“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
I. PHẦN MỞ ĐẦU
I.1 Lí do chọn đề tài
Trong những năm gần đây ngành Giáo dục đã được toàn Đảng, toàn dân quan tâm
sâu sắc, chúng ta đã gặt hái được những thành tựu đáng kể, nhưng chúng ta không
thể chỉ lấy đó mà vui mừng để dừng lại ở đó. Vì dạy – học là một quá trình xuyên
suốt từ khi sinh ra đến hết cuộc đời của mỗi người, từ thế hệ này qua thế hệ khác,
nên mỗi người cần phải cố gắng để ngành Giáo dục càng phát triển, để xây dựng
một đất nước vững mạnh, sánh vai cùng với các cường quốc năm Châu.
Cùng với các môn học khác, môn Mĩ thuật cũng góp phần không nhỏ trong
việc hình thành nhân cách con người, góp phần hình thành ở con người đầy đủ năm
yếu tố Đức – Trí – Thể - Mĩ – Lao động.
Môn Mĩ thuật là môn học mang tính nghệ thuật, giúp con người luôn hướng
tới cái đẹp, biết sống đẹp hơn và biết tạo ra cái đẹp phục vụ cuộc sống.
Nhưng thực trạng hiện nay cho thấy các em học Mĩ thuật còn rất gò ép,
khuôn mẫu, máy móc, các em hay chép lại từ hình sách giáo khoa, vở tập vẽ đặc
biệt với các em dân tộc thiểu số. Mặt khác do đặc điểm tâm lí lứa tuổi các em vẽ
thường vẽ những gì mình thích, những gì mình hiểu. Màu sắc các em vẽ thường
dùng những màu nguyên chất, trong sáng, ít có sự pha trộn. Và tâm lí của học sinh
Tiểu học là thích màu gì vẽ màu đó mà không quan tâm đến màu đó có hợp không.
Nhiều khi các em còn vẽ màu theo cảm hứng có thể do các em ham chơi, không có
hứng thú vẽ, khi thích thì các em vẽ màu cẩn thận, nhưng khi không thích thì các
em vẽ màu không cẩn thận (có thể xem như là ẩu). Màu sắc lem nhem, màu không
rõ hình, nhiều khi các em vẽ hình đẹp, bố cục đẹp, nội dung mang tính sáng tạo
nhưng kết quả bài vẫn chưa đẹp.
Từ thực trạng trên cho thấy người học sinh rất cần sự uốn nắn của giáo viên,
tạo cho các em thói quen làm bài cẩn thận, làm có suy nghĩ, có đầu tư. Người giáo
viên phải cần gây được hứng thú học tập cho các em. Chính vì lí do trên nên tôi đã
chọn đề tài: “Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc
Tiểu học”. Nhằm gây được hứng thú học tập cho các em, giúp giờ học Mĩ thuật có
hiệu quả và đạt kết quả cao.
I.2 Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài.
a. Mục tiêu.
Môn Mĩ thuật là môn học năng khiếu mà không phải em nào cũng có năng
khiếu, nên đòi hỏi người giáo viên phải nắm bắt được tâm lí lứa tuổi, đối tượng
mình dạy. Từ đó đưa ra những biện pháp phù hợp với học sinh của mình, giúp các
em có cách nhìn đúng về nghệ thuật. Nhằm giáo dục thị hiếu thẩm mĩ của các em,
mang tính phổ cập, tính kinh tế và tính nhân văn (ai cũng phải qua nhà trường, ai
cũng được học). Cùng với các môn học khác, môn Mĩ thuật góp phần giáo dục
nhân cách cho học sinh, vì dù ở cương vị nào, trong bất cứ công việc gì thì cảm xúc
về cái đẹp đều làm cho con người trở nên thanh thản, biết sống đẹp hơn và làm việc
tốt hơn.
1
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
Từ thực trạng dạy học của trường Tiểu học Trần Quốc Tuấn, tôi đã nhận thấy
các em làm bài kết quả đạt chưa cao, chưa biết sắp xếp bố cục, hình ảnh, chưa biết
thể hiện màu, màu vẽ chưa có chủ đích. Chính vì vậy tôi đã tìm tòi và nghiên cứu
để tìm ra biện pháp để giúp các em làm bài tốt hơn đó là : “Rèn kĩ năng vẽ màu
giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học”. Nhằm giúp các em sử
dụng màu có hiệu quả hơn, giờ dạy trở nên thật hấp dẫn, kích thích hứng thú học
tập, niềm đam mê vẽ tranh của các em.
Nhằm giáo dục thẩm mĩ cho các em để các em phát triển toàn diện: tài, đức,
mĩ, dục.
b. Nhiệm vụ.
Ngày nay cái đẹp đã trở thành nhu cầu thiết yếu của cuộc sống, làm cho cuộc
sống con người thêm tốt đẹp hơn. Vì vậy vai trò, nhiêm vụ của người giáo viên dạy
Mĩ thuật càng quan trọng hơn nhằm:
Đối với lớp 1, 2, 3:
- Cung cấp cho học sinh những kiến thức ban đầu về Mĩ thuật, bước đầu hình
thành những kĩ năng cần thiết để các em hoàn thành các bài tập theo chương trình.
- Giáo dục thẩm mĩ cho học sinh, giúp các em cảm nhận và vận dụng cái hay,
cái đẹp của Mĩ thuật vào học tập, sinh hoạt hằng ngày.
- Phát triển trí tuệ, phát huy trí tưởng tượng, sáng tạo, góp phần hình thành
nhân cách con người mới.
Đối với lớp 4,5:
- Giáo dục thẩm mĩ, tạo điều kiện cho học sinh tiếp xúc, làm quen, cảm nhận
được vẻ đẹp của thiên nhiên, đời sống và các tác phẩm Mĩ thuật.
- Cung cấp cho học sinh một số kiến thức ban đầu về Mĩ thuật nói chung và
Mĩ thuật dân tộc nói riêng.
- Bồi dưỡng năng lực quan sát, phân tích,... làm quen với một số kĩ năng đơn
giản về vẽ, phát huy trí tưởng tượng sáng tạo của học sinh.
- Phát hiện bồi dưỡng năng khiếu Mĩ thuật của học sinh.
I.3 Đối tượng nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu tôi chỉ tập trung nghiên cứu đối tượng từ lớp 1lớp 5 trường Tiểu học Trần Quốc Tuấn nơi tôi đang giảng dạy (Chỉ chọn một khối
một lớp. Bao gồm lớp: 1A; 2A; 3A; 4A; 5A).
Phân môn để nghiên cứu là phân môn vẽ tranh.
I.4 Giới hạn phạm vi nghiên cứu:
Nghiên cứu mức độ vẽ màu trong phân môn vẽ tranh đề tài của học sinh từ khối
lớp 1 – khối lớp 5.
I.5 Phương pháp nghiên cứu
Dạy học là nghề, là công việc chính của người giáo viên. Khi làm bất cứ
công việc gì, muốn đạt được kết quả tốt người ta cũng phải nghĩ ra cách làm sao để
hoàn thành nhiệm vụ đã đề ra. Cách làm cách tiến hành đó người ta gọi là phương
pháp. Đó là cách gọi chung cho nhiều nghề, nhưng riêng với ngành giáo dục, nơi
đào tạo ra con người, một “sản phẩm” phải qua hàng chục năm, và hơn thế nữa,
2
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
mới thấy hiệu quả thì nếu như giáo dục không đúng hướng sẽ làm ảnh hưởng đến
cả một thế hệ, ảnh hưởng không nhỏ đến cả cơ cấu và sự phát triển của xã hội. Vì
thế, việc nghiên cứu và thực nghiệm về phương pháp giáo dục nói chung và
phương pháp dạy học nói riêng là rất quan trọng, nó ảnh hưởng trực tiếp đến sự
nhận thức của con người và đến sự tiến bộ xã hội.
Qua thực tế tìm hiểu tôi đã nghiên cứu và thực hiện đề tài trong các phương
pháp:
- Đọc và nghiên cứu tài liệu sách giáo khoa, sách giáo viên, phương pháp
giảng dạy Mĩ thuật, những hỏi đáp về dạy học môn Mĩ thuật 1, 2, 3; 4, 5 và các
giáo trình tâm lí lứa tuổi.
- Phương pháp tiếp cận trao đổi với giáo viên chủ nhiệm, phụ huynh, học
sinh.
- Phương pháp kiểm tra, đánh giá, phân tích, đúc rút kinh nghiệm.
II. PHẦN NỘI DUNG
II.1 Cơ sở lý luận.
a. Khái niệm về vẽ tranh đề tài:
3
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
Vẽ tranh đề tài là vẽ tranh về một đề tài cho trước. Học sinh tìm cách vẽ
tranh chỉ trong phạm vi cho phép, không sang đề tài khác.
b. Đặc điểm của vẽ tranh đề tài:
Vẽ tranh đề tài có sự tổng hoà của các yếu tố tạo hình, đó là sự sắp xếp phối
hợp ăn ý giữa đường nét, hình mảng, đậm nhạt, màu sắc và cảm xúc của người vẽ.
