MỤC LỤC

1


MỞ ĐẦU
Trong sự phát triển của nền kinh tế thị trường ngày nay, vai trò tư vấn của luật
sư ngày càng trở nên quan trọng. Trong đời sống xã hội nói chung và các hoạt động
kinh tế, kinh doanh nói riêng, tư vấn pháp luật mang lại hiệu quả rất lớn, bởi tư vấn
là một trong các biện pháp có ý nghĩa quan trong đảm bảo an toàn pháp lý cho các
giao dịch, đặc biệt là các hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp để
ngăn ngừa và giảm thiểu rủi ro pháp lý. Để hoạt động có hiệu quả và duy trì được
hoạt động tư vấn pháp luật, ngoài việc thường xuyên tìm hiểu pháp luật, trau dồi
kiến thức, luật sư tư vấn cần rèn cho mình những kỹ năng tư vấn để vận dụng
những kỹ năng ấy một cách khéo léo, linh hoạt và có hiệu quả trong việc thực hiện
hoạt động tư vấn. Như vậy, bên cạnh kiến thực pháp luật sâu rộng, kiến thức xã hội
phong phú, người hành nghề luật sư tư vấn cần trang bị cho mình những kỹ năng tư
vấn để đạt được kết quả tốt nhất trong công việc của mình. Do đó em đã chọn đề số
6 : “Kỹ năng tư vấn pháp luật và vai trò của kỹ năng trong hoạt động tư vấn pháp
luật”.

NỘI DUNG
1.

Khái niệm tư vấn pháp luật.

Hiện nay có nhiều cách tiếp cận và định nghĩa khác nhau về tư vấn pháp luật.
2


Theo từ điển tiếng Việt : “Tư vấn theo nghĩa thông thường là đóng góp ý kiến

về vấn đề được hỏi đến nhưng không có quyền quyết định.”
Theo từ điển luật học: “Tư vấn pháp luật là người có chuyên môn pháp luật
được hỏi ý kiến để tham khảo khi giải quyết, quyết định công việc.”
Điều 28, Luật Luật sư định nghĩa: “Tư vấn pháp luật là việc luật sư hướng dẫn,
đưa ra ý kiến, giúp khách hàng soạn thảo các giấy tờ liên quan đến việc thực hiện
các quyền và nghĩa vụ của họ”. Như vậy, tư vấn pháp luật là việc giải đáp pháp
luật, hướng dẫn cá nhân, tổ chức trong nước và nước ngoài xử sự đúng pháp luật,
cung cấp dịch vụ pháp lý nhằm giúp khách hàng thực hiện và bảo vệ quyền, lợi ích
hợp pháp của họ. Hoạt động tư vấn pháp luật không chỉ bao gồm việc chuyển tải
nội dung của một điều luật, một văn bản pháp luật, hoặc cung cấp thông tin vè
những quy định pháp luật có liên quan mà còn là việc sử dụng kiến thức pháp luật
và kinh nghiệp của các chuyên gia pháp luật. Như vậy, người tư vấn pháp luật phải
sử dụng lao động trí óc của mình để đưa ra một lời khuyên, giúp khác hàng có một
hướng giải quyết đúng đắn. Hoạt động tư vấn pháp luật bao gồm :
-

Giải đáp pháp luật;
Hướng dẫn soạn thảo văn bản, góp ý kiến cho đơn từ, văn bản có liên quan

-

đến quyền và nghĩa vụ của khách hàng;
Hướng dẫn những thủ tục, quy trình cần thiết, cung cấp địa chỉ cơ quan có
thẩm quyền giải quyết vụ việc;

3


-


Đưa ra những lời khuyên về vấn đề có liên quan đến pháp luật và hướng dẫn

-

khách hàng ứng xử phù hợp với pháp luật;
Cung cấp những thông tin pháp lý giúp khách hàng nâng cao trình độ hiểu
biết và ý thức pháp luật để họ thực hiện và bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp
của mình.

