Tóm tắt đề bài
Công ty MAXDOOR là doanh nghiệp sản xuất cửa nhôm kính có khả năng chống tiếng ồn
rất tốt. Công ty có nhà máy sản xuất ở Bình Dương. Sau một thời gian ng 1hiên cứu có đưa
ra đề xuất với giám đốc về phương án mở rộng hoạt động tại thị trường phía Bắc. Để mở
rộng hoạt động kinh doanh công ty phải huy động thêm vốn từ cổ đông.
Tình hình tài chính của công ty trong các năm như sau:
2007 : Lãi sau thuế là 1,23 tỷ đồng.
2008 : Đang có lỗ là 203,5 triệu đồng. Do :
• Cầu của thị trường sản phẩm của công ty giảm do thị trường BĐS đóng băng
• Nguyên vật liệu đầu vào sản xuất tăng giá rất nhanh do Nhà nước tăng thuế nhập
khẩu đối với mặt hàng này.
• Có một lượng lớn hàng tồn kho từ :
 Dự trữ chờ ký hợp đồng với khách hàng thường xuyên APPA: 452 triệu
đồng.
 hàng tồn kho bán cho Nam Phương bị trả lại nhưng hàng chưa về kho:276
triệu
2009 : Công ty chuẩn bị công bố thông tin cho cổ đông, có một vụ hỏa hoạn ở khu nhà máy
ở Bình Dương.
Hiện nay, công ty MAXDOOR đang áp dụng phương pháp kế toán hàng tồn kho theo
phương pháp Nhập sau xuất trước.

1


Câu 1: Công ty MAXDOOR sẽ có xu hướng khai tăng hay khai giảm lợi nhuận, tăng
hay giảm nợ phải trả. Tại sao?
Bản báo cáo tài chính 2008 là cơ sở để cổ đông quyết định việc góp vốn đầu tư mở rộng
hoạt động ra thị trường phía Bắc của công ty Max trong năm 2009. Việc khai tăng hay giảm
lợi nhuận, cũng như tăng hay giảm nợ của công ty 2008 sẽ ảnh hưởng đến quyết định của các
cổ đông. Vì mục tiêu của cổ đông là lợi nhuận, họ sẽ rất quan tâm đến khả năng sinh lợi công
ty mà họ đã bỏ vốn ra đầu tư, một số chỉ tiêu trong bản Báo cáo tài chính các cổ đông quan

tậm là:
1.1. Các chỉ số về Lợi nhuận:
Mốt số chỉ tiêu đáng chú ý:
Chỉ số khả năng sinh lợi (tỷ suất lợi nhuận của công ty): Tỷ suất sinh lợi liên quan
đến lượng thu nhập đạt được với các nguồn lực sử dụng để tạo ra chúng, gồm các chỉ tiêu
sau:
Tỷ lệ lợi nhuận gộp = (Doanh thu – Giá vốn hàng bán)/ Doanh thu
Tỷ lệ lợi nhuận trên tổng tài sản (ROA) = Lợi nhuận ròng/ tổng tài sản.
ROA cho biết khả năng sinh lợi đối với tài sản đầu tư vào công ty. Phản ánh khả năng của
quản lý công ty trong việc sử dụng, đầu tư tài sản một cách có hiệu quả.
Lợi nhuận hoạt động trên doanh thu = Lợi nhuận trước thuế/ Doanh thu.
Tỷ lệ cho biết công ty thực có bao nhiêu lợi nhuận từ một đồng thu nhập và qua đó cho thấy
hiệu quả trong việc quản lý các chi phí hoạt động của doanh nghiệp.
Tỷ lệ lợi nhuận trên vốn cổ phần(ROE) = Lợi nhuận ròng/Vốn góp của các cổ đông.
ROE đo tính hiệu quả của quá trình sử dụng vốn góp của các cổ đông, cho thấy bao nhiêu lợi
nhuận được tạo ra từ vốn đầu tư của cổ đông. Phản ánh khả năng quản lý công ty trong việc
sử dụng đầu tư tài sản một cách co hiệu quả.
* Thu nhập trên mỗi cổ phiếu
Đây là chỉ tiêu mà các cổ đông quan tâm nhất. EPS (thu nhập trên mỗi cổ phiếu) là
một trong những chỉ tiêu được sử dụng thường xuyên nhất đối với các
NĐT và có ảnh hưởng lớn đối với giá cổ phiếu công ty. Do vậy, việc tính


toán và trình bày EPS có thể ảnh hưởng quan trọng đến giá cổ phiếu của
công ty. EPS còn được dùng như một công cụ để đánh giá việc thực hiện
của ban điều hành công ty. Bởi vậy, nó tạo một sức ép rất lớn đối với ban
điều hành công ty trong việc tăng trưởng EPS. Ban điều hành có thể cố
tình tạo một kết quả EPS có lợi hơn cho mình và công ty. Mục tiêu chính
của EPS là để đánh giá kết quả thực hiện của một công ty và nó đặc biệt
quan trọng để so sánh kết quả của một công ty qua các kỳ khác nhau và

