PHÒNG GD-ĐT TUY PHƯỚC

Năm học 2013-2014

Họ tên GV : CAO XUÂN PHIÊU
Bộ môn : SINH HỌC 9
Đơn vị : TRƯỜNG THCS PHƯỚC AN


Kiểm tra bài cũ
Câu hỏi: Thế nào là một quần xã sinh vật? Nêu ví dụ?
Là tập hợp nhiều QTSV thuộc các loài khác nhau, cùng
sống trong một không gian xác định và chúng có mối quan hệ
mật thiết gắn bó với nhau.
Ví dụ: - Quần xã rừng ngập mặn ven biển
- Quần xã rừng mưa nhiệt đới
- Quần xã đồng ruộng
- Quần xã ao hồ


QTSV1

QTSV2

QXSV
QTSV(n)

Khu vực sống

Là ®¬n
vÞ sinh

häc gì?


Tiết 52:

HỆ
SINH
THÁI


I. Thế nào là một hệ sinh thái?
Quan sát tranh Hệ sinh thái rừng
nhiệt đới, trả lời các câu hỏi:
1. Những thành phần vô sinh và
hữu sinh của hệ sinh thái rừng?
2. Lá và cành cây mục là thức ăn
của những sinh vật nào?
3. Cây rừng có ý nghĩa như thế
nào với đời sống của ĐV rừng?
4. Động vật rừng có ảnh hưởng
như thế nào đến thực vật?
5. Nếu rừng bị cháy, điều gì sẽ
xảy ra đối với các loài ĐV? Tại
sao?

Hệ sinh thái rừng nhiệt đới


I. Thế nào là một hệ sinh thái?
1. Những thành phần vô sinh và

hữu sinh của hệ sinh thái rừng?
2. Lá và cành cây mục là thức ăn
của những sinh vật nào?
3. Cây rừng có ý nghĩa như thế
nào với đời sống của ĐV rừng?
4. Động vật rừng có ảnh hưởng
như thế nào đến thực vật?
Hệ sinh thái rừng nhiệt đới

5. Nếu rừng bị cháy, điều gì sẽ
xảy ra đối với các loài ĐV? Tại
sao?
1. Những thành phần vô sinh và hữu sinh của hệ sinh thái rừng:
- Thành phần hữu sinh: Động vật, thực vật,vi sinh vật (Q.Xã rừng nhiệt đới)
- Thành phần vô sinh: đất, đá, nước, thảm mục (Sinh cảnh)


I. Thế nào là một hệ sinh thái?
1. Những thành phần vô sinh và
hữu sinh của hệ sinh thái rừng?
2. Lá và cành cây mục là thức ăn
của những sinh vật nào?
3. Cây rừng có ý nghĩa như thế
nào với đời sống của ĐV rừng?
4. Động vật rừng có ảnh hưởng
như thế nào đến thực vật?
Hệ sinh thái rừng nhiệt đới

5. Nếu rừng bị cháy, điều gì sẽ
xảy ra đối với các loài ĐV? Tại

sao?
2. Lá và cành cây mục là thức ăn của: vi khuẩn, nấm, giun đất
(SV phân giải)


I. Thế nào là một hệ sinh thái?
1. Những thành phần vô sinh và
hữu sinh của hệ sinh thái rừng?
2. Lá và cành cây mục là thức ăn
của những sinh vật nào?
3. Cây rừng có ý nghĩa như thế
nào với đời sống của ĐV rừng?
4. Động vật rừng có ảnh hưởng
như thế nào đến thực vật?
Hệ sinh thái rừng nhiệt đới

5. Nếu rừng bị cháy, điều gì sẽ
xảy ra đối với các loài ĐV? Tại
sao?
3. Cây rừng là nguồn thức ăn, nơi ở, nơi sinh sản của động vật


I. Thế nào là một hệ sinh thái?
1. Những thành phần vô sinh và
hữu sinh của hệ sinh thái rừng?
2. Lá và cành cây mục là thức ăn
của những sinh vật nào?
3. Cây rừng có ý nghĩa như thế
nào với đời sống của ĐV rừng?
4. Động vật rừng có ảnh hưởng

như thế nào đến thực vật?
Hệ sinh thái rừng nhiệt đới

5. Nếu rừng bị cháy, điều gì sẽ
xảy ra đối với các loài ĐV? Tại
sao?
4. Động vật ăn thực vật, tham gia thụ phấn, phát tán hạt giống,
cung cấp phân bón, khi chết sẽ phân huỷ tạo thành mùn và muối
khoáng nuôi cây ...


