TCVN

TIÊU CHU

N QU

C GIA

TCVN 8298 : 2009
Xu t b n l n 1

CÔNG TRÌNH TH Y L I
-

YÊU C U K THU T TRONG CH T O VÀ L P RÁP
THI T B C

KHÍ, K T C U THÉP

Hydraulics Structures - Technical requirements for manufacturing and installing
mechanical equipment, steel structures

HÀ N I - 2009


TCVN 8298 : 2009

2


TCVN 8298 : 2009

M cl c
L i nói đ u …………………………………………………………………………………………….

4

1 Ph m vi áp d ng …………………………………………………………………………………..

5

2 Thu t ng và đ nh ngh a …………………………………………………………………………

5

3 Các quy đ nh chung ………………………………………………………………………………

7

4 V t li u………………………………………………………………………………………………

8

5 Gia công c khí ……………………………………………………………………………………

9

5.1 Yêu c u chung …………………………………………………………………………………..

9

5.2 Yêu c u ch t l


ng phôi đúc b ng gang ho c thép s d ng đ gia công ch t o ……

9

5.3 Yêu c u ch t l

ng phôi rèn …………………………………………………………………

10

5.4 M t s yêu c u k thu t khác ………………………………………………………………….

11

6 Gia công k t c u thép …………………………………………………………………………….

12

6.1 D ng c đo……………………………………………………………………………………….

12

6.2 Chu n b v t li u…………………………………………………………………………………

12

6.3 Khoan l trên các chi ti t k t c u thép ……………………………………………………….

13


6.4 Hàn ……………………………………………………………………………………………….

13

6.5 Liên k t các c m b ng bulông…………………………………………………………………

15

6.6 Ch t o c a van và b ph n đ t s n. ………………………………………………………

15

6.7 Ki m tra ch t l

ng m i hàn. ………………………………………………………………….

18

7 Quy trình l p ráp

n i ch t o. …………………………………………………………………

18

8 Quy trình v n chuy n và x p kho………………………………………………………………

20

9 L p đ t c a van và thi t b đóng m ……………………………………………………………


21

9.1 L p đ t b ph n đ t s n……………………………………………………………………….

21

9.2 L p c a van ph ng……………………………………………………………………………..

23

9.3 L p đ t c a van cung. ………………………………………………………………………….

24

9.4 L p đ t van ch nhân. …………………………………………………………………………

24

9.5 L p đ t thi t b t i. ……………………………………………………………………………..

26

9.6 L p đ t máy vít…………………………………………………………………………………..

27

9.7 L p đ t thi t b nâng ki u xi lanh thu l c. …………………………………………………..

27


9.8 L p đ t l

i ch n rác……………………………………………………………………………

28

9.9 L p đ t c u tr c………………………………………………………………………………….

28

9.10 S n ph hoàn thi n……………………………………………………………………………

28

10 Bàn giao, nghi m thu t i hi n tr

ng …………………………………………………………

28

Ph l c A (Quy đ nh): Các b ng bi u ………………………………………………………………

31

Ph l c B (Tham kh o): Hàn kim ……………………………………………………………………

60

Ph l c C (Tham kh o): Bu lông l p ghép …………………………………………………………


66

Ph l c D (Tham kh o): Ch tiêu c lý c a v t li u ch n n

c…………………………………..

67

Ph l c E (Tham kh o): Xích………………………………………………………………………...

68

3


TCVN 8298 : 2009

L i nói đ u
TCVN 8298 : 2009 Công trình th y l i - Ch
k t c u thép – Yêu c u k thu t, đ
và l p ráp thi t b c

t o và l p ráp thi t b c

c chuy n đ i t

khí,

14 TCN 3:2006: Ch t o


khí, k t c u thép công trình th y l i, theo quy đ nh t i

kho n 1 đi u 69 c a Lu t Tiêu chu n và Quy chu n k thu t và đi m a, kho n 1
đi u 7 c a Ngh đ nh s
Chính ph

127/2007/N -CP ngày 01 tháng 8 n m 2007 c a

quy đ nh chi ti t thi hành m t s

đi u c a Lu t Tiêu chu n và

Quy chu n k thu t.
TCVN 8298 : 2009 do Trung tâm Khoa h c và Tri n khai k thu t Th y l i
thu c tr

ng

i h c Th y l i biên so n, B Nông nghi p và Phát tri n nông

thôn đ ngh , T ng c c Tiêu chu n

ol

ng Ch t l

ng th m đ nh, B Khoa

h c và Công ngh công b t i Quy t đ nh s 3058/Q -BKHCN ngày 31 tháng

12 n m 2009.

