BỘ CÔNG THƯƠNG
TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC
KHOA QUẢN LÝ NĂNG LƯỢNG

---------------o0o---------------

ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP
ĐỀ TÀI:
KIỂM TOÁN NĂNG LƯỢNG CHO
CÔNG TY CỔ PHẦN BIA SÀI GÒN – PHỦ LÝ

Giáo viên hướng dẫn
Sinh viên thực hiện
Chuyên ngành
Lớp
Khóa

: TS. NGUYỄN HƯƠNG MAI
: ĐỖ THỊ VÂN ANH
: QUẢN LÝ NĂNG LƯỢNG
: Đ7 – QLNL1
: 2012 - 2017

Hà Nội, tháng 12 năm 2016


TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC
Khoa Quản lý Năng lượng

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

PHIẾU THEO DÕI QUÁ TRÌNH LÀM ĐỒ ÁN TỐT NGHIỆP SINH VIÊN
Họ tên sinh viên: Đỗ Thị Vân Anh
Lớp: Đ7 – QLNL1
Giảng viên hướng dẫn: TS. Nguyễn Hương Mai
Tên đề tài: Kiểm toán năng lượng cho Công ty Bia Sài Gòn – Phủ Lý
TT

Ngày tháng

Nội dung công việc

Xác nhận của người
hướng dẫn

1
2
3
4
5

Đánh giá chung của giảng viên hướng dẫn:………………………………………
…………………………………………………………………………………….
……………………………………………………………………………………
Hà Nội, ngày …. tháng …. năm…..


TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC
Khoa Quản lý Năng lượng


CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN
Giảng viên hướng dẫn: TS. Nguyễn Hương Mai
Họ tên sinh viên: Đỗ Thị Vân Anh
Tên đề tài: Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý
Tính chất đề tài:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
I. NỘI DUNG VÀ NHẬN XÉT
1. Tiến trình thực hiện đồ án:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
2. Nội dung cơ sở của đồ án:
a. Cơ sở lý thuyết:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
b. Các số liệu thực tế:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
c. Phương pháp và mức độ giải quyết các vấn đề:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………


3. Hình thức đồ án:

a. Hình thức trình bày:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
b. Kết cấu đồ án:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
4. Những nhận xét khác:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………

II. ĐÁNH GIÁ VÀ CHO ĐIỂM:
Tổng cộng: ……………… (Điểm:…………….)

Hà Nội, ngày …. tháng …. năm…..
GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN


TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐIỆN LỰC
Khoa Quản lý Năng lượng

CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự do – Hạnh phúc

NHẬN XÉT CỦA GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN
Giảng viên hướng dẫn: TS. Nguyễn Hương Mai
Họ tên sinh viên: Đỗ Thị Vân Anh

Tên đề tài: Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý
Tính chất đề tài:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
I. NỘI DUNG VÀ NHẬN XÉT
1. Nội dung đồ án:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
2. Hình thức đồ án:
a. Hình thức trình bày:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
b. Kết cấu đồ án:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………


……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………..
………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………

3. Những nhận xét khác:
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………
……………………………………………………………………………………

II. ĐÁNH GIÁ VÀ CHO ĐIỂM:
Tổng cộng: ……………… (Điểm:…………….)

Hà Nội, ngày …. tháng …. năm…..
GIẢNG VIÊN PHẢN BIỆN


Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

MỤC LỤC
MỤC LỤC .................................................................................................................................. 1
DANH MỤC BẢNG .................................................................................................................. 3
DANH MỤC HÌNH ................................................................................................................... 4
LỜI NÓI ĐẦU ............................................................................................................................ 5
CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KIỂM TOÁN NĂNG LƯỢNG ....................................... 7
1.1. KHÁI NIỆM VỀ KIỂM TOÁN NĂNG LƯỢNG ............................................................ 7
1.2. QUY TRÌNH KIỂM TOÁN NĂNG LƯỢNG .................................................................. 8
1.2.1. Kiểm toán năng lượng sơ bộ ........................................................................................ 8
1.2.2. Kiểm toán năng lượng chi tiết...................................................................................... 9
1.2.3. Phân tích kiểm toán năng lượng .................................................................................. 9
1.2.4. Lập báo cáo kiểm toán năng lượng ............................................................................ 10
1.3. CÁC THIẾT BỊ PHỤC VỤ KIỂM TOÁN NĂNG LƯỢNG ......................................... 11
1.4. MỘT SỐ NÉT ĐẶC THÙ KTNL TRONG NGÀNH SẢN XUẤT BIA ....................... 13
TÓM TẮT CHƯƠNG I ............................................................................................................ 15

CHƯƠNG II: THỰC HIỆN KIỂM TOÁN NĂNG LƯỢNG CHO CÔNG TY CỔ PHẦN BIA
SÀI GÒN – PHỦ LÝ ................................................................................................................ 16
2.1

KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN BIA SÀI GÒN – PHỦ LÝ ............................ 16

2.1.1. Giới thiệu chung. ......................................................................................................... 16
2.1.2. Cơ cấu tổ chức ............................................................................................................. 17
2.2

