Bài 25. Sự nhiễm từ của sắt, thép - Nam châm điện
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.52 MB, 17 trang )
Theo quy tắc nắm tay phải, ngón tay cái choãi ra cho biết :
A. Chiều dòng điện chạy qua các vòng dây.
B.BChiều của đường sức từ trong lòng ống dây.
C. Cực từ nam (S) của ống dây.
D. Chiều đường sức từ đi vào ống dây.
Một nam châm điện có thể hút được xe tải nặng hàng chục tấn, trong khi đó chưa có nam châm vĩnh cửu nào có
được lực hút mạnh như vậy. Nam châm điện được cấu tạo ra như thế nào, có gì lợi hơn so với nam châm vĩnh cửu ?
1. Thí nghiệm
a) Bố trí thí nghiệm như hình 25.1
K
Ống dây không có lõi thép (sắt non)
K
Ống dây có lõi thép (sắt non)
K
Ống dây không có lõi thép (sắt non)
K
Ống dây có lõi thép (sắt non)
Quan sát và cho nhận xét về góc lệch của kim nam châm so với trường hợp ống dây không có lõi sắt (thép).
a) Bố trí thí nghiệm như hình 25.1
Ống dây có lõi sắt non
Ống dây có lõi thép
1. Thí nghiệm
b) Bố trí thí nghiệm như hình 25.2
Ống dây có lõi sắt non
C1
Ống dây có lõi thép
Khi ngắt dòng điện qua ống dây, lõi sắt non mất hết từ tính còn lõi thép thì vẫn giữ được từ tính.
So sánh sự nhiễm từ của sắt và thép
Giống
Khác
So sánh sự nhiễm từ của sắt và thép
Giống
Khác
Sau khi đã bị nhiễm từ, sắt non không còn giữ được từ
Sắt, thép khi đặt trong từ trường, đều bị nhiễm từ.
tính lâu dài, còn thép thì giữ được từ tính lâu dài
* Cấu
tạo : Gồm một ống dây dẫn trong có lõi sắt non
C2
* Có thể làm tăng lực từ của nam châm điện tác dụng lên một
vật, bằng cách tăng cường độ dòng điện chạy qua các vòng dây
hoặc tăng số vòng của ống dây (kí hiệu là n)
1A - 22Ω
C3) So sánh các nam châm điện: a và b; c và d; b,d và e nam châm nào mạnh hơn?
NC b mạnh hơn NC a
a)
b)
NC d mạnh hơn NC c
c)
I = 1A
I = 1A
n = 250
n = 500
d)
I = 1A
I = 2A
n = 300
n = 300
NC b mạnh hơn NC e
e)
I = 1A
n = 300
NC d mạnh hơn NC e
C4
Vì khi chạm vào đầu thanh nam châm thì mũi kéo đã bị nhiễm từ và trở thành một nam châm. Mặc khác, kéo làm
bằng thép nên sau khi không còn tiếp xúc với nam châm nữa, nó vẫn giữ được từ tính lâu dài.
C5 Chỉ cần ngắt dòng điện đi qua ống dây của nam châm.
C6
Lợi thế của nam châm điện :
tăng số vòng dây và tăng cường độ dòng điện đi qua ống dây.
là nam châm điện mất hết từ tính.
của nam châm điện bằng cách đổi chiều dòng điện qua ống dây.
- Có thể chế tạo nam châm điện cực mạnh bằng cách
- Chỉ cần ngắt dòng điện đi qua ống dây
- Có thể thay đổi tên từ cực
Việc sử dụng Nam châm điện thay cho các động cơ nhiệt để
vận chuyển hàng hoá (sắt, thép…) trong sản xuất giúp phần
bảo vệ môi trường
Câu 1: Cách nào để một thanh thép bị nhiễm từ ?
A. Hơ trên một ngọn lửa.
B. Cho cọ sát với vải khô.
C. Đặt
lòngđiện
mộtchạy
ống dây
C. Đặt vào trong lòng một
ốngvào
dâytrong
có dòng
qua.có dòng điện chạy qua.
D. Để gần nguồn điện.
Câu 2: Chọn câu không đúng trong các câu sau dây .
A.
B Khi đặt trong từ trường sắt, thép và một số vật liệu từ khác đều bị nhiễm từ.
B. Khi không cho dòng điện chạy qua ống dây nam châm điện vẫn còn từ tính.
C. Dùng nam châm điện trong sản xuất thay cho động cơ nhiệt là một biện pháp
bảo vệ môi trường.
D. Khi tăng cường độ dòng điện chạy qua các vòng dây của nam châm điện thì từ tính của nam châm điện tăng lên .
• Học thuộc ghi nhớ
• Làm các bài tập 25 trang 31 SBT
• Tìm hiểu bài mới: ứng dụng của nam châm
Nam châm và những ứng dụng mang lại cho cuộc sống
Bạn đang sống trong một thế giới mà từ trường nam châm vây phủ khắp xung quanh, những không ai để ý đến nó và cũng không ai nghĩ rằng những thiết bị
công nghệ hiện đại mà chúng ta đang sử dụng đều có từ trường. Bạn hãy thử hình dung cuộc sống mình xem sao nhé.
Chẩn đoán y học hiện đại bằng từ trường nam châm: Kỹ thuật chẩn đoán MRI là kỹ thuật chụp cộng hưởng từ, là một kỹ thuật chuẩn đoán hình hiện đại dùng từ
trường và sóng ra-đi-o.
Các thiết bị điện: hầu hết các thiết bị điện chúng ta đang dùng như máy giặt, máy xay sinh tố, máy ép trái cây, máy bơm…đều sử dụng động cơ có nguồn gốc từ
nam châm điện, sử dụng lực từ trường làm quay trục động cơ.
Ứng dụng nam châm trong ngành giải trí: Các hệ thống loa âm thanh đều sử dụng nam châm có lực từ cực mạnh với một cuộn dây điện bên trong, tín hiệu
điện sẽ chạy qua cuộn dây, tác động vào màng loa tạo thành sóng âm thanh.
Tái chế rác thải: Một trong những loại phế thải được thu gom để tái chế nhiều nhất là sắt, và công cụ để phân loại chúng hiệu quả nhất từ các bãi rác thải là
dùng nam châm. Cũng nhờ đó mà lượng rác thải hàng năm giảm đi 15 lần so với diện tích ban đầu của chúng.
Phát hiện vùng đất mới: Ứng dụng đầu tiên nhất và được sử dụng rộng rãi nhất từ khi nam châm được phát hiện ra là dùng làm la bàn. Cũng nhờ đó mà Châu
Mỹ được phát hiện ra bởi nhà thám hiểm Colombus.
Ứng dụng của nam châm trong cuộc sống có lẽ đã quá rõ ràng và đa dạng, hãy hình dung về một thế giới không có nam châm , không có từ trường có lẽ cuộc
sống của con người không thể nào văn minh tiến bộ như ngày hôm nay.