4


TCVN 8298 : 2009

TIÊU CHU

N QU

C GIA

TCVN 8298 : 2009

Công trình th y l i − Yêu c u k thu t trong ch t o và l p ráp
thi t b c khí, k t c u thép
Hydraulics Structures - Technical requirements for manufacturing and installing mechanical
equipment, steel structures

1 Ph m vi áp d ng
1.1 Tiêu chu n này quy đ nh các yêu c u k thu t c b n v ch t o và l p ráp, nghi m thu thi t b c
khí và k t c u thép c a công trình th y l i, thu đi n bao g m các lo i máy đóng m c a van, các lo i
c a van, l

i ch n rác, các đ

ng ng d n n

c và m t s thi t b chuyên dùng khác đ


trên các công trình th y l i, th y đi n, giao thông, c i t o môi tr

ng.

1.2 Tiêu chu n này áp d ng cho các k t c u liên k t b ng hàn, bu lông và đinh tán, đ
thép các bon và thép h p kim th p th

ng đ

cs

c s d ng

c ch t o t

d ng đ ch t o c a van, ph i s a ch a và các

k t c u c khí thu công.
1.3 Tiêu chu n này c ng áp d ng trong vi c ch t o các b ph n truy n đ ng b ng bánh r ng, đai, vít
- đai c, bánh vít - tr c vít, thanh r ng – bánh r ng.
1.3

Tiêu chu n này không áp d ng trong vi c ch t o xi lanh th y l c và các b ph n truy n đ ng

th y l c cao áp.
CHÚ THÍCH: Xem thêm m t s thông tin t i Ph l c B, C, D, E.

2


Thu t ng và đ nh ngh a

2.1
Hàn tay (Electric arc welder)
Hàn h quang v i đi n c c kim lo i nóng ch y (que hàn). Trong quá trình hàn, que hàn làm nhi m v
gây h quang hàn, đ ng th i b sung kim lo i cho m i hàn. Vi c gây h quang và d ch chuy n que hàn
đ

c th c hi n b ng tay.

5


TCVN 8298 : 2009
2.2
Hàn h i (oxyacetylene welding)
Hàn tay, trong đó kim lo i ch n i và que hàn đ

c nung ch y b ng ng n l a c a h n h p khí cháy

(nh axetilen) v i oxi, sau đó kim lo i đông đ c thành m i hàn. H n h p khí cháy đ
hàn và đ

c ph t ra qua m

c đ t cháy thành ng n l a hàn ngoài m i hàn. Hàn h i còn dùng đ nung ch y h p kim có

đ b n cao trong công ngh s a ch a ho c đ c t phôi thép và thép t m.
2.3
Hàn t


đ ng (Automatic welding)

Hàn h quang mà trong đó vi c chuy n đ ng c a dây hàn và h quang đ
máy, kim lo i nóng ch y đ

c b o v không b ô xy hoá b i h quang đ

c th c hi n t

đ ng trên

c ng p trong l p thu c ho c

trong vùng khí b o v .
2.4
Hàn n a t

đ ng (Semi-automatic welding)

Hàn h quang mà trong đó vi c chuy n đ ng c a dây hàn đ
chuy n h quang đ
quang đ

c th c hi n t đ ng trên máy, còn d ch

c th c hi n b ng tay, kim lo i nóng ch y đ

c b o v không b ô xy hoá b i h


c ng p trong l p thu c ho c trong vùng khí b o v .

2.5
Gia công k t c u thép (to manufacture steel structures)
Quá trình công ngh đ

c th c hi n b ng tay k t h p v i máy móc thi t b đ ch t o ra s n ph m

b ng các liên k t hàn, bu lông, đinh tán theo b n v thi t k đ

c duy t.

2.6
Gia công c khí (to manufacture mechanics)
Các thao tác c a ng
b n v thi t k đ

i và máy công c nh m t o ra các chi ti t có kích th

c, hình dáng theo yêu c u

c duy t.