XÂY DỰNG KẾ HOẠCH KIỂM TOÁN NĂNG LƯỢNG ........................................... 18

2.2.1. Xây dựng bộ mẫu phiếu khảo sát phục vụ công tác kiểm toán năng lượng. ............... 18
2.2.2. Xây dựng kế hoạch kiểm toán năng lượng .................................................................. 18
2.3

SẢN PHẨM VÀ QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ .............................................................. 19

2.3.1. Quy trình công nghệ sản xuất bia ................................................................................ 19
2.3.2. Sản phẩm ..................................................................................................................... 25
2.4

HIỆN TRẠNG CUNG CẤP VÀ TIÊU THỤ NĂNG LƯỢNG ..................................... 25

2.4.1. Hiện trạng .................................................................................................................... 25
2.4.2. Các giải pháp tiết kiệm năng lượng đã áp dụng: ......................................................... 31
TÓM TẮT CHƯƠNG II........................................................................................................... 34
CHƯƠNG III: PHÂN TÍCH ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP TIẾT KIỆM NĂNG LƯỢNG CHO
CÔNG TY CỔ PHẦN BIA SÀI GÒN – PHỦ LÝ ................................................................... 35
3.1


CÁC GIẢI PHÁP QUẢN LÝ ......................................................................................... 35

3.2

CÁC GIẢI PHÁP KỸ THUẬT ...................................................................................... 38

3.2.1. Cải tạo và tăng cường bọc bảo ôn đường ống dẫn môi chất có nhiệt độ dưới 15°C và
hệ thống tank lọc bia ............................................................................................................. 38
3.2.2. Tối ưu hóa quá trình điều khiển quạt giải nhiệt dàn ngưng môi chất máy nén lạnh ... 39

Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 1


Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

3.2.3. Tối ưu hóa quá trình điều khiển và hoạt động của trạm máy nén khí ......................... 39
3.2.4. Tận dụng nguồn khí đốt thải tại khu vực xử lý nước thải để sử dụng cho lò hơi ....... 40
3.2.5. Tận dụng nhiệt môi chất NH3 tạo nước nóng sử dụng trong hệ thống thanh trùng
công đoạn chiết bia ................................................................................................................ 41
3.2.6. Tối ưu hóa quá trình điều khiển và hoạt động hệ thống máy nén lạnh ....................... 42
KẾT LUẬN .............................................................................................................................. 43
PHỤ LỤC ................................................................................................................................. 44

Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 2



Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

DANH MỤC BẢNG
Bảng 1. 1. Các thiết bị phục vụ kiểm toán năng lượng ............................................................ 11
Bảng 2. 1. Kế hoạch kiểm toán năng lượng ............................................................................. 18
Bảng 2. 2. Hệ thống cung cấp điện cho nhà máy ..................................................................... 28
Bảng 2. 3. Các thiết bị chiếu sáng ............................................................................................ 29
Bảng 2. 4. Phân tích hiệu quả kinh tế của giải pháp thay đổi công nghệ làm lạnh dịch nha.... 33

Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 3


Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

DANH MỤC HÌNH
Hình 1. 1.Sơ đồ sử dụng năng lượng .......................................................................................... 7
Hình 1. 2. Quy trình kiểm toán năng lượng ................................................................................ 8
Hình 2. 1. Sơ đồ tổ chức ........................................................................................................... 17
Hình 2. 2. Quy trình công nghệ sản xuất bia ............................................................................ 20
Hình 2. 3. Một số sản phẩm của công ty .................................................................................. 25
Hình 2. 4. Biểu đồ thống kê tiêu thụ điện năng giai đoạn 2013-2015 ...................................... 26
Hình 2. 5. Biểu đồ tổng lượng điện năng tiêu thụ giai đoạn 2013-2015 .................................. 26
Hình 2. 6. Biểu đồ tỷ lệ % năng lượng quy đổi TOE ............................................................... 27
Hình 2. 7. Hệ thống máy nén khí tại nhà máy .......................................................................... 29
Hình 2. 8. Hệ thống lạnh tại nhà máy ....................................................................................... 30
Hình 2. 9. Hình ảnh trần nhựa lấy ánh sáng tự nhiên ............................................................... 32
Hình 2. 10. Hình ảnh tụ bù tại nhà máy.................................................................................... 32


Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 4


Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

LỜI NÓI ĐẦU
Sự cần thiết và lý do chọn đề tài.
Hiện nay, giá năng lượng và việc đáp ứng năng lượng không ổn định xảy ra trên
phạm vi toàn thế giới. Rất nhiều đơn vị nhận thức được tầm quan trọng của việc sử dụng
năng lượng tiết kiệm và hiệu quả. Tuy nhiên, không phải một cá nhân nào hoặc một đơn
vị tổ chức nào cũng hiểu và biết cách sử dụng năng lượng hợp lý. Điều này sẽ được giải
quyết khi thực hiện kiểm toán năng lượng.
Thuật ngữ “Kiểm toán năng lượng” được sử dụng đầu tiên tại nước Anh vào
khoảng năm 1975. Trong những năm gần đây, kiểm toán năng lượng đã trở thành một
thuật ngữ rất phổ biến và là một công cụ hữu ích trong quản lý năng lượng. Kiểm toán
năng lượng đã trở thành một công cụ không thể thiếu trong khi thực hiện tiết kiệm năng
lượng. Nó giúp người kiểm toán viên nghiên cứu, đánh giá thực trạng sử dụng năng
lượng tại đơn vị và đề xuất các giải pháp về tiết kiệm năng lượng. Từ các đề xuất đơn
vị có thể xây dựng thành các dự án tiết kiệm năng lượng. Điều đó cho thấy tầm quan
trọng không nhỏ của công tác kiểm toán năng lượng trong thực trạng xã hội hiện nay.
Tại Việt Nam, công tác kiểm toán năng lượng còn khá mới mẻ không chỉ đối với
doanh nghiệp mà còn cả với những nhà quản lý năng lượng. Do đó, hiện nay ở nước ta,
kiểm toán năng lượng chỉ mới tập trung và bước đầu phát triển ở một vài ngành công
nghiệp điển hình. Tuy nhiên, nó mang tính chất sơ lược và chưa đạt được hiệu quả cao.
Nhận thấy được tính cần thiết của KTNL đối với các đối với ngành công nghiệp
em xin chon đề tài “Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý”
làm đề tài để thực hiện đồ án tốt nghiêp.

Mục đích và phạm vi thực hiện đề tài.
Mục đích thực hiện đề tài là tìm hiểu về KTNL nói chung, cũng như trong ngành
công nghiệp sản xuất nói riêng; cụ thể việc sản xuất bia tại Công ty cổ phần Bia Sài Gòn
– Phủ Lý. Qua đó thấy được những hạn chế và bất cập cần tháo gỡ, đưa ra những giải
pháp tiết kiệm năng lượng có tính khả thi, tổng kết, đánh giá những thành tựu đã đạt
được. Áp dụng đánh giá các giải pháp tiết kiệm năng lượng cho Công ty cổ phần Bia
Sài Gòn – Phủ Lý.
Phạm vi thực hiện đề tài:
 Nghiên cứu về KTNL trong công nghiệp.
 Tiến hành KTNL cho Công ty tại bộ phận sản xuất.
Nội dung thực hiện đề tài.
Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 5


Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

Đồ án tập trung vào những nội dung chính sau:
Chương 1: Cơ sở lý luận của đề tài, giới thiệu về kiểm toán cũng như các bước
thực hiện kiểm toán cùng với đó là các thiết bị chính được sử dụng để thực hiện dự án
kiểm toán.
Chương 2: Giới thiệu Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý, nêu lên quy mô đặc
thù công nghệ, giới thiệu về hoạt động sản suất và tiêu thụ năng lượng của công ty.
Chương 3: Đưa ra các đề suất, giải pháp tiết kiệm năng lượng và tính khả thi của
các giải pháp
Do thời gian tìm hiểu ngắn cũng như kiến thức còn hạn hẹp, nên đồ án của em còn
nhiều thiếu sót. Kính mong sự góp ý, giúp đỡ của các Thầy, Cô giáo và các bạn để bài
đồ án của em được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!


Hà Nội, ngày 26 tháng 01 năm 2016
Sinh viên thực hiện
Đỗ Thị Vân Anh

Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 6


Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

CHƯƠNG I: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ KIỂM TOÁN NĂNG LƯỢNG
1.1. KHÁI NIỆM VỀ KIỂM TOÁN NĂNG LƯỢNG

Kiểm toán năng lượng là quá trình khảo sát, phân tích và đánh giá thực trạng các
hoạt động tiêu thụ năng lượng nhằm xác định tiêu thụ năng lượng của đơn vị kinh doanh,
dịch vụ, các nhà máy sản xuất hay hộ gia đình, đồng thời tìm ra các lĩnh vực sử dụng
năng lượng lãng phí, đưa ra các cơ hội bảo tồn năng lượng và biện pháp mang lại tiết
kiệm năng lượng..
Kiểm toán năng lượng giúp chúng ta xác định được khuynh hướng tiêu thụ năng
lượng và tiềm năng tiết kiệm năng lượng của các loại thiết bị khác nhau như: động cơ,
máy bơm, hệ thống thông gió, điều hoà không khí, hệ thống hơi, nhiệt, hệ thống sử dụng
dầu FO...
Trong quá trình sử dụng năng lượng một phần năng lượng không được đưa vào
sản xuất mà bị thất thoát ra ngoài. Năng lượng tổn thất có thể chia làm hai loại đó là tổn
thất không thể tránh được và tổn thất có thể tránh được. Kiểm toán năng lượng nhằm
tập trung vào những tổn thất có thể tránh được.

Hình 1. 1.Sơ đồ sử dụng năng lượng


Kiểm toán năng lượng mang lại lợi ích:
- Giảm chi phí năng lượng.
- Nâng cao nhận thức cho nhân viên.
- Xác định nguy cơ hiện tại và tiềm ẩn thông qua việc đánh giá chi tiết các hệ
thống tiêu thụ năng lượng trong doanh nghiệp.

Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 7


Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

- Xác định được các giải pháp tiết kiệm năng lượng và mức độ ưu tiên của từng
giải pháp.
- Đánh giá được ảnh hưởng của giải pháp tiết kiệm năng lượng tới các hoạt động
sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp trong tương lai.
- Tăng cường nhận thức về sử dụng năng lượng của lãnh đạo và nhân viên trong
doanh nghiệp.
1.2. QUY TRÌNH KIỂM TOÁN NĂNG LƯỢNG

Quy trình thực hiện kiểm toán năng lượng theo thông tư 09/2012/TT-BCT ngày
20/4/2012 quy định như sau

Hình 1. 2. Quy trình kiểm toán năng lượng

Ngoài ra, ta có thể chia Quy trình kiểm toán năng lượng theo những hoạt động
chính như sau
1.2.1. Kiểm toán năng lượng sơ bộ

Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 8


Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

Kiểm toán năng lượng sơ bộ là kiểm toán đơn giản và dễ thực hiện, chi phí kiểm
toán này là không lớn nhưng có thể đánh giá sơ bộ tiết kiệm và đưa ra các cơ hội tiết
kiệm với chi phí thấp nhờ các biện pháp quản lý như thay đổi thói quen vận hành và bảo
dưỡng...Đồng thời kiểm toán này cũng là cơ hội để lựa chọn thông tin cho các kiểm toán
chi tiết sau này
Nội dụng công việc:
- Xây dựng các biểu mẫu phục vụ công tác khảo sát và thu thập số liệu
- Khảo sát lướt qua toàn bộ tất các dây chuyền công nghệ, các thiết bị cung cấp
và tiêu thụ năng lượng, các phân xưởng…
- Nhận dạng nguyên lý, quy trình công nghệ, dòng năng lượng
- Nhận dạng định tính các cơ hội tiết kiệm năng lượng.
- Nhận dạng các thiết bị, điểm cần đo lường sâu hơn sau này, các vị trí đặt thiết
bị đo lường.
1.2.2. Kiểm toán năng lượng chi tiết
Kiểm toán năng lượng chi tiết là việc xác định lượng năng lượng sử dụng và tổn
thất thông qua quan sát và phân tích các thiết bị, hệ thống và các đặc điểm vận hành,
phân tích sâu hơn về mặt kỹ thuật của các giải pháp tiết kiệm năng lượng.
Nội dung công việc:
- Thu thập, kiểm tra số liệu quá khứ về vận hành, năng suất, tiêu thụ năng lượng
và chi phí năng lượng...
- Khảo sát, đo lường, thử nghiệm, theo dõi hoạt động của thiết bị, đo lường tại
chỗ.
- Nhận diện các hệ thống tiêu thụ năng lượng từ kiểm toán năng lượng sơ bộ như

hệ thống: chiếu sáng, động cơ, nhiệt, HVAC...
- Xây dựng chi tiết các giải pháp và phương án thực hiện.
- Ước lượng mức tiết kiệm và đầu tư của các giải pháp.
1.2.3. Phân tích kiểm toán năng lượng
Nội dung công việc:
- Tổng hợp kết quả từ công tác kiểm toán năng lượng sơ bộ và chi tiết.

Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 9


Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

- Phân tích phương án để lựa chọn phương án tốt nhất trên cả 3 mặt: Kỹ thuật,
kinh tế và tác động môi trường
- Đề xuất trình tự ưu tiên của các giải pháp dựa trên tình hình thực tế của đơn vị:
tính cấp thiết, quy mô, năng lực về kinh tế, đội ngũ nhân sự,....
- Lập kế hoạch duy trì, giám sát các giải pháp sau kiểm toán
1.2.4. Lập báo cáo kiểm toán năng lượng
Bố cục của báo cáo kiểm toán năng lượng được quy định chi tiết tại thông tư
09/2012/TT-BCT ngày 20/4/2012. Cụ thể như sau
Chương 1. Tóm tắt
- Tóm tắt các phát hiện tiềm năng tiết kiệm năng lượng, sắp xếp theo thứ tự ưu
tiên;
- Đề xuất lựa chọn các giải pháp ưu tiên đầu tư.
Chương 2. Giới thiệu
- Giới thiệu tóm tắt về cơ sở được kiểm toán;
- Tổ chức lực lượng kiểm toán;
- Tổng quan và phạm vi công việc;

- Nội dung của báo cáo kiểm toán năng lượng
Chương 3. Các hoạt động của công ty
- Lịch sử phát triển và hiện trạng
- Cơ cấu hoạt động và sản xuất
Chương 4. Mô tả các quá trình trong dây chuyền công nghệ
- Các dây chuyền sản xuất
- Các tiềm năng tiết kiệm năng lượng
Chương 5. Nhu cầu và khả năng cung cấp năng lượng
- Nhu cầu tiêu thụ năng lượng, nước
- Thông số và đặc tính nhiên liệu, năng lượng sử dụng
Chương 6. Ràng buộc về tài chính - kỹ thuật
- Các vấn đề về kỹ thuật-công nghệ, môi trường

Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 10


Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

- Các giải pháp và đánh giá về kinh tế
Chương 7. Các giải pháp tiết kiệm năng lượng
- Xác định và trình bày chi tiết các giải pháp tiết kiệm năng lượng
- Các giải pháp kỹ thuật được lựa chọn
- Phân tích về tài chính, năng lượng và môi trường
1.3. CÁC THIẾT BỊ PHỤC VỤ KIỂM TOÁN NĂNG LƯỢNG

Phần lớn các dữ liệu và đặc tính của thiết bị/ hệ thống thiết bị đã có thể thu thập
được từ các kỹ sư, kỹ thuật viên hoặc trên bảng điện tử thể hiện thông số vận hành của
thiết bị tại nhà máy. Tuy nhiên, kiểm toán viên vẫn phải có các thiết bị đo cần thiết để

đọc các thông số như nhiệt độ, áp suất, lưu lượng, độ rọi của hệ thống chiếu sáng, dòng
điện, điện áp, v.v… Các thiết bị đo thông dụng trong kiểm toán năng lượng được liệt kê
trong bản sau:
Bảng 1. 1. Các thiết bị phục vụ kiểm toán năng lượng
Thiết bị

Thông số đo/ Ghi chú

Đo điện
Volt kế (Voltmeter)

Đo điện áp

Am pe kế (Ammeter)

Đo dòng điện

Ôm kế (Ohmmeter)

Đo điện trở

Đồng hồ đo tổng hợp (Multi-meter)

Đo điện áp, dòng điện và điện trở

Oát kế (Wattmeter)

Đo công suất hiệu dụng (kW)

Đồng hồ đo hệ số công suất (Power factor

meter)

Đo hệ số công suất/ tính toán công suất
biểu kiến (kVA)

Lux kế (Light meter/ Lux meter)

Đo độ chiếu sáng (lux)

Đồng hồ phân tích chất lượng điện (Power
quality analyser)

Phân tích sóng hài và các thông số điện
khác

Đo nhiệt độ
Nhiệt kế (thermometer)
Ẩm kế treo/ nhiệt kế (Sling psychrometer/
thermometer)

Đo nhiệt độ bầu khô (oC)

Đo nhiệt độ bầu khô/ bầu ướt (oC)

Nhiệt kế điện tử xách tay (Portable electronic
thermometer)

Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 11



Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

Súng đo nhiệt độ từ xa bằng cảm ứng hồng
ngoại (Infrare remot temperature sensing gun)

Rất hữu ích để xác định tổn thất nhiệt
do bảo ôn kém/ rò rỉ

Nhiệt kế kỹ thuật số có đầu dò nhiệt độ
(Digital thermometer with temperature probe)

Đo nhiệt độ trong đường ống hơi/
không khí nóng (dùng đầu dò platin để
đo nhiệt độ từ 0 đến 100 oC, cặp nhiệt
ngẫu đo nhiệt độ đến trên 1200 oC)

Đo độ ẩm
Ẩm kế dây tóc (Hair hygrometer)

Đo độ ẩm/ nhiệt độ bầu ướt

Nhiệt kế kỹ thuật số (Digital thermometer)

Đo độ ẩm/ nhiệt độ bầu ướt

Đo áp suất và tốc độ
Áp kế kiểu ống Pito tĩnh (Pitostatic tube
manometer)


Đo áp suất và tốc độ dòng không khí

Máy đo tốc độ gió kỹ thuật số có đầu dò
(Digital type anemometer with probe)

Đo áp suất và tốc độ dòng không khí

Máy đo tốc độ gió kiểu van (Vane type
anemometer)

Đo tốc độ không khí trong đoạn ống/ tại
đầu vào/ đầu ra với tốc độ trong khoảng
từ 0,25 đến 15 m/giây

Áp kế chất lỏng (Presure gauge)

Đo áp suất chất lỏng

Lưu tốc kế siêu âm có đầu dò với các vòng
kẹp ống (Ultrasonic flow meter with pipe
clamps)

Đo dòng chất lỏng/ tốc độ

Các dụng cụ đo khác
Bộ phân tích khói thải có đầu dò (Exhaus gas
analyser with probe)

Đo nhiệt độ, hàm lượng O2, CO, CO2,

Nox trong khói lò

Máy dò rò rỉ siêu âm (Ultrasonic leak
detector)

Đo phát hiện rò rỉ khí nén

Máy dò rò rỉ hơi nước (Steam leak detector)

Đo phát hiện rò rỉ hơi nước

Máy dò rò rỉ khí ga (refrigerant leak detector)

Đo phát hiện rò rỉ môi chất làm lạnh

Máy đo vòng quay (Tahometer)

Đo tốc độ quay

Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 12


Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

1.4. MỘT SỐ NÉT ĐẶC THÙ KTNL TRONG NGÀNH SẢN XUẤT BIA

Gần đây các nhà máy bia đang tập trung xây dựng tại các tỉnh thành khá rầm rộ.
Lợi nhuận đem lại từ các nhà máy bia là không nhỏ, thu hút nhiều nhân công lao động,

