Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành
*****************************************************************
Lòch sử : NHÀ TRẦN THÀNH LẬP
I- MỤC TIÊU
Học xong bài này, HS biết :
- Hoàn cảnh ra đời của nhà Trần.
- Về cơ bản, nhà Trần cũng giống nhà Lý về tổ chức nhà nước, luật pháp và
quân đội. Đặc biệt là mối quan hệ giữa vua với quan, vua với dân rất gần gũi
nhau.
II- ĐỒ DÙNG
- THẦY : Phiếu học tập của HS
- TRÒ : SGK Lòch sử 4
III- CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
TRÌNH TỰ THẦY TRÒ
1/ BÀI CŨ
+ Dựa vào lược đồ, em hãy
tường thuật lại cuộc chiến đấu
bảo vệ phòng tuyến trên bờ
phía Nam sông Như Nguyệt
của nước ta ?
+ Nêu kết quả của cuộc kháng
chiến chống quân Tống xâm
lược lần thứ hai ?
* GV nhận xét cho điểm
+ 2 HS
2/ BÀI MỚI
* Giới thiệu
* Hoạt động 1
HOÀN CẢNH
RA ĐỜI CỦA
NHÀ TRẦN

* Hoạt động 2
NHÀ TRẦN
XÂY DỰNG
ĐẤT NƯỚC
- GT ghi đề
+ Đọc SGK: “ Đến cuối...
thành lập”
+ Hoàn cảnh nước ta cuối thế
kỉ XII như thế nào ?
+ Trong hoàn cảnh đó, nhà
Trần đã thay thế nhà Lý như
thế nào ?
* GV kết luận :
- Tổ chức cho HS làm việc cá
nhân để hoàn thành phiếu học
tập
+ 1 HS đọc
+ Cuối TK XII, Nhà Lý suy
yếu, nội bộ triều đình lục
đục, đời sống nhân dân khổ
cực. Giặc ngoại xâm lăm le
xâm lược nước ta. Vua Lý
phải dựa vào thế lực của
nhà Trần ( TTĐộ ) để giữ
ngai vàng
+ Lý Huệ Tông... thành lập
- HS đọc SGK hoàn thành
phiếu
-3 HS báo cáo kết quả
Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành

*****************************************************************
- HS cả lớp nhận xét
PHIẾU HỌC TẬP
Họ và tên : ............................................
1. Điền thông tin còn thiếu vào ô trống:
Sơ đồ bộ máy nhà nước thời Trần từ trung ương đến đòa phương

2.Đánh dấu X vào  trước ý trả lời đúng nhất cho mỗi câu hỏi dưới đây:
a) Nhà Trần đã làm gì để xây dựng quân đội ?
 Tuyển tất cả trai tráng từ 16 đên 30 tuổi vào quân đội
 Tất cả các trai tráng khỏe mạnh đều được tuyển vào quân đội sống tập trung trong doanh
trại để tập luyện hàng ngày
 Trai tráng khỏe mạnh được tuyển vào quân đội , thời bình thì ở làng sản xuất, lúc có chiến
tranh thì tham gia chiến đấu
b) Nhà Trần làm gì để phát triển công nghiệp ?
 Đặt thêm chức quan Hà đê sứ để trông coi đê điều
 Đặt thêm chức quan Khuyến nông sứ để khuyến khích nông dân sản xuất
 Đặt thêm chức quan Đồn điền sứ để tuyển mộ người đi khẩn hoang
 Tất cả các ý trên
+Hãy tìm những sự việc cho
thấy dưới thời Trần, quan hệ
giữa vua và quan, giữa vua và
dân chưa quá cách xa ?
* GV kết luận về những việc
nhà Trần đã làm để xây dựng
đất nước
+ Vua cho đặt chuông.... hát
ca vui vẻ
3/ CỦNG CỐ,
DẶN DÒ

