67

• Tap san KHOA HQC & CONG NGHf

TINH HINH BENH NHAN NHAP CANH VAO VIET NAM
•

•

•

QUA CAC CUfA KHAU TAY NINH
• Tran Phffdc Doan, Le Hoang San
Irung tdm Kicm dich Y tequdc le'Tdy Ninh
Tdm tat
Md dau: Trong nhffng nam gan day. tren the gidi ciing nhff cac nffdc trong khu vffc,
dich benh dang didn bidn phffc tap va phai sinh ngay cang nhieu cdc benh truyen nhilm
nguy hiem mdi. Nghien cffu sau khi hoan thanh khdng nhffng giup nha khoa hpc, nha
quan ly hieu hdn ve tinh hinh benh iruycn nhiem nhap canh qua cac cffa khau Tay Ninh
ma cdn giiip hinh thanh quy trinh xff ly khi cti dich.
Muc tieu: Nham khao sat md hinh benh tat tff Campuchia nhap canh vao Viet Nam
kham va dieu tri qua cdc cffa khau Tay Ninh \a ddng thdi kdt hdp tam sodt tile benh cum
A(H5N 1), benhta dd'i vdi nhffng benh nhan nhap.
Dd'i tffdng va phffdng phdp nghien cffu: Mdt nghien cffu cat ngang md ta dffdc thffc
hien trong thdi gian tff 9/2009 ddn 8/2011 tai cdc cffa khau Tay Ninh. Tai cdc cffa khau
Tay Ninh, nghien cffu vien tidn hanh dieu tra ta't ca benh nhan nhap canh, Iffu y ddn cd
nhffng trieu chffng: sd't, ho, khd thd, tieu chay... Phidu dieu tra dffdc diing khai thdc thdng
tin bd sung la mdtbd cau hdi gdm 30 cau hdi, hdi v l tien sff benh, ve sinh trong sinh boat
(an ud'ng, ngudn nffdc, ve sinh tay chan), ndi cff tru ciia dd'i tffdng trdng thdi gian benh,
viec chan nudi gia cam. Sai lech trdng nghien cffu dffdc lffdng trffdc va dffdc kiem sodt
bang nhieu hinh thffc khdc nhau.

Ket qua: Cd tdng cdng 1.796 dd'i tffdng thda cdc tieu chi chpn lffa trong nghien cffu va
da ddng y tham gia nghien cffu. Benh khdng phai benh truyin nhiem cd 1.503 benh
nhan, chiem ti le 83,7% trong dd ndi bat la 3 loai benh chiem ti le cao la cha'n thffdng do
tai nan giao thdng hay tai nan sinh boat (chiem ti le 17,8%), tai bien mach mdu nao
(15,6%) va huyet dp cao (5,6%). Trong tdng sd'55 mau lam xet nghiem benh ta tff 55 dd'i
tffdng nghien cffu, kdt qua cho tha'y cd 4 mdu dffdng tinh Vibrio cholerae 0 1 , chiem ti le
7,3% (khoang tin cay 95%: 0,4% 14,1 %). Trong tdng sd238 mdu lam xet nghiem benh
cum trong nghien cffu nay, ketqua dffdng tinh chiem 12,6% (khoang tin cay 95%: 8,4% 16,8%), trong dd dffdng tinh vdi cum A/H3N2 la 24 mdu, chiem ti le 10,1 % va dffdng tinh
vdi cum A(HlNl)pdm 2009 la 6 mdu, chiem ti le 2,5%.
Ket luan: Hai nhdm benh nhap canh chii yeu la nhdm benh khdng truyin nhilm
chiem ti le 83,7% va nhdm benh truyen nhilm chie'm ti le 16,3%. Dd'i vdi cdc benh
truyen nhilm, mac du nghien cffu chffa phdt hien trffdng hdp nao mac cum A(H5N1)
nhffng ca benh cum A(HlNl)pdm 2009 chie'm ti le 10,2% tren tdng sdnhdm benh truyin
nhilm va 12,6% tren tdng sdea nghi ciim. Ngoai ra, ca benh ta chiem ti le 1,4% tren tdng
sdnhdm benh truyen nhilm va 7,3% tren tdng sd' ca tieu chay. Dd'i vdi benh khdng •


