SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HÀ NỘI
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI : Một số biện pháp giúp trẻ 4 –5
tuổi nâng cao khả năng cảm thụ văn học
Lĩnh vực/ Môn: Văn học
Cấp học: Mầm non
Năm học: 2016 - 2017
Sáng kiến kinh nghiệm
MỤC LỤC
MỤC LỤC.................................................................................................1
I. ĐẶT VẤN ĐỀ........................................................................................1
1. Tầm quan trọng của vấn đề nghiên cứu..................................................................................1
2. Lý do trọn đề tài.........................................................................................................................1
3. Giới hạn nghiên cứu của đề tài.................................................................................................2
II. Giải quyết vấn đề................................................................................3
1. Cơ sở lý luận.............................................................................................................................3
“Non sông Việt Nam có được trở lên vẻ vang hay không, dân tộc Việt
Nam có bước tới đỉnh vinh quang hay không chính là nhờ phần lớn ở
công lao học tập của các cháu”. Câu nói của Hồ chủ tịch đã đi vào
lòng người tạo ra động lực to lớn cho hàng triệu người dạy và người
học, chính là lễ và văn mà chúng ta phải truyền lại lớp kế cận, cho
những chủ nhân tương lai của đất nước. Đất nước ta trong thời đại
bùng nổ thông tin, buộc chúng ta phải đạt được mục tiêu và quyết
tâm cao, lẽ tất nhiên chúng ta chưa thực hiện được tất cả các kế
hoạch đề ra. Vì vậy nhiệm vụ đó đang chông chờ vào các thế hệ mầm
non chủ nhân tương lai của Đất nước, ưu thế mà ta có được hiện nay
thế hệ trẻ khoẻ mạnh có sự đồng nhất về năng lực và trí tuệ, có tiềm
năng sáng tạo, vì vậy ta phải tin vào thế hệ trẻ tương lai sẽ đứng
vững trên nền truyền thống lịch sử vẻ vang đó. Đảng và Nhà nước ta
đánh giá rất cao về vai trò của giáo dục, đầu tư vào giáo dục là đầu
tư đúng hướng và được coi là quốc sách hàng đầu...............................3
Mục tiêu của công tác chăm sóc giáo dục mầm non phát triển và
hình thành nhân cách cho trẻ qua văn học, trẻ được tiếp xúc với
nhiều bài thơ, truyện, ca dao, đồng dao…từ đó trẻ cảm nhận được
cái hay, cái đẹp trong hành vi, trong cuộc sống, từ đó giáo dục trẻ ý
thức trân trọng sản phẩm văn học của dân tộc mình qua những câu
chuyện, bài thơ, ca dao, đồng dao…trẻ còn nhận ra cái hay, cái dở,
cái tốt, cái xấu… trẻ hiểu được việc gì lên làm và việc gì không lên
làm. Hiểu được điều đó trẻ phải thông qua ngôn ngữ giao tiếp. Trẻ ở
lứa tuổi này, chủ yếu là bắt trước, lên người lớn, giáo viên khi truyền
đạt cho trẻ phải chuẩn xác, sử dụng câu phải đúng, diễn đạt phải
Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ văn học
Sáng kiến kinh nghiệm
mạch lạc ngắn gọn dễ hiểu. Để trẻ hiểu được mình điều mình muốn
nói, đặc biệt cho trẻ làm quen với văn học là cho trẻ hoạt động nhiều
để trẻ phát triển vốn từ và luyện phát âm dạy trẻ nói đúng ngữ pháp.
....................................................................................................................3
2. Cơ sở thực tiễn..........................................................................................................................3
2.1. Thực trạng của việc nghiên cứu.................................................................4
2.2. Đặc điểm của lớp..........................................................................................4
2.3. Đối với giáo viên...........................................................................................5
2.4. Đối với phụ huynh.......................................................................................5
3. Biện pháp giúp trẻ học tốt môn làm quen với văn học.............................................................5
3.1. Tạo môi trường học tập, rèn luyện cho trẻ................................................5
3.2. Dạy trẻ cảm thụ văn học trên tiết học........................................................5
3.3. Giúp trẻ cảm thụ văn học mọi lúc mọi nơi...............................................8
3.4. Giúp trẻ cảm thụ văn học thông qua góc hoạt động thư viện:...............9
3.5. Tạo môi trường cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học:.....................10
3.6. Sử dụng các loại rối trang phục, mô hình học cụ, thu hút sự chú ý của
trẻ.......................................................................................................................10
3.7.Thông qua tuyên truyền phụ huynh.........................................................11
4. Kết quả nghiên cứu..................................................................................................................11
* Chất lượng khảo sát trẻ.................................................................................11
5. Bài học kinh nghiệm................................................................................................................12
PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.......................................................13
1. Kết Luận...................................................................................................................................13
2, Kiến nghị..................................................................................................................................13
HÌNH ẢNH MINH HỌA.......................................................................14
Một số biện pháp giúp trẻ 4-5 tuổi nâng cao khả năng cảm thụ văn học
Sáng kiến kinh nghiệm
Đề tài : Một số biện pháp giúp trẻ 4 – 5 tuổi
nâng cao khả năng cảm thụ văn học
----***---I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Tầm quan trọng của vấn đề nghiên cứu.
Đất nước ta đang trong quá trình CNH-HĐH phát triển mạnh mẽ, công
tác giáo dục luôn được Đảng và nhà nước coi trọng hàng đầu cho sự nghiệp
xậy dựng và phát triển của xã hội. Chính vì thế chất lượng giáo dục luôn
được nâng cao và cải tiến kịp với nền giáo dục thế giới, muốn năng cao chất
lượng giáo dục thì giáo viên phải luôn tìm tòi nghiên cứu, năng cao trình độ
chuyên môn nghiệp vụ, năng lực sư phạm. Tùy theo mỗi độ tuổi mà giáo dục
khác nhau, do đặc điểm của lứa tuổi nên việc giáo dục học sinh mẫu giáo
được tiến hành theo phương châm “ Học mà chơi, Chơi mà học” sẽ giúp trẻ
phát triển trí tuệ, óc sáng tạo, nhân cách con người...sẽ giúp trẻ phát triển trí
tuệ, óc sáng tạo nhân cách con người. Các tác phẩm văn học cũng vậy nó là
món ăn tinh thần không thể thiếu đối với trẻ thơ, nhất là lứa tuổi mẫu giáo.
Nó đem lại cho trẻ những hiểu biết đầu tiên về cuộc sống xung quanh.
