SỞ GD-ĐT VĨNH PHÚC ĐỀ THI KSCL KHỐI 12 LẦN 1 NĂM HỌC 2017 2018
TRƯỜNG THPT LIỄN SƠN MÔN: Ngữ văn
Thời gian làm bài: 90 phút
I. PHẦN ĐỌC HIỂU( 3 điểm)
Đọc văn bản sau và trả lời các câu hỏi:
Ngụ ngôn của mỗi ngày
Ngồi cùng trang giấy nhỏ
Tôi đi học mỗi ngày
Tôi học cây xương rồng
Trời xanh cùng nắng, bão
Tôi học trong nụ hồng
Màu hoa chừng rỏ máu
Tôi học lời ngọn gió
Chẳng bao giờ vu vơ
Tôi học lời của biển
Đừng hạn hẹp bến bờ
Tôi học lời con trẻ
Về thế giới sạch trong
Tôi học lời già cả
Về cuộc sống vô cùng
Tôi học lời chim chóc
Đang nói về bình minh
Và trong bia mộ đá
Lời răn dạy đời mình


(Đỗ Trung Quân)
1. Văn bản trên thuộc phong cách ngôn ngữ nào?
2. Chỉ ra biện pháp tu từ nổi bật được sử dụng trong văn bản?
3. Theo anh/ chị, tác giả đã học được những bài học gì trong các câu: Tôi học cây
xương rồng/

Trời xanh cùng nắng, bão.
4. Đọc văn bản, anh/ chị hiểu như thế nào về ý nghĩa của nhan đề: Ngụ ngôn của
mỗi ngày?
II. PHẦN LÀM VĂN: ( 7 điểm)
Câu 1 (3 điểm): Viết một đoạn văn ( khoảng 100 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/
chị về quan niệm học của nhà thơ Đỗ Trung Quân trong phần Đọc hiểu?
Câu 2 (5 điểm):
Hỡi đồng bào cả nước,
Tất cả mọi người đều sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa cho họ những quyền
không ai có thể xâm phạm được; trong những quyền ấy, có quyền được sống,
quyền tự do và quyền mưu cầu hạnh phúc”.
Lời bất hủ ấy ở trong bản Tuyên ngôn Độc lập năm 1776 của nước Mỹ. Suy rộng
ra, câu ấy có ý nghĩa là: tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng, dân
tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự do.
Bản Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền của Cách mạng Pháp năm 1791 cũng
nói: Người ta sinh ra tự do và bình đẳng về quyền lợi; và phải luôn luôn được tự do
và bình đẳng về quyền lợi.
Đó là những lẽ phải không ai chối cãi được…
( Trích Tuyên ngôn độc lập – Hồ Chí Minh)
Anh/ chị hãy phân tích đoạn trích trên để thấy tài năng của Hồ Chí Minh khi viết
đoạn mở đầu bản Tuyên ngôn độc lập?
ĐÁP ÁN – THANG ĐIỂM


Phần Câu Nội dung Điểm
I ĐỌC HIỂU
1 Phong cách ngôn ngữ nghệ thuật 0,5
2 Biện pháp tu từ nổi bật: Điệp ngữ: Tôi học; điệp cấu trúc: Tôi học lời… 0,5
3 Tác giả học được những bài học quý từ thiên nhiên: cây xương rồng cho bài học
về nghị lực sống trong môi trường rộng lớn (trời xanh) và khắc nghiệt (nắng bão).

1,0
4 Ý nghĩa nhan đề: Những bài học của mỗi ngày. Mỗi ngày, cuộc sống quanh ta
đều mang đến cho ta những bài học quý báu như những câu chuyện ngụ ngôn vậy.
1,0
II. LÀM VĂN
1 Trình bày suy nghĩ của anh/ chị về quan niệm học của nhà thơ Đỗ Trung Quân
a. Đảm bảo yêu cầu hình thức của đoạn văn:
Thí sinh có thể trình bày đoạn văn theo cách diễn dịch, quy nạp, song hành, tổng
phân hợp.
0,5
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Quan niệm học của nhà thơ Đỗ Trung Quân 1,5
c. Triển khai vấn đề cần nghị luận
Hsinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản
sau:Quan niệm về việc học của Đỗ Trung Quân:
- Là quan niệm đúng đắn về việc học.
- Học không chỉ ở trên trường lớp, trong sách vở mà còn là hành trình mỗi người tự
trải nghiệm và khám phá từ cuộc sống. Thiên nhiên, con người quanh ta luôn là
người thầy vĩ đại dạy cho ta những bài học vô giá. Bởi học không phải chỉ là tiếp
thu tri thức mà còn là quá trình làm giàu cho tâm hồn bằng lòng yêu thương rộng
lớn như biển cả, bằng nghị lực ý chí vượt chông gai, bằng sự biết ơn,…Tất cả điều