2.7
Quy trình công ngh (Technological process)
Th

t

gia công hay l p ráp các b ph n máy và k t c u thép nh m b o đ m đ chính xác cao nh t


theo thi t k .
2.8
gá (Fixture)
B ph n dùng đ gi
trình gia công.
6

n đ nh, ch ng bi n d ng và sai s cho b ph n máy và k t c u thép trong quá


TCVN 8298 : 2009
2.9
Thép các bon (Carbon steel)
M t h p kim có hai thành ph n chính là s t và các bon. Trong thành ph n c a thép các bon có ch a
m t hàm l

ng r t nh các nguyên t đ ng, mangan và silic nh ng không ch a các nguyên t kim lo i

hi m nh crom, coban, niôbi, molipden, niken, titan, vonfram, vanadi, zieconi…
2.10
Thép h p kim th p (Low-alloy steel)
Thép có hàm l

ng các bon trung bình. Trong thành ph n c a thép có ch a hàm l

ng nh m t s

nguyên t kim lo i khác nh đ ng, mangan, silic k c kim lo i hi m nh crom, coban, molipden, niken,
titan v.v...


3 Các quy đ nh chung
3.1 Các k t c u c khí và k t c u thép ph i đ

c gia công và l p ráp theo đúng h s thi t k đ

c

c p có th m quy n phê duy t.
3.2 Khi ch t o các b ph n c khí và k t c u thép, nhà ch t o ph i l p quy trình công ngh s n xu t
phù h p đi u ki n máy móc c th , trình đ tay ngh công nhân c a đ n v mình, nh m đ m b o ch t
l

ng s n ph m, tho mãn yêu c u k thu t c a thi t k và các quy đ nh chung c a tiêu chu n này.

3.3 V t li u dùng ch t o ph i có nhãn mác đúng v i đ án thi t k , có xu t x rõ ràng, đ h s thí
nghi m v c - lý - tính đi kèm. Cho phép s d ng v t li u khác v i đ án thi t k nh ng có các ch tiêu
c - lý - tính t

ng đ

ng và đ

3.4 Vi c ki m tra ch t l

c t v n thi t k đ ng ý.

ng t ng công đo n trong quá trình ch t o và l p ráp ph i tuân th theo tiêu

chu n này và quy trình công ngh đã đ


c l a ch n, phê duyêt và ghi đ y đ vào bi u m u nghi m

thu theo quy đ nh hi n hành.
3.5 Khi xu t x

ng, nhà s n xu t ph i cung c p cho đ n v l p đ t toàn b s n ph m thép c ng nh

thi t b đóng m các tài li u sau:
a)

S

đ và trình t

b)

Các b n v ph c v l p đ t;

c)

H

d)

Các v n b n và b n v thay đ i k thu t (n u có), các v n b n, biên b n ki m tra k thu t t i

ng d n s

l p đ t các b ph n k t c u thép và thi t b ;


d ng;

nhà máy;
e)
3.6

Biên b n ki m tra, nghi m thu ch t l

ng s n ph m.

i v i các k t c u c th , ngoài các quy đ nh chung c a tiêu ch n này còn ph i đ t đ

c các yêu

c u k thu t riêng trong t ng b n v thi t k (n u có).

7


TCVN 8298 : 2009
Vi c t ch c, b trí lao đ ng t i x

3.7

ng gia công ph i h p lý, khoa h c, tuân th đ y đ các quy

t c an toàn lao đ ng cho công nhân, máy móc thi t b và b o đ m v sinh, ch ng ô nhi m môi tr

ng,


ch ng cháy n theo quy đ nh hi n hành.

4

V t li u

4.1

Khi s

d ng v t li u đ gia công các b ph n ch u l c chính c a k t c u thép nh

d m chính,

d m ph , càng, b n m t và các g i đ , tr c, bánh r ng, kh p n i, vít me… đ u ph i có nhãn mác,
ch ng ch c a nhà s n xu t, ngu n g c xu t x rõ ràng. N u ch a rõ, ph i l y m u đ ki m tra t i các
phòng thí nghi m h p chu n. V t li u đ

c s d ng ph i tuân th đúng đ án thi t k .

