Tải bản đầy đủ (.doc) (41 trang)

SKKN một số BP nâng cao chất lượng cho trẻMG 4 5 tuổi làm quen với tác phẩm văn học thể loại thơ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (673.06 KB, 41 trang )

THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1. Tên sáng kiến: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ
mẫu giáo 4-5 tuổi làm quen với tác phẩm văn học, thể loại thơ”.
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Lĩnh vực phát triển ngôn ngữ.
3. Tác giả :
Họ và tên: Nguyễn Thị Tươi

Giới tính: Nữ

Ngày,tháng, năm sinh: 17/01/1969
Trình độ chuyên môn : Đại học sư phạm mầm non.
Chức vụ : Giáo viên trường mầm non Cộng Hòa 1
Điện thoại : 01668224924
4. Đơn vị áp dụng sáng kiến:
Tên đơn vị: Trường mầm non Cộng Hòa 1.
Địa chỉ : Cộng Hòa - Chí Linh- Hải Dương.
Điện thoại : 0320.3885691
5. Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: phòng học rộng rãi,
thiết bị dạy học đầy đủ, đồ dùng đồ chơi đẹp, phong phú, hấp dẫn, phụ huynh
quan tâm đến trẻ và kết hợp tốt với giáo viên, học sinh phát triển bình thường
về thể chất và trí tuệ, trẻ có nề nếp học tập và vui chơi tốt, giáo viên có trình
độ chuyên môn chuẩn, yêu nghề, nắm vững phương pháp truyền thụ kiến thức
cho trẻ một cách tốt nhất và dễ hiểu nhất.
6. Thời gian áp dụng sáng kiến từ tháng 09/2014 đến tháng 02/2015.

HỌ TÊN TÁC GIẢ KÍ TÊN

XÁC NHẬN CỦA CƠ QUAN ĐƠN VỊ
ÁP DỤNG SÁNG KIẾN

Nguyễn Thị Tươi



1


TÓM TẮT SÁNG KIẾN
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi
làm quen với tác phẩm văn học, thể loại thơ”
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến:
Văn học là một người bạn không thể thiếu được đối với trẻ thơ, nhất là
lứa tuổi mẫu giáo, đặc biệt là đối với trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi làm quen với tác
phẩm văn học thể loại thơ. Thơ là tiếng nói của tâm hồn tình cảm, thơ đem
đến cho trẻ tình yêu tha thiết mảnh đất quê hương và cuộc sống, yêu ngay
thẳng chân thật, yêu lao động nhân hậu, thơ còn đem đến cho trẻ những điều
tốt lành, làm giàu tiếng nói của trẻ. Thơ là phương tiện đắc lực bồi dưỡng cho
tâm hồn trẻ thơ. Vì vậy cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học trong đó có thể
loại thơ là một trong những học tập của trẻ trong trường mầm non, được tổ
chức một cách hệ thống, góp phần giáo dục toàn diện cho trẻ.
2. Điều kiện, thời gian áp dụng sáng kiến:
Để áp dụng sáng kiến cần có những biện pháp sau: Có đầy đủ trang
thiết bị cơ sỏ vật chất, đồ dùng đồ chơi. Giáo viên có năng lực trình độ chuẩn
trở lên, chuyên môn vững vàng về kiến thức. Học sinh trong lớp cùng một độ
tuổi. Để nghiên cứu thực hiện tốt nội dung áp dụng sáng kiến. Từ thời điểm
tháng 9/2014 đến thàng 2/2015.
3. Nội dung sáng kiến:
Nội dung sáng kiến của tôi đã chỉ ra được những mặt còn tồn tại, trên cơ
sở đó tôi đã đưa ra được những biện pháp sau: Biện pháp 1: Làm đồ dùng đồ
chơi tạo môi trường cho trẻ làm quen tác phẩm văn học, thể loại thơ. Biện
pháp 2: Dạy trẻ học thơ trong hoạt động học. Biện pháp 3: Dạy trẻ học thơ
ngoài tiết học. Biện pháp 4: Phối kết hợp với gia đình để nâng cao chất lượng
dạy thơ cho trẻ.

*. Tính mới tính sáng tạo của sáng kiến:
Năm học 2014-2015 tôi đã áp dụng và đi sâu vào nghiên cứu đề tài
“Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi làm
quen với tác phẩm văn học, thể loại thơ”. Đây là một đề tài mới được tôi áp
2


dụng lần đầu tiên tại nhóm lớp tôi chủ nhiệm. Nội dung sáng kiến tôi đưa ra
đều đảm bải tính mới, tính sáng tạo, ngoài ra tôi còn tổ chức các hoạt động
học theo hình thức hội thi. Tôi kết hợp với phụ huynh để dạy trẻ ở mọi lúc
mọi nơi, và lựa chọn một số nội dung theo từng chủ đề giúp trẻ mau thuộc và
hứng thú trong khi học thơ.
*. Khả năng áp dụng sáng kiến:
Cách thức áp dụng sáng kiến tôi đưa ra hoàn toàn là hợp lý, khả năng
áp dụng và triển khai rộng dãi ở tất cả các trường mầm non. Tùy thuộc vào
điều kiện nhà trường và khả năng của từng giáo viên, học sinh, mức độ áp
dụng sáng kiến cho phù hợp tại nhóm lớp mình chủ nhiệm.
Sáng kiến được trình bày chi tiết, dễ hiểu, đem lại kết quả trên trẻ cao.
Muốn đạt được kết quả đó đòi hỏi người giáo viên phải nắm chắc phương
pháp và các biện pháp giảng dạy sau: Biện pháp 1: Làm đồ dùng đồ chơi tạo
môi trường cho trẻ làm quen tác phẩm văn học, thể loại thơ: Tôi sưu tầm
nguyên vật liệu sẵn có ở địa phương, cùng với các bậc phụ huynh quyên góp
các phế liệu như: lọ dầu rửa bát, len vụn, vải vụn, thùng mì tôm ...
Biện pháp 2: Dạy trẻ học thơ trong hoạt động học: Gây hứng thú: Tôi cho
trẻ gây hứng thú bằng nhiều hình thức khác nhau như: Thông qua trò chơi,
câu đố, thơ, ca, mẩu truyện... Cô đọc mẫu: Cô đọc chuẩn, không ngọng, thể
hiện tình cảm theo nội dung bài thơ. Trao đổi gợi mở: Trao đổi với trẻ với
hình thức gợi mở cho trẻ, hệ thống câu hỏi ngắn gọn, mang tính gợi mở, giải
thích một cách đơn giản để trẻ dễ hiểu về nội dung bài thơ. Dạy trẻ đọc thuộc
thơ và đọc diễn cảm: Tôi đã tận dụng mọi thời điểm, mọi hoạt động trong

ngày để rèn kĩ năng đọc thơ cho trẻ, nhằm giúp trẻ nhớ lâu hơn, nhớ kĩ hơn,
củng cố sự hiểu biết và năng lực học thơ, thể hiện tình cảm của mình vào bài
thơ được tốt hơn. Biện pháp 3: Dạy trẻ học thơ ngoài tiết học: Trong hoạt
động ngoài trời và hoạt động chiều: Tôi cho trẻ ôn luyện các bài thơ đã học,
trong từng chủ đề, để rèn kĩ năng học thuộc và đọc diễn cảm bài thơ. Trong
các môn học khác: Tùy từng bài có liên quan đến bài thơ mà trẻ đã được học,
tôi đã tổ chức cho trẻ học thơ. Ví dụ: Cho trẻ khám phá xã hội về gia đình
3


