Hệ thống đào tạo về công nghệ tự động hoá

KHÍ NÉN
Sách bài tập trình độ cơ bản

094001


Những ứng dụng được phép và trách nhiệm pháp lý
Hệ thống giảng dạy về Tự động hoá và Công nghệ được phát triển và
soạn thảo dành riêng cho đào tạo trong lónh vực tự động hoá và công
nghệ. Tổ chức đào tạo và/hoặc học viên phải đảm bảo rằng những
hướng dẫn về an toàn kèm theo trong các tài liệu kỹ thuật phải được tuân
theo nghiêm chỉnh.
Festo Didactic do đó không chòu bất cứ trách nhiệm pháp lý nào đối với
các tổn thương cho học viên, cho các tổ chức đào tạo và/hoặc các thành
viên thứ ba xuất hiện do kết quả sử dụng hoặc áp dụng các trạm ngoài
tình huống đào tạo thuần tuý, cũng như nguyên nhân gây nên bởi các
hành động chủ ý hoặc sự cẩu thả hiển nhiên trên các phần tử của Festo
Didactic.
Số đặt hàng:
Mô tả:
Tên hiệu:
Năm xuất bản:
Trình bày:
Đồ họa:
Tác giả:
Biên dich:

094001
TEACHW. PNEUM.

D.S101-C-GB
07/2004
19.07.2004, OCKER Ingenieurbüro
OCKER Ingenieurbüro
D. Waller, H. Werner
Nguyễn Văn Minh, Provina Hanoi

© Bản quyền Festo Didactic GmbH & Co., D-73770 Denkendorf 2004
Sao chép, phân phối và sử dụng tài liệu này cũng như liên hệ nội dung
của tài liệu này sang tài liệu khác không được sự đồng ý của tác giả bò
ngăn cấm. Người sai phạm sẽ phải chòu hoàn toàn trách nhiệm pháp lý
về bồi thường thiệt hại. Bản quyền đã được đăng ký, đặc biệt quyền về
các quy đònh liên quan đến bằng phát minh, thiết kế và kiểu dáng.
Một phần của giáo trình này có thể nhân bản đơn lẻ cho mục đích đào
tạo bởi những người được ủy quyền về vấn đề này.


3

Lời giới thiệu
Hệ thống đào tạo về Tự động hoá và công nghệ bằng thiết bò FESTO
DIDACTIC được xây dựng theo các đòi hỏi đào tạo tiên quyết và yêu cầu
cho dạy nghề khác nhau. Hệ thống được chia thành các chương trình
đào tạo như sau:
- Chương trình cơ bản: chuyển tải các kiến thức cơ bản làm cầu nối đến
công nghệ rộng lớn hơn.
- Chương trình công nghệ: đề cập đến những đối tượng quan trọng của
công nghệ điều khiển mạch vòng hở và mạch vòng kín.
- Chương trình chức năng giải thích những chức năng cơ bản của hệ
thống tự động hoá.

- Chương trình ứng dụng thuận tiện cho đào tạo đònh hướng thực hành và
đào tạo cao hơn.
Chương trình công nghệ được chia thành công nghệ khí nén, điệnkhí nén, điều khiển logic lập trình, tự động hoá với máy tính, thuỷ lực,
điện-thuỷ lực, thuỷ lực điều khiển tỉ lệ và công nghệ ứng dụng (tay máy)
Hình 1: Khí nén 2000 Bàn thí nghiệm di động

Khung lắp

Tấm nhôm rãnh

U = 230V~

Ngăn kéo chứa phần tử

TP101 • Festo Didactic


4

Dạng thiết kế mô đun của hệ thống đào tạo cho phép ứng dụng trong
phạm vi không giới hạn các chương trình riêng lẻ. Ví dụ có thể thiết kế
hệ thống điều khiển PLC với cơ cấu chấp hành khí nén, thuỷ lực và điện.
Tất cả các chương trình đào tạo dựa trên cơ sở cấu trúc đồng nhất:
Thiết bò
Giáo trình
Phần mềm
Bài giảng
Thiết bò bao gồm các phần tử và hệ thống công nghiệp đã được sửa lại
thích hợp cho mục đích đào tạo.
Giáo trình đã được thiết kế cùng với phương pháp giảng dạy và phối hợp