4.2 V t li u thép đ gia công ch t o ph i đ

c phân lo i ch t l

ng, ghi nhãn mác đ y đ , đánh d u

và s p x p theo ch ng lo i đ ti n s d ng, tránh nh m l n. Thép đ
trên giá đ có mái che, d l y. Tr


ng h p đ ngoài tr i thì ph i x p nghiêng d thoát n

các t m thép ph i kê lót ch ng võng và tránh n
4.3 Tr

c x p thành ô ch c ch n, ho c

c khi s d ng, thép ph i đ

c đ ng.

c n n th ng, ph ng và làm s ch g , d u m .

4.4 Khi v n chuy n thép ph i gá bu c đ thép không b bi n d ng, không b mòn x
4.5

Phôi đúc t

c. Khi x p

gang hay thép ph i có nhãn mác, xu t x

c.

s n xu t, ch ng ch ch t l

ng v thành

ph n hóa h c, tính ch t c lý, không có khuy t t t quá yêu c u cho phép.
4.6


Que hàn s

d ng ph i b o đ m ch t l

ng, ph i ki m tra đ b o đ m các ch tiêu phù h p v i

lo i thép hàn và b n v thi t k , đ m b o tính ch t c lý và đ b n c a m i hàn, quy đ nh t i đi u A.1
c a Ph l c A.
4.7 Que hàn và thu c hàn ph i b o qu n n i khô ráo, x p theo lô và theo s hi u, ph i s y khô theo
ch đ thích h p (t 150 oC đ n 250 0C, khi l y
P

P

P

P

t s y ra s d ng ch v i s l

ca cho thép các bon và trong hai gi cho thép h p kim th p trong tr

ng đ dùng trong m t

ng h p đ

m môi tr

ng l n


h n 75 %).
4.8 Que hàn b tróc v , dây hàn r b n, thu c hàn b h ng tuy t đ i không đ

c s d ng.

4.9 Thép gia công c khí ph i b o đ m đúng ch ng lo i ghi trong b n v , ph i b o đ m tính ch t x
lý b m t phù h p kh n ng ch u t i khi làm vi c c a c
mác nh t thi t không đ
4.10

c u máy. Trong tr

ng h p không có nhãn

c s d ng (đi u A.2 c a Ph l c A).

V t li u s n ph , b o v b m t làm vi c và ti p xúc môi tr

c u b n v thi t k . Ch t l

ng c a v t li u s n ph ph i đ

tính ch t hoá lý rõ ràng. Không s

d ng các lo i s n ph t

ng ph i đ

c l a ch n theo yêu


c ghi đ y đ nhãn mác, h n s
pha ch ch a đ

d ng,

c công nh n hay lo i

s n ph không rõ ngu n g c.
4.11 V t li u gio ng ch n n

c, ch n d u m ph i đ

c s n xu t t i c s chuyên ngành có ch ng

nh n h p chu n, có ch ng ch v các ch tiêu c lí, hoá h c b o đ m kh n ng làm vi c
kh c nghi t.
8

môi tr

ng


TCVN 8298 : 2009
5 Gia công c khí
5.1 Yêu c u chung
5.1.1 V t li u dùng ch t o các chi ti t ph i đúng ch ng lo i và kích th

c phôi có tính t i l


ng d

gia công theo b n v thi t k đã duy t.
5.1.2

Các phôi thép ph i c t b ng máy c t, máy c a; tr

axetilen. Không đ

ng h p ngo i l có th c t b ng khí ôxy -

c c t thép b ng que hàn .

5.1.3 Dung sai chi u dài, chi u r ng cho phép khi c t phôi quy đ nh t i đi u A.3 Ph l c A
5.1.4

Phôi thép sau khi c t ph i đ

c làm s ch không còn ba via, x , không đ c c n i g gh quá

1mm trên b m t và không có v t r n n t.
5.2

Yêu c u ch t l

ng phôi đúc b ng gang ho c thép s d ng đ gia công ch t o

5.2.1 Khi s d ng phôi đúc b ng gang ho c thép, ph i b o đ m ch t l
th


c phôi có tính đ n đ d

ng phôi đúc và b o đ m kích

gia công phù h p yêu c u b n v thi t k theo tiêu chu n hi n hành.

