SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Giáo dục truyền thống và chăm lo cho học sinh nghèo thông qua
Mô hình “Đội chúng em tình nguyện”
A. PHẦN MỞ ĐẦU:
I/ Lý do chọn đề tài
II/ Mục đích đề tài nghiên cứu
III/ Đối tượng, phạm vi, phương pháp, tài liệu và thời gian nghiên cứu
1. Đối tượng nghiên cứu
2. Phạm vi nghiên cứu
3. Phương pháp nghiên cứu
4. Tài liệu nghiên cứu
5. Thời gian nghiên cứu
B. NỘI DUNG ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
I/ Khảo sát tình hình thực tiễn
II/ Xây dựng và thực hiện mô hình “Đội chúng em tình nguyện”
1. Xây dựng kế hoạch và triển khai đến HĐSP
2. Tổ chức thực hiện mô hình
3. Kết quả thực hiện
C. ĐÁNH GIÁ VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM
I. Đánh giá
II. Bài học kinh nghiệm
D. ĐỀ TÀI NĂM SAU

1


A. PHẦN MỞ ĐẦU:
I/ Lý do chọn đề tài
Trong các nhà trường hiện nay luôn coi trọng và lấy giáo dục con người làm
gốc, giáo dục đạo đức là ưu tiên, coi sự nghiệp trồng người là nhiệm vụ cơ bản.
Chúng ta luôn nỗ lực bồi dưỡng con người phát triển toàn diện đức – trí – thể – mỹ

với phương châm dạy chữ, dạy làm người.
Trong giáo dục đạo đức cho HS, việc giáo dục đạo đức truyền thống của dân
tộc là rất quan trọng. Đặc biệt là những giá trị: đoàn kết, thương yêu đồng bào,
thương người như thể thương thân, nhất là với những người gặp hoạn nạn, khó
khăn. Bởi trong đời sống còn nhiều khó khăn của xã hội ta hiện nay, hơn lúc nào hết
lòng nhân ái, tình cảm thương vêu, đùm bọc lẫn nhau, phải được nâng lên thành ý
thức tự giác trong mỗi con người.
Những giá trị truyền thống này đã được tiếp nối bao đời trong các thế hệ
người Việt khẳng định truyền thống cao quý trong đạo lí làm người của dân tộc.
Chính nhờ sự đoàn kết keo sơn, tinh thần tương thân tương ái đậm đà nên trải qua
bao cuộc xâm lược dã man, nhân dân vẫn báo vệ được nền độc lập, bảo vệ được sự
sống còn, vững mạnh của đất nước cho đến ngày nay. Và một điều quan trọng nữa,
giá trị này giúp chúng ta hiểu rằng giúp đỡ người yếu đuối, khó khăn là một bổn
phận cần thiết nhưng không phải là hành động ban ơn kiểu bố thí; mà là phải bắt
nguồn từ lòng nhân ái, tinh cảm thương yêu giúp đỡ nhau thực sự. Và người được
giúp đỡ cũng không được ỷ lại, hoàn toàn sống nhờ vào tình thuơng xót cùa người
khác đè trở nên thụ động, biếng nhác, mà phải biết vươn lên hoàn cảnh.
Trong chương trình giáo dục ở cấp tiểu học, đã có rất nhiều hình thức, môn
học nhằm giáo dục đạo đức cho HS như môn giáo dục công dân, văn học, lịch sử,…
tất cả các môn học này ngoài cung cấp kiến thức thì thông qua đó nhiệm vụ giáo
dục đạo đức cho học sinh luôn được coi trọng và đặt lên hàng đầu. Đây là một quá
trình dài lâu, xuyên suốt, đòi hỏi phải có sự chung tay, góp sức của gia đình, nhà
trường, các tổ chức đoàn thể và toàn xã hội. Trong đó vai trò của tổ chức Đội TNTP
trong nhà trường là vô cùng quan trọng.
Ý thức được tầm quan trọng này, theo sự chỉ đạo của Hội đồng Đội và phòng
GD&ĐT huyện, những năm gần đây, trường Tiểu học Long Thạnh 1 đã đưa vào
chương trình hoạt động của Đội nhiều phong trào nhằm giáo dục đạo đức học sinh
đặc biệt là giáo dục truyền thống đoàn kết, tương thân tương ái, giúp đỡ nhau cùng
2



