MỤC LỤC
Lời nói đầu

1

CHƯƠNG I: CHỦ TRƯƠNG QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG VỀ XÂY DỰNG NHÀ
NƯỚC PHÁP QUYỀN XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở NƯỚC TA
HIỆN NAY

2

I. Một số khái niệm cơ bản

2

1. khái niệm về nhà nước pháp quyền
2. Những đặc trưng cơ bản của nhà nước pháp quyền
xã hội chủ nghĩa Việt Nam

2

II. Chủ trương quan điểm của Đảng về xây dựng Nhà nước pháp quyền
xã hội chủ nghĩa Việt Nam hiện nay

3

CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN QUA

6

1. Những thành tựu và hạn chế trong xây dựng nhà nước pháp quyền

6

2. Nguyên nhân

8

CHƯƠNG III: Ý NGHĨA, BÀI HỌC KINH NGHIỆM TRONG
QUẢN LÝ VÀ XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA CỦA VIỆT NAM

9

1. Ý nghĩa

9

2. Bài học kinh nghiệm trong quản lý và xây dựng nhà nước pháp quyền
xã hội chủ nghĩa Việt Nam
Kết Luận
Danh Mục Tài Liệu Tham Khảo

9
12


LỜI MỞ ĐẦU
Ở nước ta để bảo đảm phát huy sức mạnh toàn dân tộc, tiếp tục đổi mới, đẩy
mạnh sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, vì mục tiêu dân giàu nước

mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh thì một trong những vấn đề chiến lược
là xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân dưới
sự lãnh đạo của Đảng. Do vậy cần làm sáng tỏ về bản chất, nội dung cũng như
những đặc trưng của nó, tạo thành hệ thống quan điểm lý luận định hướng cho việc
hoàn thiện nhà nước ta trong thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất
nước.
Những tư tưởng, những học thuyết về Nhà nước pháp quyền đã ra đời ở các
nước Châu Âu và chúng đã trở thành di sản quý báu của nền văn hóa phương
Tây.Vấn đề được đặt ra đối với chúng ta là: ở mức độ nào, bằng hình thức nào, qua
con đường nào, những tư tưởng và học thuyết về Nhà nước pháp quyền có thể vận
dụng ở Việt Nam - một đất nước có nền văn hiến lâu đời, nơi mà Nhà nước và pháp
luật cũng đã có từ ngàn xưa, nơi mà đạo đức, phong tục tập quán đóng vai trò rất
quan trọng trong việc điều tiết các quan hệ xã hội.Có thể nói rằng, việc hình thành,
xây dựng và phát triển Nhà nước pháp quyền ở Việt Nam là hoàn toàn có cơ
sở.Hiện nay, ở Việt Nam, đã có những tiền đề về kinh tế, chính trị, văn hóa, v.v…,
cho việc bắt đầu xây dựng một Nhà nước pháp quyền, nhưng quá trình đó không
thể nóng vội, mà nó là sự nghiệp lâu dài của nhiều thế hệ người Việt Nam. Vì vậy,
em đã chọn đề tài: “Quan điểm của Đảng về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã
hội chủ nghĩa ở Việt Nam hiện nay” để nghiên cứu phần nào và muốn hiều rõ hơn
về Nhà nước pháp quyền ở Việt Nam.
Mặc dù đã cố gắng hết sức nhưng không tránh khỏi những thiếu sót nhất
định. Bởi vậy em rất mong được sự góp ý của cô để đề tài tiểu luận của em được
bổ sung đầy đủ và hoàn thiện hơn.


