VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

Bài 45: SINH SẢN HỮU TÍNH Ở ĐỘNG VẬT
I. Mục tiêu
1. Kiến thức
- Định nghĩa được sinh sản hữu tính, nê được ba giai đọan của sinh sản hữu tính
- Nêu được bản chất của sinh sản hữu tính
- Phân biệt được thụ tinh ngoài và thụ tinh trong, ưu thế của thụ tinh trong so với
thụ tinh ngoài
- Nêu được các hình thức đẻ trứng và đẻ con
2. Kỹ năng
- Quan sát, phân tích, tổng hợp, vân dụng lí thuyết vào thực tiễn
3. Giáo dục môi trường:
- Có ý thức bảo vệ động vật, đặc biệt vào mùa sinh sản. Nhằm giữ gìn nguồn gen
II. Chuẩn bị
1. Học sinh
- Đọc trước bài ở nhà, chuẩn bị các câu hỏi và các lệnh trong bài, hòan thành phiếu
học tập đã được giao.
2. Giáo viên
- Chuẩn bị nội dung bài, đáp án phiếu học tập
- Hình 45.1, 45.2, 45.3, 45.4 sách giáo khoa
III. Tiến trình bài giảng
1. Kiểm tra bài cũ (5’)
a. Câu hỏi:
- Thế nào là sinh sản vô tính? Các hình thức sinh sản vô tính
- Điều nào không phải là ưu thế của sinh sản vô tính
a/ Cá thể mới giống hệt nhau và giống cá thể gốc ban đầu
b/ Tạo ra số lượng lớn con cháu giống hệt nhau trong thời gian ngắn
c/ Trong quần thể giao phối các cá thể sinh sản nhiều
d/ Tạo ra các cá thể thích nghi với môi trường sống ổn định

VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

b. Đáp án:
* Sinh sản vô tính là sinh sản mà một cá thể sinh ra một hoặc nhiều cá thể mới
giống hệt mình, không có sự kết hợp giữa tinh trùng và trứng. Các hình thức sinh
sản vô tính: phân đôi, nảy chồi, phân mảnh, trinh sinh.
* Đáp án c
2. Bài mới:
Hoạt động 1: Sinh sản hữu tính là gì?
- Mục tiêu: nắm được khái niệm sinh sản hữu tính, lấy ví dụ sinh sản hữu tính
Hoạt động của giáo
viên

Hoạt động của học sinh

Giáo viên chiếu hình
một số loài động vật
sau đó đặt câu hỏi
động vật nào sinh
sản vô tính các động
vật còn lại sinh sản
bằng cách nào? Vậy
sinh sản hữu tính là
gì?

- Học sinh quan sát hình
nhận xét
+ Là hình thức sinh sản
có sự kết hợp giữa giao

tử đực đơn bội và giao tử
cái đơn bội tạo hợp tử
lưỡng bội phát triển
thành cơ thể mới

Nội dung
I. Sinh sản hữu tính là gì?
- Là kiểu sinh sản tạo ra cá thể
mới qua hình thành và hợp nhất
giao tử đơn bội đực và giao tử
đơn bội cái, tạo ra hợp tử lưỡng
bội, hợp tử phát triển thành cá
thể mới
→ Tóm lại sinh sản hữu tính là
hình thức sinh sản có sự hợp
nhất giữa giao tử đực và giao tử
cái thành hợp tử

Hoạt động 2: Tìm hiểu quá trình sinh sản hữu tính ở động vật
- Mục tiêu: chi ra được ba giai đọan của quá trình sinh sản hữu tính, nêu được ưu
điểm của sinh sản hữu tính
- Phân biệt động
vật đơn tính và
động vật lưỡng
tính?

II. Quá trình sinh sản hữu tính ở động
vật

- Học sinh dựa vào

thông tin sách giáo khoa 1. Động vật đơn tính, động vật lưỡng tính
trả lời
- Động vật đơn tính: trên một cá thể chỉ có
+ Động vật đơn tính:
cơ quan sinh dục đực hoặc cơ quan sinh
trên một cá thể chỉ có
dục cái (con đực, cái riêng biệt).
cơ quan sinh dục đực
- Động vật lưỡng tính: trên mỗi cá thể có cả
hoặc cơ quan sinh dục


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

cái

- Kể tên các giai
đoạn của sinh sản
hữu tính?

+ Động vật lưỡng tính:
trên mỗi cá thể có cả cơ
quan sinh dục đực và
cái
- Học sinh thảo luận trả
lời:
+ Giai đoạn hình thành
tinh trùng và trứng
+ Giai đoạn thụ tinh


cơ quan sinh dục đực và cái (không tự thụ
tinh mà thụ tinh chéo)
2. Các giai đoạn của sinh sản hữu tính
a. Giai đoạn hình thành tinh trùng và trứng
- Từ một tế bào sinh trứng → 1 trứng(n) +
3 thể định hướng (thể cực) (n)
- Từ một tế bào sinh tinh → 4 tinh trùng (n)
b. Giai đọan thụ tinh
- 1 trứng + 1 tinh trùng → hợp tử (2n)
c. Giai đọan phát triển phôi thành cơ thể
mới
- Hợp tử nguyên phân nhiều lần liên tiếp →
tăng số lựơng tế bào, phân chia và phân
hóa tế bào hình thành cơ quan, cơ thể

- Ưu và nhược
điểm của sinh sản
hữu tính?

GDMT: Làm thế
nào để động vật
tăng nhanh số
lượng, làm tăng
vốn gen của sinh
vật?

