TRƯỜNG THCS MÃ THÀNH

ĐỀ KHẢO SÁT HỌC SINH GIỎI LỚP 6 (lần 5)
MÔN: NGỮ VĂN
NĂM HỌC: 2017-2018
Thời gian: 120 phút (không kể thời gian giao đề)

ĐỀ CHÍNH THỨC

I. Môc tiªu cÇn ®¹t:

1. Kiến thức:
- Giúp HS vận dụng kiến thức về tu từ, từ vựng, văn và làm văn kể chuyện tưởng tượng
để hoàn thành bài thi
2. Kỹ năng:
- Đọc, hiểu một đoạn trích trong văn bản cụ thể.
- Biết viết một bài văn tự sự có bố cục đầy đủ,mạch lạc, hợp lí.
- Rèn luyện trí tưởng tượng, dùng từ đặt câu, diễn đạt, bố cục...
3. Thái độ:
- Giáo dục tình yêu thiên nhiên, cuộc sống
-> Năng lực : Giao tiếp, tự nhận thức, tư duy sáng tạo, kể chuyện tưởng tượng
II. Hình thức thực hiện
1. Hình thức :Tự luận ( trên lớp), thời gian: 120 phút.
2. Cách tổ chức kiểm tra : tổ chức kiểm
III. Ma trận
Mức độ cần đạt
Nội dung
I.Đọc hiểu
- Văn bản thông tin/văn
học ngoài chương trình
SGK PT

- Dung lượng 50-300
chữ

Nhận biết

Thông hiểu

Vận dụng

Vận dụng
cao

Tổng

- Nhận biết - Hiểu được
đuợc phương biện pháp tu
thức biểu đạt
từ
- Nhận biết từ - Hiểu về cụm
láy trong bài từ và câu.
thơ.

Số câu

2

2

4


Số điểm

2

2

4

1


Tổng

Tỉ lệ

II. Làm văn
Viết đoạn văn

20%

20%

20%

Biết lựa
chọn, sắp xếp
các nội dung,
các ý hợp lí

- Hiểu được

nội ý nghĩa
chi tiết trong
đoạn văn

- Biết viết câu
chủ đề

Số câu
Tổng

Số điểm
Tỉ lệ

Văn miêu tả

- Liên hệ
cuộc sống
xung
quanh

1

1

0,5

2.0

1.0


0,5

4

0,25.0%

20%

10%

0,25.0%

20%

- Biết xác định - Hiểu được - Biết vận
được đối tượng cách miêu tả dụng kiến
miêu tả
cảnh vật.
thức và kỹ
năng
về
- Biết quan sát, - Hiểu được
văn miêu tả
lựa chọn, trình cách làm văn
để
hoàn
bày những điều miêu tả.
thành bài
quan sát được
viết đúng

theo 1 trình tự
yêu cầu.
hợp lí.
- Biết vận
dụng ngữ
liệu đã cho
vào bài văn

Số câu
Số điểm

- Vận dụng
kiến thức, kĩ
năng để xây
dựng đoạn
văn có câu
chủ đề, diễn
đạt
trong
sáng, rõ ràng
dễ hiểu.

- Tạo được
ngôn
ngữ
riêng, mới
mẻ, hấp dẫn.
- Lựa chọn
trình tự, chi
tiết miêu tả

độc đáo hợp
lí, sáng tạo.
- Biết liên
hệ bài văn
miêu tả đến
cuộc sống
thực tiễn.

1
2.0

2.0

2

1
6.0

2.0

12


Tổng

Tỉ lệ

10%

10%


Số câu
Tổng số

30%

10%

60%

6

Số điểm

4,5

6

7

2,5

20

Tỉ lệ

2,25%

30%


35%

1,25%

100%

ĐỀ BÀI
Phần I: Đọc hiểu (2 điểm)

MƯA SÔNG
Gió vẫn thổi ào, mây thấp lối
Buồm căng muốn rách, nước trôi nhanh
Trên đường cát bụi vùng theo gió
Nón mới cô kia lật mấy vành
Ếch gọi nhau hoài tự mấy ao
Trên bờ cây hoảng hốt lao xao
Đò ngang vội vã chèo vô bến
Lớp lớp tràn sông đợt sóng trào
Buồm rơi trơ lại cột tre gầy
Loang loáng chân trờp xé mây
Chim lẻ vội vàng bay nhớn nhác
Mưa gieo nặng hột xuống sông đầy
(Mưa sông của Nguyễn Bính)

Câu 1: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính trong bài thơ
Câu 2: Chỉ ra 2 từ láy có trong bài thơ
Câu 3: Hai câu thơ sau sử dụng phép tu từ gì?
Ếch gọi nhau hoài tự mấy ao
Trên bờ cây hoảng hốt lao xao
3



Câu 4: Hầu hết cấu trúc ngữ pháp của mỗi dòng thơ là cụm từ hay câu?
Phần II: Làm văn ( 16 điểm)
Câu 1: ( 4 điểm) Em hãy viết một đoạn văn khoảng 15 dòng trình bày ý nghĩa của chi
tiết sau:
Hai vợ chồng làm ra bao nhiêu cũng không đủ nuôi con, đành phải chạy nhờ bà con,
làng xóm. Bà con đều vui lòng góp gạo nuôi chú bé, vì ai cũng mong chú giết giặc cứu
nước.
(Trích: truyện Thánh Gióng)
Câu 2: (12 điểm)

Từ bài thơ Mưa sông (trong phần I- đọc hiểu) em hãy viết bài văn miêu tả về cơn
mưa trên dòng sông.
----------- Đề thi gồm 2 trang----------Họ tên học sinh...............................................