Vì vậy việc đem tác phẩm văn học đến cho trẻ là một việc rất quan
trọng và cần thiết đối với trẻ mẫu giáo, quá trình tiếp thu văn học phải từ dễ
đến khó, từ dơn giản đến phức tạp, để từ đó trẻ bộc lộ khả năng cảm thụ văn học
của mình. Khả năng cảm thụ đó là sự phát triển trực tiếp của trẻ về các lĩnh vực:
Nhận thức – ngôn ngữ - tình cảm xã hội. Tuy nhiên khi đưa tác phẩm đến cho trẻ
đòi hỏi người giáo viên phải có những suy nghĩ sáng tạo và lựa chọn những tác
phẩm hay phù hợp với lứa tuổi, có ý nghĩa giáo dục trẻ để từ đó đưa ra những
phương pháp, biện pháp thích hợp nhằm giúp trẻ phát triển tốt khả năng cảm thụ
tác phẩm văn học.
2. Lý do trọn đề tài.
Dạy trẻ cảm thụ văn học là một trong những nội dung quan trọng trong việc
phát triển toàn diện cho trẻ. Trẻ được cảm thụ văn học chính là hình thành ở trẻ
những tình cảm đạo đức tốt đẹp, những cảm xúc thẫm mỹ, phát triển trí tưởng
tượng như: Lòng yêu thiên nhiên ở quả, cây hoa lá, lòng kính trọng yêu
thương gần gũi và giúp đỡ những người thân xung quanh trẻ như ông bà, bố mẹ, cô
giáo, anh chị em.
Chúng ta đã thực hiện chuyên đề cho trẻ làm quen TPVH- LQCV rất nhiều
năm qua, giáo viên đã thực sự có nhiều đầu tư vào việc nâng cao các phương pháp,
hình thức cho trẻ LQTPVH đã chú trọng nhiều đến việc đọc, kể diễn cảm và dạy trẻ
kể lại chuyện, kể sáng tạo dưới nhiều hình thức đa dạng và phong phú. Bên cạnh đó
vẫn còn một số giáo viên khả năng còn cảm nhận các tác phẩm văn thơ chuyện còn
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
1
Sáng kiến kinh nghiệm
hạn chế giọng đọc và cách phối hợp ánh mắt, cử chỉ, điệu bộ, minh họa chưa bộc lộ
cảm xúc hấp dẫn cuốn hút trẻ, phương pháp lồng ghép tích hợp chưa linh hoạt sáng
tạo kết quả trên trẻ chưa cao, trẻ chưa thực sự say mê, hào hứng, sử dụng đồ dùng
dạy học chưa có khoa học, dẫn đến giờ học trẻ ít tập trung chú ý hiệu quả trên tiết
học chưa cao. Còn trong các giờ chơi, các buổi sinh hoạt thì còn hạn chế.
Đối với nghành giáo dục yêu cầu trẻ “học mà chơi, chơi mà học” thông qua
các tác phẩm văn học trẻ tiếp nhận các kiến thức của tuổi mình một cách nhẹ
nhàng, gần gũi hơn. Nó đem lại cho trẻ những hiểu biết đầu tiên về cuộc sống xung
quanh. Văn học nuôi dưỡng và phát triển ở trẻ trí tưởng tượng, sáng tạo nghệ thuật.
Vì vậy việc đem tác phẩm văn học đến cho trẻ là một việc rất quan trọng và cần
thiết. Đối với trẻ mẫu giáo, quá trình được tiếp xúc với tác phẩm văn học phải từ dễ
đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, để từ đó trẻ bộc lộ khả năng cảm thụ văn học
của mình. Khả năng cảm thụ đó là sự phát triển trực tiếp của trẻ về các lĩnh vực:
Nhận thức - ngôn ngữ - tình cảm xã hội. Tuy nhiên khi đưa tác phẩm đến cho trẻ
đòi hỏi người giáo viên phải có những suy nghĩ sáng tạo và lựa chọn những tác
phẩm hay phù hợp với lứa tuổi, có ý nghĩa giáo dục trẻ để từ đó đưa ra những
phương pháp, biện pháp thích hợp nhằm giúp trẻ phát triển tốt khả năng cảm thụ
tác phẩm văn học. Chính vì vậy tôi chọn đề tài “ Một số biện pháp giúp trẻ 45 tuổi Nâng cao cảm thụ văn học”
3. Giới hạn nghiên cứu của đề tài
khi nghiên cứu đề tài do thời gian và điều kiện không cho phép nên tôi
chỉ nghiên cứu về “Một số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi Nâng cao cảm thụ văn
học”
Do thời gian không cho phép nên tôi chỉ đi sâu vào nghiên cứu “Một
số biện pháp giúp trẻ 4- 5 tuổi Nâng cao cảm thụ văn học”, tại lớp 4-5 tuổi
nơi tôi đang công tác và giảng dạy.
-Từ ngày 15/11/2016 đến 30/12/2016 nghiên cứu đề tài.
-Từ ngày 20/1/2017 đến 20/4/2017 hoàn thành đề tài.
-Từ ngày 20/4/2017 nộp đề tài.
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
2
Sáng kiến kinh nghiệm
II. Giải quyết vấn đề
1. Cơ sở lý luận
“Non sông Việt Nam có được trở lên vẻ vang hay không, dân tộc Việt Nam có
bước tới đỉnh vinh quang hay không chính là nhờ phần lớn ở công lao học tập
của các cháu”. Câu nói của Hồ chủ tịch đã đi vào lòng người tạo ra động lực to
lớn cho hàng triệu người dạy và người học, chính là lễ và văn mà chúng ta phải
truyền lại lớp kế cận, cho những chủ nhân tương lai của đất nước. Đất nước ta
trong thời đại bùng nổ thông tin, buộc chúng ta phải đạt được mục tiêu và quyết
tâm cao, lẽ tất nhiên chúng ta chưa thực hiện được tất cả các kế hoạch đề ra. Vì
vậy nhiệm vụ đó đang chông chờ vào các thế hệ mầm non chủ nhân tương lai
của Đất nước, ưu thế mà ta có được hiện nay thế hệ trẻ khoẻ mạnh có sự đồng
nhất về năng lực và trí tuệ, có tiềm năng sáng tạo, vì vậy ta phải tin vào thế hệ
trẻ tương lai sẽ đứng vững trên nền truyền thống lịch sử vẻ vang đó. Đảng và
Nhà nước ta đánh giá rất cao về vai trò của giáo dục, đầu tư vào giáo dục là đầu
tư đúng hướng và được coi là quốc sách hàng đầu.
