Y đức trong quan hệ thầy thuốc bệnh nhân
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (2.14 MB, 57 trang )
Y ĐỨC TRONG QUAN HỆ
THẦY THUỐC - BỆNH NHÂN
PGS.TS. Cao Ngọc Nga
3. Giao tiếp & sự đồng thuận của BN
(BN tỉnh táo)
3.1. Đònh nghóa:
- Giao tiếp (communication): truyền đạt
thông tin, giao thiệp, liên lạc.
- Đồng thuận (consent): thống nhất thực hiện
một việc gì đó sau khi bàn bạc. Là nguyên
tắc y đức rất quan trọng hiện nay
LUẬT BẢO VỆ SKND (trích)
“Nhà nước chăm lo bảo vệ (BV) &
tăng cường sức khỏe nhân dân
(SKND), đưa công tác BVSKND vào
kế họach phát triển kinh tế - xã hội và
ngân sách nhà nước; quyết đònh những
chế độ, chính sách, biện pháp để bảo
vệ & tăng cường SKND”
(Điều 3)
TUYÊN NGÔN CỦA HIỆP HỘI THẦY
THUỐC THẾ GIỚI (WMA)
1. “Bệnh nhân có quyền tự ra quyết định về các vấn đề liên
quan đến bản thân họ. Bác sỹ sẽ giải thích cho bệnh nhân
về những hệ quả của các quyết định đó. Một bệnh nhân
người lớn tâm thần bình thường có quyền đồng ý hoặc từ
chối bất cứ quy trình chẩn đoán, điều trị nào. Bệnh nhân
có quyền được biết tất cả các thông tin cần thiết liên quan
đến bệnh tật của mình để ra quyết định. Đối với bất kỳ xét
nghiệm hay phương pháp trị liệu nào, bệnh nhân nên hiểu
rõ mục đích, ý nghĩa của kết quả và hệ quả của việc từ
chối các xét nghiệm và trị liệu đó.”
3. Giao tiếp & sự đồng thuận của BN
- Để có sự đồng thuận, khả năng giao tiếp của người BS
rất quan trọng.
- Nếu người bệnh không có quyền lựa chọn, mọi việc
rất đơn giản (người BS quyết đònh tất cả).
- BN có quyền quyết đònh tình trạng sức khỏe của mình.
- BN có quyền biết những thông tin về tình trạng bệnh
trước khi lựa chọn.
- BN có quyền lựa chọn & biết ý nghóa các test chẩn
đóan & điều trò. Biết trước kết quả điều trò.
3. Giao tiếp & sự đồng thuận của BN
- Quan hệ giữa thầy thuốc –BN tốt sẽ dẫn đến sự đồng
thuận tốt.
- Đồng thuận tốt bệnh nhân sẽ tuân thủ tốt.
- BN biết những ưu và khuyết điểm của XN & các
phương pháp điều trò sẽ hài lòng và tự quyết đònh
-
3. Giao tiếp & sự đồng thuận của BN
Những trở ngại trong giao tiếp giữa thầy thuốc và BN:
(1) ngôn ngữ, (2) văn hoá
- Không cùng ngôn ngữ.
- Không đồng cảm.
- Thầy thuốc sử dụng từ chuyên môn (BN là ngøi có
trình độ học vấn, trình độ văn hoá khác nhau) .
3. Giao tiếp & sự đồng thuận của BN
BN (mặc dù tỉnh táo) có quyền từ chối
quyền được điều trò mặc dù nếu từ chối
có thể dẫn đến di chứng hoặc có thể tử
vong
3. Giao tiếp & sự đồng thuận của BN
“Người BS không được phép đề nghò
bệnh nhân những phương pháp điều
không có hiệu quả hoặc vô ích”
4. RA QUYẾT ĐỊNH ĐỐI VỚI NHỮNG
TRƯỜNG HP KHÔNG TỰ RA
QUYẾT ĐỊNH
Những người không tự quyết đònh:
- Hôn mê.
