Câu1 : 1.Giới thiệu ống gang xám
Ống được chế tạo bằng phương pháp đúc trong khuôn cát đối với các ống
có đường kính tới 150mm. Bằng phương pháp đúc trong khuôn liên tục
với các ống có đường kính từ 100mm trở lên.
- Ống xuất xưởng phải qua thử nghiệm, đặc biệt là thử về cường độ chịu
lực.
-Ống phải có nhãn hiệu ghi quy cách ống , vật liệu , nhà máy sản xuất
a) Ưu nhược điểm của ống gang xám
* Ưu điểm
- Giá thành hạ
- Có khả năng chống gỉ cao hơn ống thép thông thường
* Nhược điểm
_ Dòn dễ dập vỡ , chịu uốn kém vì cấu trúc tinh thể các bon ở dạng
grafit , dạng phiến hoặc dạng bông
- Tổn thất áp lực cao
- Có ứng suất bền uốn và ứng suất bền kéo kém
- Vì sản suất theo phương pháp đúctrong khuôn cát, khuôn liên tục nên
thành ống dầy , trọng lượng ống lớn , do đó vận chuyển và thi công khó
khăn
-Áp suất làm việc thấp chỉ chịu được đến 16 kg/Cm2
- Có tính hàn thấp , nên các mối nối không thể dùng phương pháp hàn,
phải dùng phương pháp xảm, do đó kích thước mối nối cồng kềnh, trọng
lượng đường ống càng nặng thêm, thời gian thực hiện 1 mối nối lơn ,
năng suất lao động thấp , thời gian thi công kéo dài
Với những nhược điểm cơ bản trên , ngày nay người ta không dùng ống
gang xám cho các công trình cấp nước và chỉ dùng hạn chế trong các
công trình thoát nước
b) Phân loại
Căn cứ vào hình dáng các đầu ống ( Để nối lắp) người ta chia ra có các
loại
- Ống gang miệng bát(hình1)

2. Giới thiệu ống gang dẻo
Để khắc phục những nhược điểm của ống gang xám , ngày nay người ta
sản suất ống gang dẻo theo phương pháp đúc ly tâm trong khuôn thép
Gang dẻo được chế tạo bằng cách cho thêm một lượng nhỏ magie vao
gang xám nóng chảy làm cho grafit ở dạng phiến hoặc dạng hình bông
thành dạng phỏng cầu
a) Ưu điểm nhược điểm của ống gang dẻo
* Ưu điểm
Bền , cứng chịu mỏi cao hơn gang xám
Dễ nối , mối nối mềm có thể cho phép độ võng lệch nhất định
Không bị ô nhiễm bởi các khí chất hữu cơ


Dễ tìm phát hiện và định vị rò rỉ rễ ràng
Kỹ thuật sửa chữa hoàn thiện
*Nhược điểm
- Nặng
- Có thể bị ăn mòn, nếu hệ thống bảo vệ trong và ngoài bị hư hỏng
- Làm tăng độ PH khi dẫn nước mềm
- Việc lắp đặt khó đối với các ống phi chuẩn đường kính lớn hơn 350mm
b) Phân loại
Theo hình dạng của đầu ống, ống gang chỉ có các loại ;
+ Loại trơn :Ống tròn có đường kính bằng nhau suốt chiều dài
c) Chống gỉ bên ngoài và chống ăn mòn bên trong
Tất cả các ống và phụ kiện của các loại ống gang , cần được bảo vệ phía
bên ngoài bằng cách sơn phủ để kéo dài tuổi thọ . Vì khi lắp đặt dưới đất
các ống chịu tác dụng của thổ nhưỡng sẽ bị han gỉ . Trong đất có chứa
muối ,axit , kiềm và các chất hưu cơ rất có hại cho ống
- Phương pháp chống gỉ thông dụng nhất là phủ bên ngoài thành ống một
lớp bitum với các chất phụ, hay bọc một lớp chất dẻo hoặc polyetylen

- Bên trong thành ống để chống ăn mòn người ta lót một lớp vữa xi măng
và phụ liệu
.3. Giới thiệu ống thép
a) Ưu nhược điểm
* Ưu điểm
- Bền , cứng ,chịu mỏi cao , có thể hàn để tạo ra hệ thống ống , chịu được
tải trọng tuyệt đối
- Không bị ô nhiễm các chất khí và hữu cơ
- Dễ phát hiện và định vị dò rỉ , dễ tìm đường ống
* Nhược điểm
Mối hàn đòi hỏi thơ lành nghề và những dụng cụ đặc biệt
Có thể bị ăn mòn nếu hệ thống bảo vệ tại chỗ bị hỏng
Phải lắp đặt lại hệ thống bảo vệ sau khi đã hàn nối
Làm tăng độ PH khi dẫn nước mềm
Việc lắp đặt , sưả chữa khó khăn đối với các ống không tiêu chuẩn
Ống thép được sản suất từ thép các bon hay thep hợp kim . Căn cứ vào
phương pháp chế tạo mà người ta phân ra 2 loại là ống thép không hàn và
ống thép hàn
b) Phân loại
- Ống thep không hàn người ta sản suất bằng phương pháp đúc ly tâm, do
đó thành ống dầy , ống nặng
+ Ống thép hàn : Được sản xuất từ thép tấm tùy theo kích thước của
đường kính ống . Trước đây người ta sản suất bằng cách cuộn( lốc) tấm
thép theo đường kính ống sau đó dùng mối nối chồng theo chiều dài ống
- Ngày nay người ta dùng phương pháp hàn nối hai mép ống , các ống
thép được nối với nhau bằng mặt bích và bu lông hoặc hàn hồ quang.


