến cố lịch sử bằng ngôn ngữ nghệ thuật.
III - HỆ THỐNG CÁC TÁC ĐỘNG THÍ NGHIỆM, GIẢI PHÁP ĐÃ LÀM

1. Khảo sát, đánh giá học sinh về bài "Lặng lẽ Sa Pa" sau các tiết học.
Có thể nói qua nhiều năm được phân công giảng dạy bộ môn Ngữ văn nói
chung và môn Ngữ văn lớp 9 nói riêng tôi nhận thấy về phía giáo viên dù đã thay đổi
ít nhiều trong tư duy và phương pháp truyền thụ kiến thức nhưng trong các bài dạy
các giáo viên chưa có sự liên kết chặt chẽ trong từng phương diện kiến thức điều đó
có nghĩa là giáo viên chưa có kiến thức toàn diện ở các bộ môn cần thiết. Mặt khác
đối với học sinh vì các em quen tiếp thu kiến thức một cách thụ động theo kiểu “đổ
đầy” nên sau mỗi bài học các em ít đọng lại được những cơ bản và không nắm được
tư tưởng trong tác phẩm từ đó các em không biết vận dụng vào giải quyết các tình
huống lâu dần các em mất hứng thú trong học tập. Trong những năm được phân công
giảng dạy ở lớp 9, năm cuối cấp của các em tuy bản thân đã có ý thức tự học và trau
dồi chuyên môn nhưng chưa tự tin để áp dụng phương pháp dạy học theo hướng tích
hợp liên môn nên tôi chưa nhìn thấy được sự say mê thật sự của các em trong các tiết
học vì vậy tôi đã rất trăn trở, mong muốn thắp lên ở các em ngọn lửa đam mê với bộ
môn của mình nên tôi đã mạnh dạn vận dụng phương pháp dạy học theo hướng tích
hợp liên môn vào các tiết dạy đặc biệt tôi chọn tiết dạy bài: “Lặng lẽ Sa Pa” của
6



Nguyễn Thành Long để thể nghiệm. Sau các tiết dạy ở các lớp 9C,9E tôi nhận thấy đã
có sự thay đổi khá tích cực trong thái độ học tập của các em so với các lớp trước đây
chưa áp dụng phương pháp dạy học theo hướng tích hợp liên môn dù cùng một bài
học .Cụ thể như sau:
+ Mức độ yêu thích tiết học:
s

Đánh giá

Lớp


số

9C

26

20

76,9%

4

15,4%

2


7,7%

29

26

89,7%

3

10,3%

0

0%

9E

Hứng thú

Có hứng thú

Chưa hứng thú

+ Đánh giá theo sự hiểu biết:

số

Lớp


Đánh giá
Kĩ năng phân tích

Kĩ năng cảm nhận

Sssss

9C
9E

26
29

22
29

84,6%
100%

20
29

76,9%
100%

Kĩ năng vận dụng
theo từng mức độ
18
25


69,2%
86,2%

2. Các giải pháp đã làm
Sau khi tìm hiểu về bản chất của quan niệm dạy học tích hợp và cụ thể là
phương pháp dạy học thoe hướng tích hợp liên môn vào trong văn bản "Lặng lẽ Sa
Pa" của nhà văn Nguyễn Thành Long ở tiết 66,67 tôi đã tiến hành tuần tự từng bước
từ xây dựng mục tiêu dạy học và mục tiêu cụ thể cho tiết dạy, chuẩn bị về kiến thức sẽ
tích hợp trong các bộ môn cũng như chuẩn bị các đồ dùng dạy học cần thiết. Soạn
giáo án theo những định hướng cụ thể trên tôi đã thực hiện cụ thể như sau:
IV . CÁC BƯỚC TIỀN HÀNH CỤ THỂ.
1. Các bước đã vận dụng trong bài dạy
Sau khi tìm hiểu về bản chất của quan niệm dạy học tích hợp và cụ thể là
phương pháp dạy học theo hướng tích hợp liên môn vào trong việc dạy văn bản "Lặng
lẽ Sa Pa" của Nguyễn Thành Long ở tiết 66,67 tôi đã tiến hành tuần tự từng bước:
+ Xây dựng mục tiêu dạy học chung.
7