68

• Tflp san KHOA HQC & CONG NGHE

• truyen nhicni thi ba loai benh cd ti le cao nha't la tai nan giao thdng va tai nan trong sinh
hoat (1 7,8'/f), lai bidn mach mau n;io( 15,6'/r'), benh cao huydt ap(5,6%).
Tff khoa: benh truyen nhiem, md hinh benh, cffa khau, benh ta, benh ciim, kiem dich y
td. Tay Ninh.
D A T ^ ANDK
Trong nhffng nam gan day, ircn thdgidi cQng nhff cdc nffdc trong khu vi/c, dich benh
dang dicn bidn phffc tap va phdt sinh ngay cang nhidu cdc benh truyin nhilm nguy hiem
mdi. Cac nghien cffu cho tha'y mdt trong nhffng bien phdp hffu hieu nha't de phdng chdng
dichbenhlaylan vao Viet Nam va ngffdclaila (ang cffdng gidm sdt va xff ly triet dd dich

benh ngay tff dau. De lam dffdc dieu nay thi kidm dich y td tai cdc cffa khau can hoan
thanh tdt nhiem vu sang lpc trong vice bao ve sffc khde qud'c gia. Tuy nhien. mac du y te
cffa khau da dffdc dau tff va phat trien trong nhffng nam vffa qua, nhffng cho den nay tai
Ta\ Ninh vdn chffa cd mdt quy trinh chuan nham gidm sdi, ddnh gid va xff ly cdc benh
truyen nhilm di vao Viet Nam qua cdc cffa khau. Mpt trong nhffng nguyen nhan cho viec
chffa dinh hinh quy trinh la do sff thidu hut thdng tin va chffa cd nghien cffu khoa hpc nao
dffdc thffc hien tai day.
Tinh Tay Ninh cd 240 km dffdng bien gidi gidp vdi Campuchia. Cdng ddng dan cff cdc
huyen vung bien gidi ciia Campuchia gidp vdi VietNam cd nin kinh te'cdn tha'p. trinh dp
dan tri va dieu kien ve sinh kem, ngffdi dan cd thdi quen khdng an chin udng sdi, y te cd
sd gan nhff khdng cd. Ddi sd'ng ngffdi dan chii yeu lam ndng nghiep va budn bdn nhd,
chan nudi cd the hd gia dinh, gia sue gia cam da sd'tha rong, la dilu kien dd dich benh de
phdt trien (benh cum A(H5N1) va benh ta). Dien hinh la benh cum A( H5N1) xay ra trong
nam 2007 vdi 01 trffdng hdp tff vong tai huyen Me-mdttinh Kdng-Pong-Cham gidp vdi
tinh Tay Ninh. Theo thdng bdo ciia Bd Y td Campuchia ngay 02/12/2008, da cd 08 trffdng
hdp mac ciim A(H5N1) tren ngffdi va cd 07 trffdng hdp tff vong tai Campuchia.
Chinh vi vay, de cd the dinh hinh he thd'ng thu thap thdng tin diJf bdo dich benh va lam
cd sd cho viec lap kd hoach phdng chd'ng dich, chiing tdi thffc hien nghien cffu "Tinh hinh
benh nhan nhap canh vao Viet Nam qua cdc cffa khau Tay Ninh". Nghien cffu nay nham
khao sat md hinh benh tat tff Campuchia nhap canh vao Viet Nam khdm va dilu tri qua
cdc cffa khau Tay Ninh va ddng thdi kdt hdp tam sodt ti le benh ciim A(H5N1), benhta
dd'i vdi nhffng benh nhan nhap canh vao Viet Nam qua cde cffa kha'u tai Tay Ninh.
Nghien cffu sau khi hoan thanh khdng nhffng giup nha khoa hoc, nha quan ly hieu hdn ve
tinh hinh benh truyin nhilm nhap canh qua cdc cffa kha'u Tay Ninh ma cdn giup hinh
thanh quy trinh xff ly khi cd dich.
DOITlJOfNG PHl/dNG PHAP N G H I E N C 0 U
Mdt nghien cffu cat ngang md ta dffdc thufc hien trong thdi gian tff 9/2009 den 8/2011
tai cdc cffa kha'u Tay Ninh. Vi nghien cffu nham tam sodt ti le benh ta va cum nhap canh
qua dffdng bien gidi nen cd mdu dffdc xdc dinh dffa vao cdng thffc ffdc lffdng ti le benh ciia
Cochcran (1977) trong dd ti le ke't cupc ffdc dinh la 3%, sai sd'cha'p nhan trong nghien cffu •