đóng góp vào ngân sách nhà nước đáng kể. Tuy nhiên, việc tiêu thụ năng lượng trong
sản xuất khá phức tạp, nhiều mối đe dọa từ những công nghệ cũ, chưa phù hợp với cấu
trúc nhà máy, địa hình, nguồn nước,… Từ nhiều vấn đề bất cập trên, các chuyên gia về
kĩ thuật đã bắt tay nghiên cứu và đang dần cải tiến áp dụng trong một số nhà máy bia tại
nước ta khá hiệu quả trong việc tiết kiệm năng lượng.
Năm 2010, cả nước sản xuất khoảng 3 tỷ lít bia và không ngừng gia tăng trong các
năm gần đây. Với tốc độ phát triển nhanh như hiện nay, cùng với việc đầu tư cho các
nhà máy bia càng nở rộ đã kéo theo vấn đề tiêu tốn tài nguyên, nhiên liệu và ô nhiễm
môi trường. Tại các nhà máy bia, rất nhiều năng lượng đã được sử dụng cho việc làm
nóng và làm mát. Đối với các nhà máy có công nghệ cũ tiềm năng tiết kiệm khoảng 15%
chi phí điện năng. Với những nhà máy có dây chuyền mới hơn mức tiết kiệm cũng vào
khoảng 10%. Ông Desmond Chua – Giám đốc bán hàng Grundfos Việt Nam – một công
ty chuyên cung cấp các giải pháp về tiết kiệm năng lượng, mà cụ thể là hệ thống bơm
cho biết, gần 20% năng lượng điện trong ngành Bia trên toàn thế giới được dùng để vận
hành hệ thống bơm và có thể tiết kiệm được khoảng 30-50% điện năng dùng cho hệ
thống này.
Mới đây ngày 14/09/2016, Bộ Công Thương đã ban hành Thông tư số 19/2016/TTBCT (Thông tư 19) quy định định mức tiêu hao năng lượng trong ngành công nghiệp
sản xuất bia và nước giải khát. Cụ thể, Thông tư 19 quy định về định mức tiêu hao năng
lượng cho các cơ sở sản xuất ngành công nghiệp sản xuất bia và nước giải khát trong
giai đoạn đến hết năm 2020 và giai đoạn từ năm 2021 – đến hết năm 2025; Phương pháp
xác định suất tiêu hao năng lượng trong các cơ sở sản xuất ngành công nghiệp sản xuất
bia và nước giải khát.
Trong khuôn khổ Chương trình Mục tiêu quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm
và hiệu quả cũng đã thực hiện kiểm toán năng lượng cho một số doanh nghiệp ngành
bia. Từ kết quả kiểm toán năng lượng có thể thấy, tiềm năng sử dụng tiết kiệm năng
lượng trong các nhà máy bia là không hề nhỏ. Báo cáo kiểm toán năng lượng cho một
số công ty bia đã cho thấy các doanh nghiệp còn có cơ hội tiết kiệm đến hàng tỷ đồng
mỗi năm nếu áp dụng đầy đủ các giải pháp đề xuất.
Thực hiện tiết kiệm năng lượng chính là thể hiện trách nhiệm xã hội của doanh
nghiệp. Từ những thành công ban đầu của các doanh nghiệp đi trước, các doanh nghiệp


Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 13


Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

ngành Bia đang có những hành động tích cực nhằm đẩy mạnh thực hiện tiết kiệm năng
lượng, góp phần giảm chi phí sản xuất, giảm gánh nặng năng lượng quốc gia và cũng là
tăng sức cạnh tranh trên thị trường.

Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 14


Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

TÓM TẮT CHƯƠNG I

Ở chương I, đề tài đã trình bày các nội dung chính của “Kiểm Toán Năng Lượng’’.
Nêu khái niệm kiểm toán năng lượng, ý nghĩa vai trò của kiểm toán năng lượng, các quy
trình để thực hiện một dự án kiểm toán, các thiết bị để phục vụ cho quá trình kiểm toán
Năng lượng. Đây là nền tảng cơ bản của lý thuyết kiểm toán năng lượng sẽ được phục
vụ cho thực tế và cụ thể là kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần bia Sài Gòn –
Phủ Lý sẽ được trình bày ở các chương tiếp theo.
Kiểm toán năng lượng là một công cụ giúp quản lý năng lượng một cách hiệu quả.
Là bước đầu tiên trong quá trình xây dựng quy trình sử dụng hợp lý và tiết kiệm năng
lượng trong doanh nghiệp. Bằng việc nhận ra và thực hiện các biện pháp mang lại hiệu

suất sử dụng năng lượng cao và tiết kiệm, việc làm trên không những tiết kiệm được
năng lượng mà còn làm tăng tuổi thọ thiết bị sử dụng điện năng cũng như cải thiện chất
lượng sản xuất và tiêu dùng, hạ thấp chi phí đầu vào, làm giảm giá thành sản phẩm nâng
cao sức cạnh tranh cho doanh nghiệp. Không những thế việc tiết kiệm năng lựơng còn
đem lại lợi ích không nhỏ tới môi trường, đem lại sự thân thiện của sản phẩm tới khách
hàng, tạo nên sự phát triển bền vững của thương hiệu.

Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 15


Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

CHƯƠNG II: THỰC HIỆN KIỂM TOÁN NĂNG LƯỢNG CHO CÔNG TY CỔ
PHẦN BIA SÀI GÒN – PHỦ LÝ
2.1 KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN BIA SÀI GÒN – PHỦ LÝ

2.1.1. Giới thiệu chung.
Tên công ty

: Công ty bia Sài Gòn – Phủ Lý

Địa chỉ

: 104 Trần Phú – Quang Trung – Phủ Lý – Hà Nam

Điện thoại

: 0351.3851056


Fax

: 0351.3851610/ 0351.3774601

Nhà máy Bia Sài Gòn – Phủ Lý được xây dựng tại địa bàn xã Thanh Hà và xã
Thanh Tuyền (Thanh Liêm), có diện tích 92.667m2 được khánh thành vào ngày 20 tháng
3 năm 2010. Tổng giá trị dự án giai đoạn một là 333 tỷ đồng, có công suất đạt 50 triệu
lít/năm, giai đoạn hai nâng lên 100 triệu lít.
Nhà máy được trang bị các thiết bị của Cộng hòa liên bang Đức. Các hạng mục
chính của Nhà máy bao gồm: Phân xưởng động lực, phân xưởng công nghệ (lưu trữ, xử
lý lên men và lọc bia), Phân xưởng chiết có công suất 33.000 lon/giờ. Nhà máy có một
hệ thống xử lý nước thải có công suất 1.000m3 ngày/đêm.
Ngày 1-8-2010, Nhà máy sản xuất mẻ bia thương mại đầu tiên. Sau năm tháng của
năm 2010 đi vào hoạt động, nhà máy đạt 24,2 triệu lít bia lon 333 và nộp ngân sách đạt
139 tỷ đồng, giải quyết việc làm ổn định cho hơn 40 lao động tại địa phương. Dự kiến
năm 2011, sản lượng của Nhà máy đạt ổn định 50 đến 60 triệu lít bia lon và bia hơi, nộp
ngân sách dự kiến từ 270 đến 300 tỷ đồng.
Nhà máy Bia Sài Gòn - Phủ Lý với công suất thiết kế giai đoạn một 50 triệu lít/năm
(có thể mở rộng giai đoạn hai đạt 100 triệu lít/năm) chính thức đi vào sản xuất từ năm
2010 luôn duy trì hoạt động ổn định. Năm 2014, sản lượng tiêu thụ đạt 49 triệu 208 ngàn
lít bia các loại, tăng 39% so với kế hoạch. Những con số kinh doanh khởi sắc đã góp
phần đem lại tổng doanh thu của công ty năm 2014 đạt 555 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế
88 tỷ đồng, đem lại thu nhập lao động bình quân 5 triệu đồng/người/tháng và đóng góp
vào ngân sách địa phương 356 tỷ đồng. Trong 6 tháng đầu năm 2015, các chỉ tiêu trên
tiếp tục tăng trưởng với sản lượng tiêu thụ gần 25 triệu 871 ngàn lít bia (đạt 52,96% kế
hoạch năm và tăng 38,5% so cùng kỳ năm 2014); sản lượng phòng nghỉ khách sạn đạt
9 ngàn 312 lượt phòng (bằng 50,34% kế hoạch năm và tăng 3,5% so cùng kỳ năm 2014)
đem lại doanh thu 274 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 39 tỷ đồng và đóng góp ngân sách
tỉnh 219 tỷ đồng.


Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 16


Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

2.1.2. Cơ cấu tổ chức
Công ty cổ phần bia Sài Gòn-Phủ Lí,cơ cấu tổ chức gồm:
-Ban lãnh đạo: 01 giám đốc và 02 phó giám đốc
-Các phòng/bộ phận chức năng:
+ Phòng Hành chính - Tổng hợp.
+ Phòng Kỹ thuật.
+ Phòng phụ trách phân xưởng - công nghệ.
+ Phòng phụ trách phân xưởng chiết .
+ Phòng Kế toán – Thống kê.
+ Phòng Điều độ.
+ Phòng phụ trợ.
GIÁM ĐỐC

PHÒNG HÀNH CHÍNH –
TỔNG HỢP

PHÒNG KỸ THUẬT

PHÂN
XƯỞNG
CÔNG
NGHỆ


PHÂN
XƯỞNG
CHIẾT

PHÒNG
ĐIỀU ĐỘ

PHÒNG
PHỤ TRỢ

PHÒNG
KẾ
TOÁN
THỐNG
KÊ

Hình 2. 1. Sơ đồ tổ chức

Đứng đầu là Tổng Giám đốc chịu trách nhiệm chỉ đạo chung tình hình sản xuất
kinh doanh của Công ty, là người đại diện pháp nhân của Công ty trước pháp luật.
Phó Tổng Giám đốc sản xuất: Chịu trách nhiệm trước Giám đốc về tổ chức chỉ đạo
điều hành sản xuất, đảm bảo chất lượng sản phẩm và an toàn trên tuyến công nghệ được
phân công phụ trách. Chỉ đạo phương án sản xuất, quy trình vận hành thiết bị, thí
nghiệm, đảm bảo cho sản xuất hoạt động đồng bộ, liên tục với chất lượng cao. Phụ trách
trực tiếp Phòng Điều độ, Phòng phụ trợ, Phân xưởng công nghệ và Phân xưởng chiết.

Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 17



Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

Phó Tổng Giám đốc kinh doanh: Chịu trách nhiệm trước Giám đốc về công tác
tiêu thụ sản phẩm, công tác tổ chức mạng lưới tiêu thụ sản phẩm của Công ty, phương
án tiêu thụ sản phẩm tới các địa bàn.
2.2

XÂY DỰNG KẾ HOẠCH KIỂM TOÁN NĂNG LƯỢNG

2.2.1. Xây dựng bộ mẫu phiếu khảo sát phục vụ công tác kiểm toán năng lượng.
Bộ phiếu khảo sát được xây dựng gồm những mẫu phiếu khảo sát cơ bản sau
(Chi tiết xem tại Phụ lục):
-

Thông tin chung:

-

Mô tả sơ bộ các quy trình, dây chuyền sản xuất:

-

Dữ liệu về nguyên vật liệu & các sản phẩm chính của doanh nghiệp

-

Tình hình tiêu thụ năng lượng


-

Hệ thống cấp điện

-

Thông tin về thiết bị tiêu thụ điện năng

2.2.2. Xây dựng kế hoạch kiểm toán năng lượng
Kế hoạch kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý được
xây dựng sơ bộ như sau:
Bảng 2. 1. Kế hoạch kiểm toán năng lượng

STT

1

2

Nội dung công việc

-

Ra quyết định kiểm toán năng lượng

-

Xác định phạm vi, tiêu chi kiểm toán

-


Bố trí nhân lực, trang thiết bị phục vụ công tác
kiểm toán

-

Họp bàn thống nhất với ban lãnh đạo công ty

-

Tiến hành khảo sát sơ bộ nhà máy

-

Thu thập số liệu quá khứ và thông tin hiện trạng

-

Phân tích và báo cáo kết quả sơ bộ

Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Thời gian
thực hiện
1 ngày

1 – 3 ngày

Trang 18



Kiểm toán năng lượng cho Công ty cổ phần Bia Sài Gòn – Phủ Lý

-

Lên kế hoạch và nội dung cho kiểm toán năng
lượng chi tiết

3

-

Thực hiện kiểm toán chi tiết

15 ngày

4

-

Phân tích, đánh giá, đề xuất các giải pháp

3 – 5 ngày

-

Lập báo cáo kiểm toán năng lượng

2.3


SẢN PHẨM VÀ QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ

2.3.1. Quy trình công nghệ sản xuất bia
a, Xử lý nguyên liệu :
Malt và Gạo trước khi đưa vào sản xuất bia cần phải làm sạch, loại bỏ tạp chất, sau
khi làm sạch đạt yêu cầu thì đem nguyên liệu đi nghiền.
b, Nghiền Malt
- Mục đích : Nghiền Malt nhằm để dập nhỏ hạt thành nhiều mảnh để tăng bề
mặt tiếp xúc với nước làm cho sự xâm nhập của nước vào trong thành phần nội nhũ
nhanh hơn, thúc đẩy quá trình sinh lý, sinh hoá trong nguyên liệu khi nấu tạo ra một
dịch đường có nồng độ các chất hoà tan cao. Yêu cầu kỹ thuật: Sản phẩm khi nghiền
gồm: vỏ trấu, tấm lớn, tấm bé và bột mịn. Vỏ trấu phải to, không được nghiền mịn vì
nếu vỏ trấu mịn sẽ cản trở quá trình lọc và gây vị chát cho bia vì trong vỏ của hạt có cấu
tạo từ Cellulza Linhin, các hợp chất Polyphenol và các chất khoáng, ngoài ra còn có một
ít Pentoza, có chất màu và các chất đắng,số lượng tương đối lớn chúng sẽ gây vị đắng
không mong muốn làm ảnh hưởng đến chất lượng bia. Tại Công ty tiêu chuẩn khi nghiền
là: vỏ trấu 15-25% (sàng 3mm), vỏ trấu nhỏ và bột thô 15-25% (sàng 2mm), tấm nhỏ 10
-20% (sàng 0.5mm), bột mịn 45- 60%.
c, Nghiền gạo:
- Mục đích : Gạo là hạt tinh bột chưa được hồ hoá. Rất cứng, ở trạng thái này rất
khó thuỷ phân để đạt được mục tiêu cuối cùng là trích ly được nhiều chất hoà tan từ
nguyên liệu th ì người ta phải nghiền nhỏ. Yêu cầu kỹ thuật: Gạo phải được nghiền nhỏ
hơn Malt và xay mịn hơn, nhưng nếu quá mịn sẽ gây đục và khó lọc. Chỉ tiêu tại công
ty: Tấm lớn, tấm nhỏ : 85 -95%, bột mịn 5-15%.

Đỗ Thị Vân Anh – Đ7-QLNL1

Trang 19