+ Xây dựng mục tiêu cụ thể cho tiết dạy.
+ Chuẩn bị về kiến thức sẽ tích hợp trong các bộ môn .
+ Chuẩn bị các đồ dùng dạy học cần thiết
2. Các bước tiến hành
A, Mục tiêu dạy học
1. Mục tiêu chung
Về nội dung: Tác phẩm văn học bao giờ cũng là một bức tranh sinh động về
cuộc sống và con người. Qua bức tranh đó người viết luôn gửi gắm những tình cảm,
tư tưởng và thái độ của mình trước cuộc sống. Nhưng để tiếp cận giá trị tư tưởng chứa
đựng trong mỗi tác phẩm văn học thì người học cần phải có hiểu biết nhất định về bối
cảnh lịch sử, hoàn cảnh ra đời của tác phẩm .... để học sinh tiếp cận tác phẩm một

cách có hệ thống và có cái nhìn, đánh giá đúng về tác phẩm. Chính vì vậy mà trong
một tiết học Ngữ văn việc tích hợp một cách linh hoạt, sáng tạo kiến thức liên môn sẽ
giúp cho học sinh dễ dàng tiếp cận văn bản và hiểu sâu sắc hơn những chi tiết nghệ
thuật cũng như những bức thông điệp mà tác giả gửi gắm đằng sau mỗi tác phẩm để
làm phong phú đời sống tâm hồn và từ đó thay đổi nhận thức của cá nhân về cuộc
sống.
Qua tiết học tích hợp liên môn này giúp học sinh vận dung linh hoạt kiến thức
và hiểu biết ở nhiều môn học khác nhau để giải quyết các câu hỏi gắn liền với thực tế
qua đó các em có thể khắc sâu kiến thức, biết vận dụng những hiểu biết qua quá trình
tiếp cận tác phẩm để giải quyết các tình huống trong thực tiễn và tăng kĩ năng sống
cho học sinh.
2. Mục tiêu cụ thể:
- Về kiến thức: Giúp HS:
+ Cảm nhận được vẻ đẹp của các nhân vật trong truyện là nhân vật trong anh
thanh niên trong công việc thầm lặng, trong cách sống về những suy nghĩ, tình cảm
trong quan hệ với mọi người.
+ Nắm được chủ đề của truyện: Ca ngợi con người lao động với niềm hạnh
phúc là được cống hiến.
+ Nắm được kiến thức về địa lý và vận dụng vào bài học để thấy được vẻ đẹp
của bức tranh thiên nhiên thơ mộng nhưng không kém phần khắc nghiệt.

8


+ Nắm được kiến thức môn Lịch sử về bối cảnh của đất nước những năm 60-70
của nước ta khi miền Bắc đang xây dựng XHCN. Từ đó cảm nhận được lý tưởng sống
cao đẹp của thế hệ thanh niên qua các nhân vật như anh thanh niên, cô kỹ sư...
+ Nắm được kiến thức môn GDCD: Giáo dục tinh thần trách nhiệm, tính tự
giác và sống có lý tưởng.
- Về kĩ năng: Rèn kỹ năng đọc, tóm tắt tác phẩm, phân tích nhân vật và cảm thụ

các chi tiết nghệ thuật.
- Về thái độ: Biết yêu quý và trân trọng vẻ đẹp của những người lao động, giáo
dục lòng yêu thiên nhiên,yêu quê hương đất nước và yêu lao động. Biết sống có lý
tưởng, có mục đích.
B, Phần chuẩn bị
1. Chuẩn bị của giáo viên:
a, Về kiến thức: Qua thực tế dạy học nhiều năm tôi nhận thấy việc kết hợp
phương pháp dạy học tích hợp liên môn là rất cần thiết nhưng điều đó đòi hỏi người
giáo viên ngoài kiến thức bộ môn phải nắm chắc thì cần trau dồi kiến thức những môn
học khác để hướng dẫn HS khai thác và vận dụng giải quyết các vấn đề đặt ra trong
bài học. Vì vậy theo tôi trong tiết học này giáo viên cần chuẩn bị các kiến thức về liên
môn sau:
+ Địa lý: Sẽ tích hợp với việc dạy văn bản ở vị trí địa lý, đặc điểm địa hình, khí
hậu và tiềm năng kinh tế ở Sa Pa ngay phần đầu giới thiệu bài và phần khai thác hoàn
cảnh, điều kiện làm việc của anh thanh niên.
+ Lịch sử: Tháng 2 năm 1965 BCH TW Đảng phát động phong trào đoàn viên
thanh niên tham gia phong trào "3 sẵn sàng" đối với thanh niên ở thủ đô với 3 nhiệm
vụ:
- Sẵn sàng chiến đấu dũng cảm và sẵn sàng vào bộ đội.
- Sẵn sàng khắc phục khó khăn và đẩy mạnh sản xuất
- Sẵn sàng đi bât cứ nơi đâu, làm bất cứ việc gì mà Tổ quốc cần.
+ GDCD: Người có lý tưởng sống cao đẹp là người luôn có suy nghĩ và hành
động để hoàn thiện bản thân, giúp ích cho mình, cho gia đình và xã hội. Nắm được
khái niệm hạnh phúc, tinh thần trách nhiệm ..... Qua đó giáo dục cho học sinh lòng tự
hào và tình yêu quê hương đất nước từ đó các em có ý thức giữ gìn và bảo vệ.