Em xin trân thành cảm ơn!
CHƯƠNG I: CHỦ TRƯƠNG QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG VỀ XÂY DỰNG
NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở NƯỚC TA HIỆN NAY
I. Một số khái niệm cơ bản
1. khái niệm về nhà nước pháp quyền

Nhà nước pháp quyền là nhà nước trong đó phương thức tổ chức, xây dựng
và vận hành bộ máy nhà nước do pháp luật quy định và thừa nhận tính tối cao của
pháp luật; bao hàm việc xác định rõ ràng quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp,
với hệ thống pháp luật đầy đủ, rõ ràng, minh bạch, thể hiện ý chí và nguyện vọng
của nhân dân để điều chỉnh những quan hệ pháp luật phát sinh trong xã hội, nhất là
việc bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp cơ bản của công dân (hoặc con người nói
chung).
2. Những đặc trưng cơ bản của nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt
Nam
• Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước của nhân dân, do
nhân dân, vì nhân dân, thể hiện quyền làm chủ của nhân dân
• Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam tổ chức và hoạt động trên cơ
sở Hiến pháp, tôn trọng và bảo vệ Hiến pháp
• Nhà nước pháp quyền Việt Nam quản lý xã hội bằng pháp luật, bảo đảm vị trí
tối thượng của pháp luật trong đời sống xã hội
• Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam tôn trọng và bảo vệ quyền
con người, các quyền và tự do của công dân, giữ vững mối liên hệ giữa nhà
nước và công dân,giữa Nhà nước và xã hội
•

Trong nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam, quyền lực nhà nước
là thống nhất, có sự phân công và phối hợp giữa các cơ quan Nhà nước trong
việc thực hiện các quyền: lập pháp, hành pháp và tư pháp,có sự kiểm tra, giám
sát chặt chẽ việc thực hiện quyền thực hiện nhà nước


• Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa Việt Nam là Nhà nước do Đảng Cộng
sản Việt Nam lãnh đạo
II. Chủ trương quan điểm của Đảng về xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa Việt Nam hiện nay

Sau Cách mạng Tháng 8/1945, Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hoà ra đời.
Đảng ta khẳng định, nhiệm vụ lịch sử của Nhà nước Việt Nam dân chủ cộng hoà là
“bảo toàn lãnh thổ, giành độc lập hoàn toàn và kiến thiến quốc gia trên nền tảng
dân chủ”. Dưới sự lãnh đạo của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các quan điểm của Đảng về
Nhà nước, tổ chức bộ máy nhà nước đã được thể chế hoá trong bản Hiến pháp đầu
tiên - Hiến pháp 1946. Với Hiến pháp 1946, Đảng ta chủ trương thực hiện “chính
quyền mạnh mẽ và sáng suốt của nhân dân” nhằm đoàn kết toàn dân, không phân
biệt giống nòi, gái trai, giai cấp, tôn giáo, đảm bảo các quyền tự do dân chủ. Hiến
pháp 1959 đã thể chế hoá quan điểm Đảng ta về “sử dụng chính quyền dân chủ
nhân dân, làm nhiệm vụ lịch sử của chuyên chính vô sản”, Đảng ta cho rằng “khi
nào cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân tiến triển thành cách mạng XHCN thì
chuyên chính dân chủ nhân dân sẽ trở thành chuyên chính vô sản… Hình thức Nhà
nước cộng hoà dân chủ nhân dân vẫn có thể tồn tại khi nội dung của nó đã chuyển
đổi thành chuyên chính vô sản.
Đại hội lần thứ IV của Đảng (1976) đã xác định: “Nhà nước XHCN là Nhà
nước chuyên chính vô sản, một tổ chức thực hiện quyền làm chủ tập thể của giai
cấp công nhân và nhân dân lao động, một tổ chức thông qua đó Đảng thực hiện sự
lãnh đạo của mình đối với tiến trình phát triển xã hội…” Phát triển quan điểm của
chủ nghĩa Mác-Lênin về chuyên chính vô sản trong thời kỳ quá độ lên chủ CNXH,
Đảng ta xác định “quyền làm chủ tập thể của nhân dân lao động mà nòng cốt là
liên minh công nông, thực hiện bằng nhà nước dưới sự lãnh đạo của Đảng tiên
phong của giai cấp công nhân, đó là chuyên chính vô sản. Nhà nước ta, vì vậy, là
nhà nước chuyên chính vô sản”.


