Đặng Lê Ngọc - GaMBA.M0111
BÀI TẬP CÁ NHÂN
MÔN KẾ TOÁN QUẢN TRỊ
Họ và tên:
Đặng Lê Ngọc
Lớp:
GaMBA.M0111
Ngày nộp bài:
18/02/2012
TÌNH HUỐNG
Rose Bach mới được bổ nhiệm làm giám đốc tài chính của công ty Empco
Inc. Một công ty chuyên sản xuất thép tấm. Empco hoạt động trong lĩnh vực này
khá lâu và hiện đang có kế hoạch hiện đại hóa quy trình sản xuất. Trong buổi họp
đầu tiên, Bob Kelley kỹ sư trưởng, trình bày một đề xuất hiện đại hóa phân xưởng
Khoan. Kelley đề nghị mua 2 robot để thay thế cho 8 công nhân đang làm việc
trong phân xưởng. Theo bản đề xuất của Kelley thì chi phí tiết kiệm được sẽ bao
gồm 2 khoản:
- Thứ nhất, chi phí lao động trực tiếp. Do không sử dụng lao động trong
phân xưởng nữa nên không còn chi phí lao động trực tiếp ở phân xưởng
- Thứ hai, chi phí sản xuất chung cũng giảm xuống bằng không do hiện thời
công ty phân bổ chi phí sản xuất chung dựa trên một tiêu thức phân bổ duy nhất
cho toàn công ty là chi phí lao động trực tiếp.
Giám đốc công ty cảm thấy lý giải của Kelley về kế hoạch tiết kiệm chi phí
không ổn. Bach cũng đồng tình và cho rằng khi công ty chuyển sang tự động hóa
thì cần phải xem xét lại hệ thống tính toán chi phí sản xuất chung. Giám đốc yêu
cầu Bach nghiên cứu vấn đề này và chuẩn bị báo cáo cho buổi họp sau.
Bach nghiên cứu tài liệu về vấn đề phân bổ chi phí sản xuất cho lĩnh vực
doanh nghiệp tự động hóa và thảo luận với một vài đồng nghiệp. Đồng thời cô thu
thập số liệu thống kê về tỷ lệ phân bổ chi phí của công ty trong những năm trước.
Dựa trên số liệu kế toán cô cũng ước tính mức trung bình năm về chi
phí cho các phân xưởng.
Bảng thống kê chi phí của thời kỳ trước
Thời gian
Chi phí LĐ trực
tiếp trung bình
năm (USD)
1960 - 1969
1970 - 1979
1980 - 1989
1.000.000
1.200.000
2.000.000
Đặng Lê Ngọc - GaMBA.M0111
Chi phí sản xuất Tỷ lệ phân bổ chi phí sản
chung trung bình xuất chung trung bình
năm (USD)
(%)
1.000.000
3.000.000
7.000.000
100
250
350
1
Đặng Lê Ngọc - GaMBA.M0111
1990 - 1999
2000 - 2009
3.000.000
12.000.000
4.000.000
20.000.000
Bảng dự tính chi phí cho các phân xưởng
PX cắt gọt
2.000.000
11.000.000
PX đánh bóng
1.750.000
7.000.000
400
500
PX khoan
250.000
2.000.000
CP lao động trực tiếp (USD)
CP sản xuất chung (USD)
Yêu cầu
a. Chưa đề cập tới đề xuất sử dụng Robot trong phân xưởng khoan, hãy đánh
giá những điểm yếu của hệ thống phân bổ chi phí sản xuất chung của công ty.
b. Anh, chị có đồng ý với lý luận của Kelley rằng chi phí sản xuất chung của
phân xưởng khoan sẽ giảm xuống bằng không nếu đề xuất tự động hóa được triển
khai? Hãy giải thích rõ.
c. Hãy đề xuất các giải pháp cải tiến hệ thống phân bổ chi phí chung thông
qua việc thay đổi hệ thống phân bổ ở các phân xưởng sao cho chi phí sản xuất
chung được phân bổ hợp lý hơn và hỗ trợ cho việc tự động hóa ở phân xưởng
khoan.