9


+Mĩ thuật: Vẽ phác họa bức tranh thiên nhiên và con người ở Sa Pa qua cảm

nhận của em.
+ Âm nhạc : Bài hát “Khát vọng tuổi trẻ”của nhạc sĩ Vũ Hoàng.
b, Về kĩ năng:
Học sinh biết tóm tắt tác phẩm, phân tích đặc điểm của nhân vật, cảm thụ được
các chi tiết nghệ thuật.
c, Đồ dùng dạy học:
- Máy chiếu
- Một số hình ảnh cảnh đẹp Việt Nam trong đó có hình ảnh Sa Pa.
- Bản đồ Việt Nam
- Bảng phụ
- Hệ thống kiến thức có liên quan bài học ở nguồn học liệu lịch sử.
- Tư liệu lịch sử giai đoạn 1960 - 1970.
- Bài hát "Khát vọng tuổi trẻ"
2. Chuẩn bị của học sinh:
- Đọc kĩ văn bản, chuẩn bị nội dung các câu hỏi đồng thời nắm lại kiến thức về
đặc điểm vị trí, địa hình, tiềm năng kinh tế và du lịch của vùng kinh tế Tây Bắc.
- Sưu tầm một số tranh ảnh về thiên nhiên và con người Sa Pa.
- Giấy A4 để phác họa.
C. Tiến trình bài dạy

Tiết 66 – 67 Văn bản :

Lặng lẽ Sa Pa
( Nguyễn Thành Long)

I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
Giúp học sinh:
1. Kiến thức:
- Có hiểu biết thêm về tác giả và tác phẩm truyện Việt Nam hiện đại viết về
những người lao động mới trong thời kì chống Mỹ cứu nước.

- Hiểu, cảm nhận được giá trị nội dung và nghệ thuật của truyện ngắn Lặng lẽ Sa
Pa.
2. Kỹ năng:
- Rèn kĩ năng nắm bắt diễn biến truyện và tóm tắt được truyện.
3. Thái độ:
- Bồi dưỡng, giáo dục các em niềm tự hào về con người Việt Nam, có ý thức học
tập tốt, sẵn sàng phục vụ quê hương, đất nước.
10


II. CHUẨN BỊ:
- Giáo viên: Sách chuẩn KT-KN, chân dung tác giả Nguyễn Thành Long và một
số tài liệu liên quan đến tác phẩm, máy chiếu và các kiến thức tích hợp ở các môn địa
lí, lịch sử, gd công dân...
- Học sinh: Chuẩn bị bài theo câu hỏi ở SGK; Tóm tắt tác phẩm
III.HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP
1.Ổn định.
2. Kiểm tra bài cũ:
GV: trình chiếu các hình ảnh đẹp về các địa danh ở Việt Nam và cho học
sinh nhận diện về mảnh đất Sa Pa.
*Giới thiệu bài: Trên khắp đất nước ta, đâu đâu cũng có thể bắt gặp những con
người bình thường, lặng lẽ làm việc miệt mài cho đất nước. Nhưng cũng có thể ta
không nhận ra họ, bất chợt ta bắt gặp ở họ vẻ đẹp của sự chân thành, của sự bình dị
và ta nhận ra rằng họ chính là hiện thân của người lao động, họ đang lặng lẽ làm
việc cho cuộc sống luôn sôi động. "Lặng lẽ Sa Pa" của Nguyễn Thành Long là truyện
ngắn viết về những con người như thế.
Hoạt động của GV và HS
GV: Sa Pa là một mảnh đất đẹp không
chỉ thu hút khách du lịch mà còn là
một mảnh đất "màu mỡ" cho các nhà

văn, nhà thơ thỏa sức sáng tạo.
? Ai là người viết về Sa Pa thành công
nhất?
? Trình bày những hiểu biết của em về
tác giả Nguyễn Thành Long?
- HS tìm hiểu chú thích và điểm vài
nét về tác giả.
- GV giới thiệu chân dung và tập
truyện ngắn- bút kí “ Giữa trong xanh”
- Yêu cầu HS làm việc theo nhóm:
? Em hãy trình bày những hiểu biết
của em về tác phẩm ở những điểm
sau:
+Nhóm 1: Hoàn cảnh ra đời của tác
phẩm.
+ Nhóm 2: Em biết gì về hoàn cảnh
lịch sử của nước ta những năm 19651970?
+ Nhóm 3:Tác giả hướng ta đến