+ Đọc ghi nhớ
* Tổng kết giờ học
+ 1 HS
- Chuẩn bò : “ Nhà Trần và
việc đắp đê”
Châu, huyện
Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành
*****************************************************************
Lòch sử : NHÀ TRẦN VÀ VIỆC ĐẮP ĐÊ
I- MỤC TIÊU
Học xong bài này, HS biết :
- Nhà Trần rất quan tâm tới việc đắp đê.
- Đắp đê giúp cho nông nghiệp phát triển và là cơ sở xây dựng khối đoàn kết
dân tộc.
- Có ý thức bảo vệ đê điều và phòng chống lũ lụt.
* Bảo vệ môi trường thiên nhiên
II- ĐỒ DÙNG
- THẦY : Tranh : Cảnh đắp đê dưới thời Trần ( phóng to )
- TRÒ : SGK Lòch sử 4.
III- CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
TRÌNH TỰ THẦY TRÒ
1/ BÀI CŨ
+Nhà Trần ra đời trong hoàn
cảnh nào
+ Nhà Trần đã có những việc
làm gì để củng cố xây dựng đất
nước ?
* GV nhận xét cho điểm
+ 2 HS
2/ BÀI MỚI

* Hoạt động 1
ĐIỀU KIỆN
NƯỚC TA VÀ
TRUYỀN
THỐNG
CHỐNG LỤT
CỦA NHÂN
DÂN TA
- GT ghi đề
- Đọc SGK trả lời :
+ Sông ngòi tạo nhiều thuận lợi
cho sản xuất nông nghiệp
nhưng cũng gây ra những khó
khăn gì ?
+ Kể tóm tắt về một cảnh lụt
lội mà em đã chứng kiến hoặc
được biết qua các phương tiện
thông tin ?( Hoặc một câu
chuyện về việc chống thiên
tai , lụt lội )
* GV kết luận
Sông ngòi tạo nhiều thuận lợi
cho sản xuất nông nghiệp
nhưng cũng gây ra lụt lội ảnh
hưởng tới sản xuất nông nghiệp
*LH : Bảo vệ môi trường thiên
- Cá nhân trao đổi trả lời
+ ...Gây lụt lội ảnh hưởng
tới sản xuất nông nghiệp
+ Vài HS

Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành
*****************************************************************
* Hoạt động 2
NHÀ TRẦN
TỔ CHỨC
ĐẮP ĐÊ
CHỐNG LỤT
* Hoạt động 3
KẾT QUẢ
CÔNG CUỘC
ĐẮP ĐÊ CỦA
NHÀ TRẦN
* Hoạt động 4
LIÊN HỆ
THỰC TẾ
nhiên
- Đọc SGK trả lời
+ Nhà Trần đã tổ chức đắp đê
chống lụt như thế nào ?
* GV tổng kết, nhận xét :
Nhà Trần rất quan tâm tới việc đắp
đê phòng chống lũ lụt :
. Đặt chức quan Hà đê sứ để trông coi
việc đắp đê
. Đặt ra lệ mọi người đều phải tham
gia đắp đê
. Hàng năm con trai từ 18 tuổi trở lên
phải dành một số ngày tham gia đắp
đê
. Có lúc Vua Trần cũng tự mình trông

coi việc đắp đê
- Đọc SGK trả lời :
+ Nhà Trần đã thu được kết
quả như thế nào trong công
cuộc đắp đê ?
* GV KL :
“ Đến thời Trần... nông nghiệp
phát triển”. Công cuộc đắp đê
trò thủy cũng làm cho nhân dân
ta thêm đoàn kết
- Làm việc cả lớp
+ Ở đòa phương em, nhân dân
đã làm gì để chống lũ lụt ?
- Chia 4 nhóm
+ 2 nhóm tiếp nối trả lời
trên bảng
- Cả lớp nhận xét bổ sung
- Cá nhân trả lời
+ Hệ thống đê dọc theo
những con sông chính được
xây đắp, nông nghiệp được
phát triển
- HS phát biểu
+ Trồng rừng, chống phá
rừng, xây dựng các trạm
bơm nước , củng cố đê
điều..
3/ CỦNG CỐ,
DẶN DÒ
+ Đọc ghi nhớ

* Tổng kết giờ học
- VN : Học lại bài
- CB : “Cuộc kháng chién
chống quân xâm lược Mông
Nguyên”
Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành
*****************************************************************
Lòch sử : CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN
XÂM LƯC MÔNG - NGUYÊN
I- MỤC TIÊU :
Học xong bài này, HS biết :
- Dưới thời nhà Trần, ba lần quân Mông - Nguyên sang xâm lược nước ta.
- Quân dân nhà Trần: nam nữ, già trẻ đều đồng lòng đánh giặc bảo vệ Tổ quốc.
- Trân trọng truyền thống yêu nước và giữ nước của cha ông nói chung và quân
dân nhà Trần nói riêng.
II- ĐỒ DÙNG
- THẦY : Hình trong SGK phóng to ( nếu có điều kiện ).
Phiếu học tập của HS.
- TRÒ : SGK Lòch sử 4.
III- CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
TRÌNH TỰ THẦY TRÒ
1/ BÀI CŨ
+ Nhà Trần đã có biện pháp
gì và thu được kết quả như thế
nào trong việc đắp đê ?
+ Ở đòa phương em nhân dân
đã làm gì để phòng chống lũ
lụt ?
* GV nhận xét cho điểm
+ 2 HS