I. Thế nào là một hệ sinh thái?
1. Những thành phần vô sinh và
hữu sinh của hệ sinh thái rừng?
2. Lá và cành cây mục là thức ăn
của những sinh vật nào?
3. Cây rừng có ý nghĩa như thế
nào với đời sống của ĐV rừng?
4. Động vật rừng có ảnh hưởng
như thế nào đến thực vật?
5. Nếu rừng bị cháy, điều gì sẽ
xảy ra đối với các loài ĐV? Tại
sao?

Hệ sinh thái rừng nhiệt đới

5. Nếu rừng bị cháy, động vật sẽ mất
đi nguồn thức ăn, nơi ở, nguồn nước,
khí hậu thay đổi, không khí ô nhiễm...
Động vật sẽ chết.



QXSV

KHU VC SNG
H
sinh
thỏi

Thành phần hữu sinh: thực vật, động vật,
vi sinh vật
Thành phần vô sinh: t, ỏ, lá cây mục

Tạo nên h thng hon chnh, tng i n nh.


1. Những thành phần vô sinh và
hữu sinh của hệ sinh thái rừng:
- Thành phần hữu sinh: ĐV, TV,
vi sinh vật (Quần xã rừng nhiệt đới)
- Thành phần vô sinh: đất, đá,
nước, thảm mục (Sinh cảnh)
2. Lá và cành cây mục là thức ăn
của: vi khuẩn, nấm, giun đất (SV
phân giải)
3. Cây rừng là nguồn thức ăn, nơi ở,
nơi sinh sản của động vật
4. ĐV ăn TV, tham gia thụ phấn, phát
tán hạt giống, cung cấp phân bón,
khi chết sẽ phân huỷ tạo thành mùn

và muối khoáng nuôi cây ...
5. Nếu rừng bị cháy, ĐV sẽ mất đi
nguồn thức ăn, nơi ở, nguồn nước,
khí hậu thay đổi, không khí ô
nhiễm... Động vật sẽ chết.

Hệ sinh thái là gì?
- Hệ sinh thái bao gồm quần xã sinh
vật và khu vực sống (sinh cảnh),
trong đó các sinh vật luôn tác động
lẫn nhau và tác động qua lại với các
nhân tố vô sinh của môi trường tạo
thành một hệ thống hoàn chỉnh và
tương
định.thái hoàn chỉnh gồm
Mộtđối
hệổnsinh
những thành phần nào?
- Các thành phần chủ yếu của hệ sinh
thái : + Thành phần vô sinh.
+ Thành phần hữu sinh: (SV sản
xuất là thực vật. SV tiêu thụ gồm ĐV
ăn TV và ĐV ăn ĐV. SV phân giải như
vi khuẩn, nấm.)
Kể tên một số hệ sinh thái?


Một số hệ sinh thái:

Hệ sinh thái nước ngọt (ao hồ,

sông suối, ...)

Hệ sinh thái trên cạn (sa mạc,
rừng, thảo nguyên,...)
Hệ sinh thái nước mặn (san hô,
ven bờ, vùng khơi,...)


Bµi tËp: Việc làm nào sau đây làm tổn hại đến

hệ sinh thái ?

a. Sử dụng thuốc trừ sâu quá mức.
b. Sử dụng mìn, lưới có mắt nhỏ để đánh bắt cá.
c. Trång cây gây rừng.
d. C¶ a, b đều đúng.


Trong Hệ sinh thái ao hồ gồm có các
loài sinh vật:
-Cây thuỷ sinh (rong, bèo, sen,
súng, ..)
-Động vật: ốc, các loại cá, tôm, cua,
rùa, chim, rái cá, chuồn chuồn, ếch
nhái, ...
Mối quan hệ trọng tâm giữa các sinh vật trong hệ sinh thái là gì?
- Các loại vi sinh vật.
Quan hệ dinh dưỡng (Loài này ăn loài kia)
VD: Cá ăn rong, chim ăn cá, ...
Các mối quan hệ dinh dưỡng này tạo ra

trong hệ sinh thái

chuổi thức ăn và lưới thức ăn


Tiết 52/ Bài 50: HỆ SINH THÁI

I. Thế nào là một hệ sinh thái?
II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1.Thế nào là một chuỗi thức ăn ?


Một lưới thức ăn của HST rừng

Đại bàng

Hổ

CÇy

Sâu ăn lá

Rắn

Bọ ngùa
Cây gỗ
Chuột
Cây cỏ
Địa y


Hươu

Xác sinh vật
Vi sinh vật

Giun đÊt
NÊm


Hổ

Đại bàng

CÇy

Rắn
Bọ ngựa

Cây gỗ

Sâu ăn lá

Hươu
Xác sinh vật

Cây cỏ
Địa y

Vi sinh vật


Giun đất

Nấm

? Thức ăn của chuột là gì? Động vật nào ăn chuột? Hãy điền nội dung
phù hợp vào chỗ trống của d·y thức ăn sau?

