ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘITRƢỜNG ĐẠI HỌC
KINH TẾ

VŨ THỊTÚ ANHHOẠT ĐỘNG TÀI TRỢXUẤT NHẬP
KHẨU TẠI HỘI SỞNGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI
CỔPHẦNĐẠI CHÚNG VIỆT NAM

Chuyên ngành: Tài chính ngân hang
Mã số: 60340201
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
Hà Nội –2016


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘITRƢỜNG ĐẠI HỌC
KINH TẾ

VŨ THỊTÚ ANHHOẠT ĐỘNG TÀI TRỢXUẤT NHẬP
KHẨU TẠI HỘI SỞNGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI
CỔPHẦNĐẠI CHÚNG VIỆT NAM
Chuyên ngành: Tài chính ngân hang
Mã số: 60340201
LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. PHÍ
MẠNH HỒNG
Hà Nội -2016


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi. Các
sốliệu, kết quảnêu trong luận văn là trung thực và có nguồn gốc rõ ràng.Tác

giảluận văn

LỜI CẢM ƠN


Trong quá trình nghiên cứu và thực hiện luận văn, tôi xin chân thành gửi lời cảm
ơn tới lãnh đạo trƣờng Đại học Kinh Tế-Đại học Quốc gia Hà Nội, lãnh đạo và các
thầy cô giáo trong khoa Tài chính Ngân hàng, các thầy cô giáo đã trực tiếp giảng
dạy, bạn bè và đồng nghiệp đã tạo điều kiện thuận lợi và giúp đỡtôi trong quá trình
học tập và thực hiện luận văn.Tôi xin tỏlòng biết ơn sâu sắc tới PGS.TS. Phí Mạnh
Hồng, ngƣời đã nhiệt tình hƣớng dẫn, truyền đạt những kinh nghiệm quý báu
trong nghiên cứu khoa học và dành nhữngtình cảm tốt đẹp cho tôi trong thời gian
qua.Mặc dù đã hết sức cốgắng nhƣng chắc chắn luận văn không thểtránh khỏi
những sai sót, kínhmong nhận đƣợc sựchỉbảo,góp ý của quý thầy cô và bạn bè
đồng nghiệp đểluận văn đƣợc hoàn thiện hơn nữa.

Hà nội, ngày
Tác giảluận văn

MỤC LỤC

tháng năm 2016


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT.......................Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC BẢNG BIỂU......................................Error! Bookmark not defined.
MỞ
ĐẦU.....................................................................................................................8
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN
VỀ HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ XUẤT NHẬP KHẨU CỦA NGÂN HÀNG

THƢƠNG
MẠI.........................................................................................................11
1.1.Tổng quan tình hình nghiên cứu....................................................................11
1.2. Cơ sở lý luận về hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu tại Ngân hàng thƣơng
mại.........131.2.1. Hoạt động xuất nhập
khẩu:......................................................................13
1.2.2. Sự cần thiết của hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu..................................14
1.2.3. Các hình thức tài trợ xuất nhập khẩu của Ngân hàng thương mại.........16
1.2.4. Các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu.Error!
Bookmark not defined.
1.2.5. Chỉ tiêu đánh giá hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu của Ngân hàng thương
mại.................................................................Error! Bookmark not defined.
Chƣơng 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU..........Error! Bookmark not defined.
2.1. Phƣơng pháp thu thập dữ liệu............................Error! Bookmark not defined.
2.1.1 Dưliêuthưcâp...........................................Error! Bookmark not defined.
2.1.2. Dưliêusơcâp............................................Error! Bookmark not defined.
2.2. Phƣơng pháp xử lý, phân tích dữ liệu................Error! Bookmark not defined.
2.3. Phƣơngphapphântichđanhgiasôliêu............Error! Bookmark not defined.
2.4. Diễn giải kết quả, kết luận và kiến nghị.............Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ XUẤT NHẬP KHẨU
CỦA HỘI SỞ NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẠI CHÚNG VIỆT
NAMError! Bookmark not defined.


3.1. Khái quát về Ngân Hàng Thƣơng Mại Cổ Phần Đại Chúng Việt Nam.....Error!
Bookmark not defined.
3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển............Error! Bookmark not defined.
3.1.2. Cơ cấu tổ chức và lĩnh vực kinh doanh của PVcomBank :Error! Bookmark
not defined.
3.1.3. Kết quả hoạt động và kinh doanh sau hợp nhất :Error! Bookmark not