sử dụng với thiết bò đào tạo. Giáo trình gồm có:
Sách giáo khoa (với bài tập và ví dụ)
Sách bài tập (với bài tập thực tiễn, phần giải thích, bài giải và tài
liệu kỹ thuật)
Bản chiếu trong và video (tạo môi trường giảng dạy sống động)
Phương tiện đào tạo và học tập sẵn sàng trong vài ngôn ngữ, được thiết
kế cho sử dụng trong lớp cũng tốt như cho tự học.
Phần mềm phục vụ như phần cơ bản cho chương trình đào tạo máy tính
và phần mềm lập trình cho điều khiển logic lập trình.
Phạm vi rộng rãi của các chuyên đề với các đối tượng chương trình công
nghệ khác nhau sẽ hoàn thiện chương trình dạy nghề và đào tạo cao hơn
của chúng tôi.

TP101 • Festo Didactic


5

Thông tin mới nhất về học phần công nghệ TP 101
Những mới nhất trong khí nén 2000:
Phần tử công nghiệp trên bảng thí nghiệm có rãnh cắm.
Giúp phát triển về mấu chốt của chất lượng:
Năng lực kỹ thuật, năng lực cá nhân và năng lực xã hội từ năng
lực chuyên môn.
Đào tạo kỹ năng làm việc theo nhóm, sẵn sàng hợp tác, sẵn sàng
học, kỹ năng làm việc độc lập và tổ chức.
Mục tiêu - năng lực chuyên môn
Nội dung:
Phần A: Khoá học


Bài tập

Phần B: Lý thuyết cơ bản

Theo sách giáo khoa

Phần C: Bài giải các ví dụ

Sơ đồ chức năng, mạch khí, mô tả lời giải
và danh sách các phần tử

Phần D: Phụ lục

Khay chứa phần tử, công nghệ lắp đặt và
tài liệu kỹ thuật

TP101 • Festo Didactic


6

TP101 • Festo Didactic


7

Mục lục
Lời giới thiệu

11


Phân chia mục đích huấn luyện và bài tập (Bảng 1)

16

Bộ thiết bò dùng cho trình độ cơ bản (TP101)

17

Bộ thiết bò dùng cho trình độ nâng cao (TP102)

20

Phân chia mục đích huấn luyện và bài tập (Bảng 2)

