CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO THẠC SĨ QUẢN TRỊ KINH DOANH QUỐC TẾ

Website: www.griggs.edu.vn

Email:

BÀI TẬP CÁ NHÂN MÔN KẾ TOÁN TÀI CHÍNH
Tình huống về Công ty VIETDOOR
Học viên :
Cơ quan :
Lớp :

Hoàng Minh Dũng Tiến
Thành uỷ Hà Nội
GaMBA01.1009

I. GIỚI THIỆU CÔNG TY VIETDOOR :
Ngành nghề sản xuất kinh doanh : sản xuất cửa nhôm kính
Nơi sản xuất : Bình Dương
Đặc tính sản phẩm : chống tiếng ồn tốt
Kết quả hoạt động :
- Năm 2007 lãi sau thuế: 1,23 tỷ đồng
- Năm 2008 lỗ : 203,5 triệu đồng (do thị trường BĐS đóng băng)
- Năm 2009 có vụ cháy tại nhà máy ở Bình Dương (khi chuẩn bị công bố
thông tin cho cổ đông).
Nguyên nhân lỗ năm 2008 :
- Thị phần giảm (do thị trường bất động sản đóng băng)
- Nguyên vật liệu đầu vào tăng giá rất nhanh (do Nhà nước tăng thuế nhập
khẩu)
- Lô hàng tồn kho 452 triệu đồng (do Công ty APPA là khách hàng thường
xuyên, đã đặt hàng, nhưng gặp khó khăn về tài chính, nên chưa ký hợp

đồng chính thức, nhưng hứa sẽ mua hàng khi huy động được vốn)
- Lô hàng bị trả lại 276 triệu đồng (đã bán, nhưng Công ty Nam Phương trả
lại, chưa nhập về kho)
Phương pháp kế toán hàng tồn kho đang áp dụng : nhập sau xuất trước
Phương án kinh doanh đang xem xét :
- Mở rộng hoạt động ra thị trường phía Bắc vì có nhu cầu cao về sản phẩm
nhôm kính
- Huy động thêm vốn từ cổ đông để mở rộng thị trường.
3 yêu cầu cần phân tích :
1. Công ty VIETDOOR sẽ có xu hướng khai tăng hay khai giảm lợi
nhuận, tăng hay giảm nợ phải trả. Tại sao?
2. Công ty có những xử lý cụ thể nào để có thể đạt được số liệu kế toán
phù hợp với việc huy động vốn. Với mỗi xử lý cụ thể về mặt kế toán, hãy nêu rõ
những giả định cần thiết.

1


3. Giả thiết rằng, nhà quản lý đã yêu cầu kế toán tiến hành những xử lý kế
toán theo hướng có lợi cho doanh nghiệp (yêu cầu 1 và yêu cầu 2), hãy phân tích
những chuẩn mực trong hạch toán có liên quan và chỉ ra những vi phạm trong
việc chuẩn bị báo cáo (nếu có).
II. PHÂN TÍCH :
Công ty VIETDOOR là doanh nghiệp thành lập theo pháp luật Việt Nam,
có trụ sở tại Việt Nam và địa bàn hoạt động cũng tại Việt Nam, cho nên khi phân
tích về tình huống của Công ty VIETDOOR chúng ta cần áp dụng các quy định
và chuẩn mực kế toán của Việt Nam.
1. Trong tình hình hiên tại, Công ty VIETDOOR sẽ có xu hướng khai tăng
lợi nhuận và giảm nợ phải trả.
VIETDOOR đang có kế hoạch mở rộng hoạt động ra thị trường phía Bắc,