đó chỉ có cuộc sống mới dạy ta đầy đủ và ý nghĩa nhất. Cuộc sống là trường đại
học của mỗi người.
- Học là quá trình chúng ta trau dồi thường xuyên, mỗi ngày. Hãy mở lòng mình
với cuộc sống và con người quanh ta để thấy yêu hơn cuộc sống này và nhận
những bài học ý nghĩa mà cuộc sống dạy ta.
2 Phân tích đoạn trích trên để thấy tài năng của Hồ Chí Minh khi viết đoạn mở đầu
bản Tuyên ngôn độc lập

a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn 0,25
b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận
Phân tích đoạn trích trên để thấy tài năng của Hồ Chí Minh khi viết đoạn mở đầu
bản Tuyên ngôn độc lập 0,5
c. Triển khai vấn đề
* Giới thiệu ngắn gọn tác giả, tác phẩm, đoạn trích 0,5
* Phân tích:
Hsinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cần đảm bảo các ý cơ bản
sau:
Hồ Chí Minh đã viết rất cao tay, thể hiện tài năng xuất chúng của Người:
Về nội dung: 2,5
- Nhiệm vụ của phần mở đầu bản Tuyên ngôn là nêu nguyên lí làm cơ sở tư tưởng
cho toàn bài. Nguyên lí của Tuyên ngôn Độc lập là khẳng định quyền tự do độc lập
của dân tộc. Nhưng ở đây Bác không nêu trực tiếp nguyên lí ấy mà dẫn lời hai bản
Tuyên ngôn Độc lập của Mĩ năm 1776 và Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền
của Pháp năm 1791 để khẳng định “Quyền sống, quyền sung sướng và quyền tự
do” của tất cả các dân tộc.
-Ý nghĩa sâu sắc:
+ Dẫn dắt 2 bản tuyên ngôn nổi tiếng đã thành những chân lí tiến bộ được cả thế
giới thừa nhận, Hồ Chí Minh đã tạo sức thuyết phục cho phần đặt vấn đề gián tiếp,


thể hiện tầm hiểu biết rộng của Bác.
+ Bác đã khẳng định quyền độc lập, tự do của dân tộc ta bằng chính những lời lẽ
của tổ tiên người Mĩ, người Pháp đã ghi lại trong hai bản Tuyên ngôn từng làm vẻ
vang cho truyền thông tư tưởng và văn hoá của những dân tộc ấy. Cách viết như
thế là vừa khéo léo vừa kiên quyết:
./ Khéo léo vì tỏ ra rất trân trọng những danh ngôn bất hủ của người Pháp, người
Mĩ để “khóa miệng” bọn thực dân Pháp, đế quốc Mĩ đang âm mưu xâm lược nước
ta.

./ Kiên quyết vì đã lấy “ gậy ông đập lưng ông”, nhắc nhở họ đừng có phản bội tổ
tiên mình, đừng có làm vấy bùn lên lá cờ nhân đạo của những cuộc cách mạng vĩ
đại của chính cha ông họ.
+ Đoạn mở đầu bản Tuvên ngôn Độc lập của Việt Nam mà nhắc đến hai bản Tuyên
ngôn nổi tiếng trong lịch sử của nhân loại, của hai nước lớn, như thế cũng có nghĩa
là đặt ba cuộc cách mạng ngang hàng nhau, ba nền độc lập ngang hàng nhau, ba
bản Tuyên ngôn ngang hàng nhau (và thực sự, cuộc Cách mạng tháng Tám 1945 đã
giải quyết đúng nhiệm vụ của hai cuộc cách mạng của Mĩ (1776) và của Pháp
(1791). Đằng sau nghệ thuật viết văn nghị luận là một niềm tự hào dân tộc chan
chứa của HCM.
+ Sau khi nhắc đến quyền tự do,bình đẳng của mỗi người trong bản Tuyên ngôn
Độc lập cùa Mĩ, Bác viết: “Suy rộng ra, câu ấy có nghĩa là: tất cả các dân tộc trên
thế giới đều sinh ra bình đẳng; dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng
và quyền tự do”. Ý kiến “suy rộng ra” ấy quả là một đóng góp đầy ý nghĩa của Bác
đối với phong trào giải phóng dân tộc trên thế giới, nó như phát súng lệnh khởi đầu
cho bão táp cách mạng ở các thuộc địa sẽ làm sụp đổ chủ nghĩa thực dân trên khắp
thế giới vào nửa sau thế kỉ XX.
Về nghệ thuật: 0,5
- Mở đầu bằng lời hô gọi thu hút: Hỡi đồng bào cả nước và kết thúc phần đặt vấn


đề bằng một câu khẳng định chắc nịch: Đó là những lẽ phải không ai chối cãi
được.
- Lập luận chặt chẽ, lí lẽ sắc sảo, dẫn chứng tiêu biểu, giọng văn hùng hồn, đoạn
văn mở đầu đã nhấn mạnh cơ sở pháp lí vững chắc cho lời tuyên bố độc lập ở phần
sau.
d. Chính tả, dùng từ, đặt câu:
Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ nghĩa, ngữ pháp Tiếng Việt 0,25
e. Sáng tạo: Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị
luận. 0,5