• Tap san KHOA HOC & CONG NGHE

69

• nay la 2%, xdc sua't sai lam loai 1 la 5%. Cd mdu tinh dffdc la 279 va dff tru ma't mdu thi
nghien cffu nay chpn 300 mau dd xet nghiem trong dd 60 mau xet nghiem benh ta va 240
mau xet nghiem ciim.
Trong thdi gian nghien cffu, tai cdc cffa khau Tay Ninh, nghien cffu vien (ddng thdi la
kiem dich vien y te) se tidn hanh dilu tra tat ca benh nhan nhap canh bao gdm: benh
nhancd gia'y chuyen vien, benh nhan tffdi khdm va dieu tri cd nhffng trieu chffng: sd't, ho,
khd thd, tieu chay... tff Campuchia vao Viet Nam qua cac cffa kha'u Tay Ninh. Nghien cffu
vien quan sdt thd trang va khdm phdt hien nhffng trieu chffng tren va sau dd tien hanh la'y
mdu benh pha'm dd'i vdi nhffng benh nhan cd trieu chffng tren va chuyen mdu benh pha'm
di lam xet nghiem dd chan dodn xdc dinh benh ciim, ta. Ngoai ra, nghien cffu vien cung
tie'n hanh phdng va'n dd'i tffdng nham khai thdc mdt sd thdng tin lien quan den cdc trieu
chffng benh thdng qua phieu dilu tra.
Phidu dieu tra la mdt bd cau hdi gdm 30 cau hdi khai thdc thdng tin nhff: tien sff benh,
ve sinh trong sinh hoat (an ud'ng, ngudn nffdc, ve sinh tay chan), ndi cff tru ciia dd'i tffdng
trong thdi gian benh, viec chan nudi gia cam. Sd' lieu sau khi thu thdp v l dffdc kiem tra
tinh day dii va phu hdp ciia thdng tin. Nhffng phidu dilu tra khdng dii thdng tin se dffdc
loai ra. Phidu dilu tra sau dd dffdc ddnh ma sd'va dffdc nhap vao mdy tinh va dffdc phdn
tich bang phan mem thd'ng ke Epi info 6.0. Cdc chi sd'thd'ng ke md ta chii yeu sff dung tan
sd'va ti le phan tram.
Sai lech trong nghien cffu nay dffdc kiem sodt td't bang cdch tap hua'n ca'n than cho
dieu tra vien trffdc khi tien hanh nghien cffu. Dieu tra vien la nhffng ngffdi cd kinh
nghiem nghien cffu va ddng thdi la cdc kiem dich vien y tdtai cdc cffa kha'u nen se dam
bao khai thdc td't cdc thdng tin tff dd'i tffdng nghien cffu. Ngoai ra, bd cau hdi dffdc thidt kd
diing vdi muc tieu nghien cffu, cdch diing tff ngff rd rang, ngan gpn, de hieu va d l tra ldi

nen ciing gdp phan ban chdsai lech thdng tin khi tidn hanh thu thdp dff lieu. Hdn nffa, de
dam bao dd'i tffdng cd thd hidu dung cdc thdng tin can khai thdc thi phieu dieu tra dffdc
the hien bang hai ngdn ngff la tie^ng Viet va tieng Anh. Tuy nhien, nghien cffu vien cd the
giao tidp vdi dd'i tffdng bang tieng Khd-me khi can thidt. Khdng nhffng thd, sai lech chpn
lffa dffdc kiem sodt td't nhd viec bdm sdt cdc tieu chi nhan vao va tieu chi loai ra trong
nghien cffu. Ngoai ra, dilu tra vien cung dffdc tap hua'n td't v l cdch chpn dd'i tffdng va bat
budc phai tuan thii theo danh sdch da dffdc chpn lifa. Viec tidn hanh dilu tra cdn cd sff
gidm sdt ciia nghien cffu vien chinh nen se giam thieu dffdc sai sd'do chpn lffa dd'i tffdng.
KETQUA VA BAN LUAN
Trong thdi gian nghien cffu, cd tdng cpng 1.796 dd'i tffdng thda cdc tieu chi chpn lffa
trong nghien cffu va da ddng y tham gia nghien cffu. Benh khdng phai benh truyen nhilm
cd 1.503 benh nhan, chiem ti le 83,7% trong dd nd'i bat la 3 loai benh chiem ti le cao la
• cha'n thffdng do tai nan giao thdng hay tai nan sinh boat (chiem ti le 17,8%), tai bie'n mach
mdu nao (15,6%) va huyet dp cao (5,6%).
•