defined.
3.2. Thực trạng hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu tại Hội sở Ngân Hàng Thƣơng
Mại Cổ Phần Đại chúng Việt Nam...................................Error! Bookmark not
defined.
3.2.1. Khái quát chung về hoạt động tàitrợ xuất nhập khẩu tạiHội sởNgân hàng
Thương Mại Cổ PhầnĐại Chúng Việt Nam.Error! Bookmark not defined.
3.2.2.Các phương thức tàitrợ xuất nhập khẩu tại Hội sởNgân hàng TMCPĐại
Chúng Việt Nam...................................................Error! Bookmark not defined.
3.3. Đánh giá chung về hoạt động tàitrợ xuất nhập khẩu tạiHội sở Ngân Hàng
Thƣơng Mại Cổ Phần Đại chúng Việt Nam..............Error! Bookmark not defined.
3.3.1. Những kết quả đạt được.............................Error! Bookmark not defined.
3.2.2. Hạn chế và nguyên nhân............................Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 4: MỘT SỐ VẤN ĐỀ CẦN XEM XÉT KHI TRIỂN KHAI HOẠT
ĐỘNG TÀI TRỢ XUẤT NHẬP KHẨU CỦA HỘI SỞ NGÂN HÀNG THƢƠNG
MẠI CỔ PHẦN ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM.............Error! Bookmark not defined.
4.1. Định hƣớng của hoạt động tài trợxuất nhập khẩu tại Hội sở Ngân hàng
Thƣơng Mại Cổ Phần Đại Chúng Việt Nam..........................Error! Bookmark not
defined.
4.1.1. Định hướng hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam 2016 –2015, định
hướng đến năm 2030...........................................Error! Bookmark not defined.
4.1.2. Định hướng hoạt động kinh doanh và hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu của
ngân hàng PVcomBank.................................Error! Bookmark not defined.
4.2. Một số vấn đề cần xem xét khi triển khai hoạt động tàitrợ xuất nhập khẩu tại
Hội sở Ngân hàng Thƣơng Mại Cổ PhầnĐại Chúng Việt Nam.Error! Bookmark
not defined.


4.2.1. Chuẩn hóa các sản phẩm tài trợ xuất nhập khẩudoanh nghiệp nhỏError!
Bookmark not defined.
4.2.2. Đẩy mạnh công tác huy động vốn, đặc biệt là nguồn vốn ngoại tệ phục vụ

cho hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu.............Error! Bookmark not defined.
4.2.3. Đa dạng hoá các hình thức tài trợ xuất nhập khẩuError! Bookmark not
defined.
4.2.4. Nâng cao chất lượng công tác thẩm định.Error! Bookmark not defined.
4.2.5. Tổ chức thực hiện tốt công tác phòng ngừa và hạn chế rủi ro trong hoạt động
tài trợ xuất nhập khẩu.................................Error! Bookmark not defined.4.2.6.
Triển khai hoạt động marketing trong lĩnh vực tài trợ xuất nhập khẩuError!
Bookmark not defined.
4.2.7. Tăng cường phương tiện kỹ thuật, công nghệ ngân hàng trong thanh toán
quốc tế phù hợp với nhịp độ phát triển chung của thế giới.Error! Bookmark not
defined.
4.2.8. Duy trì và phát triển quan hệ đại lý với ngân hàng nước ngoàiError!
Bookmark not defined.
4.2.9. Tăng cường công tác đào tạo và bồi dưỡng cán bộError! Bookmark not
defined.
4.2.10. Chuyên môn hóa nhân sự theo quy trìnhđểnângcaonănglựcphụcvụcủa nhân
viên.......................................................Error! Bookmark not defined.
4.2.11. Nâng cao năng lực của các phòng giao dịch tận dụng tối đa mạng lưới hiện
có để phát triển hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu.Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN CHUNG................................................Error! Bookmark not defined


MỞ ĐẦU1.

Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứuLý luận cũng nhƣ thực tiễn phát triển kinh
tếthếgiới đã cho thấy hoạt động xuất nhập khẩu là một trong những lĩnh vực trung
tâm quan trọng nhất trong toàn bộcác hoạt động kinh tếcủa nhiều quốc gia.
Hoạt động xuất nhập khẩu đã góp phần đáng kểvào tăng trƣởng kinh tế,tăng
nguồn thu ngân sách, đặc biệt là thu ngoại tệ, cải thiện cán cân thanh toán giải
quyết công ăn việc làm cho ngƣời dân, thúc đẩy nhanh quá trình tăng trƣởng và

phát triển kinh tế, nâng cao vịthếcủa đất nƣớc trong nền kinh tếtoàn cầu. Trong xu
thếtoàn cầu hóa, Việt Nam ngày càng hội nhập mạnh mẽvới nền kinh tếkhu vực và
thếgiới. Hiện nay nƣớc ta đã có quan hệmua bán ngoại thƣơng với hầu hết các
nƣớc và vùng lãnh thổtrên thếgiới. Đặc biệt, sựkiện Việt Nam gia nhập WTO... đã
đánh dấu một bƣớc ngoặt quan trọng đối với sựphát triển của nền kinh tếViệt Nam
nói chung và lĩnh vực thƣơng mại nói riêng.Cùng với sựphát triển của hoạt động
thƣơng mại quốc tế, nhu cầu vốn của các doanh nghiệp phục vụcho hoạt động
xuất nhập khẩu ngày càng tăng. Một trong những kênh tài trợvốn quan trọng cho
các doanh nghiệp là vốn vay của các ngân hàng thƣơng mại. Vì vậy, cóthểnói
việc mởrộng hoạt động cho vay xuất nhập khẩu tại các ngân hàng thƣơng mại
là một xu hƣớng tất yếu nhằm thúc đẩy hoạt động xuất nhập khẩu của Việt
Nam cũng nhƣ đáp ứng các mục tiêu gia tăng thu nhập của ngân hàng.Giống nhƣ
nhiều ngân hàng thƣơng mại khác, Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam trong
những năm qua đã xem hoạt động tài trợxuất nhập khẩu là một mảng kinh doanh
quan trọng. Việc triển khai hoạt động này đã thu đƣợc một sốkết quảtích cực, đóng
góp không nhỏvào kết quảkinh doanh chung của Ngân hàng. Tuy vậy, hoạt
động tài trợxuất nhập khẩu tại ngân hàngPVcomBankvẫn bộc lộmột sốhạn
chế, yếu kém nhƣ:kết quảkinh doanh còn chƣa thực sựnổi bật, sản phẩm dịch
vụcòn chƣa đa dạng...Trong bối cảnh đó, việc phân tích, đánh giá hoạt động tài
trợxuất nhập khẩu tại ngân hàng nhằm đƣa ra các giải pháp khảthi đểnâng