22

Thông tin dùng cho giáo viên hướng dẫn

23

Cấu trúc có phương pháp của các bài tập

24

Phần A - Khoá học
Hệ thống điều khiển một xy lanh

A-2


Bài tập 1: Thiết bò cấp phôi

A-3

Bài tập 2: Thiết bò phân loại cho chi tiết kim loại dập

A-5

Bài tập 3: Thiết bò tách bưu kiện

A-7

Bài tập 4 : Thiết bò chuyển thẳng đứng cho than bánh

A-9

Bài tập 5: Thiết bò cuốn mép tôn

A-11

Bài tập 6: Máy đánh dấu

A-13

Bài tập 7: Thiết bò tách rời chi tiết trục tròn

A-17

Bài tập 8: Thiết bò trống hàn tôn lá


A-17

Bài tập 9: Thiết bò đổi hướng chi tiết

A-19

Bài tập 10: Thiết bò rung lắc thùng sơn

A-21

Hệ thống điều khiển chuyển động song song

A-23

Bài tập 11: Thiết bò tách rời chi tiết trên ray

A-25

Bài tập 12: Máy hàn chất dẻo

A-27

Bài tập 13: Thiết bò phân loại đá mỏ

A-29

TP101 • Festo Didactic


8


Hệ thống điều khiển hai xy lanh

A-31

Bài tập 14: Thiết bò ép rác

A-33

Bài tập 15: Thiết bò kẹp thân máy ảnh

A-37

Hệ thống điều khiển với van đảo chiều

A-39

Bài tập 16: Thiết bò nạp phôi cho máy cắt laser

A-41

Bài tập 17: Thiết bò bán tự động cho máy mài trong

A-43

Bài tập 18: Máy khoan 4 trục

A-45

Bài tập 19: Máy khoan với thiết bò nạp phôi tự trọng


A-47

Hệ thống điều khiển logic

A-49

Bài tập 20: Bộ đếm khí nén

A-51

Phần B – Nguyên lý cơ bản

TP101 • Festo Didactic


9

Phần C – Bài giải
Bài giải 1: Thiết bò cấp phôi

C-3

Bài giải 2: Thiết bò phân loại cho chi tiết kim loại đúc

C-7

Bài giải 3: Thiết bò tách bưu kiện

C-11


Bài giải 4 : Thiết bò chuyển thẳng đứng cho than bánh

C-15

Bài giải 5: Thiết bò uốn mép tôn

C-19

Bài giải 6: Máy đánh dấu

C-23

Bài giải 7: Tách rời chi tiết trục tròn

C-31

Bài giải 8: Thiết bò trống hàn tôn lá

C-31

Bài giải 9: Thiết bò đổi hướng chi tiết

C-35

Bài giải 10: Thiết bò rung lắc thùng sơn

C-39

Bài giải 11: Thiết bò tách rời chi tiết trên ray


C-45

Bài giải 12: Máy hàn chất dẻo

C-51

Bài giải 13: Thiết bò phân loại đá mỏ

C-57

Bài giải 14: Thiết bò ép rác

C-63

Bài giải 16: Thiết bò nạp phôi cho máy cắt laser
phương án mạch khác B. C, D

C-75

Bài giải 17: Thiết bò bán tự động cho máy mài trong
phương án mạch khác B. C

C-87

Bài giải 18: Máy khoan 4 trục
phương án mạch khác B

C-95


Bài giải 19: Máy khoan với thiết bò nạp phôi tự trọng
phương án mạch khác B

C-101

Bài giải 20: Bộ đếm khí nén

C-109

Phần D - Phụ lục
Khay chứa phần tử
Công nghệ lắp đặt
Ống nhựa
Tài liệu kỹ thuật

TP101 • Festo Didactic

D-2
D-3
D-4
.......

...


10

TP101 • Festo Didactic



11

Lời giới thiệu
Mẫu bài tập này là một phần của Hệ thống giảng dạy về Tự động hoá và
Công nghệ thuộc Festo Didactic GmbH & Co. Hệ thống tiến hành các
bài tập khung nhất đònh cho đào tạo và huấn luyện tiếp tục đònh hướng
thực hành. Học phần công nghệ TP 100 chỉ dành riêng cho điều khiển
khí nén thuần tuý.
Trình độ cơ bản TP 100 cung cấp những đào tạo ban đầu trong công
nghệ điều khiển khí nén. Những kiến thức trong nguyên tắc cơ bản vật
lý của khí nén cũng như chức năng và ứng dụng của các linh kiện khí
nén được chuyển tải. Bộ thiết bò cho phép xây dựng các mạch điều
khiển khí nén đơn giản.
Trình đo nâng cao TP 102 nhằm mục đích tiến hành đào tạo tiếp tục
trong công nghệ điều khiển khí nén. Bộ thiết bò có thể sử dụng để xây
dựng các mạch tổ hợp rộng lớn với logic liên kết các tín hiệu xuất và
nhập, cũng như hệ thống điều khiển lập trình được bằng mô đun đònh
bước.
Điều kiện trước hết cho lắp ráp các mạch điều khiển là các bàn thí
nghiệm cố đònh trang bò bằng tấm kim loại có rãnh đònh hình của Festo
Didactic. Các tấm có rãnh đònh hình có 14 rành chữ T song song với
khoảng cách mỗi rãnh là 50 mm. Đề nghò nên dùng máy nén khí không
ồn di động (230 V, tối đa 8 bar = 800 kPa).
p suất làm việc lớn nhất chỉ được phép p = 6 bar (= 600 kPa)
Các anh sẽ đạt được tin cậy lớn nhất cho hoạt động nếu hệ thống điều
khiển chạy ở áp suất làm việc p = 5 bar (= 500 kPa), với khí nén không
phun dầu bôi trơn.
Bộ thiết bò dùng cho trình độ cơ bản TP 101 cho phép lắp ráp các mạch
điều khiển hoàn chỉnh để giải quyết các vấn đề trong 20 bài tập. Những
cơ sở lý thuyết yêu cầu để hiểu những bài tập chọn lọc này có thể tìm

thấy trong giáo trình lý thuyết tiếp theo.
Hệ thống giảng dạy về Tự động hoá và Công nghệ
Công nghệ khí nén, trình độ cơ bản
Thêm nữa. còn có các trang thông số kỹ thuật cho từng phần tử riêng
biệt (xy lanh, van, thiết bò đo v. v…)

TP101 • Festo Didactic


12

Chú ý về an toàn và vận hành
Với sự quan tâm về an toàn của bản thân mình, các anh phải tuân theo những
điều sau đây:
Khi tháo các đường khí nén, áp suất cao có thể gây nên tai nạn. Hãy tắt áp
suất ngay lập tức!
Đầu tiên nối tất cả các ống dẫn khí và đảm bảo an toàn trước khi bật nguồn
khí nén.