Đại hội lần thứ VI của Đảng Cộng sản Việt Nam với đường lối đổi mới đã
đặt ra những cơ sở quan trọng cho việc đổi mới tư duy, quan điểm về xây dựng nhà
nước trong các điều kiện tiến hành cải cách kinh tế. Đảng ta khẳng định “Nhà nước
ta là công cụ của chế độ làm chủ tập thể XHCN, do giai cấp công nhân và nhân
dân lao động tổ chức thành cơ quan quyền lực chính trị. Trong thời kỳ quá độ, đó

là Nhà nước chuyên chính vô sản thực hiện chế độ dân chủ XHCN.
Đại hội lần thứ VII của Đảng xác định thực hiện dân chủ XHCN là thực chất
của việc đổi mới và kiện toàn hệ thống chính trị. Đây vừa là mục tiêu vừa là động
lực của công cuộc đổi mới. Như vậy, việc đổi mới và kiện toàn hệ thống chính trị
được Đảng ta đặt ra như một tất yếu để thực hiện và phát huy dân chủ XHCN. Để
đổi mới, kiện toàn hệ thống chính trị, Đảng chủ trương tiếp tục đẩy mạnh cải cách
bộ máy nhà nước theo hướng: Nhà nước thực sự là của dân, do dân, vì dân. Nhà
nước quản lý xã hội bằng pháp luật, dưới sự lãnh đạo của Đảng; tổ chức và hoạt
động theo nguyên tắc tập trung dân chủ, thực hiện thống nhất quyền lực nhưng
phân công, phân cấp rành mạch; bộ máy tinh giản, gọn nhẹ và hoạt động có chất
lượng cao trên cơ sở ứng dụng các thành tựu khoa học, kỹ thuật, quản lý…”
Những quan điểm chủ yếu của Đảng về xây dựng, cải cách bộ máy nhà nước
được xác định tại Đại hội VI, VII tiếp tục được Đảng ta phát triển trong “Cương
lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội” là “tổ chức thể
hiện và thực hiện ý chí, quyền lực của nhân dân, thay mặt nhân dân.
Đến Hội nghị đại biểu toàn quốc giữa nhiệm kỳ khoá VII (1994) lần đầu tiên
Đảng ta chính thức sử dụng thuật ngữ “nhà nước pháp quyền” và nêu khá cụ thể,
toàn diện những quan điểm, nguyên tắc, nội dung xây dựng Nhà nước pháp quyền
XHCN của dân, do dân, vì dân ở Việt Nam “tiếp tục xây dựng và từng bước hoàn
thiện nhà nước pháp quyền Việt Nam. Đó là nhà nước của nhân dân, do nhân dân,
vì nhân dân, quản lý mọi mặt đời sống xã hội bằng pháp luật, đưa đất nước phát
triển theo định hướng XHCN. Nhà nước pháp quyền Việt Nam được xây dựng trên
cơ sở tăng cường, mở rộng khối đại đoàn kết toàn dân, lấy liên minh giai cấp công


nhân với nông dân và tầng lớp trí thức làm nền tảng, do Đảng ta lãnh đạo. Với cách
thể hiện trong văn kiện Hội nghị đại biểu toàn quốc giữa nhiệm kỳ khoá VII,
những quan điểm cơ bản về các nội dung chủ yếu của phạm trù Nhà nước pháp
quyền XHCN của dân, do dân, vì dân đã được xác lập, đặt cơ sở lý luận cho việc
triển khai các chủ trương, giải pháp tiếp tục đổi mới, hoàn thiện bộ máy nhà nước