9cao hiệu quảcủa nó là một việc làm có ý nghĩa thực tiễn cao. Đó là lý do tác
giảlựa chọn đềtài: ““Hoạt động tài trợxuất nhập khẩu tại Hội sởNgân hàng TMCP
Đại Chúng Việt Nam”.Luận văn tập trung trảlời các câu hỏi nghiên cứu sau:-Thực
trạng hoạt động tài trợxuất nhập khẩu tạiHội sởNgân hàng TMCP Đại Chúng Việt
Namdiễn ra trong những năm qua nhƣ thếnào?-Làm thếnào đểhoàn thiện, phát
triểnhoạt động tài trợxuất nhập khẩu tại Hội sởNgân hàng TMCP Đại Chúng Việt
Nam?2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu2.1. Mục tiêuTrên cơ sởphân tích và
đánh giá thực trạng hoạt động tài trợxuất nhập khẩu tại Hội sởNgân hàng TMCP

Đại Chúng Việt Nam vàphát hiệnnhững vấn đềbất cập, cần giải quyếtcủa luận
văn hƣớng đến việc đềxuất phƣơng hƣớng, các giải pháp nhằm hoàn thiện hoạt
động tài trợxuất nhập khẩu tại Hội sởNgân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam
trong thời gian tới.2.2. Nhiệm vụ-Hệthống hóacác khía cạnhlý luậncơ bảnvềhoạt
động tài trợxuất nhập khẩu.-Phân tích, đánh giá thực trạng hoạt động tài trợxuất
nhập khẩu tại Hội sởNgân hàng TMCP Đại Chúng Việt Namtrong thời gian vừa
qua, chỉra những hạn chế, yếu kém cần khắc phục.-Đềxuất các giải phápnhằm hoàn
thiện, phát triểnhoạt động tài trợxuất nhập khẩu tại Hội sởNgân hàng TMCP Đại
Chúng Việt Nam trong thời gian tới.3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu3.1. Đối
tượngĐối tƣợng nghiên cứu là hoạt động tài trợxuất nhập khẩu tại Hội sởNgân
hàng TMCP Đại Chúng ViệtNam.3.2. Phạm vi nghiên cứu+ Vềkhông gian: phân
tích hoạt động tài trợxuất nhập khẩu tại Hội sởNgân hàng TMCP Đại Chúng Việt
Nam.+ Vềthời gian nghiên cứu: từnăm 2013đến tháng 6/2016.
104. Phƣơng pháp nghiên cứu-Luận văn nghiên cứu dựa trên phƣơng pháp
luậnbiện chứngduy vật: nhìn nhận vấn đềtheo quan niệm toàn diện, lịch sử, các
mối liên hệphổbiến...-Các phƣơng pháp cụthểđƣợc áp dụng: phƣơng pháp quy nạp
và diễn dịch, phƣơng pháp phân tích tổng hợp, so sánh, thống kê,...kết hợp với
minh họa bằng đồthị, bảng biểu nhằm là rõ vấn đềbằng quan sát trực quan.5.

Cấu trúc luận vănNgoài phần mởđầu, tài liệu tham khảo và phụlục, kết luận, luận
văn đƣợc kết cấu gồm 4 chƣơng:
-Chƣơng 1: Tổng quan tình hình nghiên cứuvà cơ sởlý luận vềtài trợxuất nhập
khẩuvà hoạt động tài trợxuất nhập khẩu của ngân hàng thƣơng mại.
-Chƣơng 2: Phƣơng phápnghiên cứu.


