Trổồỡng
THCS
Maỷc ộnh Chi
Ngaỡy soaỷn :
Tióỳt 19 : TấNH CHT CHIA HT CUA MĩT TỉNG
A. MụC TIÊU :
1. Kiến thức: Hs nắm đợc quan các tính chất chia hết của một tổng, một hiệu. Biết
sử dụng kí hiệu: ,
2. Kỹ năng:
+ Rèn luyện kỹ năng tính toán cho HS, tính nhẩm.
+ HS nhận biết ra một tổng của hai hay nhiều số, một hiệu của hai hay nhiều số
không chia hết cho một số mà không cần tính giá trị của tổng, của hiệu đó.
3. Thái độ: Rèn luyện cho HS tính chính xác khi vận dụng tính chất chia hết trên.
B. PHặNG PHAẽP.
- Gồỹi mồớ, vỏỳn õaùp.
- Kióứm tra thổỷc haỡnh
C. CHUỉN Bậ.
- Giaùo vión : SGK, phỏỳn maỡu, thổồùc thúng, baớng phuỷ BT
86/ 36 (Sgk)
- Hoỹc sinh : SGK, SBT, thổồùc, hoỹc baỡi vaỡ laỡm BTVN - xem
trổồùc baỡi mồùi
D. TIN TRầNH LN LẽP.
I. ỉn õởnh lồùp :
II. Kióứm tra baỡi cuớ : (4 phuùt)
? Khi naỡo thỗ sọỳ tổỷ nhión a chia hóỳt cho sọỳ tổỷ nhión b khaùc
0 ? Cho vờ duỷ minh hoaỷ
? Khi naỡo thỗ sọỳ tổỷ nhión a khọng chia hóỳt cho sọỳ tổỷ nhión b

0 ? Cho vờ duỷ minh hoaỷ
III. Baỡi mồùi :
1. Đặt vấn đề : (1 phuùt) Chúng ta đã biết quan hệ chia hết giữa hai số tự

nhiên Khi xem xét 1 tổngcó chia hết cho 1 số hay không, có những trờng hợp không
tính tổng hai số mà vẫn xác định đợc tổng đó có chia hết cho một số nào đó. Để biết đ-
ợc điều này, chuùng ta vaỡo baỡi hoỹc họm nay.
2. Triển khai:
Hoaỷt õọỹng cuớa thỏửy vaỡ
troỡ
Nọỹi dung ghi baớng
Hoaỷt õọỹng 1: Nhừc laỷi vóử quan hóỷ chia hóỳt (3
phuùt)
Gv: Giổợ laỷi kóỳt quaớ traớ lồỡi cuớa
hoỹc sinh vaỡ ghi lón baớng
1. Nhừc laỷi vóử quan hóỷ
chia hóỳt :
Ngổồỡi Soaỷn --- Trỏửn Hổợu Trung
56
Trỉåìng
THCS
Mảc Âénh Chi
- Säú tỉû nhiãn a chia hãút cho
säú tỉû nhiãn b
≠
0 nãúu cọ säú
tỉû nhiãn q sao cho a = b.q
- Säú tỉû nhiãn a khäng chia
hãút cho säú tỉû
Gv: Giåïi thiãûu kê hiãûu chia hãút
v khäng chia hãút v âi vo
pháưn tênh cháút
nhiãn b
≠

0 nãúu a = b.q + r
(Våïi q, r
∈
N v 0 < r < b )
- a chia hãút cho b, kê hiãûu :
a  b
- a khäng chia hãút cho b, kê
hiãûu a  b
Hoảt âäüng 2: Tçm hiãøu tênh cháút 1(14 phụt)
Hs: Âc näüi dung ?1 trong SGK
v láưn lỉåüt 2 em âỉïng tải
chäø tr låìi

→
gii thêch vç sao täøng chia
hãút cho 6, 7
Gv: Nháûn xẹt v HD bäø sung
Hs: Cho mäüt säú vê dủ khạc
Gv: Ghi lãn bng a  m v b  m
thç ta cọ âiãưu gç ?
Hs: Tr låìi
? Hy tçm 2 säú chia hãút cho 5, xẹt
xem hiãûu ca chụng cọ chia hãút
cho 5 hay khäng
? Hy tçm 3 säú chia hãút cho 3, xẹt
xem täøng ca chụng cọ chia hãút
cho 3 hay khäng
Hs: Tr låìi
Gv: Nháûn xẹt v ghi lãn bng
chụ

