TRƯỜNG THCS TRẦN PHÚ


Bố cục của văn bản là gì? Nêu cách bố
trí sắp xếp nội dung phần thân bài của văn
bản?


TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

I.Tim hiểu chung:
1.Tác giả :
-Ngô Tất Tố ( 1893- 1954 ).Quê ở Lộc Hà,
Từ Sơn,Bắc Ninh
-Nhà văn xuất sắc của trào lưu hiện thực
Trước CMT8, am tường nhiều lĩnh vực

Nêu vài nét chính về tác giả ?


TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

I.Tim hiểu chung:
1.Tác giả :
-Ngô Tất Tố ( 1893- 1954 ).Quê ở Lộc Hà,

Từ Sơn,Bắc Ninh
-Nhà văn xuất sắc của trào lưu hiện thực
Trước CMT8, am tường nhiều lĩnh vực
2.Tác phẩm :
-Tắt đèn ( 1939) là tác phẩm tiêu biểu nhất
của nhà văn.
- Tức nước vỡ bờ thuộc chương XVIII.

Em hãy nêu xuất sứ của văn bản ?

Văn bản đuợc trích từ chương
XVIII trong tiểu thuyết “Tắt
đèn ” của nhà văn Ngô Tất Tố.
?Em hãy cho biết đoạn trích
viết theo thể loại nào? Phương
thức biểu đạt của văn bản?
Thể loại :
- Tiểu thuyết;PTBĐ :Tự sự, miêu tả ,kết
hợp biểu cảm .



TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

I.Tim hiểu chung:
1.Tác giả :
-Ngô Tất Tố ( 1893- 1954 ).Quê ở Lộc Hà,

Từ Sơn,Bắc Ninh
-Nhà văn xuất sắc của trào lưu hiện thực
Trước CMT8, am tường nhiều lĩnh vực
2.Tác phẩm :
-Tắt đèn ( 1939) là tác phẩm tiêu biểu nhất
của nhà văn.
- Tức nước vỡ bờ thuộc chương XVIII.

? Theo em đoạn trích có
thể chia mấy phần? Nêu
nội dung mỗi phần ?
Gồm 2 phần :
-Phần 1 : Từ đầu ...hay không ->
Tình thế của gia đình chị Dậu
- Phần 2 : Còn lại -> Cuộc đối
mặt của chị Dậu với Cai lệ và bọn
người nhà lí trưởng.
Nội dung đoạn trích: Kể việc chị Dậu
phản kháng chống lại tên cai lệ và người
nhà lí trưởng khi chúng định xông vào
hành hạ anh Dậu.


TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

I.Tim hiểu chung:


1.Tác giả :
-Ngô Tất Tố ( 1893- 1954 ).Quê ở Lộc Hà,
Từ Sơn,Bắc Ninh

-Nhà văn xuất sắc của trào lưu hiện thực
Trước CMT8, am tường nhiều lĩnh vực
2.Tác phẩm :
-Tắt đèn ( 1939) là tác phẩm tiêu biểu nhất
của nhà văn.
- Tức nước vỡ bờ thuộc chương XVIII.

II.Tim hiểu văn bản:
1.Đọc,tóm tắt:
2.Phân tích:

a.Tình thế của chị Dậu khi bọn tay sai xông
Vào nhà:
Nguy ngập,chị lo chồng lại bị trói lần nữa và
chị phải bảo vệ chồng.

? Đoạn trích bắt đầu từ tình
huống truyện như thế nào ?
Vụ thuế đang trong thời điểm
gay gắt nhất, bọn tay sai tróc
thuế dữ dội.
? Tình thế,hoàn cảnh của gia
đình chị Dậu khi bọn tay sai
xông vào như thế nào ?
? Em có nhận xét gì về tình
cảnh này?



Anh Dậu bị bắt


Anh Dậu bị giam


Bà cụ hàng xóm cho bát gạo



TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

I.Tim hiểu chung:
1.Tác giả :
2.Tác phẩm

:

II.Tim hiểu văn bản:
1.Đọc,tóm tắt:
2.Phân tích:
a.Tình thế của chị Dậu khi bọn tay sai xông Vào nhà:
Nguy ngập,chị lo chồng lại bị trói lần nữa và
chị phải bảo vệ chồng.


b.Tính cách nhân vật cai lệ:

