ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
-----------------------------

VÕ HÀ GIANG

NGHIÊN CỨU KỸ THUẬT NHÂN GIỐNG LAN ĐUÔI CHỒN
BẰNG PHƢƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP

Thái Nguyên - 2010
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên

0




ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƢỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM
-----------------------------

VÕ HÀ GIANG

NGHIÊN CỨU KỸ THUẬT NHÂN GIỐNG LAN ĐUÔI CHỒN
BẰNG PHƢƠNG PHÁP NUÔI CẤY MÔ
Chuyên ngành: Trồng trọt
Mã số: 60.62.01

LUẬN VĂN THẠC SỸ KHOA HỌC NÔNG NGHIỆP

Thái Nguyên - 2010

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên

1




LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng, số liệu và kết quả nghiên cứu trong luận văn là
trung thực và chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.
Tôi xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn đã được
cảm ơn và các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ rõ nguồn gốc.

Tác giả luận văn

Võ Hà Giang

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên

2




LỜI CẢM ƠN
Luận văn này được hoàn thành tại trường


Đại học Nông Lâm Thái

Nguyên theo chương trình đào tạo Cao học khóa 15, từ năm 2007 - 2010.
Trong quá trình học tập và thực hiện đề tài luận văn, tác giả đã nhận được
sự quan tâm, giúp đỡ của tập thể cán bộ Khoa Đào tạo sau đại học, các thầy
giáo, cô giáo thuộc khoa Nông học trường Đại học Thái Nguyên, Trường Cao
đẳng nghề Công nghệ và Nông lâm Phú Thọ,… nhân dịp này, tác giả xin chân
thành cảm ơn về sự giúp đỡ quý báu đó .
Trước hết , tác giả xin chân thành cảm ơn PGS

.TS. Ngô Xuân Bình -

người hướng dẫn khoa học, đã tận tình hướng dẫn và giúp đỡ tác giả hoàn thành
luận văn này.
Xin gửi lời cảm ơn tới Bộ môn Công nghệ sinh học – Trường Đại học
Nông Lâm Thái Nguyên,… đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ tác giả trong quá trình
thu thập số liệu ngoại nghiệp phục vụ đề tài luận văn.
Xin gửi lời cảm ơn tới Trường Cao đẳng nghề Công nghệ và Nông lâm Phú
Thọ đã tạo mọi điều kiện về thời gian, công việc để tác giả có thể theo học và
hoàn thành luận văn này.
Cuối cùng, tác giả xin chân thành cảm ơn sự quan tâm, động viên, giúp đỡ
của người thân trong gia đình và các bạn bè, đồng nghiệp trong suốt thời gian
học tập và thực hiện đề tài luận văn.
Thái Nguyên, năm 2010
Tác giả

Võ Hà Giang

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên


3




DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1:
Bảng 2:
Bảng 3:
Bảng 4:
Bảng 5:
Bảng 6:
Bảng 7:
Bảng 8:
Bảng 9:
Bảng 10:
Bảng 11:
Bảng 12:
Bảng 13:
Bảng 14:
Bảng 15:

Ảnh hưởng của hóa chất khử trùng Clodox đến tỷ lệ sống
của hạt lan đuôi chồn
Ảnh hưởng của hóa chất khử trùng H2O2 đến tỷ lệ sống của
hạt lan đuôi chồn
Ảnh hưởng của hóa chất khử trùng Ca(OCl )2 đến tỷ lệ
sống của hạt lan đuôi chồn
Ảnh hưởng của khử trùng bằng phương pháp đốt cồn đến tỷ
lệ sống của hạt lan Đuôi chồn

Ảnh hưởng của môi trường đến khả năng nảy mầm của hạt
lan Đuôi chồn
Ảnh hưởng của BAP đến khả năng nảy mầm của hạt lan
Đuôi chồn
Ảnh hưởng của Kinetin đến khả năng nảy mầm của hạt lan
Đuôi chồn
Ảnh hưởng của BAP và Kinetin đến khả năng nảy mầm của
hạt lan Đuôi chồn
Ảnh hưởng của BAP đến khả năng nhân chồi của lan Đuôi
chồn
Ảnh hưởng của Kinetin đến khả năng nhân chồi của lan
Đuôi chồn
Ảnh hưởng của BAP và Kinetin đến khả năng nhân chồi
của lan Đuôi chồn
Ảnh hưởng của nồng độ NAA đến khả năng ra rễ của lan
Đuôi chồn
Ảnh hưởng của nồng độ IAA đến khả năng ra rễ của lan
Đuôi chồn
Ảnh hưởng phối hợp nồng độ NAA và IAA đến khả năng
ra rễ của lan Đuôi chồn
Ảnh hưởng của giá thể đến khả năng sinh trưởng của cây
con sau nuôi cấy mô

