HÖ TI£U Ho¸

1


Môc tiªu:
1. Tr×nh bµy ®îc sù h×nh thµnh vµ ph¸t
triÓn cña d¹ dµy, gan, tôy, ruét.
2. Tr×nh bµy ®îc mét sè dÞ tËt cña èng tiªu
ho¸.

2


- Phôi khép mình

ruột nguyên thuỷ, túi

noãn hoàng và niệu nang

- Ruột giữa, ruột trớc và ruột sau
- Ruột trớc: ruột họng

gốc mầm gan và

các đờng dẫn mật

- Ruột giữa: dới mầm gan

chỗ nối 2/3

phảI và 1/3 tráI của ĐTN của ngời trởng
thành

- Ruột sau: còn lại

màng nhớp.

3


4


5


1. Sự phát triển của đoạn sau ruột trớc:
Tạo ra thực quản, dạ dày, một phần tá tràng, gan và các đờng
dẫn
mật, tụy
1.1. Sự hình thành thực quản:

- Ngăn bởi vách khí- thanh quản
- ống thanh- khí quản và ống thực quản
1.2. Sự hình thành dạ dày:

- Tuần thứ 5, đoạn nở rộng hình thoi của đoạn dới ruột trớc
thay đổi hìng dáng, vị trí, hớng xếp đặt

- Xoay theo 2 trục:

6


- Xoay theo 2 trục:
+ Trục dọc: xoay 1 góc 90 theo chiều kim đồng hồ
* Mặt trái

mặt trớc, mặt phải

* Bờ sau

bờ trái (BCL), bờ trớc

mặt sau
bờ phải (BCN)

+ Trục trớc sau:
* Đầu dới

lên trên, sang phải

* Đầu trên

sang trái, hơi chếch xuống dới

* Trục dọc

chéo từ trên xuống dới, từ T sang P

* BCL


bên T, xuống dới; BCN ở trên, bên P
7


8


9


10


1.3. Sự hình thành tá tràng:

- Đợc tạo bởi đoạn cuối/ruột trớc và đoạn đầu/ruôt giữa
- Cong hình chữ U về phía P do dd xoay
1.4. Sự hình thành gan và các đờng dẫn mật:
1.4.1. Sự hình thành gan:

- Tuần 3, nội bì/ đoạn xa/ ruột trớc dày lên mầm gan NT
dỏy TB gan
tióỳn
- TB nọỹi bỗ /mỏửm gan tng sinh
vaỡo vaùch ngang
phọỳi hồỹp vồùi nhổợng xoang maùu
phaùt sinh tổỡ caùc TM noaợn hoaỡng vaỡ TM rọỳn
nhu
mọ gan.


- Coỡn mọ lión kóỳt cuớa gan phaùt sinh tổỡ trung mọ vaùch
ngang

sừp xóỳp họựn õọỹn

tióứu thuỡy gan .

11


1.4.2. Sổỷ hỗnh thaỡnh õổồỡng dỏựn mỏỷt:

- Cuọỳng cuớa mỏửm gan naớy ra mọỹt mỏửm khaùc
goỹi laỡ mỏửm sau
mỏửm NT cuớa caùc õổồỡng
dỏựn mỏỷt
taùch rồỡi khoới mỏửm gan NT, nọỳi vồùi
cuọỳng /mỏửm gan = 1 cuọỳng rióng.

- Mỏửm NT/ mỏửm dỏựn mỏỷt nồớ to

tuùi mỏỷt vaỡ
cuọỳng cuớa noù trồớ thaỡnh ọỳng tuùi mỏỷt.

- Khi gan chia thaỡnh thuỡy P,T thỗ cuọỳng mỏửm gan
NT chia thaỡnh 2 nhaùnh tióỳn vaỡo 2 thuỡy
gan.

ọỳng


- Trong gan, 2 nhaùnh naỡy tióỳp tuỷc phỏn chia nhióửu
lỏửn taỷo ra caùc ọỳng mỏỷt.