Tranh vẽ theo đề tài không chỉ mang yếu tố kĩ năng, kĩ thuật mà là một quá trình
sáng tạo, để làm sao hình thức phải gắn chặt với nội dung và tái tạo lại được những
hình ảnh, những cảnh sinh hoạt, lao động, vui chơi hay nhiều đề tài khác trong cuộc
sống. Bức tranh phải mang đến cho người xem những hình ảnh cô đọng, tập trung
và tiêu biểu của cái đẹp trong thiên nhiên và cuộc sống xã hội. Vẻ đẹp đó được thể
hiên qua nghệ thuật diễn tả của người vẽ và được truyền đạt trực tiếp đến thị giác
của người xem.
c. Vài nét về màu sắc:
Trong đời sống màu sắc có mặt ở khắp mọi nơi, mọi chỗ, màu sắc của thiên nhiên
màu sắc của những vật dụng thường dùng… tất cả tạo nên sự phong phú vui mắt.
Màu sắc rất có tác động đến trạng thái tình cảm của con người, gam màu tươi làm
người ta vui vẻ phấn chấn, gam màu trầm hợp với sự suy tư. Gam màu tím lạnh gợi
nên sự nhớ nhung man mác… vì thế với tài trí con người đã biết khai thác, sử dụng
màu sắc để tạo ra không khí tươi vui cho ngày hội, cho cuộc sống vui chơi, không
khí trang nghiêm cho các ngày họp, các đại hội, không khí vui buồn, trăn trở, u tối
ở phông, màn và y phục các buổi diễn phù hợp với nội tâm nhân vật, trong các bao
bì, hàng hóa, vải vóc… để phục vụ cho đời sống tinh thần ngày càng cao của con
người… Tóm lại màu sắc rất gần gũi, cần thiết không thể thiếu được trong cuộc
sống, nó phục vụ đắc lực cho con người. Vì vậy với môn Mĩ thuật thì hướng dẫn
cho học sinh kĩ năng vẽ màu cũng rất quan trọng và cần thiết.
d. Cơ sở thực tiễn
* Đối với giáo viên:
Môn Mĩ thuật là môn học bắt buộc như các môn học khác trong chương trình
phổ thông. Thực tế, trên thế giới vị trí của môn Mĩ thuật đã được khẳng định từ lâu.
Họ không có khái niệm môn chính, môn phụ, mà môn học Mĩ thuật là môn học cần
thiết để hình thành và phát triển nhân cách con người, tuy nó có số tiết ít hơn môn
học khác. Khi xây dựng mục tiêu giáo dục, chúng ta nói đến giáo dục nhiều mặt
hay giáo dục toàn diện. Và để thực hiện được mục tiêu đó thì các môn học đều như
nhau.
Tuy nhiên một số giáo viên chưa hiểu được vị trí của môn học này trong
chương trình học phổ thông và chưa thấy hết được ý nghĩa của nó đối với đời sống
của mỗi người, đối với đời sống xã hội ở cả hai mặt tinh thần và vật chất, nên chưa
đầu tư thời gian và công sức vào công việc giảng dạy và học tập để trau dồi chuyên
môn, nghiệp vụ. Do đó, trình độ giáo viên còn hạn chế.
Có một số giáo viên chưa hiểu được đặc trưng của bộ môn, thường bắt học
sinh vẽ theo cách nhìn, cách nghĩ, cách cảm thụ của người lớn, mà quên mất rằng
trong nghệ thuật, người lớn hay trẻ em đều vẽ bằng cảm xúc, bằng sự thích thú và
4
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
sự hiểu biết của chính mình. Do vậy, giờ học Mĩ thuật thường bị căng thẳng, gò ép,
đôi khi trở nên nặng nề, khuôn mẫu, học sinh không hứng thú học tập, bài vẽ chỉ
sao chép theo hướng dẫn.
Một số giáo viên lại cho rằng dạy học là bắt học sinh phải làm theo ý mình,
vì những điều đó học sinh chưa biết. Nhưng với nghệ thuật nói chung và với Mĩ
thuật nói riêng, kết quả học tập của các em lại dựa vào sự hứng thú của các em là
chủ yếu.
* Đối với học sinh:
Các em học sinh đa số đều thích học môn Mĩ thuật vì môn học không gò bó các
em theo hình thức rập khuôn máy móc. Các em được tự do vẽ, tự do sáng tạo theo
ý mình.
Tuy nhiên ngôn ngữ tạo hình của trẻ thơ lại có nét vẽ nguệch ngoặc, xiêu
vẹo, không tròn trịa, không thẳng, khi đậm, khi nhạt, nhiều khi thật vô lí vì sai với
thực tế… nhưng nó lại mang một vẻ đẹp riêng, đó là sự biểu hiện bằng khả năng và
cảm xúc của trẻ, rất ngây thơ và hồn nhiên.
Trên nhiều tranh vẽ của trẻ ta thấy xuất hiện nhiều mặt trời. Với chúng ta
điều đó là sai sự thật. Nhưng với trẻ em nó lại mang một ý nghĩa khác. Các em có
cái lí riêng của mình, vì với các em ông mặt trời thật là đẹp, mà còn dễ vẽ. Khi vẽ
màu các em còn tô ông mặt trời màu đen vì ông mặt trời đã đi ngủ. Đấy là nhận
thức của trẻ. Trí tưởng tượng của các em thật đơn giản, hồn nhiên và trong sáng.
Với màu sắc cũng vậy, trẻ thường vẽ theo ý thích chứ ít khi theo thực tế (lá
cây phải xanh, mái ngói phải đỏ…).
II.2 Thực trạng.
a. Thuận lợi và khó khăn
* Thuận lợi
Đối với giáo viên
- Trước hết phải kể đến xu hướng của thời đại, đó là ngành Giáo dục được
quan tâm nhiều hơn, thể hiện ở việc trang thiết bị và đồ dùng dạy – học được trang
bị đầy đủ hơn.
- Đội ngũ giáo viên được đào tạo chuẩn hoá hơn, được đào tạo và phân công
đúng chuyên môn nghiệp vụ. Trình độ đào tạo trên chuẩn ngày càng nhiều.
- Giáo viên nhiệt tình giảng dạy và có tâm huyết với nghề.
- Được sự quan tâm của Ban giám hiệu trường Tiểu học Trần Quốc Tuấn, của
phòng Giáo dụcvà Đào tạo, các ban ngành, chính quyền, địa phương.
Đối với học sinh
Trước kia với môn học năng khiếu học sinh chưa được trang bị dụng cụ học
tập nhưng ngày nay với đời sống vật chất của con người được nâng cao, phụ huynh
học sinh đã trang bị cho con em mình đầy đủ dụng cụ phương tiện học tập.
5
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
Mặt khác môn Mỹ thuật là môn năng khiếu nên được các em yêu thích vì ở
đây các em được tự do thể hiện những gì mình quan sát từ thiên nhiên, từ cuộc sống
thành bài vẽ đẹp trong mắt của các em.
Quan điểm của Ban giám hiệu trường Tiểu học Trần Quốc Tuấn.
Tuy là trường mới tách hiệu trưởng, hiệu phó, của trường đều là mới lên đảm
nhiệm công tác, nhưng tôi nhận thấy Ban giám hiệu không chỉ quan tâm đến môn
học Toán, Tiếng việt mà tôi nhận thấy Ban giám hiệu trường Tiểu học Trần Quốc
Tuấn rất quan tâm đến môn Mĩ thuật.
Nhà trường đã tổ chức nhiều cuộc thi vẽ tranh như: “Em là hoạ sĩ”, “Ý
tưởng trẻ thơ, hoạ sĩ nhỏ tuổi.”
Ban giám hiệu tạo điều kiện về cơ sở vật chất cho môn học như: mua dụng
cụ vẽ cho học sinh dân tộc thiểu số tham gia cuộc thi.
Tổ chức trao giải thưởng cho học sinh tham gia cuộc thi giúp các em có hứng
thú hơn trong môn học.
* Khó khăn
Là trường mới được tách ra nên cơ sở vật chất còn nhiều khó khăn thiếu
thốn.
Tôi là giáo viên mới vào giảng dạy nên kinh nghiệm giảng dạy còn nhiều hạn
chế.
Ngôn ngữ bất đồng của giáo viên với học sinh dân tộc thiểu số.
Quan điểm của phụ huynh học sinh về môn Mĩ thuật.
Đa số phụ huynh học sinh còn cho rằng môn Mĩ thuật là môn phụ, nên chưa
quan tâm, không nhắc nhở học sinh làm bài khi về nhà. Có một số phụ huynh học
sinh còn không cho con em mình vẽ tranh, vì cho rằng môn học này không cần
thiết, mà suốt ngày chỉ bắt các em lấy Toán, Tiếng việt ra làm. Tạo cho các em cảm
giác bị gò ép, bắt buộc, không tạo được hứng thú học cho các em.
Một số phụ huynh thì chưa quan tâm đến môn học Mĩ thuật, không mua
dụng cụ học vẽ cho các em, đến giờ học vẽ các em thường chơi và làm ảnh hưởng
đến học sinh bên cạnh.
Hầu hết phụ huynh học sinh đồng bào chưa quan tâm đến môn học, nên đa số
các em thường thiếu dụng cụ vẽ: Thiếu tẩy, màu vẽ, bút chì, tẩy.
Quan điểm của giáo viên trong trường.