Tư vấn pháp luật không phải là tuyên truyền phổ biến, giáo dục một cách chung
chung hoặc chuyền tải thông tin về các văn bản pháp luật mới, bởi đối tương của
hoạt động tư vấn pháp luật là một tổ chức hoặc cá nhân cụ thể; nội dung tư vấn của
hoạt động tư vấn pháp luật có liên quan đến một vụ việc cụ thể theo yêu cầu của
đối tượng. Có thể nói, tư vấn pháp luật là một nghề sử dụng trí tuệ của những
chuyên gia trong lĩnh vực pháp luật, là hoạt động mang tính chất lao động trí óc
bằng việc sử dụng chất xám, đòi hỏi phải có kỹ năng tư vấn và sự hiểu biết về pháp
luật một cách sâu rộng, thấu hiểu cuộc sống cũng như phải có đạo đức hành nghề,
lương tâm và trách nhiệm.
2.
a.

Kỹ năng tư vấn pháp luật
Khái niệm kỹ năng.

Có nhiều định nghĩa khác nhau về kỹ năng. Nhưng định nghĩa này thường bắt
nguồn từ góc nhìn chuyên môn và quan niệm cá nhân của từng người. Tuy nhiên
hầu hết chúng ta đều thừa nhận rằng kỹ năng được hình thành khi chúng ta áp dụng

4



kiến thức vào thực tiễn. Kỹ năng học được do quá trình lặp đi lặp lại một hoặc một
nhóm hành động nhất định nào đó.
Theo từ điển hành chính : “Kỹ năng được hiểu là khả năng vận dụng những
kiến thức thu nhận được về một lĩnh vực nào đó vào công việc thực tế”. Theo tác
giả Ivans Banki thì “Kỹ năng là khả năng tự có hoặc qua học tập được con người
vận dụng sự hiểu biết và kinh nghiệm của mình vào những hoạt động mang tính
nghề nghiệp, một công việc cụ thể và trong lĩnh vực chuyên môn của mình”. Một số
quan niệm khác cho rằng kỹ năng là tổng hợp những thao tác thành thạo trong thực
tiễn hoạt động của mỗi con người, được con người vận hành một cách chủ động
trong công việc chuyên môn của mình. Tuy nhiên, kỹ năng còn bao gồm cả năng
lực trí tuệ và khả năng vận dụng những kiến thức chuyên môn nghiệp vụ trong cuộc
sống bằng những thao tác thần thục mang lại hiệu quả công việc cao nhất. Nói một
cách khái quát kỹ năng được hiểu là năng lực hay khả năng của chủ thể thực hiện
thuần thục một hoặc một số chuỗi hoạt động trên cơ sở hiểu biết.
b.

Kỹ năng tư vấn pháp luật.

Kỹ năng tư vấn pháp luật là khả năng của người thực hiện tư vấn vận dụng kiến
thức pháp luật, đạo đức xã hội và kinh nghiệm cuộc sống để hướng dẫn, giải đáp,
đưa ra ý kiến, cung cấp thông tin pháp luật, giúp soạn thảo văn bản liên quan nhằm
giúp cho người được tư vấn biết cách xử sự hoặc giải quyết những vấn đề vướng

5


mắc pháp luật của mình phù hợp với pháp luật và đạo đức xã hội, bảo vệ quyền và
lợi ích hợp pháp của mình.
Để có kỹ năng tư vấn pháp luật, người tư vấn không chỉ có kiến thức pháp luật,

có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ về tư vấn pháp luật, kinh nghiệm cuộc sống xã
hội mà còn phải có khả năng vận dụng thành thạo những kiến thức, hiểu biết đó để
phân tích, giải đáp, hướng dẫn đối tượng xử sự phù hợp với pháp luật, đạo đức xã
hội để bảo vệ được quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Theo khái niệm này, kỹ
năng tư vấn pháp luật đòi hỏi người tư vấn phải có khả năng vận dụng tri thức pháp
luật, đạo đức nghề nghiệp và kinh nghiệm hoạt động thực tiễn trong lĩnh vực pháp
luật. Như vậy, kỹ năng tư vấn pháp luật trong hoạt động trợ giúp pháp lý gồm các
kỹ năng sau đây:
-

Kỹ năng thụ lý vụ việc;
Kỹ năng tiếp đối tượng và nghe đối tượng trình bày;
Kỹ năng yêu cầu đối tượng cung cấp giấy tờ liên quan đến vụ việc; xem xét,
xác minh, thu thập chứng cứ (nếu thấy cần thiết) để hiểu rõ bản chất vụ việc

