1

BẢN THÔNG TIN KHUYẾN NGHỊ CHÍNH SÁCH

TRƯỜNG ĐẠI HỌC Y DƯỢC THÁI BÌNH
KHOA Y TẾ CÔNG CỘNG

BỆNH TIM MẠCH
NGUY CƠ ĐE DỌA SỨC KHỎE CỘNG ĐỒNG

I.


TÌNH HÌNH MẮC BỆNH TIM MẠCH TẠI VIỆT NAM
Theo WHO, bệnh tim mạch đang là nguyên nhân tử vong hàng đầu ở
người trên toàn thế giới và chiếm nhiều nhất ở các nước đang phát
triển. Mỗi năm, người chết do bệnh tim và đột quỵ nhiều hơn cả ung



thư, lao, sốt rét và HIV cộng lại.
Tại Việt Nam, thống kê của Hội tim mạch học cho thấy, cứ 3 người
Việt Nam trưởng thành có 1
người có nguy cơ mắc bệnh
tim mạch, chủ yếu là bệnh


mạch vành.
Chỉ tính riêng bệnh mạch
vành đã cướp đi sinh mạng
của hơn 100.000 người mỗi

năm, nếu tính cả tai biến
mạch máu não và các bệnh
tim khác, con số này lên tới
200.000 người, chiếm hơn



1/4 tổng số người tử vong tại Việt Nam mỗi năm.
Với tình hình hiện tại, Hội tim mạch Việt Nam dự báo, đến năm 2017,
Việt Nam sẽ có 1/5 dân số mắc bệnh tim mạch và tăng huyết áp.


8

BẢN THÔNG TIN KHUYẾN NGHỊ CHÍNH SÁCH
Đáng lưu ý, tỉ lệ tăng huyết áp ở những người trẻ từ 25 tuổi đang gia
tăng, chiếm 21,5% tổng số ca mắc.
Biểu đồ 1: Sự thay đổi của 6 nhóm bệnh tim mạch chiếm tỷ lệ lớn nhất
trong 5 năm:

Biểu đồ 2: Tỷ lệ phần trăm của các nhóm bệnh:

II.
1.

CÁC YẾU TỐ NGUY CƠ GÂY BỆNH TIM MẠCH
Các yếu tố nguy cơ không thể thay đổi được:

2




2.

3

Và phân nửa người lớn bị tăng huyết áp không thể kiểm soát nó.
mạch rất cao. 75% những người bị suy tim mãn tính có huyết áp cao.
Các yếu tố nguy cơ gây bệnh tim mạch có thể thay đổi được:
Tăng huyết áp: đây là một trong những yếu tố nguy cơ gây bệnh tim
Những bằng chứng nghiên cứu cho thấy những người có yếu tố di truyền (gia đình) bị bệnh tim mạch
hoặc đột quỵ (nam trước 55 tuổi và nữ trước 65) sẽ có nguy cơ bị bệnh tim mạch cao hơn những người

Yếu tố di truyền

khác.

Tuổi

Tuổi càng cao thì yếu tố nguy cơ gây bệnh tim mạch càng tăng.

Giới

Nam giới có nguy cơ mắc bệnh mạch vành, đột quỵ và các bệnh tim mạch khác cao hơn so với nữ giới ở
tuổi trẻ.

BẢN THÔNG TIN KHUYẾN NGHỊ CHÍNH SÁCH
8



8

BẢN THÔNG TIN KHUYẾN NGHỊ CHÍNH SÁCH


Bệnh đái tháo đường: Người bị tiểu
đường có khả năng phát triển bệnh
tim gấp 2 lần so với những người



không có nó.
Bị stress kéo dài: làm tăng nhịp tim
và tăng huyết áp trở thành yếu tố



nguy cơ gây bệnh tim mạch.
Bia, rượu: làm tăng huyết áp, tăng
triglicerid máu, gây nguy cơ nhồi máu
cơ tim và đột quỵ. Tuy nhiên uống
rượu vang đỏ đều đặn mỗi ngày một
ly lại tốt cho tim mạch.



Thuốc lá: Hút thuốc lá (kể cả thuốc

lào) là một yếu tố nguy cơ đã rõ làm tăng nguy cơ mắc bệnh động
mạch vành, đột quỵ, bệnh mạch máu ngoại vi.




Thừa cân/Béo phì: người béo phì dễ bị tăng cholesterol trong máu,
tăng huyết áp và là yếu tố nguy cơ gây bệnh tim mạch. Nhất là béo phì



kèm theo béo bụng.
Ít hoặc không vận động: người ít hoặc không vận động có nhiều nguy
cơ bị bệnh tim mạch hơn so với người năng vận động, rèn luyện cơ thể.



Tăng cholesterol trong máu và các rối loạn lipid liên quan: Những
người có cholesterol cao có khả năng phát triển bệnh tim gấp 2 lần so

4


8

BẢN THÔNG TIN KHUYẾN NGHỊ CHÍNH SÁCH
với những người có mức cholesterol bình thường.

III.