Mục tiêu của công tác chăm sóc giáo dục mầm non phát triển và hình thành
nhân cách cho trẻ qua văn học, trẻ được tiếp xúc với nhiều bài thơ, truyện, ca
dao, đồng dao…từ đó trẻ cảm nhận được cái hay, cái đẹp trong hành vi, trong
cuộc sống, từ đó giáo dục trẻ ý thức trân trọng sản phẩm văn học của dân tộc
mình qua những câu chuyện, bài thơ, ca dao, đồng dao…trẻ còn nhận ra cái
hay, cái dở, cái tốt, cái xấu… trẻ hiểu được việc gì lên làm và việc gì không lên
làm. Hiểu được điều đó trẻ phải thông qua ngôn ngữ giao tiếp. Trẻ ở lứa tuổi
này, chủ yếu là bắt trước, lên người lớn, giáo viên khi truyền đạt cho trẻ phải
chuẩn xác, sử dụng câu phải đúng, diễn đạt phải mạch lạc ngắn gọn dễ hiểu. Để
trẻ hiểu được mình điều mình muốn nói, đặc biệt cho trẻ làm quen với văn học
là cho trẻ hoạt động nhiều để trẻ phát triển vốn từ và luyện phát âm dạy trẻ nói
đúng ngữ pháp.
2. Cơ sở thực tiễn.
Văn học là môn rất quan trọng đối với trẻ mầm non, là phương tiện phát triển
ngôn ngữ cho trẻ có đủ vốn từ để nói năng lưu loát, diễn đạt gãy gọn biết sữ dụng
từ đúng lúc, đúng chỗ, không những thế mà việc dạy trẻ làm quen với những từ ngữ
nghệ thuật như từ tượng hình, từ tượng thanh giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, óc
quan sát, khả năng tư duy độc lập trong suy nghĩ. Thông qua nội dung các tác phẩm
giáo dục trẻ biết yêu quý người hiền lành, biết ơn và kính yêu ông bà, bố mẹ, anh
chị, bạn bè, biết nhường nhịn em nhỏ. Xuất phát từ những vai trò cụ thể đó cho nên
hoạt động nâng cao cảm thụ văn học cho trẻ là một phần không thể thiếu trong
trương trình chăm sóc giáo dục trẻ. Hoạt động này nhằm dẫn dắt, hướng dẫn trẻ
cảm nhận những giá trị nội dung, nghệ thuật phong phú trong tác phẩm, khơi gợi ở
trẻ sự rung động, hứng thú dối với văn học, có ấn tượng về những hình tượng nghệ
thuật, cái hay cái đẹp của tác phẩm và thể hiện sự cảm nhận đó qua các hoạt động
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
3
Sáng kiến kinh nghiệm
mang tính chất văn học nghệ thuật như đọc thơ. Kể chuyện, chơi trò chơi đóng
kịch; Cao hơn là tiến tới sáng tạo ra những vần thơ, câu chuyện theo tưởng tượng
của mình, góp phần hình thành và phát triển toàn diện nhân cách trẻ. Trong mỗi tác
phẩm văn học, thề giới mới của cuộc sống thực tại bao gồm thiên nhiên, xã hội, con
người được diển tả, biểu đạt, truyền đạt trong những hình thức đa dạng độc đáo.
Văn học nói về thế giới loài vật, cỏ cây, hoa lá, mọi hiện tượng thiên nhiên, vủ trụ
mà trẻ nhìn thấy được, cũng nói về những gì gần gũi trong môi trường sống của trẻ
như làng quê, cánh đồng, dòng sông, phiên chợ, lớp học, khu phố,…Qua tác phẩm
văn học, trẻ bắt đầu nhận ra trong xã hội những mối quan hệ, những tình cảm gia
đình, tình bạn tình cô cháu,…Trẻ cũng dần nhận ra có một xã hội ràng buộc con
người với nhau trong lịch sử đấu tranh cách mạng, trong tình làng nghĩa xóm. Văn
học có thể cần đề cặp đến những lực lượng siêu nhiên như thần linh, ông bụt, cô
tiên, phù thủy, quỷ sứ và cả những phép màu còn tồn đọng trong tâm thức dân tộc..
Qua tác phẩn văn học, trẻ quen dần tính chất nhiều ý nghĩa và tinh luyện của ngôn
ngữ văn hoá, dần dần tiến tới hiểu được nghĩa thực đến nghĩa bóng, từ nghĩa văn
cảnh đến ý tưởng nhà văn muốn truyền đạt. Khả năng cảm thụ văn học giúp cho trẻ
mở rộng nhận thức, phát triển trí tuệ, giáo dục đạo đức, giáo dục thẩm mĩ, phát
triển ngôn ngữ, phát triển ở trẻ hứng thú “đọc sách” kỹ năng đọc và kể tác phẩm
2.1. Thực trạng của việc nghiên cứu.
Tôi là một giáo viên phụ trách lớp mẫu giáo nhỡ gồm 25 cháu.
* Thuận lợi.
Ban Giám Hiệu luôn quan tâm sau sát, giúp đỡ tạo điều kiện cho cô và trẻ có
đủ dụng cụ phục vụ cho các hoạt động, trường có nề nếp trong mọi hoạt động.
Trường trang bị đầy đủ các trang thiết bị nghe nhìn hiện đại: Tivi màn hình
lớn, vi tính, đầu đĩa, đài, vi tính với sự phong phú về cả số lượng cũng như các loại
sách truyện dành cho các con
Lớp được trang bị cơ sở vật chất đày đủ, có đủ các góc cho trẻ hoạt động,bố trí
các góc phù hợp, lễ lấy đồ dùng, tạo nhiều thuận lợi cho trẻ chơi, Giáo viên nắm
vững phương pháp tổ chức các hoạt động. Phụ huynh luôn quan tâm, ủng hộ tạo
mọi điều kiện hỗ trợ về đồ dùng đồ chơi, học liệu trong các góc chơi.
* Khó khăn.
Bên cạnh các trẻ nhút nhát còn có một số trẻ quá hiếu động nên ảnh hưởng
đến quá trình cảm thụ tích cực của trẻ
2.2. Đặc điểm của lớp.
Năm học 2016 – 2017 tôi được phân công vào nhóm lớp mẫu giáo 4- 5
tuổi. Với số cháu là 25 cháu, trong đó có 12 cháu nữ, 13 cháu nam, với độ
tuổi đồng đều, 100% trẻ ngoan ngoãn, mạnh dạn, hồn nhiên, đạt yêu cầu về
thể chất, phát triển nhận thức, phát triển ngôn ngữ và tình cảm xã hội, cảm
thụ được cái hay cái đẹp trong cuộc sống xung quanh trẻ, đó là một thuận lợi
để tôi tìm ra biện pháp nâng cao khả năng cảm thụ văn học cho trẻ 4 – 5 tuổi
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
4
Sáng kiến kinh nghiệm
2.3. Đối với giáo viên.