Hành
tiến
? - Cai
lệ làđộng:
chức Sầm
danh sập
gì? Tên
?Cai
Cai
người
nhà
trưởng
vào,trợn
ngược
haiLí
mắt,đùng
lệlệ ởvàlàng
Đông
Xá
với vai
vào
nhà
chị Dậu
gì?
đùng
phắtvới
cáiý định
thừng,bịch

trò
gì? giật
Họluôn
mang
những
thứ gì
vàotheo
ngực
chị Dậu,
tát? vào
? mặt
Chúng
dùngsấnroiđếnsong,
tay
chị Dậu,
trói anh
thước
Dậu.và dây thừng để làm gì ?
Em hãy tìm những chi tiết miêu
-tảNgôn
ngữđộng,
: Quát,thét,
hầm
về hành
ngôn ngữ
của
hè,nham
nhảm…
bọn chúng?
? Vì sao hắn là tên tay sai mạt

hạng lại có quyền đánh trói
người vô tội vạ như vậy?


TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

I.Tim hiểu chung:
1.Tác giả :
2.Tác phẩm

:

II.Tim hiểu văn bản:
1.Đọc,tóm tắt:
2.Phân tích:
a.Tình thế của chị Dậu khi bọn tay sai xông Vào nhà:
Nguy ngập,chị lo chồng lại bị trói lần nữa và
chị phải bảo vệ chồng.

b.Tính cách nhân vật cai lệ:

?Qua đó em có nhận xét gì về
- Thái độ : Hống hách
thái
độ, độ,
cử cử
chỉ,

hành
động,
Qua
thái
chỉ,Hùng
hànhhổ,
động
-?Cử
chỉ,
hành động:
ngôn
ngữ của
chúng ?
em
cóhăng,
nhận
xét bọn
gì về
hung
côn
đồ,
thô bạo.
chất
củaHách
tên Cai
lệ?vôBọn
-bản
Ngôn
ngữ:
dịch,

văn
chúng đại diện cho ai?
hoá

 Tàn bạo, sẵn sàng gây tội
ác, không chút tính người là
bản chất của hắn.
 Hắn là nhân vật điển hình
cho tầng lớp tay sai thống trị
tàn bạo, ngang ngược, bất
nhân,hiện thân của chế độ
phong kiến thối nát lúc bấy
giờ.


TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

I.Tim hiểu chung:
1.Tác giả :
2.Tác phẩm

:

II.Tim hiểu văn bản:
1.Đọc,tóm tắt:
2.Phân tích:
a.Tình thế của chị Dậu khi bọn tay sai xông Vào nhà:

Nguy ngập,chị lo chồng lại bị trói lần nữa và
chị phải bảo vệ chồng.

b.Tính cách nhân vật cai lệ:
Là tên tay sai chuyên nghiệp, hung bạo,dã thú
sẵn sàng gây tội ác,là hiện thân của bộ mặt tàn
ác, bất nhân của xã hội thực dân phong kiến.


TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

I.Tim hiểu chung:
1.Tác giả :
2.Tác phẩm

:

II.Tim hiểu văn bản:
1.Đọc,tóm tắt:
2.Phân tích:
a.Tình thế của chị Dậu khi bọn tay sai xông Vào nhà:
Nguy ngập,chị lo chồng lại bị trói lần nữa và
chị phải bảo vệ chồng.

b.Tính cách nhân vật cai lệ:
Là tên tay sai chuyên nghiệp, hung bạo,dã thú
sẵn sàng gây tội ác,là hiện thân của bộ mặt tàn

ác, bất nhân của xã hội thực dân phong kiến.
c.Tính cách chị Dậu:


TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

Lần 1:
-Cháu van ông, nhà cháu vừa mới tỉnh được một lúc,ông tha cho !
Lần 2:
-Chồng tôi đau ốm, ông không được phép hành hạ !
Lần 3:
- Mày trói ngay chồng bà đi, bà cho mày xem !

?Phân tích diễn biến tâm lí, hành động
nhân vật chị Dậu trong 3 lần nói trên?


Lời xưng hô

Lần thứ nhất

Lần thứ hai

Thái độ, hành động

•Gọi cai lệ là ông


•Run run.

•Xưng là cháu

•Van xin.

•Gọi cai lệ là
ông
•Xưng là tôi

Lần thứ ba

•Mày trói ngay
chồng bà đi,
bà cho mày
xem!

Là một người thấp kém,
nô lệ, bị áp bức. Thái độ
nhẫn nhục chịu đựng.

•Xám mặt
•Tức quá không thể
chịu được
•Liều mạng cự lại

•Gọi cai lệ mày •Nghiến hai hàm răng
•Xưng là bà

Vị thế


•Túm lấy cổ cai lệ
•Nắm cây gậy
•Giằng co, đu đẩy với
cai lệ
•Túm tóc lẳng một cái,
ngã nhào ra thềm

Là một người ngang bằng
với cai lệ.