-

và vướng mắc của đối tượng;
Kỹ năng tra cứu tài liệu pháp luật, tìm cơ sở pháp lý để giải thích, hướng dẫn

-

phù hợp với pháp luật;
Kỹ năng soạn thảo văn bản tư vấn cho đối tượng;
Kỹ năng vận dụng kiến thức pháp luật, đạo đức xã hội để tư vấn, giải đáp,
hướng dẫn, đưa ra lời khuyên, đưa ra giải pháp, định hướng cho đối tượng

6



tháo gỡ vướng mắc pháp luật, xử sự phù hợp với pháp luật và đạo đức xã

-

hội;
Kỹ năng lập hồ sơ, lưu trữ hồ sơ tư vấn pháp luật…

Các kỹ năng tư vấn pháp luật cơ bản trên đây có quan hệ mật thiết, biện chứng,
tác động, ảnh hưởng lẫn nhau và được sử dụng trong suốt quá trình tư vấn một vụ
việc cụ thể với một đối tượng cụ thể. Tuỳ theo từng loại vấn đề (vụ việc tư vấn) và
từng loại đối tượng cụ thể mà sử dụng các kỹ năng cùng một thời điểm hoặc sử
dụng kỹ năng này trước, kỹ năng kia sau. Thông thường, để tiến hành tư vấn một
vụ việc, người tư vấn phải tiếp đối tượng (nghiên cứu hồ sơ vụ việc); nghe các bên
tranh chấp trình bày, yêu cầu đưa ra tài liệu có liên quan đến yêu cầu tư vấn. Trong
trường hợp cần thiết phải tiến hành xem xét, xác minh vụ việc; tra cứu tài liệu pháp
luật, tham khảo các nhà chuyên môn và vận dụng kiến thức pháp luật và kinh
nghiệm cuộc sống để tư vấn, giải thích, hướng dẫn đối tượng úng xử phù hợp với
pháp luật và đạo đức xã hội.
3.

Vai trò của kỹ năng trong hoạt động tư vấn pháp luật :

Trong cuộc sống, muốn thực hiện thành công một công việc nào đấy một cách
nhanh chóng và hiệu quả nhất, đạt được kết quả như mong muốn thì đều cần có kỹ
năng. Một cầu thủ chơi bóng đã giỏi cũng cần kỹ năng, một người diễn viên múa
cũng phải có kỹ năng để có thể múa đẹp, một người thợ mộc giỏi cũng phải trang bị
cho mình những kỹ năng riêng. Mỗi công việc, mỗi ngành nghề lại đòi hỏi những
7



kỹ năng nhất định, do vậy mỗi người cần phải rèn luyện những kỹ năng phù hợp
với công việc, ngành nghề của mình. Một người thầy giỏi ngoài những kiến thức
vững chắc cũng cần trang bị cho mình những kỹ năng như kỹ năng nói trước đám
đông, kỹ năng thuyết phục học sinh nghe giảng, kỹ năng truyền cảm hứng cho học
sinh… Trong hoạt động tư vấn pháp luật cũng vậy, kỹ năng đóng một vai trò rất
quan trọng.
Thứ nhất, kỹ năng làm tăng trình độ tư vấn và gia tăng sự tin tưởng của khách
hàng đối với Luật sư. Khi đã rèn luyện được những kỹ năng cần thiết cho công việc
thì hoạt động tư vấn sẽ diễn ra thuận lợi và đạt hiệu quả cao hơn. Có thể thấy giữa
một luật sư chỉ có kiến thức pháp luật mà còn thiếu kinh nghiệm thực tế, chưa có
những kỹ năng giúp cho khách hàng tin tưởng vào khả năng của mình với một luật
sư có kiến thức, có kinh nghiệm, ngay từ những lần tiếp xúc đầu đã tạo được cho
khách hàng sự tin cậy và thái độ tốt thì rõ ràng người Luật sư có kỹ năng sẽ đạt
được kết quả cao hơn và được khách hàng tin tưởng hơn. Khi đã trang bị cho mình
được những kỹ năng như kỹ năng tiếp xúc, tìm hiểu yêu cầu khách hàng, kỹ năng
soạn thảo tài liệu,...Luật sư sẽ cảm thấy tự tin, biết cách tạo ấn tượng cho khách
hàng, đồng thời sẽ khiến khách hàng tin tưởng hơn và khả năng của mình.
Thứ hai, kỹ năng giao tiếp tốt là một thế mạnh đối với bất cứ ai trong công việc,
đặc biệt là đối với Luật sư. Giao tiếp là phương tiện cho phép luật sư tư vấn xây
dựng cầu nối với khách hàng thuyết phục khách hàng chấp nhận ý kiến của mình và
8


