CÔNG TÁC BẢO QUẢN VỐN TÀI LIỆU
TẠI TRUNG TÂM THÔNG TIN – THƯ VIỆN
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
NHÓM 11

LOGO


NỘI DUNG CHÍNH

NỘI DUNG

Các vấn đề lý
thuyết về công
tác bảo quản
vốn tài liệu

www.themegallery.com

Thực tiễn hoạt
động bảo quản
tài liệu tại
Trung tâm
TT-TV
ĐHQGHN

Company Name


Phần 1:

Lý thuyết - Những vấn đề liên quan
trong công tác bảo quản tài liệu

LOGO


1.1 Khái niệm bảo quản tài liệu

 Khái niệm bảo quản tài liệu:
Là hoạt động đóng góp vào việc
giữ gìn tài liệu. Bảo quản VTL là
những biện pháp đảm bảo sự
toàn vẹn và hiện trạng VTL bình
thường có trong kho.

www.themegallery.com

Company Name


Phân loại

BẢO QUẢN

Dự phòng

www.themegallery.com

Phục chế


Company Name


Các nhóm bảo quản

1

Môi trường bảo quản

2

Nhà cửa và kho tàng
bảo quản

3

Các tác nhân phá hoại
tài liệu

www.themegallery.com

4

Các phương pháp bảo
quản và sửa chữa tài
liệu

5

Các quy trình và thao

tác bảo quản

6

Chuyển dạng tài liệu để
bảo quản

Company Name


1.2 Ý nghĩa của công tác bảo quản tài liệu

1

2

3

Giữ gìn vốn tài liệu
thư viện, gìn giữ di
sản văn hóa của
nhân loại

Góp phần tăng
cường NLTT và khả
năng đáp ứng thông
tin cho NDT

Góp phần tiết kiệm
ngân sách dành cho

thư viện

www.themegallery.com

Company Name


3. Những nhân tố hủy hoại tài liệu

Hỏa
hoạn

Lão
hóa TL

www.themegallery.com

Độ ẩm

t
Tex
ur
Yo

Thiên
tai

Bụi

Ánh

sáng

Con
người

Vi sinh
vật

Côn
trùng

Company Name


4. Nội dung công tác bảo quản tài liệu

1

2

3

Giáo dục người dùng
tin

Công tác vệ sinh kho

Công tác phòng hỏa
chống lụt


www.themegallery.com

4

Đóng và sửa chữa tài
liệu

5

Chuyển sang dạng tin
khác

6

Đóng hộp và bao bọc
tài liệu

Company Name


Phần 2:

Liên hệ thực tế - Công tác bảo quản tài liệu
tại Trung tâm Thông tin – Thư viện
Đại học Quốc gia Hà Nội

LOGO


2.1 Khái quát về Trung tâm TT-TV ĐHQGHN


 Trung tâm được thành lập
ngày 14 tháng 2 năm 1997.
 Nhiêm vụ: Nghiên cứu, thu
thập, xử lý, quản trị và cung
cấp tin, tư liệu về khoa học,
giáo dục, ngoại ngữ, công
nghệ... phục vụ mọi đối
tượng bạn đọc trong
ĐHQGHN.

www.themegallery.com

Company Name


2.1 Khái quát về Trung tâm TT-TV ĐHQGHN

Đội ngũ cán bộ: Gồm 145
cán bộ; trong đó có: 1 tiến sĩ,
11 thạc sĩ, 94 cử nhân, 6
cao đẳng, 20 sở cấp và phổ
thông.

www.themegallery.com

Đối tượng người dùng tin:
Sinh viên của trường
ĐHQGHN, các giảng viên,
các cán bộ hợp đồng ngắn

hạn của các đơn vị trực
thuộc ĐHQGHN, sinh viên
tại chức, học viên cao học,
nghiên cứu sinh ĐHQGHN…

Company Name


Tài liệu truyền thống

Giáo trình: 181.120 cuốn
Tài liệu tham khảo:
250 345 cuốn, gồm 100 768 tên
Báo, tạp chí: 2145 tên báo,
tạp chí với nhiều loại ngôn ngữ

Tài liệu
truyền thống

Tài liệu khác: 7020 luận án, luận văn
2000 thác bản văn bia

www.themegallery.com

Company Name


Tài liệu điện tử

1

Hơn 750000
biểu ghi

www.themegallery.com

2
12 cuốn giáo
trình điện tử

3
Tài liệu nghe
nhìn (cassette,
video, đĩa CDROM, vi phim, vi
phiếu) có số
lượng ít

Company Name


2.2 Những nhân tố hủy hoại tài liệu

* Với khí hậu Việt Nam, theo số liệu của Viện vệ sinh dịch tễ Trung ương,
những tiêu chuẩn có thể áp dụng ở kho sách như sau:

Nhiệt độ

Độ ẩm

Ánh sáng


Bụi hạt

Khí CO2

200C270C

0-80%

50

1000cm3

<10%

www.themegallery.com

Company Name


2.2 Những nhân tố hủy hoại tài liệu

* Nhưng thực tế, ở các Trung tâm TT-TV nói chung và Trung tâm TT-TV
ĐHQGHN nói riêng đều chưa thực sự chú trọng tới các vấn đề này, cụ
thể:

Tốc độ gió

Ánh sáng

Bụi hạt


Khí CO2

> 2 lần

< 10 lần

> 1,5 lần

> 2 lần

www.themegallery.com

Company Name


2.2 Những nhân tố hủy hoại tài liệu

www.themegallery.com

Company Name


2.2 Những nhân tố hủy hoại tài liệu

www.themegallery.com

Company Name



2.3 Các giải pháp bảo quản tài liệu

1

2

3

Giáo dục người dùng
tin

Công tác vệ sinh kho

Công tác phòng hỏa
chống lụt

www.themegallery.com

4

Đóng và sửa chữa tài
liệu

5

Chuyển sang dạng tin
khác

6


Đóng hộp và bao bọc
tài liệu

Company Name


2.3 Các giải pháp bảo quản tài liệu

 Giáo dục người dùng tin:
1

2

3

Hướng dẫn cho sinh
viên năm thứ nhất sử
dụng thư viện, trong
đó có nhấn mạnh tới
việc sinh viên cần có ý
thức giữ gìn tài liệu

Trong quá trình tổ
chức phục vụ bạn
đọc, cán bộ thư viện
lưu ý sinh viên cần giữ
gìn tài liệu, đặc biệt
với các tài liệu quý
hiếm


Nội quy thư viện quy
định rất rõ ràng về yêu
cầu bảo quản tài liệu
đối với NDT. Nếu NDT
không giữ gìn tài liệu
cẩn thận sẽ bị phạt
theo mức độ vi phạm

www.themegallery.com

Company Name


2.3 Các giải pháp bảo quản tài liệu

 Công tác vệ sinh kho:
1

2

Có các bác lao
công thường
xuyên dọn dẹp
lau chùi kho
tài liệu hàng
ngày

Cán bộ thư
viện cũng có
trách nhiệm

lau chùi kho
sách thường
xuyên, đặc
biệt là các
giá sách

www.themegallery.com

3
Trung tâm trang
bị đầy đủ quạt,
lắp điều hòa để
cân bằng nhiệt
độ; trang bị các
thiết bị vệ sinh
kho, đảm bảo
kho sách luôn
sạch sẽ, ít bụi

4
Tuy nhiên, một
số kho tài liệu
vẫn chưa đảm
bảo các tiêu
chuẩn: Kho sách
diện tích còn
hạn chế, thiếu
ánh sáng, thiếu
cây xanh…


Company Name


2.3 Các giải pháp bảo quản tài liệu
 Chống hỏa hoạn:

- Hàng năm Trung tâm đều
dành một lượng kinh phí lớn
cho việc thêm mới hoặc sửa
chữa, tu bổ hệ thống phòng
cháy và báo cháy ở các kho
sách. Nguồn kinh phí này lấy
từ kinh phí Nhà nước, số
lượng tùy nhu cầu mỗi năm

www.themegallery.com

- Ở các kho sách đều được
trang bị đầy đủ: Nút báo
cháy, hệ thống bình bọt
chữa cháy; một số phòng
còn được lắp cửa thoát
hiểm.

Company Name


2.3 Các giải pháp bảo quản tài liệu

 Đóng và sửa chữa tài liệu:

1
Định kỳ hàng năm vào dịp hè,
Trung tâm lại tiến hành kiểm
kê, thanh lý sách cũ nát không
thể sử dụng và đóng lại những
tài liệu bị long bìa, hay hư hỏng
nhẹ để tiếp tục phục vụ NDT.

www.themegallery.com

2
Nếu số lượng tài liệu bị hư
hỏng ít thì Trung tâm sẽ tiến
hành cử cán bộ của Trung tâm
tự làm công tác đóng bìa, nếu
số lượng lớn thì Trung tâm sẽ
thuê người hỗ trợ cán bộ
thư viện.

Company Name


2.3 Các giải pháp bảo quản tài liệu
 Chuyển sang dạng mang tin khác: Trung tâm tiến hành số hóa
tài liệu để bảo quản tài liệu tốt hơn, tuy nhiên không phải tài liệu nào
cũng được số hóa:

Hiện này Trung tâm mới chỉ
tiến hành số hóa các tài liệu
dạng xám (tài liệu luận án,

luận văn, báo cáo nghiên
cứu khoa học của Đại học
Quốc gia Hà Nội), do khó
khăn trong vấn đề bản quyền
tác giả

www.themegallery.com

Có tiến hành số hóa một số ít
tài liệu ở dạng sách, sau khi
xin phép tác giả hoặc nhà
xuất bản chịu trách nhiệm về
tài liệu, sách được số hóa là
những tài liệu có nhu cầu tin
cao từ phía NDT.

Company Name


2.3 Các giải pháp bảo quản tài liệu

 Đóng hộp và bao bọc tài liệu:
Với những tài liệu quý hiếm, Trung tâm có tiến hành bao
bọc cho tài liệu. Ví dụ: Cụ thể như các thác bản văn bia Hán Nôm
tại phòng Tra cứu và Hoa Kỳ học tại Phòng phục vụ bạn đọc
Thượng Đình của Trung tâm đều được phân loại theo từng giai
đoạn và bọc vào các phong bao, xếp gọn gàng trên giá.

www.themegallery.com


Company Name