Một số giáo viên trong trường chưa thật sự quan tâm đến môn Mĩ thuật mà
còn cho rằng môn Mĩ thuật là môn phụ, không cần thiết và không liên quan đến
môn học khác, nên cũng chưa đôn đốc, nhắc nhở học sinh cùng giáo viên bộ môn
giúp các em học tốt hơn môn Mĩ thuật.
b. Thành công – hạn chế.
* Thành công
Trong quá trìmh nghiên cứu đề tài tôi đã thu được không ít những thành công
đáng kể. Đó là các bài vẽ của học sinh bắt đầu đã thể hiện được cảm xúc trong màu
vẽ. Các em bắt đầu suy nghĩ, chọn màu vẽ thích hợp cho nội dung đề tài.
6
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
Thành công rõ nhất trong bài vẽ của học sinh đó là các em vẽ màu cẩn thận
hơn, màu vẽ có chủ đích hơn, điều này đã làm cho chất lượng bài vẽ được nâng lên.
* Hạn chế
Trong những thành công thu được đã kể trên đề tài nghiên cứu này cũng tồn
tại một số hạn chế sau:
- Môn Mĩ thuật là môn phần thực hành chiếm vị trí quan trọng nhất tuy nhiên
thời gian dành cho học sinh thực hành thì hơi ít không đủ để các em hoàn thành bài
tập. Đa số các em chỉ hoàn thành được hình vẽ, còn có những học sinh chưa hoàn
thành nên người giáo viên chưa phát huy hết được vai trò của mình, chưa thể chủ
động theo dõi hướng dẫn cụ thể trên từng bài của các em và định hướng cho các em
vẽ màu được tốt hơn, màu sắc hài hoà hơn.
- Đối với những học sinh thiểu số thì dụng cụ học tập của các em còn thiếu
nhiều, màu vẽ của các em rất ít em có, thường hay mượn của nhau nên bài vẽ các
em chưa có suy nghĩ để chọn màu vẽ, mà mượn được màu nào vẽ màu đó.
c. Mặt mạnh – mặt yếu
* Mặt mạnh
Được sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà trường tạo điều kiện cho tôi trong
quá trình giảng dạy.
Nhà trường phát động nhiều cuộc thi vẽ tranh gây được hứng thú cho các em
trong môn học.
Được sự quan tâm của Phòng Giáo dục và đào tạo huyện EaH'leo cùng các
ban ngành.
* Mặt yếu
Môn học chưa được quan tâm nhiều như các môn Toán, Tiếng việt xuất phát
từ những quan điểm của phụ huynh học sinh và một bộ phận giáo viên trong
trường, điều này cũng ảnh hưởng đến nhận thức của học sinh về môn học.
d. Nguyên nhân các yếu tố tác động.
* Đối với giáo viên
Cùng với môn học khác môn Mĩ thuật cũng đóng góp không nhỏ vào nền
giáo dục nước nhà. Tuy nhiên môn Mĩ thuật lại chưa được quan tâm đúng mức ở
các trường phổ thông.
Ở một số trường chưa có giáo viên Mĩ thuật nên giáo viên chủ nhiệm dạy
kim cả môn Mĩ thuật, một số giáo viên không chuyên đó chưa nắm được kiến thức
cơ bản, chưa rõ đặc trưng của bộ môn, nhất là chưa biết cách dạy Mĩ thuật….Do
vậy các giờ dạy Mĩ thuật thường nặng nề, gò ép, chưa gây được cho học sinh sự
thích thú sáng tạo và cảm xúc thẩm mĩ.
Mặt khác cái đẹp được tạo nên phải là kết quả của sự kết hợp hài hòa giữa
nội dung, phương pháp giảng dạy đối tượng dạy học đó là học sinh. Một số giáo
viên chưa lưu tâm đến đối tượng học sinh nên giảng dạy thường chung chung,
không biết học sinh có tiếp thu được hay không nên kết quả bài làm của học sinh
chưa cao .
* Đối với học sinh.
7
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
Học sinh Tiểu học rất thích vẽ tranh và vẽ theo ý nghĩ, ý thích của mình,
tranh của các em thường:
- Vẽ như kể, trình bày những gì mình biết, mình thích. Do vậy sắp xếp hình
tượng như liệt kê, như đếm… dàn trải ra trang giấy một cách rời rạc ít có sự liên hệ
giữa các hình vẽ, ít khi các hình vẽ che khuất nhau.
- Hình vẽ thiếu nhiều chi tiết (nhất là học sinh lớp 1), hình chung chung,
thường ở vị trí chính diện, ít động, tỉ lệ thiếu cân đối.
- Hình vẽ thường sắp xếp bằng nhau, cách đều nhau.
- Các hình vẽ nhỏ, xô lệch so với trang giấy.
- Màu sắc rực rỡ, đậm nhạt chưa rõ ràng, ít chú ý đến màu tranh.
Có nhiều nguyên nhân:
- Do đặc điểm của lứa tuổi, học sinh Tiểu học nhìn thế giới xung quanh chỉ ở
mức độ chung như vậy.
- Học sinh thường chưa chú ý đến quan sát hoặc quan sát chưa có chủ đích,
chưa biết so sánh phân tích, do vậy học sinh Tiểu học nhận biết sự vật chỉ ở mức độ
thoáng qua, chưa rõ đặc điểm của mọi sự vật, mọi hiện tượng.
- Ở những nơi dạy Mĩ thuật có nề nếp, có trách nhiệm, học sinh Tiểu học vẽ
tranh rất đẹp, sinh động. Tranh của các em vừa có cái thực của cuộc sống, vừa
mang sự hồn nhiên của lứa tuổi. Tranh của lứa tuổi Tiểu học cũng như tranh của trẻ
em mang một vẻ đẹp riêng, rất độc đáo, và có cái thơ ngây, hồn nhiên của các em.
e. Phân tích, đánh giá về thực trạng vẽ màu của học sinh Tiểu học hiện
nay.
Màu sắc là những cái gần gũi nhất với con người, tất cả mọi người đều có thể
cảm nhận được, nhưng màu sắc trong vẽ tranh thì không dễ gì ai cũng hiểu hết
được và có khả năng thể hiện hết được sự đa chiều của màu sắc. Với học sinh Tiểu
học cũng vậy các em cũng chỉ vẽ màu theo cảm nhận của mình. Trong quá trình
dạy học tôi cũng nhận thấy một số thực trạng cụ thể sau:
- Màu sắc của các em thường thiếu sự suy nghĩ: Nghĩa là khi vẽ bài các em
chỉ chọn những màu theo ý thích, màu vẽ không có chủ đích, thích gì vẽ nấy, màu
vẽ chưa có cảm xúc, các em chưa chịu suy nghĩ chọn màu nào cho phù hợp. Một
phần nguyên nhân dẫn tới thực trạng này là do tâm lí lứa tuổi Tiểu học thích màu
nào vẽ màu đó, một phần là do màu sắc không có thước đo chuẩn mực, không có
nguyên tắc cụ thể nào nên các em rất khó định hướng cho bài vẽ màu của mình.
- Màu sắc của các em thường nguệch ngoặc, màu vẽ lem nhem: Với cách vẽ
màu như thế này thì ngay cái đầu tin nó đã để lại ấn tượng không tốt cho người
xem, ngoài ra nó còn làm cho hình vẽ trong bài vẽ của các em không rõ ràng, hình
vẽ bị mất hoặc biến dạng. Thực trạng này thường xuất hiện khi các em không có
hứng thú làm bài, các em thường làm nhanh, vội vàng để chơi, hay còn xuất hiện ở
những em không có năng khiếu vẽ, hình vẽ nhỏ, không rõ ràng nên rất khó vẽ màu.
- Màu sắc của các em thường thiếu sự sáng tạo: Nghe từ thiếu sáng tạo trong
màu sắc mọi người thường thấy lạ, nhưng sự sáng tạo trong màu sắc cũng là yếu tố
quyết định nâng cao giá trị bài vẽ, với các em trong cách nghĩ màu sắc rất đơn
8
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
thuần như tự nhiên vốn có của nó. Lá cây phải màu xanh, mái ngói thì màu đỏ, ông
mặt trời thì màu đỏ..., tất cả các màu đó đều được sử dụng màu nguyên chất và khi
vẽ các màu luôn rạch ròi màu nào ra màu đó, mỗi hình một màu. bởi lẽ các em
chưa quen với cách chuyển màu trong một hình vẽ, các em chưa chủ động được
thay đổi hướng bút, tạo cho bài vẽ có phong cách mới lạ, có thể các em sợ sai, vô
tình các em tự tạo rào cản cho cho bài vẽ của mình, các bài vẽ luôn cứng nhắc, lòe
loẹt và khô khan.
II.3 Giải pháp, biện pháp.
a, Mục tiêu của giải pháp, biện pháp.
Với đề tài: “Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh
ở bậc Tiểu học”. Nhằm mang đến cho học sinh:
- Khả năng vẽ màu có chủ đích, có đầu tư, tạo cho các em biết tự rèn luyện
bản thân thành thói quen tốt khi làm bài.
- Người giáo viên thì nhìn nhận ra tầm quan trọng của mình khi hướng dẫn
học sinh làm bài từ đó phát huy hết khả năng để truyền đạt lại cho học sinh.
b, Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp.
* “Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc
Tiểu học””.