bày tỏ được nhu cầu của khách hàng khi tìm đến luật sư tư vấn. Trong quá trình
thực hiện hoạt động tư vấn của mình, luật sư có thể chưa hiểu rõ yêu cầu tư vấn của
khách hàng, nhưng nếu có kỹ năng, luật sư sẽ dễ hàng có phương pháp để khai thác
thông tin và đi vào trọng tâm vấn đề.
Thứ ba, kỹ năng thuyết phục khách hàng cũng góp phần quan trọng vào quá
trình tư vấn của Luật sư. Để khách hàng nghe và hiểu những điều mà mình nói thì
cần có những phương pháp khác nhau đối với từng đối tượng. Tùy thuộc vào từng

đối tượng khách hàng mà người thực hiện hoạt động tư vấn linh hoạt trong việc tiếp
xúc và trình bày quan điểm về vụ việc.
Bên cạnh đó, những kỹ năng như soạn thảo văn bản, soạn thảo hợp đồng tư vấn
sẽ giúp cho luật sư thực hiện được công việc một cách dễ dàng hơn. Những kỹ
năng này sẽ giúp cho hoạt động tư vấn của luật sư trở nên chuyên nghiệp hơn,
khiến cho khách hàng dễ dàng nắm bắt được những quyền và nghĩa vụ của mình
khi làm việc với luật sư. Việc trang bị cho mình kỹ năng tìm kiếm văn bản pháp
luật phù hợp với vụ việc cũng là rất quan trọng, bởi lẽ, khi đã có được kỹ năng này
người thực hiện hoạt động tư vấn sẽ nhanh chóng tìm được những văn bản pháp
luật liên quan có thể sử dụng được, vấn còn hiệu lực pháp lý và có giá trị cao. Đồng
thời sẽ không bị mắc phải những văn bản đã hết hiệu lực, những văn bản không
quan trọng, không đem lại hiệu quả cho công việc cần giải quyết.

9


Như vậy, kỹ năng đóng một vai trò rất quan trọng trong hoạt động tư vấn, từ tiếp
xúc khách hàng, tìm hiểu yêu cầu, đến kỹ kết hợp đồng và giải quyết vụ việc. Trong
bất kỳ giai đoạn nào của hoạt đông tư vấn cũng cần những kỹ năng nhất định. Từ
việc đã trang bị cho mình những kỹ năng thích hợp còn phải biết vận dụng linh hoạt
những kỹ năng đó trong khi thực hiện công việc của mình để đem lại hiệu quả cao
nhất.
KẾT LUẬN
Hiện nay tư vấn pháp luật đóng vai trò hết sức quan trọng trong đời sống của
mỗi người. Tuy nhiên tư vấn pháp luật là một lĩnh vực khó và gồm nhiều chuyên
ngành khác nhau, do vậy để có được kỹ năng tốt cho hoạt động này cũng rất khó
khăn, cần có sự học tập và rèn luyện thường xuyên để có được những kỹ năng mình
mong muốn, phục vụ tốt nhất cho công việc và cuộc sống của mỗi người.

PHỤ LỤC

Danh mục tài liệu tham khảo :

10


1.

2.
3.
4.
5.
6.

Giáo trình Kỹ năng tư vấn pháp luật – Học viện Tư Pháp ( NXB CAND – Hà
Nội 2012 );
Luật Luật sư 2006, sửa đổi bổ sung năm 2012;
Từ điển tiếng Việt - Hoàng Phê chủ biên (NXB. Văn hoá Thông tin, 1999);
Từ điển Luật học – Bộ Tư pháp, Viện Khoa học pháp lý;
Từ điển hành chính;
Từ điển hành chính và quản lý - Ivans Banki (Mỹ) (Sưu tầm).
Một số link tài liệu tham khảo :
/> /> />
11