Cho phép có các khuy t t t n u chi u sâu khuy t t t không l n h n 10 % chi u dày phôi đúc.
5.2.2 Các tr
a)

ng h p sau đây đ

c hàn vá khuy t t t n u không nh h

ng đ n đ b n s n ph m :

Trên các b m t không gia công cho phép các v t r riêng, r t ong, r cát có di n tích d

i 10 cm2
P

P

và chi u sâu v t r không l n h n 1/4 chi u dày phôi đúc và di n tích v t r không quá 15 % b m t
phôi đúc;
b)

Trên các m t ph ng gia công nh ng không ph i m t t a cho phép các v t r riêng, r t ong, r
cát có di n tích d


i 5 cm2 và chi u sâu v t r không l n h n 1/10 chi u dày thành t i v trí đó và
P

P

di n tích v t r không quá 5 % b m t gia công;
c)

Trên b m t t a đ

c gia công: Các v t r riêng, r t ong, r cát có di n tích d

i 2 cm2 và
P

P

chi u sâu v t r không l n h n 1/10 chi u dày phôi đúc và t ng di n tích v t r không quá 3 %
b m t t a;
d)

Trên các bánh r ng thép c a c c u nâng: Các v t r có chi u sâu không l n h n 10 % chi u dày
r ng t i v trí khuy t t t và t ng di n tích khuy t t t nh h n 10 % di n tích r ng và t ng các r ng
b khuy t t t không không l n h n 15 % t ng s r ng.
m t làm vi c không đ
r ng khi đã đ

e)


c ng c a ch đã hàn trên r ng so v i b

c l n h n 10 % đ c ng c a kim lo i chính. Ch đ

c phép hàn vá các

c s đ ng ý c a đ n v thi t k b ng v n b n;

Trên b m t l n và may c a bánh xe ch t o b ng thép đúc không cho phép có v t n t. Khi có
khuy t t t sau đây, sau khi x lý không nh h

ng đ n tính n ng s d ng thì đ

c hàn đ p:

1) Trên b m t l n có v t r không l n h n 3 cm2, đ sâu không l n h n 1/10 đ dày thành bánh
P

P

xe n i có khuy t t t (nh ng không l n h n 10 mm), đ ng th i trên b m t n m ngang ho c trên
di n tích 100 cm2 không quá 1 đi m khuy t t t;
P

P

9


TCVN 8298 : 2009

2) M t gia công nh ng không ch u nén c a bánh xe có v t r , di n tích khuy t t t không l n h n 5
cm2, đ sâu không l n h n 1/5 đ dày n i b khuy t t t và s khuy t t t không l n h n 1 khuy t
P

P

t t trên di n tích 100 cm2;
P

P

3) V t r m t đ u may : chi u sâu khuy t t t không l n h n 1/15 chi u r ng may , chi u dài
không l n h n 1/8 chu vi may . Chi u r ng không l n h n 1/3 chi u dày may ;
4) L tr c có v t r v i di n tích không l n h n 2 cm2, đ sâu không v
P

P

t quá 1/10 chi u dày n i

b khuy t t t, s khuy t t t không l n h n 1 trên di n tích 100 cm2;
P

P

ng ray làm b ng thép đúc không có v t n t. Khi có khuy t t t sau đây, nh ng sau khi hàn và

g)

x lý không nh h


ng đ n ch t l

ng làm vi c c a ray, thì đ

c hàn đ p:

1) Trên b m t gia công ch u nén có v t r không l n h n 3 cm2, đ sâu không l n h n 1/10 đ
P

P

dày thành n i b khuy t t t, đ ng th i trên b m t n m ngang ho c trên di n tích 100 cm2 không
P

P

quá 1 đi m khuy t t t, t ng di n tích khuy t t t không l n h n 2 % t ng di n tích m t gia công.
Nh ng không cho phép hàn đ p đ i v i đ

ng ray ph i qua nhi t luy n và v trí khuy t t t n m

trong ph m vi ti p xúc c a bánh xe;
2) M t gia công nh ng không ch u nén có v t r , di n tích khuy t t t không l n h n 8 cm2, đ sâu
P

P

không l n h n 1/5 đ dày n i b khuy t t t và t ng di n tích khuy t t t không quá 5 %;
h)


Khi ph m vi khuy t t t c a c u ki n đúc nhi u h n chút ít so v i quy đ nh nêu trên, sau khi đ
s đ ng ý c a các c quan ki m tra ch t l
đ m ch t l

i)