BÀI LÀM:
a. Đánh giá những điểm yếu của hệ thống phân bổ chi phí sản xuất
chung của công ty.
Việc sử dụng tiêu chí chi phí lao động trực tiếp để phân bổ chi phí sản xuất
chung theo hệ thống phân bổ chi phí theo phương pháp truyền thống đã được công
ty áp dụng từ cách cách đây rất lâu. Theo số liệu lịch sử mà Rose Bach đã thu thập
được từ những năm 1960 thì lúc này tỷ lệ chi phí lao động trực tiếp trung bình năm
và chi phí sản xuất chung trung bình năm là 1:1 thì hệ thống phân bổ này có vẻ hợp
lý và có tỷ lệ sai số thấp, tuy nhiên sau 50 năm tỷ lệ này hiện nay là 1:5 là không
còn phù hợp, do đó hệ thống phân bổ này đã bộc lộ những điểm yếu sau:
Công ty Empco Inc là một công ty chuyên sản xuất thép tấm, bộ máy sản
xuất của công ty được chia thành 3 phân xưởng là phân xưởng cắt gọt, phân xưởng
đánh bóng và phân xưởng khoan. Mỗi phân xưởng thực hiện các công việc khác
nhau và sử dụng các nguồn lực với số lượng và chất lượng khác nhau, đặc biệt là
việc sử dụng lao động trực tiếp trong từng phân xưởng. Do tính chất và độ phức
tạp của công việc nên yêu cầu về trình độ của người lao động làm việc trong từng
phân xưởng cũng khác nhau, điều này dẫn đến năng suất lao động và lương trả cho
người lao động cũng khác nhau cho cùng số giờ lao động trực tiếp của người lao
động sẽ tạo ra số lượng sản phẩm khác nhau do đó dựa trên tiêu chí chi phí lao
động trực tiếp sẽ phân bổ chi phí sản xuất chung một cách không chính xác.
Đặng Lê Ngọc - GaMBA.M0111
2
Đặng Lê Ngọc - GaMBA.M0111
Khoa học kỹ thuật phát triển, vai trò của lao động lúc này là thực hiện chức
năng thiết lập và giám sát hơn là thực sự tham gia vào sản xuất và không còn là
nguồn lực bắt buộc trong quá trình sản xuất sản phẩm, các phân xưởng giờ đây sử
dụng ngày càng nhiều máy móc phục vụ cho việc sản xuất dẫn đến việc tiêu hao
năng lượng của máy móc thiết bị và diện tích nhà xưởng cũng hoàn toàn khác
nhau. Theo tính toán của Rose Bach tại bảng dự tính chi phí cho các phân xưởng
chúng ta thấy tỷ lệ phân bổ chi phí sản xuất chung trung bình mỗi phân xưởng là
khác nhau: Phân xưởng cắt gọt: 550%; phân xưởng đánh bóng: 400% và phân
xưởng khoan: 800%. Như vậy, tiêu thức phân bổ mà công ty đang áp dụng chỉ
phản ánh được mức tăng - giảm chi phí sản xuất chung phục vụ cho từng phân
xưởng tương ứng chi phí lao động trực tiếp nên khi chi phí sản xuất chung của
một phân xưởng tăng mạnh thì tiêu thức này sẽ không đánh giá chính xác và từ
đó sẽ bóp méo về chi phí sản xuất của từng phân xưởng.
Trong chi phí sản xuất chung có hai loại: Chi phí sản xuất chung biến đổi và
chi phí sản xuất chung cố định. Nếu hệ thống phân bổ chi phí gộp hai loại chi phí
này để phân bổ theo một tiêu thức duy nhất sẽ phản ánh không chính xác chi phí
sản xuất cho từng loại sản phẩm dẫn đến phân bổ chi phí cao hơn đối với sản phẩm
sản xuất có số lượng lớn và thấp hơn đối với sản phẩm có số lượng ít, cộng vào đó
là việc phân bổ chi phí cho từng phân xưởng cũng không chính xác.
b. Anh, chị có đồng ý với lý luận của Kelley rằng chi phí sản xuất chung
của phân xưởng khoan sẽ giảm xuống bằng không nếu đề xuất tự động hóa
được triển khai? Hãy giải thích rõ.