Kiến thức cần đạt
I. Đọc- Hiểu chú thích:
1. Tác giả:
- Nguyễn Thành Long (1925- 1991) quê ở
Duy Xuyên- Quảng Nam.
- Là cây bút chuyên viết truyện ngắn và kí
với một phong cách văn xuôi nhẹ nhàng,
tình cảm, thường pha chất kí và giàu chất
thơ.
- Truyện của ông thường ánh lên vẻ đẹp
của con người nên có khả năng thanh lọc

làm trong sáng tâm hồn khiến chúng ta yêu
thêm cuộc sống.
- Tác phẩm chính: Chuyện nhà chuyện
xưởng; Bát cơm Cụ Hồ; Giữa trong xanh...
2. Tác phẩm:
+ Hoàn cảnh sáng tác: Truyện ngắn
“Lặng lẽ Sa Pa” là kết quả của chuyến đi
lên Lào Cai trong mùa hè năm 1970 của
tác giả.
- Rút từ tập : Giữa trong xanh (1972).
+Đề tài: Viết về thiên nhiên và con người
lao động.
+ Chủ đề : Ca ngợi những con người lao
động thầm lặng.
11


những đề tài nào và chủ đề nào?
- Mời đại diện nhóm trình bày, nhóm
khác nhận xét bổ sung, giáo viên trình
chiếu nội dung cơ bản.
Giáo viên chốt: Những năm 70 của thế
kỉ 20 là thời điểm vô cùng gian khổ
nhưng hào hùng của dân tộc ta. Đế
quốc Mỹ mở rộng chiến tranh cả 2
miền Nam - Bắc. Miền Bắc cùng lúc
phải gánh vác 2 nhiệm vụ nặng nề,
vừa đấu tranh chống chiến tranh phá
hoại vừa làm hậu phương cho miền
Nam. Miền Bắc sôi nổi tiến hành

phong trào: "Ba sẵn sàng", phong trào
đã đi vào lịch sử như một dấu son tự
hào của lịch sử dân tộc.
- GV kiểm tra một số từ khó.
- HS giải đáp.
- Theo em với văn bản này chúng ta
nên đọc với giọng thế nào?
- Học sinh trả lời, đọc thử một đoạn.
GV: Nhận xét và hướng dẫn học sinh
đọc với giọng linh hoạt thể hiện tính
cách nhân vật: sôi nổi, trầm lắng...
-GV: Yêu cầu học sinh tóm tắt đoạn
trích và nhận xét bổ sung.
( GV trình chiếu bản tóm tắt)
?Truyện được kể theo ngôi thứ mấy?
?Điểm nhìn trần thuật của tác giả được
đặt vào nhân vật nào? Tác dụng của
lối kể này?( có 1 đoạn nhỏ tác giả
chuyển sang điểm nhìn của cô kĩ sư)
?Em có nhận xét gì về cốt truyện và
các nhân vật trong truyện?
? Phương thức biểu đạt của tác phẩm?

3. Từ khó:
II. Đọc- hiểu văn bản:
1. Đọc – tóm tắt:

2.Tìm hiểu chung.
* Ngôi kể: Ngôi thứ 3.
* Điểm nhìn trần thuật: đặt điểm nhìn trần

thuật vào nv ông họa sĩ già.
=> Giữ cho câu chuyện sự chân thật ,
khách quan vừa có điều kiện làm nổi bật
chất trữ tình, suy tư của tác giả.
* Cốt truyện: Đơn giản dựa vào cuộc gặp
gỡ tình cờ của các nhân vật.
* Phương thức biểu đạt chính: Tự sự kết
hợp với miêu tả, biểu cảm và nghị luận.
3.Phân tích:
? Ấn tượng của em về mảnh đất Sa a.Vẻ đẹp của thiên nhiên Sa Pa.
pa?
+ Những rặng đào,những đàn bò lang cổ
- Một nơi có cảnh đẹp và thơ có đeo chuông
mộng.Vậy ta sẽ cùng nhau khám phá + Nắng len tới đốt cháy rừng cỏ.
vẻ đẹp của thiên nhiên Sa Pa.
+ Cây thông rung tít trong nắng.
12