Trong quá trình dạy học, để học sinh lĩnh hội được kiến thức của mình truyền
đạt thì hơn ai hết người giáo viên phải là người nắm vững kiến thức đó và đưa ra
biện pháp phù hợp với đối tượng học sinh của mình, từ đó tôi đã phân tích đề tài ra
thành nhiều nhóm:
Khái niệm về kĩ năng.
Kĩ năng là sự rèn luyên, khả năng làm việc sau khi đã được tiếp thu một cái
gì đó.
- Đối với kĩ năng dạy: thì kĩ năng là phương pháp dạy, cách thức dạy của
giáo viên đối với học sinh.
- Đối với kĩ năng học: thì kĩ năng là khả năng làm việc của học sinh.
* Phương pháp rèn luyện kĩ năng.
Phương pháp chuẩn bị trước khi lên lớp
Đây cũng là hoạt động quan trọng nhất của người giáo viên, giúp cho người
giáo viên chủ động hơn trong giờ dạy. Ngoài những phương pháp lên lớp thông
thường theo tiến trình của tiết dạy, tôi còn chuẩn bị kĩ hơn trong việc dự kiến đối
tượng học sinh, được theo dõi trong một quyển sổ riêng theo từng khối để đưa ra
những nội dung riêng phù hợp với từng đối tượng theo mẫu:
KHỐI 1
stt Họ và tên Lớp Tên bài
NỘI DUNG GỢI Ý
Hs năng khiếu Hs trung bình
9
Hs yếu
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
Tuy nhiên sự phân loại đối tượng học sinh này phải thật khéo léo, để những
học sinh không có năng khiếu không cảm thấy bị phân biệt đối xử, để các em luôn
tự tin khi vẽ, các em cảm nhận được các em cũng có thể vẽ đẹp.
Với sự phân loại 3 đối tượng học sinh tôi thực hiện như sau:
+ Với học sinh năng khiếu trong giờ thực hành tôi gợi ý cho các em tự cảm
nhận về sự tương quan màu sắc, màu sắc hài hòa, không sử dụng quá nhiều màu
nhưng vẫn tạo được chiều sâu trong bức tranh, thay đổi nhiều hướng đặt bút để tạo
phong cách khác nhau trong cùng bài vẽ.
+ Đối với học sinh trung bình trong giờ thực hành tôi thường gợi ý cho các
em cách vẽ màu có đậm, có nhạt, màu sắc hài hòa phù hợp nội dung.
+ Đối với học sinh yếu: Thì không thể dạy các em đơn thuần vẽ màu có hòa
sắc, phù hợp nội dung mà cần hướng dẫn các em kĩ hình trước, sau đó hướng dẫn
các em vẽ màu cẩn thận, kiến hình, màu có đậm có nhạt, không yêu cầu ở các em
quá nhiều.
Phương pháp chia nhóm các đối tượng học sinh
Cũng như phương pháp chuẩn bị trước khi lên lớp, ở phương pháp này tôi đã
thực hiện cụ thể như sau: Tôi phân các lớp thành ba nhóm đối tượng:
+ Nhóm 1: Đối tượng vẽ màu đẹp, màu sắc hài hòa, có đậm, có nhạt, phù
hợp với nội dung đề tài.
+ Nhóm 2: Đối tượng vẽ màu gọn trong hình, màu sắc có đậm, có nhạt.
+ Nhóm 3: Đối tượng vẽ màu chưa cẩn thận, màu còn ra ngoài hình và chưa
kín tranh.
Tuy nhiên việc chia nhóm này sẽ được thực hiện ngầm để tránh các em có
cảm giác tự ti với các bạn. Cụ thể tôi thực hiện như sau: Một thành viên của nhóm
1 sẽ hỗ trợ một thành viên của nhóm 2. Một thành viên của nhóm 2 sẽ hỗ trợ một
thành viên của nhóm 3. Việc chia nhóm giúp nhau hỗ trợ vẽ màu này sẽ được chia
ra theo tháng. Tháng thứ nhất sẽ dành cho thành viên của nhóm 2 hỗ trợ nhóm 3.
Tháng thứ hai sẽ dành cho thành viên của nhóm 1 hỗ trợ nhóm 2. Các tháng tiếp
theo sẽ được lặp đi lặp lại như tháng thứ nhất và tháng thứ hai.
Với biện pháp này thì các em nhóm đối tượng 1 sẽ giúp các em ở nhóm đối
tượng 2 phát triển bài vẽ có định hướng và dần tạo cho bức tranh có màu sắc hài
hòa, phù hợp với nội dung đề tài hơn. Còn các em ở nhóm đối tượng 2 sẽ giúp các
em ở nhóm đối tượng 3 hoàn thành bài vẽ theo đúng yêu cầu, bài vẽ ưa nhìn hơn
trong mắt người xem. Còn tôi sẽ phụ trách hướng dẫn chung cho cả lớp và dành
thời gian nhiều hơn hỗ trợ những học sinh có năng khiếu, những học sinh thuộc
nhóm đối tượng 1 phát triển bài vẽ, giúp màu vẽ có tính sáng tạo, màu sắc có chiều
sâu và có không gian hơn.
Phương pháp quan sát
Quan sát rất cần thiết cho con người khi tiếp xúc với thế giới xung quanh,
nhất là khi cần biết, cần hiểu về nó. Nhìn, trông và quan sát đều hướng mắt tới đối
10
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
tượng, nhưng ở những mức độ khác nhau. Nhìn và thấy là sự ngẫu nhiên, nhiều khi
không có ý định. Còn khi ta quan sát tức là đã có ý định có mục đích trước. Như
vậy, quan sát là nói tới mục đích quan sát “để làm gì?” và để đạt được mục đích đó
cần phải biết cách quan sát, tức là phải có phương pháp quan sát. Quan sát rất cần
cho Mĩ thuật: quan sát để hiểu về đối tượng, để cảm thụ được vẻ đẹp của nó bằng
ngôn ngữ hội họa.
Đối với môn Mĩ thuật thì phương pháp quan sát hết sức quan trọng nó giúp
các em định dạng nội dung yêu cầu của bài học. Đối với phương pháp này thì tôi
chú ý tập trung ở một số công việc cụ thể sau:
+ Chuẩn bị tranh: Đối với phân môn vẽ tranh thì yêu cầu phải chuẩn bị tranh
cho học sinh quan sát. Tranh chuẩn bị phải phù hợp với nội dung, và có cách thể
hiện màu khác nhau, với tranh của thiếu nhi nên tìm thêm tranh có nhiều thiếu sót
về bố cục, hình ảnh và vẽ màu để học sinh đối chứng.
+ Giới thiệu tranh của học sinh và của thiếu nhi nhằm :
Tạo điều kiện cho học sinh tìm hiểu nội dung cũng như cách vẽ hình, vẽ màu
đồng thời nâng cao thị hiếu thẩm mĩ cho các em.
Gây niềm tin cho các em bởi tranh được giới thiệu là tranh của các bạn cùng
trang lứa.
Hướng dẫn học sinh quan sát từ bao quát đến chi tiết. Và quan sát trong các
hoạt động:
Tìm chọn nội dung đề tài: Giáo viên chuẩn bị tranh gắn lên bảng đảm bảo
tính khoa học và tất cả các học sinh đều quan sát thấy.
Hướng dẫn học sinh quan sát màu sắc hình ảnh chính và màu sắc hình ảnh
phụ từ đó so sánh để nhận ra màu sắc của hình ảnh chính nổi bật hơn màu sắc hình
ảnh phụ định hướng cho học sinh mô tả nội dung bức tranh thông qua màu sắc.
Hướng dẫn học sinh quan sát để thấy được có nhiều cách sử dụng màu.
Thông qua quan sát tranh hướng dẫn học sinh nhận biết màu sắc tranh phù
hợp với nội dung đề tài.
Hướng dẫn cách vẽ: Sau khi hướng dẫn cách vẽ giáo viên cho học sinh quan
sát tranh của học sinh khoá trước, để các em thấy được có nhiều cách thể hiện và
giúp các em tự tin hơn khi vẽ.
Nhận xét, đánh giá: Treo những tranh của học sinh vừa thực hành xong,
hướng dẫn các em quan sát để nhận xét về màu sắc của tranh.
Thông qua quan sát giáo viên chỉ cho học sinh thấy những bài có cách sử
dụng màu đẹp, phù hợp với nội dung, những bài cần thay đổi cách sử dụng màu,
chỉ cho học sinh thấy lý do màu chưa đẹp. Từ đó tất cả các học sinh thay đổi được
cách sử dụng màu cho hợp lý.
Ở phương pháp này tôi muốn đưa ra cho các em những cái cụ thể nhất,
những bài vẽ có cách vẽ màu đa dạng, từ đó phát huy vào bài vẽ của mình.
Phương pháp trực quan
Phương pháp trực quan là phương pháp giáo viên sử dụng các phương tiện
vật thật, mô hình, tranh ảnh, biểu đồ, người giáo viên tổ chức điều khiển học sinh
11
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
quan sát nhằm hình thành kĩ năng, kĩ xảo cho học sinh, thông qua đồ dùng trực
quan người học tiến hành quan sát, và lĩnh hội kiến thức một cách rõ ràng, mau lẹ,
giờ học sẽ trở nên hấp dẫn sinh động hơn. Vì thế trong bất cứ môn học nào cũng
đều cần có đồ dùng dạy học và phương pháp trực quan được vận dụng ở tất cả các
cấp học. Sự tiếp thu tri thức từ “trực quan sinh động” bao giờ cũng mang lại hiệu
quả cao hơn. Nhất là môn Mĩ thuật, đồ dùng dạy học là những gì cụ thể, đồng thời
được hình tượng hóa bằng ngôn ngữ tạo hình (bố cục, đường nét, hình mảng, đậm
nhạt, khối hình, màu sắc…) một cách cô đọng và xúc tích nên giúp học sinh nhận
thức được dễ dàng, nhanh chóng và lại nhớ lâu vì tiếp thu qua cái đẹp bao giờ cũng
nhẹ nhàng, thoải mái, và hấp dẫn hơn.