Cảnh báo!
Xy lanh có thể đi ra hoặc co vào ngay khi nguồn khí nén được bật.
Không được vận hành các van cần con lăn bằng tay trong khi tìm lỗi (hãy
dùng dụng cụ).
Tuân thủ các nội quy tổng quát về an toàn! (DIN 58126).
Công tắc giới hạn chỉ được lắp sao cho nó tiếp xúc ở bên cạnh cam hành
trình (và không được ở phía trước).
Không được vượt quá áp suất làm việc cho phép (xem thông số kỹ thuật)
Xây dựng mạch khí nén: Dùng ống dẫn khí bằng nhựa mầu bạc kim loại có
đường kính ngoài 4 mm để nối các phần tử. Ống nhựa phải được ấn vào đầu
nối CU đến khi dừng lại; không cần xiết chặt.

Tháo ra khỏi các đầu nối nhanh CU: ống có thể tháo ra bằng cách ấn đè
vòng chặn (vòng màu đen) (tháo ống trong khi có áp suất là không thể được).
Hãy tắt nguồn khí nén trước khi tháo dỡ mạch.
Bảng lắp ráp phần tử được trang bò cùng với các phương án lắp đỡ khác
nhau A, B hoặc C.
Phương án A, hệ thống chốt hãm
Các phần tử không chòu tải, nhẹ (ví dụ: van điều khiển hướng). Ấn nhanh
các phần tử vào các rành trên tấm nhôm rãnh; tháo ra bằng cách ấn vào
đòn bẩy mầu xanh;
Phương án A, hệ quay
Các phần tử chòu tải trung bình (ví dụ: xy lanh). các phần tử này được kẹp
giữ trên tấm nhôm rãnh bằng các bu lông có đầu chữ T. Các phần tử được
giữ hoặc tháo ra thông qua đóa có ba vấu mầu xanh.
Phương án A, hệ vít chìm
Dùng cho các phần tử chòu tải lớn, hiếm khi tháo ra khỏi tấm nhôm rãnh (ví
dụ: bộ lọc có van đóng mở). Phần tử này được gắn bằng các vít đầu lục giác
chìm và đầu chữ T.

TP101 • Festo Didactic


13

Theo dõi thông số nhận được trong các tờ thông số kỹ thuật trong phần D
cho từng phần tữ riêng rẽ.
Đồng hồ bấm giây được yêu cầu trong trường hợp đònh tính các mạch.
Để hiệu chỉnh Van tiết lưu một chiều trong trường hợp nghiên cứu đặt thời
gian hành trình của xy lanh;
Để đặt thời gian cho van thời gian;
Để có thể vẽ sơ đồ quãng đường-thời gian cho các mạch đã lắp.


Học phần công nghệ cho khí nén (TP 100)
Học phần công nghệ cho khi nén TP 100 bao gồm các trợ giúp đào tạo riêng rẽ
cũng như hội thảo chuyên đề. Nội dung môn học của phần này là hệ thống điều
khiển khí nén thuần tuý. Các phần tử riêng rẽ của học phần công nghệ TP100
có thể cũng là một phần đònh dạng trong nội dung của các học phần khác.
Các phần tử quan trọng của TP100:
Bàn thí nghiệm cố đònh với tấm nhôm rãnh của Festo Didactic
Thiết bò trực quan và thực hành
Máy nén khí (230 V, 0.55 kW, maximum 8 bar (= 800 Pa))
Bộ thiết bò các linh kiện riêng lẻ (ví dụ: xy lanh, van đảo chiều, bộ đếm
chọn trước, mô đun bước, lắp đặt chân không, phần tử lô gic, dẫn động
tuyến tính)
Trợ giúp đào tạo tuỳ chọn (ví dụ: công tắc tiệm cận khí nén, hiển thò quang
học, bộ tuần tự khí nén (Quickstepper), van 5/3, tải đẩy/kéo).
Mẫu thực hành, lắp đặt phòng thí nghiệm hoàn chỉnh.