-Chƣơng 3: Thực trạng hoạt động tài trợxuất nhập khẩu tại Hội sởNgân hàng
TMCP Đại Chúng Việt Nam.
-Chƣơng 4: Một sốgiải pháphoàn thiện, phát triểnhoạt động tài trợxuất nhập khẩu
tại Hội sởNgân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam


CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN
VỀ HOẠT ĐỘNG TÀI TRỢ XUẤT NHẬP KHẨUCỦA NGÂN HÀNG
THƢƠNG MẠI1.1.Tổng quan tình hình nghiên cứu1.1.1.Các công trình nghiên


cứu đã được công bốXuất nhập khẩu là hoạt động kinh doanh buôn bán ởphạm vi
quốc tế, là sựtrao đổi giữa một quốc gia với các quốc gia khác, dƣới hình thức mua
bánhàng hoá và dịch vụ, kểcảcác dịch vụkèm theo việc mua bán hàng hoá nhƣ bảo
hành, sửa chữa, lắp ráp máy móc, bảo hiểm, thanh toán quốc tế, vận chuyển hàng
hoá...Trong bối cảnh hoạt động kinh doanh ngân hàng đang ngày càng bịcạnh
tranh gay gắt, môi trƣờng vĩ mô thƣờng xuyên biến động phức tạp, có rất nhiều
các đềtài nói vềhoạt động xuất nhập khẩu của các ngân hàng thƣơng mại, nhƣ:Luận văn thạc sỹ, đềtài: “ Tài trợxuất nhập khẩu ngắn hạn tại các Ngân hàng
thƣơng mại cổphần Việt Nam” của tác giảNguyễn Phƣơng Lan –Đại học Ngoại
Thƣơng. Luận văn nghiên cứu vềhoạt động tài trợxuất nhập khẩu tại các ngân
hàng thƣơng mại cổphần, thực trạng hoạt động tài trợxuất nhập khẩu tại các ngân
hàng thƣơng mại cổphần và giải pháp phát triển và hoàn thiện hoạt động tài
trợxuất nhập khẩu ngắn hạn tại các ngân hàng thƣơng mại. -Luận văn thạc
sỹ,đềtài: “ Hoạt động tài trợxuất nhập khẩu tại các ngân hàng quốc doanh Việt
Nam” của tác giảNguyễn ThịViệt Hà –Đại học kinh tế, Đại học quốc gia Hà Nội.
Luận văn nghiên cứu vềvai trò hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu của các
ngân hàng thƣơng mại, thực trạng hoạt động tài trợxuất nhập khẩu và giải pháp
nhằm nâng cao hiệu quảhoạt động tài trợxuất nhập khẩu tại các ngân hàng thƣơng
mại quốc doanh Việt Nam.-Luận văn thạc sỹ, đềtài “ Giải pháp phát triển hoạt
động cho vay tài trợxuất khẩu của Ngânhàng Công thƣơng Đà Nẵng” của tác giả:
Lê NhịHà –Đại học Đà Nẵng năm 2011. Luận văn nghiên cứu vềhoạt động tài
trợxuất khẩu của ngân hàng, thực trạng hoạt động cho vay tài trợxuất khẩu tại
Ngân hàng Công thƣơng và
12các giải pháp phát triển hoạt động cho vay tài trợxuất khẩu tại ngân hàng
Công thƣơng Đà Nẵng. -Luận văn thạc sỹ, đềtài “ Một sốgiải pháp nâng cao hiệu

quảhoạt động tài trợthƣơng mại tại Ngân hàng đầu tƣ và phát triển Việt Nam” của
tác giả: Nguyễn ThịLan Thanh –Đại học Ngoại Thƣơngnăm 2010. Luận văn
nghiên cứu vềlý luận chung hoạt động tài trợthƣơng mại, thực trạng hiệu
quảhoạt động tài trợthƣơng mại và các giải pháp nâng cao hiệu quảhoạt động tài
trợthƣơng mại tại BIDV.-Luận văn thạc sỹ, đềtài: “ Giải pháp mởrộng hoạt động
thanh toán tín dụng chứng từtại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn –
Chi nhánhĐà Nẵng” của tác giảNguyễn ThịThanh Hà –Đại học Đà Nẵng năm
2011. Luận văn nghiên cứu vềlý luận hoạt động thanh toán tín dụng chứng từcủa
ngân hàng thƣơng mại, thực trạng hoạt động thanh toán tín dụng chứng từtại ngân
hàng nông nghiệp và giải pháp mởrộng hoạt động thanh toán tín dụng chứng
từtại ngân hàng nông nghiệp –Chi nhánhĐà Nẵng. -Luận văn thạc sỹ, đềtài: “ Đẩy
mạnh hoạt động tài trợthƣơng mại của Ngân hàng công thƣơng Việt Nam sau