? Hãy tìm các chi tiết trong bài thể
hiện vẻ đẹp của thiên nhiên nơi đây?
- Thảo luận nhóm:
+ Nhóm 1+2: Em có nhận xét gì về
ngôn ngữ miêu tả trong các hình ảnh
trên?
+ Nhóm 3: Bằng nghệ thuật kể chuyện
đó tác giả đã khắc họa một Sa Pa như
thế nào?
? Từ đó em cảm nhận được gì về cảnh
sắc thiên nhiên nơi đây và tâm hồn tác

giả?
GV: thiên nhiên ở Sa Pa đẹp và thơ
mộng nhưng ko kém phần khắc nghiệt
thế nên đòi hỏi con người nơi đây phải
thực sự có nghị lực và tình yêu với
mảnh đất này mới gắn bó được lâu dài
đặc biệt là những người lao động và
chất trữ tình của tác phẩm không chỉ
thể hiện ở thiên nhiên thơ mộng mà
cũng thể hiện ở vẻ đẹp tâm hồn của
những con người đang ngày đêm cống
hiến thầm lặng.
?Vẻ đẹp của những con người lao
động đc tác giả khắc họa qua những
nhân vật nào?Ai là nhân vật chính?
? Theo em cách giới thiệu nhân vật
chính của tác giả có gì đặc biệt?
- > Nhân vật ko xuất hiện từ đầu mà
hiện ra trong cuộc gặp tình cờ trong
chốc lát với các nhân vật khác .
?Điểm nhìn trần thuật được đặt vào
nhân vật nào?
-> Thảo luận nhóm:
+ Nhóm 1: Hãy tìm những chi tiết giới
thiệu về anh thanh niên?
+ Nhóm 2: Anh đã sống trong hoàn
cảnh như thế nào? Em có suy nghĩ gì
về hoàn cảnh đó?
+ Công việc thường ngày của anh
thanh niên là gì? (thời gian làm việc

và những khó khăn trong công việc?)

+ Những đám mây cuộn tròn,lăn trên các
vòm lá.
+ Nắng đã mạ bạc cả con đèo, đốt cháy
rừng cây hừng hực như một bó đuốc lớn.
=>Từ ngữ giàu chất tạo hình và giàu chất
thơ.
=> Biện pháp nhân hóa, so sánh.
=>Thiên nhiên thơ mộng,tuyệt đẹp, thể
hiện chất trữ tình trong tác phẩm. Tâm
hồn tinh tế và giàu rung cảm của tác giả.

b.Vẻ đẹp của con người đang ngày đêm
cống hiến thầm lặng.
* Nhân vật anh thanh niên.

- Là một thanh niên 27t, tầm vóc bé

nhỏ,nét mặt rặng rỡ
+ Hoàn cảnh sống:

- Sống một mình trên đỉnh Yên Sơn cao
2.600 mét, quanh năm không một bóng
người,anh căn mắc bệnh “thèm người” ->
13


GVBS: Anh thanh niên theo lời kể của
bác lái xe là mắc phải một căn bệnh

mà y văn trên thế giới chưa từng phát
hiện ra đó là bệnh “thèm người” vì
anh sống 1 mình trên đỉnh núi cao heo
hút.
- GV trình chiếu hình ảnh máy đo mưa
của trạm khí tượng để HS hình dung
được công việc của anh thanh niên.
?Từ đó em có suy nghĩ gì về công việc
mà anh thanh niên đang làm và hoàn
cảnh sống của anh?
GV: Điều kiện làm việc hết sức khắc
nghiệt, gian khổ dễ khiến con người
nản lòng vì vậy nó đòi hỏi con người
phải có nghị lực phi thường mới bám
trụ được nơi đây.
? Nhận xét của em về hoàn cảnh sống
cũng như công việc của anh thanh
niên qua lời kể của bác lái xe?
Gv chốt tiết 1

Heo hút vắng vẻ, cô đơn đến cô độc, thiếu
thốn tình cảm và khí hậu khắc nghiệt.
+ Công việc:
- Công việc hàng ngày là công tác khí
tượng kiêm vật lí địa cầu: Đo gió, đo mưa,
đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất
góp phần dự báo thời tiết chính xác hàng
ngày, phục vụ đời sống, sản xuất của nhân
dân, đất nước.
- Thời gian làm việc vào 4h,11h,7h tối lại

1h sáng.
- Những khó khăn: gió, tuyết và im lặng,
gió thổi giống như những nhátt chổi lớn
quét đi tất cả, ném vứt lung tung...
=>công việc gian khổ đòi hỏi sự tỉ mỉ và
kiên trì và tình yêu với nghề .

Yêu cầu hs nhắc lại về công việc và
hoàn cảnh sống của anh thanh niên.
? Theo lời kể của anh thanh niên, ta
biết được anh làm nghề gì? Làm việc
trong hoàn cảnh như thế nào?
? Theo em, cái gian khổ nhất trong
công việc của anh thanh niên là gì? Vì
sao?
- HS nhận xét.
? Nhưng vì sao anh có thể hoàn thành
tốt nhiệm vụ và vẫn sống vui khoẻ
trong hoàn cảnh ấy?
? Trong đoạn văn trên anh có nói:
"Nhưng từ hôm đấy cháu sống thật
hạnh phúc”, em hiểu gì về niềm hạnh
phúc của anh thanh niên? Hãy nêu

II. Đọc- Hiểu văn bản:
*. Nhân vật anh thanh niên ( tiếp)
- Anh làm công tác khí tượng kiêm vật lí
địa cầu.

<-> Một hoàn cảnh sống đặc biệt cô đơn

đến mức cô độc. Là một người biết vượt
lên trên mọi hoàn cảnh và gian khổ.