sống chung một ngôi nhà, tôi cho trẻ đọc bài thơ " Bà và cháu". Trong hoạt
động góc: Góc nghệ thuật, tôi cho trẻ đóng vai cô giáo dạy trẻ học thơ. Trong
giờ đón trả trẻ: Tôi luôn gần gũi âu yếm trẻ, tạo cơ hội cho trẻ được học thơ.
Biện pháp 4: Phối kết hợp với gia đình để nâng cao chất lượng dạy thơ cho
trẻ: Tôi luôn kết hợp chặt chẽ với các bậc phụ huynh, trao đổi về bộ môn học
thơ, giúp phụ huynh hiểu sâu về bộ môn học này, và tạo mọi điều kiện cho tôi
để giúp trẻ học thơ được tốt hơn.
*. Lợi ích của sáng kiến:
Áp dụng sáng kiến “Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu
giáo 4-5 tuổi làm quen vói tác phẩm văn học, thể loại thơ”. Sẽ mang lại
những lợi ích sau: Giúp giáo viên hiểu sâu hơn về nội dung cho trẻ làm quen
với tác phẩm văn học (Thể loại thơ). Từ đó có thêm kĩ năng xây dựng các
hoạt động, tích hợp thơ vào các hoạt động trong ngày. Giúp trẻ hiểu nội dung
bài thơ và đọc thơ diễn cảm như đọc đủ câu, ngắt đúng nhịp, thể hiện tình
cảm. Tăng cường kết hợp với các bậc phụ huynh đề phụ huynh nâng cao nhận
thức về môn làm quen với tác phẩm văn học, thể loại thơ.
4. Khẳng định giá trị, kết quả đạt được của sáng kiến.
Áp dụng sáng kiến: Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu
giáo 4-5 tuổi làm quen với tác phẩm văn học, thể loại thơ. Giáo viên chủ động
linh hoạt và sáng tạo hơn trong việc giảng dạy, tổ chức hoạt động có tích hợp

nội dung các bài thơ trong từng chủ đề. Giáo dục trẻ một cách có hiệu quả. Đa
số trẻ đã có kiến thức, kĩ năng cũng như thái độ đúng đắn, từ đó hình thành
cho trẻ hiểu sâu về nội dung các bài thơ trong từng chủ đề.
5. Đề xuất khuyến nghị.
Để giáo viên thực hiện tốt hơn nữa nội dung cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi
làm quen với tác phẩm văn học, thể loại thơ, tôi xin đề xuất một số khuyến
nghị sau: Đối với trường, phòng giáo dục thị xã: thường xuyên tổ chức
chuyên đề làm quen với văn học, và cung cấp tài liệu, tập san, đồ dùng dạy
học trang thiết bị về bộ môn làm quen văn học. Để nâng cao chất lượng chăm
sóc giáo dục trẻ.
4


MÔ TẢ SÁNG KIẾN
1. Hoàn cảnh nảy sinh sáng kiến
Như chúng ta đã biết tác phẩm văn học góp phần giáo dục tình cảm đạo
đức bồi dưỡng tâm hồn dân tộc cho trẻ, mặt khác tác phẩm văn học còn góp
phần vào việc phát triển tư duy, phát triển thẩm mỹ và tài năng nghệ thuật khả
năng hứng thú ở trẻ. Ngay từ khi đang nằm trong nôi qua lời ru của bà của
mẹ, thì các em đã cảm nhận được hiện thực cuộc sống xung quanh mình, như
con gà, con vịt, cánh đồng lúa….Khi đi vào thơ ca lại càng chính xác hoá hiện
thực cuộc sống. Từ đó các khái niệm kinh nghiệm sống được hình thành, trẻ
cảm nhận được các hiện tượng thiên nhiên như; Mây, mưa, gió quy luật trăng
tròn trăng khuyết, hiểu được tính cách của các loài vật, hiểu mối quan hệ giữa
con người với con người, giữa gia đình và xã hội ….Từ đó cung cấp cho trẻ
vốn hiểu biết, thúc đẩy lòng ham hiểu biết của trẻ về tác phẩm văn học
Trong tác phẩm văn học gần gũi với trẻ là thơ. Thơ là tiếng nói của tâm
hồn tình cảm, thơ đem đến cho trẻ tình yêu tha thiết mảnh đất quê hương và
cuộc sống, yêu ngay thẳng chân thật, yêu lao động nhân hậu. Thơ còn đem
đến cho trẻ những điều tốt lành, làm giầu tiếng nói của trẻ , thơ là phương tiện

đắc lực bồi dưỡng cho tâm hổn trẻ thơ. Vì vậy cho trẻ làm quen với tác phẩm
văn học trong đó có thể loại thơ là một trong những hoạt động học tập của trẻ
ở trường mầm non, được tổ chức một cách có hệ thống góp phần giáo dục
toàn diện cho trẻ
Trên thực tế việc dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn học thể loại dạy thơ
còn gò bó, cứng nhắc chưa thực sự có hiệu quả, mới chỉ dừng ở việc dạy trẻ
học thuộc thơ, biết cách ngắt nhịp, diễn đạt và gợi lên cảm xúc ở trẻ, giúp trẻ
cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên, vẻ đẹp của ngôn ngữ, cảm nhận được
tình cảm của người dân lao động, cảm nhận được đạo đức lối sống, những
truyền thống tốt đẹp của ngàn năm văn hiến …
Chính vì vậy tôi luôn trăn trở, suy nghĩ làm thế nào ? Để khai thác sự
phát triển khả năng học thơ của trẻ. Chính vì vậy tôi quyết định chọn đề tài

5


“Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn
học cho trẻ mẫu giáo 4 - 5 tuổi thể loại dạy thơ”.
* Phạm vi nghiên cứu đối tượng nghiên cứu.
+ Phạm vị nghiên cứu.
Đề tài nghiên cứu và áp dụng với lớp mẫu giáo 4-5 tuổi trong trường
mầm non A.
+ Đối tượng nghiên cứu.
Một số biện pháp nâng cao chất lượng cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi làm
quen với tác phẩm văn học, thể loại thơ.
* Mục đích nghiên cứu.
+ Đối với trẻ.
Giúp trẻ phát triển được ngôn ngữ mạch lạc trong khi đọc thơ, phát triển
tư duy rõ ràng, đủ câu, ngôn ngữ phong phú, trẻ biết sử dụng vốn từ trong khi
giao tiếp với người lớn và bạn bè, đọc thơ diễn cảm, biết thể hiện tình cảm

vào nội dung bài thơ, biết ngắt nghỉ dúng nhịp của bài thơ.
+ Đối với phụ huynh.
Giúp các bậc phụ huynh nhận thức được tầm quan trọng của môn làm
quen với tác phẩm văn học, thể loại thơ đối với trẻ, kết hợp với cô giáo để dạy
trẻ nói đủ câu, mạch lạc rõ ràng....
+ Đối với giáo viên.
Sau khi áp dụng đề tài tôi nắm vững được phương pháp giảng dạy, biết
lồng ghép tích hợp cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học và hoạt động học,
mọi lúc mọi nơi, một cách linh hoạt sáng tạo. Biết cách làm quen với các nội
dung bài thơ thông qua hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, thể
loại thơ. Nhằm phát triển cho trẻ cung cấp vốn từ, dạy trẻ nói đủ câu, mạch
lạc rõ ràng, thể hiện theo nhịp điệu, vần điệu của bài thơ.
* Phương pháp nghiên cứu.
Để thực hiện được đề tài này tôi sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau:
+ Phương pháp nghiên cứu lí luận.

6


Đọc và tìm hiểu những tài liệu sách vở có nội dung liên quan đến đề tài,
tham khảo một số nội dung trong ti vi đài báo, giáo án điện tử,…
+ Phương pháp phân tích, tổng hợp thống kê.
Điều tra khảo sát phân tích đánh giá những biện pháp áp dụng vào thực tế
trong nhóm lớp mình chủ nhiệm.
+ Phương pháp so sánh.
So sánh trước và sau khi áp dụng đề tài.
+ Phương pháp khái quát hóa.
Từ những kết quả thu được khái quát, hình thành những bài học kinh
nghiệm cho bản thân.
2. Cơ sở lý luận.