70

TAP san KHOA HQC & CONG NGHI
B;ing 1: Tinh hinh cdc loai benh (N=1796)

sir
1
-)

Til§

SO'ca


1 Cn hCnIi

%

( " h ; l i i (iuri
267

14,9

T a i b i c n i n ; u h m a n n.u)

235

13,1
4,7

_^

3

H i i y c M ;'ip c a o

84

4

T i c u difdiij:

74

4,1

T i m m ; i c l i ( s i i y l i m . !)<( v . i i i l i m , i i l i o i m;'ni cO l i m . .)

64

3,6

62

3,5

60

3,3

57

3,2

n u d i i L ' i K - n i i o a ( X u a l h i i x c i l i a o li'r. viC-m d a d a y , d a u b u n g , t o i

6

l o a n , l a c r u d t .)

7

U n g thil'tg.in, phdi, xiAfng)

8

B c n l i d u d n g lid hap (lao p h d i . li.in ilich maiig: p h d i

9

B e n h \ c k h d p xifcJng ( v i e m k l i d p d a n j z t h a p , cap...)

48

2,7

LJ n a o . l a o m i ' i n y n a o

46

2,6

11

D u d n g l i c l nic'-u {\i\ i i c u , s u y i h a n , s()i i h a n . . . )

42

2,3

12

I ^ c n i i g a n m a t (s()i m a t , s o i d n g g a n . . )

42

2,3

13

t^c-nii v<2- n u i u ( b a c h c a u , s u y t u y , I h i c t i h('>ng cau...)

38

2,1

B c n l i p h u k h o a ( i c i n g k i n i i . x u f l t h u y e t a m d a o . ii x<( t u ' c u n g . .)

26

1.4

356

19,8

55

3,1

238

13,3

1.796

lOU

_14

)

K l i u c ( h o ra m a u , t a m i h a n p h a n l i e t , clau d a u , \ l e m , \ o a n g . t n ,

15

s u y n h u ' a c al

t h e , v i e i n t h a n h q u a n . v i c - m lai...)

T i e u chay (nghi benh la)

16
17

Nghi cum
T o n u cC)n«:

Benh nhan nhap canh mac benh phu khoa va cdc benh ve mau chidm ti le tha'p nha't vdi ti
le lan Iffdt la 1,4% va 2,1%. Cdc tile benh tat nay phii hdp vtfi tinh hinh thffc tdtai cdc tram
kiem dich y tdqud'c te^cffa khau. Tuy nhien, ti le cdc loai benh nay cung dao dpng tiiy vao
thdi diem trong nam. VI du, ngffdi nhap canh vdi cac chan thffdng do tai nan giao thdng va
tai nan sinh boat tang cao vao cdc thdng giffa nam (thang 5. 6, 7) va cao nha't la vao thdng

cudi nam (thdng 12) trong khi ti le dd'i tffdng nhap canh mac benh tai bidn mach mdu nao lai
bien ddng trong sud't nam nhffng cao nhd't la vao khoang thdng 7. Chinh vi vay, viec hieu
dffcJc md hinh benh tat nay va diin lien theo mua se giiip cho kiem dich y tdqud'c te'tai Tay
Ninh cd chffdng trinh hd trd va ffng phd kip thdi.
TNGT+TNSH
35
-,*'

30
25
iS
•OT

20

—

--

•

..j^j^_^__^iit „

•" 1

•

•

-

^

—

.

.

•^^•^•^—m

• -

•m

--

• " - - ,

\
V

^^.Jtf^

9t

15

10

-

5

!

