Tải bản đầy đủ (.pdf) (17 trang)
  1. Trang chủ
    2. >>
  2. Cao đẳng - Đại học
    3. >>
  3. Luật

NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT GIAI ĐOẠN LÝ – TRẦN – HỒ

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (367.69 KB, 17 trang )

NHÀ NƯỚC VÀ PHÁP LUẬT GIAI
ĐOẠN LÝ – TRẦN – HỒ
GIAI ĐOẠN CỦNG CỐ VÀ
PHÁT TRIỂN NN TRUNG
ƯƠNG TẬP QUYỀN


NỘI DUNG CẦN NẮM
 LƯỢC

SỬ QUA CÁC TRIỀU ĐẠI
 ĐẶC ĐIỂM TRONG THỂ CHẾ
CHÍNH TRỊ
 ĐẶC THÙ CỦA CÁC HOÀNG ĐẾ


NHÀ LÝ (1010 – 1225)
Trải qua 215 năm với 9 đời vua
 Lý Thái Tổ (1010 – 1028)
 Lý Thái Tông (1028 -1054)
 Lý Thánh Tông (1054 -1072)
 Lý Nhân Tông (1072 – 1127)
 Lý Thần Tông (1128 -1138)
 Lý Anh Tông (1138 – 1175)
 Lý Cao Tông (1176 – 1210)
 Lý Huệ Tông (1211 – 1225)
 Lý Chiêu Tông (1225)


NHÀ LÝ (1010 – 1225)
Lý Thái Tổ: người sáng lập ra triều Lý. Dời đô


từ Hoa Lư  Thăng Long (1010)
 Lý Thái Tông: đặt quốc hiệu Đại Việt (1054)
và là người lập Văn Miếu, rất quan tâm đến
Phật giáo Thảo Đường ở nước ta.
 Lý Nhân Tông: mở khoa thi đầu tiên để chọn
nhân tài (1075) và lập Quốc Tử Giám – trường
đại học đầu tiên của Đại Việt (1076)
 Lý Thần Tông: Ngụ binh ư nông (6 tháng)



NHÀ TRẦN (1225 – 1400)
Trị vì 175 năm với đời 12 vị vua:








Trần Thái Tông (1225 – 1258) Trần Thánh Tông (1258-1278)
Trần Nhân Tông (1279 – 1293) Trần Anh Tông (1293 – 1314)
Trần Minh Tông (1314 – 1329) Trần Hiến Tông (1329 – 1341)
Trần Dụ Tông (1341 – 1369)
Trần Nghệ Tông (1370 – 1372)
Trần Duệ Tông (1372 – 1377) Trần Phế Đế (1377 – 1388)
Trần Thuận Tông (1388 – 1398) Trần Thiếu đế (1398 – 1400)



NHÀ TRẦN (1225 – 1400)
Trần Thái Tông: vị vua đầu tiên triều Trần.
Lên ngôi vẫn giữ quốc hiệu Đại Việt. Đánh
bại quân Nguyên Mông xâm lược I.
 Trần Nhân Tông: anh minh và tài giỏi, anh
hung cứu nước, thắng quân Nguyên –
Mông xâm lược II, III. Ông là thủy tổ của
Phái Thiền Trúc Lâm, Yên Tử



Nhà Hồ (1400 – 1407)
Nhà Hồ trị vì 7 năm qua 2 đời vua
 Hồ Quý Ly (1400): lên ngôi đặt tên nước là
Đại Ngu. Nhường ngôi Hồ Hán Thương, làm
Thái Thượng Hoàng
 Năm 1406, đương đầu với cuộc xâm lược của
quân Minh
 Cuộc kháng chiến thất bại. Hai cha con Hồ
Quý Ly và Hồ Hán Thương bị bắt và đưa sang
TQ (7/1407)



ĐẶC ĐIỂM TRONG THỂ CHẾ CHÍNH TRỊ

 Thể

chế chính trị Lưỡng Đầu chế
 Thể chế NN quân chủ quý tộc thành

thể chế NN quân chủ quan liêu
 Đường lối chính trị thân dân
 Sự ảnh hưởng của Nho Giáo