phương án tài chính phục vụ kế hoạch này là huy động vốn từ cổ đông. Thông
thường để cổ đông ủng hộ việc huy động vốn mở rộng sản xuất kinh doanh,
hoặc mở rộng thị trường thì doanh nghiệp phải chứng minh được rằng: hoạt
động kinh doanh của năm liền trước năm huy động phải có lãi, đồng thời không
có lỗ luỹ kế tính đến năm huy động (đó cũng là điều kiện cần nếu doanh nghiệp
chào bán chứng khoán ra công chúng).
Và VIETDOOR cũng cần chứng minh được nợ phải trả đến thời điểm huy
động vốn vẫn nằm trong phạm vi an toàn, không ảnh hưởng lớn đến hoạt động
sản xuất kinh doanh.
Do vậy, trước tình hình Công ty vừa có vụ cháy tại nhà máy ở Bình
Dương, để chấn an các cổ đông, nêu bật thành quả đã đạt được và làm mờ nhạt
các yếu kém trong quản lý, thì Công ty cần xây dựng được một bức tranh khả
quan về tình hình tài chính khi đặt vấn đề huy động thêm vốn của cổ đông, bằng
cách khai giảm nợ phải trả và khai tăng lợi nhuận.
Tuy vậy, việc khai tăng lợi nhuận cũng chỉ trong một giới hạn phù hợp vì
nếu tăng nhiều sẽ ảnh hưởng đến thuế thu nhập doanh nghiệp phải trả.
2. Về mặt kế toán, để có thể đạt được số liệu phù hợp với việc huy động
vốn, Công ty cần có những xử lý cụ thể đối với: doanh thu, hàng tồn kho, hàng
bán bị trả lại, và tài sản.
a. Có thể ghi nhận doanh thu đối với lô hàng tồn kho 452 triệu đồng (do
Công ty APPA là khách hàng thường xuyên, đã đặt hàng, nhưng gặp khó khăn về
tài chính, nên chưa ký hợp đồng chính thức, nhưng hứa sẽ mua hàng khi huy
động được vốn).
2


Để thực hiện được việc này phải tạo được cơ sở để khẳng định rằng:
doanh thu được xác định tương đối chắc chắn và doanh nghiệp sẽ thu được lợi
ích kinh tế từ giao dịch bán hàng.
Muốn thế VIETDOOR cần đàm phán để APPA ký chính thức hợp đồng

mua lô hàng trên. VIETDOOR có thể đưa thêm các điều kiện ưu đãi để khuyến
khích APPA ký hợp đồng. Nhưng mấu chốt của vấn đề là hiện tại APPA chưa
huy động được vốn.
Về tình hình tài chính của VIETDOOR, năm 2007 thu được lãi nhiều,
năm 2008 có lỗ nhưng so với số lãi thu được của 2007 thì không gây ra khó
khăn về tài chính. Hơn nữa, việc xác định số lỗ 203,5 triệu đồng của năm 2008
chủ yếu do ảnh hưởng của hai khoản tồn kho 452 triệu đồng và hàng bị trả lại
276 triệu đồng; nếu xử lý được ổn thoả hai khoản này thì số liệu lỗ sẽ giảm rất
nhiều, thậm chí không còn lỗ nữa.
Từ các phân tích trên, có thể kết luận rằng hiện tại VIETDOOR không có
khó khăn về tài chính, và có thể sử dụng số tiền lãi của năm 2007 để phục vụ
hoạt động kinh doanh của Công ty khi cần.
Hơn nữa, vì APPA là khách hàng thường xuyên của VIETDOOR cho nên
có thể hiểu đó là khách hàng uy tín nên mới duy trì được mối quan hệ tốt, lâu dài
giữa 2 doanh nghiệp. Ngoài ra, vì sản phẩm nhôm kính chủ yếu phục vụ cho giai
đoạn hoàn thiện công trình, cho nên nếu APPA nhận được lô hàng này sẽ sớm
hoàn thành các công trình dang dở và nhanh chóng được chủ đầu tư công trình
quyết toán, thoát khỏi tình trạng khó khăn về tài chính.
Để giải quyết vấn đề APPA chưa huy động được vốn mua lô hàng 452
triệu đồng, VIETDOOR có thể đàm phán để ký một hợp đồng cho APPA vay
tiền mua lô hàng trên, với tỷ lệ lãi ưu đãi.
Như vậy, khi hợp đồng cho APPA vay tiền được ký kết, VIETDOOR sẽ
giải quyết được lô hàng tồn đọng, và có thể ghi tăng doanh thu đối với lô hàng
này (đồng thời không ghi nhận lô hàng này là hàng tồn kho).
b. Có thể chưa ghi nhận lô hàng bị trả lại 276 triệu đồng (đã bán, nhưng
Công ty Nam Phương trả lại, chưa nhập về kho) vào tài khoản Hàng bán bị trả
lại. Vì VIETDOOR đã coi đây là nguyên nhân gây lỗ, cho nên có thể hiểu là
Công ty đã ghi nhận doanh thu sau khi giao lô hàng này cho Nam Phương.
Đây là lô hàng Nam Phương đã mua của VIETDOOR. Nếu việc trả lại
hàng không phải do lỗi của VIETDOOR thì có nghĩa là Nam Phương đã vi