Tr

ng sau khi hàn không nh h

ng và thi t k m i đ

c

c hàn đ p, đ ng th i ph i b o

ng đ n ch c n ng làm vi c c a c c u;

c khi hàn ph i làm s ch và t o mi ng vát t i ch có khuy t t t, ph i l a ch n que hàn phù

h p v i v t li u phôi đúc. Khi chi u dày thành l n h n 20 mm, hình d ng đúc ph c t p, nhi t đ
môi tr
j)

ng th p h n 10 0C thì ph i gia nhi t tr
P

P


c khi hàn;

Các phôi đúc b ng thép sau khi hàn vá ph i nhi t luy n theo yêu c u. Tr
không nh h

ng ch t l

ng làm vi c, đ

c b ph n ki m tra ch t l

ng h p khuy t t t nh ,
ng s n ph m và thi t k

đ ng ý thì không ph i nhi t luy n.
5.3 Yêu c u ch t l

ng phôi rèn

5.3.1 Khi s d ng phôi rèn ph i b o đ m tr ng thái b m t v t rèn c a thép h p kim và thép các bon
theo đúng quy đ nh c a các tiêu chu n liên quan.
5.3.2 Phôi rèn không có khuy t t t nh v t n t, phân l p, v y, v t cháy, n p u n.
5.3.3

N u khuy t t t

h n 75 % l

trên b m t v t rèn đ


c gia công c khí mà chi u sâu khuy t t t không l n

ng d gia công thì không ph i s a l i khuy t t t.

5.3.4 Không đ

c dùng hàn vá s a ch a các chi ti t đ

c ch t o t phôi rèn đ treo t i tr ng, treo

c a van nh móc, vòng, quai nâng t i, b ph n ch u l c c a móc nâng.

10


TCVN 8298 : 2009
5.3.5

Trên b m t v t rèn, chi ti t ch

t o t

phôi rèn không ph i lo i b

các v t r n nh

chi u dài không l n h n 5mm và chi u r ng không l n h n 0,3 mm khi s l

có


ng các v t r n đó

không l n h n 2 trên 100 cm b m t.
2
P

5.3.6

P

Các s n ph m rèn t thép C51, C25 và cao h n ph i gia công nhi t sau khi rèn.

5.3.7 Thành ph n que hàn dùng đ hàn vá các khuy t t t c a v t rèn ph i t
v t li u thép rèn.

ng thành ph n

c ng ch hàn vá không l n h n 10 % đ c ng c a kim lo i hàn chính.

5.3.8 Sau khi hàn vá ph i ti n hành
không nh h

ng đ

ng thì không ph i

nhi t. N u kích th

c qúa nh và KCS ki m tra ch t l


ng th y

nhi t.

5.4 M t s yêu c u k thu t khác
chính xác ch t o c khí ph i tuân th b n v thi t k , trong tr

5.4.1

ng h p không quy đ nh c

th thì các sai s ch t o không th p h n c p 8 theo các tiêu chu n liên quan.
5.4.2

Khi gia công các chi ti t có kích th

c l n và c p chính xác cao, nh t thi t ph i l p quy trình

công ngh ch t o.
5.4.3 Dung sai ch t o bánh xe, b c, tr c c a c a van ph i phù h p yêu c u thi t k . N u không quy
đ nh thì ch n trong kho ng IT6 ÷ IT8, đ nh n b m t R a < 3,2 µm, đ chính xác hình d ng và v trí
R

R

không th p h n c p 9. Sau khi l p hoàn ch nh, bánh xe ph i quay nh nhàng, không k t.
5.4.4 Dung sai ch t o bánh r ng trong h p gi m t c ph i theo các tiêu chu n liên quan .
không đ ng tr c, đ ô van, đ l ch rãnh then so v i đ

5.4.5


dung sai kích th

cđ

ng tâm chu n không l n h n 1/2

ng kính ngõng tr c n i l p ghép bánh r ng,
cđ

bi.

5.4.6

đ o vai tr c l y theo c p chính xác IT8 và theo kích th

ng kính tr c.

5.4.7

võng cho phép c a tr c quay l y theo v n t c quy đ nh t i đi u A.4 Ph l c A.

