Tuần 12. Khái quát văn học Việt Nam từ thế kỉ X đến hết thế kỉ XIX
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (345.55 KB, 30 trang )
• Thiết kế bài dạy văn học sử:
•
I- Các thành phần của văn
học từ TK X-> XIX
1.Văn học chữ Hán
•
Các yếu tố tạo nên văn học
chữ Hán ?
•
Tác giả: trí thức nho học Việt
Nam
•
•
Những sáng tác: chữ Hán
Thể
loại:chiếu,biểu,hòch,cáo,truyện
truyền kì,tiểu thuyết chương
hồi,phú,thơ cổ phong,thơ đường
luật….
• Nguyeãn Bænh
Khieâm
•
•
Nguyeãn Traõi
Leâ Thaùnh Toâng
2.Văn học chữ
Nôm
Các yếu tố tạo nên văn
học chữ Nôm?
•
Tác giả:trí thức nho học Việt
Nam
•
•
Thể loại chủ yếu thơ:
Tiếp thu từ Trung
Quốc:phú,văn
tế,thơ Đường
•
Thể thơ dân tộc:song thất
lục bát,lục bát,hát nói
Hoà Xuaân
Höông
• Nguyeãn
Khuyeán
II-Các giai đoan phát triển
của văn học từ thế kỉ X
đến thế kỉ XIX
Chia làm 4 giai đoạn:
Giai đoạn từ thế kỉ X hết XIV
Giai đoạn từ thế kỉXVhết
XVII
Giai đoạn từ thế kỉXVIIInửa
đầu XIX
Giai đoạn nửa cuối thế kỉXIX
1.Giai đoạn từ thế kỉ
Xthế kỉ XIV
Hoàn cảnh
lòch sử
Nội
dung
Nghệ
thuật
dân tộc
giành được
độc lập chủ
quyền
lập nhiều kì
tích trong các
cuộc kháng
chiến chống
quân Tống(2
lần),quân
Nguyên(3lần
)
tinh
thần yêu
nước
,mang âm
hưởng
hào
hùng
Thành
công rực
rỡ nhất
là văn
chính luận
,thơ phú
Sự kiện
văn học
,tác
giả,tác
phẩm
Văn học
viết ra đời
thế kỉ XX
văn học
chữ Nôm
xuất hiện
cuối thế kỉ
XIII
Tác
phẩm:Vận
nước (Pháp
Thuận),Hòch
2. Giai đoạn từ thế
kỉXVhết XVII
Hoàn cảnh
lòch sử
Nội dung
Nghệ
thuật
Kháng chiến
chống
quânNguyên
tháng lợi
Chế độ
phong kiến
Việt Nam đạt
đến cực thònh
(cuối thế kỉ
XV)
Đầu thế kỉ
XVI chế độ
phong kiến
Đi từ nội
dung yêu
nước mang
âm hưởng
ngợi ca
đến phản
ánh ,phê
phán hiện
thực xã
hội phong
kiến
Thành
tựu về
văn chinh
luận,vă
n xuôi tự
sự
Việt
hoá thể
loại tiếp
thu từ
TrungQuố
cvà
sáng tạo
Sự kiện
văn học
,tác
giả,tác
phẩm
Bình Ngô
đại
cáo(Nguyễn
Trãi)
Truyền kì
mạn lục
(Nguyễn
Dữû)
Nguyễn
Bỉnh Khiêm
-….
3.Giai đoạn từ thế
kỉXVIIInửa
đầu
XIX
Hoàn
Nội dung
Nghệ
Sự kiện
cảnh lòch
sử
nội chiến
phong
kiến ,chế
độ phong
kiến đi từ
khủng
hoảng đến
suy thoái
khởi nghóa
Tây Sơn lật
đổ các tập
đoàn phong
kiến,đánh
tiếng nói
đòi quyền
sống,đòi
hạnh phúc
và đấu
tranh giải
phóng con
người trong
đó có con
người cá
nhân nhất
là phụ nữ.
thuật
văn học
,tác
giả,tác
phẩm
Các thể
loại:thơ
Nôm đường
luật,ngâm
khúc viết
theo thể
song thất
lục bát…
được khẳng
đònh và đạt
tới đỉnh
cao.