Là một giáo viên có tinh thần và đầy lòng nhiệt tình, yêu nghề mếm trẻ
bản thân tôi đã xác đinh mục đích, ý nghĩa tầm quan trọng của việc nân cao
khả năng cảm thụ văn học cho trẻ qua các thể loại đọc thơ, đồng dao, ca dao,
truyện, để tìm ra các giải pháp hữu ích nhất.
2.4. Đối với phụ huynh.
Sự quan tâm của gia đình dành cho các cháu là không đồng đều, 100%
phụ huynh là nông thôn. Hiện nay trong thời buổi kinh tế thị trường, mọi
người lo làm ăn kiếm sống, thời gian các bậc cha mẹ gần gũi trò chuyện với
trẻ còn rất ít. Chình vì tôi muốn nâng cao khả năng cảm thụ văn học để phát
triển ngôn ngữ, vốn từ cho trẻ, qua việc luyện cho trẻ ngôn ngữ mạch lạc, thể
hiện qua việc thực hiện nhiệm vụ dạy trẻ đối thoại giữa trò chơi và đối thoại
qua bộ môn là quen làm quen văn học thể loại truyện kể, đọc thơ, đồng dao,
ca dao. nhiệm vụ phát triển ngôn ngữ, vốn từ được thể hiện ở mọi lúc mọi
nơi trong sinh hoạt hàng ngày của bé. Đối với lớp tôi đang phụ trách 4-5
tuổi, tiếp tục dạy trẻ làm quen với văn học để dạy trẻ kể lại các tác phẩm văn
học, kể có trình tự, đọc thơ có diễn cảm, vì trẻ phải được dạy ở mọi lúc mọi
nơi phải kết hợp giữa cô giáo và phụ huynh để đạt được hiệu quả cao nhất
cho trẻ.
3. Biện pháp giúp trẻ học tốt môn làm quen với văn học.
3.1. Tạo môi trường học tập, rèn luyện cho trẻ.
Tôi luôn tận dụng diện tích phòng học, chú ý sắp xếp các dụng cụ đội
hình để tạo môi trường học thoả mái cho trẻ.
Khi thực hiện các hoạt động làm quen với văn học.
VD: Như thể loại kể chuyện, trọng tâm là dạy kể truyện sáng tạo thì tôi
luôn tận dụng không gian lớp học để trưng bày các dụng cụ kể chuyện như
sân khấu, sắp đặt tranh và các con rối sao cho rễ sử dụng, kích thích trẻ tính
cực hơn, bản thân tôi trước khi tổ chức hoạt động cũng phải luyện đọc, giọng
kể, cách sử dụng tranh, sách tranh, con rối, mô hình để giúp trẻ cảm thụ
được tác phẩm văn học đó là một cách tốt nhất.
3.2. Dạy trẻ cảm thụ văn học trên tiết học
Muốn trẻ cảm thụ tốt các tác phẩm văn học trước hết cô giáo cần nắm bắt
được khả năng của trẻ như khả năng chú ý, tiếp thu bài của trẻ trong hoạt động làm
quen với tác phẩm văn học giáo viên đứng cùng lớp tổ chức. Qua quá trình giảng
day tôi khảo sát khả năng cảm thụ văn học của trẻ thông qua việc kể cho trẻ nghe
một câu truyện, hoặc đọc cho trẻ nghe một bài thơ ngắn. Sau đó cho từng trẻ nói lại
nội dung câu chuyện, bài thơ. Kết quả đạt như sau:
+ 60% trẻ nhớ và nói được nội dung câu truyện , bài thơ.
+ 40% trẻ chỉ nhớ một phần nội dung câu truyện, bài thơ.
Hay tôi có thể hỏi trẻ những câu hỏi thật gần với trẻ như:
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
5
Sáng kiến kinh nghiệm
- Con thích nhân vật nào? Vì sao?
- Con thích nhât câu thơ nào? Vì sao?
- Con thấy tình tiết nào, phần nào, hay câu từ nào mà con thấy ấn
tượng( thích ) nhất? Vì sao?
Qua câu trả lời của trẻ tôi có thể nắm bắt được sự cảm nhận của trẻ với các
tác phẩm văn học như thế nào. Và tôi đã phát hiện ra khả năng cảm thụ văn học
còn chậm của nhiều trẻ trong lớp tôi như: cháu Nhật Minh, Bảo Lan, Trung kiên,
Gia thịnh, Phúc An... Từ đó tôi sẽ có các biện pháp phù hợp hơn trong giờ dạy của
mình
Sau đó phải biết lựa chọn các tác phẩm có nhiều giá trị nghệ thuật cho trẻ
cảm nhận. Tôi thấy trên thực tế hiện nay giáo viên mầm non đang được khuyến
khích sáng tác ra các câu chuyện bài thơ để dạy trẻ, điều này cũng tốt tôi không hề
phản đối tuy nhiên không phaỉ ai cũng có thể sáng tác tốt.Chính vì vây phải lựa
chọn thật kĩ trước khi dạy trẻ.Nếu là một tác phẩm để trẻ cảm nhận ta nên chọn các
tác phẩm đã được chuyên môn đánh giá cao. Ta có nhiều cách lựa chọn. Chẳng hạn
với tác phẩm có nhiều giá trị cảm thụ cao về ngôn từ ta hướng trẻ về những từ hay
ý đẹp trong tác phẩm
VD : Có những tác phẩm ta cho trẻ cảm nhận nhiều hơn về mặt nhịp điệu, âm
vần
VD : Hay có những tác phẩm ta cho trẻ thấy được nội dung rất hay
VD: Khi đã chọn được tác phẩm hay lúc đó ta mới có các hình thức giúp trẻ
cảm nhận cho phù hợp
Để tiết học đạt kết quả cao thì trước hết người giáo viên phải xác định rõ
mục đích , yêu cầu của tác phẩm và phải thuộc tác phẩm. Từ đó đưa ra nội dung
giáo dục phù hợp với cốt truyện, phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Bên cạnh đó giáo
viên phải chú ý đến giọng kể của mình, kể diễn cảm, đúng ngữ điệu của từng nhân
vật trong truyện, thể hiện nét mặt cử chỉ, tư thế phù hợp với diễn biến của câu
truyện thì mới thu hút sự chú ý của trẻ. Giọng đọc, giọng kể của cô nhịp nhàng,
đúng nhịp điệu sẽ giúp trẻ hiểu sâu sắc hơn về nội dung bài thơ, câu truyện và khả
năng cảm thụ văn học của trẻ cũng được nâng cao.