5.4.8 V h p gi m t c: các b m t l p ghép các ph n v h p, các n p ph i đ

c gia công nh n,

ph ng t i thi u đ t c p 5 theo các tiêu chu n liên quan.
5.4.9 Dung sai kho ng cách tr c khi gia công không th p h n c p 8 theo các tiêu chu n liên quan.
5.4.10 Tang cu n cáp ch t o theo thi t k . Trong tr


ng h p không ghi c th có th l y sai s gia

công theo quy đ nh t i đi u A.5 Ph l c A.
5.4.11 Bánh xe l n, bánh xe c c a c a van n u ch a quy đ nh có th l y theo quy đ nh t i đi u A.6
Ph l c A.
5.4.12 Các kh p n i tr c:

đ oh

5.4.13 Xích t i và cáp thép đ
5.4.14 Ren vít - đai c: đ
ren đ

ng tâm và m t mút l y b ng ± 0,005.D kh p.

c ch n theo tiêu chu n hi n hành.

c ch t o theo ren thang ho c ren ch nh t. Sai s đ

ng kính và b

c

c ch n theo c p chính xác IT8.

11


TCVN 8298 : 2009
5.4.15 Không cho phép ren b h h ng, các b


c ren ph i đ u nhau, khi v n đai c vào tr c vít ph i

đ u, chuy n đ ng nh nhàng.

6 Gia công k t c u thép
6.1 D ng c đo
6.1.1 D ng c đo l

ng k t c u thép c a van ph i dùng th

c cu n hay th

c lá kim lo i có đ chính

xác c p 2 theo các tiêu chu n liên quan v d ng c đo đ dài và các góc.
Khi gia công chi ti t

6.1.2

nhi u phân x

ng khác nhau ph i có th

c chu n đ làm m u đ i

ch ng.
6.2 Chu n b v t li u
N n và u n th ng thép tr


6.2.1

c khi gia công tránh t o v t x

c, lõm và khuy t t t khác trên

b m t.
6.2.2 Thanh, b n thép b cong vênh v i bán kính cong (r) và đ võng (f) không v
đi u A.8 c a ph l c A thì cho phép ti n hành n n và u n theo ph

t quá quy đ nh t i

ng pháp ngu i.

6.2.3 Thanh b n thép b cong vênh l n h n giá tr r và f cho phép quy đ nh t i đi u A.8 ph l c A thì
ph i n n và u n theo ph

ng pháp nóng

nhi t đ t

750 oC - 850 0C đ i v i thép các bon và
P

P

P

P


850 C đ n 950 C đ i v i thép h p kim th p. Sau khi gia nhi t, thép ph i đ
o
P

0

P

P

P

c làm ngu i d n

sao cho thép không b tôi, không b cong vênh, r n n t do h nhi t đ t ng t. Không cho phép s d ng
hàn đ p h quang đ gia nhi t khi n n và u n thép.
6.2.4

Khi c t thép đ gia công c u ki n, c n xác đ nh rõ công ngh ch t o đ tính đ d gia công do

co ngót khi hàn và l p ráp.
6.2.5 Ch t l
ph i đ t ch t l

ng b m t v t li u: tr

c khi c t u n chi ti t t v t li u nguyên thanh ho c t m, b m t

ng quy đ nh theo quy đ nh t i đi u A.9 Ph l c A.


6.2.6 L y d u đ xác đ nh kích th

c chi ti t khi gia công: cho phép s d ng b n m u ho c v hình

v i t l 1:1 đ l y d u tr c ti p trên thanh ho c b n thép. Khi l y d u th công ch đ

c s d ng m i

v ch và con tu.
6.2.7

Các phôi thép ph i c t b ng máy c t, máy c a; tr

Sai s kích th

ng h p ngo i l có th c t b ng khí ôxy.

c theo chi u dài quy đ nh t i đi u A.3 Ph l c A.

6.2.8

Các chi ti t, c u ki n gi ng nhau ph i đ

c gia công trên cùng m t đ gá, d

ng.