so sánh việc thực hiện của vốn chủ sở hữu của công ty với công ty khác.
(EPS – earnings per share) = (Thu nhập ròng - cổ tức cổ phiếu ưu đãi)/ lượng cổ phiếu bình
quân đang lưu thông = (Net income – Dividends on Preferred Stock)/ Average Outstanding
Shares.
Từ các chỉ số trên và thực tế của công ty Max: Công ty sẽ có xu hướng khai lợi nhuận
năm 2008 lớn hơn hoặc bằng lợi nhuận năm 2007. Thể hiện chỉ số EPS lớn hơn năm
2007 để thu hút nhà đầu tư mua cổ phiếu.
1.2. Các chỉ số về nợ
*/ Chỉ số thanh toán nợ trong cơ cấu vốn: Cho thấy xu hướng sử dụng nợ trên vốn sở hữu,
tỷ lệ càng thấp chứng tỏ tiềm lực tài chính của công ty càng vững mạnh, ít phụ thuộc vào
nguồn vốn vay.
Nợ phải trả/ Vốn chủ sở hữu
Nợ phải trả/ Tổng tài sản
Như vậy, với tình hình thực tế của công ty Max:
Đối với các khoản nợ phải trả công ty sẽ có xu hướng khai giảm để chứng tỏ tiềm lực tài
chính vững mạnh, tạo niềm tin về sự đầu tư cho các cổ đông.


Câu 2: Công ty có những xử lý cụ thể nào để có thể đạt được số liệu kế toán phù hợp
với việc huy động vốn. Với mỗi xử lý cụ thể về mặt kế toán, hãy nêu rõ những giả định
cần thiết.
Với các dữ kiện của công ty Max, Kế toán công ty Max phải xử lý sao cho lợi nhuận năm
2008 có lãi trên tình hình thực tế như sau:
 Năm 2007 lãi sau thuế 1,23 tỷ đồng.
 Đảm bảo mục tiêu lãi 2008 cao hơn 2007, lớn hơn 1,23 tỷ đồng thay vì thực tế

đang lỗ 203,5 triệu đồng.
 Thị trường bất động sản năm 2008 đóng băng dẫn đến cầu của thị trường sản phẩm
công ty giảm làm doanh thu giảm và lợi nhuận giảm theo.
 Đây là những yếu tố khách quan của thị trường. Để tạo niềm tin cho cổ đông, Công

ty cần cung cấp thông tin nghiên cứu thị trường để dự đoán thị trường sản phẩm
năm sau là khả quan và phát triển. Về mặt kế toán không thể can thiệp.
 Nhà nước tăng thuế nhập khẩu đối với nguyên vật liệu công ty mua để sản xuất làm
giá nguyên vật liệu đầu vào sản xuất sản phẩm tăng dẫn đến chi phí sản xuất tăng, lợi
nhuận giảm.
 Việc tăng thuế là chính sách của Chính phủ nên không thể can thiệp về mặt kế toán.
 Công ty đang có một lượng lớn hàng tồn kho do APPA gặp khó khăn về tài chính nên
chưa ký hợp đồng chính thức. Công ty APPA là khách hàng thường xuyên của công
ty. Giám đốc của APPA đã gọi điện trực tiếp cho giám đốc Max hứa sẽ mua hàng của
công ty ngay khi huy động được vốn. Đơn đặt hàng có giá trị 452 triệu đồng.
 Giả sử có thể tin tưởng được lời hứa sẽ thu được tiền hàng sau khi APPA huy động
được vốn, Max đồng ý ký hợp đồng với công ty với APPA và cho phép trả chậm.
Như vậy, Max có thể ghi nhận doanh thu bán hàng 452 triệu đồng, đồng thời ghi
tăng khoản phải thu của khách hàng, ghi giảm giá trị hàng tồn kho, ghi tăng lợi
nhuận từ việc bán hàng.