Muốn cho trẻ làm quen với một tác phẩm văn học ( dù là một câu chuyện
hay một bài thơ) thì người giáo viên phải luôn dành thời gian để đọc tác phẩm
nhiều lần. Vì vậy khi tôi dạy về văn học, tôi tin rằng mình cũng đã phần nào góp
phần nâng cao khả năng cảm thụ tác phẩm văn học của trẻ. Điều mà tôi đặc biệt
chú ý trong các tiết học là phải đưa ra nhiều hình thức cho trẻ làm quen với tác
phẩm văn học. Để hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học, dù là thơ hay
truyện, muốn đạt kết quả cao thì việc đầu tiên giáo viên phải chuẩn bị tốt đồ dùng
dạy học, đồ dùng đẹp hấp dẫn sẽ thu hút sự chú ý của trẻ.
Trước đây giáo viên thường sử dụng tranh minh hoạ làm đồ dùng chính
trong hoạt động cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học.
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
6
Sáng kiến kinh nghiệm
Song với hình thức đổi mới hiện nay, thời đại CNTT nên việc ứng dụng CNTT
vào bài giảng mang lại kết quả rất cao.Biện pháp này luôn gây sự chú ý, tò mò cho
trẻ . Vì vậy giáo viên nên đưa CNTT vào giảng dạy để mang lại kết quả cao. Đơn
giản là các hình ảnh đưa lên máy sử dụng các hiệu ứng, màu sắc phù hợp cũng đã
gây sự chú ý của trẻ. Những giáo viên có khả năng sử dụng máy tính thành thạo
hơn họ có thể chuyển các bức tranh có sẵn của bài thơ, câu chuyện thành đoạn
phim hoạt hình, hay ta có thể đưa đoạn phim quay sẵn phù hợp với nội dung như
thế rất thu hút và gây hưng thú hơn cho trẻ.
VD: Với câu chuyện “Cáo, Thỏ và Gà Trống” tôi đã xây dựng đoạn phim
hoạt hình về nội dung câu chuyện, ngoài ra tôi còn làm đoạn phim về các con vật
kết hợp với nhạc đệm rất hứng thú làm cho trẻ dễ nhớ nội dung truyện và thấy được
nét đặc trưng của các nhân vật.
Trong tất cả các tác phẩm văn học mà tôi định đưa ra cho trẻ cảm nhận
tôi luôn xác định chuẩn giọng đọc, giọng kể cho câu chuyện,bài thơ đó, giọng dặc
trưng cho từng nhân vật, từng tình huống trong truyện.Và khi kể, đọc cho trẻ nghe
hay khi đã hướng dẫn trẻ đọc, kể tôi cố gắng giúp trẻ nhận ra, nhớ được sắc thái cơ
bản trong giọng kể, lời thuật, phân biệt ngữ điệu lời nói các loại nhân vật, giúp trẻ
nhận ra ngôn ngữ đời thường (khẫu ngữ) và ngôn ngữ thơ giàu nhạc tính. Qua tác
phẩn văn học, trẻ quen dần tính chất nhiều ý nghĩa và tinh luyện của ngôn ngữ văn
hoá, dần dần tiến tới hiểu được nghĩa thực đến nghĩa bóng, từ nghĩa văn cảnh đến ý
tưởng nhà văn muốn truyền đạt.
* Sử dụng nghệ thuật múa rối:
Việc sử dụng rối trong tiết học gây được sự chú ý, tò mò của trẻ tạo điều kiện
cho trẻ tiếp cận với nghệ thuật múa rối, một môn nghệ thuật truyền thống của dân
tộc.
Với câu truyện “Chú thỏ thông minh” tôi sử dụng mô hình sân khấu là một
khu đầm lầy nhỏ, có hoa, cỏ, cây….. nhân vật trong truyện được cách điệu hoá, thỏ
mặc quần áo, di bằng 2 chân… Khi tôi dạy, tôi dùng cánh tay lồng vào con rối, điều
khiển con rối bằng ba ngón tay: ngón cái, trỏ, giữa sao cho những cử chỉ phù hợp
với lời thoại trong truyện… Nhờ việc sử dụng nghệ thuật rối trong tiết học mà số
trẻ có khả năng cảm thụ tác phẩm văn học đạt cao, đa số trẻ nhớ được nội dung câu
truyện, lời thoại của các nhân vật trong truyện và qua đó trẻ biết nhận xét đánh giá
tính cách của nhân vật trong truyện như ai là người xấu? Ai là người tốt.
* Trò chơi đóng kịch:
Là hoạt động giúp trẻ phát triển trí nhớ và giáo dục trẻ tinh thần tập thể. Qua
hoạt động đóng kịch trẻ truyền đạt lại nội dung câu truyện, làm sống lại tâm trạng,
hành động ngôn ngữ hội thoại của các nhân vật trong truyện, đồng thời trẻ biết thể
hiện tình cảm và đánh giá các nhân vật trong truyện. Khi đóng kịch trẻ dễ dàng
nắm được nội dung, ý nghĩa của tác phẩm, nắm được tính liên tục của câu truyện,
điều này góp phần đẩy mạnh sự phát triển tư duy, cảm thụ tác phẩm một cách sâu
sắc ở trẻ. Để đạt được điều đó thì trước khi cho trẻ đóng kịch giáo viên phải cho trẻ
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
7
Sáng kiến kinh nghiệm
ôn lại nội dung câu truyện và đàm thoại với trẻ về nội dung. Giúp trẻ hiểu sâu hơn
về nội dung truyện và lời thoại của các nhân vật trong truyện. Để từ đó trẻ biết thể
hiện những sắc thái khác nhau về ngữ điệu, tính cách tâm trạng của các nhân vật
trong truyện. Nhằm giúp trẻ phân biệt được giọng điệu lời nói của các nhân vật.
Qua đó trẻ khắc hoạ được tính cách nhân vật.Để trẻ nhớ được ngôn ngữ, lời thoại
của các nhân vật trong truyện để đóng kịch thì trước hết cho trẻ nhắc lại lời thoại
của nhân vật sau đó cho trẻ đóng vai theo tổ hoặc nhóm.
VD : trong truyện “Cáo thỏ và gà trống” tôi cho mỗi 1 trẻ lđóng là 1 nhân
vật để trẻ tự thể hiện hành động, điệu bộ của nhân vật cho quen và thành thạo. Sau
đó phân vai cho từng trẻ theo vai của các nhân vật trong truyện và cho trẻ nhắc lại
lời thoại của nhân vật trong truyện mà trẻ sẽ đóng. Lúc này cô giáo là người dẫn
truyện và trẻ tự diễn theo nội dung câu truyện. Khi trẻ diễn xong lên cho trẻ tự nhận
xét về vai diễn của mình, của bạn, từ đó trẻ xác định được thái độ của trẻ đối với
nhân vật trong truyện là yêu hay ghét, lên và không lên học tập ai. ( Hình ảnh 1)
Trò chơi đóng kịch thực sự giúp trẻ cảm nhận tác phẩm văn học một cách
sâu sắc và để đạt được điều đó thì việc trang trí sân khấu và hoá trang cho trẻ rất
quan trong, với câu truyện “3 chú Lợn” tôi làm sân khấu có màn che, rồi trang trí
cảnh phù hợp với câu truyện. Bên cạnh việc làm mô hình sân khấu thì việc hoá
trang cho trẻ đóng kịch cũng rất cần thiết. Với nhân vật “3 chú Lợn” tôi cho trẻ mặc
mặt nạ hình con lợn, bao tay và giầy hình chân con lợn và áo quần màu sắc khác
nhau phù hợp với tính cách của từng nhân vật. Việc hoá trang và bố trí sân khấu
phù hợp, trang phục đẹp sẽ giúp trẻ tự tin khi nhập vai tạo cho trẻ hứng thú hơn với
từng vở diễn.