- oaỷn dổồùi/cuọỳng mỏửm gan NT nũm dổồùi chọự
mióỷng ọỳng tuùi mỏỷt mồớ vaỡo daỡi ra
mióỷng ọỳng mồớ vaỡo TT.

OMC,
12


13


14


1.5. Sổỷ hỗnh thaỡnh tuỷy
1.5.1. Tuỷy ngoaỷi tióỳt

- Tuỏửn 4, tuỷy õổồỹc taỷo ra tổỡ 2 mỏửm phaùt sinh tổỡ nọỹi
bỗ õoaỷn sau cuớa ruọỹt trổồùc laỡ mỏửm buỷng vaỡ mỏửm
lổng.

- Mỏửm tuỷy buỷng nũm bón dổồùi gọỳc cuớa mỏửm gan
nguyón thuớy. Mỏửm tuỷy lổng nũm õọỳi xổùng vồùi mỏửm
gan NT qua TT.
+ Mỏửm tuỷy buỷng daỡi ra vaỡ õổồỹc nọỳi vồùi TT bũng 1
caùi cuọỳng


õỏửu tuỷy, cuọỳng

ọỳng tuỷy chờnh

(ọỳng Wirsung).
+ Mỏửm tuỷy lổng cuợng coù mọỹt caùi cuọỳng nọỳi vồùi TT
phỏửn trón cuớa õỏửu tuỷy, thỏn vaỡ õuọi tuỷy. Cuọỳng

ọỳng

tuỷy phuỷ (ọỳng Santorini).
15


- Sổỷ xoay cuớa DD vaỡ nhổợng bióỳn õọứi vở trờ cuớa caùc cồ
quan trong vuỡng DD-TT

bióỳn õọứi cuớa tuỷy trong M2e-:

+ Mỏửm tuỷy buỷng vaỡ mióỷng OMC mồớ vaỡo taù traỡng di
chuyóứn vóử phờa lổng vaỡ nũm ngay dổồùi, sau mỏửm
tuỷy lổng.
+ Nhu mọ tuỷy, caùc OBX cuớa 2 mỏửm tuỷy saùt nhỏỷp
nhau.

- Mỏửm tuỷy dổồùi daỷng caùc dỏy tóỳ baỡo luùc õỏửu coỡn
õỷc, vóử sau trồớ thaỡnh rọựng vaỡ laỡ nhổợng ọỳng.
+ Nhổợng ọỳng naỡy chia nhaùnh


ọỳng nhoớ dỏửn, õỏửu

tỏỷn cuỡng cuớa nhổợng ọỳng nhoớ nhỏỳt phỗnh to taỷo
thaỡnh nang tuyóỳn tuỷy ngoaỷi tióỳt vaỡ nhổợng tióứu õaớo
tuỷy nọỹi tióỳt.
16


17


1.5.2. Tuỷy nọỹi tióỳt
- Nhổợng tióứu õaớo tuỷy nọỹi tióỳt phaùt sinh tổỡ
nhu mọ tuỷy ngoaỷi tióỳt.
- Vóử sau chuùng taùch rồỡi tuỷy ngoaỷi tióỳt vaỡ
phỏn taùn khừp tuỷy, rọửi bở xỏm nhỏỷp bồới caùc
mao maỷch maùu.
- Caùc mao maỷch chia xeớ tuỷy nọỹi tióỳt thaỡnh
nhổợng dỏy tóỳ baỡo tuyóỳn

nọỳi vồùi nhau

thaỡnh lổồùi, nũm xen keợ vồùi lổồùi mao maỷch
maùu.
18


2. PHAẽT TRIỉN CUA RUĩT GIặẻA
-


Phọi 5mm, ruọỹt giổợa thọng vồùi tuùi NH = bũng
cuọỳng NH. Ranh giồùi ồớ phờa õỏửu phọi cuớa ruọỹt
giổợa tổồng õổồng vồùi chọự mồớ vaỡo TT cuớa ọỳng
mỏỷt vaỡ tỏỷn cuỡng ồớ chọự nọỳi õoaỷn 2/3 gỏửn vồùi
õoaỷn 1/3 xa cuớa T ngang ồớ ngổồỡi trổồớng
thaỡnh.