trong những giai đoạn phát triển tiếp theo.
Đại hội đại biểu Đảng toàn quốc lần thứ IX (tháng 4/2002) và Đại hội đại
biểu Đảng toàn quốc lần thứ X (tháng 4/2006) đã tiếp tục khẳng định nhiệm vụ xây
dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa dưới sự lãnh đạo của
Đảng, bảo đảm nguyên tắc tất cả quyền lực nhà nước đều thuộc về nhân dân;
quyền lực nhà nước là thống nhất, có sự phân công, phối hợp giữa các cơ quan
trong việc thực hiện quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp.
Đại hội XI (tháng 1/2011) đã làm sâu sắc thêm nhận thức về xây dựng nhà
nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa và khẳng định “tiếp tục đẩy mạnh việc xây
dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, bảo đảm nhà nước ta
thực sự là của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân do Đảng lãnh đạo, thực hiện tốt
chức năng quản lý kinh tế, quản lý xã hội, giải quyết đúng mối quan hệ giữa nhà
nước với các tổ chức khác trong hệ thống chính trị, với nhân dân, với thị trường”.
Báo cáo chính trị đã xã định một trong những phương hướng quan trọng của việc
xây dựng và hoàn thiện nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa là “Nghiên cứu xây
dựng, bổ sung các thể chế và cơ chế, vận hành cụ thể để bảo đảm nguyên tắc tất cả
quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân, và nguyên tắc quyền lực nhà nước là thống
nhất, có sự phân công, phối hợp và kiểm soát giữa các cơ quan trong việc thực hiện
quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp. Nâng cao vai trò và hiệu lực quản lý kinh tế
của nhà nước phù hợp với yêu cầu phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội
chủ nghĩa. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách để vận hành
có hiệu quả nền kinh tế và thực hiện tốt các cam kết quốc tế, bảo vệ lợi ích quốc
gia, dân tộc.


CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN QUA
1. Những thành tựu và hạn chế trong xây dựng nhà nước pháp quyền
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng Cộng sản Việt Nam đã xác
định nhiệm vụ xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN dưới sự lãnh đạo của Đảng

là một trong những nhiệm vụ có tính chiến lược trong quá trình thực hiện các mục
tiêu phát triển kinh tế-xã hội 2011 - 20201. Sự xác định mục tiêu xây dựng nhà
nước pháp quyền XHCN trong Báo cáo chính trị của Đại hội X không chỉ là khẳng
định quyết tâm chính trị của Đảng ta trong việc đẩy mạnh cải cách tổ chức và hoạt
động của nhà nước, phát huy dân chủ, tăng cường pháp chế mà còn là sự đánh dấu
một giai đoạn phát triển mới của sự nghiệp xây dựng nhà nước kiểu mới - một nhà
nước của dân, do dân, vì dân. Quá trình xây dựng, tăng cường nhà nước xã hội chủ
nghĩa của dân, do dân, vì dân ở nước ta trong suốt mấy chục năm qua (đặc biệt
trong những năm đổi mới) đã đưa lại nhiều kết quả tích cực. Nghị quyết Hội nghị
lần thứ III khoá VIII của Ban Chấp hành Trung ương Đảng và các Văn kiện Đại
hội Đảng khoá IX, X đã khẳng định công cuộc xây dựng và hoàn thiện nhà nước
xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã có những tiến bộ quan trọng :
- Đã từng bước phát triển hệ thống quan điểm, nguyên tắc cơ bản về xây dựng nhà
nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của dân, do dân, vì dân. Hiến pháp 1992 và
nhiều Bộ luật, Luật, Pháp lệnh đã được ban hành, tạo khuôn khổ pháp lý để nhà
nước quản lý bằng pháp luật trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội, an ninh, quốc
phòng... Đã có nhiều quyết định cải cách có ý nghĩa quan trọng trên lĩnh vực xây
dựng nhà nước và pháp luật, làm cơ sở cho đổi mới hệ thống chính trị, đổi mới tổ
chức hoạt động của bộ máy nhà nước.