Trẻ em là tương lai của đất nước, muốn cho đất nước có tương lai tươi
đẹp thì phải chăm sóc giáo dục trẻ ngay từ thuở ấu thơ. Đó chính là bậc học
mầm non, trường mầm non là cái nôi đầu tiên của trẻ. Do vậy việc chăm sóc
giáo dục trẻ là một việc rất quan trọng được coi là nền tảng trong suốt quá
trình giáo dục nói chung, bởi giáo dục mầm non nhằm giáo dục phát triển
toàn diện cho trẻ về thể chất và trí tuệ. Văn học đối với trẻ em có một sức hấp
dẫn và lôi cuốn kì lạ, những bài thơ, câu chuyện, những câu ca dao, tục ngữ,
đồng dao,…
Văn học là một loại hình sáng tác tái hiện những vấn đề của đời sống xã
hội và con người. Phương thúc sáng tạo của văn học được thông qua sự hư
cấu, cách thể hiện nội dung các đề tài được biểu hiện qua ngôn ngữ. Văn học
đôi khi có nghĩa tương tự như khái niệm văn chương và thường bị dùng lẫn
lộn. Tuy nhiên về mặt tổng quát văn học thường có nghĩa rộng hơn văn
chương, Văn chương thường chỉ nhẫn mạnh vào tính thẩm mĩ, sự sáng tạo của
văn học về phương diện ngôn ngữ, ngôn từ, nghệ thuật. Văn chương dùng
ngôn từ làm chất liệu để xây dựng hình tượng, phản ánh và biểu hiện đời sống
văn học có các thể loại khác nhau như: thơ, tiểu thuyết, truyện ngắn, từ, kịch
bản, lý luận phê bình.

7


Văn học nói chung, đặc biệt là đối với trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi làm quen
với tác phẩm văn học, thể loại thơ. Là một trong những hình thức để trẻ nhận
thức được thế giới xung quanh, cung cấp cho trẻ khái niệm mới và mở rộng
kinh nghiệm sống cho trẻ em, hiểu được cái hay cái đẹp, cái ác cái thiện thông
qua những bài thơ giáo dục trẻ có lòng yêu thiên nhiên và vạn vật xung
quanh.
Theo cuốn “Làm quen với tác phẩm văn học” – Nhà xuất bản trường
Đại Học Sư Phạm Hà Nội 2005.

3. Thực trạng của vấn đề.
Điều tra thực trạng là một việc làm hết sức cần thiết. Mục đích là giúp
cho người điều tra nắm được thực trạng trẻ chưa hứng thú học thơ, để từ đó có
những biện pháp, phương pháp phù hợp kịp thời tác động đến trẻ mang lại kết
quả cao nhất.
Để thực hiện đề tài này tôi tiến hành điều tra các nội dung sau :
3.1. Về cơ sở vật chất.
Phòng học chật hẹp lớp chưa có vi tính để cập nhật các thông tin qua
mạng internet, đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho môn làm quen văn học. Đặc biệt
là thể loại thơ, nhiều bài thơ không có tranh minh họa, tranh vẽ của còn hạn
chế, chưa nổi bật được nội dung bài thơ, dẫn đến việc dạy học còn khó khăn
trong khi cho trẻ học thơ nhằm phát triển ngôn ngữ cho trẻ để trẻ thể hiện bài
thơ được diễn cảm hơn.
3.2. Khảo sát chất lượng đầu năm học 2014-2015.
Qua các hoạt động học dạy trẻ học thuộc thơ giúp trẻ phát triển ngôn ngữ
mạch lạc, rõ ràng. Tôi thấy trẻ lớp tôi chưa tập trung chú ý say mê học thơ,
nhiều trẻ còn nói chưa đủ câu...; nói lắp, nói ngọng, vốn từ còn hạn chế, khi
trẻ giao tiếp nói còn ấp úng, cho nên việc học thuộc thơ của trẻ vẫn còn hạn
chế, chưa diễn cảm, chưa thể hiện rõ nội dung của bài thơ. Trẻ chưa tích cực
tham gia vào các hoạt động học. Qua kết quả khảo sát đầu năm như sau:

8


Khả năng đọc thơ diễn cảm
Tốt
Tháng
9/2014

Số trẻ


Số

Khá
%

Số

Đạt yêu cầu
%

Không đạt yêu
cầu

Số

%
Số trẻ
%
trẻ
trẻ
trẻ
30
4
13
6
20
18
60
2

7
Từ kết quả điều tra thực tế cho thấy số trẻ có khả năng đọc thơ xếp loại

tốt và khá rất thấp, tỷ lệ xếp loại trung bình, yếu còn cao. Tôi tìm ra các biện
pháp tốt nhất nhằm khắc phục những hạn chế và tồn tại của năm học trước.
Dưới đây là một số gv tôi đã áp dụng trong năm học 2014-2015. Cụ thể
những biện pháp và nội dung để nâng cao phát triển ngôn ngữ cho trẻ như
sau:
4. Các giải pháp, biện pháp thực hiện.
4.1. Biện pháp 1: Làm đồ dùng đồ chơi và tạo môi trường cho trẻ mẫu
giáo 4-5 tuổi làm quen với tác phẩm văn học, thể loại thơ.
Qua thực tế giảng dạy tôi đã đúc rút ra được một số sáng kiến để nâng
cao chất lượng giảng dạy nhằm thu hút trẻ vào việc học hơn thì cần phải có đồ
dùng trực quan, hình tượng. Nên tôi đã kết hợp với các bậc phụ huynh thu
gom các phế liệu như: thùng mì tôm, lọ dầu rửa bát, vải vụn, len vụn để làm
một số đồ dùng đồ chơi phục vụ cho môn học được hấp dẫn, trẻ thích những
đồ dùng đồ chơi có màu sắc sặc sỡ, cụ thể như sau: làm một số đồ dùng đồ
chơi như: rối tay, rối dẹt, rối nước và một số bộ tranh thơ, cảnh phụ họa theo
nội dung bài thơ, theo từng chủ đề. Tạo môi trường cho trẻ bằng cách sắp xếp
đồ dùng, trưng bày đồ dùng vừa tầm mắt của trẻ để trẻ dễ quan sát.
Tạo môi trường góc văn học: trang trí thay đổi thường xuyên theo chủ
đề nhánh, từng bài thơ, từng câu chuyện.

9


Giúp trẻ trong khi học khi chơi, quan
sát đồ dùng đồ chơi, trẻ được sử dụng
sẽ kích thích tư duy và khích lệ những
câu hỏi mà bạn đặt ra, đưa ra những

câu hỏi để hỏi và trao đổi cùng trẻ,
qua đó trẻ trả lời được một cách dễ
dàng và phát triển ngôn từ thông qua
việc sử dùng đồ dùng đồ chơi trực
quan trong bộ môn dạy trẻ học thuộc
thơ một cách dễ dàng hơn.

Hình ảnh 1: Đồ dùng đồ chơi tự tạo.