0
1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

thdng

Bieu do 1: sd'ca benh do tai nan giao thdng va tai nan sinh boat nhdp canh theo thdi gian •


•

Tap san KHOA HQC & CONG NGHE

71

Bieu dd 2: sd'ca benh tai bidn mach mau nao nhap canh theo thdi gian

Bieu dd 3: sdca benh do cao huye^t dp nhap canh theo thdi gian
Benhnghingdbenhtruylnnhilmcd 293 benh nhan, chidm tile 16,3% trong td'ng sddd'i
tiTdng trong nghien cffu, trong dd sd'benh nhan nghi ciim la 238 benh nhan (chidm 81,2%)
va sdbenh nhan nghi benh ta la 55 benh nhan (chidm 18,8%). Trong td'ng sd55 mdu lam
xet nghiem benh ta tff 55 dd'i tffdng nghien cffu, ket qua cho tha'y cd 4 mdu dffdng tinh
Vibriocholerae 0 1 , chiem tile 7,3% (khoang tin cay 95%: 0,4%-14,1%). Qua khao sat 30
ca dffdng tinh cd 50% tiep xiic vdi gia cam trong vdng 7 ngay qua. Ddng thdi cd sdbenh
nhan an thit gia cam trong vdng 7 ngay vffa qua kd tff ngay phdt hien trieu chffng, chiem ti
le 46,7%. Tuy nhien, dieu nay chi cd y nghia ne'u ca ciim do viriit ciim A(H5N 1) tff gia cam
lay qua ngffdi, vdi ciim miia d ngffdi chi lay truyin tff ngffdi sang ngffdi thi viec tiep xiic gia
cam khdng lam tang nguy cd nhilm cum miia. Tuy vay, vdi viec sdddng ngffdi d gan khu
chan nudi gia cam, thffdng xuyen tiep xuc gia cam, giet md gia cam thi nguy cd mac ciim
gia cam A(H5N1) la ra't ldn neu cd mam benh tren gia cam, ddng thdi gia tang nguy cd tdi td
hdp yeu tddi truyin giiip ciim A(H5N1) cd kha nang lay truyin dl dang tff ngffdi sang •

72

• Tflp san KHOA HOC t CdNG NGHE

• ngffdi nhff Cli m mil.I. CO I lidklund;iu cho mdi dai dich dim mdi (dat dii 3 tien de gay dai dich
ciimciia WHO).
Trong long sd 2.^8 ni;iu him xcl ngliicm bdnh ciim trong nghien cffu nay, ketqua dffdng
tinh chicm 12,6% (khoang lin cay ')')7r 8,47r. 16,8%), trong do dffdng tinh vdi cum
A/H3N2 la 21 m.iu, chidni li Ic 10,1 Vr va dffifng linh vdi ciim A(H 1 N1 )pdm 2009 la 6 mdu,
chidm ll le l.^'/i Khdng phat hicn ini'img hdp ciim A(1I5N 1) nao. Kdt qua nay la phii hdp
\oi cac con so ihdng kc ciia c;ic cct quan quan ly Vi du, theo bdo cao sd 510/BC-BYT thi
macdutffdaunam2()l 1 ilcn 20/6/201 1 ca niuic cd 498 trffdng hdp mac cum A(HlNl)pdm
2009 lai 40 dia phffctng, trong do c6 1 ] trffdng hdp tff vong lai 10 dia phffdng nhffng tff dau
nam 201 1 ldi nay. Viet Nam chu'a ghi nhan ca benh nhan ciim A(H5N1) nao. Kdt qua tff
nghien cffu nay cung cho thay, liutng Iff nhff cac dia phff(tng khac, lai cdc cffa khau tai Tay
Ninh \ an liep luc ghi nhan r;ii rac Iru'dng hdp nhiem virus ciim AfHl NI )pdm 2009 nhffng
khdng ghi nlianc;icddich ldn trong cdng ddng.
Ngoai ra, ti Ic dffdng linh vdi benh ciim trong nghien cffu n.iy (1 2,6%) cung tffdng tff nhff
theo thd'ng ke dinh ky tai Tay Ninh. VI du, theo bdo cdo cua Trung tam Kicm dich Y te
Quo.' le (KDYTQT) Tay Ninh 9 thang dau nam 2009 thi trong long sdhanh khdch nhap
canh (425.746 Iffdt) phdt hien dffdc 243 khdch cd trieu chffng nghi ngd. Kdt qua da cd 28
trffcJng hdp dffdng tinh vdi ciim A(H 1N1 )pdm 2009 di qua cffa kha'u Mdc Bai, chiem ti le
11,5%. Tuy nhien, tile nay lai tha'p hdn so vdi nghien cffu tai cffa khau qud'c tdtai san bay
Tan Sdn Nhat. Theo bdo cdo ciia Trung lam KDYTQT Tp.HCM. trong tdng sdkhach nhap
canh dffdc do nhiet dp tai san bay Tan Sdn Nhd't tff ngay 26/4/2009 den ngay 10/9/2009 la:
1.127.962 ngffdi, phdt hien 1.458 ca nghi ngd, cd 317 ca dffdng tinh vdi ciim A(HlNl)pdm
2009, chidm tile 21,7%.
Nguyen nhan ciia sff khdc biet nay la quy md tidp nhan ngffdi nhap canh vao Viet Nam
tai Tay Ninh va tai Tp.HCM cd khdc nhau. Neu nhff tai Tdy Ninh chii yeu la ngffdi