- Sổỷ phaùt trióứn cuớa ruọỹt giổợa

daỡi ra rỏỳt
nhanh quai ruọỹt NT, õốnh cuớa quai ruọỹt NT vỏựn
nọỳi thọng vồùi tuùi NH = cuọỳng NH.
+ oaỷn trón cuớa quai ruọỹt NT
õoaỷn xa cuớa taù
traỡng, họựng traỡng vaỡ mọỹt phỏửn cuớa họửi traỡng.
+ oaỷn dổồùi cuớa quai ruọỹt NT
phỏửn dổồùi
cuớa họửi traỡng, manh traỡng, ruọỹt thổỡa, T
xuọỳng vaỡ õoaỷn 2/3 cuớa T ngang
19


- Do sỉû phạt triãøn chiãưu di nhanh chọng, khoang

bủng tråí thnh cháût hẻp

äúng rüt ún khục

quai rüt v cạc âoản rüt giỉỵa tiãún vo
pháưn khoang ngoi phäi nàòm trong dáy räún v

gáy thoạt vë sinh l

- Quai rüt NT xoay mäüt gọc khong 270 ˚ xung
quanh trủc ca âäüng mảch mảc treo rüt trãn,
ngỉåüc chiãưu kim âäưng häư. Âàûc biãût åí rüt
non, trong cạc âoản häùng v häưi trng, nhiãưu
cạc quai rüt khục khuu âỉåüc tảo ra .

- Cúi M3e- ca thai kỳ, cạc quai rüt thoạt vë s
thủt vo trong khoang mng bủng do sỉû phạt
triãøn ca khoang MB.

20


21


22


23


3. PHẠT TRIÃØN CA RÜT SAU
- Rüt sau kẹo di tåïi mng nhåïp
âoản 1/3
xa ca ĐT ngang, ĐT xúng, ĐT xêch - ma,
trỉûc trng v âoản trãn äúng háûu män.
- Mäüt vạch trung mä âỉåüc tảo ra trong gọc

giỉỵa niãûu nang v rüt sau, phạt triãøn vãư
phêa âi phäi vạch niãu - trỉûc trng
chia
äø nhåïp:
+ Pháưn trỉåïc l xoang niãûu - sinh dủc ngun
thy, vãư sau s tảo ra mäüt säú cå quan
thüc hãû tiãút niãûu v hãû sinh dủc .
+ Pháưn sau l äúng háûu män - trỉûc trng

.24


- W 7e-, vaùch nióỷu nang tióỳn õóỳn vaỡ dờnh vaỡo
maỡng nhồùp (chọự dờnh õoù seợ taỷo ra õaùy
chỏỷu sau naỡy), chia maỡng nhồùp thaỡnh 2
phỏửn: phỏửn trổồùc laỡ maỡng nióỷu - sinh duỷc,
bởt xoang nióỷu - SD vaỡ phỏửn sau laỡ maỡng
hỏỷu mọn bởt ọỳng hỏỷu mọn - trổỷc traỡng.

- W 9e-, maỡng hỏỷu mọn nũm ồớ õaùy mọỹt họỳ
loợm ngoaỷi bỗ
loợm hỏỷu mọn
maỡng hỏỷu
mọn raùch vaỡ trổỷc traỡng thọng vồùi ngoaỡi
phỏửn trón cuớa ọỳng hỏỷu mọn õổồỹc phuớ bồới
bióứu mọ coù nguọửn gọỳc nọỹi bỗ vaỡ phỏửn
dổồùi
BM coù nguọửn gọỳc ngoaỷi bỗ.
25