cổphần hóa” của tác giảLƣơng Kiều Linh –Đại học ngoại thƣơng năm 2010. Luận
văn nghiên cứu cơ sởlý luận vềhoạt động tài trợthƣơng mại, đánh giá hoạt động tài
trợthƣơng mại tại ngân hàng công thƣơng Việt Nam và đƣa ra các giải pháp đẩy
mạnh hoạt động tài trợtại ngân hàng công thƣơng. -Luận văn thạc sỹ, đềtài: “ Phát
triển tín dụng tài trợxuất nhập khẩu tại Ngân hàng TMCP Quân đội –Chi
nhánhĐà Nẵng” của tác giảNguyễn ThịHoài Khanh –Đại học Đà Nẵng. Luận văn
nghiên cứu cơ sởlý luận vềphát triển tín dụng xuất nhập khẩu của ngân hàng
thƣơng mại, thực trạng hoạt động tín dụng tài trợxuất nhập khẩu và giải pháp
phát triển hoạt động tín dụng xuất nhập khẩu tại ngân hàng Quân đội –Chi
nhánhĐà Nẵng. -Luận văn thạc sỹ, đềtài: “ Nâng cao năng lực cạnh tranh của Ngân
hàng Sài Gòn –Hà Nội trong hoạt động tài trợthƣơng mại quốc tếtại Việt Nam”
của tác giảTrịnh ThịNgà–Đại học Ngoại Thƣơng năm 2010. Luận văn nghiên cứu
những vấn đềlý luận vềtài trợthƣơng mại quốc tếcủa Ngân hàng thƣơng mại, thực
trạng năng
13lực cạnh tranh trong hoạt động tài trợthƣơng mại quốc tếvà giải pháp nhằm nâng
cấp năng lực cạnh tranh của ngân hàng Sài Gòn trong hoạt động tài trợthƣơng mại

quốc tế. 1.1.2.Khoảng trống nghiên cứuMăcdùcórấtnhiềuđềtài, đềán,
luânvănđanghiêncƣuvêtài trợxuất nhập khẩu tại các ngân hàng thƣơng mại. Tuy
nhiên, đến thời điểm này, hoạt động tài trợxuất nhập khẩu tại Hội sởNgân hàng
thƣơng mại cổphần Đại Chúng Việt Nam chƣa có cácđềtài nghiên cứu và vẫn
bộc lộmột sốhạn chế, yếu kém nhƣ: kết quảkinh doanh còn chƣa thực sựnổi bật,
sản phẩm dịch vụcòn chƣa đa dạng.... Do vậy,
trêncơsơkêthƣacacnghiêncƣutrƣơcđâyvatiêpthunhƣngđiêmmơitronglĩnhvựcngânh
àng, luận văn tiến hành hệthống hóa các vấn đềlý luận vềhoạt động tài trợxuất
nhập khẩutại NHTM; làm rõ thực trạnghoạt động tài trợxuất nhập
khẩutrongđiêukiênkinhtêngaycangphattriênvanhiêubiênđôngnhƣhiênnay. Từđó,
luận văn tìm ra những mặt còn tồn tại và hạn chếnhằm giúp
PVcomBankngày càng phát triển mạnh mẽ, nâng cao hơn nữa vịthếvà uy tín của
ngân hàng.1.2. Cơ sở lý luận về hoạt động tài trợ xuất nhập khẩu tại Ngân hàng
thƣơng mại1.2.1. Hoạt động xuất nhập khẩu:Nói đến xuất nhập khẩu là phải
kểđến một hệthống các quan hệmua bán trong một nền thƣơng mại có tổchức
cảbên trong và bên ngoài nhằm mục đích phát triển sản xuất hàng hoá, chuyển đổi
cơ cấu kinh tế, ổn định và từng bƣớc nâng cao mức sống của nhân dân.Xuất nhập
khẩu là hoạt động kinh tếđối ngoại đƣợc coi là cầu nối giữa thịtrƣờng trong
nƣớc và thịtrƣờng quốc tế.Nó có khảnăng đem lại những hiệu quảđột biến rất
cao hoặc ngƣợc lại có thểgây thiệt hại lớn cho nền kinh tếquốc gia.Bởi vì, nó luôn
phải đối đầu với một hệthống kinh tếkhác từbên ngoài mà các chủthểtrong nƣớc


tham gia xuất nhập khẩu không dễdàng khống chếđƣợc.Bởi vậy, trong lĩnh vực
xuất nhập khẩu mỗi quốc gia đều phải tìm mọi biện pháp đểphát huy
14những tác động tích cực và hạnchếnhững mặt tiêu cực nhằm đạt đƣợc hiệu
quảkinh tế-xã hội cao.Đểthực hiện mục tiêu nói trên cần phải nắm vững đặc điểm
của kinh doanh xuất nhập khẩu.Nhờcó hoạt động xuất nhập khẩu mà các quốc
gia có khảnăng phát huy lợi thếso sánh của quốc gia mình.Tất cảcác quốc gia khi
tiến hành hoạt động xuất nhập khẩu đều có khảnăng phát triển đƣợc thếmạnh