3.3. Giúp trẻ cảm thụ văn học mọi lúc mọi nơi
* Hoạt động ngoài trời:
Hoạt động ngoài trời cũng cần cho trẻ làm quen với văn học: Trẻ được cùng cô
và các bạn đọc thơ, đọc đồng dao ( Cô giáo lưu ý hướng trẻ đọc thật diễn cảm theo
nội dung và nhịp điệu của tác phẩm), trẻ được ngồi dưới tán cây nghe cô kể các câu
chuyện cổ tích, những câu chuyện gắn với cuộc sống hàng ngày của các con…
Qua hoạt động dạo chơi này cô giáo còn có thể cung cấp cho trẻ nhiều từ ngữ
và trẻ có thể kể về cảnh vật cây cối xung quanh. ( Hình ảnh 2)
Ôn luyện mọi lúc mọi nơi cũng là biện pháp giúp trẻ ổn định, thông qua
cách hoạt động tổ chức ngày hội, ngày lễ, tổ chức cho trẻ hoạt động đọc thơ,
kể chuyện, đóng kịch theo một chương trình biểu diễn văn nghệ mà 100% trẻ
được tham gia nhằm giúp trẻ hứng thú với bộ môn làm quen với văn học với
các thể loại, thơ, truyện, đồng dao, ca dao cho trẻ.
VD: Ngày 8/3 trẻ biết đọc thơ “bó hoa tặng cô” hay 22-12 trẻ biết kể
truyện sáng tạo về các chú bộ đội, hay ngày 19/5 trẻ biết đọc các bài thơ nói
về Bác Hồ, hoặc hội thi bé kể chuyện đọc thơ hay.
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
8
Sáng kiến kinh nghiệm
Dạy trẻ kể về những sự vật hiện tượng xung quanh cuộc sống hàng
ngày, những điều đã biết, tưởng tượng… trẻ phải tự lựa trọn nội dung, hình
thức, ngôn ngữ, sắp sếp chúng theo một trình tự nhất định.
Tôi chủ yếu tập cho trẻ kể, đọc theo dạng.
VD: Kể chuyện miêu tả.
- Miêu tả hiện tượng thời tiết, thời gian, trời âm u, mây đen, gió thổi
mạnh, trời sắp mưa.
* Hoạt động góc:
Dạy cho trẻ kể chuyện. đọc thơ theo tự giác không ngừng phát triển
ngôn ngữ độc thoại nên cho trẻ nói đúng ngữ pháp tư thế tác phong khi trẻ
nói và phát triển các cơ quan cảm giác. Bời vì trẻ quan sát tốt miêu tả tốt.
Mục đích nhằm phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ phát triển tư duy lôgíc,
khả năng quan sát, tự tập trung đồ chơi.
Chuẩn bị: Chọn đồ dùng đồ chơi phải đẹp hấp dẫn về hình thức để làm
cho trẻ hứng thú, rung động khi kể, chọn đồ chơi vật thật như, gương lược,
khăn, chén, ly, cốc, gia súc, gia cầm, thực vật, chọn tranh nên chọn tranh có
mầu sắc, đặc điểm , cách chơi cách sử dụng.
VD: Búp bê của cô là người anh nhé, còn của con là gì?
Khi cho trẻ đọc thơ hay kê truyện tôi thường nhắc trẻ phải đứng
quay mặt về phái các bạn giọng phải rõ ràng, tốc độ hợp lý, nếu trẻ đọc sai
hay ngọng cô để trẻ đọc song rồi mới sửa.
Dạy trẻ đọc thơ, kể truyện theo trí nhớ. Mục đích: Phát triển ngôn ngữ
mạch lạc ghi rõ mẫu câu cần luyện, chọn đề tài phù hợp với nhận thức kinh
nghiệm của mình.
VD: Ngày mai là ngày cuối tuần các con ở nhà làm gì? Các con chú ý
những việc làm hoặc đi như thế nào? Con nào hãy nói lại cho cô nghe. Tôi
chọn hình thức cả lớp tham gia sau đó cá nhân.
Dạy trẻ kể chuyện sáng tạo bằng những đồ dùng, đồ chơi con vật
có sẵn trong góc. ( Hình ảnh 3)
3.4. Giúp trẻ cảm thụ văn học thông qua góc hoạt động thư viện:
Ngoài những giờ học, hoạt động trong góc, trẻ còn thường xuyên hoạt động
trong góc thư viện vào các giờ đón trả trẻ bởi nơi đây vó nhiều loại sách, đồ dùng,
đồ chơi phong phú, đa dạng. Thư viện giúp trẻ học bằng chơi, chơi mà học rất có
kết quả. Trong những năm qua, nhà trường đầu tư ở góc nhiều loại sách từ nhà trẻ
đến lớp mẫu giáo theo chủ đề, chủ điểm phục vụ nội dung chương trình giáo dục
của ngành mầm non. Đây là môi trường phong phú giúp trẻ làm quen với việc “đọc
sách” từ tuổi mầm non. Bước đầu hình thành cho trẻ có một số kỹ năng “đọc viết”
chuẩn bị điều kiện để trẻ vào học phổ thông.