TP101 • Festo Didactic

Thiết bò trực quan và
thực hành


14

Sách và phương tiện dạy
học

Chuyên đề


Giáo trình

Trình độ cơ bản TP101
Cơ sở về công nghệ điều khiển khí nén
Bảo trì hệ thống và thiết bò khí nén cộng thêm các lónh vực
khác

Sách bài tập

Trình độ cơ bản TP101
Trình độ cơ bản nâng cao TP102

Các giáo cụ
tuỳ chọn

Bộ các bản chiếu trong và máy chiếu
Các ký hiệu có nam châm, mẫu vẽ
Băng video
CBT Fluid Studio Pneumatics
WBT Fluid Studio Pneumatics
Bộ mô hình cắt 1+2 cùng va ly bảo quản
Phần mềm mô phỏng FluidSIM Pneumatics

P111

Giới thiệu về khí nén

P112

Giới thiệu về đào tạo nghề trong lónh vực khí nén


P121

Bảo trì và tìm lỗi trong hệ thống điều khiển khí nén

P122

Thiết kế và lắp ráp các hệ thống điều khiển khí nén

P124

Thiết kế và lắp ráp các hệ thống điều khiển khí nén trong đào tạo
nghề

Ngày tháng và vò trí, cùng như học phí của các khoá học được ghi trong
các sách chuyên đề hiện hành.
Trợ giúp đào tạo tiếp tục có thể tìm thấy trong các tài liệu kỹ thuật của
chúng tôi. Hệ thống giảng dạy về Tự động hoá và Công nghệ tiếp tục
được cập nhật hàng ngày và mở rộng. Bộ các bản chiếu trong, phim và
băng video cũng như giáo trình được cung cấp bằng vài ngôn ngữ khác
nhau.

TP101 • Festo Didactic


15

Nộâi dung đào tạo trình độ cơ bản và trình độ nâng cao
Trình độ cơ bản (TP101)
Cơ sở vật lý của khí nén

Chức năng và ứng dụng của các phần tử khí nén
Lựa chọn và vẽ các ký hiệu khí nén
Miêu tả phối hợp chuyển động và trạng thái đổi mạch
Vẽ sơ đồ mạch khí nén phù hợp với các tiêu chuẩn
Hệ thống điều khiển theo hành trình gián tiếp và trực tiếp
Chức năng logic AND/OR của tín hiệu vào
Hệ thống điều khiển theo thời gian bằng các van rơ le thời gian
Hệ thống điều khiển theo áp suất bằng các van áp suất tuần tự
Tìm lỗi trong hệ thống điều khiển khí nén đơn giản
Các nội quy về an toàn
Trình độ nâng cao (TP102)
Chức năng và ứng dụng của các phần tử khí nén
Hệ thống điều khiển theo hành trình độc lập bằng các cảm biến
Hệ thống điều khiển theo hành trình bằng bộ đếm chọn trước
Hệ thống bằng các khởi động và điều kiện đặt trước (AUTOMATIC/ MANUAL,
SINGLE CYCLE/CONTINUOUS CYCLE, MANUAL STEP mode, STOP AT END OF
CYCLE)
Hệ thống điều khiển bằng các phần tử chân không
Hệ thống điều khiển biểu đồ bước/điều khiển tuần tự quá trình-điều khiển
Hệ thống điều khiển chương trình bằng bộ đònh bước (stepper)
Hệ thống điều khiển bằng các điều kiện an toàn (EMERGENCYSTOP/EMERGENCY-STOP reset)
Hệ thống điều khiển chương trình bằng mô đun đònh bước (Quickstepper)
Bộ đếm, lưu trữ, cộng khí nén
Đặt lại các phần tử (ví dụ: van áp suất ngược, công tắc tiệm cận)
Điều khiển theo chương trình thời gian/ điều khiển tuần tự theo đònh hướng thời gian
Tìm lỗi trong hệ thống điều khiển khí nén mở rộng
Các nội quy về an toàn

TP101 • Festo Didactic



16

Phân chia mục đích huấn luyện và bài tập (Bảng 1)
Bài tập
Mô tả
Điều khiển trực tiếp xy lanh
tác động đơn

1

2

3

4

5

6

7

8

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

• • • (•)