Ngoài ra tôi còn trang trí
góc văn học, vườn cổ tích, gắn
với những bài thơ theo từng
chủ đề, sưu tầm tranh ảnh có
nội dung các bài thơ cho môn
học được hấp dẫn và thu hút trẻ
vào bài dạy được tốt hơn.
Hình ảnh 2: Góc văn học, vườn cổ tích
4.2. Biện pháp 2: Dạy trẻ học thuộc thơ trong hoạt động học.
Giúp trẻ hiểu được nội dung bài thơ, cảm nhận hiểu biết về chất thơ, ý
thơ, lời thơ trong từng bài cụ thể, mặt khác thông qua đó giúp trẻ phát triển
hoàn thiện về mặt ngôn ngữ… Từ đó góp phần giáo dục nhân cách và giáo
dục toàn diện cho trẻ
* Gây hứng thú bằng vật thật.
Dạy thơ cho trẻ cũng như bao bộ môn khác, các hoạt động khác việc gây
hứng thú cho trẻ tích cực tham gia vào hoạt động là một việc làm cần thiết, vì
ngay từ đầu cô giáo không tạo được cảm xúc hứng thú với tiết học cho trẻ thì
nó sẽ không gây được lòng ham học đối với trẻ, điều đó nó sẽ ảnh hưởng đến
10



quá trình hoạt động của trẻ trong hết tiết học. Chính vì vậy mà tôi luôn tìm tòi
thay đổi các hình thức vào bài để gây hứng thú với trẻ trong hoạt động dạy thơ
Ví dụ: Khi dạy trẻ bài thơ “ Cây
thược dược” của tác giả Ngô Quân
Miện: bài này dạy ở chủ đề thế giới
thực vật. Tôi cho trẻ xem cây thược
dược đã có hoa cho trẻ được chiêm
ngưỡng ngắm nhìn vẻ đẹp tuyệt vời
của từng bông hoa phải cảm nhận
được vẻ mềm mại của thân cây, lá
cây, sau đó tôi nói:

Hình ảnh 3:
Gây hứng thú bằng vật thật
Các con thấy bông hoa như thế nào? Thân và lá cây như thế nào? Các

con có yêu hoa không, hoa có tác dụng gì với đời sống con người…Các con ạ,
hoa rất đẹp hoa làm đẹp, hoa còn dùng để trang trí trong những ngày lễ tết…
Chú Ngô Quân Miện thấy hoa thược dược rất đẹp, chú đã sáng tác bài thơ về
cây thược dược này đấy, các con cùng nghe cô đọc bài thơ này nhé…
* Gây hứng thú bằng trò chơi.
Vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ, vì thế “học mà chơi, chơi mà
học” đã trở thành phương châm, phương pháp giáo dục trẻ đặc biệt là trẻ mẫu
giáo. Nắm được điều đó ở đối tượng trẻ nên tôi đã sử dụng trò chơi để gây
hứng thú vào bài như sau: cho trẻ chơi trò chơi: trời tối trời sáng. Tôi hỏi trẻ
mắt đâu, trẻ nói mắt đây. Tôi hỏi trẻ các con có biết bài thơ nào nói về đôi mắt
không? Và tôi dẫn dắt trẻ vào bài thơ.
Ví dụ: Khi dạy bài thơ “Đôi mắt của em” của tác giả Lê Thị Mỹ Phương,
bài này dạy ở chủ đề bản thân. Tôi nói các con ạ, cơ thể chúng mình có rất
nhiều các giác quan, các con hãy kể về các giác quan của mình nào?

Trẻ kể xong, sau đó tôi cho trẻ chơi trò chơi “thi xem ai nhanh” tôi nói
tên giác quan, trẻ chỉ vào các giác quan và nói nhanh các giác quan đó.

11


Tôi nói: “mắt đâu, mắt đâu” trẻ nói và chỉ vào mắt “mắt đây, mắt đây”
Mắt dùng để làm gì? Có mấy mắt, tôi nói “tai đâu, tai đâu” trẻ chỉ vào hai tai
lắc lư đầu và nói “tai đây, tai đây” Tai để làm gì? trẻ để nghe…Các con ạ, trên
cơ thể con người các giác quan đều rất quan trọng, nếu thiếu một trong các
giác quan nào trên cơ thể thì con người gặp rất nhiều khó khăn trong sinh
hoạt, đặc biệt là đôi mắt. Cô Lê Thị Mỹ Phương đã viết bài thơ này để nói lên
điều đó, để tặng các con đấy.
Ngoài các hình thức gây hứng thú vào bài bằng các hình tượng trực
quan, bằng trò chơi, tôi còn phải sử dụng các con rối vào bài, có thể nói hình
thức này thu hút trẻ chú ý hứng thú vào hoạt động nhất.
* Sử dụng rối tay.
Ví dụ: Dạy bài thơ “ Dán hoa tặng mẹ” tác giả Khải Minh, tôi làm con
rối là một em bé gái và một bà mẹ rất xinh tay cầm một bông hoa (sử dụng
trên sân khấu rối) vừa đi vừa hát la là la lá la em đi học về tay cầm bông hoa
mang về tặng mẹ, về đến nhà nói “ Con chào mẹ ạ” “ mẹ chào con” sao hôm
nay con có gì mà vui thế, con đố mẹ con có gì đây? Con có bông hoa đúng
không? Ai cho con bông hoa mà đẹp thế? Bông hoa con tự làm để tặng mẹ
nhân ngày 8-3 đấy. Sao con biết ngày mùng 8-3 mà tặng mẹ! Cô giáo con dạy
thế! Ôi con gái của mẹ ngoan quá! Mẹ cảm ơn cô giáo nhé. Hai mẹ con ôm
nhau hát bài “ Cô và mẹ” Sau đó tôi nói các con thấy em bé như thế nào? Em
bé đã làm gì để tặng mẹ… Các con có muốn làm hoa tặng mẹ như em bé
không? Muốn giống như em bé các con phải lắng nghe cô đọc bài thơ này nhé.
*Ứng dụng công nghệ thông tin.
Trước khi vào bài dạy tôi cho trẻ gây

hứng thú bằng quá trình xem clip, trong
khi đàm thoại nội dung bài thơ tôi cho trẻ
xem hình ảnh có nội dung bài thơ, nhằm
thúc đẩy, khích lệ trẻ hứng thú trong khi
học bộ môn làm quen văn học. Thể loại
Hình ảnh 4: Ứ ng dụng công nghệ
thông tin gây hứng thú vào bài

thơ hấp dấn và đạt kết quả cao.
12


Tóm lại: Việc gây hứng thú cho trẻ trước khi vào hoạt động là một việc
hết sức quan trọng vì trẻ có hứng thú học bài thì kết quả giờ học mới đạt kết
quả cao, còn bước đầu vào giờ học mà trẻ đã chán nản không có sự hứng thú
thì tiết học có ảnh hưởng lớn về chất lượng học tập của trẻ cũng như việc
truyền thụ kiến thức của giáo viên.

4.2.2. Cô đọc mẫu:
Để thu hút trẻ hứng thú say mê vào hoạt động thơ thì trước tiên tôi phải
nghiên cứu kỹ về tác phẩm, tính chất của bài thơ để sử dụng giọng đọc kèm
theo cử chỉ, điệu bộ minh hoạ, ánh mắt nụ cười để truyền ý nghĩ tình cảm thái
độ tâm trạng mà tác giả gửi gắm trong tác phẩm và thái độ của người đọc đến
vời người nghe.
Ví dụ: Bài thơ “Hoa kết trái”. Tôi phải đọc với giọng chậm rãi, nhẹ
nhàng cách ngắt nhịp 4/4.