c) Chống gỉ bên ngoài và chống ăn mòn bên trong
Để tránh sự ăn mòn của đất đối với ống thép, ta cần phân tích đất dọc

theo đường ống một cách cẩn thận để chọn loại vật liệu phủ bên ngoài
ống
Chống ăn mòn phía bên trong ống bằng lớp vữa xi măng như ống gang.
4. Giới thiệu ống nhựa
Nhờ đặc tính và dễ vận chuyển nên ngày nay người ta sản xuất ống dẫn
nước từ nhựa PVC không hóa dẻo , từ polyetylen, polypropilen, nhựa
uPVC , nhựa fetlon-4 và nhựa faolit
- Các ống polyetylen, polypropilen được nối bằng mối hàn giáp hoặc hàn
chồng
- Các ống bằng nhựa teflon -4 , faolit nối mặt bích
a) Ưu điểm
- Chống ăn mòn , nhẹ , dễ giáp nối, tổn thất áp lực thấp
b) Nhược điểm
- Dễ hỏng
Dễ xảy ra tình trạng lắp đặt ẩu
Bị ảnh hưởng của tia cực tím nếu bị ánh sáng mặt trời trực tiếp chiếu vào
Có thể bị ô nhiễm hữa cơ
Khó định vị
Khó phát hiện dò gỉ
5. Giới thiệu ống bê tông
Trong các công trình đường ống dẫn nước , có áp lực tới 10at người ta
thường dùng ống bê tông dự ứng lực , ống thường có độ dài 4m có rất
nhiều loại đường kính khác nhau ( Hinh6)
a) Ưu điểm
- Đối với các ống có đường kính 300mm trở lên giá thành rẻ
- Tính truyền nhiệt nhỏ
- Ít bị tác dụng của nước
- Nếu độ nhẵn bên trong tốt sẽ làm tăng lưu lượng nước chảy tới 10 –
15% so với các ống kim loại
- Nếu muốn ống chịu áp lực lớn hơn thì khi sản xuất người ta chỉ cần tăng

số vòng dây thép cuốn quanh ống
Câu2 Phương pháp xảm chì ống ngang miệng bát.
Phạm vi ứng dụng: Xảm chì cũng là phương pháp nối ống ngang miệng
bát, được dùng trong những trường hợp mà đường ống sau khi xảm cần
chô vào làm việc ngay, dùng trong những trường hợp mối nối bị dò dỉ,
cần sữa chữa ngay, trong thời gian ngắn sử dụng được ngay. Nếu dùng
phương pháp xảm bằng xi măng, thì phải tháo gỡ bỏ toàn bộ mối xảm và
xảm lại từ đầu. Như vậy sẽ mất nhiều thời gian, vật tư và nhân lực.
Ưu điểm chính của mối xảm bằng xi măng hơn mối xảm chì là không độc
hại đối với người công nhân làm việc ( vì trong quá trình nấu và đổ chì để


xảm, nếu không thực hiện đúng các điều lệ về an toàn lao động, có thể
gây nguy hiểm và nhiễm độc chì ).
lao động, có thể gây nguy hiểm và nhiễm độc chì ).
• Vì những nguyên nhân trên ngày nay trong kỹ thuật lắp ống, mối
xảm chì được dùng rất hạn chế.
– Kết cấu của mối xảm.
• Tương tự như mối xảm bằng xi măng mối xảm chì gồm các phần
sau : một nửa phần tiếp xuc phía trong mối nối là dây đay tẩm
bitum ; một nửa phía ngoài còn lại là chì (hình 53)
• Tất cả các bươc kiểm tra, chuẩn bị và quá trình xảm dây đay tẩm
bitum tiến hành tương tự như khi xảm ống ngang bằng xi măng.
• Sau đó ngừời ta làm một khuôn đất sét đã được nhào kĩ, đắp sát
miệng loe, trong có đặt một sợi dây thừng đã ngâm nước có đường
kính bằng đường kính của dây đay, cuốn quanh đầu trơn sát khe hở
miệng loe, 2 đầu dây hướng lên trê. Sau khi đã đắp khuôn đất xong,
người ta từ từ rut dây thừng ra tạo lỗ để rót chì nóng .
Gầu phễu rót chì, tạo một lỗ để thoát không khí và hơi khi đổ chì,
thùng nấu chì được đặt gần mối nối. Nấu chì đến khi có váng mầu

nổi lên trên nước chì, nhanh chóng đổ nước chì vào khuôn, đổ liên
tục cho đến khi.
chì đầy khuôn thì ngừng.
Để nguội, dỡ khuôn ra, dùng đục xảm để xảm vào đầy phần còn trống bên
trong mối nối, nếu chưa đầy ta tiếp tục đổ lần nữa và tiếp tục xảm, đến
khi mối nối được đầy chì