tiến bộ. Các phong trào đã được các em học sinh tham gia tích cực như: phong trào
Áo xuân tặng bạn, Hũ gạo tình bạn mang tên Khăn quàng đỏ, phong trào kế hoạch
nhỏ giúp bạn đến trường, đôi bạn cùng tiến,….. Để việc giáo dục học sinh thiết thực
và ngày càng hiệu quả, cụ thể hơn, thiết thực hơn nữa, trong năm học 2016-2017,
bản thân tôi đã xây dựng mô hình giáo dục truyền thống và chăm lo cho học sinh
nghèo thông qua mô hình “Đội chúng em tình nguyện” bao gồm nhiều phương
pháp như: lồng ghép nội dung tuyên truyền vào tiết Hoạt động ngoài giờ lên lớp,
Sinh hoạt dưới cờ, phát thanh măng non; ra mắt Câu lạc bộ “Đội chúng em tình
nguyện”; Vận động các nguồn lực chăm lo cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn;…
Với kết quả đã đạt được ở Liên đội mình, tôi quyết định chia sẻ sáng kiến
kinh nghiệm: giáo dục truyền thống và chăm lo cho học sinh nghèo thông qua mô
hình “Đội chúng em tình nguyện” với mục đích khẳng định chất lượng từ mô hình
này cũng như chia sẻ kinh nghiệm để các Liên đội nâng cao chất lượng giáo dục
truyền thống cho học sinh ở tại đơn vị của mình.
II/ Mục đích đề tài nghiên cứu
Giáo dục cho thế hệ trẻ những giá trị truyền thống: đoàn kết, thương yêu
đồng bào, thương người như thể thương thân, nhất là với những người gặp hoạn
nạn, khó khăn thông qua mô hình “Đội chúng em tình nguyện” ngay từ khi các em
ở bậc tiểu học để các em rèn cho mình những giá trị, phẩm chất nhất định, có nhận
thức đúng đắn... nhằm giúp các em có thêm niềm tin yêu vào cuộc sống từ đó góp
phần làm cho cuộc sống này có ý nghĩa hơn.
Thông qua những hoạt động cụ thể, tạo điều kiện giúp đỡ cho các em thiếu
nhi có hoàn cảnh khó khăn vơi đi những khó khăn trong cuộc sống, tiếp thêm động
lực để các em phấn đấu vươn lên trong cuộc sống.
III/ Đối tượng, phạm vi, phương pháp, tài liệu và thời gian nghiên cứu
1. Đối tượng nghiên cứu: Toàn thể học sinh Liên đội tiểu học Long Thạnh 1
2. Phạm vi nghiên cứu: cấp Liên đội
3. Phương pháp nghiên cứu: Qua quá trình tìm hiểu, nghiên cứu, bản thân tôi
đã sử dụng một số phương pháp sau:

Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận: Dựa trên các tài liệu giáo dục kỹ
năng sống, giá trị sống do Bộ Giáo dục Đào tạo phát hành.

3


Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Căn cứ kết quả triển khai mô hình
ở Liên đội và kinh nghiệm của bản thân để viết.
Nhóm phương pháp hỗ trợ: Lập kế hoạch, thiết kế nội dung, khảo sát,…
4. Tài liệu nghiên cứu: Tài liệu giáo dục kỹ năng sống trong nhà trường; Một số
vấn đề lưu ý khi Thành lập CLB trong nhà trường;…
5. Thời gian nghiên cứu: trong năm học 2016-2017
B. NỘI DUNG ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU
I/ Khảo sát tình hình thực tiễn:
1. Đặc điểm tình hình: Liên đội Tiểu học Long Thạnh 1 nằm trên tuyến quốc lộ
1A thuộc xã Long Thạnh, huyện Phụng Hiệp, một mảnh đất có truyền thống cách
mạng và yêu nước nồng nàn.
Liên đội có ………. Đội viên, ……. Nhi đồng, những năm qua Liên đội đều
đạt danh hiệu Liên đội vững mạnh xuất sắc.
Liên đội có 01 điểm, đa số học sinh thuộc gia đình nông dân nghèo.
Tổng số phòng học có …. phòng, chia ra kiên cố: ….. phòng, bán kiên cố: ..
phòng….
2. Tình hình thực tiễn:
Xác định công tác giáo dục đạo đức cho học sinh là điều hết sức quan trọng và
cần thiết. Trong thời gian qua, tại liên đội Tiểu học Long Thạnh 1, các hoạt động giáo
dục tinh thần đoàn kết, tương thân, tương ái giúp nhau trong hoạn nạn được thiếu nhi
tích cực hưởng ứng như "Ủng hộ các bạn thiếu nhi Miền trung bị ảnh hưởng của cơn
bão số 10" số tiền …… triệu đồng, xây dựng Quỹ "Vì bạn nghèo", chương trình "Vòng
tay bè bạn" thông qua phong trào kế hoạch nhỏ, hũ gạo tình bạn mang tên khăn quàng
đỏ, áo xuân tình bạn,…; đã giúp đỡ hàng trăm bạn nghèo tiếp tục đến trường học tập.