“Hoa cà tim tím,
Hoa mướp vàng vàng
Hoa lựu chói chang…”


Khi đọc tôi nhấn mạnh vào các từ “vàng vàng, tim tím, chói chang…”
Với giọng đọc chậm rãi nhẹ nhàng, tình cảm kết hợp với lời thơ, nhấn mạnh
như vậy để trẻ cảm nhận được vẻ đẹp của thiên nhiên qua một số loại hoa, mà
tác giả đã nêu.
Việc truyền đạt nội dung tư tưởng của tác phẩm chỉ mang lại kết quả cao
khi cô giáo đọc diễn cảm được tốt. Tác phẩm là một ký hiệu thẩm mỹ, do vậy
cô giáo phải nghe thấy nhìn thấy những hình ảnh ở trong bài thơ khi đọc,
muốn đọc thơ diễn cảm tốt thì trước hết cô giáo phải đọc đúng đọc hay, ngắt
nghỉ đúng âm điệu, nhịp điệu của bài thơ một cách có nghệ thuật.
Ví dụ: Khi đọc bài thơ “Bạn mới” của tác giả Nguyệt Mai, tôi đọc với
giọng vui tươi, phấn khởi, thể hiện âm điệu và nhịp điệu của bài thơ, cách
ngắt giọng 2/2.
“Bạn mới/ đến trường
Hãy còn/ nhút nhát…”

13


Với cách ngắt giọng như vậy tôi giúp trẻ thể hiện âm điệu và nhịp điệu
của bài thơ được tốt hơn. Bên cạnh việc đọc thơ diễn cảm cô giáo còn phải
biết thể hiện mối quan hệ giữa bạn bè cùng lớp một cách mật thiết ân cần,
giúp đỡ lẫn nhau.
Ví dụ: Khi đọc bài thơ “Em vẽ” của tác giả Hoàng Thanh Hà, tôi đọc
với giọng vui vẻ, hồn nhiên, ngắt nghỉ đúng theo nhịp điệu của câu thơ. 2/3/3
“ em vẽ/ con gà trống/ mào đỏ tươi
Em vẽ/ con mèo lười/ nằm sưởi nắng…”
Với cách ngắt giọng như vậy tôi giúp trẻ thể hiện âm điệu và nhịp điệu
của bài thơ. Mặc khác còn giúp trẻ hiểu biết về thế giới xung quanh, lòng
ham hiểu biết về thế giới xung quanh, về con vật, cành vật mà tác giả đã nêu

trong bài thơ “ em vẽ”
Bên cạnh việc đọc thơ diễn cảm bằng lời cô giáo còn phải biết thể hiện
mối quan hệ cảm xúc tình cảm và hiểu biết sâu sắc của trẻ với tác phẩm,
hướng việc đọc vào trẻ, giao lưu cảm xúc với trẻ bằng chính giọng đọc của
mình
Ví dụ: Khi đọc mẫu cho trẻ nghe bài thơ “Ông mặt trời” tôi đọc với
giọng vui tươi hớn hở để làm biểu lộ lên cảnh nội dung của bài thơ tình cảm giữa
con người với thiên nhiên gần gũi, vẻ đẹp của hai mẹ con dạo chơi dưới ánh
nắng ấm áp của mặt trời.
Đọc diễn cảm rõ ràng, mạch lạc, tình cảm vang vọng kết hợp giữa
giọng điệu và biểu lộ tâm hồn sẽ làm hiện lên trong tâm trí trẻ những hình ảnh
tình tứ, những ý đẹp lời hay của tác phẩm, cảm tưởng như trẻ nhìn thấy, được
cầm và bắt lấy, có như vậy mới lôi cuốn được trẻ hứng thú vào học thơ
Ví dụ: Khi đọc thơ bài thơ “ Rong và cá” của tác giả Phạm Hổ, tôi đọc
cho trẻ nghe với giọng tình cảm nhẹ nhàng, nhấn mạnh vào các từ “đẹp như tơ
nhuộm” “ nhẹ nhàng uốn lượn” “đuôi đỏ lụa hồng” với giọng vui tươi gần gũi
với trẻ, tay làm động tác đưa đẩy nhẹ nhàng theo sự uốn lượn nhẹ nhàng của
cô rong xanh và chú cá nhỏ, gợi lên liên tưởng như ánh mắt trẻ được nhìn
thấy vẻ đẹp của cô rong xanh và các chú cá nhỏ.
14


* Giúp trẻ hiểu nội dung bài thơ:
Đây là hình thức trao đổi giữa cô và trẻ về tác phẩm, song làm thế nào
để lôi cuốn trẻ cùng tham gia trao đổi bội bạch riêng suy nghĩ cảm nhận riêng
của trẻ một cách tự nhiên về tác phẩm. Để làm được điều đó trước tiên bản
thân cô giáo phải hiểu đầy đủ sâu sắc về tác phẩm hiểu mục đích yêu cầu của
tác phẩm đó, hệ thống câu hỏi ngắn gọn mang tính gơi mở, giải thích một
cách đơn giản ngắn gọn dễ hiểu chứ không làm trừu tượng vấn đề
Ví dụ: Khi dạy trẻ bài thơ “ Trăng sáng” của tác giả Phương Hoa và

Nhược Thuỷ, tôi hỏi trẻ: Các con có nhận xét gì về bài thơ này?các con có
biết trăng khuyết là như thế nào? Sau khi trẻ nêu ý kiến cô giải thích: trăng
khuyết tức là trăng chưa tròn (kết hợp chỉ vào tranh trăng khuyết) trăng
khuyết còn gọi là trăng lưỡi liềm, trăng đầu tháng chưa tròn.
Tiếp theo cho trẻ tìm hiểu từ “lơ lửng” khi trẻ nêu ý kiến của mình về từ
lơ lửng. Tôi giải thích: “lơ lửng” tức là ông trăng ở trung gian giữa trời và đất
- Khi trao đổi với trẻ tôi luôn tìm câu hỏi ngắn gọn, khơi gợi để trẻ có
câu hỏi riêng, đào sâu sự hiểu biết của trẻ về tác phẩm.
Ví dụ: Dạy trẻ bài thơ “Em yêu nhà em” Tác giả Đàm Thị Lam Luyến. Tôi
hỏi:
- Bài thơ do ai sáng tác
- Bài thơ nói về điều gì?
- Nhà em bé có những con gì? Cảnh vật gì?
- Nhà con có giống nhà em bé trong bài thơ không?
- Nhà con như thế nào?
Khi trẻ trả lời câu hỏi của tôi, trẻ sẽ thể hiện sự hiểu biết của mình về tác
phẩm, học cách trình bày thể hiện ý nghĩ của mình, điều quan trọng là tôi tạo
điều kiện để trẻ được tham gia bàn luận với nhau đưa ra những câu hỏi để
cùng nhau giải đáp những gì mà trẻ chưa biết họăc đã biết
Vi dụ: Tôi đặt câu hỏi: Tuấn anh con có nhận xét gì về bài thơ này, trong
bài thơ này con thích nhất câu thơ nào, vì sao con thích, hay những câu hỏi tôi
đưa ra trẻ đã nhận xét tôi có hỏi lại trẻ khác, qua ý kiến của bạn con có ý kiến
15


gì khác…hoặc bạn Minh Anh con có muốn hỏi bạn, hỏi cô điều gì về nội
dung trong bài thơ này không?
Tóm lại: Trao đổi gợi mở với trẻ bằng hệ thống câu hỏi, gợi mở sẽ làm
sâu sắc hơn việc cảm thụ tác phẩm, tư duy của trẻ trở nên linh hoạt giúp trẻ
suy luận và khái quát hoá về tác phẩm, làm phong phú tâm hồn và đời sống