Vị thế cao hơn kẻ thù. Chị
đòi giải phóng, đòi công lí.
Chị vùng dậy với sức mạnh
quật khởi.



TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

I.Tim hiểu chung:
1.Tác giả :
2.Tác phẩm

:

II.Tim hiểu văn bản:

1.Đọc,tóm tắt:
2.Phân tích:
a.Tình thế của chị Dậu khi bọn tay sai xông Vào nhà:
Nguy ngập,chị lo chồng lại bị trói lần nữa và
chị phải bảo vệ chồng.

b.Tính cách nhân vật cai lệ:
Là tên tay sai chuyên nghiệp, hung bạo,dã thú
sẵn sàng gây tội ác,là hiện thân của bộ mặt tàn
ác, bất nhân của xã hội thực dân phong kiến.
c.Tính cách chị Dậu:

Em có nhận xét gì về từ ngữ,về
giọng văn đối thoại của chị Dậu
đối với cai lệ ?
=>Phù hợp với tâm lí khi bị dồn
nén.
Do
đâu mà
chịhài
Dậu
có sức
=> Giọng
văn
hước
bởi mạnh
sử
lạ
lùngnghệ
khi thuật

quật ngã
tên tay sai
dụng
đối 2lập.
như vậy?
- Vì lòng yêu thương chồng chị
Dậu không còn con đường nào
khác là phải vùng dậy để cứu
chồng.


TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

I.Tim hiểu chung:
1.Tác giả :
2.Tác phẩm

:

II.Tim hiểu văn bản:
1.Đọc,tóm tắt:
2.Phân tích:
a.Tình thế của chị Dậu khi bọn tay sai xông Vào nhà:
Nguy ngập,chị lo chồng lại bị trói lần nữa và
chị phải bảo vệ chồng.

b.Tính cách nhân vật cai lệ:

Là tên tay sai chuyên nghiệp, hung bạo,dã thú
sẵn sàng gây tội ác,là hiện thân của bộ mặt tàn
ác, bất nhân của xã hội thực dân phong kiến.
c.Tính cách chị Dậu:

Trình bày ý kiến của em về lời
can của anh Dậu và câu trả lời
của chi Dậu: “ Thà ngồi tù.Để
chúng nó làm tình làm tội mãi
thế,tôi không chịu được…”
Qua đó chứng tỏ quy luật gì ?
Có áp bức thì có đấu tranh
=> Tức nước vỡ bờ


TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

I.Tim hiểu chung:
1.Tác giả :
2.Tác phẩm

:

II.Tim hiểu văn bản:
1.Đọc,tóm tắt:
2.Phân tích:
a.Tình thế của chị Dậu khi bọn tay sai xông Vào nhà:

Nguy ngập,chị lo chồng lại bị trói lần nữa và
chị phải bảo vệ chồng.

b.Tính cách nhân vật cai lệ:
Là tên tay sai chuyên nghiệp, hung bạo,dã thú
sẵn sàng gây tội ác,là hiện thân của bộ mặt tàn
ác, bất nhân của xã hội thực dân phong kiến.
c.Tính cách chị Dậu:
Chị Dậu mộc mạc, hiền dịu vị tha, sống khiêm
nhường, biết nhẫn nhục chịu đựng nhưng hoàn
toàn không yếu đuối trái lại có sức sống mạnh
mẽ,tinh thần phản kháng tiềm tàng, khi bị đẩy
tới đường cùng, chị đã vùng dậy chống trả quyết
liệt, thể hiện thái độ bất khuất, chị tiêu biểu cho
người phụ nữ nông dân Việt Nam.

Qua đoạn trích em hiểu gì về
tính cách nhân vật chị Dậu?


TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

I.Tim hiểu chung:
1.Tác giả :
2.Tác phẩm

:


II.Tim hiểu văn bản:
1.Đọc,tóm tắt:
2.Phân tích:
a.Tình thế của chị Dậu khi bọn tay sai xông Vào nhà:
Nguy ngập,chị lo chồng lại bị trói lần nữa và
chị phải bảo vệ chồng.

b.Tính cách nhân vật cai lệ:
Là tên tay sai chuyên nghiệp, hung bạo,dã thú
sẵn sàng gây tội ác,là hiện thân của bộ mặt tàn
ác, bất nhân của xã hội thực dân phong kiến.
c.Tính cách chị Dậu:
Chị Dậu mộc mạc, hiền dịu vị tha, sống khiêm
nhường, biết nhẫn nhục chịu đựng nhưng hoàn
toàn không yếu đuối trái lại có sức sống mạnh
mẽ,tinh thần phản kháng tiềm tàng, khi bị đẩy
tới đường cùng, chị đã vùng dậy chống trả quyết
liệt, thể hiện thái độ bất khuất, chị tiêu biểu cho
người phụ nữ nông dân Việt Nam.