- Sống trong hoàn cảnh cô độc, “ cô độc
nhất thế gian”, “thèm người”
+ Quan niệm về nghề nghiệp:
- Khi ta làm việc, ta với công việc là đôi.
- Công việc gian khổ đấy nhưng cất nó đi,
cháu buồn chết mất.
- Mình sinh ra là gì, mình đẻ ở đâu, mình
vì ai mà làm việc.
-> Ý thức được về công việc có ích và cần
thiết cho đất nước, cho nhân dân.Có tinh
thần kỉ luật cao,yêu nghề và say mê khoa
14


quan điểm của em về hạnh phúc?
? Anh có quan niệm như thế nào về lí
tưởng cuộc sống?
- Học sinh phát biểu.
? Cuộc sống của anh không hề cô đơn
vì anh còn có những nguồn vui khác
đó là nguồn vui nào?
? Qua đó em có suy nghĩ gì về đời
sống tâm hồn của anh thanh niên?

? Trong cuộc gặp gỡ của anh thanh
niên với ông hoạ sĩ và cô kĩ sư ta còn
thấy anh thanh niên có những nét

phẩm chất nào nữa?

học Anh thấy cuộc sống và công việc của
mình thật có ý nghĩa, thật hạnh phúclòng
yêu nghề,sống có mục đích.
+ Quan niệm về cuộc sống:
- Anh yêu sách và rất ham đọc sách.
- Anh còn biết tổ chức, sắp xếp cuộc sống
khoa học, ngăn nắp, chủ động ngoài việc
đọc sách, chăm hoa, nuôi gà...nơi ở và làm
việc của anh cũng nhỏ nhắn, xinh xắn, gọn
gàng và khá đẹp
=> biết tự tạo niềm vui cho mình trong
cuộc sống. Có đời sốn tâm hồn phong phú
biết vượt qua mọi hoàn cảnh và làm chủ
cuộc sống.
+ Phẩm chất:
- Cởi mở, chân thành,cởi mở, rất quí trọng
tình cảm của mọi người.
- Về pha nước mời khách
- Hái hoa tặng cô gái, tặng làn trứng cho
khách.
- Gửi tam thất cho vợ bác lái xe.

- HS: Về trước hái hoa tặng cô gái,
nhắc cô gái chiếc khăn mùi soa, tặng
khách làn trứng nhưng lại không tiễn
vì lí do sắp đến giờ ốp-> cởi mở, chân
thành, rất quí trọng tình cảm của mọi
người (thân tình với bác lái xe) thái độ

ân cần chu đáo với mọi người, sự cảm
động vui mừng của anh khi thấy khách
xa đến thăm( về trước pha nước, tặng
hoa).
? Khi hoạ sĩ muốn vẽ anh, thì anh đã tỏ - Từ chối vẽ và giới thiệu với hoạ sĩ những
thái độ như thế nào?
người khác đáng cảm phục hơn-> anh là
người khiêm tốn.
? Hãy khái quát vẻ đẹp về tinh thần,
tình cảm, cách sống và và những suy -> Anh thanh niên là người lao động trẻ trẻ
nghĩ về cuộc sống, công việc của anh tuổi, làm công việc bình thường lặng lẽ mà
thanh niên?
vô cùng càn thiết có ích cho nhân dân, cho
?Vậy em hiểu thế nào là sống có lí đất nước,là người có lí tưởng sống cao
tưởng? Theo em là thanh niên trong đẹp.
thời đại mới có cần sống có lí tưởng
ko?
* Ông hoạ sĩ:
- Giáo viên cho học sinh thảo luận:
15


+ Nhóm 1: Nhân vật ông hoạ sĩ đóng
vai trò gì trong truyện?
+ Nhóm 2: Tình cảm và thái độ của
ông như thế nào khi tiếp xúc và trò
chuyện với anh thanh niên?
+ Nhóm 3: Ông đã có suy nghĩ như
thế nào về nghề nghiệp, nghệ thuật và
cuộc sống của con người?

- GV: Ông suy nghĩ định dành những
năm tháng cuối đời về nghỉ ngơi tĩnh
dưỡng ở vùng núi Sa Pa đẹp lặng lẽ
này. Nhưng Sa Pa đâu có lặng lẽ như
ông tưởng, hay đúng hơn đó chỉ là sự
lặng lẽ bên ngoài, trên bề mặt, trong
phong cách mà thôi. Còn ở đó có biết
bao con người đang âm thầm lặng lẽ
mà say mê làm việc cống hiến cho đất
nước.
? Cuộc gặp gỡ bất ngờ với anh thanh
niên, nghe những điều anh nói, anh kể,
cô kĩ sư có ấn tượng cảm xúc gì?