Sử dụng trực quan đối với dạy môn Mĩ thuật chỉ có hiệu quả khi lời hướng
dẫn của giáo viên được đưa ra đúng chỗ và đúng thời điểm nghĩa là đúng lúc học
sinh đang có khúc mắc về bài học hay bài làm, do vậy người giáo viên phải nắm bắt
được sự tiếp thu của các em một cách tinh tế để hướng dẫn và gợi ý kịp thời.
Khi được tiếp cận đồ dùng trực quan các em phải nhớ lại những gì đã trông
thấy, và từ những gì đã thấy các em phải xây dựng hình tượng của mình cho thích
hợp với bài vẽ bằng sự thích thú riêng.
Trong việc dạy và học hiện nay thì việc sử dụng đồ dùng trực quan hết sức
quan trọng. Tuy nhiên khi sử dụng đồ dùng trực quan thì người giáo viên cần chú ý.
Không phải lúc nào đưa đồ dùng trực quan ra cũng hợp lí, mà phải đưa ra đúng lúc
đúng chỗ mới có hiệu quả không thì kết quả sẽ ngược lại. Các loại đồ dùng trực
quan đưa ra phải đúng nội dung, đúng mục đích.
+ Giới thiệu đồ dùng và cất đồ dùng phải hợp lý, đúng lúc, đúng chỗ. Trong
phân môn vẽ tranh giới thiệu đồ dùng xong phải cất đi không học sinh sẽ nhìn theo
để vẽ.
Đối với bài vẽ tranh đề tài thì người giáo viên cần đưa đồ dùng trực quan
đúng thời điểm ví dụ:
+ Hoạt động tìm chọn nội dung đề tài: Ở hoạt động này người giáo viên sử
dụng đồ dùng trực quan là tranh ảnh phải phù hợp với nội dung đề tài, tranh phải có
màu sắc đẹp, rõ hình ảnh chính, phụ, màu sắc phù hợp với nội dung bài học.
+ Hoạt động hướng dẫn cách vẽ: Ở hoạt động giáo viên đưa đồ dùng trực
quan là hình minh hoạ các bước vẽ để học sinh nhận ra cách vẽ. Hỗ trợ cho phần
hướng dẫn cách vẽ. Sau phần hướng dẫn cách vẽ giáo viên đưa một số tranh của
học sinh khoá trước để các em tự tin hơn khi làm bài, để cấc em tìm hiểu thêm về
cách sử dụng màu của các bạn cùng trang lứa. Bài đưa ra cho học sinh xem phải có
bố cục, hình vẽ, màu sắc đẹp.
Phương pháp gợi mở
Môn học Mĩ thuật có cách học riêng, trên cơ sở của những kiến thức chung,
học sinh phải biết tạo ra các bài vẽ khác nhau và khác với bài của bạn. Do đó, trên
cơ sở các bài cụ thể giáo viên nên gợi ý để học sinh suy nghĩ và tự tìm ra cách vẽ
cho phù hợp (cụ thể là bố cục, hình tượng và màu sắc của bài vẽ).
12
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
Phương pháp gợi mở là giáo viên đặt ra câu hỏi nghi vấn (có thể… hay
không, nên vẽ như thế nào?...) để học sinh suy nghĩ và hình dung ra những gì cần
thiết cho bài vẽ. Không nên áp đặt buộc học sinh phải theo.
Phương pháp gợi mở tạo điều kiện cho học sinh tự quan sát, tự suy nghĩ để
tìm ra cách khắc phục của mình đồng thời làm cho giờ học sinh chủ động hơn, học
sinh tự tin hơn, tiếp thu bài học thoải mái, nhẹ nhàng hơn.
Nhưng người giáo viên phải gợi mở như thế nào mới có hiệu quả mới là
quan trọng.
+ Câu hỏi gợi mở trong hoạt động tìm chọn nội dung đề tài: ở hoạt động này
giáo viên đưa ra câu hỏi kết hợp với việc chỉ ra đối tượng thực tế trên tranh, để học
sinh suy nghĩ và tìm tòi ra cách lí giải hay nhận xét, kết luận của mình.
+ Câu hỏi gợi mở trong hoạt động thực hành: Giáo viên hướng dẫn học sinh
thực hành dựa vào từng bài cụ thể, giáo viên đật câu hỏi gợi ý mở ra cách giải
quyết sao cho phù hợp.
+ Đồng thời người giáo viên phải theo dõi thường xuyên trong lúc học sinh
làm bài để đưa ra lời gợi mở đúng thời điểm, kịp thời.
+ Lời gợi mở phải có ý đồ trước với từng bài, từng chỗ khó trong bài, nghĩa
là người giáo viên phải có kiến thức vững vễ chuyên môn ( bố cục, hình tượng,
màu sắc và về cuộc sống), những gì cần cho bài vẽ.
+ Lời gợi mở khi học sinh thực hành cần chú ý không chê bai các em về vẽ
màu, mà nên khích lệ các em. Có thể các em sử dụng màu đó chưa phù hợp, chưa
rõ đậm nhạt hoặc màu sắc lem nhem lúc đó nên giải thích cho các em vì sao màu
đó chưa phù hợp, gợi ý cho các em thay thế bằng màu khác. hoặc gợi ý cho các em
vẽ màu cẩn thận sẽ làm cho bài đẹp hơn.
Phương pháp tổng hợp
Mọi vật không tồn tại độc lập, mà luôn có quan hệ với nhau theo quy luật.
Trong Mĩ thuật, mối quan hệ giữa vạn vật sẽ tạo nên vẻ đẹp riêng mang tính thống
nhất. Ở bậc Tiểu học, học sinh học nhiều môn khác nhau, mỗi môn học lại mang
nội dung và phương pháp riêng mang tính đặc thù của môn học, song chúng vẫn có
quan hệ chung về kiến thức và phương pháp. Do vậy, tôi đã vận dụng những kiến
thực của các môn học khác như Tự nhiên và xã hội, Địa lí, Khoa học...để bổ trợ cho
môn học, làm đa dạng hóa kiến thứ cho môn học.
Phương pháp tổng hợp biểu hiện:
- Tổng hợp nội dung của các môn học có liên quan.
- Tổng hợp những phương pháp thích hợp.
- Tổng hợp những thông tin cần thiết từ cuộc sống xung quanh.
Trong cuộc sống mọi vật đều có quan hệ với nhau như môn Mĩ thuật cũng
vậy, nhất là ở phân môn vẽ tranh, phân môn tổng hợp các phân môn khác. Mĩ thuật
nó có liên quan đến nhiều môn khác, liên quan đến thế giới xung quanh và người
giáo viên cũng sử dụng nhiều phương pháp khác nhau cho bài dạy có hiệu quả.
13
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
+ Hoạt dộng tìm chọn nội dung đề tài: Tôi sử dụng những gì mình quan sát
và các em quan sát được từ thiên nhiên, từ thế giới xung quanh dựa vào nội dung
bài học cho bài học thêm phong phú, đa dạng hơn.
Từ màu xanh của lá, màu đỏ của mái nhà, của hoa hồng và cho các em cảm
nhận được sự hoà quện của màu sắc trong thiên nhiên, đó là những cái cụ thể nhất,
dễ hiểu nhất, để các em nhận dạng được màu sắc thực trong thiên nhiên từ đó suy
nghĩ, thể hiện thành bài vẽ theo cách của mình.
+ Hoạt động hướng dẫn cách vẽ: Với môn Mĩ thuật không có công thức rõ
ràng như toán, lí, hoá rồi mà chúng ta chỉ áp dụng công thức mà làm, với môn Mĩ
thuật thì học sinh lại phải dựa theo cách vẽ để vẽ. Khi hướng dẫn học sinh thực
hành vẽ màu thì tôi tập trung hướng dẫn học sinh vẽ màu đều, có trọng tâm, rõ hình
ảnh chính phụ…nó là tiêu chuẩn để các em thực hiện bài vẽ của mình theo cảm
nhận riêng.
Phương pháp vấn đáp.
Trong khi giảng giáo viên thường đặt các câu hỏi để học sinh trả lời (hỏi và
đáp) nhằm kiểm tra nhận thức của học sinh. Với chương trình Mĩ thuật ở Tiểu học,
việc dạy lí thuyết không chiếm nhiều thời gian, mà thực hành là chủ yếu. Nhưng
trong giờ dạy cần đặt ra câu hỏi cho cả lớp đều suy nghĩ, tự tìm ra câu trả lời, tìm ra
cách vẽ. Tuy nhiên không phải câu hỏi nào cũng đòi hỏi học sinh trả lời, vì làm như
vậy vừa mất thời gian, vừa bị nhắc lại công thức một cách nhàm chán. Đặt câu hỏi
trước khi giảng giải, phân tích cũng là một cách tốt vì nó giúp học sinh phát huy
được tính chủ động, lôi cuốn các em suy nghĩ về một vấn đề trước khi tiếp nhận
kiến thức đó. Học sinh sẽ chờ đón những gì mà giáo viên sẽ giảng với một dự đoán
(có thể đúng hay chưa đúng) nhưng câu hỏi đặt ra trước sẽ có tác động tích cực đến
tư duy của học sinh và chính các em lại là người chủ động tiếp cận, lĩnh hội tri
thức.