2/ BÀI MỚI
* Hoạt động 1
Ý CHÍ QUYẾT
TÂM ĐÁNH
GIẶC CỦA
VUA TÔI
NHÀ TRẦN
* Hoạt động 2
KẾ SÁCH
- GT ghi đề
- Phát phiếu học tập cho HS
với nội dung :
+ Trần Thủ Độ khảng khái trả
lời :
“ Đầu thần ... đừng lo”
+ Điên Diên Hồng vang lên
tiếng hô đồng thanhcủa các
bô lão : “ ...”
+ Trong bài Hòch tướng só Có
câu : “ ... phơi ngoài nội cỏ, ...
gói trong da ngựa, ta cũng
cam lòng”
+ Các chiến só tự thích vào
cánh tay hai chữ : “ ...”
- Dựa vào SGK và kết quả
làm việc phiếu HT, trả lời :
- HS làm việc cá nhân, dựa
vào SGK điền vào chỗ (...)
cho đúng câu nói
Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành

*****************************************************************
ĐÁNH GIẶC
CỦA VUA TÔI
NHÀ TRẦN
VÀ KẾT QUẢ
CỦA CUỘC
KHÁNG
CHIẾN
* Hoạt động 3
TẤM GƯƠNG
YÊU NƯỚC
CỦA TRẦN
QUỐC TOẢN
+ Trình bày tinh thần quyết
tâm đánh giặc Mông-Nguyên
của quân dân nhà Trần ?
* GV nhận xét chốt ý
+ Đọc đoạn : “ Cả ba lần...
xâm lược nước ta nữa”
- Thảo luận nhóm:
+ Việc quân dân nhà Trần ba
lần rút khỏi Thăng Long là
đúng hay sai ? Vì sao ?
* GV nhận xét
- GV tổ chức kể những câu
chuyện về tầm gương quyết
tâm đánh giặc của Trần Quốc
Toản
* Liên hệ
+ 1 HS trả lời

- Các HS khác nhận xét
+ 1 HS
- Nhóm 2, thảo luận trả lời
- Các nhóm trình bày
+ ...đúng, vì lúc đầu thế của
giặc mạnh hơn ta, ta rút để
kéo dài thời gian, giặc sẽ yếu
dần đi vì xa hậu phương : vũ
khí, lương thực của chúng sẽ
ngày càng thiếu
- Các nhóm khác nhận xét
- HS kể
( Nếu HS kể không được GV
kể)
3/ CỦNG CỐ,
DĂN DÒ
+ Đọc ghi nhớ
+ Trả lời câu hỏi cuối bài
SGK
* Tổng kết giờ học
+ 1 HS
+ HS trả lời
- VN học thuộc bài
- CB : “ Ôn tập”
Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành
*****************************************************************
Lòch sử : ÔN TẬP
I- MỤC TIÊU :
Ôn tập học kì I
II- ĐỒ DÙNG

- THẦY : Câu hỏi ôn tập, Phiếu câu hỏi
- TRÒ : SGK Lòch sử 4
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
TRÌNH TỰ THẦY TRÒ
1/ BÀI CŨ
+ Ý chí quyết tâm tiêu diệt quân xâm
lược Mông - Nguyên của quân dân
nhà Trần được thể hiện như thế nào ?
+ Khi giặc Mông - Nguyên vào
Thăng Long, vua tôi nhà Trần đã
dùng kế gì để đánh giặc ?
* GV nhận xét ghi điểm
+ 2 HS
2/ BÀI MỚI
* Ôn tập học
kì
- GT ghi đề
* GV chia nhóm, mỗi nhóm
một nội dung, thảo luận và trả
lời
* Câu hỏi ôn tập :
+ Nhà nước đầu tiên trong lòch
sử nước ta ra đời vào thời gian
nào ? Đứng đầu nhà nước là ai?
+ Thành tựu đặc sắc về quốc
phòng của người dân Âu Lạc là
gì ?
+ Cuộc khởi nghóa Hai Bà
Trưng diễn ra như thế nào và
kết quả ra sao ?