? Nếu thiếu nhân vật bác lái xe thì câu
chuyện sẽ ra sao?
- HS xác định.

- Vừa là nhân vật vừa là điểm nhìn trần
thuật của tác giả, vừa là người thể hiện
những suy nghĩ, tình cảm của tác giả, ông
hoạ sĩ có một vai trò quan trọng sau nhân
vật anh thanh niên.
- Ông xúc động và bối rối vì được gặp
điều mà ông hằng mong ước.
- Thấy đc sự bất lực của ông về nghệ thuật
và thấy mình khao khát và thèm yêu cuộc
sống.
- Suy nghĩ về Sa Pa về những dự định của
mình.

=> Gợi trong ông những suy tư sâu sắc về
nghề nghiệp, cuộc sống con người về sức
mạnh và sự bất lực của nghệ thuật trước
cuộc sống, về cái khó khăn, nhọc nhằn của
người nghệ sĩ...
*. Các nhân vật khác:
- Cô kĩ sư:
+ Từ bỏ thủ đô hoa lệ, xung phong lên
miền núi theo tiếng gọi của tổ quốc.
+ bàng hoàng, cô hiểu thêm cuộc sống của
anh thanh niên, về cái thế giới những con
người như anh, về con đường mà cô đã
chọn.
-> Sự bừng dậy của những tình cảm lớn
lao, cao đẹp khi người ta gặp được những
ánh sáng đẹp đẽ toả ra từ cuộc sống, từ
tâm hồn của người khác.
- Bác lái xe: Qua lời kể của bác lái xe
+ Kích thích được sự chú ý, đón chờ sự
xuất hiện của anh thanh niên.
+ Biết được nét sơ lược về nhân vật chính.
-> câu chuyện thêm sinh động, hấp dẫn.
- Anh kĩ sư vườn rau ở Sa Pa. Anh cán bộ
nghiên cứu sét-> họ là những người miệt
mài lao động khoa học, lặng lẽ mà khẩn
trương vì lợi ích của đất nước, vì cuộc
sống của mọi người.

? Ngoài ra, trong tác phẩm còn có
những nhân vật không xuất hiện trực

tiếp mà chỉ được giới thiệu gián tiếp
qua lời kể của anh thanh niên đó là
những nhân vật nào? Nhận xét của em
về những nhân vật này?
GV: Trong truyện có những lúc điểm III. Tổng kết .
16


1. Nghệ thuật:
- Tạo tình huống truyện tự nhiên, tình cờ,
hấp dẫn.
- Xây dựng ngôn ngữ đối thoại, độc thoại
và độc thoại nội tâm
- Nghệ thuật tả cảnh thiên nhiên đặc sắc,
miêu tả nhân vật với nhiều điểm nhìn
- Kết hợp nhiều phương thức biểu đạt: kể,
tả, nghị luận
? Ý kiến của em về nghệ thuật xây 2. Nội dung:
- Ca ngợi những con người có lớ tưởng
dựng truyện của tác giả khi sử dụng
sống cao đẹp đang lao động miệt mài, lặng
nhiều nhân vật trong tác phẩm?
lẽ cống hiến sức mình cho đất nước
? Hãy nét đặc sắc về nghệ thuật của - Lí giải ý nghĩa của niềm vui lao động
* Ghi nhớ:
truyện?
? Tác giả muốn gửi gắm nội dung nào
thông qua câu chuyện?
- Học sinh nhận xét
- Gọi HS đọc ghi nhớ (SGK)

nhìn trần thuật còn thể hiện qua cái
nhìn của cô kĩ sư. Vậy cô gái được anh
nói, anh kể như thế nào về hoàn cảnh?
? Cuộc gặp gỡ bất ngờ với anh thanh
niên, nghe những điều anh nói, anh kể,
cô kĩ sư có ấn tượng cảm xúc gì?

