nhan biet cac chat hoa hoc 2121
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (434.06 KB, 4 trang )
1 Nguyễn Quốc Thái – Mùa LTĐH năm 2009
NHẬN BIẾT CATION
Na+: dùng pp vật lý: cho muối rắn lên dây platin, hoặc nhúng dây platin vào dd muối đưa đầu dây vào ngọn lửa
đèn khí ko màu ngọn lửa nhuốm màu vàng tươi có ion Na+
NH4+: cho dd kiềm NaOH hoặc KOH (dư) vào dd khí có mùi khai (hoặc làm quỳ tím thấm ướt nước chuyển
sang màu xanh) khí NH3 có cation NH4+
Ba2+: nhận biết và tách Ba2+ ra khỏi dd bằng H2SO4 loãng: Ba2+ + SO42 BaSO44
Hoặc dùng dd thuốc thử K2Cr2O7, K2CrO4:
Ba2+ + CrO42 BaCrO44
2Ba2+ + Cr2O72 + H2O 2BaCrO44 + 2H+
Al3+,Cr3+: thêm từ từ dd kiềm vào sẽ thấy kết tủa (M(OH)33) sinh ra, sau đó kết tủa tan dần khi cho dd kiềm dư
Al3+,Cr3+ (do M(OH)3 lưỡng tính)
Al3+ + 3OH Al(OH)33
Al(OH)3 + OH [Al(OH)4]
Cr3+ + 3OH Cr(OH)33
Cr(OH)3 + OH [Cr(OH)4]
Fe3+: thuốc thử đặc trưng là dd chứa ion thioxianat SCN, nó tạo với Fe3+ ion phức có màu đỏ máu:
Fe3+ + 3SCN Fe(SCN)3
Hoặc dùng dd kiềm NaOH, KOH, hoặc NH3 kết tủa màu nâu đỏ (Fe(OH)3) Fe3+
Fe2+: cho dd kiềm NaOH,KOH hoặc NH3 vào kết tủa màu trắng xanh (Fe(OH)2) kết tủa chuyển từ màu trắng
xanh thành vàng rồi thành nâu đỏ khi tiếp xúc với oxi không khí có ion Fe2+:
4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O 4Fe(OH)3
Hoặc cho dd thuốc tím (có mặt H+) vào, nếu dd tím hồng mất màu Fe2+:
5Fe2+ + MnO4 + 8H+ Mn2+ + 5Fe3+ + 4H2O
Cu2+: thuốc thử đặc trưng là dd NH3. Đầu tiên tạo kết tủa Cu(OH)2 màu xanh kết tủa bị hòa tan trong NH3 tạo
ion phức [Cu(NH3)4]2 có màu xanh lam đặc trưng:
Cu2+ + 2NH3 + 2H2O Cu(OH)2 + 2NH4+
Cu(OH)2 + NH3 [Cu(NH3)4](OH)2
2 Nguyễn Quốc Thái – Mùa LTĐH năm 2009
Ni2+: muối Ni2+ đều có màu xanh lá cây, tác dụng với NaOH, KOH tạo Ni(OH)22 màu xanh lục, ko tan trong dd kiềm
dư, nhưng tan trong dd NH3 tạo thành ion phức màu xanh:
Ni2+ + OH Ni(OH)2
Ni(OH)2 + 6NH3 [Ni(NH3)6](OH)2
NHẬN BIẾT ANION
NO3: nếu dd không có anion có khả năng oxi hóa mạnh thì dùng bột Cu (hoặc vài lá Cu mỏng) và môi trường axit
của H2SO4 loãng để nhận biết NO3:
3Cu + 2NO3 + 8H+ 3Cu2+ + 2NO + 4H2O
Bột Cu tan tạo dd màu xanh, khí NO không màu gặp ôxi không khí sẽ hóa nâu (NONO2)
SO42: thuốc thử đặc trưng là BaCl2 trong môi trường axit (HCl hay HNO3) loãng, dư
Ba2+ + SO42 BaSO44
Cần có môi trường H+ loãng, dư vì các anion như: CO32, SO32, PO43, HPO42 cũng tạo kết tủa trắng với Ba2+, nhưng
các kết tủa đó đều tan trong mt axit loãng, dư. Riêng BaSO4 không tan.
