Ngày soạn: 09/03/2017
BÀI 27. NỘI TIẾT VÀ VAI TRÒ CỦA HOOCMON (3T)
I. Mục tiêu (TLHDH)
II. Chuẩn bị:
1. GV: - Bài giảng điện tử, bảng nhóm, bút dạ.
2. HS: - Nghiên cứu trước bài mới
III. Tiến trình bài học
Ngày 16/03/2017
Tiết 89.
Hoạt
Thay đổi hình thức,
Nội dung
động
bổ sung nội dung
A. Hoạt * Hoạt động tập thể:
- Có thể HS nêu được:
động
- Quan sát và giải thích tại Đó là do tốc độ lớn khác nhau, do có bạn
khởi
sao các bạn học sinh cùng dậy thì rồi còn có bạn thì chưa….
động
lứa tuổi lại có chiều cao,
cân nặng khác nhau.
* Đặt vấn đề vào bài mới.
B. Hoạt * Hoạt động cá nhân:
Điền được: 1-điều hòa; 2-hoocmon; 3-nội
động
- Đọc và bổ sung các chữ
tiết; 4-đường máu; 5-tác động.
hình
còn thiếu trong đoạn thông
thành
tin mục B.1
kiến
- So sánh với kết quả chuẩn
thức
và hoàn thiện vào vở.
1. Hệ nội
tiết
2. Tuyến * Hoạt động cặp đôi:
nội tiết
- Quan sát hình 27.2 và so - Nêu được:
và tuyến sánh tuyến nội tiết với
+ Tuyến nội tiết tiết ra hoocmon, tuyến
ngoại
tuyến ngoại tiết.
ngoại tiết tiết ra các sản phẩm khác không
tiết.
- Trình bày trước lớp, lắng phải là hoocmon như enzim, dịch…
nghe ý kiến của các bạn và + Sản phẩm của tuyến nội tiết đổ thẳng vào
cô giáo để hoàn thiện vào
máu không qua ống dẫn, sản phẩm của
vở.
tuyến ngoại tiết không đổ vào máu mà đổ
vào ống dẫn rồi được đưa tới các cơ quan.
3. Vị trí
* Hoạt động nhóm:
- Chỉ ra được:
và cấu
- Chú thích cho các hình
1-vùng dưới đồi; 2-tuyến yên; 3- tuyến
tạo của
27.2 và 27.3
tùng; 4-tuyến giáp; 5-tuyến cận
các
- Báo cáo kết quả trước
giáp; 6-tuyến ức; 7-tuyến thượng thận; 8tuyến
lớp.
thận; 9-tuyến tụy; 10,12-tuyến sinh dục; 11nội tiết.
- Tổng kết nội dung và
tử cung
hoàn thiện vào vở.
* Ghi nội dung về nhà:
- Nghiên cứu vai trò của
các tuyến nội tiết và các
bệnh có liên quan.
Ngày dạy: 23/03/2017
Tiết 90.
4. Vai trò
của các
tuyến
nội tiết
* Hoạt động nhóm:
- Tổng hợp và chia sẻ kết
quả đã chuẩn bị ở nhà về
vai trò của các tuyến nội
tiết và các bệnh có liên
quan.
- Bốc thăm mỗi nhóm một
nội dung trình bày: tuyến
yên, tuyến giáp, tuyến tụy,
tuyến trên thận, tuyến
sinh dục.
- Trình bày trước lớp nội
dung của nhóm mình,
lắng nghe ý kiến các bạn
khác và nhận xét của GV
để hoàn thiện vào vở.
* Hoạt động tập thể:
5. Hoạt
- Chơi trò chơi: “ Nhạc
động của trưởng tuyến yên và giàn
các
giao hưởng nội tiết” – mỗi
tuyến
HS đóng vai 1 tuyến nội
nội tiết
tiết, tuyến yên làm nhạc
trưởng dùng lời mô tả để
chỉ huy các tuyến và cơ
quan còn lại; các bộ phận
nhận được tín hiệu chỉ
huy sẽ thực hiện mô tả
bằng lời.