Bài tập 1: (Nhóm 1)
Truyện “Lặng lẽ Sa Pa” như một bài
thơ giàu chất trữ tình. Chất trữ tình đó
được tạo bởi những yếu tố nào?
- HS giải quyết.
Bài tập 2: (Nhóm 2)
Tại sao tất cả các nhân vật trong
truyện không được đặt tên?
- HS giải quyết.
- Gv nhận xét , chốt nội dung bài học

IV. Luyện tập:
1.- Những đoạn văn tả cảnh thiên nhiên
thơ mộng.
- Vẻ đẹp của cuộc sống một mình ngày
đêm giữa thiên nhiên, giữa vùng núi cao,
thầm lặng mà đầy sức sống.
- Cuộc gặp gỡ tình cờ mà xúc động trong
lòng người ở người đi.
2.- Tác giả muốn vô danh họ, bình thường
hoá họ, muốn nói rằng đó là những con
người lao động bình thường, phổ biến
Bài tập 3: (Nhóm 3): Vì sao tác giả lại thường gặp trong quần chúng nhân dân ta

đặt tên cho tác phẩm là "Lặng lẽ Sa trên khắp nẻo đường đất nước.
Pa"?
- Học sinh tự giải quyết.
- Giáo viên nhận xét, chốt nội dung bài
học.
IV - CỦNG CỐ:
- Học sinh hát tập thể bài "Khát vọng tuổi trẻ"
V - HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ:

17


+ Từ nhân vật anh thanh niên em có suy nghĩ gì về lí tưởng sống của thế
hệ trẻ ngày nay? Em phải làm gì để thực hiện được lí tưởng của mình?
+ Vẽ phác họa vài nét về thiên nhiên và con người Sa Pa?
+ Soạn bài: Chiếc lược ngà (Nguyễn Quang Sáng). Tìm hiểu về tác giả, tác
phẩm chia bố cục văn bản.

C.KẾT LUẬN.
Có thể thấy việc mạnh dạn vận dụng phương pháp dạy học theo hướng tích
hợp liên môn vào bộ môn Ngữ Văn ở THCS nói chung và Ngữ Văn 9 nói riêng theo
tôi thật sự có hiệu quả đã góp phần thay đổi nhận thức của người dạy và người học
đồng thời cho thấy hiệu quả giúp học sinh nắm được những sự kiện, hiện tượng của
cuộc sống, bên cạnh đó còn giúp các em hiểu được những tư tưởng, những cách đánh
giá nhìn nhận của nhà văn qua việc xây dựng hình tượng nghệ thuật. Không những
vậy tôi còn nhận thấy các em đã mạnh dạn bày tỏ thái độ của mình trước một vấn đề,
biết trân trọng cái đẹp, biết cảm phục trước vẻ đẹp tâm hồn của những con người lao
động bình thường từ đó hình thành cho các em về khát vọng sống có lí tưởng.

D - KIẾN NGHỊ

Từ việc áp dụng phương pháp dạy học theo hướng tích hợp liên môn trong quá
trình dạy học môn Ngữ Văn ở THCS nói chung và trường THCS Long Sơn nói riêng
bằng những định hướng và giải pháp mà tôi đề ra theo tôi là có tính khả thi và có hiệu
quả. Trong quá trình thực hiện để bài dạy thực sự có hiệu quả và có thể động viên các
đồng nghiệp cùng áp dụng có hiệu quả tôi mạnh dạn đưa ra một số kiến nghị sau:
1. Đối với tổ, nhóm chuyên môn:
Cần tăng cường công tác tự học tự bồi dưỡng ở giáo viên để tất cả các giáo viên
đều có kiến thức toàn diện để có thể thực hiện tốt các tiết dạy theo hướng tích hợp liên
môn.Triển khai xây dựng các nội dung, chủ đề dạy học tích hợp để dạy thử nghiệm
qua đó rút kinh nghiệm cả về nội dung và phương pháp tổ chức để giáo viên nào cũng
không còn e dè khi thay đổi phương pháp theo yêu cầu đổi mới của ngành giáo dục.
18


2. Đối với Sở giáo dục và phòng GD đào tạo.
- Vận dụng quan điểm tích hợp vào xây dựng kế hoạch chương trình bồi dưỡng
giáo viên theo hướng nâng cao năng lực dạy học tích hợp liên môn qua các tiết dạy
liên cụm.
- Nên tổ chức nhiều giờ dạy mẫu,dạy thể nghiệm các tiết học theo hướng tích
hợp liên môn để các giáo viên học hỏi,rút kinh nghiệm cho mình để có nhiều tiết dạy
tốt hơn đáp ứng được yêu cầu mới của nhiệm vụ giáo dục.
Trên đây là một vài ý kiến theo quan điểm cá nhân tôi. Có thể những nhận xét,
đánh giá còn hạn chế, chưa phù hợp với quan điểm, đối tượng dạy học ở một số
trường khác. Vì vậy tôi rất mong có sự đóng góp ý kiến của các đồng nghiệp và mong
các đồng nghiệp có cùng quan điểm tích cực vận dụng sáng tạo không chỉ ở môn
Ngữ Văn mà ở tất cả các môn học trong nhà trường.
Tôi xin trân trọng cảm ơn!

19




×