Trong 03 năm triển khai thực hiện, tổng số áo trắng các đơn vị vận động và trao tặng là
…….. áo trắng, trao tặng cho …… em học sinh có hoàn cảnh khó khăn. Với phong
trào Hũ gạo tình bạn, 03 năm qua, tổng số gạo liên đội đã vận động và trao tặng là …..
kg gạo trao tặng cho hơn 10.222 em học sinh, trong đó học sinh trong lien đội đóng
góp là …. kg gạo. Hoạt động “Ngày hội tặng sách cho em” được tổ chức hàng năm với
trên …….. bộ sách cũ được tặng lại cho các bạn học sinh nghèo,…

Thực tế lâu nay việc chăm lo cho học sinh nghèo được đẩy mạnh triển khai
bằng nhiều hình thức nhằm giúp đỡ cho các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn.
4


Song với kết quả thực tế cho thấy, việc tổ chức các phong trào còn rời rạc, chủ yếu
là vận động từ các mạnh thường quân, nhà hảo tâm, các tổ chức cá nhân. Việc tổ
chức một phong trào giúp đỡ học sinh nghèo đồng thời nâng cao vai trò của các em
học sinh, để các em rèn luyện các giá trị truyền thống vẫn chưa rõ nét. Để việc giáo
dục giá trị truyền thống đặc biệt là tinh thần đoàn kết, thương yêu giúp đỡ lẫn nhau
thu hút hơn đối với lứa tuổi đội viên, nhi đồng rất cần một mô hình được thiết kế
tổng thể, giáo dục, tuyên truyền và từng bước giúp các em hình thành phẩm chất
của bản thân.
Từ năm học 2016-2017, tôi đã xây dựng kế hoạch tổ chức mô hình “Đội
chúng em tình nguyện” với những nội dung được thiết kế mang tính thực tế, liên
tục, từng bước nâng cao nhận thức của các em học sinh, bên cạnh đó vẫn mang tính
sôi nổi, hứng thú thu hút các em tham gia.
II/ Xây dựng và thực hiện mô hình “Đội chúng em tình nguyện”
1. Xây dựng kế hoạch và triển khai đến HĐSP
Vào tháng 8 năm 2016, tôi đã lên ý tưởng và xây dựng kế hoạch thực hiện mô
hình “Đội chúng em tình nguyện” tại Liên đội Tiểu học Long Thạnh 1. Kế hoạch
xây dựng bao gồm nhiều nội dung hoạt động như: đẩy mạnh công tác tuyên truyền
về các giá trị truyền thống đặc biệt là tinh thần đoàn kết, thương yêu giúp đỡ lẫn