Thể chế chính trị Lưỡng Đầu chế
Chính quyền của Hai Bà Trưng
 Thời kỳ Hậu Ngô Vương
 Nhà Trần; Triều Hồ
 Mục đích:
- Tránh việc tranh giành quyền lực
- Giúp vua mới làm quen với triều chính
- Ngăn cản sự bồng bột, tha hóa



Thể chế NN quân chủ quý tộc (Lý-Trần)
thành thể chế NN quân chủ quan liêu (Hồ)






Lý: Tầng lớp quý tộc được nắm giữ các chức vụ quan
trọng trong triều đình và trung ương. Phong tước
vương cho các hoàng tử, quan lại cũng có nguồn gốc
con em quý tộc…
Trần: công thất tôn thần được phong cấp thực ấp, thực
hộ, trọng trách chủ chốt, trấn giữ vùng trọng yếu, chỉ

huy quân đội…và hôn nhân nội tộc
Hồ: mở khoa thi chọn nhân tài, tập hợp đội ngũ quan
liêu trung thành với Hoàng đế


Đường lối chính trị thân dân
Mục đích: thu phục lòng dân, củng cố chế độ
vương quyền, chế độ trung ương trung ương
tập quyền, đảm bảo khối đại đoàn kết dân tộc
 Biểu hiện:
 Ra các chiếu chỉ, các quy định
 Giảm thuế khoá, ân xá, đại xá
 Di hành, tịch điền



Sự ảnh hưởng của Nho Giáo
Tư tưởng từ bi, hỷ xã, bác ái, vị tha của đạo
Phật trong đời sống chính trị
 Phật giáo ảnh hưởng to lớn tới đời sống
chính trị
 Tuy nhiên, sự ảnh hưởng đó bị hạn chế.
Nho giáo đã dần dần trở thành học thuyết
chính trị pháp lý
 Kết hợp giữa Nho giáo và Phật giáo



ĐẶC THÙ CỦA CÁC HOÀNG ĐẾ
Các vị vua Lý - Trần – Hồ họ là tầng lớp bình

dân. Do cơ may hoặc do tài năng và thủ đoạn
 thâu tóm chính quyền
 Vua được hình thành bằng triều đình của dòng
tộc vua trước suy tôn  hiện tượng hiếm hoi
 Truyền ngôi đôi khi không tuân theo nguyên tắc
trọng nam và trọng trưởng
 Chức năng tôn giáo và chức năng quân sự



TÌNH HÌNH PHÁP LUẬT
Pháp điển hóa pháp luật – các bộ luật ; tập
hợp hóa pháp luật – các tập luật lệ; các văn
bản đơn hành – chiếu, lệnh
 Lý: Bộ luật thành văn đầu tiên của nước ta
– Bộ Hình thư (Lý Thái Tông – 1042)
 Trần: các bộ Hình thư
 Hồ: các bộ Hình thư



Những quy định trong lĩnh vực hình sự
Nguyên tắc chung:
- Tất cả mọi vi phạm PL đều bị trừng trị bằng
hình phạt
- Nguyên tắc chuộc hình phạt bằng tiền
- Nguyên tắc truy cứu trách nhiệm hình sự liên
đới
 Hình phạt: ngũ hình và các hình phạt khác
 Tội phạm: tội thập ác




Những quy định trong lĩnh vực dân sự
Chế định sở hữu:
- Ruộng đất: Sở hữu NN và sở hữu tư nhân
- Tài sản: chiếm hữu, sử dụng và định đoạt
 Chế định hợp đồng:
- Ruộng đất: văn khế 2 bản gồm bán đứt
(không có quyền đòi lại) và cầm đợ (20 năm)
 Chế định thừa kế: di chúc viết



Những lĩnh vực về hôn nhân và gia đình






Cấm kết hôn giữa gia nô với con gái các quan
chức và lương dân
Chế độ gia trưởng phụ quyền
Cấm cha con, vợ chồng, gia nô không được tố
cáo lẫn nhau
Đàn bà ngoại tình xử cho về với chồng làm nô tì,
được đem bán hay cầm đợ
Vẫn duy trì chế độ nội tộc hôn với những quy
định khắc khe




Tài liệu liên quan

Tài liệu bạn tìm kiếm đã sẵn sàng tải về

Tải bản đầy đủ ngay
×