Qua nhân vật chị Dậu em có
nhận xét gì về những người
nông dân bị áp bức ?
=> Nhẫn nhịn nhưng khi cần
sẵn sàng vùng dậy đấu tranh.
Việc hai tên tay sai thảm bại
trứơc chị Dậu còn có ý nghĩa
gì và chứng tỏ điều gì?
- Xã hội phong kiến sẽ bị lật

đổ bởi sức mạnh đoàn kết của
quần chúng nhân dân mà
trong đó lực lượng nông dân là
đông đảo nhất.


TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngơ Tất Tố)

Câu hỏi thảo
luận
Em có nhận xét gì về nhan đề của
đoạn trích ? Theo em, việc đặt nhan
đề đó có thể hiện được ý nghĩa
của văn bản chưa? Vì sao? Em
hãy phát biểu ý nghĩa của văn
bản.

Thời gian : 3 phút.
Tổ 1,2 : Nhóm 1
Tổ 3,4 : Nhóm 2


TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)


I.Tim hiểu chung:
II.Tim hiểu văn bản:
1.Đọc,tóm tắt:
2.Phân tích:
a.Tình thế của chị Dậu khi bọn tay sai xông Vào nhà:
Nguy ngập,chị lo chồng lại bị trói lần nữa và
chị phải bảo vệ chồng.
b.Tính cách nhân vật cai lệ:
Là tên tay sai chuyên nghiệp, hung bạo,dã thú sẵn sàng gây tội
ác,là hiện thân của bộ mặt tàn ác, bất nhân của xã hộị thực dân
phong kiến.
c.Tính cách chị Dậu:
Chị Dậu mộc mạc, hiền dịu vị tha, sống khiêm nhường, biết
nhẫn nhục chịu đựng nhưng hoàn toàn không yếu đuối trái lại
có sức sống mạnh mẽ,tinh thần phản kháng tiềm tàng, khi bị
đẩy tới đường cùng, chị đã vùng dậy chống trả quyết
liệt, thể hiện thái độ bất khuất, chị tiêu biểu cho người phụ nữ
nông dân Việt Nam.

d.Tấm lòng của nhà văn: ( Giá trị nhân đạo )
-Tố cáo vạch trần bộ mặt của giai cấp thống trị
-Thấu hiểu, cảm thông,yêu thương người nông dân

Thông qua đoạn trích tác
giả muốn chuyển tải đến
chúng ta nội dung gì ?

? Hãy khái quát lại những
nét đặc sắc về nghệ thuật của
đoạn trích?



TIẾT 9 :Văn bản

TỨC NƯỚC VỠ BỜ
(Trích “Tắt đèn”- Ngô Tất Tố)

I.Tim hiểu chung:
II.Tim hiểu văn bản:
1.Đọc,tóm tắt:
2.Phân tích:
a.Tình thế của chị Dậu khi bọn tay sai xông Vào nhà:
Nguy ngập,chị lo chồng lại bị trói lần nữa và
chị phải bảo vệ chồng.
b.Tính cách nhân vật cai lệ:
Là tên tay sai chuyên nghiệp, hung bạo,dã thú sẵn sàng gây tội
ác,là hiện thân của bộ mặt tàn ác, bất nhân của xã hộị thực dân
phong kiến.
c.Tính cách chị Dậu:
Chị Dậu mộc mạc, hiền dịu vị tha, sống khiêm nhường, biết
nhẫn nhục chịu đựng nhưng hoàn toàn không yếu đuối trái lại
có sức sống mạnh mẽ,tinh thần phản kháng tiềm tàng, khi bị
đẩy tới đường cùng, chị đã vùng dậy chống trả quyết
liệt, thể hiện thái độ bất khuất, chị tiêu biểu cho người phụ nữ
nông dân Việt Nam.
d.Tấm lòng của nhà văn: ( Giá trị nhân đạo )
-Tố cáo vạch trần bộ mặt của giai cấp thống trị
-Thấu hiểu, cảm thông,yêu thương người nông dân

•Ý nghĩa văn bản: Với cảm quan nhạy bén, nhà văn

Ngô Tất Tố đã phản ánh hiện thực về sức phản
kháng mãnh liệt chống lại áp bức của những nguời
Nông dân hiền lành,chất phác.

? Hãy khái quát lại những
nét đặc sắc về nghệ thuật của
đoạn trích?