KIỂM TRA BÀI CŨ
Nhân tố sinh thái là gì? Em có thể cho biết
nhân tố vô sinh gồm những nhân tố nào?
Nhân tố sinh thái là những thành phần cấu tạo nên môi
trường, khi tác động trực tiếp hay gián tiếp lên đời sống
sinh vật buộc sinh vật phải có phản ứng thích nghi.
KIỂM TRA BÀI CŨ
NHÂN TỐ VÔ SINH
Môi trường
không khí
Ánh sáng, nhiệt độ,
CO
2
, O
2
…
=
→
Môi trường
nước
= Nước →
Môi trường
đất
=
Đất →
BÀI 49
MỐI QUAN HỆ GIỮA SINH VẬT
VỚI CÁC NHÂN TỐ MÔI
TRƯỜNG
I. Sự thích nghi của sinh vật với ánh sáng:
1. Sự thích nghi của thực vật
2. Sự thích nghi của động vật
3. Nhòp điệu sinh học
II. Sự thích nghi của sinh vật với nhiệt độ:
1. Nhóm sinh vật biến nhiệt
2. Nhóm sinh vật đẳng nhiệt
I. SỰ THÍCH NGHI CỦA SINH VẬT VỚI ÁNH SÁNG:
Ánh sáng là nhân tố cơ bản của môi trường tự
nhiên, chi phối trực tiếp hoặc gián tiếp đến mọi
nhân tố khác
Cường độ ánh sáng giảm dần từ xích đạo đến
cực Trái Đất, từ mặt nước đến đáy sâu và biến đổi
tuần hoàn theo ngày đêm và theo mùa.
Các tia sáng mặt trời có thể chia thành mấy loại và
tác động của nó lên cơ thể sinh vật như thế nào?
3600 7600
Bước sóng
P
h
o
å
t
ư
û
n
g
o
a
ï
i
A
Ù
n
h
s
a
ù
n
g
n
h
ì
n
t
h
a
á
y
P
h
o
å
h
o
à
n
g
n
g
o
a
ï
i
o
A
Quang phổ gồm các tia có bước sóng khác nhau:
- Phổ tử ngoại tham gia vào sự chuyển hóa vitamin ở
động vật; song cường độ mạnh , tia tử ngoại có thể
hủy hoại chất nguyên sinh và họat động các hệ men,
gây ung thư da.
- Phổ hồng ngoại chủ yếu tạo nhiệt
- Ánh sáng nhìn thấy trực tiếp tham gia vào quá
trình quang hợp, quyết đònh đến thành phần cấu trúc
của hệ sắc tố và sự phân bố của các loài thực vật.
Lớp khí quyển bao
quanh Trái Đất
Tia
sáng
chiếu
xuống
mặt đất
Ánh sáng chiếu xuống Trái Đất giảm dần từ xích đạo
đến các cực do góc của tia chiếu ngày một lớn bởi độ
cong của bề mặt Trái Đất và ánh sáng phải vượt qua
lớp khí quyển có độ dày khác nhau giữa các vùng
1. Sự thích nghi của thực vật:
- Thực vật, tảo và một số vi khuẩn là sinh vật duy
nhất hấp thụ được ánh sáng cho quang hợp
- Ánh sáng gây ảnh hưởng đến đặc điểm cấu tạo,
các đặc tính sinh lý và sinh thái của chúng.
Nhận xét về nhu cầu ánh sáng của các cây trong
hai hình dưới đây?
- Thích nghi với điều kiện chiếu sáng khác nhau,
thực vật được chia thành 3 nhóm chính:
+ Nhóm cây ưa sáng: Lá mỏng, màu xanh nhạt
do chứa ít hạt sắc tố có kích thước nhỏ.
+ Nhóm cây chòu bóng: Lá dày, màu xanh đậm
do chứa nhiều hạt sắc tố có kích thước lớn
+ Nhóm cây ưa bóng: gồm các loài phát triển
được cả ở nơi giàu ánh sáng và nơi ít ánh sáng.
Em hãy cho biết rừng nhiệt đới gồm mấy tầng? Tại
sao rừng nhiệt đới lại có sự phân tầng?
4. Tầng vượt tán
3. Tầng tán rừng
2. Tầng dưới tán rừng
1.Tầng thảm xanh
Em hãy cho biết trong mỗi tầng có nhóm cây thích
nghi với ánh sáng như thế nào?
4. Tầng vượt tán
3. Tầng tán rừng
2. Tầng dưới tán rừng
1.Tầng thảm xanh
Nhóm cây ưa sáng Nhóm cây ưa bóng Nhóm cây chòu bóng