- Dân chủ xã hội chủ nghĩa tiếp tục được phát huy trên nhiều lĩnh vực. Dân chủ về
kinh tế ngày càng được mở rộng đã tác động tích cực đến việc giải phóng sức sản
xuất, là động lực thúc đẩy kinh tế phát triển, nâng cao đời sống nhân dân. Dân chủ
về chính trị có bước tiến quan trọng, thể hiện ở việc bầu các cơ quan dân cử, ở chất
lượng sinh hoạt của Quốc hội, Hội đồng nhân dân các cấp, tại các cuộc thảo luận
của nhân dân tham gia ý kiến xây dựng các dự án luật, trong hoạt động của báo
chí...
- Tổ chức bộ máy, chức năng, nhiệm vụ của nhà nước, trước hết là của cơ quan
hành chính nhà nước, đã có một bước điều chỉnh theo yêu cầu của quá trình

chuyển từ cơ chế kế hoạch hoá tập trung quan liêu bao cấp sang quản lý nền kinh
tế nhiều thành phần, vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của nhà nước
theo định hướng xã hội chủ nghĩa.
- Nội dung và phương thức lãnh đạo của Đảng đối với nhà nước đã có bước đổi
mới, vừa bảo đảm tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng, vừa phát huy trách
nhiệm, tính chủ động của các cơ quan nhà nước.
Tuy nhiên, thực tiễn tổ chức và hoạt động của nhà nước ta cũng đang bộc lộ
nhiều yếu kém:
- Bộ máy nhà nước ta chưa thật trong sạch, vững mạnh; tình trạng tham nhũng,
lãng phí, quan liêu còn nghiêm trọng, chưa được ngăn chặn; hiệu lực quản lý, điều
hành chưa cao; kỷ cương xã hội còn bị buông lỏng, làm giảm sút lòng tin của nhân
dân đối với Đảng, nhà nước ta.
- Quản lý nhà nước chưa ngang tầm với đòi hỏi của thời kỳ mới; chưa phát huy đầy
đủ mặt tích cực và hạn chế được tính tự phát, tiêu cực của kinh tế thị trường. Đất
đai, vốn và tài sản nhà nước chưa được quản lý chặt chẽ, sử dụng lãng phí và thất
thoát nghiêm trọng.
- Tổ chức bộ máy nhà nước còn nặng nề, sự phân công và phối hợp giữa các cơ
quan nhà nước trong việc thực hiện ba quyền lập pháp, hành pháp, tư pháp còn có
những điểm chưa rõ về chức năng, nhiệm vụ, mối quan hệ, phân cấp trung ương -


địa phương còn một số mặt chưa cụ thể (như về quản lý đầu tư, tài chính, tổ chức
bộ máy, kết hợp quản lý theo ngành và lãnh thổ...), làm cho tình trạng tập trung
quan liêu cũng như phân tán, cục bộ chậm được khắc phục.
- Sự lãnh đạo của Đảng đối với nhà nước vẫn còn tình trạng buông lỏng và bao
biện, chống chéo nên chưa phát huy tốt vai trò lãnh đạo của Đảng và hiệu lực điều
hành của bộ máy nhà nước.
2. Nguyên nhân
- Việc xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong điều kiện chuyển đổi
nền kinh tế là nhiệm vụ mới mẻ, hiểu biết của chúng ta còn ít, có nhiều việc phải