phạm hợp đồng, khi đó VIETDOOR có thể không nhận lại lô hàng đó hoặc phạt
Nam Phương việc vi phạm hợp đồng (việc phạt hợp đồng là công việc bình
3


thường trong kinh doanh và phù hợp pháp luật cũng như thông lệ quốc tế,
VIETDOOR không cần e ngại rằng nếu phạt sẽ mất quan hệ với đối tác kinh
doanh vì nếu đối tác không nghiêm chỉnh thì cũng không cần duy trì quan hệ).
Nếu hợp đồng cho phép Nam Phương có quyền trả lại hàng (khi
VIETDOOR có lỗi : hàng kém phẩm chất, giao hàng không đúng hợp đồng…)
thì VIETDOOR cần đàm phán để Nam Phương không trả lại hàng với các điều
kiện ưu đãi như: sửa lại các sản phẩm chưa đạt yêu cầu, gia tăng yếu tố bảo
hành, chịu phạt về giao hàng không đúng thời hạn…
Nếu các yếu tố trên không giải quyết được thì VIETDOOR có thể đàm
phán để Nam Phương lùi việc trả hàng đến sau thời điểm huy động vốn để có cơ
sở trì hoãn việc ghi nhận lô hàng trên là hàng bị trả lại.
c. Xem xét việc ghi nhận tổn thất tải sản do vụ hoả hoạn tại nhà máy ở
Bình Dương.
Nếu vụ hoả hoạn là nhỏ, không có tổn thất về tài sản thì không cần quan
tâm về vấn đề kế toán mà chỉ tập trung vào công tác thông tin để cho cổ đông
hiểu rõ tình hình không đáng lo ngại.
Nếu vụ hoả hoạn gây tổn thất lớn về tài sản thì VIETDOOR cần mời tổ
chức tư vấn đến đánh giá chính xác mức độ thiệt hại, qua đó mới có cơ sở ghi
nhận giảm tài sản và các chi phí phát sinh khác từ vụ hoả hoạn. VIETDOOR cần
trao đổi để tổ chức tư vấn kéo dài thời gian khảo sát, đánh giá tình hình qua thời
điểm báo cáo cổ đông về việc huy động vốn. Đến thời điểm huy động vốn từ cổ
đông, VIETDOOR có thể đưa ra một con số ước tính nhỏ hơn để báo cáo cổ
đông về thiệt hại (số liệu này chưa ghi nhận về kế toán).
3. Giả thiết rằng, nhà quản lý VIETDOOR đã yêu cầu kế toán xử lý số
liệu kế toán theo hướng có lợi cho doanh nghiệp như đã nêu ở phần 1 và 2 trên