Điều khiển gián tiếp xy lanh

tác động đơn
Điều khiển trực tiếp xy lanh
tác động kép

9

•

•

•

•

Điều khiển gián tiếp xy lanh
tác động kép
Tạo chức năng OR
Tạo chức năng AND
Hệ thống điều khiển theo thời
gian

• • • •
•

• • •

Giải pháp vấn đề hộp đen

• • •


• • • • • • •

• •

• • •

• • • • (•)

a

a
b

• • •

b

b

b

b

b

a
b

• • • • • • • • • • • •
a


(a)

(b)

• •

•

Chuyển động dao động xy
lanh
Mạch vòng tự khoá

•

• •

Tắt tín hiệu thông qua
a) Van cần con lăn một
chiều
b) Van đảo chiều
Hệ thống điều khiển bằng
chu kỳ liên tục

•

• • • •

Hệ thống điều khiển theo áp
suất

a) Van tuần tự áp suất
b) Bộ điều chỉnh áp suất
Sử dụng van giới hạn
(Van cần con lăn)

• • • • • • • • • • •

•
•

b

•

b

b

b

• (•)
•

•

(•)
•

( ) Mục đích huấn luyện cho các bài tập sau này


TP101 • Festo Didactic


17

Bộ thiết bò dùng cho trình độ cơ bản (TP101)
Bộ thiết bò này được xắp xếp cho mục đích đào tạo cơ bản trong công
nghệ điều khiển khí nén. Bao gồm tất cả các phần tử yêu cầu cho giảng
dạy các mục giáo trình đã đề xuất và cũng có thể bổ xung thêm cho các
bộ thiết bò khác như đề nghò. Để xây dựng các mạch điều khiển hoạt
động hoàn chỉnh, bảng lắp ráp và nguồn động lực cũng rất cần thiết.
Mô tả

Mã số

Số lg

Ống nhựa, 10 m,màu bạc kim loại

151496

2

Van 3/2 với nút ấn, thường đóng

152860

3

Van 3/2 với nút ấn, thường mở


152861

1

Van 5/2 với công tắc xoay chọn

152862

1

p kế

152865

2

Van 3/2 cần con lăn, thường đóng

152866

3

Van 3/2 cần con lăn một chiều, thường đóng

152867

1

Van 5/2 điều khiển đơn


152872

1

Van 5/2 điều khiển kép

152873

3

Van con thoi (OR)

152875

1

Van áp suất đôi (AND)

152876

1

Van rơ le thời gian, thường đóng

152879

1

Van xả nhanh


152880

1

Van tiết lưu một chiều

152881

2

Van tuần tự áp suất

152884

1

Xy lanh tác động đơn

152887

1

Xy lanh tác động kép

152888

2

Bộ lọc có van đóng mở


152894

1

Bộ điều chỉnh áp suất vói áp kế

152895

1

Bộ chia khí nguồn

152896

1

Các phần tử nối ống

152898

1

Bộ chia khí nối nhanh

153128

10

TP101 • Festo Didactic


Bộ thiết bò dùng cho
trình độ cơ bản (TP101)
(Số đặt hàng. 080240)


18

Các ký hiệu của
bộ thiết bò

Van 3/2 với nút ấn, thường đóng

Van 3/2 với nút ấn, thường mở

Van5/2 với công tắc xoay chọn

p kế

Van 3/2 cần con lăn, thường đóng

Van 3/2 cần con lăn một chiều, thường
đóng

Van 5/2 điều khiển đơn

Van 5/2 điều khiển kép

Van con thoi (OR)


Van áp suất đôi (AND)

TP101 • Festo Didactic


19

Van rơ le thời gian, thường đóng

Van xả nhanh

Van tiết lưu một chiều

Van tuần tự áp suất

Xy lanh tác động đơn

Xy lanh tác động kép

Bộ lọc có van đóng mở

Bộ điều chỉnh áp suất vói áp kế

Bộ chia khí nguồn

Các phần tử nối ống
2 Đầu nối nhanh M5
2 Đầu nối nhanh 1/8“
2 Đầu nối nhanh vuông góc M5
2 Đầu nối nhanh vuông góc 1/8“

6 Đầu bòt có vòng làm kín

TP101 • Festo Didactic

Ký hiệu các bộ thiết bò


20

Bộ thiết bò dùng cho trình độ nâng cao (TP102)
Bộ thiết bò này được xắp xếp cho mục đích đào tạo nâng cao trong công nghệ
điều khiển khí nén. Cả hai bộ thiết bò (TP101 và TP102) bao gồm tất cả các
phần tử yêu cầu cho giảng dạy các mục giáo trình đã đề xuất và cũng có thể bổ
xung thêm cho các bộ thiết bò khác của Hệ thống giảng dạy về Tự động hoá và
Công nghệ.

