Bài 8: Cấu tạo và tính chất của xương
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (60 KB, 2 trang )
BÀI 8: CẤU TẠO VÀ TÍNH CHẤT CỦA XƯƠNG
1. Cấu tạo và chức năng của xương dài
a. Cấu tạo của xương dài
Cấu tạo 1 xương dài gồm có:
- Hai đầu xương là mô xương xốp, có các nan xương xếp theo kiểu vòng cung tạo ra các ô trống có
chứa tủy đỏ. Bọc hai đầu xương là lớp sụn.
- Thân xương có hình ống, cấu tạo từ ngoài vào trong có: màng xương mỏng → mô xương cứng
→ khoang xương
b. Chức năng của xương dài
Các phần của xương
Đầu xương
Cấu tạo
Chức năng
- Sụn bọc đầu xương
- Giảm ma sát trong khớp xương
- Mô xương xốp gồm
các nan xương
- Phân tán lực tác động
- Tạo các ô chứa tủy đỏ xương
- Màng xương
- Giúp xương phát triển to về bề ngang
- Mô xương cứng
- Chịu lực, đảm bảo vững chắc
- Khoang xương
- Chứa tủy đỏ ở trẻ em, sinh hồng cầu;
tủy vàng ở người lớn.
Thân xương
Cấu tạo hình ống, nan xương ở đầu xương xếp vòng cung có ý nghĩa gì đồi với chức năng nâng đỡ
của xương?
Cấu tạo hình ống làm cho xương nhẹ và vững chắc. Nan xương xếp vòng cung có tác dụng phân tán
lực làm tăng khả năng chịu lực.
2. Cấu tạo xương ngắn và xương dẹt
- Xương ngắn và xương dẹt không có cấu tạo hình ống.
- Bên ngoài là mô xương cứng, bên trong là mô xương xốp gồm nhiều nan xương và nhiều hốc nhỏ
chứa đầy tủy đỏ.
3. Sự to ra và dài ra của xương
- Xương to ra nhờ các tế bào xương phân chia tạo ra những tế bào mới đẩy vào trong và hóa xương
- Xương dài ra nhờ sự phân chia của các tế lớp sụn tăng trưởng
* Vai trò của sụn tăng trưởng: Các tế bào ở xương sụn tham gia quá trình phân chia và hóa xương
giúp xương dài ra.
4. Thành phần hóa học của xương
- Kết quả TN1: Khi ngâm trong dung dịch HCl 10%, thì HCl đã tác dụng chất vô cơ là Ca trong
xương làm cho xương mềm dẻo → xương uốn được.
- Kết quả TN2: Khi đốt xương trên ngọn lửa đèn cồn làm cho lượng cốt giao phân hủy giảm đi,Canxi
trong xương không còn nơi liên kết trở nên xốp hơn → khi bóp nhẹ xương vụn ra.
- Thành phần hóa học của xương gồm:
+ Chất hữu cơ là cốt giao: đảm bảo tính mềm dẻo của xương.
→ Chất kết dính đảm bảo xương có tính đàn hồi
+ Chất vô cơ là chất khoáng: chủ yếu là Canxi đảm bảo tính tính bền chắc của xương.
→ Làm tăng độ cứng nhờ đó xương cứng chắc làm trụ cột cho cơ thể.
Khi hầm xương bò, lợn,.. chất cốt giao bị phân hủy, vì vậy nước hầm xương thường sánh và ngọt,
phần xương còn lại là chất vô cơ không còn được liên kết bởi cốt giao nên xương bở.