Câu hỏi vấn đáp rất quan trọng đối với mỗi môn học, với môn Mĩ thuật cũng
vậy.
- Tôi đã chuẩn bị hệ thống các câu hỏi phù hợp với nội dung bài học, trong
đó tôi đã dự kiến những câu trả lời của học sinh để cho tiết học trôi chảy, có hiệu
quả không để lại những nghi vấn, thắc mắc cho học sinh.
- Các câu hỏi phải phù hợp với từng đối tượng học sinh trên từng khối lớp.
- Chuẩn bị câu hỏi vấn đáp riêng cho đối tượng học sinh người kinh và người
dân tộc thiểu số, đảm bảo mỗi câu hỏi các em đều chủ động trong câu trả lời.
Phương pháp dạy học hợp tác trong nhóm nhỏ
Phương pháp hợp tác nhóm nhỏ với mục đích để học sinh khá giỏi có thể hỗ
trợ những bạn kém hơn mình, ngoài ra còn gây hứng thú cho các em khi được làm
cùng bạn bè, các em sẽ thích thú hơn say mê hơn khi vẽ.
Với đặc thù của môn Mĩ thuật là thời gian lý thuyết ngắn nên tôi đưa hoạt
động hợp tác các nhóm vào hoạt động thực hành .
Với phương pháp này được tổ chức dưới sự chỉ đạo của giáo viên.
14
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
Tôi phân lớp thành nhóm 4 – 5 em (phù hợp với sĩ số lớp). Cử ra nhóm
trưởng, phân nhiệm vụ cho từng em. Các thành viên trong nhóm suy nghĩ chọn nội
dung đề tài, sắp xếp bố cục và chọn màu cho phù hợp.
+ Chọn màu cho hình ảnh chính phải nổi bật và đúng trọng tâm.
+ Chọn màu cho hình ảnh phụ phù hợp với tương quan màu sắc của màu
hình ảnh chính.
+ Cắt cử thành viên vẽ màu vào từng hình ảnh chính, phụ, màu nền.
Phương pháp thử nghiệm.
Học sinh Tiểu học thích vẽ nhưng thường vẽ theo ý thích và theo hứng thú
riêng, do đó kiến thức về Mĩ thuật chưa đi vào nhận thức của học sinh như những
kĩ năng cần thiết. Hơn nữa các khái niệm về Mĩ thuật thường chung chung, khó
hiểu đối với học sinh Tiểu học. Chúng chỉ được biểu hiện ở những bài tập cụ thể,
trong những tương quan nhất định ví dụ như sắp xếp hình mảng (mảng to, nhỏ một
cách hợp lí hay rời rạc, chật chội), hình tượng, hình vẽ (sinh động hay đơn điệu),
màu sắc có trọng tâm hay vụn vặt, phân bố màu nóng, màu lạnh, và đậm nhạt hài
hòa hay quá tương phản… Để học sinh dần dần nắm được các khái niệm và tạo
điều kiện cho các em làm bài vẽ đẹp hơn cần có những yêu cầu riêng.
Tôi áp dụng như sau: Tôi dùng 2 tờ giấy A3 có vẽ chung 1 nội dung nhưng
chưa vẽ màu. Sau đó tôi dùng 2 cách vẽ màu khác nhau để học sinh quan sát, để
học sinh chỉ ra:
- Màu nào hợp lý hơn.
- Màu bài nào rõ nội dung hơn.
- Màu bài nào rõ hình ảnh chính, phụ.
- Màu bài nào nào hài hoà còn bài nào rời rạc.
Với phương pháp thực nghiệm giúp học sinh nhận ra trong một bài vẽ nếu sử
dụng màu khác nhau sẽ cho chúng ta hai kết quả khác nhau.
Phương pháp luyện tập
Trong các phương pháp thì phương pháp luyện tập là phương pháp quan
trọng nhất bởi vì bài học sinh kết quả đạt cao hay thấp thể hiện cả quá trình dạy của
giáo viên.
Với học sinh khi luyện tập, học sinh “vận dụng” kiến thức đã học để thực
hiện nhiệm vụ nào đó theo yêu cầu đặt ra. Trong lúc làm bài học sinh phải suy nghĩ,
nhớ lại, đồng thời có những sáng kiến của riêng mình trong cách giải quyết vấn đề
cần thiết. Đối với môn Mĩ thuật, lúc làm bài là lúc đòi hỏi học sinh phải sáng tạo
nhiều hơn là nhớ lại kiến thức. Vì kiến thức Mĩ thuật thường lặp đi lặp lại, cách làm
bài cũng chung. Bài vẽ đẹp là bài có những cái mới lạ ở bố cục, ở hình tượng hay ở
màu sắc. Do vậy, khi học sinh làm bài thì vai trò và sự quan tâm của giáo viên là rất
quan trọng.
Dạy – học ngay trên bài vẽ của học sinh là cách dạy – học tốt nhất, giáo viên
cũng cố kiến thức cũ, bổ sung kiến thức mới, còn học sinh làm bài trên bài vẽ cụ
thể, điều này giúp các em nhanh chóng tiếp thu bài học hơn.
15
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
Đối với học sinh Tiểu học thì việc hướng dẫn các em sử dụng các chất liệu
màu là hết sức quan trọng vì ở giai đoạn này là lúc các em mới bắt đầu làm quen
với các chất liệu màu. Các em chưa hiểu các chất liệu đó phải vẽ nhhư thế nào mới
là đẹp, phải vẽ như thế nào mới đem lại hiệu quả cho bài vẽ, vì vậy tôi đã tập trung
vào hướng dẫn học sinh sử dụng các chất liệu trong những giờ thực hành.
Phương pháp rèn kĩ năng sử dụng các chất liệu.
Màu sắc là yếu tố tạo được hứng thú nhất cho học sinh, do màu sắc tác động
mạnh đến thị giác của con người. Nhất là với lứa tuổi học sinh Tiểu học các em
chưa hiểu nhiều về bố cục, chưa hiểu nhiều về hình thì màu sắc với các em lại được
sự quan tâm đặc biệt. Những màu săc nổi bật bắt mắt thường đem đến cho các em
cảm giác thích thú.Tuy nhiên các em lại không hiểu nhiều về màu sắc, về cách vẽ
màu mà đa số các em vẽ màu chưa có chủ đích, thích màu gì vẽ màu đó, chưa có
đầu tư suy nghĩ, chọn lọc màu khi vẽ. Bài vẽ của các em thường thì nhợt nhạt, khi
thì đậm đều, khi thì đậm nhạt quá tách bạch.
Là người giáo viên dạy môn đặc thù này, nhận thấy thực trạng trên tôi đã tìm
tòi suy nghĩ để tìm ra biện pháp giúp học sinh thực hành vẽ màu tốt phân môn vẽ
tranh ở trường Tiểu học.
Để hướng dẫn học sinh vẽ màu hơn ai hết người giáo viên phải hiểu về màu
sắc, các chất liệu để vẽ màu.
Trong vẽ tranh có rất nhiều các chất liệu khác nhau vì vậy tôi đã hướng dẫn
học sinh chia ra nhiều chất liệu khác nhau:
- Vẽ bằng nhiều chất liệu: Có chất liệu nào vẽ bằng chất liệu đó. Trường hợp
này phù hợp với thực tế dạy học Mĩ thuật ở nước ta khi các chất liệu cho học Mĩ
thuật còn khan hiếm.
- Do hạn chế không có đủ các màu sắc, tôi không thể hướng dẫn chung cách
vẽ màu cho cả lớp vì mỗi em vẽ một loại màu khác nhau. Trường hợp này cũng có
yếu tố tích cực là tạo cho bài vẽ tranh của lớp có rất nhiều cách sử dụng màu. Hiệu
quả bài vẽ tranh sẽ khác nhau: vẽ bằng bút chì màu thì màu sắc mờ ảo; vẽ bằng sáp
màu, bút dạ, màu sắc sẽ tươi tắn, rực rỡ hơn;…
- Sử dụng phối hợp các loại chất liệu: Sử dụng phối hợp các loại chất liệu với
học sinh Tiểu học khá phức tạp nên tôi chỉ hướng dẫn, gợi ý học sinh sử dụng phối
hợp các chất liệu mà các em quen dùng:
+ Bút chì màu với sáp màu.
+ Sáp màu với bút dạ.
+ Dùng bút dạ để nhấn nét ở bài vẽ chì màu, sáp màu.
* Cách sử dụng các chất liệu:
Khi hướng dẫn các em sử dụng các chất liệu tôi thực hiện hướng dẫn trên
từng cá nhân vì mỗi em sử dụng một loại chất liệu khác nhau, hướng dẫn từng cá
nhân là cách cụ thể nhất để các em lĩnh hội một cách nhanh nhất những kiến thức
cần có khi sử dụng các chất liệu màu. Vì thế khi hướng dẫn tôi chia ra từng chất
liệu màu hướng dẫn trong giờ thực hành của các em.