Kelley lý luận rằng khi Công ty sử dụng 02 Robot thay thế 08 lao động
trực tiếp tại phân xưởng khoan sẽ làm cho chi phí sản xuất chung của phân
xưởng khoan giảm xuống bằng không. Tôi không đồng ý với lý luận này vì
những lý do chính sau:
Khi thực hiện tự động hóa tại phân xưởng khoan (dùng Robot thay người
lao động trực tiếp) thì lúc này người lao động sẽ không còn tham gia trực tiếp
vào quá trình lao động để tạo ra sản phẩm. Tuy nhiên, lúc này con người vẫn
phải tham gia với vai trò thực hiện chức năng thiết lập và giám sát thông qua việc
điều khiển hoạt động của Robot hay sửa chữa, bảo dưỡng Robot, và như vậy
công ty vẫn phải trả chi phí cho số lao động này và thực tế lúc này chi phí sản
xuất chung tại phân xưởng khoan khi thực hiện tự động hóa vẫn lớn hơn không.
Một lý do nữa là chi phí sản xuất chung của công ty bao gồm cả chi phí
sản xuất chung biến đổi (chi phí điện, nước sinh hoạt...) và chi phí sản xuất
chung cố định (chi phí lương nhân viên quản lý, kế toán, chi phí văn phòng ...)
nên chi phí sản xuất chung vẫn sẽ phát sinh và sẽ phải phân bổ cho các phân
xưởng sản xuất trong đó có phân xưởng khoan.
Đặng Lê Ngọc - GaMBA.M0111
3
Đặng Lê Ngọc - GaMBA.M0111
Như vậy, xuất phát từ hệ thống phân bổ chi phí truyền thống mà công ty
đang áp dụng “lấy tiêu chí phân bổ chi phí sản xuất chung chỉ dựa trên một tiêu
thức phân bổ duy nhất cho toàn công ty” Kelley đã cho rằng chi phí sản xuất
chung của phân xưởng Khoan sẽ giảm xuống bằng không khi đề xuất tự động
hóa được triển khai là một sai lầm nghiêm trọng.
c. Các giải pháp được đề xuất để cải tiến hệ thống phân bổ chi phí
chung thông qua việc thay đổi hệ thống phân bổ ở các phân xưởng sao cho chi
phí sản xuất chung được phân bổ hợp lý hơn và hỗ trợ cho việc tự động hóa ở
phân xưởng khoan.
Sau khi học xong môn kế toán quản trị và căn cứ vào việc phân tích tình
huống của công ty Empco Inc ở trên, chúng ta đã thấy được những tồn tại của hệ
thống phân bổ chi phí truyền thống mà Công ty đang áp dụng, với việc phân bổ
chi phí sản xuất chung chỉ dựa vào một tiêu thức duy nhất là chi phí lao động
trực tiếp theo như phân tích ở trên là chưa chính xác, điều này có ảnh hưởng đến
việc ra quyết định với các nhà quản trị doanh nghiệp.
Tôi đề xuất giải pháp cải tiến hệ thống phân bổ chi phí chung từ hệ thống
hạch toán chi phí truyền thống mà công ty đang áp dụng chuyển sang hệ thống
phân bổ chi phí dựa trên cơ sở hoạt động ABC (Activities Based Costing).
Với hệ thống phân bổ chi phí này chúng ta sẽ tiến hành tập hợp chi phí theo
các nguồn phát sinh. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho công tác quản trị,
kiểm soát chi phí một cách hiệu quả hơn. Các tiêu chí phân bổ chi phí được vận
dụng linh hoạt nhằm cung cấp thông tin đa dạng và chi tiết hơn về chi phí và
cấu tạo giá thành của sản phẩm, giúp nhà quản trị có được cái nhìn chi tiết hơn
về các khoản mục chi phí của từng phân xưởng.