Số báo danh............

BẠN MUỐN CÓ TRỌN BỘ VÀ NHIỀU TÀI LIỆU LUYỆN THI HSG CHƯA TỪNG
XUẤT HIỆN TRÊN MẠNG. HÃY LIÊN LẠC VỚI MÌNH 01233703100

4


GỢI Ý CHẤM

PHẦN I (đọc hiểu 4 điểm)

Nội dung
Câu


Điểm

1

- Phương thức biểu đạt: Miêu tả

1

2

- HS chỉ ra đúng 2 từ láy (đúng 1 từ cho 0.5 điểm)

1

3

- phép tu từ nhân hóa

1

4

. - Phần lớn cấu trúc mỗi dòng thơ là câu

1

PHẦN II (Làm văn 16 điểm)

ĐIỂM


ĐÁP ÁN

Câu 2

1. Yêu cầu chung
- HS trình bày thành 1 đoạn văn có thể trên đưới 15
dòng
- Các ý được sắp xếp rõ ràng, diễn đạt mạch lạc, liên
kết chặt chẽ.
- Có câu chủ đề.

0,5

4 điểm
2. Gợi ý một số ý nghĩa của chi tiết
- Tình thần tình làng, nghĩa xóm, tình đoàn kết. Họ là
đại diện cho hậu phương vững chắc
- Lòng yêu nước của nhân dân ta được hình thành từ
buổi đầu sơ khai.
- Mong ước, khát vọng về 1 cuộc sống hòa bình, hạnh
phúc
- Liên hệ đến tinh thần yêu nước của nhân dân ta qua
nhiều cuộc chiến tranh chống Pháp, Mĩ, Trung Quốc…
và tinh thần ấy ngày càng được phát huy hơn nữa trong
công cuộc phát triển đất nước
Lưu ý: khi chấm giám khảo cần xét những ý kiến mới,
sáng tạo, không chấm máy móc.

5


1
1
0,5

0,5


Câu 3

Câu 3 ( 12
điểm):

B- Về hình thức:
- Đảm bảo hình thức, bố cục của bài văn (có 3 phần),
có nhan đề của bài văn. Biết sử dụng đủ các chi tiết
trong bài thơ, nhưng biết lựa chọn một vài chi tiết tiêu
biểu để tập trung miêu tả.
- Bài không mắc những lỗi thông thường. Diễn đạt lưu
loát, sử dụng tốt kỹ năng miêu tả với các từ ngữ gợi tả,
gợi cảm, các phép tu từ.
- Các hình ảnh, sự việc trong bài văn phải gắn liền với
ngữ liệu cho trong Phần I.
A- Về nội dung:
- Bài viết có nhan đề Mưa sông.
- Đảm bảo các chi tiết sau (hoặc có thể bố cục lại các
chi tiết theo một trình tự nhất định):
+ Gió nổi lên.
+ Mây đen sà thấp xuống sát mặt sông.
+ Cánh buồm căng phồng như muốn rách toang.

+ Nước sông trôi nhanh…
+ Trên đường: Cát bụi vùng lên, chạy theo gió làm cô
gái bị lật nửa vành nón…
+ Từ mấy bờ ao, ếch gọi nhau mê mải…
+ Trên bờ ao, cây hoảng hốt lao xao.
+ Dưới sông: Đò ngang vội vã chèo vào bến. Sóng tràn
dào dạt trên mặt sông. Chiếc buồm của con thuyền rách
tan, trơ lại cột buồm tre gầy chọc vào bầu trời tối sẫm
nước mưa.
+ Chân trời, chớp xé loang loáng; một con chim lẻ đàn
bay nhớn nhác…
+ Mưa gieo nặng hột chi chít, đầy mặt sông… …
2. Thang điểm:
- Bài đạt điểm 11- 12: Đảm bảo tốt các yêu cầu trên.
Bài viết có sáng tạo, có cảm xúc và hình ảnh.
- Bài đạt 9-10 điểm: Bảo đảm tốt các yêu cầu trên. Văn
viết có cảm xúc, có hình ảnh nhưng cò sót một vài hình
ảnh.
- Bài đạt 7-8: điểm: Đảm bảo cơ bản các yêu cầu trên.
Còn mắc vài lỗi nhở, một vài hình ảnh chưa nhắc đến,
cách diễn đạt đôi chỗ còn chưa trôi chảy, thiếu liên kết
- Bài đạt 5-6 điểm: Bài văn đạt 50% các ý trên.

6


- Bài đạt 3-4 điểm: Đạt 1/3 % các yêu cầu trên
- Bài đạt dưới 2 điểm: Chỉ diễn xuôi bài thơ, còn mắc
những lỗi chính tả, diễn đạt.


Người ra đề

Nguyễn Văn Thọ

Trao đổi thảo luận
-

Sinh hoạt chuyên môn mong muốn học hỏi vì chưa có kinh nghiệm

-

Quan điểm khi ra 1 đề HSG cũng như chấm thi

-

Đặt vấn đề trong đề trình bày

+ Mức độ khó/dễ
+ Kiến thức dàn trải cả HKI và II
+ Mức điểm cũng tương ứng.
Thảo luận biểu điểm

7