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên

4

42
43
45

46
48
51
53
54
56
57
59
61
64
66
69




DANH SÁCH BẢNG BIỂU
1. Bảng 1: Ảnh hưởng của hóa chất khử trùng Clodox đến tỷ lệ sống của hạt lan
đuôi chồn
2. Bảng 2: Ảnh hưởng của hóa chất khử trùng H2O2 đến tỷ lệ sống của hạt lan
đuôi chồn
3. Bảng 3: Ảnh hưởng của hóa chất khử trùng Ca(OCl ) 2 đến tỷ lệ sống của hạt
lan đuôi chồn
4. Bảng 4: Ảnh hưởng của khử trùng bằng phương pháp đốt cồn đến tỷ lệ sống
của hạt lan Đuôi chồn
5. Bảng 5: Ảnh hưởng của môi trường đến khả năng nảy mầm của hạt lan Đuôi
chồn
6. Bảng 6: Ảnh hưởng của BAP đến khả năng nảy mầm của hạt lan Đuôi chồn
7. Bảng 7: Ảnh hưởng của Kinetin đến khả năng nảy mầm của hạt lan Đuôi chồn
8. Bảng 8: Ảnh hưởng của BAP và Kinetin đến khả năng nảy mầm của hạt lan

Đuôi chồn
9. Bảng 9: Ảnh hưởng của BAP đến khả năng nhân chồi của lan Đuôi chồn
10. Bảng 10: Ảnh hưởng của Kinetin đến khả năng nhân chồi của lan Đuôi chồn
11. Bảng 11: Ảnh hưởng của BAP và Kinetin đến khả năng nhân chồi của lan
Đuôi chồn
12. Bảng 12: Ảnh hưởng của nồng độ NAA đến khả năng ra rễ của lan Đuôi
chồn
13. Bảng 13: Ảnh hưởng của nồng độ IAA đến khả năng ra rễ của lan Đuôi chồn
14. Bảng 14: Ảnh hưởng phối hợp nồng độ NAA và IAA đến khả năng ra rễ
của lan Đuôi chồn
15. Bảng 15: Ảnh hưởng của giá thể đến khả năng sinh trưởng của cây con sau
nuôi cấy mô

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên

5




DANH MỤC BIỂU ĐỒ VÀ ĐỒ THỊ
Đồ thị 1:

Ảnh hưởng của hóa chất khử trùng Clodox đến tỷ lệ sống
của hạt lan đuôi chồn
Đồ thị 2:
Ảnh hưởng của hóa chất khử trùng H2O2 đến tỷ lệ sống của
hạt lan đuôi chồn
Đồ thị 3:
Ảnh hưởng của hóa chất khử trùng Ca(OCl )2 đến tỷ lệ

sống của hạt lan đuôi chồn
Đồ thị 4:
Ảnh hưởng của khử trùng bằng phương pháp đốt cồn đến tỷ
lệ sống của hạt lan Đuôi chồn
Đồ thị 5:
Ảnh hưởng của môi trường đến khả năng nảy mầm của hạt
lan Đuôi chồn
Đồ thị 6:
Ảnh hưởng của BAP đến khả năng nảy mầm của hạt lan
Đuôi chồn
Đồ thị 7:
Ảnh hưởng của Kinetin đến khả năng nảy mầm của hạt lan
Đuôi chồn
Đồ thị 8:
Ảnh hưởng của BAP và Kinetin đến khả năng nảy mầm của
hạt lan Đuôi chồn
Đồ thị 9:
Ảnh hưởng của BAP đến khả năng nhân chồi của lan Đuôi
chồn
Đồ thị 10:
Ảnh hưởng của Kinetin đến khả năng nhân chồi của lan
Đuôi chồn
Đồ thị 11:
Ảnh hưởng của BAP và Kinetin đến khả năng nhân chồi
của lan Đuôi chồn
Đồ thị 12:
Ảnh hưởng của nồng độ NAA đến khả năng ra rễ của lan
Đuôi chồn
Đồ thị 13: Ảnh hưởng của nồng độ IAA đến khả năng ra rễ của lan
Đuôi chồn

Đồ thị 14:
Ảnh hưởng phối hợp nồng độ NAA và IAA đến khả năng
ra rễ của lan Đuôi chồn
Đồ thị 15a: Ảnh hưởng của giá thể đến tỷ lệ sống của cây con trong
vườn ươm
Đồ thị 15b: Ảnh hưởng của giá thể đến tăng trưởng chiều cao và số lá
của cây con trong vườn ươm
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên

6

42
43
45
46
48
51
53
54
56
57
59
61
64
66
69
69





DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT VÀ KỸ HIỆU
BAP

: 6- Benzyl amino purin

CNSH

: Công nghệ sinh học

CT

: Công thức

CR

: Cà rốt

Đ/c

: Đối chứng.