Chinh phụ
ngâm(Đặng
Trần Côn)
thơ Hồ
Xuân Hương
Truyện
Kiều
(Nguyễn Du)
Đây là
giai đoạn
rực rỡ nhất
của văn
4.Giai đoạn nửa cuối
thế
kỉ
XIX
Hoàn
Nội dung
Nghệ
Sự kiện
cảnh lòch
sử
Pháp
xâm lược
Việt Nam
Xã hội
phong kiến
chuyển
sang thực
dân nửa
phong kiến
yêu nước
mang âm
hưởng trữ
tình trào
phúng
thuật
văn
học ,tác
giả,tác
phẩm
đạt được
thành tựu
đặc sắc
với thơ
Nguyễn
Khuyến ,Tú
Xương
văn học
chữ quốc
ngữ xuất
hiện
văn tế
nghóa só
Cần
Giuộc(Nguy
ễn Đình
Chiểu)…
III-Những đặc điểm lớn
về nội dung của văn
học từ thế kỉ X đến
hết XIX
• trung đại Việt Nam trong sự tác động mạnh
học
mẽ của truyền thống dân tộc
tinh thần thời đại và những ảnh hưởng
từ nước ngoài ,chủ yếu là từ Trung Quốc
1.Chủ nghóa yêu nước
•
Nêu vò trí của chủ
nghóa yêu nước trong văn
học trung đại Việt Nam?
•
Chủ nghóa yêu nước là nội
dung lớn ,xuyên suốt quá trình
tồn tại và phát triển của văn
học trung đại Việt Nam
Chủ nghóa yêunước
trong văn học trung đại
được thể hiện như thế
. ý thức độc nào?
lập tự chủ,tự
cường,tự hào dân tộc,
lòng căm thù giặc,tinh thần
quyết chiến quyết thắng kẻ thù
tự hào trước chiến công thời đại
tự hào trước truyền thống lòch sử
biết ơn ,ca ngợi những người hi sinh
vì nước
tình yêu thiên nhiên đấùt nước
Em hãy nêu một
vài tác phẩm tiêu
biểu?
Sông núi nước Nam,Đại
cáo bình Ngô,Hòch tướng
só,Phú sông Bạch
Đằng,Thiên Nam ngữ
lục,Văn tế nghóa só Cần
Giuộc…
2.Chủ nghóa nhân
đạo
Em hãy nêu vò trí của
chủ nghóa nhân đạo?
•
Chủ nghóa nhân đạo là
nội dung lớn ,xuyên suốt
quá trình tồn tại và phát
triển của văn học trung đại
Việt Nam.
•
Nguồn gốc của chủ
nghóa nhân đạo trong
văn học trung đại?
Bắt nguồn từ truyền thống
nhân đạo của người Việt Nam
Từ cội nguồn văn học dân
gian
Chòu ảnh hưởng tư tưởng nhân
văn tích cực vốn có củaPhật
giáo,Nho giáo,Đạo giáo.
•
Chủ nghóa nhân đạo
được thể hiện như thế
nào?
Chủ nghóa nhân đạo trong văn
học trung đại được thể hiện phong
phú ,đa dạng:
Lòng thương người
Lên án ,tố cáo các thế lực tàn
bạo chà đạp lên con người
Khẳng đònh,đề cao con người
Đề cao quan hệ đạo đức,lối sống
tốt đẹpgiữa người với người
Một vài tác phẩm tiêu
biểu:
Cáo bệnh bảo mọi người
Tỏ lòng
Bình ngô đại cáo
Truyền kì mạn lục
Chinh phụ ngâm
Truyện Kiều
Lục Vân Tiên
• …..
3.Cảm hứng thế sự
•
Em hiểu thế sự là gì?
Cảm hứng về thế sự là
thế nào?
•
• Thế sự là việc đời
•
Cảm hứng về thế sự là bày
tỏ suy nghó về cuộc sống,việc
đời
Biểu hiện của cảm
hứng thế sự?
Văn học phản ánh hiện thực
xã hội
Phản ánh cuộc sống đau khổ
của nhân dân
Ýù nghóa của cảm
hứng thế sự?
•
Cảm hứng thế sự
trong văn học trung đại
góp phần tạo tiền đề
cho sự ra đời của văn
học hiện thực trong
thời kì sau.
Một số tác phẩm
tiêu biểu?
Thượng kinh kí sự
Vũ trung tuỳ bút
Thơ Nguyễn Bỉnh
Khiêm
•…
IV-Những đặc điểm lớn
về nghệ thuật của
văn họctừ thế kỉ X
đến XIX
• 1.Tính quy phạm và sự phá
vỡ tính quy phạm
•
Tính quy phạm là gì?
Những biểu hiện củatính
quy phạm?
•
Tính quy pham là sự quy đònh
chặt chẽ theo khuôn mẫu.
