Trường thcs Giục Tượng
Ngày soạn : 20/12/2011
Tuần 20
Tiết 20
Bài 17 : SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT
I. Mục tiêu
1.Về kiến thức:
- Mô tả được hiện tượng hoặc thí nghiệm chứng tỏ vật bị nhiễm điện do cọ xát.
2.Về kĩ năng:
- Giải thích được một số hiện tượng nhiễm điện do cọ xát trong thực tế.
3.Về thái độ
- Cá nhân cẩn thận, tỉ mỉ biết cách hợp tác trong các hoạt động trên lớp.
II.Chuẩn bị
1. Giáo viên:
- Mỗi nhóm:
+ 1 thước nhựa dẹt và 1 thanh thủy tinh hữu cơ.
+ 1 mảnh nilông.
+ 1 mảnh vải khô.
+ 1 mảnh kim loại.
+ 1 bút thông mạch.
2. Học sinh:
- Học bài cũ và chuẩn bị trước bài 17
III. Tiến trình bài dạy
1. Kiểm tra bài cũ : Kết hợp bài mới
2. Bài mới
Tổ chức tình huống học tập
- GV nêu vấn đề: Hằng ngày, chúng ra sử dụng điện trong sinh hoạt, thường nghe nói về điện: điện
giúp đèn sáng, quạt máy có thể quay làm mát... Trong chương này, chúng ta sẽ tìm hiểu bản chất của
điện là gì? Do đâu mà có điện? Điện có tác dụng gì? Sử dụng điện thế nào cho an toàn ?
Gọi hs nhận xét
Hoạt động của GV
Hoạt động 1 : Nhận biết vật bị
cọ xát có tính chất hút các vật
khác (20’)
Y/c đọc thí nghiệm 1, nêu tên
các dụng cụ TN và nêu các bước
tiến hành thí nghiệm.
Hoạt động của HS
Đọc TN 1, nêu tên dụng cụ
TN.
Nội dung
I – Vật nhiễm điện:
Thí nghiệm 1:
Kết luận 1: Nhiều vật sau khi
- Yêu cầu các nhóm tổ chức thực - Giới thiệu đồ dùng của bị cọ xát có khả năng hút
các vật khác.
hiện thí nghiệm như yêu cầu nhóm mình đang có.
H17.1a và H17.1b SGK.
- Tổ chức thí nghiệm như yêu
cầu của SGK, quan sát và ghi
Lưu ý:
nhận hiện tượng xáy ra.
-Giấy phải xé ( cắt) thật nhỏ
-Đưa thước chưa cọ xát lại gần
nhận xét hiện tượng.
-Cọ xát một đầu thước nhưa đưa
lại gần giấy vụn -> nhận xét
hiện tượng.
- Gọi HS các nhóm nêu hiện tượng Nêu hiện tượng quan sát
được
1
quan sát được qua thí nghiệm.
- Yêu cầu HS thảo luận nhóm
tìm từ thích hợp điền vào chỗ
trống.
làm TN 2 ( mô tả TN) phát hiện
vật nhiễm điện có thể làm phát
sáng bóng đèn của bút thử điện.
Yc hs đọc TN 2 giáo viên mô
tả lại hiện tượng trên dụng cụ thật .
Yc hs thảo luận làm C2
H: Vật sau khi cọ xát tính chất
thay đổi như thế nào so với trước
đó? Vật sau khi bị cọ xát có khả
năng gì?
Hãy rút ra kết luận qua 2 thí
nghiệm trên.
THMT:
- Vào những lúc trời mưa dông,
các đám mây bị cọ xát vào nhau
nêm nhiễm điện trái dấu. Sự phóng
điện giữa các đám mây (sấm) và
giữa đám mây với mặt đất (sét)
vừa có lợi vừa có hại cho cuộc
sống con người.
H: Theo các em khi có sấm-sét thì
có lợi gì?
H: Có tác hại gì khi có sấm-sét ?
Thảo luận nhóm.
Thí nghiệm 2:
Đọc Tn 2.
Nghe mô tả thí nghiệm
Thảo luận C2
điền vào kết luận 2.
Cá nhân trả lời .
+ Lúc đầu không hút
được các vật nhẹ
+ Cọ xát : hút được các
vật nhẹ.
* Cọ xát hút được các vật nhẹ
, phát sáng được bóng đèn bút
thử điện .
Trình bày kết luận
Kết luận 2: Nhiều vật sau khi
bị cọ xát có khả năng làm
sáng bóng đèn bút thử điện.
Kết luận: Các vật sau khi
bị cọ xát hút được các vật
khác hoặc làm sáng bóng
đèn bút thử điện. Ta nói các
vật đã bị nhiễm điện hay
mang điện tích.
Lắng nghe
+ Có lợi: Giúp điều hòa khí
hậu, gây ra phản ứng hóa học
nhằm tăng thêm lượng ôzôn
bổ sung vào khí quyển.
+ Có hại: Phá hủy nhà của và
các công trình xây dựng, ảnh
hưởng đến tính mạng con
người và sinh vật, tạo ra các
khí độc hại (NO. NO2 ….)
Để giảm tác hại ta cần phải làm - Để giàm tác hại của sét, bào
vệ tính mạng của người và các
gì?
công trình xây dựng, cần thiết
xây dựng các cột thu lôi.
Nghe , ghi vở
Gv: thông báo cho hs vật sau khi
bị cọ xát -> vật nhiễm điện ( hay
vật mang điện tích)
Hoạt động 3 : Vận dụng
Đọc C1 và thảo luận từ điền
- Yêu cầu HS đọc C1 và điền từ
vào chổ trống :” có khả năng
thích hợp vào chỗ trống.
hút các vật khác : lược nhựa
2
- Vật sau khi bị cọ xát có tính
chất trên ta nói vật đã nhiễm
điện hay vật mang điện tích.
II – Vận dụng:
C1: Khi chải đầu bằng lược
nhựa, lược và tóc cọ xát nhau
Chúng bị nhiễm điện
-Y/c đọc C2 và trả lời
cọ xát với tóc , lược tóc bị
nhiễm điện.
Đọc C2 : trả lời
C2: cánh quạt cọ xát không
khí -> hút bụi.
Cá nhân trả lời.
-Y/c đọc C3 và trả lời
C3: lau gương -> gương bị cọ
xát -> hút bụi.
Tóc bị lược hút kéo thẳng ra.
C2: Cánh quạt khi quay cọ
xát với không khí và bị
nhiễm điện Cánh quạt hút
bụi. Mép cánh quạt cọ xát
mạnh nhất nên nhiễm điện
nhiều nhất mép cánh quạt
hút bụi nhiều nhất..
3/.Củng cố:
H: Làm thế nào để vật bị nhiễm điện ? Cọ xát
H: Vật sau khi bị nhiệm điện có những khả năng gì? -> hút các vật khác, làm sáng bóng đèn bút thử
điện.
-GV Gọi HS phát biểu ghi nhớ.
- Gọi HS Đọc phần có thể em chưa biết.
4/.Hướng dẫn về nhà
-Học thuộc bài và phần ghi nhớ.
- Làm bài tập trong sách bài tập 17.1->17.3
- Chuẩn bị bài 18 “ HAI LOẠI ĐIỆN TÍCH ”
5/ Bổ sung:
3