nhau thông qua các tiết sinh hoạt NGLL, sinh hoạt dưới cờ, phát thanh măng non;
Thành lập câu lạc bộ “Đội chúng em tình nguyện”, song song đó có …. Phong trào
được tổ chức nhằm kiểm tra và đánh giá mức độ tiếp thu cũng như nhận thức của
các em đội viên, nhi đồng.
Tham mưu với Ban giám hiệu nhà trường triển khai trong Hội đồng sư phạm,
tạo sự đồng thuận và ủng hộ của Ban giám hiệu và thầy cô trong nhà trường. Và
ngay từ đầu năm học 2016-2017, mô hình giáo dục truyền thống và chăm lo cho
học sinh nghèo thông qua mô hình “Đội chúng em tình nguyện” đã được triển khai
thực hiện.
2. Tổ chức thực hiện mô hình
Kế hoạch xây dựng mô hình “Đội chúng em tình nguyện”có quy định cụ thể
từng nội dung và phân chia bộ phận phụ trách, trong đó:
2.1 Bộ phận Đội TNTP Hồ Chí Minh: xây dựng kế hoạch, tham mưu triển
khai, triển khai tuyên truyền, thực hiện thông qua các hoạt động của Đội như:
5


Tổ chức tốt công tác tuyên truyền về các giá trị truyền thống đặc biệt là tinh
thần đoàn kết, thương yêu giúp đỡ lẫn nhau thông qua các tiết sinh hoạt NGLL, sinh
hoạt dưới cờ, phát thanh măng non,…
Tiến hành khảo sát và thành lập câu lạc bộ “Đội chúng em tình nguyện”
trong đó có …. thành viên, thành lập Ban cố vấn gồm ….. thành viên, Ban chủ
nhiệm có ….. thành viên.
Về nhiệm vụ của Câu lạc bộ:
- Duy trì sinh hoạt hàng tháng; tổ chức vận động, tuyên truyền đến các bạn
học sinh trong trường về mục đích ý nghĩa của các phong trào giúp đỡ các bạn học
sinh nghèo do Liên đội phát động;
- Nuôi heo đất hàng tuần để thành lập quỹ giúp đỡ bạn nghèo của câu lạc bộ,
rà soát danh sách bạn đặc biệt khó khăn để giúp đỡ hàng tháng, mỗi tháng Câu lạc
bộ hỗ trợ …… đồng/bạn;

- Phân công các thành viên trong câu lạc bộ giúp đỡ các bạn học sinh học yếu
từ đó nâng cao chất lượng phong trào Đôi bạn cùng tiến.
Xây dựng kế hoạch và phát động các phong trào: Áo xuân tặng bạn, Hũ gạo
tình bạn mang tên Khăn quàng đỏ, phong trào kế hoạch nhỏ giúp bạn đến trường,
đôi bạn cùng tiến,…. Đây là hoạt động để đánh giá chất lượng hoạt động của CLB
“Đội chúng em tình nguyện”. Tạo điều kiện để các em học sinh thể hiện
2.2 Giáo viên chủ nhiệm: Lồng ghép tuyên truyền giáo dục truyền thống đặc
biệt là tinh thần đoàn kết, thương yêu giúp đỡ lẫn nhau trong từng nội dung giảng
dạy cho phù hợp và hiệu quả. Tham gia vào Ban cố vấn CLB “Đội chúng em tình
nguyện”, tạo điều kiện và hướng dẫn giúp đỡ các em trong CLB hoàn thành nhiệm
vụ.
3. Kết quả thực hiện
Qua một năm triển khai thực hiện, mô hình giáo dục truyền thống và chăm lo
cho học sinh nghèo thông qua mô hình “Đội chúng em tình nguyện” đã đạt được
những kết quả thiết thực, góp phần cùng với nhà trường giáo dục đạo đức, tinh thần
đoàn kết, tương than tương ái giúp đỡ lẫn nhau trong các em học sinh:
Đã thành lập câu lạc bộ “Đội chúng em tình nguyện” có …. thành viên
tham gia hoạt động hiệu quả.
6


(hình ra mắt CLB, Ban Cố vấn, Ban Chủ nhiệm)
Tổ chức được 120 buổi phát thanh măng non thu hút hơn 78.240 lượt đội
viên, nhi đồng lắng nghe. Với chủ đề tuyên truyền đến các bạn học sinh trong
trường về mục đích ý nghĩa của các phong trào giúp đỡ các bạn học sinh nghèo,
những giá trị truyền thống: đoàn kết, thương yêu đồng bào, thương người như thể
thương thân, nhất là với những người gặp hoạn nạn, khó khăn, những gương tiêu
biểu trong phong trào “Vòng tay bè bạn”,…
(hình đội phát thanh măng non)
Vận động các bạn tham gia tốt các phong trào do liên đội phát động. Kết quả,