của mình đểsản xuất ra các hàng hoá có chi phí thấp hơn so với việc sản xuất
hàng hoá đó ởcác nƣớc khác.Hoạt động xuất nhập khẩu thu hút nhiều thànhphần
và chủthểtham gia. Trong điều kiện nền kinh tếthịtrƣờng, với yêu cầu tồn tại và
phát triển đòi hỏi các chủthểphải năng động, sáng tạo, phát huy tinh thần tựchủ,
tựchịu trách nhiệm, luôn tìm mọi biện pháp đểnâng cao hiệu quảkinh tế.
Nhờvậy,xuất nhập khẩu có tác dụng phát huy nội lực thúc đẩy sựphát triển kinh
tế.Xuất nhập khẩu trong nền kinh tếthịtrƣờng với nhiều thành phần
chủthểtham gia tất yếu sẽdẫn đến sựhình thành các mô hình liên doanh liên kết
giữa các chủthểkinh tếtrong và ngoài nƣớc, sựliên kết giữa khâu sản xuất với
hoạt động nghiên cứu khoa học, tiêu thụhàng hoá.... Sựkết hợp tựgiác này có tác
dụng phát huy sức mạnh của các chủthểkinh tế, tạo điều kiện chủđộng trong
quá trình hội nhập kinh tếquốc tếvà khu vực.1.2.2. Sựcần thiết của hoạt động tài
trợxuất nhập khẩuTài trợxuất nhập khẩu là việc ngân hàng hỗtrợvềmặt tài chính
cũng nhƣ cung cấp các phƣơng tiện nhằm giúp đỡcác doanh nghiệp hoàn thành
nghĩa vụcủa mình khi tham gia vào hoạt động xuất nhập khẩu. Tài trợxuất nhập
khẩu thểhiện mối quan hệgiữa một bên là ngân hàng –bên đƣa ra trợgiúp vềtài
chính và một bên là doanh nghiệp xuất nhập khẩu –bên cần trợgiúp.Trong thời gian
vừa qua, nền thƣơng mại quốc tếđã phát triển mạnh mẽcùng với sựgia tăng các
mối quan hệthƣơng mại đa phƣơng và tính chất tƣơng thuộc của các nền kinh
tếquốc gia riêng lẻ. Khuynh hƣớng này đã và đang đƣợc thúc đẩy sựgia tăngnhu
cầu vềcác dịch vụtài chính quốc tếtrên khắp thếgiới. Cùng với
15khuynh hƣớng này là quá trình tựdo hoá tài chính, dỡbỏdần các hàng rào
thƣơng mại và xu thếhội nhập trong bối cảnh toàn cầu hoá kinh tếquốc tếđang lan
nhanh.Hoạt động xuất nhập khẩu cũng đang dần thay đổi những khuôn mẫu
kinh doanh cho phù hợp với những chuyển biến thực tiễn. Một trong những
đặc điểm quan trọng nhất hiện nay là môi trƣờng cạnh tranh hết sức quyết
liệt giữa các nhà cung ứng hàng hoá dịch vụtrên thƣơng trƣờng quốc tế. Mỗi
nhà kinh doanh xuất khẩu không những phải đối đầu với các doanh nghiệp bản
xứmà còn phảicạnh tranh với vô sốdoanh nghiệp khác khắp toàn cầu. Ngƣời mua



nƣớc ngoài cũng ngày càng khắt khe hơn vềuy tín, chất lƣợng hàng hoá dịch
vụcung ứng, và bao giờcũng lựa chọn nhà cung cấp nào mời chào nhiều ƣu đãi
nhất, trong đó có ƣu đãivềthời hạn thanh toán. Bên cạnh đó, hoạt động xuất nhập
khẩu luôn ẩn chứa các nguy cơ dẫn tới rủi ro và thất bại trong giao thƣơng giữa
các bên mua bán ởcác nƣớc khác nhau. Ngoài những khó khăn thông thƣờng nhƣ
trong kinh doanh thƣơng mại nội địa, các doanh nghiệp tham gia ngoại thƣơng
còn phải đƣơng đầu với những nguy cơ khác. Những nguy cơ này xuất phát
từnhiều yếu tốđặc thù trong giao thƣơng quốc tếvềthời gian thực hiện giao dịch
và khoảng cách địa lí, vềloại tiền thanh toán và những biến động tỷgiá hối
đoái,vềsựkhác biệt luật lệ, tập quán kinh doanh và các quy định điều tiết giữa các
chính phủ...Đối với giới doanh nghiệp, một thịtrƣờng tiêu thụnội địa bão hoà
và mang tính cạnh tranh cao bên cạnh một thịtrƣờng quốc tếhết sức rộng lớn, đa
dạng, với vô sốcơ hội kinh doanh hấp dẫn chính sẽthúc đẩycácdoanh nghiệp có
năng lực và tham vọng luôn mong muốn tìm kiếm cơ hội và mởrộng kinh doanh
ởnhữngthịtrƣờng mớitrênkhắp thếgiới . Tuy nhiên do khảnăng tài chính có hạn
mà doanh nghiệp không phảilúc nào cũng đủvốnđểphục vụcho mục đích hoạt động
của mình. Trong trƣờng hợp này, doanh nghiệp cần đến sựtrợgiúp từcác tổchức,
các định chếtài chính nhƣ các ngân hàng thƣơng mại. Vì vậy, hoạt động tài trợxuất
nhập khẩu của ngân hàng ra đời là một tất yếu khách quan, nó đáp ứng nhu cầu đa
dạng của doanh nghiệp vềphát triển kinh