? Quan sạt lãn BT trãn, nãúu mäüt
säú hảng ca täøng chia hãút
cho mäüt säú thç suy ra âiãưu gç
Hs: Tr låìi tênh cháút trong SGK
Gv: Ghi bi táûp cng cäú lãn
2. tênh cháút 1:
?1 a) 18  6
24  6
b) 14  7
21  7
a

m v b

m
⇒
(a
+ b)

m
"
⇒
" âc l suy ra (hồûc
kẹo theo)
* Chụ :
a) a  m v b  m
⇒
(a
- b)  m
b) a  m, b  m v c  m


⇒
(a + b + c)  m
* Tênh cháút 1 : (SGK)
* Bi táûp :
(25 - 35)  5 vç 25  5
v 35  5
Ngỉåìi Soản --- Tráưn Hỉỵu Trung
57
(18 + 24) 
6
(14 + 21) 
7
Trỉåìng
THCS
Mảc Âénh Chi
bng : Khäng lm phẹp cäüng,
phẹp trỉì hy gii thêch vç sao
cạc täøng, hiãûu sau âãưu chia hãút
cho 5
25 - 35 ; 15 + 75 + 10
Hs: Láưn lỉåüt tr låìi v gii
thêch củ thãø
(15+75+10) 5 vç 15 5, 75
5 v 10  5
Hoảt âäüng 3: Tçm hiãøu tênh cháút 2 (14 phụt)
Hs: Âc näüi dung ?2 trong SGK
v tr låìi
2. Tênh cháút 2 :
?2

Gv: u cáưu hc sinh thỉûc
hiãûn

→
gii thêch vç sao täøng
khäng chia hãút cho 4, 5
Gv: Nháûn xẹt v HD bäø sung
Hs: Cho mäüt säú vê dủ khạc
Gv: Ghi lãn bng a  m v b  m
thç ta cọ âiãưu gç ?
Hs: Tr låìi
? Hy tçm 2 säú, cọ 1 säú chia hãút
cho 5, xẹt xem hiãûu ca chụng
cọ chia hãút cho 5 hay khäng
? Hy tçm 3 säú, cọ 1 säú khäng
chia hãút cho 3, xẹt xem täøng ca
chụng cọ chia hãút cho 3 hay
khäng
Hs: Tr låìi
Gv: Nháûn xẹt v ghi lãn bng
chụ
? Quan sạt lãn BT trãn, nãúu mäüt
säú hảng ca täøng chia hãút
cho mäüt säú thç suy ra âiãưu gç
Hs: Tr låìi tênh cháút trong SGK
a) 24  4
7  4
b) 25  5
8  5
a  m v b m

⇒
(a
+ b)  m
* Chụ :
a) a  m v b  m
⇒
(a
- b)  m
b) a  m, b  m v c 
m

⇒
(a + b + c)  m
* Tênh cháút 2 : (SGK)
IV. Cng cäú : (7 phụt)
Hs: Láưn lỉåüt tỉìng em lãn
bng lm BT ?3
?3
80 + 16  8 vç 80  8 v
Ngỉåìi Soản --- Tráưn Hỉỵu Trung
58
(24 + 7)  4

(25 + 8) 
5
Trỉåìng
THCS
Mảc Âénh Chi

→

c låïp lm vo våí
Gv: Kiãøm tra bi lm ca HS,
HD sỉỵa sai
Hs: Âc v thỉûc hiãûn BT ?4
trong SGK, 2 em cho 2 vê dủ củ
thãø, c låïp nháûn xẹt
Gv: Nháûn xẹt v HD sỉỵa sai
Hs: Tr låìi nhanh BT 83/ 35 (Sgk)
Gv: Nháûn xẹt v âỉa bi táûp
86/ 36 (Sgk) lãn bng phủ
Hs: Mäüt em lãn bng thỉûc
hiãûn
Gv: Nháûn xẹt v bäø sung
16  8
........................................
..........
?4 a = 5 ; b = 4
5  3 ; 4  3
Nhỉng (5 + 4)  3
Bi táûp 83/ 35 (Sgk)
..........................................
.......
Bi táûp 86/ 36 (Sgk)
..........................................
.......
? Hy phạt biãøu lải hai tênh
cháút chia hãút ca mäüt täøng
â hc
Hs: Thỉûc hiãûn u cáưu
V. Hỉåïng dáùn vãư nh : (2 phụt)