tinh thần của trẻ góp phần giáo dục thẩm mỹ, giáo dục đạo đức, giáo dục trí
tuệ cho trẻ.
4.2.3. Dạy trẻ học thuộc thơ và đọc diễn cảm.
Tổ chức cho trẻ đọc thơ chính là tổ chức cho trẻ hoạt động với tác phẩm
văn học, trên cơ sở đó nhũng trí thức mới được củng cố khắc sâu làm cho tư
duy của trẻ phát triển linh hoạt hơn, để làm đươc điều đó thì tôi phải tổ chức
cho trẻ hoạt động một cách tự nhiên và sáng tạo, đặc biệt với trẻ mẫu giáo thì
khả năng bắt chước và ghi nhớ rất nhanh. chính vì vậy tôi đã tận dụng lợi thế
đó để dạy trẻ học thuộc thơ trên cơ sở tư tưởng chủ đạo, cảm thụ bài thơ cô
dạy, tôi dạy trẻ đọc thơ cùng cô đọc theo cô rồi dạy trẻ đọc thuộc diễn cảm.
Thơ có vần điệu câu nọ gối câu kia có câu đọc nhanh , đọc chậm có câu phải
nhấn vào các từ láy … Có như vậy mới thể hiện đuợc tính chất cuả bài thơ .
Nên khi dạy trẻ học thuộc thơ cần đọc đúng lời thơ, không ngọng, thể hiện
đúng giọng điệu cơ bản, ngắt nghỉ đúng chỗ thể hiện âm điệu nhịp điệu của
câu thơ.
Ví dụ: Bài thơ “Giữa vòng gió thơm”, tôi dạy trẻ đọc với nhịp độ
chậm rãi. Thể hiện sự băn khoăn lo lắng của cô bé:
“Này chú gà nâu
Cãi nhau gì thế
Này chị vịt bầu
Chớ gào ầm ĩ
Bà tớ ốm rồi ”
Nhưng những câu thơ tiếp theo tôi dạy trẻ đọc thơ với nhịp độ bình
thường và nhấn mạnh vào các từ “nhỏ nhắn, phe phẩy, đều đều”. Để tỏ lòng
thông cảm của cô bé quan tâm giúp đỡ bà khi bà ốm:
16


“Bàn tay nhỏ nhắn
Phe phẩy quạt nan

Đều đều ngọn gió”
Để hoạt động dạy trẻ đạt kết quả cao thì điều đầu tiên tôi tổ chức cho trẻ
hoạt động một cách tự nhiên, khuyến khích động viên trẻ bộc lộ cảm xúc của
mình trước bài thơ.
Ví dụ: Khi dạy trẻ đọc thuộc diễn
cảm bài thơ “Bàn tay cô giáo”. Khi
dạy trẻ đọc thơ tôi thấy trẻ đọc tương
đối thuộc tôi nói: các con hãy thể hiện
tình cảm của mình vào trong bài thơ,
thi đua xem ai đọc thơ hay và đúng
nhé.

Hình ảnh 5:
Dạy trẻ học thuộc thơ và đọc diễn cảm
Trong khi nghe các bạn đọc nhận xét bạn đọc,chính là lúc trẻ củng cố

việc đọc thơ của mình , kết hợp với lời của tôi động viên khen ngợi trẻ trước
lớp chính là lúc để trẻ tự tin và đọc thơ ngày càng tốt hơn. Mặt khác tôi còn sử
dụng các trò chơi như : “đọc theo tín hiệu của tôi, giọng đọc to, giọng đọc
nhỏ, ….” thay đổi hình thức đọc để tránh sự nhàm chán đối với trẻ mà vẫn rèn
đọc diễn cảm bài thơ.
* Tóm lại: Dạy trẻ học thuộc và thể hiện diễn cảm bài thơ, là quá trình
sư phạm có hệ thống năng lực của trẻ. Vì vậy khi tổ chức dạy trẻ học thuộc
thơ, cô giáo phải biết vận dụng các phương pháp, hình thức tổ chức linh hoạt
nắm vững đối tượng học của trẻ ở lớp mình, động viên khích lệ trẻ kịp thời,
có như vậy thì tiết học mới đạt hiệu quả cao.

4.3. Biện pháp 3: Dạy trẻ học thơ ngoài tiết học.

17



Với đặc điểm của trẻ mẫu giáo là
mau nhớ chóng quên. Vì vậy rèn kĩ
năng đọc thơ cho trẻ là rất cần
thiết, tôi đã tận dụng mọi thời
điểm, hoạt động trong ngày để rèn
kĩ năng học thơ cho trẻ, giúp trẻ
nhớ lâu hơn, nhớ kĩ hơn, củng cố
sự hiểu biết và năng lực học thơ,
thể hiện cảm xúc của mình vào bài
thơ tốt hơn.

Hình ảnh 6: Lồng ghép tích hợp
thơ trong hoạt động ngoài trời.

4.3.1.Trong hoạt động ngoài trời và hoạt động chiều:
Tôi cho trẻ ôn luyện các bài thơ đã học trong từng chủ đề , để rèn kỹ
năng đọc thuộc đọc diễn cảm bài thơ
VD: Tôi tổ chức cho trẻ chơi trò chơi : “Ai giỏi hơn ai”
- Luật chơi: Tổ nào có tín hiệu trả lời trước ,trả lời đùng tên bài thơ là
được đọc thơ. Đọc thuộc thơ, đọc diễn cảm thì được cô tặng một bông hoa
hay một đồ chơi,nếu đoán sai tên bài thơ thì phải nhảy lò cò.
- Cách chơi: Tôi tổ chức cho trẻ ngồi theo đội, khi tôi đọc một câu thơ
bất kỳ, hoặc miêu tả nội dung chính của bài thơ đó, nếu đội nào bật tiến hiệu
nhanh nhất, trả lời đúng tên bài thơ, đội đó được đứng dạy đọc thơ. Mặt khác
để cho trẻ đỡ nhàm chán trong hoạt động học thơ, tôi luôn thay đổi hình thức
tổ chức trò chơi để thu hút trẻ tích cực tham gia vào hoạt động. Tôi thường tổ
chức trò chơi như: “Hái hoa dân chủ,nhận hình đoán tên bài thơ” Thông qua
các trò chơi đó trẻ được rèn kỹ năng đọc thơ dưới sự hướng dẫn gợi ý của tôi.

4.3.2.Các môn học khác:
Tuỳ từng bài có liên quan đến bài thơ mà trẻ đã được học tôi cũng tổ
chức cho trẻ đọc thơ:

18


Ví dụ:
Hoạt động ngoài trời
Quan sát
Hoạt động góc: Phân vai- nghệ thuật

Đề tài
Vườn hoa
Cô giáo

Học thơ kết hợp
Hoa kết trái
Bàn tay cô giáo

Ví dụ: Khi cho trẻ khám phá xã hội bài : “Gia đình sống chung một ngôi nhà”
Tôi cho trẻ đọc bài thơ “Bà và cháu” hay trong giờ tạo hình “Vẽ theo ý
thích” Đang học ở chủ đề môi trường tự nhiên-xã hội tôi cho trẻ đọc bài thơ
“Em vẽ” trẻ được đọc thơ, nghe thơ về các con vật , cảnh vật được tri giác
tranh ảnh của tôi treo ở lớp, càng giúp trẻ cảm nhận ra vẻ đẹp huyền diệu của
từng con vật, cảnh vật. Qua đó củng cố thêm kiến thức kỹ năng vẽ tạo nên
bức tranh của mình phù hợp với chủ đề đang học.
Hay trong giờ học toán “Đếm đến 5 nhận biết các nhóm có 5 đối tượng
nhận biết số 5”, tôi cho trẻ đọc bài thơ “Bé làm bao nhiêu nghề” thông qua bài
thơ trẻ vừa đọc tôi hỏi trẻ: Em bé trong bài thơ đã làm được bao nhiêu nghề?

lúc này trẻ phải suy nghĩ và đếm từng nghề trong bài thơ , khi trẻ đếm là khi
trẻ đọc lời thơ, củng cố thêm kỹ năng đọc thơ cho trẻ.
4.3.3.Trong hoạt động góc:
Góc nghệ thuật, góc phân vai
trẻ được hoạt động thoải mái tự
mình hoá thân vào các nghệ sỹ
ngâm thơ, đọc thơ,ca hát…lợi
dụng lợi thế này tôi cũng dành
thời gian rèn trẻ đọc thơ.
Hình ảnh 7: Trẻ học thơ trong hoạt động góc.