Bộ thiết bò dùng cho
trình độ nâng cao
(TP102)
(Số đặt hàng. 080241)

Mô tả

Mã số

Số lg

Ống nhựa, 10 m,màu bạc kim loại

151496


2

Van 3/2 với nút ấn, thường đóng

152860

2

Van 3/2 với công tắc xoay chọn, thường đóng

152863

1

Van 3/2 với công tắc hình nấm (đỏ), thường đóng

152864

1

Van 3/2 cần con lăn, thường đóng

152866

1

Van áp suất ngược

152868


1

Công tắc tiệm cận khí nén

152870

3

Van 3/2 điều khiển có thể thay đổi được

152871

2

Van 5/2 điều khiển đơn

152872

2

Van 5/2 điều khiển kép

152873

3

Bộ đếm chọn trước khí nén

152877


1

Van rơ le thời gian, thường mở

152878

1

Van tiết lưu một chiều

152881

2

Van con thoi, 3-khối (OR)

152882

2

Van áp suất đôi, 3-khối (AND)

152883

2

Mô đun bước, mở rộng

152885


1

Mô đun bước

152886

1

Dẫn động thẳng, khí nén

152890

1

Bộ chuyển đổi (cho Dẫn động thẳng)

150519

1

Bộ tạo chân không - cốc hút

152891

1

Bộ tạo chân không với ống thổi

152892


1

Các phần tử nối ống

152898

1

Bộ chia khí nối nhanh

153128

20

TP101 • Festo Didactic


21

Mô tả

Mã số

Van 5/3 tác động đơn, điều khiển bằng khí nén 2 phía

152874

Tải trọng kéo/đẩûy


152889

Hiển thò quang

152893

Bình tích

152912

TP101 • Festo Didactic

Danh sách thiết bò tuỳ
chọn cho TP100


22

Phân chia mục đích huấn luyện và bài tập (Bảng 2)
Bài tập
Mô tả

1

2

Van 3/2 với nút ấn, thường
đóng

1


1

Van 3/2 với nút ấn, thường
mở

3

4

5

6

2

3

7

8

9

10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20

1

1


1

1

Van 5/2 với công tắc xoay
chọn
2

2

2

1

2

1
2

Van 3/2 cần con lăn, thường
đóng

1

1

1
1

1


1

1

1

1

1

2

2

2

3

2

4

2

3

2

2


2

2

2

3

3

2

4

4

1

1

1

1

3

3

3


2

1

1

2

3

1

4

1

1

2

Van 5/2 điều khiển đơn

1

2

Van 5/2 điều khiển kép

1


Van con thoi (OR)

1

Van áp suất đôi (AND)