doanh, chống đỡrủi ro, nâng cao hiệu quảvà tăng cƣờng khảnăng cạnh tranh trong
lĩnh vực thƣơng mại quốc tế. Qua các hoạt động tài trợnày, các ngân hàng cung
cấp hệthống giải pháp và kĩ thuật tài trợphong phú, hữu hiệu, giải quyết phần
lớn những khó khăn vềtài chính. Mặt khác, hoạt động tài trợxuất nhập khẩu cũng
mang lại một nguồn thu nhập lãi và phí dịch vụhấp dẫn cho ngân hàng. Thực
tếcho thấy hầu hết tổchứctài chính ởkhắp các nƣớc đều đặc biệt chú trọng cung
ứng hệthống dịch vụtài trợxuất nhập khẩu. Có thểnhận thấy rằng mối quan hệgắn

bó chặt chẽvềlợi ích giữa ngân hàng và các doanh nghiệp xuất nhập khẩu là động
lực mạnh mẽthúc đẩy hoạt động tài trợxuất nhập khẩu ngày càng phát triển.1.2.3.


Các hình thứctài trợxuất nhập khẩu của Ngân hàng thương mạiVới hoạt động xuất
nhập khẩungày càng đa dạng, phức tạp và có sựcạnh tranh gay gắt trên một
thịtrƣờng rộng lớn, nhu cầu tài trợxuất nhập khẩucàng trởnên rất cần thiết và
thểhiện ởnhững mặt sau:● Nhu cầu tài trợcho xuất khẩu:+ Giai đoạn phân tích
nhu cầu, tìm kiếm khách hàng: đây là một giai đoạn rất quan trọng khởi đầu cho
hoạt động xuất nhập khẩu, chi phí cho những hoạt động này không nhỏ, đặc biệt
là đối với những doanh nghiệp năng lực tài chính còn hạn hẹp. Giai đoạn này, các
chuyên gia phải thực hiện phân tích nhu cầu thịtrƣờng, tiến hành các cuộc đàm
phán, làm ra các mô hình hoặc sản phẩm mẫu đểtrƣng bày, giới thiệu với khách
hàng.+ Giai đoạn kí kết hợp đồng: nếu nhà xuất khẩuchƣa có uy tín lớn trên
thịtrƣờng nƣớc ngoài thì đối tác có thểyêu cầu một đảm bảo giao hàng hoặc đảm
bảo hoàn thành công trình. Khi việc giao hàng hoặc hoàn thành công trình không
theo thoảthuận thì đảm bảo này sẽcó hiệu lực.+ Giai đoạn chuẩn bịsản xuất: đây là
giai đoạn đòi hỏi chi phí khá lớn, đầu tƣ vào xây dựng các công trình chuẩn bịcho
sản xuất nhƣ nhà máy, xí nghiệp, mua sắm máy móc thiết bị...
17+ Giai đoạn sản xuất: giai đoạn này, chi phí chủyếu là tập trung vào mua sắm
nguyên vật liệu và các chi phí liên quan khác đểsản xuất ra sản phẩm.+ Giai đoạn
cung ứng: tuỳtheo điều kiện cung ứng mà phát sinh các chi phí, có thểlà chi phí
vận tải, chi phí bảo hiểm...+ Giai đoạn lắp ráp, chạy thử, bàn giaocông trình: khi
hàng hoá đƣợc giao tới địa điểm quy định, nhà xuất khẩu cần phải lắp ráp, chạy
thửsản phẩm đểđảm bảo đúng quy cách cho tới khi ngƣời mua chấp nhận và thanh
toán.+ Giai đoạn thanh toán: hiện nay đểviệc cung cấp hàng hoá xuất khẩu đƣợc
thuận lợi và tăng sức cạnh tranh của doanh nghiệp, thì nhà xuất khẩuthƣờng
phải dành cho nhà nhập khẩumột sựƣu đãi thanh toán mà nhà xuất khẩuvà ngân
hàng có thểchấp nhận đƣợc.Và đểđảm bảo cho quá trình tái sản xuất tiếp theo, nhà
xuất khẩuthƣờng yêucầu ngân hàng tiếp tục tài trợcho mình. Ngoài ra, nhà xuất

khẩucũng thƣờng vấp phải vấn đềuy tín trong kinh doanh khi đặt mối quan
hệthƣơng mại với các đối tác nƣớc ngoài, lúc này nhà xuất khẩucần đến các loại
bảo lãnh ngân hàng thích hợp nhằm khẳngđịnh uy tín kinh doanh của mình trong
các thƣơng vụxuất nhập khẩu.● Nhu cầu tài trợcho nhập khẩu:Nhìn chung, nhu
cầu tài trợcủa nhà nhập khẩu xoay quanh vấn đềthanh toán tiền hàng nhƣ một
nghĩa vụbắt buộc trong thoảthận mua bán. Đây chính là cơ sởđểngân hàng cung
ứng nhiều dịch vụtài trợkhác nhau cho nhà nhập khẩu.+ Giai đoạn trƣớc khi kí kết
hợp đồng: chi phí của giai đoạn này là chi phí thuê các chuyên gia thẩm định, phân
tích nhu cầu của mình và tìm kiếm đối tác phù hợp.+ Giai đoạn sau khi kí kết hợp
đồng: nhà nhập khẩu phải đặt trƣớc cho nhà xuất khẩu một khoản tiền thƣờng goi
là tiền tạm ứng cho nhà xuất khẩu, vì vậy nhu cầu đƣợc tài trợcủa nhà nhập khẩu