Quá trình vận dụng phương pháp ABC vào hoạt động của Empco Inc cụ
thể như sau:
1. Xác định chi phí của hoạt động cho sản phẩm:
Bước đầu tiên chúng ta phải xác định tổng chi phí để tiến hành từng hoạt
động của công ty bao gồm các công đoạn chính là cắt gọt, đánh bóng và khoan
được tiến hành tại 3 phân xưởng riêng biệt. Các yếu tố chi phí được sử dụng tại các
phân xưởng bao gồm: Chi phí lao động trực tiếp; chi phí nguyên vật liệu trực tiếp;
chi phí điện, nước dùng cho sản xuất.
Bước thứ hai là xác định chi phí của hoạt động cho các sản phẩm dựa trên
các tiêu thức phản ảnh mối quan hệ giữa mức độ của hoạt động và mức độ sử dụng
hoạt động của từng giai đoạn cắt gọt, đánh bóng, khoan của các sản phẩm cụ thể.
2. Xác định tiêu thức phân bổ chi phí cho mỗi hoạt động:
Đặng Lê Ngọc - GaMBA.M0111
4
Đặng Lê Ngọc - GaMBA.M0111
Thông qua việc phân tích quá trình sản xuất, chúng ta sẽ phân tách được
các hoạt động tiêu dùng nguồn lực gây ra sự phát sinh chi phí sản xuất chung
bao gồm: Hoạt động sử dụng nhân công, quản lý sản xuất; hoạt động sử dụng
máy móc; hoạt động giám sát, kiểm tra chất lượng… Dựa trên thực tế tại công
ty Empco, chúng ta có thể lựa chọn tiêu thức phân bổ theo số giờ máy hoặc số
lượng sản phẩm,…
Đối với chi phí sản xuất chung biến đổi như điện, nước, xăng dầu… có thể
tập hợp và tính trực tiếp cho từng phân xưởng bằng cách lắp đồng hồ riêng cho
từng phân xưởng.
Đối với chi phí sản xuất chung cố định như khấu hao máy móc thiết bị, nhà
xưởng có thể tính trực tiếp cho hoạt động trong từng phân xưởng. Đối với các chi
phí chung cố định khác như chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí cho bộ phận kế
toán, văn phòng, lễ tân, khánh tiết... có thể lựa chọn tiêu chí phân bổ là số lượng
sản phẩm.
KẾT LUẬN
Thông qua môn học kế toán quản trị cũng như nghiên cứu và phân tích tình
huống tại công ty Empco Inc, chúng ta thấy được tầm quan trọng của kế toán
quản trị trong các doanh nghiệp, ảnh hưởng của nó tới việc ra quyết định của
người quản trị doanh nghiệp. Việc vận dụng mô hình quản trị tài chính mới là
rất cần thiết và giúp các doanh nghiệp phân bổ chi phí một cách chính xác hơn
thông qua việc chuyển đổi từ phương pháp phân bổ chi phí truyền thống sang
phương pháp phân bổ hiện đại bằng cách áp dụng hệ thống hạch toán chi phí
ABC.
Đây là một trong các phương pháp hiện đại trong kế toán quản trị. Phương
pháp này phù hợp với môi trường sản xuất nói chung là có sự tự động hóa cao và
tổ chức sản xuất tiên tiến. Tính ưu việt của Phương pháp đã được thừa nhận trên
thế giới vì kế toán chi phí trên cơ sở hoạt động là một công cụ đo lường tương đối
chính xác và hợp lý các chi phí phát sinh liên quan đến đối tượng và hoạt động
chịu phí, điều đó giúp cho các doanh nghiệp có thể đưa ra được phương pháp tiết
kiệm chi phí hiệu quả nhất, đưa ra chiến lược phát triển hiệu quả.
Đặng Lê Ngọc - GaMBA.M0111
5
Đặng Lê Ngọc - GaMBA.M0111
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Kế toán Quản trị - Tài liệu tham khảo chương trình Đào tạo Thạc sĩ
Quản trị Kinh doanh quốc tế, 2009.
2. Kaplan, R. S. và A. A. Atkinson, 1998. “Cost-Based Decision Making”.
Chương trong Advanced Management Accounting. Prentice Hall, Upper Saddle
River, New Jersey.
3. .html
Đặng Lê Ngọc - GaMBA.M0111
6