3. Ưu và nhược điểm của sinh sản hữu
tính
a. Ưu điểm
- Học sinh trao đổi trả

lời:

- Tạo sự đa dạng về mặt di truyền → động
vật thích nghi với môi trường sống thay đổi

+ Ưu điểm: tăng sự đa
dạng về mặt di truyền

- Tạo số lượng lớn con cháu trong thời gian
ngắn

+ Nhược điểm: không
có lợi trong trường hợp
mật độ thấp.

b. Hạn chế
- Không có lợi trong trường hợp mật độ cá
thể trong quần thể quá thấp

HS: Bảo vệ động vật
trong mùa sinh sản.

Hoạt động 3: Tìm hiểu các hình thức thụ tinh
- Mục tiêu: phân biệt thụ tinh ngoài và thụ tinh trong, chỉ ra được ưu điểm của thụ
tinh ngoài so với thụ tinh trong


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

III. Các hình thức thụ tinh

- Giáo viên cho xem
hình sao đó đặt vấn
đề có các hình thức
thụ tinh nào ưu và
nhược điểm của thụ
tinh trong ?

- Học sinh thảoluận
trả lời:
+ Có hai hình thức
thụ tinh: thụ tinh
ngoài và thụ tinh
trong

1. Thụ tinh ngoài
- Thụ tinh xảy ra bên ngoài cơ thể
trong môi trường nước
- Con cái đẻ trứng vào môi trường
nước

- Con đực xuất tinh dịch lên trứng
+ Ưu điểm: không cần để thụ tinh
nước, tinh trùng được
đưa vào cơ quan sinh 2. Thụ tinh trong
dục cái
- Trứng gặp tinh trùng trong cơ
quan sinh dục cái
3. Ưu điểm của thụ tinh trong
- Không cần nước
- Tinh trùng được đưa vào cơ quan

sinh dục cái → hiệu quả thụ tinh
cao
→ Tóm lại thụ tinh trong ưu viện
hơn nhiều so với thụ tinh ngoài vì
chúng không phụ thuộc vào môi
trường nước

Hoạt động 4: Tìm hiểu đẻ trứng và đẻ con
- Mục tiêu: chỉ ra được ưu điểm của mang thai và sinh con so với đẻ trứng, chỉ ra
sự hoàn thiện của việc mang thai ở thú so với các loài bò sát đẻ con
IV. Đẻ trứng và đẻ con
- Cho vài ví dụ về - Học sinh dựa vào thực - Nhiều loài động vật không
động vật đẻ trứng và tế quan sát, trao đổi xương sống, cá, ếch, bò sát,
đẻ con?
nhóm trả lời:
chim đẻ trứng
+ Đẻ con: thú…..

- Đa số thú đẻ con:

+ Đẻ trứng: chim, bò sát, + Phôi phát triển tốt trong cơ
ếch, nhái…..
thể mẹ nhờ chất dinh dưỡng từ
- Học sinh thảo luận cơ thể mẹ nhận qua nhau thai


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí

- Cho biết ưu điểm
của mang thai đẻ con

ở thú so với đẻ trứng
của các động vật khác

nhóm trả lời

+ Thai được bảo vệ an tòan
+ Được cung cấp đầy đủ tránh tác nhân từ môi trường
dinh dưỡng thông qua - Một số cá và bò sát đẻ con
nhau thai
nhưng chúng không có dạ con.
- Giáo viên có thể giới + Được bảo vệ an tòan Con non phát triển được là nhờ
thiệu thêm hiện tượng cho tới khi ra ngoài
chất dinh dưỡng trong noãn
một số loài cá và bò
hoàng gọi là noãn thai sinh
sát đẻ con có gì khác
so với thú đẻ con

3. Củng cố:
* Sinh sản hữu tính ở hầu hết động vật là 1 quá trình gồm 3 giai đoạn nối tiếp là:
A. Giảm phân hình thành tinh trùng và trứng → thụ tinh tạo thành hợp tử → phát
triển phôi và hình thành cơ thể mới.
B. Giảm phân hình thành tinh trùng và trứng → phát triển phôi và hình thành cơ
thể mới.
C. Phát triển phôi và hình thành cơ thể mới → thụ tinh tạo thành hợp tử → giảm
phân hình thành tinh trùng và trứng.
D. Giảm phân hình thành tinh trùng và trứng → thụ tinh tạo thành hợp tử
* Những loài nào sau đây là sinh vật lưỡng tính?
A. Giun đất, ốc sên, cá chép.


B. Giun đất, cá trắm.

C. Giun đất, ốc sên.

D. Tằm, ong, cá.

* Ếch là loài:
A. Thụ tinh trong.

B. Thụ tinh ngoài.

C. Tự thụ tinh. D. Thụ tinh chéo.

B. Thụ tinh ngoài.

C. tự thụ tinh.

* Rắn lá loài:
A. Thụ tinh trong.

* Trong sinh sản hữu tính có 1 số loài đẻ trứng:
A. Cá chép, ếch đồng, nhái, chim sẻ, gà, vịt, thú mỏ vịt
B. Cá chép, lợn, gà, chó mèo.
C. Trâu bò, ngựa, vịt.
D. Tất cả đều sai.

D. thụ tinh chéo.


VnDoc - Tải tài liệu, văn bản pháp luật, biểu mẫu miễn phí


4. Dặn dò:
- Học bài, trả lời câu hỏi SGK.
- Nghiên cứu trước bài 46.