TÀI CHÍNH TIỀN TỆ Chức năng thị trường phái sinh
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (40.47 KB, 2 trang )
Chức năng Thị trường phái sinh
Phòng hộ
Các phái sinh cho phép rủi ro liên quan đến giá của tài sản cơ sở được chuyển từ một bên sang
bên kia. Ví dụ, một nông dân trồng lúa mì và một chủ nhà máy xay có thể ký một hợp đồng
tương lai để trao đổi một số tiền mặt xác định cho một số lúa mì xác định trong tương lai. Cả hai
bên đã làm giảm nguy cơ tương lai: đối với người nông dân trồng lúa mì là sự không chắc chắn
của giá cả, và đối với chủ nhà máy xay là sự sự không sẵn có của lúa mì. Tuy nhiên, vẫn còn là
rủi ro là có thể sẽ không có sẵn lúa mì bởi các sự kiện không xác định trong hợp đồng, chẳng hạn
như thời tiết, hoặc một bên từ bỏ hợp đồng. Mặc dù một bên thứ ba, được gọi là nhà thanh toán
bù trừ, bảo đảm cho một hợp đồng tương lai, nhưng không phải tất cả các phái sinh đều được bảo
hiểm chống lại rủi ro bên đối tác.
Từ góc độ khác, cả người nông dân và chủ nhà máy xay đều giảm một rủi ro và nhận một rủi ro
khác khi họ ký hợp đồng tương lai: người nông dân làm giảm rủi ro rằng giá lúa mì sẽ giảm
xuống dưới giá quy định trong hợp đồng và nhận rủi ro khi mà giá lúa mì sẽ tăng cao hơn mức
giá quy định trong hợp đồng (do đó mất thu nhập bổ sung mà ông ta lẽ ra có thể kiếm được). Mặt
khác, chủ nhà máy xay mua lại rủi ro rằng giá lúa mì sẽ giảm xuống dưới mức giá quy định trong
hợp đồng (do đó trả nhiều tiền hơn trong tương lai mà lẽ ra không phải) và làm giảm nguy cơ
rằng giá lúa mì sẽ tăng lên trên mức giá quy định trong hợp đồng. Theo ý nghĩa này, một bên là
nhà bảo hiểm (mạo hiểm) cho một loại rủi ro, và bên đối kia là nhà bảo hiểm (mạo hiểm) cho
một loại rủi ro khác.
Việc phòng hộ cũng xảy ra khi một cá nhân hoặc tổ chức mua một tài sản (như một hàng hóa,
một trái phiếu có trả lãi, một cổ phiếu trả cổ tức, v.v.) và bán nó bằng cách sử dụng một hợp đồng
tương lai. Cá nhân, tổ chức đó có quyền nắm giữ tài sản trong một thời gian nhất định, và sau đó
có thể bán nó trong tương lai ở một mức giá xác định theo hợp đồng tương lai. Tất nhiên, điều
này cho cá nhân hoặc tổ chức đó lợi ích của việc nắm giữ tài sản, đồng thời giảm rủi ro rằng giá
bán tương lai sẽ đi chệch một cách bất ngờ khỏi đánh giá hiện tại của thị trường về giá trị tương
lai của tài sản đó.
Các phái sinh có thể phục vụ cho các mục đích kinh doanh chính đáng.[16] Ví dụ, một công ty vay
mượn một số tiền lớn với một lãi suất xác định.[17] Lãi suất vay này được định lại sau mỗi 6
tháng. Công ty lo ngại rằng lãi suất có thể cao hơn nhiều trong sáu tháng. Công ty này có thể
mua một thỏa thuận tỷ giá kỳ hạn (FRA), là một hợp đồng phải trả một lãi suất cố định sáu tháng
sau khi mua bán trên số lượng danh nghĩa tiền.[18] Nếu lãi suất sau sáu tháng cao hơn lãi suất
trong hợp đồng, người bán sẽ trả tiền chênh lệch cho công ty, hoặc người mua FRA. Nếu lãi suất
thấp hơn lãi suất trong hợp đồng, công ty sẽ trả tiền chênh lệch cho người bán. Việc mua FRA
được dùng để giảm sự không chắc chắn liên quan đến tăng lãi suất và ổn định thu nhập.
Đầu cơ và hưởng chênh lệch giá
Các phái sinh có thể được sử dụng để mua rủi ro, chứ không phải là hàng rào chống lại rủi ro. Vì
vậy, một số cá nhân và tổ chức sẽ tham gia vào một hợp đồng phái sinh để đầu cơ giá trị của các
tài sản cơ sở, đánh cược rằng các bên tìm kiếm bảo hiểm sẽ là sai lầm về giá trị tương lai của tài
sản cơ sở. Các nhà đầu cơ tìm mua một tài sản trong tương lai ở một mức giá thấp theo một hợp
đồng phái sinh khi giá thị trường tương lai là cao, hoặc bán một tài sản trong tương lai ở một
mức giá cao theo một hợp đồng phái sinh khi giá thị trường tương lai là thấp.
Cá nhân và các tổ chức cũng có thể tìm kiếm cơ hội hưởng chênh lệch, như khi giá mua hiện tại
của một tài sản giảm xuống dưới mức giá quy định trong hợp đồng kỳ hạn để bán tài sản.
Kinh doanh đầu cơ trong các phái sinh đã bị rất nhiều tai tiếng vào năm 1995 khi Nick Leeson,
một thương nhân tại Ngân hàng Barings, thực hiện đầu tư kém và không được phép trong hợp
đồng tương lai. Bởi sự kết hợp của phán đoán tồi, thiếu quản lý của người quản lý và cơ quan
quản lý của ngân hàng, và các sự kiện không may như trận động đất Kobe, Leeson đã gây ra vụ
thua lỗ 1,3 tỷ USD, làm phá sản tổ chức nhiều trăm tuổi này.[19]
Tỷ lệ sử dụng cho phòng hộ và đầu cơ
Thật không may, tỷ lệ thực sự của các hợp đồng phái sinh được sử dụng cho các mục đích phòng
hộ chính đáng là chưa được biết[20] (và có lẽ là không thể biết), nhưng nó dường như là tương đối
nhỏ.[21][22] Ngoài ra, hợp đồng phái sinh chỉ chiếm 3-6% tổng số thua lỗ về tiền và lãi suất của các
công ty trung bình.[23] Tuy nhiên, chúng ta biết rằng các hoạt động phái sinh của nhiều công ty có
ít nhất một số thành phần đầu cơ vì một loạt các lý do.[23]