CÁC DẤU HIỆU CẢNH BÁO BIẾN CỐ TIM MẠCH
1. Các dấu hiệu của cơn Đau thắt ngực – Nhồi máu cơ tim:

Đau thắt ngực hoặc cảm giác khó chịu vùng ngực: thường kéo dài vài
phút đến vài chục phút. Cơn đau có thường xuất hiện khi gắng sức,



đỡ khi nghỉ.
Cảm giác khó chịu ở những vị trí khác có thể gặp: cũng có thể đau
hoặc tức lan ra 1 hay 2 bên cánh tay, hướng ra sau lưng, lên cổ, hàm




thậm chí ở vùng dạ dày.
Khó thở: có thể xảy ra kèm hoặc không kèm với tức ngực.
Các dấu hiệu khác: vã mồ hôi, buồn nôn hay đau đầu...

Một số trường hợp đau không điển hình hoặc không đau: có thể gặp như
mệt lả, khó thở, buồn nôn, nôn, đau lan ra sau lưng hay lên hàm...
2.

Dấu hiệu cảnh báo tai biến mạch não
5


8

BẢN THÔNG TIN KHUYẾN NGHỊ CHÍNH SÁCH





IV.


Đột ngột tê hay yếu một bên mặt, tay hoặc chân.
Đột ngột choáng, nói khó hoặc không hiểu lời người khác nói.
Đột ngột đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân.
CẦN LÀM GÌ ĐỂ PHÒNG NGỪA BỆNH TIM MẠCH
Tăng cường thực thi các chính sách, quy định pháp luật về kiểm soát
yếu tố nguy cơ và thúc đẩy các yếu tố tăng cường sức khỏe để



phòng, chống bệnh tim mạch.
Tạo điều kiện cho người dân tiếp cận, sử dụng không gian công
cộng, cơ sở luyện tập thể dục, thể thao; phát triển giao thông công



cộng.
Bảo đảm thuốc và vật tư cho công tác dự phòng, khám sàng lọc, phát
hiện sớm, điều trị, theo dõi và quản lý lâu dài người bệnh tại y tế cơ



sở.
Sử dụng mạng lưới thông tin truyền thông tại địa phương để tuyên
truyền, phổ biến, đề xuất phát động phong trào toàn dân thực hiện lối




sống tăng cường sức khỏe gắn với phòng, chống các bệnh tim mạch.
Tổ chức hệ thống dự phòng, phát hiện sớm, chẩn đoán, điều trị, quản



lý các bệnh tim mạch tại địa phương.
Tăng cường hiệu quả hoạt động của lĩnh vực y tế dự phòng trong
kiểm soát yếu tố nguy cơ và các tình trạng tiền bệnh để dự phòng các



bệnh lý về tim mạch.
Củng cố hệ thống cơ sở khám bệnh, chữa bệnh để cung cấp các dịch
vụ toàn diện, chuyên sâu và kỹ thuật cao cho chẩn đoán, điều trị bệnh
nhân mắc bệnh lý về tim mạch.

6


8

BẢN THÔNG TIN KHUYẾN NGHỊ CHÍNH SÁCH

MÔ HÌNH CÁC HOẠT ĐỘNG PHÒNG CHỐNG
Sự phối hợp liên ngành từ
Trung ương đến địa phương
Lập kế hoạch phòng chống
bệnh Tim mạch
Truyền thông, tập huấn, đào

tạo.
Đủ vật tư cấp cứu cho cơ
sở.
Phát động phong trào toàn
dân thực hiện lối sống lành
mạnh.
Kiểm tra, giám sát, ngăn
chặn.

Chỉ đạo, cấp cứu kịp thời.
Thông tin, báo cáo.
Phục hồi sức khỏe của bệnh
nhân.
Thông tin đến người dân các
biện pháp nhằm giảm thiểu
các nguy cơ có hại.

Mọi người dân trong cộng
đồng

VỚI CÁC ĐỐI
TƯỢNG
CHƯA MẮC
BỆNH TIM
MẠCH

VỚI CÁC
ĐỐI TƯỢNG
MẮC BỆNH
TIM MẠCH


7

Thực hiện chế độ ăn uống
có lợi cho tim mạch.
Giảm cân nếu thừa cân.
Thực hiện chế độ nghỉ
ngơi, luyện tập thể dục hợp
lý.
Không hút thuốc, sử dụng
các chất kích thích. Không
uống nhiều bia, rượu.
Giảm stress kéo dài.
Khám bệnh định kỳ.

Nhận ra triệu chứng. Sơ
cứu hiệu quả, kịp thời
chuyển nạn nhân đến cơ
sở y tế
Thay đổi hành vi, thực hiện
lối sống lành mạnh.
Vận động người dân và
cộng đồng cùng tham gia.


8

BẢN THÔNG TIN KHUYẾN NGHỊ CHÍNH SÁCH

1.

2.

TÀI LIỆU THAM KHẢO
Tạp chí tim mạch số 52, Hội tim mạch quốc gia Việt Nam.
/>
3.

308064.aspx
/>
4.

nguoi-chet-tai-viet-nam-227686.html
/>hoinghi=1//benhtimmach.info.vn/ty-le-benh-mach-vanh-o-viet-

5.

nam/
/>
8