đây, câu hỏi đặt ra là việc xử lý số liệu đó có vi phạm chuẩn mực kế toán hay
không ?
Chuẩn mực kế toán số 1 - Chuẩn mực chung đã quy định các nguyên
tắc kế toán cơ bản là: thận trọng, trọng yếu…; các yêu cầu cơ bản đối với kế
toán là: trung thực, khách quan, đầy đủ, kịp thời…
Tuy việc xử lý số liệu kế toán như đã nêu ở phần 1 và 2 trên đây đã được
chuẩn bị kỹ về mặt kỹ thuật nghiệp vụ, nhưng vẫn vi phạm các nguyên tắc và
yêu cầu cơ bản đối với kế toán nêu trên trong Chuẩn mực chung.
Chuẩn mực kế toán số 14 – Doanh thu và thu nhập khác quy định :

4


10. Doanh thu bán hàng được ghi nhận khi đồng thời thỏa mãn tất cả năm (5)
điều kiện sau:
(a) Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với quyền
sở hữu sản phẩm hoặc hàng hóa cho người mua;
(b) Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người sở
hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa;
(c) Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn;
(d) Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán
hàng;
(e) Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng.
12. Trường hợp doanh nghiệp vẫn còn chịu phần lớn rủi ro gắn liền với quyền
sở hữu hàng hóa thì giao dịch không được coi là hoạt động bán hàng và doanh
thu không được ghi nhận. Doanh nghiệp còn phải chịu rủi ro gắn liền với quyền
sở hữu hàng hóa dưới nhiều hình thức khác nhau, như:
(b) Khi việc thanh toán tiền bán hàng còn chưa chắc chắn vì phụ thuộc vào
người mua hàng hóa đó;
(d) Khi người mua có quyền hủy bỏ việc mua hàng vì một lý do nào đó được

nêu trong hợp đồng mua bán và doanh nghiệp chưa chắc chắn về khả năng hàng
bán có bị trả lại hay không.
14. Doanh thu bán hàng được ghi nhận chỉ khi đảm bảo là doanh nghiệp nhận
được lợi ích kinh tế từ giao dịch. Trường hợp lợi ích kinh tế từ giao dịch bán
hàng còn phụ thuộc yếu tố không chắc chắn thì chỉ ghi nhận doanh thu khi yếu
tố không chắc chắn này đã xử lý xong. Nếu doanh thu đã được ghi nhận trong
trường hợp chưa thu được tiền thì khi xác định khoản tiền nợ phải thu này là
không thu được thì phải hạch toán vào chi phí sản xuất, kinh doanh trong kỳ mà
không được ghi giảm doanh thu. Khi xác định khoản phải thu là không chắc
chắn thu được (Nợ phải thu khó đòi) thì phải lập dự phòng nợ phải thu khó đòi
mà không ghi giảm doanh thu. Các khoản nợ phải thu khó đòi khi xác định thực
sự là không đòi được thì được bù đắp bằng nguồn dự phòng nợ phải thu khó
đòi.

Việc ghi nhận doanh thu đối với lô hàng tồn kho 452 triệu đồng liên quan
đến Công ty APPA: nếu VIETDOOR và APPA đồng thời ký với nhau 2 hợp
đồng (hợp đồng mua bán lô hàng trên và hợp đồng vay vốn) thì sau khi giao
hàng cho đối tác, VIETDOOR có thể ghi nhận doanh thu vì điều đó phù hợp với
Chuẩn mực kế toán số 14.
Việc ghi nhận doanh thu đối với lô hàng bị trả lại 276 triệu đồng liên quan
đến Công ty Nam Phương: trong trường hợp hợp đồng cho phép Nam Phương
có quyền trả hàng (do lỗi của VIETDOOR) thì việc ghi nhận doanh thu cho lô
hàng này là không phù hợp Chuẩn mực kế toán số 14 (vì không phù hợp Mục 12
của Chuẩn mực: doanh nghiệp vẫn còn chịu phần lớn rủi ro gắn liền với quyền
sở hữu hàng hóa).

5