phong trào Hũ gạo tình bạn mang tên khăn quàng đỏ các em học sinh đã đóng
góp……..kg gạo; phong trào Áo xuân tặng bạn các em học sinh đã đóng góp được
…… áo trắng; phong trào kế hoạch nhỏ các em đã tiết kiệm được ….. đồng. Trong
năm đã trao tặng ……… phần quà cho ……… học sinh nghèo. Các phong trào
mang ý nghĩa thiết thực đã được giáo viên, phụ huynh học sinh và chính các em
hưởng ứng mạnh mẽ.
(hình các phong trào)
- Câu lạc bộ tiến hành Nuôi heo đất hàng tuần để thành lập quỹ giúp đỡ bạn
nghèo. Kết quả đã tiết kiệm được số tiền …….. đồng, mỗi tháng Câu lạc bộ hỗ trợ
được …… bạn với số tiền …… đồng/bạn/tháng;
(hình nuôi heo đất, tặng quà HS)
- Trong năm học đã phân công các thành viên trong câu lạc bộ giúp đỡ các
bạn học sinh học yếu. Kết quả đã có ……… đôi bạn cùng tiến duy trì đến cuối năm
học, ….. em từ đánh giá năng lực yếu đã tiến bộ ……………
(hình ảnh kèm bạn học)
C. ĐÁNH GIÁ VÀ BÀI HỌC KINH NGHIỆM
I. ĐÁNH GIÁ
Với kết quả đã làm được trong năm học này, với chất lượng từng phong trào
ngày càng hiệu quả, có thể nhận thấy mô hình đã có bước thành công ban đầu trong
công tác giáo dục truyền thống và chăm lo cho học sinh nghèo.
Liên đội đã tổ chức nhiều phong trào bổ ích, thiết thực giúp các em học sinh
gắn kết với nhau, thắt chặt tình đoàn kết, giúp đỡ nhau khi khó khăn. Mỗi sáng thứ
7


hai đầu tuần, tại liên đội, buổi chào cờ diễn ra trong không khí nô nức phấn khởi
của các em học sinh khi đóng góp một chút công sức nhỏ của mình để cùng chung
tay chăm lo cho các bạn có hoàn cảnh khó khăn hơn.
Và một điều hết sức quan trọng đó là qua từng phong trào, các em tự rèn cho
bản thân tình cảm yêu thương gắn bó với nhau, ý thức tiết kiệm, yêu lao động với

phương châm tuổi nhỏ làm việc nhỏ. Việc tham gia các phong trào tình nguyện giúp
các em ý thức được vai trò của các em – mầm non tương lai của đất nước. Đây
chính là nền tảng, khởi nguồn tình cảm và ý thức đoàn kết, gắn bó của tuổi trẻ.
II. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Qua quá trình triển khai thực hiện công tác giáo dục truyền thống và chăm lo
cho học sinh nghèo thông qua mô hình “Đội chúng em tình nguyện” tại liên đội.
Bản thân tôi rút ra được bài học kinh nghiệm như sau:
Khi tiến hành mô hình cần phải xây dựng kế hoạch sớm trước khi khai giảng
năm học, từng nội dung trong mô hình phải được xây dựng cụ thể. Làm tốt công tác
tham mưu và tìm sự ủng hộ đồng thuận của Ban giám hiệu nhà trường. Tham mưu
cho Ban giám hiệu triển khai trong hội đồng sư phạm và phân công nhiệm vụ cụ thể
cho từng bộ phận phụ trách. Sau khi kết thúc từng phong trào cần đánh giá và rút
kinh nghiệm để phong trào sau được thực hiện tốt hơn.
Ban cố vấn phải kịp thời định hướng cho Ban chủ nhiệm CLB “Đội chúng
em tình nguyện” những nội dung hoạt động sao cho phù hợp với tình hình của
trường, tạo điều kiện thuận lợi để các thành viên trong CLB thể hiện được khả năng
của mình. Kịp thời động viên và tuyên dương những thành viên xuất sắc để CLB
hoạt động ngày một hiệu quả hơn.
Khi tổ chức các phong trào cần thiết kế nội dung phù hợp với khả năng của
học sinh, cần rà soát nắm chặt danh sách các em học sinh có hoàn cảnh khó khăn để
kịp thời giúp đỡ.
D. ĐỀ TÀI NĂM SAU: “Một số kinh nghiệm trong triển khai thực hiện mô hình
CLB phòng chống tai nạn thương tích”
Long Thạnh, ngày …. tháng ….. năm 2017
DUYỆT CỦA BGH