Ví dụ: Bài thơ “Bạn mới”.Với đặc thù của trẻ, vẫn còn một số trẻ
không đi học qua lớp mẫu giáo 3 tuổi,nên ngôn ngữ phát triển chưa hoàn
thiện, còn nói ngọng ? nói lắp, chơi còn rụt rè nhút nhát, phát âm chưa chuẩn,
lúc này tôi hỏi trẻ con có biết bài thơ nào nói về bạn mới đến trường còn nhút
nhát không? con phải làm gì để bạn cùng chơi với con?....Qua gợi ý của cô đã
giúp trẻ biết quan tâm và giúp đỡ bạn bè mà vẫn rèn được trẻ đọc thơ.
4.3.4.Trong giờ đón trả trẻ:
19


Từ sáng đến tối trẻ luôn ở cạnh cô giáo cô giáo chăm sóc trẻ từ bữa ăn
đến giấc ngủ, cô giáo như người mẹ hiền , người bạn tri kỷ, cùng chơi, cùng
học với trẻ. Do vậy tôi luôn gần gũi âu yếm trẻ, tạo cơ hội cho trẻ đựợc đọc thơ.
Ví dụ: Trong giờ đón trẻ tôi hỏi có bạn nào thuộc bài thơ “Cô và mẹ”
không ? ai thuộc đọc cho cô nghe nào. Hay chuẩn bị đến giờ trả trẻ tôi thường
chải đầu , vệ sinh cho các cháu , khi chải đầu cho trẻ tôi hỏi, bài thơ nào nói
về cô giáo chải đầu cho các con nhỉ ?có ai thuộc bài thơ này không, đọc cho
cô và các bạn nghe nào, nếu trẻ không thuộc tôi gợi ý cho trẻ đọc bài thơ
“Bàn tay cô giáo”.

Tóm lại: để củng cố kiến thức kỹ năng đọc thơ cho trẻ, tôi đã rèn trẻ đọc
thơ ở mọi thời điểm.
Lồng ghép vào các hoạt động trong ngày cho phù hợp,nhằm giúp trẻ phát
triển năng khiếu đọc thơ.

4.4. Biện pháp 4: Phối kết hợp với gia đình để nâng cao chất lượng
dạy thơ cho trẻ.
Giáo dục đạt kết quả cao khi cô giao và gia đình biết phối hợp chặt chẽ
với nhau,cùng nhau thống nhất phương pháp giáo dục trẻ:
Các cháu rất cần được sự yêu thương chia sẻ, được giao tiếp với mọi người
xung quanh . Trong đó đặc biệt là người mẹ người bà, trẻ luôn đón nhận tình
cảm âu yếm của bà của mẹ. Chính vì vậy người mẹ người bà có ảnh hưởng rất
lớn đến việc rèn luyện ngôn ngữ cho trẻ và giúp trẻ cảm nhận được cái hay cái
đẹp trong cuộc sống. Hiểu được vấn đề này,tôi thường xuyên trao đổi gặp gỡ
với trao đổi với phụ huynh về tình hình học tập của trẻ. Đặc biệt là những
cháu nói ngọng, nói lắp tôi nhắc bà, nhắc mẹ luôn sửa tật nói ngọng nói lắp
cho trẻ thường xuyên, khi trẻ giao tiếp với mọi người trong gia đình, bởi vì
nếu nói ngọng nói lắp thì người nghe cũng khó hiểu, đọc thơ không hay, làm
mất đi âm điệu nhịp điệu của bài thơ.
Hay với những bài thơ dài, khó đọc tôi viết ra giấy và hướng dẫn phụ
huynh cách đọc bài thơ đó, để về nhà gia đình dạy trẻ đọc.

20


Ví dụ: Bài thơ “Em vẽ” trẻ hay đọc một cách tự do không ngắt nghỉ
đúng chỗ.
Trẻ đọc:

“Em vẽ/con gà trống/mào đỏ tươi

Em vẽ/con mèo lười/nằm sưởi nắng….”

Tôi hướng dẫn gia đình trẻ dạy trẻ đọc :
“Em vẽ/con gà trống mào đỏ tươi
Em vẽ/con mèo lười nằm sưởi nắng...”
* Công tác tuyên truyền.
Bên cạnh việc phối hợp,kết hợp với phụ huynh tôi còn làm công tác tuyên
truyền đến phụ huynh về việc chăm sóc giáo dục trẻ.
Ví dụ: Tôi xây dựng góc “Thế giới văn học của bé” Tôi viết lên các bài
thơ dán thành một bức tranh,rồi giới thiệu với phụ huynh như: Tuần này cháu
học bài thơ này chị xem rồi về nhà dạy cháu học thêm cho chóng thuộc,với
cháu có tính cá biệt tôi găp trực tiếp với gia đình để trao đổi như :Cháu A học
rất nhanh thuộc, đọc thơ diễn cảm nhưng lại mải chơi chưa chú ý vào học nhờ
chị về nhà rèn thêm cháu…
Tóm lại: Để nâng cao chất lượng dạy thơ cho trẻ mẫu giáo tôi đã sử dụng
nhiều biện pháp. Song các biện pháp trên cũng đủ để tôi nâng cao chất lượng
cho trẻ mẫu giáo học thơ.
5. Kết quả đạt được.
Từ các biện pháp nêu trên tôi đã thực hiện tại nhóm lớp mình và đã đạt
được kết quả như sau:
5.1. Cơ sở vật chất.
Sau khi áp dụng các biện pháp nêu trên tôi đã làm được rất nhiều đồ
dùng, đồ chơi, có đầy đủ các đồ dùng dạy học các nội dug theo quy định phù
hợp với tiết dạy. Ngoài ra, tôi còn tạo môi trường làm quen với văn học, tạo
điều kiện cho trẻ tự học tập mọi lúc, mọi nơi, vừa cho trẻ làm quen với kiến
thức mới hoặc củng cố kiến thức cũ rất hiệu quả từ đó tiết học cũng thu được
kết quả tốt hơn.
5.2. Đối với bản thân
21



Tôi đã hệ thống được toàn bộ các yêu cầu và nội dung dạy trẻ làm quen
với tác phẩm văn học, thể loại thơ. Giúp trẻ nắm chắc nội dung, phương pháp
dạy trẻ, trẻ làm quen với văn học ở từng thể loại theo yêu cầu của chương
trình đề ra. Mặt khác, giúp tôi hệ thống được các loại đồ dùng cần phải có
trong khi dạy trẻ học thơ. Đồng thời tích cực, chủ động tìm tòi các nội dung
hấp dẫn, phong phú vào trong quá trình dạy trẻ học thuộc thơ theo từng biện
pháp cụ thể. Kết hợp lồng ghép các hoạt động dạy trẻ học thuộc thơ vào các
môn học, cũng như các hoạt động trong ngày. Dành nhiều thời gian và tạo
mọi điều kiện cho trẻ có cơ hội học thơ cùng tôi.
5.3. Đối với trẻ:
Do có sự chuẩn bị tốt về đồ dùng trực quan và giáo viên biết cách lựa
chọn, bố trí và sử dụng đồ dùng hợp lý, nên đã cung cấp cho trẻ hệ thống
những kiến thức chính xác để trẻ dễ tiếp thu, có hứng thú trong học tập. Trẻ
nhanh nhẹn, mạnh dạn, tự tin và có khả năng giao tiếp tốt tích cự sử dụng
ngôn ngữ của mình để có thể học thuộc thơ một cách dễ dàng một cách dễ
dàng và diễn cảm. Biết suy nghĩ và hiểu nội dung bài thơ một cách chính xác
hơn. Trẻ hào hứng ham say với các hoạt động học thơ. Ngôn ngữ của trẻ phát
triển tốt cả về số lượng từ vựng, cấu trúc câu và thẩm âm tiếng việt. Có khả
năng hiểu nghĩa của từ được nâng cao đặc biệt là khả năng hợp tác được thể
hiện tình cảm của mình khi học thơ.
5.4. Đối với phụ huynh
Bằng những biện pháp vận động, tuyên truyền và kết quả thực tế trên trẻ,
phụ huynh lớp tôi đã hiểu được ý nghĩa và tầm quan trọng của môn làm quen
với văn học đặc biệt là thể loại dạy trẻ học thơ để giúp trẻ phát triển được tư
duy, sáng tạo, ngôn ngữ rõ ràng, mạch lạc, trẻ bạo dạn, tự tin, vững vàng hơn.
Chính vì thế, các bậc phụ huynh yên tâm và phấn khởi quan tâm đến việc học
tập của con em mình và luôn kết hợp chặt chẽ với tôi, để chăm sóc giáo dục
trẻ và tạo mọi điều kiện để tôi thực hiện tốt các nhiệm vụ chăm sóc - giáo dục trẻ.