vừa làm, vừa tìm tòi, rút kinh nghiệm.
- Đảng chưa làm tốt việc lãnh đạo cụ thể hoá nghị quyết của Đảng về xây dựng nhà
nước để có chủ trương kịp thời xử lý những vấn đề phát sinh trong thực tiễn đổi
mới, đặc biệt là những vấn đề nổi lên ngày càng bức xúc như tình trạng quan liêu,
lãng phí, tham nhũng, thiếu trách nhiệm trong bộ máy nhà nước; thiếu những biện
pháp tổ chức thực hiện đường lối, chủ trương kiên quyết, hợp lý và đủ mạnh để tạo
chuyển biến tích cực nhằm khắc phục những khuyết điểm, yếu kém.
- Chưa kịp thời tổng kết thực tiễn và còn thiếu cơ sở khoa học khi quyết định một
số chủ trương về sắp xếp điều chỉnh tổ chức bộ máy ở trung ương và địa phương
nên khi thực hiện có vướng mắc, hiệu quả và tác dụng còn hạn chế.
- Các cơ quan nhà nước chưa phát huy đầy đủ trách nhiệm trong việc quán triệt và
tổ chức thực hiện các nghị quyết của Đảng; trong việc tự đổi mới, tự chỉnh đốn,
bảo đảm sự trong sạch và nâng cao hiệu quả hoạt động ở từng cơ quan, đơn vị.
- Các đoàn thể quần chúng chưa chú trọng xây dựng các nội dung cụ thể, thiết thực
và đổi mới phương thức hoạt động để tổ chức vận động nhân dân phát huy quyền
làm chủ trong việc tham gia xây dựng chính quyền, giám sát hoạt động của cán bộ,
công chức nhà nước và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ công dân, sống, làm việc theo
hiến pháp, pháp luật.


CHƯƠNG III: Ý NGHĨA, BÀI HỌC KINH NGHIỆM TRONG
QUẢN LÝ VÀ XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA CỦA VIỆT NAM
1. Ý nghĩa
• Nhằm duy trì và phát huy bản chất tốt đẹp của Nhà nước Việt Nam, nâng cao
năng lực lãnh đạo, quản lý điều hành của tất cả các khâu trong hệ thống chính trị;
đấu tranh chống quan liêu, tham những, tiêu cực, lãng phí, làm sạch bộ máy Đảng
và Nhà nước.
• Thúc đẩy mạnh mẽ cải cách kinh tế - xã hội, xây dựng nền kinh tế thị trường,
chủ động và tích cực hội nhập kinh tế quốc tế

• Sau nhiều năm đấu tranh chống ngoại xâm, quyền tự do, dân chủ, quyền con
người không lúc nào như hiện nay cần được đề cao. Mà muốn đảm bảo tự do, dân
chủ và nhân quyền thì không có con đường nào khác là phải xây dựng Nhà nước
pháp quyền. Đặc trưng của Nhà nước pháp quyền đã chứng minh điều này.
2. Bài học kinh nghiệm trong quản lý và xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội
chủ nghĩa Việt Nam
• Coi trọng lãnh đạo kiện toàn bộ máy đồng thời với hoàn thiện hệ thống pháp
luật, chính sách nhằm nâng cao năng lực, hiệu lực quản lý của nhà nước
- Xây dựng hệ thống pháp luật phải phù hợp với thực trạng kinh tế - xã hội và
yêu cầu xây dựng,phát triển đất nước.
- Xây dựng hệ thống pháp luật phải xuất phát từ quan điểm, đường lối của Đảng.
- Xây dựng pháp luật phải đảm bảo tính hệ thống và tính đồng bộ của các văn
bản pháp luật.
- Xây dựng pháp luật đòi hỏi thực hiện nguyên tắc dân chủ công khai.


- Xây dựng pháp luật phải dựa trên cơ sở khoa học, đồng thời phù hợp với
nguyên tắc chung, phổ biến của các nước trên thế giới.
- Chú trọng công tác tuyên truyền, giải thích, hướng dẫn, giáo dục pháp luật cho
mọi người.
• Quan tâm đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức nhà nước đáp ứng yêu
cầu, nhiệm vụ và hoạt động của Nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do
dân, vì nhân dân
- Quán triệt sâu sắc các quan điểm của chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh về vai trò của cán bộ đối với sự nghiệp cách mạng.
- Xuất phát từ yêu cầu, nhiệm vụ của thời kỳ đẩy mạnh CNH,HĐH đất nước, vì
mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh.
- Thực hiện trên cơ sở phát huy dân chủ, dựa vào dân, lấy việc phục vụ nhân dân
làm mục tiêu phấn đấu, là mục tiêu phấn đấu, là tiêu chuẩn để đánh giá cán bộ,
công chức trong các cơ quan nhà nước.

- Giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa tiêu chuẩn với cơ cấu.
- Chú trọng công tác quy hoạch, gắn quy hoạch với đào tạo, bồi dưỡng và phát
triển tài năng.
- Bằng nhiều biện pháp đồng bộ, kết hợp giữa việc đổi mới cơ chế, chính sách
với chế độ tiền lương, đãi ngộ, giữa giáo dục – tư tưởng với tăng cường công tác
thanh tra, kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm những hành vi tiêu cực.
• Tăng cường lãnh đạo Nhà nước thực hiện có hiệu quả các thiết chế dân chủ của
dân nhân trong xây dựng và quản lý nhà nước
- Nhà nước phải thường xuyên tự hoàn thiện, nâng cao hiệu lực và hiệu quả hoạt
động của mình thông qua sự giám sát của nhân dân.
- Giải quyết đúng đắn mối quan hệ giữa Nhà nước với Mặt trận tổ quốc và các
đoàn thể nhân dân trong quá trình xây dựng và hoàn thiện nhà nước.


- Đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng, tăng cường bản chất giai cấp công nhân Nhà
nước là nhân tố hàng đầu để Nhà nước thực sự xứng đáng với niềm tin của nhân
dân.
• Coi trọng cả hai nhiệm vụ xây dựng và bảo vệ nhà nước, nâng cao khả năng tự
bảo vệ của Nhà nước pháp quyền XHCN
- Kết hợp xây dựng và bảo vệ Nhà nước XHCN là vấn đề có tính quy luật, là
quan điểm cơ bản, nhất quán, bao trùm trong quá trình lãnh đạo và chỉ đạo của
Đảng
- Kết hợp xây dựng và bảo vệ Nhà nước XHCN phải không ngừng chăm lo xây
dựng, củng cố cơ sở kinh tế và cơ sở xã hội cảu nhà nước, đây cũng chính là sự
đảm bảo cho nhà nước luôn trong sạch, vững mạnh.
• Không ngừng bổ sung, làm rõ nội dung, phương thức lãnh đạo của Đảng trong
điều kiện xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân,dô nhân dân, vì
nhân dân.



KẾT LUẬN
Việc xây dựng Nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân dân, vì
nhân dân, trong sạch, vững mạnh có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, nhằm khắc phục
những yếu kém và hạn chế của Nhà nước ta, mà thể hiện rõ nhất là ở khâu chỉ đạo
tổ chức thực hiện đường lối chủ trương của Ðảng, luật pháp của Nhà nước. Các
nghị quyết của Ðảng từ trước đến nay đều khẳng định nhiệm vụ quan trọng này.
Gần đây, Nghị quyết Ðại hội lần thứ X lại một lần nữa nêu rõ: “Tiếp tục xây dựng
và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền XHCN” nhằm bảo đảm nguyên tắc tất cả
quyền lực đều thuộc về nhân dân; quyền lực Nhà nước là thống nhất, có sự phân
công, phối hợp giữa các cơ quan trong thực hiện quyền lập pháp, hành pháp và tư
pháp. Nhà nước pháp quyền là Nhà nước quản lý xã hội bằng pháp luật, tăng
cường pháp chế, xử lý nghiêm minh, kịp thời mọi vi phạm pháp luật nhằm thực
hiện và bảo vệ quyền tự do dân chủ và lợi ích hợp pháp của công dân; ngăn ngừa
mọi sự tùy tiện lạm quyền từ phía cơ quan và cán bộ, viên chức Nhà nước; ngăn
ngừa hiện tượng dân chủ cực đoan, vô kỷ luật, bảo đảm hiệu lực, hiệu quả hoạt
động của Nhà nước. Nghị quyết Ðại hội X cũng chỉ ra những nhiệm vụ cơ bản
trong tiếp tục đổi mới hoạt động của Quốc hội, đẩy mạnh cải cách hành chính, đổi
mới tổ chức, hoạt động của Chính phủ và xây dựng hệ thống tư pháp trong sạch,
vững mạnh, dân chủ, nghiêm minh.