+ Xem lải cạc näüi dung â hc trong våí + Sgk
+ Hc thüc 2 tênh cháút chia hãút ca mäüt täøng
+ BTVN : 84, 85, 87 - 90/ 36 (SGK)
114 - 117/ 17 (SBT)
→
Xem trỉåïc bi : DÁÚU HIÃÛU CHIA HÃÚT CHO 2, 5
Ngy soản :
Tiãút 20 : DÁÚU HIÃÛU CHIA HÃÚT CHO 2, 5
A. MơC TI£U :
1. KiÕn thøc: Hs hiãøu âỉåüc cå såí l lûn ca cạc dáúu hiãûu
chia hãút cho 2, cho 5 dỉûa vo cạc kiãún thỉïc â hc åí låïp 5.
2. Kü n¨ng: Hs biãút váûn dủng cạc dáúu hiãûu chia hãút cho 2,
cho 5 âãø nhanh chọng nháûn ra mäüt säú, mäüt täøng hay mäüt
hiãûu cọ hay khäng chia hãút cho 2, cho 5
3. Th¸i ®é: Rn luûn tênh chênh xạc cho HS khi phạt biãøu v
váûn dủng gii cạc bi toạn vãư tçm säú dỉ, ghẹp säú.
B. PHỈÅNG PHẠP.
- Gåüi måí, váún âạp.
Ngỉåìi Soản --- Tráưn Hỉỵu Trung
59
Trỉåìng
THCS
Mảc Âénh Chi
- Kiãøm tra thỉûc hnh
C. CHØN BË.
- Giạo viãn : SGK, SBT, pháún mu, thỉåïc thàóng,
- Hc sinh : SGK, SBT, thỉåïc, hc bi v lm BTVN - xem
trỉåïc bi måïi
D. TIÃÚN TRÇNH LÃN LÅÏP.
I. ÄØn âënh låïp :

II. Kiãøm tra bi c : (6 phụt)
Hs1: Lãn bng lm BT 87/ 36(Sgk)
Hs2: Phạt biãøu tênh cháút (1) chia hãút ca mäüt täøng ? Cho
vê dủ củ thãø
Hs3: Phạt biãøu tênh cháút (2) chia hãút ca mäüt täøng ? Cho
vê dủ củ thãø
III. Bi måïi :
1. §Ỉt vÊn ®Ị : (1 phụt) Trong nhiãưu trỉåìng håüp, cọ thãø ta
khäng cáưn lm phẹp chia m nháûn biãút âỉåüc mäüt säú cọ
hay khäng chia hãút cho mäüt säú khạc. Cọ nhỉỵng dáúu hiãûu âãø
nháûn ra âiãưu âọ. Trong bi ny ta s âi xẹt dáúu hiãûu chia hãút
cho 2 v cho 5 .
2. TriĨn khai:
Hoảt âäüng ca tháưy v
tr
Näüi dung ghi bng
Hoảt âäüng 1: Nháûn xẹt måí âáưu (7 phụt)
? Hy láúy VD vãư säú cọ chỉỵ
säú táûn cng l 0
Gv: HD phán têch
? Nhỉỵng têch ny cọ thãø chia
hãút cho 2, cho 5 hay khäng
? Váûy nhỉỵng säú nhỉ thãú no
thç chia hãút cho 2 v cho 5
Hs: Láưn lỉåüt tr låìi
Gv: Bäø sung v ghi nháûn xẹt
lãn bng
1. Nháûn xẹt måí âáưu :
90 = 9.10 = 9.2.5 chia
hãút cho 2, 5

120 = 12.10 = 12.2.5 chia
hãút cho 2, 5
1120 = 112.10 = 112.2.5 chia
hãút cho 2, 5
* Nháûn xẹt : Cạc säú cọ
chỉỵ säú táûn cng l 0 âãưu
chia hãút cho 2 v chia hãút
cho 5
Hoảt âäüng 2: Dáúu hiãûu chia hãút cho 2 (10 phụt)
? Trong cạc säú tỉû nhiãn cọ 1
chỉỵ säú, hy cho biãút nhỉỵng
2. Dáúu hiãûu chia hãút cho
2
Ngỉåìi Soản --- Tráưn Hỉỵu Trung
60