Những bộ tranh mẫu giáo, truyện tranh chữ to, thơ chữ to, tạp chí, hoạ báo
đều có hình ảnh minh hoạ. Về truyện thì có truyện cổ tích kể theo tranh, truyện dân
gian Việt Nam, truyện kể sáng tạo. Những bài thơ, ca dao, đồng dao cùng các
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
9
Sáng kiến kinh nghiệm
nguồn tài liệu được chọn lựa phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ và các nội
dung sách có liên quan đặc thù văn hoá địa phương. Sách là một phần trong đồ
dùng đồ chơi cho trẻ: sách giúp trẻ làm quen môi trường chung quanh, làm quen
với tạo hình, với toán, với chữ viết…
Trẻ có thể tự làm sách truyện từ tranh ảnh do trẻ tự vẽ hoặc sưu tầm . Trẻ kể
chuyện theo tranh về các loại thực phẩm, món ăn cách chế biến. Bộ tranh lô tô giúp
trẻ kể chuyện những vật nuôi trong gia đình, con vật sống trong rừng… trên cùng
một bức tranh, nhiều trẻ kể theo nhiều cách khác nhau. vừa chơi vừa đọc thơ, ca
dao, đồng dao…
Tại góc thư viện giáo viện có thể tranh thủ hướng dẫn giúp trẻ phát âm chuẩn,
trẻ thuộc nhiều thơ, biết nhiều truyện, nắm vốn từ phong phú phân biệt từ láy như
“lung linh, lấp lánh…” hiểu từ chính xác hơn như “run cầm cập, kêu ầm ĩ”… bước
đầu cảm nhận từ văn học “đẹp như trăng rằm, đẹp như tơ nhuộm”… giúp trẻ nói
trôi chảy khi diễn đạt ý muốn và cảm xúc tình cảm của mình; và có thể sử dùng các
từ này vào đời sống của trẻ. ( Hình ảnh 4)
3.5. Tạo môi trường cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học:
Để giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn học thì việc tạo cơ hội cho trẻ làm
quen với tác phẩm văn học phải thường xuyên. Ngay từ đầu năm học BGH nhà
trường đã trang bị cho lớp nhiều quyển truyện, tạp chí. Ngoài ra tôi còn sưu các
sách văn học, các hoạ báo, tập chí, lịch cũ, nguyên liệu cho trẻ tự làm sách để xây
dựng một “Góc thư viện” mang nội dung văn học, tại “Góc thư viện” trẻ được xem
các tranh truyện, tạp chí, hoạ báo.
Sau đó cô kể truyện cho trẻ nghe về nội dung những câu truyện như “dê con
biết nhận lỗi, gà cánh tiên” hướng dẫn trẻ cách tri giác các tranh truyện đó dần dần
trẻ có thể tự đọc. Tất nhiên có thể lúc đầu trẻ đọc theo trí nhớ, trẻ nhớ về nội dung
câu truyện cô đã kể rồi tự kể khớp với nội dung câu truyện mà trẻ tri giác.
Trong góc chơi với các tác phẩm van học đó, tôi có chú ý sưu tầm nhiều
nguyên vật liệu khác nhau cho trẻ làm rối cho chính trẻ biểu diễn.
Các tác phẩm văn học dân gian như ca dao, tục ngữ, vè...cũng luôn được các
trẻ trong lớp biểu diễn tại góc chơi này. Trong quá trình trẻ biểu diễn, thể hiện đó tự
trẻ đã cảm nhận được nhịp điệu, câu từ trong các tác phẩm đó
3.6. Sử dụng các loại rối trang phục, mô hình học cụ, thu hút sự chú ý
của trẻ.
Tôi sử dụng nguyên liệu như: Thanh tre, bìa cứng, gỗ, hộp xốp, đất, để
làm những con vật xinh sắn, trẻ cũng thể sử dụng được để kể chuyện, đọc
thơ đồng dao.
VD: Bìa cứng, xốp làm những con vật ngỗ nghĩnh, đa dạng màu sắ c để
thu hút trẻ. (Hình ảnh 5)
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
10
Sáng kiến kinh nghiệm
VD: Khi đọc thơ trẻ nghe bài thơ “Bé làm bao nhiêu nghề ” để gây hứng
thú cho trẻ tôi chuẩn bị một mô hình có ngôi nhà, cây đào và một số con vật
được làm bằng nhựa và bìa cứng cải biên màu sắc rực rỡ.
VD: Kể chuyện “Nhổ củ cải” để làm trang phục cho trẻ tôi dùng quần áo
để trẻ hoá thân vào các nhân vật nhập vai.
3.7.Thông qua tuyên truyền phụ huynh.
Tuyên truyền dưới hình thức, bảng tuyên truyền đẹp thay đổi nội dung
và hình thức cho phù hợp với từng tháng.
Tuyên truyền bằng chuyền thanh, đài phát thanh có nội dung theo từng
tháng, những bài thơ, câu chuyện hấp dẫn vào giờ đón, trả trẻ để các cháu và
phụ huynh được nghe.
Vận động phụ huynh hỗ trợ vật liệu, nguyên liệu như: Giấy, sách,
những lọ nhựa, sốp, bìa cứng, áo cũ, vải vụn để làm đồ chơi phục vụ cho tiết
dạy được tốt hơn
Tuyên truyền góc chơi, đặc biệt là góc học tập thường thay đổi, thay
đổi tranh ảnh để nôi cuốn trẻ, động viên tích cực giao lưu với phụ huynh vào
giờ đón trả trẻ trao đổi về khi đọc thơ, kể truyện trò chuyện phát triển ngôn
ngữ mạch lạc, rõ ràng, chính xác cho trẻ.
4. Kết quả nghiên cứu
* Chất lượng khảo sát trẻ
Môn
Khảo sát đầu năm
Hứng thú: 75%
Thơ Hiểu nội dung: 65%
Thuộc tác phẩm: 70%
Đọc diễn cảm: 62%
Truyện
Hứng thú: 75%
Hiểu nội dung: 60%
Kể diễn cảm: 35%
Khảo sát cuối năm
Hứng thú: 95%
Hiểu nội dung: 90%
Thuộc tác phẩm: 95%
Đọc diễn cảm: 78%
So sánh
Tăng 20%
Tăng 25%
Tăng 25%
Tăng 16%
Hứng thú: 95%
Hiểu nội dung: 90%
Kể diễn cảm: 45%
Tăng 20%
Tăng 30%
Tăng 10%
Hoạt động ngoài trời cũng cần cho trẻ làm quen với văn học: Trẻ được cùng
cô và các bạn đọc thơ, đọc đồng dao ( Cô giáo lưu ý hướng trẻ đọc thật diễn cảm
theo nội dung và nhịp điệu của tác phẩm), trẻ được ngội dưới tán cây nghe cô kể
các câu chuyện cổ tích, những câu chuyện gắn với cuộc sống hàng ngày của các
con…
Qua hoạt động dạo chơi này cô giáo còn có thể cung cấp cho trẻ nhiều từ ngữ
về cảnh vật cây côi xung quanh
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
11
Sáng kiến kinh nghiệm
Ôn luyện mọi lúc mọi nơi cũng là biện pháp giúp trẻ ổn định, thông qua
cách hoạt động tổ chức ngày hội, ngày lễ, tổ chức cho trẻ hoạt động đọc thơ,
kể chuyện, đóng kịch theo một chương trình biểu diễn văn nghệ mà 100% trẻ
được tham gia nhằm giúp trẻ hứng thú với bộ môn làm quen với văn học với
các thể loại, thơ, truyện, đồng dao, ca dao cho trẻ.