NGƯỜI VIẾT

8



Dân tộc ta luôn luôn có những phẩm chất lá lành đùm lá rách tinh thần tương thân tương ái, điều đó xuất
hiện mạnh mẽ và trường tồn trong cuộc sống từ xưa đến nay, nó là phẩm chất đẹp và mang trong con
người những điều tốt đẹp nhất, chúng ta cần phải học tập và phát huy nó, tinh thần tương thân tương ái
phải được phát huy trong toàn dân tộc.
Yêu thương và tương trợ giúp đỡ nhau trong cuộc sống là phẩm chất cao quý và thiêng liêng nó là bài học
và vốn sống của mỗi chúng ta, từ khi sinh ra đến khi lớn lên chúng ta được sự giúp đỡ của cha mẹ và
tương trợ giúp đỡ của bạn bè khi chúng ta gặp những khó khăn gian nan, vất vả những điều đó còn được
giáo dục mạnh mẽ trong những bài học trên lớp và đó còn là một niềm tin yêu và sự sáng suốt khi chúng
ta biết tiếp thu và tôn tạo những giá trị đó của dân tộc mình, niềm tin yêu vào cuộc sống bày đã góp phần
làm cho cuộc sống này có ý nghĩa hơn, những điều đó không chỉ làm cho chúng ta phát triển được tư duy
và mở rộng tấm lòng của chính mình với thế giới và dân tộc.
Phẩm chất đó cao quý và luôn được mọi người noi theo, sự tương trợ giúp đỡ người khác đã tạo nên một
giá trị cho một dân tộc biết yêu thương và đùm bọc lẫn nhau, bởi lẽ những câu ca dao mà các cụ dạy
không sai lá lành đùm lá rách, những người có hoàn cảnh tốt hơn và giàu có hơn có thể giúp đỡ những
con người có hoàn cảnh sống khó khăn và những điều đó không chỉ làm cho chúng ta biết yêu quý và biết
ơn những truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

Tinh thần tương thân tương ái được hiểu đó là sự giúp đỡ người khác, sự yêu thương và chân trọng đối
với những con người xung quanh chúng ta, mỗi chúng ta đều hiểu được tinh thần tương thân tương ái
qua những câu ca dao tục ngữ của dân tộc lá lành đùm lá rách, bầu ơi thương lấy bí cùng tuy rằng khác
giống nhưng chung một giàn,…Những điều tuyệt vời và thấm nhuần trong tư tưởng của mỗi con người đã
được dân tộc ta phát huy ngày càng sâu sắc nó là niềm tin và cũng là một động lực sống của mỗi người,
chúng ta cần tôn tạo và phát triển những điều này cho đúng với giá trị của nó, cần phải yêu thương đùm
bọc lẫn nhau giữa những con người trong cùng một đất nước có như vậy chúng ta mới cảm thấy hạnh
phúc và thực sự ý nghĩa.
Sự tương thân tương ái đó đã là một truyền thống quý báu của dân tộc ta chúng ta cần phát huy và tôn
tạo những điều đó cho phù hợp với một đất nước một dân tộc, niềm yêu thương và sự đùm bọc lẫn nhau
đã tồn tại và mang những hiểu biết ý nghĩa sâu sắc, nó được giáo dục mạnh mẽ trong nhà trường và là
một kim chỉ nan để con người Việt Nam có những bước đi đúng đắn hơn, hành động như vậy mới chứng

tỏ được niềm tự hào mà ông cha ta đã để lại cho dân tộc của mình, niềm yêu thương và tình yêu mến đã
đã xuất hiện mạnh mẽ và nó giáo dục con người không chỉ hôm nay mà còn có giá trị đến cả mai sau.

9