MS

: Murashige & Skoog

MT

: Môi trường


NAA

: Naphtyl axetic axit

ND

: Nước dừa

IAA

: Indol axetic axit

KT
KTST

: Khoai tây
: Kích thích sinh trưởng

TL

: Tỷ lệ

THT

: Than hoạt tính

VW

: Vacin&Went


∑

: Tổng

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên

7




Chƣơng I
MỞ ĐẦU
1.1. Đặt vấn đề
Trong những năm gần đây với chính sách mở rộng đầu tư về mọi mặt của
Nhà nước, đời sống vật chất và tinh thần của người dân ngày càng được cải
thiện và nâng cao. Song song với nhu cầu về vật chất thì nhu cầu tinh thần đặc
biệt không thể thiếu được. Từ lâu con người đã thích trồng hoa, cây cảnh vừa để
trang trí cho đẹp, vừa để giải trí tinh thần. Mỗi người có một sở thích chơi hoa
khác nhau và việc lựa chọn loài hoa thường tùy thuộc vào điều kiện khí hậu của
vùng, vẻ đẹp của hoa,...
Hoa Phong lan là loài hoa được nhiều người ưa thích bởi hoa lan có cấu
trúc kiêu kỳ và phức tạp, có màu sắc quyến rũ và đa dạng như: đỏ, cam, vàng,
tím,...Hoa Phong lan có thể chơi cả chậu, cắm thành lãng, đặt trong phòng làm
việc, phòng khách,....
Tuy nhiên diện tích trồng hoa Phong lan trong cả nước còn thấp, chất
lượng hoa chưa cao, chủ yếu được trồng ở một số địa phương có điều kiện như:
Đà Lạt, Hà Nội, Hải Phòng, Thành Phố Hồ Chí Minh.... Hiện nay, một số nơi đã
sản xuất và nhân được một số giống lan mới bằng phương pháp nuôi cấy mô
nhưng giá thành cao, chí phí vận chuyển lớn. Mà hoa Phong lan rừng chỉ ra hoa

một năm một lần và chủ yếu là vào mùa hè, chóng tàn, khó điều khiển hoa nở
theo ý muốn. Nguyên nhân chính của việc hạn chế trên là : Do giống kém chất
lượng, chưa tạo ra được giống mới có khả năng điều khiển ra hoa theo ý muốn,
giá thành giống cao, kỹ thuật trồng và chăm sóc còn hạn chế, đầu tư cho trồng
trọt còn thấp. Trong những nguyên nhân trên thì giống là yếu tố hạn chế rất lớn
đối với sự phát triển của sản xuất hoa Phong lan.
Hoa phong lan có giá trị thương mại lớn, trong đó chủ yếu các giống Đai
Châu, Đuôi chồn và lan hài, giá cả cũng rất dao động, do nguồn lan khai thác
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên

8




ngày càng cạn kiệt nên giá cả luôn có chiều hướng tăng cao. 1kg lan Đai Châu
hoặc Đuôi chồn hiện nay lên tới 100.000 đến 150.000 VNĐ/kg hoặc 10.000 đến
20.000 VNĐ cho 1 cây con. Với các loại lan quý hiếm có thể lên tới 200.000
đến 300.000 VNĐ cho một cây con. Những năm trước đây lan rừng được buôn
bán nhiều và với giá rẻ với thu nhập trung bình của người lao động ai cũng có
thể mua và trồng lan rừng làm cây cảnh. Hiện nay mức độ khai thác cạn kiệt đã
gây ảnh hưởng tới nguồn gen và làm tăng giá cả.
Lan Đuôi Chồn (Rhynchostylis retusa [L.] Blume) là loài lan rừng được
người chơi lan rất ưa chuộng vì hoa đẹp và hương thơm. Hiện nay tại các khu
rừng ở Việt Nam, các loài lan rừng bị khai thác quá mức, đang có nguy cơ cạn
kiệt, trong đó hai loài lan rừng là Đuôi Chồn và Đai Châu đang được khai thác
nhiều cho mục đích thương mại và có nguy cơ mất dần trong tự nhiên. Việc
nghiên cứu phát triển các loài lan nêu trên, vừa bảo tồn và có khả năng nhân
giống cho mục tiêu thương mại là rất cần thiết. Trong hai loài lan nêu trên, loài
lan Đai Châu đã được nghiên cứu nhiều và đã có một số kết quả trong nhân

giống invitro. Loài lan Đuôi Chồn chưa được nghiên cứu nhiều, nhất là các
nghiên cứu về nhân giống. Từ thực tế trên, việc nghiên cứu nhân giống lan Đuôi
Chồn là rất cần thiết, chúng tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Nghiên cứu kỹ
thuật nhân giống lan đuôi chồn bằng phương pháp nuôi cấy mô”. Kết quả
nghiên cứu sẽ tạo tiền đề cho triển khai sản xuất giống hoa Lan Đuôi Chồn nuôi
cấy mô tại tỉnh Thái Nguyên.
1.2. Mục đích và yêu cầu của đề tài
* Mục đích:
Nhân giống lan rừng đuôi chồn chất lượng cao (cây giống khoẻ, sinh
trưởng phát triển tốt, sạch bệnh), giá thành hạ, phục vụ cho sản xuất hoa Phong
Lan tại khu vực Thái nguyên và các tỉnh lân cận. Tạo điều kiện cho việc tăng thu
nhập cho người dân trên địa bàn tỉnh.
*Yêu cầu của đề tài:
- Nghiên cứu ảnh hưởng của chất khử trùng tới hiệu quả khử trùng mẫu
cấy ( hạt hoa phong lan Đuôi chồn)
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu - Đại học Thái Nguyên

9




data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....



data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....



data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not

read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....


data error !!! can't not
read....

data error !!! can't not
read....