Bài 4. Nguồn gốc vận động, phát triển của sự vật và hiện tượng
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.25 MB, 11 trang )
Bài 4
Nguồn gốc vận động, phát triển
của sự vật hiện tượng
1. Thế nào là mâu thuẫn.
To
và
Vào thời Xuân thu- Chiến quốc của Trung Quốc cổ đại, có một người vừa
nhỏ
Nguồn gốc của từ Mâu Thuẫn.
bán Mâu( Khiên) lại vừa bán Thuẫn( giáo).
Khi rao bán Mâu, anh ta rao rằng:
Mâu đây Mâu đây, ai mua Mâu đi, Mâu của tôi rất chắc, không gì đâm
thủng được!
Hãy lấy những ví dụ
về mâu thuẫn mà em biết
Lát sau, khi rao bán Thuẫn, anh ta lại rao rằng:
trong cuộc sống?
Thuẫn đây Thuẫn đây, ai mua Thuẫn đi, Thuẫn của tôi rất sắc, đâm gì
cũng thủng!
Kể từ đó, Mâu và Thuẫn được dùng để chỉ những khuynh hướng, đặc
điểm, tính chất...trái ngược nhau của sự vật hiện tượng.
Ngày
Bạn Nam và bạn Hằng tranh cãi nhau rất hăng vì bạn Nam
cứ mải chơi không chịu học. Nam nói: Phải chơi cho
đầu óc thoải mái thì mới học được.Nhưng bạn Hằng thì
muốn Nam phải tập trung học tập vì theo bạn, học xong
đã rồi chơi cũng
muộn,
với lại
như thế sẽ không
Hãy chưa
theo dõi
tình huống
sau:
bị mẹ mắng.Hai bạn cãi nhau rất hăng, không ai chịu ai cả.
Đêm
? Giữa hai bạn đang xảy ra vấn đề gì vậy? Nếu thiếu ý kiến
của bạn Nam thì ý kiến của bạn Hằng có tồn tại được không?
Vì sao?
- Quan niệm thông thường:
mâu thuẫn là trạng thái xung đột, chống đối nhau.
Theo quan niệm thông thường,
mâu thuẫn được hiểu như thế nào?
Trong mâu thuẫn thông thường,
nếu thiếu đi một mặt đối lập thì mặt kia
có tồn tại được không?
Mỗi nguyên tử có hai mặt : điện tích (+) và điện tích (-)
Hãy theo dõi các ví dụ sau:
Các nguyên tử
có thể thiếu hạt điện tích âm
hoặc dương được không?
Xã hội phong kiến có 2 giai cấp: địa chủ và nông dân
><
Xã hội phong kiến
có thể thiếu giai cấp địa chủ
hoặc nông dân được không?
><
Nền kinh tế có hai mặt: sản xuất và tiêu dùng
Nền kinh tế có hai mặt: ổn định- khủng hoảng
Nền kinh tế
có thể thiếu sản xuất
hoặc tiêu dùng được không?
Vậy, emNhận
hiểu xét:
thế nào
Em
có
nhận
xét
gì Mác-Lênin:
- Quan niệm
củathuẫn
triếttriết
học
là
mâu
học?
Mỗivề
mâu
thuẫn
baotrên?
gồm hai
những
mâuđều
thuẫn
kháclàbiệt
giữa
mâu thuẫn
triết
học đó
MâuĐiểm
thuẫn
một
chỉnh
thể,
trong
mặt đối lập nhau.
mâulập
thuẫn
thông
thường
là gì?
hai mặtvàđối
vừa
thống
nhất
lại vừa
Hai mặt đó ràng buộc, tác động
đấu tranh với nhau.
và đấu tranh với nhau.
a. Mặt đối lập của mâu thuẫn.
Xã hội có áp bức giai cấp tồn tại những mặt đối lập sau:
Hiểu thế
nào là
mặt đối
lập? Cho
ví dụ?
Xã hội chiếm hữu nô lệ: giai cấp chủ nô
>< giai cấp nô lệ.
Xã hội phong kiến:
giai cấp đại chủ PK >< giai cấp nông dân
Xã hội Tư bản:Hãy theo dõi
giaicác
cấp
>< giai cấp vô sản
vítư
dụsản
sau:
? Các mặt đối lập phát triển theo khuynh hướng nào? Nếu ta lấy
giai cấp chủ nô ghép với giai cấp vô sản có được không?
Tại sao?
Mặt đối lập của mâu thuẫn: là những khuynh
hướng, tính chất, đặc điểm …trái ngược
nhưng ràng buộc lẫn nhau trong mỗi sự vật
hiện tượng.
VD: Nền kinh tế: sản xuất >< tiêu dùng
b. Sự thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập.
- Trong mỗi mâu thuẫn, hai mặt đối lập luôn gắn bó với nhau,
làm
đề tồn tạithống
cho nhau,
tạo thành
sựlậpthống nhất
- Mặttiền
mặt
đốiđộng,
khác, haiSự
mặt đốinhất
lập giữa
này các
luôn
tác
bài tr ừ,
giữa các mặt đối lập.
biểuđấu
hiệntranh
như thế
nào?
gạt bỏ nhau, tạo được
nên
sự
giữa
các mặt đối lập.
Mặt
khác,
các
mặt
đối
lập
Giai
cấp
phong
kiến
bóc
lột,ta lại
đàn
hết
sứctrị.dã man
Điềugiai
gì sẽ
xảy
ra chống
nếu
bỏgiai
đi áp
VD:
sựđịa
đấu chủ,
tranhluôn
của
cấp
bịtheo
trị
cấp
thống
vận
động
xu
hướng
nào?
VD: có quá trình đồng hoá thì quá trình dị hoá mới thực hiện được
một mặt đối lập trong mỗi
Cho víliên
dụ minh
hoạ?
và ngược lại…hai quá trình
gắn
bó với nhau, không ngừng
sựnày
vật hiệnhệ
tượng?
thay thế nhau tạo nên quá trình trao đổi chất của sinh vật.
Nhân dân khởi nghĩa chống phong kiến áp bức, bóc lột
BÀI TẬP
Những câu nào sau đây có ý nói về mâu thuẫn
(khoanh tròn đáp án đúng, có giải thích sơ lược)
a. Con giun xéo lắm cũng quằn
b. Trong họa có phúc, trong phúc có họa
c. Khẩu phật tâm xa
d. Dĩ hoa vi quý
e. Vỏ quýt giay có móng tay nhọn
g. Xanh vỏ đỏ lòng
h. Mền nắn rắn buông
i. Tình trong như đã mặt ngoai còn e
k. Cao nhân tất hữu cao nhân tri
l. Lạt mềm buộc chặt.