- Bút chì màu:
16
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
Khi vẽ cần nhẹ tay để chì không gãy.
Nên vẽ kín hình mảng, vẽ màu không quá nhiều lượt dù là độ đậm hay nhạt,
vì vẽ bút chì chồng nét nhiều lần mặt tranh sẽ bong lên, khó đẹp.
- Sáp màu:
Nên vẽ xung quanh hình mảng trước, ở giữa sau.
Có thể xoay giấy để màu sát nét vẽ hình.
Suy nghĩ, lựa chọn màu cho các hình mảng trước rồi mới vẽ. Cách vẽ sáp
màu giống cách vẽ chì màu: màu sáp nhiều màu đã pha sẵn, lại có dầu, tô đi tô lại
nhiều lần mặt tranh sẽ bóng. Hạn chế vẽ chồng màu.
Có loại sáp màu mềm, cần lưu ý: không để ngón tay, bàn tay chà lên mặt
tranh lem nhem mất sự trong trẻo của màu.
- Bút dạ màu: Mực bút dạ màu xuống ngòi nhanh do đó cần đưa nét nhanh.
Nếu là hình mảng lớn cần vẽ từng phần nhỏ xong mới vẽ tiếp, không nên kéo nét
quá dài.
Vẽ nét chồng lên nhau nhiều lần làm giấy ẩm, dể rách giấy.
- Màu bột: Đối với màu bột học sinh Tiểu học rất ít vẽ, vì nó khó vẽ và khi
vẽ nó cũng chuẩn bị phức tạp hơn nên tôi không đưa vào hướng dẫn trên lớp mà chỉ
hướng dẫn cho một số học sinh khá giỏi, và học sinh thật sự yêu thích môn Mĩ
thuật về nhà vẽ.
Màu bột có hai loại: loại còn ở dạng bột khô, khi vẽ phải pha với keo, hoặc
hồ (nước bột gạo loãng) để có chất dính không bong khỏi mặt giấy, với loại đã pha
keo sẵn, khi vẽ cần pha màu với nước sạch. Khi pha màu bột cần nghiền cho
nhuyễn, không đặc quá, không loãng quá sẽ dễ vẽ.
Cần suy nghĩ để chọn màu và dự kiến ở hình mảng nào trước.
Pha màu vẽ theo ý định.
Vẽ màu vào các hình mảng. Vẽ sang màu khác cần rửa bút sạch để đảm bảo
độ trong sáng của màu.
- Màu nước: Màu nước đã pha sẵn với keo. Khi vẽ, cần pha thêm nước sạch.
Màu nước nên vẽ mỏng và có thể chồng màu, vẽ màu sau chồng lên màu
trước, chúng sẽ tự hoà tan nhau khi chưa khô, tạo nên hoà sắc nhẹ nhàng êm ái.
Cần rửa bút sạch khi vẽ sang màu khác.
Khi hướng dẫn học sinh vẽ màu tôi luôn nhắc các em không nên sử dụng quá
nhiều màu, vì vẻ đẹp của bức tranh phụ thuộc vào: bố cục cân đối, hình ảnh rõ, sinh
động, màu sắc phù hợp với nội dung và có đậm, có nhạt… khi các em sử dụng màu
nhiều quá màu dễ trở nên phản cảm hoặc loè loẹt.
Việc hạn chế màu tôi áp dụng ở học sinh lớp 4, lớp 5 vì ở tuổi này các em có
thể suy nghĩ, biết tìm và sử dụng màu sao cho hợp lí. Giáo viên hướng học sinh suy
nghĩ và lựa chọn màu để:
Tập diễn tả nội dung bằng màu sắc. Ví dụ: màu sắc của các mùa trong năm
như: xuân, hạ, thu, đông; màu sắc của trạng thái thời tiết hoặc thời điểm trong ngày
như: nắng, mưa, sáng, trưa, chiều, tối,…
17
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
Vẽ màu có đậm, có nhạt, có màu nóng, màu lạnh hài hoà trong bài vẽ. Nếu
các em vẽ màu tuỳ tiện làm cho bài vẽ loang lổ, lộn xộn, không diễn tả được nội
dung.
Qua hướng dẫn các em có kĩ năng cần thiết khi sử dụng các chất liệu màu.
+ Trong khi các em làm bài giáo viên nhận thấy các em sử dụng chất liệu
màu nào, giáo viên trực tiếp hướng dẫn các em sử dụng chất liệu màu đó. Từ đó
nâng cao chất lượng bài.
+ Giáo viên động viên khuyến khích các em làm bài.
+ Trong khi học sinh làm bài tôi bổ sung những kiến thức cần thiết cho tất cả
học sinh.
+ Đối với học sinh kém tôi chỉ cho các em làm bài, hướng dẫn các em sử
dụng màu cẩn thận để các em hoàn thành bài tập.
+ Với học sinh khá tôi gợi ý cách vẽ màu để các em tìm ra cách giải quyết có
hiệu quả nhất.
+ Với học sinh giỏi tôi động viên, khuyến khích để các em suy nghĩ tìm ra
cánh vẽ màu hợp lí.
Phương pháp rèn kĩ năng vẽ màu trong hoạt động ngoài giờ lên lớp.
Dạy học trên lớp là quá trình xuyên suốt của người giáo viên, nhưng ở đó
người giáo viên dạy theo phân phối chương trình, thời lượng của tiết dạy, mà trong
quá trình học các em thường bị hạn chế những kiến thức mở rộng, chính vì vậy tôi
đưa nội dung nghiên cứu rèn kĩ năng vẽ màu cho các em trong hoạt động ngoại
khóa. Bằng hình thức sinh hoạt câu lạc bộ "Họa sĩ nhỏ tuổi", ở câu lạc bộ các em
được sinh hoạt tuần hai lần vào chiều thứ 2 và sáng thứ tư. Trong quá trình sinh
hoạt câu lạc bộ các em được tự do thể hiện những bài vẽ của mình, các em được sử
dụng những chất liệu mới, mà quá trình học khó có khẳ năng thực hiện, các em tự
học hỏi, tự hợp tác, trao đổi với nhau để hoàn thành bài vẽ. Các em có thể đưa ra
những thắc mắc khi sử dụng các chất liệu để giáo viên và các bạn học sinh trong
lớp cùng suy nghĩ tìm ra những biện pháp mới. Ở đây tôi cho cá em trưng bày sản
phẩm của mình hàng tuần cho các em cùng tham gia góp ý, cùng nhau thảo luận
cùng tìm ra cách cảm nhận đa chiều trong màu sắc.
Ngoài sinh hoạt câu lạc bộ tôi kết hợp với giáo viên chủ nhiệm tổ chức cho
các em vẽ tranh để trang trí lớp học, từ đây các em được tự chọn bài mình yêu
thich, các em được quan sát các bài vẽ hằng ngày, các em được học tâp những bài
có cách vẽ màu đẹp, từ đó bổ trợ cho thị hiếu thẩm mĩ của các em.
Trong hoạt động ngoại khóa tôi còn tổ chức cho các em đi tham quan quang
cảnh trường, trong đó tôi có chuẩn bị những mảnh vải có màu sắc khác nhau, tổ
chức cho các em đặt nó gần nhau, gần cây cối thiên nhiên để các em phần nào cảm
nhận được tương quan của màu sắc, mà áp dụng vào bài vẽ của mình, làm đa dang
cách thể hiện màu của các em.
Phương pháp hướng dẫn tư thế ngồi, cầm bút khi vẽ màu
Đối với môn học Mĩ thuật thì khi vẽ nếu đúng với đặc trưng môn học thì
phòng học phải được trang bị giá vẽ, bảng vẽ, với không gian phù hợp,... nhưng do
18
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
trường tôi chưa đầy đủ về cơ sở vật chất nên vẫn còn ngồi vẽ trên bàn học sinh của
mỗi lớp vì vậy thường thì giáo viên mĩ thuật quên đi hướng dẫn học sinh ngồi đúng
tư thế vì cho rằng nó không liên quan đến môn học của mình, nhưng theo tôi tư thế
ngồi cũng như cách cầm bút có ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng bài vẽ của học
sinh và còn ảnh hưởng lớn đến sức khỏe của các em. Các em phải nhìn đúng tư thế
thì mới có cái nhìn toàn diện trên bài vẽ khả năng cảm nhận màu sắc một cách tốt
nhất, từ đó đưa ra định hướng đúng cho bài vẽ màu của các em. Với phương pháp
này tôi thường hướng dẫn trong giờ thực hành, nhắc nhở học sinh khi các em ngồi
sai tư thế, tôi luôn định hướng cho các em khi vẽ thân phải được giữ thẳng, mắt
nhìn xuống khi vẽ nhưng không được cúi đầu, hai vai thẳng, không lệch và hơi mở
ra phía sau, cẳng chân vuông góc với đùi, bàn chân vuông góc với cẳng chân. Với
cách cầm bút thì tôi hướng dẫn các em tay phải cầm bút màu, và cầm bằng ba ngón
tay: cái, trỏ và giữa như cách cầm bút viết thông thường nhưng khi đưa bút thì các
em lại đưa bút bằng khớp cổ tay, bàn tay hơi sấp, cầm bút xuôi theo chiều ngồi, và
không nên cầm bút dựng đứng làm cho quá trình đưa bút sẽ bị chậm lại, màu ra sẽ
không đều.
c. Điều kiện thực hiện giải pháp, biện pháp.