- Tâm thần.
- Trẻ em.
TUYÊN NGÔN WMA
2. “Nếu bệnh nhân hôn mê, hoặc trong tình trạng
không thể đưa ra nguyện vọng của mình, bác sỹ
phải có sự đồng thuận của người đại diện (theo
pháp luật). Trong trường hôïp cần cấp cứu mà
không có người đại diện, bệnh nhân được xem
là đồng ý, trừ phi trước đó có nhiều bằng chứng
cho thấy bệnh nhân sẽ từ chối trị liệu”.
Người thay thế BN ra quyết đònh:
- Gia đình.
- Người giám hộ (đúng pháp luật)
- Thầy thuốc.
Các trở ngại:
- Người giám hộ, người thân không đồng ý.
- Người giám hộ, người thân bất đồng ý
kiến.
- Không có sự đồng thuận giữa thầy thuốc
và người giám hộ, người thân của BN.
-
TUYÊN NGÔN WMA
3. “Nếu người đại diện hợp pháp hoặc một
người nào đó (được người bệnh giao quyền
quyết đònh) không đồng ý cho BS sử dụng
phương pháp điều trò tốt nhất cho BN thì BS
phải dựa trên cơ sở pháp lý cho phép”
NGHIÊN CỨU TRƯỜNG HP 1
Một bệnh nhân 60 tuổi nhập viện vì sốt cao, nhức đầu, ói
mữa. Khám: tỉnh táo, cổ cứng, Kernig (+), Brudzinski (+),
soi DNT có song cầu gram (+). BN được chẩn đoán VM
não mủ (do VT gram (+)), BS dự đònh điều trò cho BN này
bằng Ceftriaxone 3 g/ngày. Được biết bệnh nhân này kinh
tế eo hẹp, không có BHYT. Đặt trường hợp bạn là BS điều
trò, bạn phải làm gì trước khi điều trò cho BN này. Tronh
tình huống BN không muốn điều trò vì cho rằng quá khả
năng, bạn phải làm gì?
NGHIÊN CỨU TRƯỜNG HP 2
Một BN nam, 50 tuổi, được vợ đưa vào viện
trong tình trạng hấp hối: mê sâu, liệt 1/2
người trái, HA=210/150 mmHg. BN được BS
chẩn đoán tai biến mạch máu não.
BS cho biết BN có một phần hy vọng sống nếu
phẩu thuật sọ não để giải áp.
Được biết, ngoài vợ, mẹ BN cũng có mặt tại
BV. Tuy nhiên giữa vợ và mẹ BN không có sự
thống nhất về việc phẩu thuật cho BN (người
đồng ý, người không).
Nếu anh, chò là BS điều trò của BN, anh chò phải
làm gì?
HCV = Hepatitis C Virus
Một dây RNA, mang điện tích
dương.
– Thuộc họ Flaviviridae
– Hình cầu, có lớp vỏ.
Cấu tạo di truyền thay đổi:
– 6 genotypes: 1 đến 6
– Nhiều subtypes: a, b, c, etc
Choo QL, et al. Science. 1989;244:359-362.
~ 50 nm
HCV Replication
Translation and
polyprotein processing
Binding
Membrane
fusion
Endocytosis
Uncoating
Virion assembly
and maturation
RNA replication
+ strands
- strands
Vesicle fusion and
virion release
Davis et al. Semin Liver Dis. 1999 (suppl 1).
Envelope Spikes (gp120/gp41)
Lipid Bilayer (derived from host cell
membrane, contains host proteins)
Viral Gag
(Capsid) Proteins
(p24, p17, p7, p6)
2 copies single-stranded HIV-1 genomic RNA and
Reverse Transcriptase (RT)
Chu trình taêng sinh cuûa HIV
Taờng sinh cuỷa HIV trong cụ theồ
ngửụứi nhieóm