22


Qua kết quả khảo sát cuối năm học 2014-2015 tôi áp dụng “Một số biện
pháp nâng cao chất lượng cho trẻ 4-5 tuổi làm quen với tác phẩm văn học
thể loại thơ” đạt được kết quả như sau:
Khả năng đọc thơ diễn cảm
Tháng

Tốt

Số trẻ
Số

2/2015

trẻ
11

30

Khá
%

Số

37

trẻ
12


Đạt yêu

Không đạt

cầu
%

yêu cầu
Số
%

23

trẻ
0

%

Số

40

trẻ
7

0

*So sánh đối chứng.
Khả năng đọc thơ diễn cảm của trẻ

Tốt
Thời điểm

Khá

Đạt yêu cầu

Số
trẻ

Số

%

trẻ

Số

%

trẻ

Số

%

trẻ

Không đạt
yêu cầu

Số
%
trẻ

Tháng
9/2014

30

4

13

6

20

18

60

2

7

30

11

37


12

40

7

23

0

0

Tháng
2/2015

Qua bảng so sánh đối chứng tôi nhận thấy tôi đã áp dụng cái mới, tính
sáng tạo, linh hoạt, sử lý tình huống một cách nhẹ nhàng, khéo léo. Kết quả
trên trẻ tăng lên rõ rệt so với đầu năm học tỷ lệ tốt tăng 24%, tỷ lệ khá tăng
tăng 20%, tỷ lệ đạt giảm xuống 37%, không còn trẻ yếu, kém. Số lượng vốn
từ của trẻ tăng nhanh, trẻ phát âm đúng, chính xác.
Khả năng đọc thơ diễn cảm dưới các hình thức của trẻ ngày càng phong
phú, đọc thơ một cách diễn cảm cùng với ngữ điệu của nhân vật.
Cùng với ngôn ngữ phát triển thì tư duy của trẻ cũng chững trạc hơn. Trẻ có
khả năng độc lập, sáng tạo, tích cực trong các yêu cầu của cô, bạo dạn tự tin
trong giao tiếp. Điều đó khẳng định sáng kiến của tôi áp dụng hoàn toàn hợp
lý và đạt kết quả cao.
23



* Bài học kinh nghiệm.
Trong quá trình thực hiện và nghiên cứu, tôi nhận thấy muốn thực hiện
được các biện pháp trên vào việc dạy trẻ làm quen với tác phẩm văn học thể
loại thơ, đã rút ra những bài học kinh nghiệm sau:
- Giáo viên phải đi sâu nghiên cứu để tạo ra được môi trường tốt cho trẻ
hoạt động một cách tích cực nhất, biết tạo cảm xúc cho trẻ khi kể chuyện.
Làm tốt công tác tuyên truyền với các bậc phụ huynh hỗ trợ kinh phí ủng hộ
nguyên, vật liệu, tích cực làm đồ dùng đồ chơi, xây dựng góc tuyên truyền,
văn học.
- Thường xuyên trò chuyện với trẻ, khơi gợi để trẻ đặt tên cho nội dung,
trò chuyện hoặc tóm tắt ngắn gọn.
- Khuyến khích trẻ nói những ý nghĩ của trẻ qua nội dung hay chủ đề
nào đó nhằm giúp trẻ luyện cách trình bày, diễn đạt ý.
- Cho trẻ tham quan, hướng dẫn từ quan sát sự vật, hiện tượng nhằm mở
rộng vốn hiểu biết cho trẻ; kết hợp đàm thoại để trẻ hiểu sâu bản chất của sự
vật hiện tượng và nói lên nhận xét của mình.
6. Điều kiện để sáng kiến được nhân rộng.
+ Về nhân lực: trẻ khỏe mạnh phát triển bình thường về thể chất và chí
tuệ, trẻ có nề nếp học tập vui chơi tốt, số trẻ đủ với quy định trong độ tuổi.
+ Trang thiết bị phòng học rộng rãi, thiết bị dạy học đầy đủ, đồ dùng đồ
chơi đẹp mắt, phong phú, hấp dẫn.
+ Giáo viên nắm vững chuyên môn nghiệp vụ, có cải tiến sáng kiến và
áp dụng công nghệ thông tin, cập nhập mạng internet trong trình chiếu
powerpoint trong tiết dạy. Để thu hút trẻ vào bài dạy một cách sáng tạo và đạt
kết quả cao.

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
1. Kết luận
24



Nhờ có biện pháp lỗ lực của bản thân tôi đã nắm vững các nội dung
phương pháp cho trẻ mẫu giáo 4-5 tuổi làm quen với tác phẩm văn học, thể
loại thơ. Qua đó giúp tôi truyền thụ cho trẻ một cách chính xác, dễ hiểu phù
hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ. Qua các hoạt động học cho trẻ làm quen
với tác phẩm văn học. Thông qua các tác phẩm văn học, đặc biệt là thể loại
thơ đã bồi dưỡng cho trẻ những tình cảm lành mạnh, gợi cho trẻ những ước
mơ khát vọng cao đẹp, giúp trẻ cảm nhận cái hay cái đẹp trong cuộc sống.
Những ngôn từ giầu âm thanh sức biểu cảm, mặt khác thơ còn giúp trẻ phát
triển ngôn ngữ biết giao tiếp ứng xử với mọi người xung quanh. Trong
chương trình giáo dục mầm non đòi hỏi người giáo viên phải có sự sáng tạo,
linh hoạt trong khi dạy trẻ, phải có sự kiên trì rèn luyện giữa cô và trẻ để đem
lại kết quả. Ngoài ra giúp trẻ phát triển năng lực tư duy, ngôn ngữ qua sử
dụng đồ dùng trực quan đồng thời qua các bài thơ. Như vậy chúng ta những
cô giáo mầm non đã giúp trẻ hiểu biết sơ đẳng về văn học thấy được vẻ đẹp
của ngôn ngữ nghệ thuật đặc biệt là thơ. Để sau này bước vào trường tiểu học,
trẻ sẽ tiếp thu được môn tiếng việt một cách dễ dàng đạt hiệu quả. Giúp trẻ
không nói lắp, nói ngọng, nói đủ câu, trẻ mạnh dạn khi tham gia học các bài
thơ và các hoạt động khác.
2. Khuyến nghị.
Để nâng cao chất lương dạy thơ cho trẻ mẫu giáo,bản thân tôi đề xuất
một số kiến nghị sau:
* Đối với trường: Thường xuyên tổ chức chuyên đề lĩnh vực phát triển
ngôn ngữ đặc biệt là thể loại thơ để nâng cao trình độ nhận thức cho giáo
viên, tạo mọi điều kiện để có những đồ dùng hấp dẫn cho trẻ về bộ môn văn
học (Thể loại thơ)
* Đối với cấp trên:
+ In ấn đồ dùng tranh ảnh để giáo viên có đủ đồ dùng dạy trẻ học thơ
đặc biệt là các bài thơ ở chương trình đổi mới ở các độ tuổi mẫu giáo
+ Thường xuyên tổ chức các buổi chuyên đề kiến tập cho giáo viên học

hỏi trao đổi lẫn nhau về kinh nghiệm giảng dạy.
25


×