Cl: thuốc thử đặc trưng là AgNO3 trong môi trường HNO3 loãng:
Ag+ + Cl AgCl
Các ion Br và I cũng tạo kết tủa AgBr và AgI như Cl, nhưng không tan trong dd NH3 loãng và có độ tan nhỏ hơn
AgCl nhiều.
AgClA + 2NH3 [Ag(NH3)2]Cl
Vậy có thể dùng dd NH3 loãng để tách AgCl ra khỏi hỗn hợp với AgBr và AgI
CO32: khi axit hóa dd chứa anion CO32 bằng các dd axit mạnh (HCl, H2SO4 loãng) thì CO2 sẽ được giải phóng và
gây sủi bọt khá mạnh. Nếu dùng dụng cụ đặc biệt đựng lượng dư nước vôi trong, ta sẽ thấy sự tạo thành kết tủa
trắng CaCO3 làm vẫn đục dd nước vôi trong đó:
CO32 + 2H+ H2O + CO22
CO2 + Ca(OH)2 CaCO33 + H2O
3 Nguyễn Quốc Thái – Mùa LTĐH năm 2009
NHẬN BIẾT CHẤT KHÍ
CO2: không màu, không mùi, nặng hơn không khí, rất ít tan trong H2O nên khi tạo từ dd nước nó sủi bọt khá
mạnh:
CO32 + 2H+ H2O + CO22
HCO3 + H+ H2O + CO22
Hấp thụ CO2 bằng bình đựng lượng dư Ba(OH)2 hoặc Ca(OH)2, khí CO2 bị hấp thụ tạo kết tủa trắng:
CO2 + Ba(OH)2dư BaCO33 + H2O
SO2: không màu, nặng hơn không khí, mùi
hắc
, gây ngạt, độc, làm vẩn đục nước vôi trong như CO2
Để nhận biết SO2 đồng thời phân biệt nó với CO2, ta dùng dd nước Brom dư (hoặc dd nước Iot dư) có màu đỏ nâu:
SO2 + Br2 + 2H2O 2HBr + H2SO4
SO2 + I2 + 2H2O 2HI + H2SO4
SO2 làm nhạt màu đỏ nâu của dd
Cl2: màu vàng lục, nặng hơn không khí, mùi
hắc
, độc, ít tan trong H2O
Dùng giấy tẩm hỗn hợp KI và hồ tinh bột thấm ướt để nhận ra khí Cl2 (hoặc Ozon):
2KI + Cl2 2KCl + I2
I2 tạo với hồ tinh bột 1 hỗn hợp màu xanh tím (làm giấy chuyển sang màu xanh tím)
NO2: nặng hơn không khí, màu nâu đỏ, độc, ít tan trong H2O
NO2 + O2 + H2O HNO3
Nhận biết HNO3 bằng bột Cu
Khi nồng độ NO2 đủ lớn ta có thể nhận ra bằng màu nâu đỏ của nó
H2S: không màu, nặng hơn không khí, mùi
trứng thối
, độc.
H2S + Cu2+ CuS + 2H+
H2S + Pb2+ PbS + 2H+
Nhờ phản ứng trên của H2S với dd muối Cu2+, Pb2+ mà ta có thể nhận biết H2S bằng cách: tẩm miếng giấy lọc bằng
dd muối chì (II) axetat (CH3COO)2Pb (không màu), nếu thấy trên tấm giấy có xuất hiện kết tủa đen khí H2S.
4 Nguyễn Quốc Thái – Mùa LTĐH năm 2009
NH3: không màu, nhẹ hơn không khí, tan nhiều trong H2O, có mùi
khai
đặc trưng. Do NH3 tan nhiều trong nước
tạo dd bazo yếu nên nhận biết khí NH3 bằng giấy quỳ tím thấm ướt nước cất, nếu quỳ tím hóa xanh + mùi khai
có NH3