- Tổng kết nội dung và
hoàn thiện vào vở.
* Tóm tắt được:
- Tuyến yên: chỉ huy hầu hết các tuyến khác;
hoocmon GH điều hòa sinh trưởng.
- Tuyến giáp: tiết tirosin (TSH) điều hòa trao
đổi chất và chuyển hóa, thiếu iot, tuyến giáp
sẽ tăng cường hoạt động gây ra bệnh bướu
cổ, Basedow.
- Tuyến tụy: Tiết các hoocmon insulin và
glucagon điều hòa đường huyết, rối loạn
tuyến này có liên quan đến bệnh tiểu đường
và tụt đường huyết.
- Tuyến trên thận: tiết ra các hoocmon điều
hòa đường huyết, hàm lượng muối natri,
muối kali; hoocmon adrenalin và
noradrenalin điều hòa hoạt động tim mạch và
hô hấp.
- Tuyến sinh dục: Ở nam là tinh hoàn, ở nữ là
buồng trứng tiết ra các hoocmon sinh dục gây
ra những biến đổi tuổi dậy thì, thể hiện giới
tính và điều hòa quá trình sinh sản.
- Các tuyến nội tiết hoạt động nhịp nhàng
dưới sự chỉ đạo của tuyến yên giúp hoạt động
sinh lí của cơ thể diễn ra bình thường.
Ngày dạy: 23/03/2017
Tiết 91.
C. Hoạt
động
Luyện
tập
* Hoạt động cá nhân:
- Làm các BT1,2,3 vào vở.
- Báo cáo với GV về kết quả hoạt động
* Hoạt động tập thể:
- Làm BT 4.
D. Hoạt * Hoạt động tập thể:
động vận - Truyên truyền về một số bệnh do rối
dụng
loạn nội tiết và cách phòng ngừa.
E. Hoạt
động tìm
tòi mở
rộng
* Ghi nội dung về nhà:
- Viết báo cáo theo hướng dẫn trong
sách.
- Nghiên cứu trước bài 28“Thần kinh,
giác quan và sự thích nghi của cơ thể.”
- Các bệnh: bướu cổ,
basedow, đái tháo đường,
cushing…
Bảng 27.1. vai trò của hoocmon tuyến yên và tác dụng của chúng
Hoocmon Cơ quan chịu ảnh hưởng
Tác dụng chính
Thùy trước tuyến yên
FSH
Buồng trứng, tinh hoàn
Phát triển bao noãn, tiết estrogen ở nữ; sinh
tinh ở nam
LH
Buồng trứng, tinh hoàn
Rụng trứng và duy trì thể vàng ở nữ, tiết
testosteron ở nam
TSH
Tuyến giáp
Tiết hoocmon tirosin
ACTH
Tuyến trên thận
Tiết nhiều hoocmon điều hòa hoạt động sinh
dục, trao đổi chất đường, khoáng.
PRL
Tuyến sữa
Tiết sữa
GH
Hệ cơ xương
Tăng trưởng của cơ thể
Thùy sau tuyến yên
ADH
Thận
Giữ nước (chống đái tháo nhạt)
Oxitoxin Dạ con, tuyến sữa
Tiết sữa và co bóp tử cung lúc đẻ.
Bảng 27.2. Vai trò của các tuyến nội tiết đối với sự sinh trưởng của cơ thể người.
STT
Tuyến nội tiết
Vị trí
Vai trò
1
Tuyến yên
Vùng dưới đồi
Tiết GH điều hòa sinh trưởng
(não)
2
Tuyến giáp
Sụn giáp
Tiết tirosin điều hòa trao đổi chất
3
Tuyến tụy
Tụy
Tiết insulin và glucagon điều hòa
đường huyết
4
Truyến trên thận Thận
Tiết các hoocmon điều hòa trao đổi
đường, khoáng
5
Sinh dục
Cơ quan sinh dục Tiết hoocmon sinh dục làm cơ thể thể
hiện giới tính và điều hòa quá trình
sinh sản.