Campuchia nhap canh qua dffdng bd hoac ngffdi dan trong khu vffc Chdu A (ma chii yeu la
Ddng Nam A) thi tai Tp.HCM ngffdi nhap canh cd the den tff nhiiu qudc gia khdc nhau tren
thdgidi bad gdm ca Chdu A, Chau Au, Chau Phi, Chau My vii ca Chau Uc vdi so'lffdng ldn.
Ngoai ra, cdc dac diem ve ve sinh phdng benh, ldi sd'ng d cac nhdm dd'i tffdng cung khdc
nhau (giffa ngffdi Campuchia va cac nffdc khdc tren the gidi). Hdn nffa. benh ciim
A(HlNl)pdm 2009 xua't phdt tff Chau My nen khi Tp.HCM tidp nhan nhieu ngffdi nhap
canhtffChauMy se cdtile caohdntaiTayNinh.
Tuy nhien, neu sd sdnh ti le 12,6% trong nghien cffu nay vdi cdc tinh khdc nhff An Giang,
Quang Tri, Lang Sdn, Lao Cai, Quang Ninh thi ti le nay lai ra't ddng quan tam. Bdi vi, theo
bdo cdo cua cdc Trung tdm KDYTQT tai cdc tinh tren thi nam 2009, cffa kha'u cdc tinh nay
vdn chffa phdt hien ca dffdng tinh vdi benh ciim nao nhap canh vao Viet Nam. Tuy nhien,
dieu can quan tam khdc lai la viec cdc tinh nay chffa cd quy trinh kiem tra va giam sdtbenh.
Qua phdn tich cho tha'y benh ciim chii yeu diin ra tff thdng 5 de'n thdng 10, cao diem la
thdng 8 hang nam. Dieu nay cung tffdng dd'i phii hdp vdi ke't qua giam sat ciim trpng diem
khu vffc phia Nam ciia Vien Pasteur Tp.HCM la ciim A (H3N2) gia tang tff thang 4, dat dinh
d thdng 6-7 va xudng tha'p vao thdng 9 hang nam.
•


• Tap san KHOA HOC & CONG NGH£

73

Bieu dd 4: Ca benh ciim xam nhap qua cffa kha'u theo thdi gian
KETLUAN
Hai nhdm benh nhap canh chii ydu: nhdm benh khdng truyen nhiem chie'm ti le 83,7%
va nhdm benh truyin nhiem chidm ti le 16,3%. Dd'i vdi cdc benh truyin nhiem, mac dii
nghien cffu chffa phdt hien trffdng hdp nao mac ciim A(H5N1) nhffng ca benh ciim
A(HlNl)pdm 2009 chidm tile 10,2% tren td'ng sd'nhdm benh truyen nhilm va 12,6% tren
tdng sd'ca nghi ciim. Ngoai ra, ca benhta chidm tile 1,4% tren tdng sd'nhdm benh truyen