1

1

Van rơ le thời gian, thường
đóng
Van xả nhanh

1

Van tiết lưu một chiều

1

1

1

1
1

1


1

1

1

1

1
2

1

3

1

1

1

1

1

1

1

1


3

1

2

1

1

1

1

3

1
1

1

1
1

2

1

1


Xy lanh tác động kép

2

1

2

1

2

2

1
1

2

1

Van tuần tự áp suất

Bộ lọc có van đóng mở

1

1


Van 3/2 cần con lăn một
chiều, thường đóng

Xy lanh tác động đơn

2

1
1

p kế

1

1

1

1

1

1

1

1

1


1

Bộ điều chỉnh áp suất vói
đồng hồ

1

1
1

1

1

1

1

1

1

2

2

2

2


2

2

1

1

2

2

1

1

1

1

1

1

1

1

1


1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

1

Tổng số các phần tử


4

7

8

8

11 11 11 15 10 12 14 21 12 12 16 17 17 21 25 19

Số các phần tử sử dụng trong
lần đầu tiên

4

2

2

2

2

0

1

0

1


1

1

2

1

2

1

1

1

2

Bộ chia khí nguồn

3

1

2

1
1


1

2

1

0

0

0

1

0

1

1

1

0

1

0

0


0

1

0

TP101 • Festo Didactic


23

Thông tin dùng cho giáo viên hướng dẫn
Mục tiêu đào tạo
Mục tiêu đào tạo tổng thể của sách bài tập này là dạy thiết kế một
cách hệ thống các sơ đồ mạch và xây dựng thực hành hệ thống điều
khiển trên tấm nhôm có rãnh. Sự tương tác trực tiếp của lý thuyết và
thực hành đảm bảo sự phát triển nhanh chóng. Cvác mục tiêu chi tiết
hơn se được liết kê trong bảng. Mục tiêu đào tạo cụ thể sẽ được đặt
trong từng mỗi bài luyện tập. Điều quan trọng phải tiếp theo mục tiêu
được đặt trong ngoặc.
Phân chia thời gian
Thời gian yêu cầu cho thực tập đònh hướng qua các đặt vấn đề trong
bài tập phụ thuộc vào kiến thức trước đó của sinh viên. Thời gian đào
tạo dành cho thợ cơ khí hoặc thợ điện: khoảng 2 tuần. Thời gian đào
tạo dành cho cán bộ kỹ thuật hoặc kỹ sư: khoảng 1 tuần.
Các phần tử của bộ thiết bò
Các sách bài tập và các bộ thiết bò bổ xung lần nhau. Dùng cho 15
trong số 20 bài tập, tất cả các yêu cầu của các anh là các phần tử cho
trình độ cơ bản TP101. Lắp ráp các mạch cho 5 trong số các bài tập,
khi đó sẽ cần bộ thứ hai trong thiết bò của trình độ cơ bản.

Bài tập

9: cộng thêm một van 5/2 điều khiển đơn (hồi bằng lò xo)

Bài tập

12: cộng thêm một van cần con lăn

Bài tập

15: cộng thêm một van cần con lăn một chiều

Bài tập

18: hai van áp suất đôi nữa

Bài tập

20: cộng thêm một van cần con lăn cũng như ba van áp
suất đôi nữa và một van con thoi.

Để lắp ráp thực hành bài tập 15 (kẹp thân máy ảnh), đề nghò nên có
hiển thò quang tác động khí nén.
Các lời giải khác nữa được chỉ ra trong bài tập 15 đến 19. Những
mạch khác này thông thường không thể xây dựng được nếu chỉ dùng
các phần tử từ TP101. Để cho các bài này vào thực hành, cần có các
phần tử trong bộ thiết bò trình độ nâng cao TP102. Trong số các tập
hợp vấn đề cho các mục đích tiếp theo, cần có một số các phần tử
công thêm. Tất cả các bài tập trong trình độ cơ bản có thể lắp trên
tấm nhôm rãnh.


TP101 • Festo Didactic


24

Những mẫu trình bầy
Khi chỉ dẫn các tuần tự chuyển động và trạng thái thay đổi, hãy sử
dụng những chú thích viết tắt, có thể phân chia thành những nhóm
cũng như vào sơ đồ chuyển động. Cho những bài tập 6 đến 20, tuần
tự chuyển động được ghi vào sơ đồ dòch chuyển-bước với các đường
tín hiệu theo VDI 3260. Cho đến bài 5, trình bầy đơn giản hoá sơ đồ
dòch chuyển-bước không có đường tín hiệu có thể đạt được lý luận
giảng dạy, nhưng điều đó cũng phù hợp với VDI 3260. Cấu trúc trong
những bài tập 15 và 16 cho phép tạo ra sơ đồ chuyển dòch-thời gian.
Cấu trúc có phương pháp của các bài tập
Tất cả 20 bài tập trong Phần A được biên soạn theo cùng một phương
pháp.
Hai trang bài tập được chia thành:
–

Môn học

–

Tiêu đề

–

Mục đich đào tạo


–

Vấn đề

cũng như
–

Mô tả vấn đề

–

Phác thảo vò trí

Những lời giải đề xuất trong Phần C bao gồm ít nhất bốn trang được
phân chia thành:
–

Sơ đồ mạch

–

Sơ đồ chuyển động

–

Mô tả lời giải

cũng như
–


Thiết kế mạch

–

Danh sách linh kiện.

Một vài bài tập có các phần tiếp theo.
Từ bài tập 15 trở đi, một vài mạch phương án khác cung cấp sự hiểu biết
sâu hơn trong công nghệ điều khiển khí nén.

TP101 • Festo Didactic