- Chia 7 nhóm, thảo luận,
trình bày
- Các nhóm khác nhận xét
* Câu trả lời :
+ Nhà nước đầu tiên trong
lòch sử nước Văn Lang ra đời
vào khoảng 700 năm TCN.
Đứng đầu nhà nước là vua
gọi là Hùng Vương. Kinh đô
đóng ở Phong Châu (Phú
Thọ).
+ Thành tựu đặc sắc về quốc
phòng của người dân Âu Lạc
là: kó thuật chế tạo ra nỏ bắn
được nhiều mũi tên và việc
xây thành Cổ Loa.
+ Mùa xuân năm 40, tại cửa
sông Hát (Hát Môn, Hà Tây),
Hai Bà Trưng phất cờ khởi
nghóa. Nghóa quân nhanh
chóng làm chủ Mê Linh. Từ
Mê Linh nghóa quân tiến
xuống đánh chiếm Cổ Loa
(Đông Anh, Hà Nội) ; rồi từ
Cổ Loa tấn công Luy Lâu
(Thuận Thành, Bắc Ninh)
Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành
*****************************************************************
+ Chiến Thắng Bạch Đằng do
Ngô Quyền lãnh đạo có ý

nghóa như thế nào đối với nước
ta thời bấy giờ ?
+ Vì sao Lý Thái Tổ chọn Đại
La làm kinh đô ?
+ Ai là người lãnh đạo cuộc kháng
chiến chống quân Tống lần thứ hai ?
+ Nhà Trần đã có biện pháp gì và thu
được kết quả như thế nào trong việc
đắp đê ?
trung tâm của chính quyền đô
hộ. Bò đòn bất ngờ, quân Hán
không dám chống cự, bỏ hết
của cải, vũ khí, lo chạy thoát
thân. Tô Đònh sợ hãi đã cắt
tóc, cạo râu, mặc giả thường
dân trốn về Trung Quốc.
+ Ý nghóa của chiến thắng
Bạch Đằng : chiến thắng
Bạch Đằng đã chấm dứt hoàn
toàn thời kì hơn một nghìn
năm dân ta sống dưới ách đô
hộ của phong kiến phưiơng
Bắc và mở ra thời kì độc lập
lâu dài cho dân tộc.
+ Lý Thái Tổ chọn Đại La
làm kinh đô vì vua thấy Đại
La là vùng đất trung tâm của
đất nước, đất rộng lại bằng
phẳng, dân cư không khổ vì
ngập lụt, muôn vật phong phú

tốt tươi. Con cháu đời sau sẽ
xy dựng được cuộc sống ấm
no.
+ Người lãnh đạo cuộc kháng chiến
chống quân Tống lần thứ hai là Lý
Thường Kiệt.
+ Nhà Trần đã lập Hà Đê Sứ để
trông coi việc đắp và bảo vệ đê.
Năm 1248, nhân dân cả nước được
lệnh đắp đê suốt từ đầu nguồn các
con sông lớn ra đến biển. Hằng
năm, tất cả mọi người không phân
biệt giàu nghèo, trai gái đều phải
tham gia bảo về đê. Hệ thống đê
điều đã làm cho nền kinh tế nông
nghiệp phát triển, đời sống nhân
dân ấm no.
3/ CỦNG CỐ,
DẶN DÒ
* Tổng kết tiết học - Học thuộc bài
- CB : “ Kiểm tra đònh kì”
Lòch sử : NƯỚC TA CUỐI THỜI TRẦN
I- MỤC TIÊU :
Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành
*****************************************************************
Học xong bài này, HS biết :
- Các biểu hiện suy yếu của nhà Trần vào giữa thế kỉ XIV.
- Vì sao nhà Hồ thay nhà Trần.
- GD tinh thần đoàn kết
II- ĐỒ DÙNG