nhilm va 7,3% tren td'ng sd'ca tieu chay. Dd'i vdi benh khdng truyin nhiem thi ba loai benh
CO ti le cao nhd't la tai nan giao thdng + tai nan trong sinh boat (17,8%), tai bie'n mach mdu
nao (15,6%), benh cao huyet dp (5,6%).
KIEN NGHI
De chii ddng phdng chd'ng dich xdm nhap va lay lan, can gidm sdt ta't ca cdc cffa kha'u
giap vdi Campuchia, ban che'td'i da nguy cd lay lan mam benh bang cdch xay dffng phffdng
an san sang phdng chd'ng dich benh, tang cffdng boat ddng kiem dich y te'bien gidi, gidm
sat chat cdc trffdng hdp ciim A(HlNl)pdm 2009, ciim A(H5N1), benhta...caned quy trinh
giam sdt cu the; chua'n bi san sang cd sd vat cha't, trang thidt bi, thud'c dieu tri de chii ddng
phongngffa trffdng hdp dich xay ra.
Duy tri va tiep tuc ndng cao nang Iffc he thd'ng thu thap thdng tin dich benh tai cdc cffa
khau, kip thdi lam cd sd dff bdo dich de kiem sodt, khdng de cdc dich benh truyen nhilm
xamnhap vao VietNam qua cdc cffa kha'u Tdy Ninh.
Tang cffdng cdng tdc truyin thdng GDSK tai cac cffa kha'u vl phdng, chd'ng dich ciim
A(H1N1 )pdm 2009, cum A(H5N 1) va cdc benh dich khdc (dac biet dich tieu chay ca'p nguy
hiem).


• TiJD san KHOA HOC & CONG NGHE

74
TAI LIEU THAM KHAO
TRONG Nl/(lf(

1 Bd ^' tc (2007), Quydt dinh sd 14/2007/QD - BYT ngay 30/01/2007 vc viec ban hanh
quy dinh chffc nang, nhiem vu, quyen ban va cct cau id chffc ciia Trung tam Kicm dich Yte
Qudc tc linh, ihanh phd trffc lhuc)c Trung ffdng.
2. Bd ^' tc (2011), Hc)i nghi vc:- cdng tdc kidm dich y te bitin gidi vcHi sff tham dff ciia cac
chuvc}n gia y td. dai dic}n Sd Y tdcac tinh, thanh phd trong ca nffdc, ngay 16/12 tai Tp.Ho
Chi Minh.

3. Chinh phii (2010), Nghi dinh 103/2010/ND-CP ngay 01 /10/2010 quy dinh chi tiet thi
hanh mc)t sd'dic^u ciia Lual phdng, chiVng mdt scYbenh truyen nhiem vl kiem dich y tdbien
gidi.
4. Chinh phii (1998), Dic-u le kidm dich y te'bien gidi ciia nffdc Cdng hda Xa hdi Chii
nghia Viet Nam (Ban hanh kcm theo Nghi dinh sd41/1998/ND-CPngay 11/6/1998).
5. Cue Y td dff phdng Bd Y td(2010), Ddnh gid va thdng bdo dich benh truyen nhilm
ga\ tinh tra ng khd'n cap vl sffc khde cdng ddng qud'c td.
6. Cue Y tddff phdng Bd Y td(2010), Tai lic}u tap hud'n trien khai thffc hien cdng tdc
kidm dich y tdva cdc quy dinh qud'c tdlien quan tdi kidm dich Y td.
7 CucYtedffphdng(2008),Cdngvan.sd2385/DPMT-DTngay 17/12/2008.
8.CUCYtddffphdng(2009),Vanbansd376/DPMT KDHCngay 11/3/2009.
9. Dai hdi ddng Y tdThe gidi (2005), Dieu le Y id Qudc te sffa ddi 2005 dffdc Dai hdi
ddng Y tdThdgidi thdng qua thdng 5/2005.
10. Td chffc YtdThdgidi (2005), Dieu le Yte Qudc te
11. Td chffc Y tdThdgidi (2011), Hffdng dan cha'n dodn phdng thi nghiem va gidm sat
virus hpc benh ciim. Mang Iffdi gidm sdt cum toan cau. Geneva
12. Trung tam Kidm dich Y td Qud'c id Tp. Ho Chi .Minh (2010), Bdo cdo tdng ket boat
ddngnam2010va ke'hoachnam201 1.
13. Vicn Ve sinh Y id cdng cdng (2009), Ciip nhat kidn thffc Y te Dff phdng sd' 1, quy
1/2009.
NlJOfC NGOAI
14.

Byrd J. J, Xu H. S, Colwell R. R (1991) "Viable but nonculturable bacteria in

drinking water'. Applied and environmental microbiology, 57 (3), 875-8.
15.

Morens David M, Folkers Gregory K, Fauci Anthony S (2004) "The challenge of

emerging and re-emerging infectious diseases". Nature, 430 (6996), 242-249.
16.

World Health Organization (2009) "Weekly epidemiological record", No. 31,

84,309324