TÁC HẠI CỦA THUỐC LÁ
Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá - Bộ Y tế
Nội dung trình bày
1. Thuốc lá và sức khỏe
2. Thuốc lá và kinh tế
- 4000 năm trước: Cây thuốc lá hoang dại, văn minh của người
da đỏ vùng Trung và Nam Mỹ
- Năm 1492: chuyến thám hiểm tìm ra châu Mỹ của Christopher
Columbus và Tabaccos.
- Năm 1559: du nhập vào Châu Âu: để hút và làm thuốc diệt côn
trùng
- Jean Nicot, Đại sứ Pháp ở Lisbon
- Năm 1640: Đức đã có nhà máy sản xuất thuốc lá điếu
- Năm 1881, James Bonsack, một người Virginia (Mỹ), phát minh
chiếc máy sản xuất 120.000 điếu thuốc/ngày.
1. THUỐC LÁ VÀ SỨC KHỎE
Thành phần của khói thuốc
– 7000 chất hóa học
– 69 chất gây ung thư
– Nicotine: một điếu thuốc
chứa 1-3mg
– Nhựa thuốc lá (Tar)
– Các-bon mô-nô-xít
– Chất phụ gia
2 người
Tử vong mỗi phút do
bệnh liên quan đến
thuốc lá ở khu vực
Tây Thái Bình Dương.
Sản phẩm tiêu
dùng hợp pháp duy
nhất gây chết sớm
cho một nửa số
người sử dụng Văn phòng TổViệtchứcNamY tế Thế giới tại
Thế giới
• Thuốc lá là nguyên nhân gây tử vong
có thể phòng tránh được.
• 50% số người hút thường xuyên chết
vì thuốclá
• Những người hút thuốc lá giảm thọ từ
8-23 năm
• Thế giới mỗi năm 6 triệu người chết.
• Thế kỷ 20: 100 triệu người chết do
thuốc lá.
• Thế kỷ 21: ước tính 1 tỷ người.
• Tiếp tục gia tăng ở các nước đang
phát triển
TÁC HẠI CỦA THUỐC LÁ ĐẾN SỨC KHỎE
Hút thuốc lá là nguyên nhân của
90% các ca ung thư phổi
Nguy cơ bị ung thư
phổi của những người
hút thuốc cao hơn gấp
10 lần so với những
người không hút thuốc.
Mức độ tăng nguy cơ
khác nhau tuỳ theo loại
tế bào ung thư
Hút thuốc lá là nguyên nhân của 75% các
ca bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính
Gi·n phÕ nang
Nguy cơ tử vong do BPTNMT
66
Nếu nguy cơ bị
58
chết vì BPTNMT
51
44
ở ngời không hút
27
thuốc là 1 thì
21
nguy cơ này
tăng lên 66 lần ở
ngời nghiện
nặng
32
9,7
1
KH 10 20 30 40 50 60 70 80
Lợng thuốc hút (Bao/năm)
R Doll B med J 1976, 25, 1526-1536
Người hút thuốc có tỷ lệ ung thư miệng cao gấp 27 lần
và ung thư thanh quản cao gấp 12 lần người không hút
thuốc (WHO)
UNG THƯ HỌNG DO HÚT THUỐC
(tiếp xúc TT với chất sinh UT 30 năm-nguy cơ cao gấp 12 lần)
TÁC HẠI CỦA THUỐC LÁ ĐẾN SỨC KHỎE
• Bệnh mạch vành: nguy cơ tăng 10-15 lần
• Xơ vữa động mạch: cao hơn 1,5-2 lần
• Nhồi máu cơ tim
• Tai biến mạch máu não: cao gấp 2-4 lần
• Xuất huyết não
RĂNG CỦA NGƯỜI HÚT THUỐC NHIỀU NĂM
-Thuốc lá làm giảm khả năng
sinh dục, gây bất lực
- Tăng nguy cơ vô sinh ở cả 2
giới
Hút thuốc thụ động
Dòng khói chính: Chỉ 20% vào cơ thể, đi
qua gốc của điếu thuốc
Dòng khói phụ: 80% môi trường bên
ngoài từ khói thuốc từ đầu điếu thuốc
đang cháy toả ra vào không khí và khói
thở ra của dòng khói chính và tạp chất
khác qua giấy quấn thuốc lá và đầu điếu
thuốc.
Hút thuốc thụ động Là hít phải khói
thuốc trong môi trường không khí,
trong đó bao gồm khói thuốc từ đầu
điếu thuốc đang cháy và khói thuốc do
người hút thuốc thở ra.
Bệnh do hút thuốc thụ động
• Mỗi năm có
600.000 ca tử
vong do hút
thuốc thụ động
(200.000 tại nơi
làm việc).
• 64% số tử vong
do hút thuốc thụ
động là nữ
(WHO)
ẢNH HƯỞNG CỦA HÚT THUỐC THỤ ĐỘNG
Làm tăng 20 -30% nguy cơ ung thư
phổi cho người hút thuốc thụ động (Surgeon
general report, CDC, 06).
Ước tính hút thuốc thụ động hàng năm
gây ra 3.400 ca tử vong vì ung thư phổi và
từ 22.700 đến 69.700 ca tử vong vì bệnh tim
ở Mỹ (Cục Bảo vệ môi trường California).
ẢNH HƯỞNG CỦA HÚT THUỐC THỤ ĐỘNG
VỚI BÀ MẸ VÀ TRẺ EM
Khói thuốc thụ động làm
tăng 22% nguy cơ trẻ sinh nhẹ
cân (dưới 2500g) (LeonardiBee JA et al, 2008).
Ở trẻ em, hút thuốc thụ
động gây viêm đường hô hấp,
viêm tai giữa, làm nặng thêm
các triệu chứng hen và là một
trong những nguyên nhân gây
đột tử ở trẻ sơ sinh.
TÁC HẠI CỦA THUỐC LÁ ĐẾN SỨC KHỎE
- Nguy cơ sảy thai ở phụ
nữ hút thuốc cao gấp 3
lần so với phụ nữ không
hút thuốc
-Thai chết lưu
-Giảm cân nặng trẻ sơ
sinh từ 200-400gram
2. THUỐC LÁ VÀ KINH TẾ
2.1. Thuốc lá và kinh tế (tiếp)
• Việt Nam là một trong 15 nước có tỷ lệ nam giới trưởng
thành hút thuốc lá cao nhất trên thế giới.
• Trong khu vực các nước ASEAN, Việt Nam là quốc gia
đứng thứ 3 có số người hút thuốc lá cao nhất, sau
Indonesia và Philippines.
• Tỷ lệ nam giới trưởng thành hút thuốc là 47,4%, có
nghĩa là cứ 2 nam giới trưởng thành ở Việt Nam thì có
1 người hút thuốc. Khoảng 15 triệu nguời hút thuốc.
• 40.000 người tử vong do các bệnh liên quan đến
sử dụng thuốc lá. Gấp 3 lần số người chết do tai
nạn giao thông.
Thuốc lá và đói nghèo: Vòng luẩn quẩn