- THẦY : Phiếu học tập của HS.
- TRÒ : SGK Lòch sử 4
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
TRÌNH TỰ THẦY TRÒ
1/ BÀI CŨ
+ Ý chí quyết tâm tiêu diệt
quân xâm lược Mông- Nguyên
của quân dân nhà Trần được
thể hiện như thế nào ?
+ Khi giặc Mông- Nguyên vào
Thăng Long, vua tôi nhà Trần
đã dùng kế gì để đánh giặc ?
* GV nhận xét cho điểm
+ 2 HS
2/ BÀI MỚI
* Giới thiệu
* Hoạt động 1
TÌNH HÌNH
ĐẤT NƯỚC
CUỐI THỜI
TRẦN
- GT ghi đề
- Tổ chức HĐ theo nhóm
- Phát phiếu học tập
* GV KL
- Nhóm 4
- Thảo luận, hoàn thành
phiếu HT
- Các nhóm nhận xét
- Các nhóm khác nhận xét bổ

sung
PHIẾU HỌC TẬP
NHÓM : ............
1. Viết tiếp vào chỗ chấm trong các câu sau cho đủ ý
*Tình hình nước ta cuối thời Trần :
- Vua quan ................................................ (a)
- Những kẻ có quyền thế ......................................(b) của nhân dân để làm giàu
- Đời sống của nhân dân .................................................( c)
Thái độ của nhân dân :
- Bất bình, phẩn nộ trước thói xa hoa , sự bóc lột của vua quan, nông dân và nô
tì đã ............................................... ( d )
- Một số quan lại cũng bất bình .................................................. ( e) dâng sớ xin
chém 7 tên quan đã lấn át quyền vua, coi thường phép nước
* Nạn ngoại xâm :
- Phía Nam, quân ...........................................( g) luôn quấy nhiễu phía Bắc........
...................... ( h ) hạch sách đủ điều
Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành
*****************************************************************
2. Trả lời câu hỏi : Theo em nhà Trần có đủ sức gánh vác công việc trò vì nước
ta nữa hay không ?
................................................................................................................................
* Đáp án :1. a- ăn chơi sa đọa e- Chu Văn An
b- ngang nhiên vơ vét g- Chăm pa
c- vô cùng cực khổ h- nhà Minh
d- nổi dậy đấu tranh
2. ... không còn đủ sức gánh vác công việc trò vì đất nước, cần có một triều đại
khác thay thế nhà Trần
* Hoạt động 2
NHÀ HỒ
THAY THẾ

NHÀ TRẦN
+ Đọc SGK : “ Trước tình
hình.... nhà Minh đô hộ
+ Em biết gì về Hồ Quý Ly ?
+ Triều Trần chấm dứt năm
nào ? Nối tiếp nhà Trần là
triều đại nào ?
+ Hồ Quý Ly đã tiến hành
những cải cách gì để đưa nước
ta thoát khỏi tình hình khó
khăn ?
+ Theo em, việc Hồ Quý Ly
truất ngôi vua Trần và tự xưng
làm vua là đún hay sai ? Vì
sao?
+ Vì sao nhà Hồ lại không
chống lại được quân xâm lược
nhà Minh ?( * Lhệ tinh thần
đoàn kết )
* GV KL
+ Đọc ghi nhớ
+ 1 HS đọc, cả lớp theo dõi
+ ... quan đại thần có tài của
nhà Trần
+ Năm 1400, nhà Hồ do Hồ
Quý Ly đứng đầu, xây thành
Tây Đô
+Thay thế quan cao cấp của
nhà Trần bằng những người
thức sự có tài, đặt lệ các quan

phải thường xuyên xuống
thăm dân.....
+ là đúng.....
+ .../ nhà Hồ chỉ dựa vào
quân đội chưa đủ thời gian
thu phục lòng dân....
+ Vài HS
3/ CỦNG CỐ,
DẶN DÒ
+ Theo em nguyên nhân nào
dẫn đến sự sụp đổ của một
triều đại phong kiến ?
* Tổng kết tiết học
+ HS trả lời
- Học thuộc bài
_ CB : “ Chiến thắng Chi
Lăng”
Lòch sử : CHIẾN THẮNG CHI LĂNG
I- MỤC TIÊU
Học xong bài này, HS biết :
Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành
*****************************************************************
- Thuật lại diễn biến trận Chi Lăng.
-Ýù nghóa quyết đònh của trận Chi Lăng đối với thắng lợi của KN Lam Sơn.
- Cảm phục sự thông minh, sáng tạo trong cách đánh giặc của ông cha ta qua trận Chi Lăng.
II- ĐỒ DÙNG
- THẦY : Hình trong SGK phóng to ( nếu có điều kiện ).
Phiếu học tập của HS.
- TRÒ : SGK Lòch sử 4
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC

TRÌNH TỰ THẦY TRÒ
1/ BÀI CŨ
+ Em hãy trình bày nước ta vào cuối
thời Trần ?
+ Do đâu nhà Hồ không chống nổi
quân Minh xâm lược ?
* GV nhận xét cho điểm
+ 2 HS
2/ BÀI MỚI
* Giới thiệu
* Hoạt động 1
BỐI CẢNH
DẪN TỚI TRẬN
CHI LĂNG
- GT ghi đề
- Làm việc cả lớp
- GV trình bày hoàn cảnh dẫn tới trận
Chi Lăng :
- HS lắng nghe
Cuối năm 1406, quân Minh xâm lược nước ta. Nhà Hồ không đoàn kết đượctoàn dân nên cuộc kháng chiến thất bại
( 1407 ). Dưới ách đô hộ của nhà Minh, nhiều cuộc khởi nghóa của nhân dân ta đã nổ ra, tiêu biểu là cuộc khởi
nghóa Lam Sơn do Lê Lợi khởi xướng
Năm 1418, từ vùng núi Lam Sơn ( Thanh Hóa), cuộc khởi nghóa Lam Sơn ngày càng lan Rộng ra cả nước. Năm
1426, quân Minh bò quân khởi nghóa bao vây ở Đông Quan ( Thăng Long). Vương Thông tướng chỉ huy quân Minh
hoảng sợ, một mặt xin hòa, mặt khác bí mật sai người về nước xin quân cứu viện. Liễu Thăng chỉ huy 10 vạn quân
kéo vào nước ta theo đường Lạng Sơn
* Hoạt động 2
KHUNG CẢNH
ẢI CHI LĂNG
* Hoạt động 3

TRẬN CHI
LĂNG
- GV hướng dẫn HS q/ s lược đồ SGK
/ 45 H
1
, đọc các thông tin trả lời :
+ Thung lũng Chi Lăng ở tỉnh nào
nước ta ?
+ Thung lũng có hình như thế nào ?
+ Hai bên thung lũng là gì ?
+ Lòng thung lũng có gì đặc biệt ?
+ Theo em , với đòa thế như trên, Chi
Lăng có lợi ích gì cho quân ta và có
hại gì cho quân đòch ?
* GV tổng kết về đòa thế Ải Chi
Lăng
- GV đưa câu hỏi, giúp HS thuật lại
được trận Chi Lăng :
+ Lê Lợi đã bố trí quân ta ở Chi Lăng
như thế nào ?
+ Kò binh của ta đã làm gì khi quân
- HS q/s trả lời
+ ... Lạng Sơn
+ ... hẹp có hình bầu dục
+ Phía Tây là dãy núi đá hiểm trở,
phía Đông là dãy núi đất trùng
trùng điệp điệp
+ ... có sông ngòi lại có 5 ngọn núi
nhỏ là Quỷ Môn Quan, Ma Sẳn,
Phượng Hoàng, Mã Yên, Cai Kinh

+ ... tiện cho quân ta mai phục đánh
giặc, còn giặc đã lọt vào Chi Lăng
khó có đường mà ra
- Nhóm 4, hoạt dộng
- Các nhóm trình bày
+ ... mai phục chờ đòch ở hai bên
sườn núi và lòng khe
+ ... nghênh chiến rồi quay đầu giả
Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành
*****************************************************************
* Hoạt động 4
NGUYÊN
NHÂN, Ý
NGHĨA
Minh đến trước Ải Chi Lăng ?
+ Trước hành động của quân ta, kò
binh của giặc đã làm gì ?
+ Kò binh của giặc thua như thế
nào ?
+ Bộ binh của giặc thua như thế
nào ?
+ Trình bày lại diễn biến của trận
Chi Lăng
+ Hãy nêu lại kết quả của trận Chi
Lăng
+ Theo, em vì sao quân ta giành được
thắng lợi thắng lợi ở Ải Chi Lăng ?
* GV chốt ý
+ Chiến thắng Chi Lăng có ý nghóa
như thế nào đối với lòch sử dân tộc