VD: Ngày 8/3 trẻ biết đọc thơ “bó hoa tặng cô” hay 22-12 trẻ biết kể
truyện sáng tạo về các chú bộ đội, hay ngày 19/5 trẻ biết đọc các bài thơ nói
về Bác Hồ, hoặc hội thi bé kể chuyện đọc thơ hay.
+ Trẻ thông minh sáng tạo hơn khi học các tiết văn học.
+ Trẻ thích được đóng kịch.
+ Trẻ thích đọc thơ kể truyện.
+ Trẻ ghi nhớ thuộc thơ truyện lâu hơn.
+ Trẻ có khả năng tự sáng tạo và thể hiện tính cách nhập vai một cách linh
hoạt.
+ Biết kể truyện sáng tạo, kể theo trí tưởng tượng một cách phong phú và đa
dạng.
+ 100% phụ huynh ủng hộ cho trẻ tham gia làm đồ dùng đồ chơi cho
các cháu như tranh ảnh, sách báo, khâu rối tay, giống vải, góp phần phát
triển ngôn ngữ mạch lạc qua bộ làm quen với văn học môn văn học.
+ Giáo viên cần nâng cao trình độ ngôn ngữ của chính bản thân mình,
coi ngôn ngữ là một phương tiện giáo dục chủ đạo.
+ Giáo viên cần thật sự kiên trì và nhẫn lại yêu trẻ như con đẻ của
mình.
+ Giáo viên luôn sưu tầm tranh ảnh, các đồ dùng, đồ chơi đẹp, đảm
bảo tính thẩm mỹ và khoa học, thu hút trẻ vào các hoạt động.
+ Phối hợp với phụ huynh để động viêm giáo dục trẻ thực hiện tốt yêu
cầu cần đạt của giáo viên.
5. Bài học kinh nghiệm
Với những biện pháp và kết quả nêu trên bản thân tôi tự rút ra những bài học
kinh nghiệm sau:
- Ngay từ đầu năm học người giáo viên phải nắm được đặc điểm tâm sinh lý
của trẻ
- Luyện tập giọng đọc, giọng kể sao cho diễn cảm, thể hiện được nét mặt, cử
chỉ, điệu bộ của các nhân vật trong truyện.
- Ứng dụng CNTT vào giảng dạy.
- Sử dụng tốt mô hình rối, rối dẹt, rối tay…..
- Tham khảo thêm một số kịch bản đã được biên soạn sẵn và tập cho trẻ đóng
kịch.
- Tích cực làm đồ dùng, đồ chơi theo chủ đề, đồ dùng minh hoạ cần phong
phú, đa dạng hấp dẫn. Giáo viên phải sử dụng khoa học gọn gàng đúng lúc.
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
12
Sáng kiến kinh nghiệm
- Tham mưu tốt với phụ huynh hỗ trơn thêm một số tranh truyện sách báo, tạp
chí.
- Thường xuyên học hỏi đồng nghiệp tham khảo thêm một số tài liệu liện quan
đến việc cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học. Để từ đó tổ chức tốt hoạt động cho
trẻ làm quen với tác phẩm văn học.
- Trên đây là một vài kinh nghiệm trong việc dạy trẻ cảm thụ văn học tốt hơn
bản thân tôi đã rút ra sau một năm học thực hiện tốt.Rất mong nhận được sự đóng
góp ý kiến của các bạn đồng nghiệp để ngày càng nâng cao hơn nữa công tác chăm
sóc và giáo dục trẻ.
PHẦN III. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
1. Kết Luận
Nâng cao khả năng cảm thụ văn học cho trẻ là một vấn đề hết sức quan trọng
trong việc hình thành và phát triển nhân cách của trẻ sau này. Hình thức tổ chức
cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học phong phú, đa dạng sẽ giúp trẻ toàn diện về
mọi mặt: Nhận thức, ngôn ngữ - tình cảm xã hội.
Qua những bài thơ câu chuyện trẻ biết yêu cái đẹp của tự nhiên và con người,
biết phân biệt cái thiện và cái ác, đem lại cho trẻ những hiểu biết đầu tiên về cuộc
sống xung quanh. Đồng thời trẻ biết nhập vai với những nhân vật trong câu chuyện,
bài thơ.
Ngoài ra văn học còn giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng sáng tạo nghệ thuật,
và là một trong những hoạt động cần thiết trong việc hình thành nhân cách cho trẻ.
Tôi rất mong được sự ủng hộ của các đồng nghiệp và của các lãnh đạo
các cấp bổ xung và ghi nhận kinh nghiệm của tôi
2, Kiến nghị
Theo tôi việc rèn luyện cho trẻ làm quen với văn học ở độ tuổi này
còn gặp rất nhiều hạn chế về mọi mặt :
Cần tăng cường cơ sở vật chất, ngoài ra cần đầu tư trang thiết bị dạy
học như: Máy chiếu, máy chiếu dạy cho giáo viên thực hiện tốt phường pháp
đổi mới trong công tác giảnh dạy, gây sự hứng thú của trẻ, hiệu quả học tập
của trẻ đạt kết quả cao.
Thường xuyên tổ chức bồi dưỡng cho giáo viên về các phương pháp và
hình thức giảng dạy, thường xuyên tổ chức các chuyên đề thao giảng để
giáo viên tham gia học hỏi trao đổi lẫn nhau và bổ xung hỗ trợ thêm
những tài liệu tham khảo.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
13
Sáng kiến kinh nghiệm
HÌNH ẢNH MINH HỌA
Hình ảnh 1: Trẻ chơi trò chơi đóng kịch truyện “ Cáo thỏ và gà trống
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
14
Sáng kiến kinh nghiệm
Hình ảnh 2: Hoạt động ngoài trời ( trẻ kể về sự vật cây cối xung quanh)
Hình ảnh 3 : Trẻ kể chuyện sáng tạo bằng những đồ dùng, đồ chơi con
vật tự làm có sẵn trong góc
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
15
Sáng kiến kinh nghiệm
Hình ảnh 4: Trẻ ngồi đọc sách, truyện trong góc thư viện
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
16
Sáng kiến kinh nghiệm
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
17
Sáng kiến kinh nghiệm
Hình ảnh 5 : Đồ dùng đồ chơi được làm từ nguyên vật liệu phế thải
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
18
Sáng kiến kinh nghiệm
Nhận Xét Dánh Giá Của Hội Đồng Khoa Học Cơ Sở
…………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………...........
....
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………...............
Chủ Tịch Hội Đồng
(Ký, đóng dấu)
Một số biện pháp giúp trẻ 4 - 5 nâng cao khả năng cảm thụ văn học
19