 Công ty còn có một lượng lớn hàng tồn kho trị giá 276 triệu đồng bán cho công ty
Nam Phương đang bị trả lại nhưng hàng chưa về nhập kho.
 Hàng bị trả lại vẫn đang đi trên đường chưa về nhập kho, kế toán có thể tạm thời
chưa ghi nhận nghiệp vụ hàng bán bị trả lại, điều đó có nghĩa doanh thu hàng bán
chưa bị giảm 276 triệu đồng, chưa làm giảm lợi nhuận của công ty.
 Công ty Max đang áp dụng phương pháp kế toán hàng tồn kho theo phương pháp
Nhập sau xuất trước – phương pháp LIFO, Nhà nước áp dụng thuế nhập khẩu làm
tăng giá nguyên vật liệu đầu vào công ty mua sản xuất, làm chi phí sản xuất tăng, giá
vốn hàng bán tăng, chi phí tăng, lợi nhuận giảm.
 Để giảm chi phí, giảm giá vốn hàng bán, công ty nên thay đổi phương pháp tính giá
hàng tồn kho sang phương pháp FIFO. Việc áp dụng phương pháp này dùng
nguyên liệu nhập trước xuất trước, làm giảm giá vốn hàng bán, không bị ảnh
hưởng tăng giá do tăng thuế - Chi phí thấp làm tăng lợi nhuận thu được.

 Đầu năm 2009, khi công ty chuẩn bị công bố thông tin cho cổ đông, có một vụ hỏa
hoạn xảy ra tại khu nhà máy ở Bình Dương.
 Đây là yếu tố khách quan, không thể can thiệp trực tiếp để làm đẹp số liệu báo cáo.
Việc xử lý số liệu báo cáo như trên làm giảm hàng tồn kho, giảm giá vốn hàng bán, giảm chi
phí, tăng doanh thu, làm tăng lợi nhuận. Số liệu báo cáo được cải thiện giúp cổ đông có sự
đánh giá tích cực với công ty tạo sự thành công cho công ty khi thực hiện huy động vốn.


Câu 3: Giả thiết rằng, nhà quản lý đã yêu cầu kế toán tiến hành những xử lý kế toán
theo hướng có lợi cho doanh nghiệp (yêu cầu 1 và yêu cầu 2). Anh/Chị hãy phân tích
những chuẩn mực trong hạch toán có liên quan và chỉ ra những vi phạm trong việc
chuẩn bị báo cáo (nếu có)
Giả thiết kế toán tiến hành xử lý kế toán theo hướng có lợi cho doanh nghiệp theo yêu cầu
nhà quản lý, và để có lợi cho doanh nghiệp trong việc huy động vốn từ cổ đông, việc xử lý số
liệu của kế toán phải tuân thủ các chuẩn mực kế toán sau:
* Theo Chuẩn mực kế toán hàng tồn kho:
Công ty Max đang sử dụng phương pháp kê khai hàng tồn kho theo phương pháp
LIFO (Nhập sau xuất trước). Phương pháp LIFO: Làm cho giá trị hàng tồn kho cuối kỳ thấp
mà không phản ánh theo giá trị thực. Đây là kết quả của việc tính giá làm cho giá trị hàng tồn
kho cuối kỳ thấp hơn rất nhiều so với giá cả hiện tại. Phương pháp này đưa ra kết quả về thu
nhập thuần thấp vì giá vốn hàng bán được xác định cao hơn.
Khi thực hiện xử lý số liệu kế toán, công ty có thể thay đổi sang phương pháp FIFO
(Nhập trước xuất trước). Phương pháp FIFO: Làm cho giá trị hàng tồn kho cuối kỳ cao mà
không phản ánh theo giá trị thực, nhưng nó cũng làm tăng lợi nhuận thuần vì có thể hàng tồn
kho của vài năm trước được sử dụng để xác định giá vốn hàng bán. Do đảm bảo sự phù hợp
giữa doanh thu hiện hành và chi phí hiện hành nên phương pháp này phản ánh tốt nhất lợi
nhuận của doanh nghiệp, tạo ra “lợi tức hàng tồn kho - the inventory profit” . Tuy nhiên,
chính điều này là tiềm ẩn tăng tiền thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp.
Trong quá trình hoạch toán, làm báo cáo tài chính, Theo chuẩn mực kế toán hàng tồn
kho, Công ty được thay đổi phương pháp tính giá hàng tồn kho nhưng phải đảm bảo nguyên

tắc nhất quán trong kế toán, khi lựa chọn phương pháp tính giá hàng tồn kho công ty phải
công khai trên báo cáo và phải sử dụng nhất quán trong niên độ kế toán trong kỳ kế toán.
Đồng thời, trong báo cáo cần phải giải trình và thuyết minh, nêu rõ những tác động của sự
thay đổi, sự ảnh hưởng tới các báo cáo tài chính, giá vốn hàng bán, chỉ tiêu lợi nhuận trên
báo cáo kết quả kinh doanh của công ty.