ta ?
vờ thua để nhử Liễu Thăng cùng
đám kò binh vào ải
+ ... ham đuổi nên bỏ xa hàng vạn
quân bộ ở phía sau đang lũ lượt
chạy
+ Khi kò binh giặc đang bì bõm lội
qua đầm lầy thì một loạt pháo hiệu
nổ vang như sấm dậy. Lập tức hai
bên sướn núi, những chùm tên và
những mũi lao vun vút phóng
xuống. Liễu Thăng và đám kò binh
tối tăm mặt mũi. Liễu Thăng bò
giết tại trận
+ ... cũng gặp phải mai phục của
quân ta, lại nghe tin LT chết thì
hoảng sợ. Phần đông chúng bò giết,
số còn lại bỏ chạy thoát thân
- Các nhóm khác nhận xét, bổ sung
+ 1 HS khá
+ Quân ta đại thắng... Liễu Thăng
chết ngay tại trận
+ Quân ta rất anh dũng, mưu trí
trong đánh giặc/ Đòa thế Chi Lăng
rất có lợi
+ Nước ta hoàn toàn độc lập, Lê
Lợi lên ngôi Hoàng đế, mở đầu
thời Hậu Lê
3/ CỦNG CỐ,
DẶN DÒ

* Tổng kết giờ học - Học thuộc bài
- CB : “ Nhà Hậu Lê và việc tổ
chức quản lí đất nước”
Lòch sử : NHÀ HẬU LÊVÀ VIỆC TỔ CHỨC
QUẢN LÍ ĐẤT NƯỚC
I- MỤC TIÊU
Học xong bài này, HS biết :
- Nhà Hậu Lê ra đời trong hoàn cảnh nào.
Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành
*****************************************************************
- Nhà Hậu Lê đã tổ chức được một bộ máy nhà nước quy củ và quản lí đất nước
tương đối chặt chẽ.
- Nhận thức bước đầu về vai trò của pháp luật.
II- ĐỒ DÙNG
- THẦY : Sơ đồ về nhà nước thời Hậu Lê ( để gắn lên bảng ).
Một số điểm của Bộ luật Hồng Đức.
Phiếu học tập của HS.
- TRÒ : SGK Lòch sử 4.
III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
TRÌNH TỰ THẦY TRÒ
1/ BÀI CŨ
+ Tại sao quân ta chọn Ải Chi Lăng
làm trận đòa đánh đòch ?
+ Kể lại trận phục kích của quân ta
tại Ải Chi Lăng ?
+ Chiến thắng Chi Lăng có ý nghóa
như thế nào đối với cuộc kháng
chiến chống quân Minh xâm lược
của nghóa quân Lam Sơn ?
* GV nhận xét cho điểm

+ 3 HS
2/ BÀI MỚI
* Giới thiệu
* Hoạt động 1
SƠ ĐỒ NHÀ
NƯỚC THỜI
HẬU LÊ VÀ
QUYỀN LỰC
CỦA NHÀ
VUA
- GT ghi đề
- Đọc SGK và trả lời :
+ Nhà Hậu Lê ra đời và thời
gian nào ? Ai là người thành
lập ? Đặt tên nước là gì ?
Đóng đô ở đâu ?
+ Vì sao triều đại này gọi là
triều Hậu Lê ?
+ Việc quản lý đất nước dưới
thời Hậu Lê như thế nào ?
* GV : Cụ thể như thế nào
chúng ta cùng tìm hiểu qua sơ
đồ. GV treo sơ đồvẽ sẵn và
giảng
- HS đọc thầm, lần lượt trả lời
+ ... được Lê Lợi hình thành
vào năm 1428, lấy tên nước
là Đại Việt, đóng đô ở Thăng
Long
+ ... để phân biệt với triều Lê

do Lê Hoàn lập ra từ thế kó
thứ 10
+ ... ngày càng được củng cố
và đạt tới đỉnh cao vào đời
vua Lê Thánh Tông
- HS q/s
Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành
*****************************************************************
TỔ CHỨC BỘ MÁY HÀNH CHÍNH NHÀ NƯỚC THỜI HẬU LÊ
* Hoạt động 2
BỘ LUẬT
HỒNG ĐỨC
+ Dựa vào sơ đồ, tranh minh
họa số 1, nội dung SGK. Tìm
những sự việc thể hiện dưới
triều Hậu Lê, vua là người có
uy quyền tối cao ?
- Yêu cầu HS đọc SGK và hỏi :
+ Để quản lí đất nước vua LT
Tông đã làm gì ?
+ Em có biết vì sao bản đồ đầu
tiên và bộ luật đầu tiên của
nước ta đều có tên là Hồng
Đức ?
* GVKL : ... vì chúng đều ra
đời dưới thời vua Lê Thánh
Tông, lúc ở ngôi, nhà vua đặt
niên hiệu là Hồng Đức ( 1470-
1497)
+ Nêu những nội dung chính