trong giai đoạn này là rất lớn.+ Giai đoạn sản xuất và hoàn thành công trình: đólà
chi phí phát sinh đểthực hiện thanh toán giữa chừng cho nhà xuất khẩu.+ Giai đoạn
cung ứng và vận chuyển hàng hoá: tuỳtheo điều kiện cung ứng và thoảthuận giữa
hai bên mà phát sinh các chi phí nhƣ chi phí vận chuyển, bảo hiểm...
18+ Giai đoạn nhận hànghoá: nếu tiến hành cung ứng khi xuất trình chứng từthì
thƣờng nhà nhập khẩu chỉcó thểnhận đƣợc hàng hoá khi trên hợp đồng đã ghi rõ
hoặc có thểtài trợđƣợc.





TÀI LIỆU THAM KHẢOTiếng Việt1.Lê NhịHà, 2011. Giải pháp phát triển hoạt
động cho vay tài trợxuất khẩu của Ngân hàng Công thương Đà Nẵng. Luận văn
thạc sỹ. Đại học Đà Nẵng.2.Nguyễn ThịThanh Hà, 2011. Giải pháp mởrộng hoạt
động thanh toán tín dụng chứng từtại Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông
thôn –PVcomBank Đà Nẵng”. Luận văn thạc sỹ. Đại học Đà Nẵng.3.Phan ThịThu

Hà, 2006. Ngân hàng thương mại. Hà Nội: NXB Thống kê.4.Nguyễn ThịViệt
Hà,2011. Hoạt động tài trợxuất nhập khẩu tại các ngân hàng quốc doanh Việt Nam.
Luận văn thạc sỹ.Đại học kinh tế, Đại học quốc gia Hà Nội.5.ĐỗLinh Hiệp và cộng
sự, 1999. Thanh toán quốc tế, tài trợngoại thương và kinh doanh ngoại hối. Hà
Nội: NXB Thống kê.6.Nguyễn ThịHoài Khanh, 2011.Phát triển tín dụng tài
trợxuất nhập khẩu tại Ngân hàng TMCP Quân đội –PVcomBank Đà Nẵng.Luận
văn thạc sỹ.Đại học Đà Nẵng.7.Nguyễn Phƣơng Lan, 2011. Tài trợxuất nhập khẩu
ngắn hạn tại các Ngân hàng thương mại cổphần Việt Nam.Luận văn thạc sỹ.Đại
học Ngoại Thƣơng.8.Lƣơng Kiều Linh, 2010. Đẩy mạnh hoạt động tài trợthương
mại của Ngân hàng công thương Việt Nam sau cổphần hóa. Luận văn thạc sỹ.Đại
học ngoại thƣơng.9.Bùi Xuân Lƣu, 2002. Giáo trình Kinh tếngoại thương. Hà Nội:
NXB Giáo dục.10.Trịnh ThịNgà, 2010. Nâng cao năng lực cạnh tranh của Ngân
hàng Sài Gòn –Hà Nội trong hoạt động tài trợthương mại quốc tếtại Việt Nam.
Luận văn thạc sỹ.Đại học Ngoại Thƣơng.11.Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt
Nam, 2013, 2014, 2015, 6/2016. Báo cáo tình hình hoạt động kinh doanh năm
2013, 2014, 2015, 6/2016. Hà Nội.12.Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam,
2010. Các văn bản hướng dẫn nghiệp vụ.Hà Nội.13.Quốc Hội, 1998. Luật các
tổchức tín dụng. Hà Nội: NXB Chính trịquốc gia.14.Phan ThếRuệ, 2006. Xuất
nhập khẩu của Việt Nam giai đoạn 2001-2005: Thành
tựu và những bài học kinh nghiệm. Tạp chí Kinh tếvà Dựbáo số1/2006.15.Lê Văn
Tề, 1998. Nghiệp vụngân hàng quốc tế. HồChí Minh: NXB Thành phốHồChí
Minh.16.Nguyễn ThịLan Thanh, 2010.Một sốgiải pháp nâng cao hiệu quảhoạt
động tài trợthương mại tại Ngân hàng đầu tư và phát triển Việt Nam. Luận văn
thạc sỹ.Đại học Ngoại Thƣơng .17.Đinh Xuân Trình, 2004. Thanh toán quốc
tếtrong ngoại thương. Hà Nội:NXB Giáo dục.18.Lê Văn Tƣ và Lê Tùng Vân,
1999. Tín dụng tài trợxuất khẩu, thanh toán quốc tếvà kinh doanh đối ngoại. Hà
Nội: NXB Thống kê.19.Lê Văn Tƣ, 2005.Quản trịngân hàng thƣơng mại. Hà
Nội:NXB Tài chính Hà
Nội.Website20. />