Dựa theo tình hình thực tế công ty Max, kế toán hàng bán bị trả lại đang trên đường
đi, chưa về nhập kho. Công ty có thể tạm thời chưa ghi nhận tăng giá trị hàng tồn kho mà
chờ hàng về nhập kho mới hạch toán, đồng thời ghi giảm doanh thu và lợi nhuận. Tuy việc
ghi nhận này có thể tránh giảm doanh thu và lợi nhuận năm 2008, nhưng doanh thu hàng bán
bị trả lại chuyển sang năm 2009 sẽ bị giảm, gây áp lực công ty phải thúc đẩy kinh doanh tăng
doanh thu, tăng lợi nhuận bù đắp khoản bị giảm.
* Theo Chuẩn mực kế toán ghi nhận doanh thu:
Theo quy định về chuẩn mực kế toán ghi nhận doanh thu, Doanh thu của doanh
nghiệp Max được ghi nhận trong báo cáo tài chính khi chắc chắn lợi ích kinh tế trong tương
lai sẽ chuyển vào doanh nghiệp và lợi ích kinh tế đó có thể đo lường được một cách đáng tin
cậy. Như vậy, kế toán chỉ được ghi tăng doanh thu năm 2008 khi hợp đồng với APPA đã
chính thức được ký kết. Không thể dựa vào việc khách hàng APPA là khách hàng thường
xuyên và lời hứa của ông giam đốc APPA để làm căn cứ để làm báo cáo tài chính 2008.
Theo quy định trong ghi nhận sổ sách kế toán, việc công ty Max chưa ghi giảm doanh
thu năm 2008 do hàng bán đang đi trên đường của kế toán không vi phạm chuẩn mực. Do
hàng bán cho công ty Nam Phương bị trả lại và đang trên đường về, chưa nhập kho. Chính vì
vậy, có thể có những sự thay đổi trong quá trình vận chuyển trước khi nhập như: trong quá
trình trên đường đi, khách hàng có thể thay đổi ý định không chuyển trả lại hàng hay hàng bị
hư hỏng, thất lạc trong quá trình vận chuyển…. Tuy nhiên, việc ghi giảm doanh thu sẽ
chuyển sang niên độ kế toán kế tiếp, làm giảm lợi nhuận của công ty trong thời ký tiếp theo.
* Theo Chuẩn mực kế toán về trình bày báo cáo tài chính:
Theo quy định, doanh thu và thu nhập được ghi nhận trong Báo cáo kết quả hoạt động
kinh doanh khi thu được lợi ích kinh tế trong tương lai có liên quan tới sự gia tăng về tài sản

hoặc giảm bớt nợ phải trả và giá trị gia tăng đó phải xác định được một cách đáng tin cậy. Áp
dụng vào thực tế, nếu công ty Max ký hợp đồng với APPA, sau đó mới ghi nhận tăng doanh
thu là hợp lý. Việc chưa ghi giảm doanh thu do hàng hóa bị trả lại đang đi trên đường chưa
xác định chắc chắn về nhập kho không trái với chuẩn mực.


Theo chuẩn mực kế toán hiện hành, Doanh nghiệp phải lựa chọn và áp dụng các chính
sách kế toán cho việc lập và trình bày báo cáo tài chính phù hợp với quy định của từng chuẩn
mực kế toán. Trường hợp chưa có quy định ở chuẩn mực kế toán và chế độ kế toán hiện
hành, thì doanh nghiệp phải căn cứ vào chuẩn mực chung để xây dựng các phương pháp kế
toán hợp lý nhằm đảm bảo báo cáo tài chính cung cấp được các thông tin đáp ứng các yêu
cầu sau:
a/ Thích hợp với nhu cầu ra các quyết định kinh tế của người sử dụng;
b/ Đáng tin cậy, khi:
- Trình bày trung thực, hợp lý tình hình tài chính, tình hình và kết quả kinh doanh của
doanh nghiệp;
- Phản ánh đúng bản chất kinh tế của các giao dịch và sự kiện không chỉ đơn thuần
phản ánh hình thức hợp pháp của chúng;
- Trình bày khách quan, không thiên vị;
- Tuân thủ nguyên tắc thận trọng;
- Trình bày đầy đủ trên mọi khía cạnh trọng yếu.
Việc trình bày và phân loại các khoản mục trong báo cáo tài chính phải nhất quán từ
niên độ này sang niên độ khác, trừ khi:
- Có sự thay đổi đáng kể về bản chất các hoạt động của doanh nghiệp hoặc khi xem
xét lại việc trình bày báo cáo tài chính cho thấy rằng cần phải thay đổi để có thể trình bày
một cách hợp lý hơn các giao dịch và các sự kiện; hoặc
- Một chuẩn mực kế toán khác yêu cầu có sự thay đổi trong việc trình bày.
Như vậy, khi chuẩn bị kết thúc kỳ báo cáo tài chính công ty thay đổi phương pháp
tính giá hàng tồn kho điều này là không hợp lý, vi phạm nguyên tắc nhất quán, khách
quan và trung thực khi trình bày báo cáo tài chính. Công ty Max không nên thay đổi

phương pháp tính giá trị hàng tồn kho sang FIFO, mà vẫn áp dụng phương pháp tính
LIFO như hiện nay.