C©y
. . . .cá
.
C©y
gç
.....

Chuét
Chuét

R¾n
.....
.C. ầ
.y
..


?
Sâu ăn lá cây

?

?

C©y cá

Chuột

Rắn

Bọ ngựa

?
Sâu ăn lá cây

?

Cầy

Bọ ngựa

?

§¹i bàng

Hãy điền nội dung phù hợp vào d·y thức ăn sau?


?

Sâu ăn lá cây

C©y cá


Chuột

?
?

?
Bọ ngựa

Sâu ăn lá cây

Cầy

?
?

Rắn

Bọ ngựa

§¹i bàng

Mỗi
dãyvề
thức
vừahệlà giữa
sinh một
vật tiêu
Em loài
hãy trong
nhận xét

mốiănquan
mắt
thụ mắt
xíchxích
phía
trước
vừa
sinh
bị mắt
xích
xích
với mắt
phía
trước
và là
mắt
xíchvật
phía
sau trong
sauăn.
tiêu thụ
dphía
ãy thức


II. Chuỗi thức ăn và lưới thức ăn
1.Thế nào là một chuỗi thức ăn ?

Điền vào chỗ trống
Chuỗi thức ăn là một dãy nhiều loài sinh vật có

quan hệ dinh dưỡng với nhau. Mỗi loài trong chuỗi thức
ăn vừa là sinh vật tiêu thụ mắt xích………, trước
vừa là sinh
vật bị mắt xích ....… tiêusau
thụ.


Lưới thức ăn của hệ sinh thái rừng

VD: Cây, cỏ
Cây, cỏ
Cây, cỏ
SV sản xuất
(Thực vật)

Chuỗi thức ăn là một dãy
nhiều loài sinh vật có quan hệ
dinh dưỡng với nhau. Mỗi loài
là một mắt xích, vừa là sinh
vật tiêu thụ mắt xích trước,
vừa là sinh vật bị mắt xích ở
sau tiêu thụ.
Chuỗi thức ăn gồm các sinh vật :
+ Sinh vật sản xuất (Thực vật)
+ Sinh vật tiêu thụ
+ Sinh vật phân hủy (VSV)

Sâu
Hươu Hổ
Chuột

Cầy Đại bàng
SV tiêu thụ B1, B2, ..

VSV
VSV
VSV
SV phân giải
(Nấm, vi khuẩn, vi rút)


Đại bàng

Hổ

CÇy

Rắn

Sâu ăn lá cây
Bọ ngưa
Cây gỗ

Hươu
Xác sinh vật
Vi sinh vật

Cây cỏ

Địa y


Giun đất
Nấm

Trong tự nhiên, mỗi loài sinh vật không phải chỉ tham gia vào 1 chuỗi thứ
mà đồng thời còn tham gia vào nhiều chuỗi thức ăn khác
Quan sát tranh, cho biết sâu ăn lá
tham gia vào những chuỗi thức ăn nào?


Đại bàng

Hổ

CÇy

Rắn

Sâu ăn lá cây
Bọ ngưa
Cây gỗ

Hươu
Xác sinh vật

Cây cỏ
Giun đất

Vi sinh vật
Cây gỗ
Cây cỏ


Địa y

Nấm
Bọ ngựa

Rắn

Sâu
Chuột

Cầy

Đại bàng

Vi sinh vật


Cây gỗ
Cây cỏ

SV sản xuất

Bọ ngựa
Sâu
Chuột

Cầy

SV tiêu thụ B1, B2, ..


Rắn
Đại bàng

Vi sinh vật

Hổ
SV phân giải

Lưới thức ăn là gì?
-Lưới thức ăn bao gồm các chuỗi thức ăn có nhiều mắt xích chung.
VÍ DỤ: (NHƯ SƠ ĐỒ LƯỚI THỨC ĂN TRÊN)

- Lưới thức ăn gồm các sinh vật :
+ Sinh vật sản xuất (Thực vật)
+ Sinh vật tiêu thụ
+ Sinh vật phân hủy (VSV)