của bộ luật Hồng Đức ?
+ Theo em với những nội dung
cơ bản như trên, Bộ luật Hồng
Đức đã có tác dụng như thế
+ Vua là người đứng đầu nhà
nước , có quyền tuyệt đối,
mọi quyền lực đều tập trung
vào tay vua, vua trực tiếp chỉ
huy quân dội
+ ... cho vẽ bản đồ đất nước ,
gọi là bản đồ Hồng Đức và
ban hành bộ luật Hồng Đức,
đây là bộ luật hoàn chỉnh đầu
tiên của nước ta
+ HS trả lời theo hiểu biết
+ HS đọc SGK và nêu
+ ... là công cụ giúp vua Lê
cai quản đất nước. Nó củng
cố chế độ phong kiến tập
Viện
VUA ( Thiên tử)
Các bộ
Đạo
Phủ
Huyện
Xã
Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành
*****************************************************************
nào trong việc cai quản đất
nước ?

+ Luật Hồng Đức có điểm nào
tiến bộ ?
* GV KL : ....
nhớ ơn vua nhân dân có câu :
Đời vua Thái Tổ, Thái Tông
Thóc lúa đầy đồng trâu chẳng buồn ăn
quyền, phát triển kinh tế và
ổn đònh xã hội
+ ...đề cao ý thức bảo vệ độc
lập dân tộc, toàn vẹn lãnh thổ
và phần nào tôn trọng quyền
lợi và đòa vò của người phụ nữ
3/ CỦNG CỐ,
DẶN DÒ
* Tổng kết giờ học - Học thuộc bài
- CB : “Trường học thời Hậu
Lê”
Giáo Án 4 GV : Tán Thò Ngọc Lành
*****************************************************************
LỊCH SỬ : TRƯỜNG HỌC THỜI HẬU LÊ
I- MỤC TIÊU
Học xong bài này, HS biết :
- Nhà Hậu Lê rất quan tâm tới giáo dục; tổ chức dạy học, thi cử, nội dung dạy
học dưới thời Hậu Lê.
- Tổ chức giáo dục thời Hậu Lê có quy củ, nền nếp hơn.
- Coi trọng sự tự học.
II- ĐỒ DÙNG
- THẦY : Tranh Vinh quy bái tổ và Lễ xướng danh.
Phiếu học tập của HS.
- TRÒ : SGK Lòch sử 4.

III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC
TRÌNH TỰ THẦY TRÒ
1/ BÀI CŨ
+ Những sự việc nào trong bài
thể hiện quyến tối cao của nhà
vua ?
+ Bộ luật Hồng Đức có những
nội dung cơ bản nào ?
* GV nhận xét cho điểm
+ 2 HS
2/ BÀI MỚI
* Giới thiệu
* Hoạt động 1
TỔ CHỨC
GIÁO DỤC
THỜI HẬU
LÊ
- GT ghi đề
- Tổ chức cho HS thảo luận
nhóm theo đònh hướng sau :
- Cùng đọc SGK và thảo luận
để hoàn thành nội dung phiếu
* GV tổng kết
- Nhóm 4, cùng đọc SGK,
thảo luận
- Đại diện nhóm trình bày
- Mỗi nhóm trình bày 1 ý
- Các nhóm khác bổ sung
PHIẾU THẢO LUẬN
Nhóm : ....................................

1. Nhà Hậu Lê đã tổ chức trường học như thế nào ?
 Dựng lại Quốc Tử Giám, xây dựng nhà Thái Học
 Xây dựng chỗ ở cho học sinh trong trường
 Mở thư viện chung cho toàn Quốc
 Mở trường công ở các Đạo
 Phát triển hệ thống trường của các thầy đồ
2. Dưới thời Lê những ai được vào học trong trường Quốc Tử Giám
 Tất cả mọi người có tiền đều được vào học
 Chỉ con cháu vua, quan mới được vào học
 Trường thu nhận con cháu vua quan và cả con dân thường nếu học giỏi
3. Nội dung học tập và thi cử dưới thời Lê là gì ?
 Là giáo lý Đạo Giáo  Là giáo lý đạo Phật  Là giáo lý Nho giáo
4. Nền nếp thi cử dưới thời Hậu Lê được qui đònh như thế nào ?
 Cứ 5 năm có một kì thi Hương ở các đòa phương và thi Hội ở kinh thành