Tuần 20,
Tiết 20_ Ngày dạy:
Bài 17: SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I.Mục tiêu:
 Mô tả được htượng (TN) chứng tỏ vật ( cách địên) nhiễm điện do cọ xát.
 Giải thích 1 số hiện tượng nhiễm điện do cọ xát trong thực tế.
II.Chuẩn bị:
 Thước nhựa, thanh thuỷ tinh, mảnh nilông.
 Quả cầu bấc, giá treo, vải khô, mảnh len, bút thử điện.
III.Hoạt động dạy và học:
1.On định lớp.
2.Kiểm tra bài cũ: không có
3.Bài mới.
Hoạt động của thầy
Hoạt động của trò
Nội dung bài học
Hoạt động 1:Tổ chức tình
huống học tập.
-Gọi HS nêu mục tiêu chương
-Đọc SGK tr 47, nêu được
II.
những mục tiêu cần đạt được
của chương III.
-HS nêu được:Khi cởi áo len,
-Vào những ngày hanh khô khi dạ trong tối thấy chớp sáng li
cởi áo bằng len hoặc dạ em từng ti và tiếng lách tách.
thấy hiện tượng gì?
-GV thông báo hiện tượng
tương tự xảy ra ngoài tự nhiên
là hiện tượng sấm sét và đó là
hiện tượng nhiễm điện do cọ

xát.
I/Vật nhiễm điện:
Mô tả hiện tượng nhiễm
1/ TN: (sgk)
điện do cọ xát trên hvẽ 17.1a
2/ Kết luận:
B. Hoạt động 2: Làm thí
-Nhiều vật sau khi
nghiệm phát hiện nhiều vật bị
bị cọ xát có khả
cọ xát có tính chất mới.
 Đọc TN 1, nêu tên dụng
năng hút các vật
 Y/c đọc thí nghiệm 1, nêu
cụ TN.
khác.
tên các dụng cụ TN và nêu các
 Mô tả các bước thực hành
bước tiến hành thí nghiệm.
thí nghiệm.
 Phân phát dụng cụ TN.
 Nhận dụng cụ thí nghiệm.
 Lưu ý:
 Nhòm xé giấy vụn.
 Giấy phải xé ( cắt) thật
 Đưa thước nhưa lại gần
nhỏ
giấy vụn
 Đưa thước chưa cọ xát lại
Nx hiện tượng không

gần
nhận xét hiện
xảy ra hiện tượng.


tượng.
 Cọ xát một đầu thước
nhưa đưa lại gần giấy vụn
nhận xét hiện tượng.
 Yc hs làm thí nghiệm tương
tự cho thanh thuỷ tinh, mảnh
nilông, mảnh phim nhựa.
 Yc ghi kết quả thí nghiệm
vào bảng trang 48 sgk.
 Yc từng nhóm thảo lụân kl
để chọn điền vào chổ trống.
C. Hoạt động 3: làm TN ( mô
tả TN) phát hiện vật nhiễm
điện có thể làm phát sáng
bóng đèn của bút thử điện.
 Yc hs đọc TN 2 giáo viên mô
tả lại hiện tượng trên dụng cụ
thật .
 Yc hs thảo luận KL2.
D. Hoạt động 4: Tổng hợp kết
quả Tn.
 Vật sau khi cọ xát tính chất
thay đổi như thế nào so với
trước đó?
 Vật sau khi bị cọ xát có khả

năng gì?

 Cọ xát thước nhựa
giấy vụn
nhận xét hiện
tượng thước hút giấy vụn.
 Cọ thanh thuỷ tinh, phim
nhựa, nilông đưa lại gần giấy
vụn, vụn nilông
nhận xét
hiện tượng
ghi vào bảng.

 Đọc Tn 2.
 Nghe mô tả tn
thảo
luận C2
điền vào kết
luận 2.
 Cá nhân trả lời .

+ Lúc đầu không hút
được các vật nhẹ
+ Cọ xát : hút được các
vật nhẹ.
 Cọ xát hút được các vật
nhẹ , phát sáng được bóng
đèn bút thử điện .