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình Đường lối Cách mạng của Đảng Cộng Sản Việt Nam. NXB: Chính trị
quốc gia, năm 2009, Hà Nội.
2. ĐH luật Hà Nội, Giáo trình lý luận về Nhà nước và Pháp luật, NXB CAND, Hà
Nội 2004
3. PGS. TS. Lê Minh Tâm,Về tư tưởng Nhà nước pháp quyền và khái niệm Nhà
nước pháp quyền
4. Hồ Chí Minh: Toàn tập, NxbCTQG Hà Nội, 2000, tập 4, tr.133
5. Văn kiện Đảng toàn tập. NxbCTQG, Hà Nội, 2004, tập 37, tr.162

6. Văn kiện Đại hội Đảng thời kỳ đổi mới (Đại hội VI, VII, VIII, IX). NxbCTQG,
H,2006, tr.124.
7. Hiến pháp 1946, 1959, 1980. Luật Hiến Pháp, NXB Lao động, Hà Nội
8. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, NxbCTQG-ST 2011, tr.246-347
9. Trang web Đảng cộng sản: />10. />ch_qua_trinh_xay_dung_CNXH_o_Viet_Nam_hien_nay.html


MỤC LỤC
Lời nói đầu

1

CHƯƠNG I: CHỦ TRƯƠNG QUAN ĐIỂM CỦA ĐẢNG VỀ XÂY DỰNG NHÀ
NƯỚC PHÁP QUYỀN XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở NƯỚC TA
HIỆN NAY

2

I. Một số khái niệm cơ bản

2

1. khái niệm về nhà nước pháp quyền
2. Những đặc trưng cơ bản của nhà nước pháp quyền
xã hội chủ nghĩa Việt Nam

2

II. Chủ trương quan điểm của Đảng về xây dựng Nhà nước pháp quyền
xã hội chủ nghĩa Việt Nam hiện nay


3

CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN
XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM TRONG THỜI GIAN QUA

6

1. Những thành tựu và hạn chế trong xây dựng nhà nước pháp quyền

6

2. Nguyên nhân

8

CHƯƠNG III: Ý NGHĨA, BÀI HỌC KINH NGHIỆM TRONG
QUẢN LÝ VÀ XÂY DỰNG NHÀ NƯỚC PHÁP QUYỀN


XÃ HỘI CHỦ NGHĨA CỦA VIỆT NAM

9

1. Ý nghĩa

9

2. Bài học kinh nghiệm trong quản lý và xây dựng nhà nước pháp quyền
xã hội chủ nghĩa Việt Nam

Kết Luận
Danh Mục Tài Liệu Tham Khảo

9
12


TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Giáo trình Đường lối Cách mạng của Đảng Cộng Sản Việt Nam. NXB: Chính
trị quốc gia, năm 2009, Hà Nội.
2. ĐH luật Hà Nội, Giáo trình lý luận về Nhà nước và Pháp luật, NXB CAND, Hà
Nội 2004
3. PGS. TS. Lê Minh Tâm,Về tư tưởng Nhà nước pháp quyền và khái niệm Nhà
nước pháp quyền
4. Hồ Chí Minh: Toàn tập, NxbCTQG, Hà Nội, 2000, tập 4, tr.133
5. Văn kiện Đảng toàn tập. NxbCTQG, Hà Nội, 2004, tập 37, tr.162
6. Văn kiện Đại hội Đảng thời kỳ đổi mới (Đại hội VI, VII, VIII, IX). NxbCTQG,
H,2006, tr.124.
7. Hiến pháp 1946, 1959, 1980. Luật Hiến Pháp, NXB Lao động, Hà Nội
8. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI, NxbCTQG-ST 2011, tr.246-347
9. Trang web Đảng cộng sản: />10. />ch_qua_trinh_xay_dung_CNXH_o_Viet_Nam_hien_nay.html