Phân tích truyện nhưng nó phải bằng hai mày (bài 2)
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (38.71 KB, 3 trang )
Đề bài: Phân tích truyện cười Nhưng nó phải bằng hai mày
Bài làm 2
Đây là một câu truyện cười nhưng lại cười ra nước mắt. Một xã
hội đồng tiền mà lấn áp tất cả. Vì tiền mà con người ta không còn sự
công bằng văn minh nữa. Người nào có quyền có thế thì người đó
thắng. Thật là một xã hội chó đểu nhà văn( Vũ Trọng Phụng).
Truyện cười "Nhưng nó phải bằng hai mày" nó giống như một màn
kịch rất ngắn nhưng hấp dẫn với sự xuất hiện của ba nhân vật.
Mở đầu truyện là lời giới thiệu về một viên lí trưởng xử kiện giỏi ở
một "làng kia". Ta gặp cách giới thiệu phiếm chỉ giống như các câu
truyện cổ tích. Địa điểm (làng kia), thời gian (hôm nọ). Tác giả dùng
tính phiếm chỉ để tăng tính khái quát, ý nghĩa mà truyện phản ánh
mang tính phổ biến ở nhiều vùng , nhiều đối tượng chứ không ở địa
phương nào. Tên Cải và Ngô cũng là một cách nói thực chất không
mang tính xác định.
Sự việc được kể rất ngắn gọn. Cải và Ngô đánh nhau rồi mang
nhau ra kiện. Cải sợ kém thế lót trước thời lí năm đồng. Ngô biện
chè lá những mười đồng. Lần theo câu truyện chúng ta đã tìm thấy
tình huống có vấn đề, buộc người nghe phải chú ý xem trong tình
huống nà thì một thầy lí nổi tiếng xử kiện giỏi sẽ xử vụ kiện này như
thế nào?
Khi xử kiện thầy lí cho Ngô thắng, còn Cải bị đánh mười roi. Cải
đã lo lót thầy trước và được thầy nhận lễ nên Cải rất bất ngờ lâm
vào tình thế bị động trước lời phán xét của thầy lí. Sự bất ngờ ấy
được thể hiện : " Cải vội xòe năm ngón tay, ngẩng mặt nhìn thầy lí
khẽ bẩm: xin thầy xét lại lẽ phải về con mà". Lời nói của Cải chứng
tỏ Cải tin vào mình sẽ được xử thắng vì mình đã lo chạy trước và
được thầy nhận lễ đáng nhẽ là phần thắng thuộc về mình nhưng nó
lại ngược lại. Lẽ phải ở đây dược xem xét bằng tiền. Cải đã đưa ra
một ám hiệu là năm ngón tay, đưa mắt nhìn và lời nhắc khẽ để nhắc
nhở thầy lí về hành động biện lễ của mình.
Đến đây mâu thẫn đã lên đến cao trào Bởi Cải dường như đã lật
bài ngựa. Nếu như vậy thì thầy lí sẽ xử ra sao? Thật bất ngờ đáp lại
hành động kì quặc của Cải là hành động cũng kì quạc của thầy lí.
Sự kết hợp lời nói và hành động giữa hai nhân vật tạo nên một tín
hiệu đặc biệt, một thứ mật ngữ. Lời được phát ngôn công khai cho
tất cả mọi người cùng nghe. Mật ngữ thì chỉ có hai người trong cuộc
mới biết được rõ. Hành động kì quặc đó được giải mã bởi lời nói
của thầy lí kèm theo hành động: " Thầy lí cũng xòe năm ngón tay trái
úp lên trên năm ngón tay phải mặt nói : Tao biết mày phải…..nhưng
nó lại phải…..bằng hai may!"
Giữa ngón tay-tiền- lẽ phải có mối liên hệ mật thiết. Ngón tay thể
hiện số lượng tiền. Tiền để đo lẽ phải. Theo như thầy lí thì tiền là lẽ
phải, lẽ phải được đo bằng tiền. Người nào có nhiều tiền thì lẽ phải
ắt thuộc về người đó. Gía trị tố cáo của truyện chính là ở chỗ đó.
Trong xã hội mà mọi thứ được đo bằng tiền thì thử hỏi công lý ở
đâu?.
Một thầy lí nổi tiếng xử kiện giỏi mà còn như vậy. Thầy ăn của đút
cả hai phía, "đục nước béo cò" mà lại dám công khai trước công
đường với lời nói và hành động thật nực cười. Thầy lí là đại diện
cho những kẻ có quyền thế "cầm cân nảy mực" trong lạng lại hiện ra
nguyên hình là kẻ ăn đút trắng trợn. Ở đây nghệ thuật chơi chữ
được thể hiện qua chữ phải: " Mày phải….nhưng nó lại phải…..bằng
hai mày".
Cả ba nhân vật trong truyện đều bật ra tiếng cười. Lí trưởng là
nhân vật bị đả kích còn Ngô và Cải là hai nhân vật bị phê phán. Cải
và Ngô tùy là nạn nhân nhưng là những kẻ tiếp tay cho những việc
làm đổi thay công lí, nhập nhằng trắng đen bằng việc đút lót của
sau.
Truyện về cơ bản giống truyện Tam đại con gà nhưng ngắn gọn
hơn, giàu kịch tính hơn. Tính cách nhân vật lí trưởng được giấu kín
chỉ bộc lộ ở cuối truyện để tăng tính bất ngờ cho truyện. Sự kết hợp
giữa hành động và ngôn ngữ cùng lối chơi chữ tạo nên tình huống
gây cười.
Qua đây tác giả cũng muốn phê phán những kẻ có quyền có thế
coi đồng tiền là tất cả làm ô uế xã hội, làm mất đi sự công bằng của
xã hội.