 Vật nhiễm điện = vật

mang điện tích.
THMT:
- Vào những lúc trời mưa dông,
các đám mây bị cọ xát vào nhau
nêm nhiễm điện trái dấu. Sự
phóng điện giữa các đám mây
(sấm) và giữa đám mây với mặt
đất (sét) vừa có lợi vừa có hại
cho cuộc sống con người.
+ Có lợi: Giúp điều hòa khí hậu,
gây ra phản ứng hóa học nhằm
tăng thêm lượng ôzôn bổ sung
vào khí quyển.

-Nhiều vật sau khi
cọ xát có khả năng
làm phát sáng
bóng đèn của bút
khử điện.

 Đọc c1 và thảo luận từ
điền vào chổ trống :” có khả
năng hút các vật khác : lược
nhựa cọ xát với tóc , lược tóc
bị nhiễm điện.
C2 : cánh quạt cọ xát
không khí hút bụi.
 Cá nhân trả lời.
C3: lau gương
gương


- Vật sau khi bị cọ
xát có tính chất
trên ta nói vật đã
nhiễm điện hay
vật mang điện
tích.
II.Vận dụng.
C1:Lược và tóc cọ
xát => lược và tóc
đều nhiễm điện =>
lược nhựa hút kéo
tóv thẳng ra.
C2:cánh quạt quay
cọ xát với không
khí = > cánh quạt
bị nhiễm điện =>


+ Có hại: Phá hủy nhà của và bị cọ xát
hút bụi.
các công trình xây dựng, ảnh  Đọc ghi nhớ.
hưởng đến tính mạng con người
và sinh vật, tạo ra các khí độc
hại (NO. NO2 ….)
- Để giàm tác hại của sét, bào vệ
tính mạng của người và các
công trình xây dựng, cần thiết
xây dựng các cột thu lôi.
E. Hoạt động 5: Thế nào là vật

mang điện tích?
 Gv: thông báo cho hs vật sau
khi bị cọ xát
vật nhiễm
điện ( hay vật mang điện tích)
cho hs ghi nội dung bài học.
F. Hoạt động 6: Vận dụng
Yc hs đọc c1.
 Yc hs thảo luận
trả lời
c1nhận xét c1 do hs trả lời.
 Yc đọc c2
thảo luận tìm
câu trả lời.
 Yc đọc và thảo luận câu trả
lời cho c3.
 Nhận xét, chỉnh sửa câu trả
lời của hs.

cánh quạt hút bụi
gần nó. Mép quạt
cọ xát với không
khí nhiều nên
nhiễm điện mạnh
nhất => mép quạt
hút bụi mạnh nhất,
bám bụi nhiều
nhất.

Hoạt động 1:Tổ chức tình

huống học tập.
-Gọi HS nêu mục tiêu chương
II.

-Đọc SGK tr 47, nêu được
những mục tiêu cần đạt được
của chương III.
-HS nêu được:Khi cởi áo len,
-Vào những ngày hanh khô khi dạ trong tối thấy chớp sáng li
cởi áo bằng len hoặc dạ em từng ti và tiếng lách tách.
thấy hiện tượng gì?
-GV thông báo hiện tượng
tương tự xảy ra ngoài tự nhiên
là hiện tượng sấm sét và đó là
hiện tượng nhiễm điện do cọ
xát.

I/Vật nhiễm điện:


Mô tả hiện tượng nhiễm
điện do cọ xát trên hvẽ 17.1a
B. Hoạt động 2: Làm thí
nghiệm phát hiện nhiều vật bị
cọ xát có tính chất mới.
 Y/c đọc thí nghiệm 1, nêu
tên các dụng cụ TN và nêu các
bước tiến hành thí nghiệm.
 Phân phát dụng cụ TN.
 Lưu ý:

 Giấy phải xé ( cắt) thật
nhỏ
 Đưa thước chưa cọ xát lại
gần
nhận xét hiện
tượng.
 Cọ xát một đầu thước
nhưa đưa lại gần giấy vụn
nhận xét hiện tượng.
 Yc hs làm thí nghiệm tương
tự cho thanh thuỷ tinh, mảnh
nilông, mảnh phim nhựa.
 Yc ghi kết quả thí nghiệm
vào bảng trang 48 sgk.
 Yc từng nhóm thảo lụân kl
để chọn điền vào chổ trống.
C. Hoạt động 3: làm TN ( mô
tả TN) phát hiện vật nhiễm
điện có thể làm phát sáng
bóng đèn của bút thử điện.
 Yc hs đọc TN 2 giáo viên mô
tả lại hiện tượng trên dụng cụ
thật .
 Yc hs thảo luận KL2.
D. Hoạt động 4: Tổng hợp kết
quả Tn.
 Vật sau khi cọ xát tính chất
thay đổi như thế nào so với
trước đó?
 Vật sau khi bị cọ xát có khả

năng gì?

 Đọc TN 1, nêu tên dụng
cụ TN.
 Mô tả các bước thực hành
thí nghiệm.
 Nhận dụng cụ thí nghiệm.
 Nhòm xé giấy vụn.
 Đưa thước nhưa lại gần
giấy vụn
Nx hiện tượng không
xảy ra hiện tượng.
 Cọ xát thước nhựa
giấy vụn
nhận xét hiện
tượng thước hút giấy vụn.
 Cọ thanh thuỷ tinh, phim
nhựa, nilông đưa lại gần giấy
vụn, vụn nilông
nhận xét
hiện tượng
ghi vào bảng.

1/ TN: (sgk)
2/ Kết luận:
-Nhiều vật sau khi
bị cọ xát có khả
năng hút các vật
khác.


-Nhiều vật sau khi
cọ xát có khả năng
làm phát sáng
bóng đèn của bút
khử điện.

 Đọc Tn 2.
 Nghe mô tả tn
thảo
luận C2
điền vào kết
luận 2.
 Cá nhân trả lời .

+ Lúc đầu không hút
được các vật nhẹ
+ Cọ xát : hút được các
vật nhẹ.
 Cọ xát hút được các vật
nhẹ , phát sáng được bóng
đèn bút thử điện .

 Vật nhiễm điện = vật

- Vật sau khi bị cọ
xát có tính chất


mang điện tích.
E. Hoạt động 5: Thế nào là vật

mang điện tích?
 Gv: thông báo cho hs vật sau
khi bị cọ xát
vật nhiễm
điện ( hay vật mang điện tích)
cho hs ghi nội dung bài học.
F. Hoạt động 6: Vận dụng
Yc hs đọc c1.
 Yc hs thảo luận
trả lời
c1nhận xét c1 do hs trả lời.
 Yc đọc c2
thảo luận tìm
câu trả lời.
 Yc đọc và thảo luận câu trả
lời cho c3.
 Nhận xét, chỉnh sửa câu trả
lời của hs.

 Đọc c1 và thảo luận từ
điền vào chổ trống :” có khả
năng hút các vật khác : lược
nhựa cọ xát với tóc , lược tóc
bị nhiễm điện.
C2 : cánh quạt cọ xát
không khí hút bụi.
 Cá nhân trả lời.
C3: lau gương
gương
bị cọ xát

hút bụi.
 Đọc ghi nhớ.

* Củng cố:
- Có thể làm vật nhiễm điện bằng cách nào ?
+ Vật bị nhiễm điện có tính chát gì ?
*Dặn dò:
-Học thuộc phần ghi nhớ.
-Lam bài tập SBT.
-Xem trước bài :Hai loại điện tích.
+Có mấy loại điện tích? Kể ra ?
+Sơ lược về cấu tạo nguyên tử như thế nào ?

trên ta nói vật đã
nhiễm điện hay
vật mang điện
tích.
II.Vận dụng.
C1:Lược và tóc cọ
xát => lược và tóc
đều nhiễm điện =>
lược nhựa hút kéo
tóv thẳng ra.
C2:cánh quạt quay
cọ xát với không
khí = > cánh quạt
bị nhiễm điện =>
cánh quạt hút bụi
gần nó. Mép quạt
cọ xát với không

khí nhiều nên
nhiễm điện mạnh
nhất => mép quạt
hút bụi mạnh nhất,
bám bụi nhiều
nhất.