* Điều kiện chủ quan:
- Được sự quan tâm của Ban giám hiệu trường Tiểu học Trần Quốc Tuấn tạo
điều kiện về tài liệu tham khảo, mua sắm dụng cụ cho học sinh thiểu số.
- Giáo viên dạy Mĩ thuật là người được đào tạo đúng chuyên môn nghiệp vụ.
- Các giáo viên trong trường tạo điều kiện giúp đỡ trong quá trình viết
SKKN.
- Là giáo viên mới vào nghề nên kinh nghiệm chưa nhiều.
* Điều kiện khách quan
- Do quan điểm của mọi người còn có khái niệm về môn chính, môn phụ nên
một số phụ huynh chưa quan tâm nhiều đến việc mua dụng cụ cho các em, chưa
đôn đốc các em làm bài ở nhà dẫn tới các em thiếu dụng cụ học vẽ và không hoàn
thành bài tập cô giáo ra.
- Điều kiện kinh tế của một số gia đình các em còn nhiều khó khăn nhất là
với học sinh dân tộc thiểu số nên các em còn thiếu dụng cụ vẽ.
d. Mối quan hệ của các giải pháp, biện pháp.
Dạy học là một quá trình xuyên suốt trong mỗi tiết dạy, mỗi hoạt động đều
có quan hệ chặt chẽ với nhau. Với môn Mĩ thuật cũng vậy các phương pháp cũng
có liên quan mật thiết với nhau đều nhằm hỗ trợ các em có cách vẽ màu hợp lí, biết
sử dụng các chất liệu màu hợp lí, có lối vẽ màu có suy nghĩ, có chọn lọc để các em
có bài vẽ đẹp.
- Có phương pháp trực quan mới có hoạt động quan sát của học sinh, rồi từ
hai phương pháp trên giáo viên mới có cơ sở để thực hiện phương pháp vấn đáp.
- phương pháp gợi mở bổ trợ cho phương pháp vấn đáp, để học sinh có thể tự
trả lời tất cả câu hỏi, không còn tình trạng giáo viên tự hỏi tự trả lời với câu hỏi
khó.
19
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
- phương pháp dạy học hợp tác các nhóm nhỏ cũng làmột phần trong
phương pháp luyện tập.
- Phương pháp thử nghiệm, phương pháp rèn kĩ năng sử dụng các chất liệu,
phương pháp hướng dẫn tư thế ngồi cầm bút khi vẽ màu, phương pháp rèn kĩ năng
vẽ màu trong hoạt động ngoài giờ lên lớp, tất cả đều bổ trợ cho phương pháp luyện
tập, đều có mục đích giúp các em làm bài có hiệu quả hơn.
e. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu.
Nghiên cứu một đề tài là một quá trình lâu dài xuyên suốt quá trình dạy học,
để cho môn dạy của mình ngày càng có hiệu quả hơn, đem những cái mới mẻ, giúp
học sinh tiếp thu bài nhanh, có hiệu quả. Trong những năm trước kia tôi có thực
hiện nghiên cứu đề tài kết quả đạt được có những chuyển biến, nhưng thật sự tôi
chưa hoàn toàn hài lòng, chính vì vậy tôi đã tham khảo thêm ý kiến của các đồng
nghiệp, của Ban giám hiệu, trò chuyện với học sinh để tìm ra nguyên nhân và
hướng khắc phục, loại bỏ những phương pháp không phù hợp, đưa thêm những
biện pháp mới giúp các em vẽ màu tốt hơn.
Sau đây là kết quả khảo nghiệm đối chiếu giữa các năm:
Bài của học sinh lớp 5 (năm học 2011 – 2012) khi chưa thực hiện nghiên cứu đề
tài:
20
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
Bài của học sinh lớp 5 (năm học 2012 – 2013) khi mới thực hiện nghiên cứu
đề tài.
Bài của học sinh lớp 5 (năm học 2013 – 2014) khi thay đổi một sổ phương
pháp không phù hợp, bổ sung phương pháp mới.
21
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
Bài của học sinh lớp 5 (năm học 2014 – 2015) khi thay đổi một sổ phương pháp
không phù hợp, bổ sung phương pháp mới.
22
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
II.4 Kết quả thu được qua khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề
nghiên cứu.
a, Kết quả khảo nghiệm:
Thời gian thực hành khảo nghiệm từ tháng 9 năm 2012 kết quả thu được cụ
thể trên các khối lớp như sau:
Kết quả khảo nghiệm khi chưa thực hiện nghiên cứu.
Lớp
1A
Học kì I
HTT(%)
HT(%)
22,9
77,1
Học kì II
HTT(%)
HT(%)
22,9
77,1
2A
18,0
82,0
18,0
82,0
3A
18,8
81,2
18,8
81,2
4A
23,5
76,5
23,5
76,5
5A
21,0
79,0
21,0
79,0
Kết quả thu được năm 2012 - 2013 khi mới thực hiện nghiên cứu.
Lớp
1A
Học kì I
HTT(%)
HT(%)
27,9
72,1
Học kì II
HTT(%)
HT(%)
27,9
72,1
2A
25,1
74,9
25,1
74,9
3A
20,3
79,7
20,3
79,7
4A
25,6
74,4
25,6
74,4
5A
27,0
73,0
27,0
73,0
23
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
Kết quả thu được năm 2013-2014 khi thay đổi một sổ phương pháp không phù
hợp, bổ sung phương pháp mới.
Lớp
1A
Học kì I
HTT(%)
HT(%)
36,8
63,2
Học kì II
HTT(%)
HT(%)
36,8
63,2
2A
32,4
67,6
32,4
67,6
3A
25,0
75,0
25,0
75,0
4A
32,0
68,0
32,0
68,0
5A
35,2
64,8
35,2
64,8
Kết quả thu được năm 2014- 2015 sau khi thay đổi một số phương pháp mới và
đánh giá theo thông tư 30 (kết quả chỉ khảo nghiệm riêng về lĩnh vực vẽ màu trong
phân môn vẽ tranh).
Học kì I
Vẽ màu
Vẽ màu
phù hợp
đều, gọn
với nội
trong hình,
Lớp dung, màu màu sắc có
sắc hài
đậm, có
hòa, có
nhạt.(%)
đậm, có
nhạt.(%)
1A
35,2
58,0
Vẽ màu
chưa gọn
trong hình.
(%).
Học kì II
Vẽ màu phù Vẽ màu
hợp với nội đều, gọn
dung, màu
trong
sắc hài
hình, màu
hòa,có đậm, sắc có
có nhạt.(%) đậm, có
nhạt.(%)
Vẽ
màu
chưa gọn
trong hình.
(%).
6,8
2A
34,5
58,7
6,8
3A
34,7
59,5
5,8
4A
35,9
57,4
6,7
5A
34,8
60,1
5,1
III. KẾT LUẬN
24
Giáo viên: Lê Thị Hà
“Rèn kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở bậc Tiểu học ”.
Dạy - học là quá trình lâu dài mà cả giáo viên và học sinh đều phải cố gắng
để nâng cao chất lượng dạy - học, nâng cao kĩ năng vốn có của giáo viên, nâng cao
khả năng tiếp nhận nghệ thuật của học sinh một cách có hiệu quả, với đề tài: “ Rèn
kĩ năng vẽ màu giúp học sinh học tốt phân môn vẽ tranh ở trường Tiểu học”. Mong
muốn với đề tài này sẽ cải thiện một cách đáng kể về khả năng vẽ màu, cách cảm
thụ màu sắc của học sinh trong phân môn vẽ tranh ở trường tôi đang dạy, để các
giáo viên mĩ thuật tất cả các trường trong cả nước cùng tham khảo và đóng góp một
phần cho công tác giáo dục nước nhà.
IV. MỘT SỐ Ý KIẾN ĐỀ XUẤT.
* Về phía nhà trường và các cấp lãnh đạo.
- Môn Mĩ thuật là môn học đặc thù cần có không gian, và cách bố trí phù
hợp, nên cần có phòng học chức năng riêng phù hợp với đặc trưng môn học.
- Tổ chức các lớp tập huấn chuyên môn Mĩ thuật.
- Hỗ trợ những học sinh khó khăn mua dụng cụ cho môn học.
* Về phía giáo viên:
- Có ý thức phấn đấu, học hỏi, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ.
- Đầu tư thời gian làm đồ dùng dạy học giúp tiết học sôi nổi và có hiệu quả
hơn.
* Về phía phụ huynh.
- Cần quan tâm đến các em, mua sắm đầy đủ dụng cụ học tập cho các em.
Thường xuyên nhắc nhở các em làm bài tập ở nhà nếu ở lớp chưa xong.
Trên đây là những đề xuất nhỏ của tôi rất mong được sự giúp đỡ của các bậc
phụ huynh, học sinh, của nhà trường và các cấp lãnh đạo.
Eahiao, ngày 05 tháng 3 năm 2015
Người viết
Lê Thị Hà
Tài liệu tham khảo
25
Giáo viên: Lê Thị Hà