SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG THPT NGÔ QUYỀN
CÔNG NGHỆ 12
CHÀO MỪNG QÚI THẦY CÔ DỰ THAO GIẢNG
Năm học 2012 - 2013
GI¸O VI£N : TRIÖU ANH TUÊN
KIỂM TRA BÀI CŨ ?
- Nêu công dụng mạch điều khiển tín hiệu?
- Mạch điều khiển tín hiệu có khối chức năng nào?
Trả lời
Công dụng của mạch điều khiển tín hiệu là:
-
Thông báo về tình trạng thiết bị khi gặp sự cố.
Thông báo thông tin cần thiết cho người thực hiện theo lệnh.
Làm các thiết bị trang trí bằng bảng điện tử.
Thông báo về tình trạng hoạt động của máy móc.
Các khối chức năng của mạch điều khiển tín hiệu là:
Nhận
Xử
Khuếch
lệnh
lí
đại
Chấp hành
lệnh
BÀI 15: MẠCH ĐIỀU KHIỂN TỐC ĐỘ ĐỘNG CƠ ĐIỆN
XOAY CHIỀU MỘT PHA
Mục tiêu
- Biết được công dụng của mạch điều khiển tốc độ động cơ
một pha.
- Hiểu được mạch điều khiển tốc độ quạt điện bằng triac.
* Ứng dụng của động cơ điện xoay chiều một pha
Ứng DỤNG CỦA ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
VD
Động cơ điện một
pha có điều chỉnh
tốc độ?
Động cơ điện một
pha không điều
chỉnh tốc độ?
Để điều
Khi
điều khiển
khiển
tốc
độcơ
quay
động
điệncủa
động
cơ một
pha
xoay chiều
một
có
pháp
phaphương
mong muốn
nào?
điều khiển các
chế độ nào?
ĐỘNG CƠ không thay đổi tốc độ
ĐỘNG CƠ thay đổi tốc độ
MỘT SỐ VÍ DỤ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
D1
Quay
thuận
LV
D2
D3
Roto
KĐ
Roto
D4
D1
D3
D4
220V
Sơ đồ 1
D2
C
D1
LV
Quay
ngược
D2
D3
Roto
D1
D3
D4
KĐ
D4
C
D2
220V
Sơ đồ 2
MỘT SỐ VÍ DỤ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
Thay đổi số vòng dây Stato để điều chỉnh tốc độ:
220V
Số1
1600V
300V
C
Số 2
300V
1600V
B
A
Rôto
D
MỘT SỐ VÍ DỤ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU
MỘT PHA
Thay đổi số vòng dây Stato để điều chỉnh tốc độ:
220V
Số1
1600V
300V
C
Số 2
A
300V
1600V
Rôto
B
D
MỘT SỐ VÍ DỤ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN
XOAY CHIỀU MỘT PHA
Thay đổi số vòng dây Stato để điều chỉnh tốc độ:
220V
Số1
1600V
300V
C
Số 2
A
300V
1600V
Rôto
B
D
MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
Quạt bàn chạy tụ có cuộn dây số ở Stato.
LV
A
1
Cuộn
số
2
KĐ
3
C
1
2
3
~ 220V
MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
Quạt bàn chạy tụ có cuộn dây số ở Stato.
LV
A
1
2
Cuộn
số
KĐ
3
C
1
0
2
3
~ 220V
MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
Quạt bàn chạy tụ có cuộn dây số ở Stato.
LV
A
1
2
Cuộn
số
KĐ
3
C
1
0
2
3
~ 220V
MỘT SỐ MẠCH ĐIỀU KHIỂN ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
Quạt bàn chạy tụ có cuộn dây số ở Stato.
LV
A
1
2
Cuộn
số
KĐ
3
C
1
0
2
3
~ 220V
BÀI 15: MẠCH ĐIỀU KHIỂN TỐC ĐỘ ĐỘNG CƠ ĐIỆN XOAY
CHIỀU MỘT PHA
1. Điều khiển tốc độ bằng cách thay đổi điện áp đặt vào động cơ.
U2, f1
a)
U1 , f1
Điều khiển
Điện áp
ĐC
2. Điều khiển tốc độ bằng cách thay đổi tần số.
U2, f2
b)
U1 , f1
Điều khiển
Tần số
ĐC
•
Sơ đồ điều chỉnh điện áp xoay chiều một pha
T1
u∼
T2
Rt
ut
Sơ đồ bộ biến đổi tần số gián tiếp
u
u
0
π
ut
0
2
π
ωτ
π
2π
ωτ
+E
π
2π
ωτ
π
2π
ωτ
Ti
+
Ti
ut
0
0
iii
K
VR
U1
K
T
C
R
U2
T
VR
U1
DA
C
Đ
Đ
c)
a)
U
U
U1
U2
ωt
U1
U2
+UDA
-UDA
UC
U2
R
b)
ωt
UC
d)
I
u
U
0
ωt
u = UoSinωt (v)
T
K
U1
VR
DA
C
U2
R
Đ
T
K
VR
K
C
U2
R
U1
T
DA
VR
U1
Đ
c)
a)
U
U1
U2
U1
U2
+UDA
ωt
ωt
-UDA
UC
UC
b)
U2
R
Đ
U
C
d)
Điều khiển động cơ một pha bằng triac
Nguyªn lÝ lµm viÖc triac
-
Khi cùc G vµ A2 cã ®iÖn thÕ
©m h¬n so víi A1 thì triac më.
Cùc A1 ®ãng vai trß an«t, cßn
cùc A2 ®ãng vai trß cat«t
Dßng ®iÖn ®i tõ A1 vÒ A2
+
+
+
Khi cùc G vµ A2 cã ®iÖn thÕ
d¬ng h¬n so víi A1 thì triac
më. Cùc A2 ®ãng vai trß an«t,
cßn cùc A1 ®ãng vai trß cat«t
Dßng ®iÖn ®i tõ A2 vÒ A1
-
DÙNG MẠCH ĐIỆN TỬ ĐỂ ĐIỀU KHIỂN TỐC ĐỘ.
K
TRIAC DẪN
TỤNẠP
XẢ ĐIỆN
TỤ
ĐIỆNC
~220V
ĐIAC DẪN
R1
T
K
U1
R2
VR
DA
U
C
R
Đ
c)
U2
U1
U2
+UDA
-UDA
ωt
UC
d)
Sơ đồ mạch lắp tải
Tổng kết bài
Câu1: Nêu nhận xét về điện áp đưa vào động cơ một pha khi điều khiển
bằng mạch điện tử?
U
U1
=> Điện áp được điều khiển gián đoạn.
U2
+UDA
-UDA
ωt
UC
d)
Câu2: Khi sử dụng triac để điều khiển tốc độ động cơ, cần tác động vào
thông số nào của nguồn cấp điện cho động cơ ?
=>Trị số hiệu dụng của điện áp đưa vào động cơ.
Câu3: So với điều khiển động cơ quạt bằng phím bấm, thì điều khiển
bằng điện tử có ưu và nhược điểm gì?
Ưu điểm: Tốc độ thay đổi dễ dàng, liên
tục, kích thước gọn, linh hoạt, chính
xác, ít sửa chữa bảo dưỡng…..
Nhược điểm: giá thành, sự phức tạp
mạch điều khiển…
Thöïc hieän thaùng 12