6.2.9

Quy đ nh v dung sai cho phép đ i v i hình d ng mi ng c t và đ nh n khi c t thép t m ho c


thép hình nh sau:
h)

N u là mép ch hàn thì ba via không đ

c nh h

ng t i m i hàn n i, đ nh n c t R a < 0,05mm;
R

R

dung sai đ th ng theo chi u dài nh h n 0,5/(1 000 L) nh ng không l n h n 1,5 mm; đ vuông

12


TCVN 8298 : 2009
góc theo chi u dày t m thép c t: v i thép có đ dày δ ≤ 24 mm dung sai không l n h n 0,5 mm,
khi δ >24 mm thì không l n h n 1,0 mm;
N u là mép c t không hàn thì ph i nh n, bóng, không v t x

i)

nh h n 1/2 dung sai kích th

c; dung sai đ th ng theo chi u dài

c quy đ nh t i đi u A.11 Ph l c A; đ vuông góc theo chi u dày


nh h n 1/10 chi u dày c a nó nh ng không l n h n 2 mm;
Ph i dùng ph

j)

ng pháp gia công c

khí (phay, bào, mài…) đ vát mép chu n b m i hàn theo

thi t k . Mép c a chi ti t sau khi gia công ph i đ t đ ph ng, m c l i lõm cho phép không đ

c

quá 0,3 mm trên 1 m;
Cho phép gia công ngu i chi ti t ng có đ

6.2.10

ng kính trong l n h n 15 l n chi u dày c a b n

thép c n u n, đ m b o các tr s bán kinh cong và đ võng quy đ nh t i đi u A.8 Ph l c A, đ m b o
ng su t góc u n đ

Cho phép u n cong theo chi u dài các ng có đ

6.2.11
ph

c phân b đ u.

ng kính ngoài nh h n 300 mm b ng

ng pháp gia công nóng t i 1000 0C v i cát d n đ y trong lòng ng và bán kính R l n h n 3,5.R nô .
P

P

R

R

Chi u dài ch u n c n đ t nóng b ng 0,0175.R. α .
Trong đó:
R nô

là bán kính ngoài c a ng;

R

là bán kính u n cong theo đ

α

là góc u n v i sai s ± 30'

R

6.2.12

R


Khi u n các chi ti t t

ng tâm ng;

các t m thép các bon, bán kính u n tròn ph i l n h n 1,2 b dày c a

t m n u ch u t i tr ng t nh và l n h n 2,5 b dày t m n u k t c u ch u t i tr ng đ ng. Trong tr

ng

h p s d ng thép h p kim th p thì bán kính l y t ng t i thi u 1,5 l n so v i thép các bon.
Khoan l trên các chi ti t k t c u thép

6.3

6.3.1 Cho phép khoan l trên các chi ti t tr

c ho c sau khi đã hàn ghép thành k t c u và ph i khoan

t i nhà máy đ b o đ m tr c c a l th ng góc v i m t chi ti t. Các l và quy cách khoan ph i theo
đúng b n v thi t k và t i thi u ph i đ t đ

c dung sai đ

ng kính và đ ô van theo quy đ nh t i các

đi u A.12 và A.13 c a Ph l c A.
6.3.2 Cho phép áp d ng ph


ng pháp khoan l tr c ti p theo ph

ch y h i ép, máy khoan đi n. Tr
khoan đi u khi n theo ch

ng pháp l y d u trên máy khoan

ng h p ch t o hàng lo t ph i khoan theo d

ng ho c dùng rô b t

ng trình.

6.4 Hàn
6.4.1

i u ki n đ hàn l p thành c m c a k t c u hay hàn hoàn thi n toàn b k t c u c a van:

a)

Các chi ti t đã đ

c n n th ng và đ

b)

Ph i có quy trình công ngh hàn đ

c làm s ch theo yêu c u k thu t;
c xây d ng t tr


c;
13


TCVN 8298 : 2009
c)

Ph i có đ gá đ đ nh v các chi ti t hàn theo đúng b n v thi t k t ng th ;

d)

Ph i hàn đính các chi ti t l p ghép đ có liên k t t m th i t i ch các m i hàn chính sau này,
ch ng bi n d ng tr

e)

Không đ

c khi hàn chính th c;

c c u l t làm thay đ i hình d ng khi m i hàn đính n u b n v thi công không có quy

đ nh riêng;
f)

Các chi ti t c n đ

c hàn l p đúng v trí theo thi t k đ


ng su t n i t i truy n đ u qua ph n hàn,

tránh phát sinh khuy t t t m i hàn;
g)

C n ki m tra l i k t c u và kích th
hoàn ch nh c a ngày hôm tr

c tr

c khi ti p t c hàn n u nh

b ph n t h p ch a hàn

c.

6.4.2 Khi hàn đính, ch c n m i hàn có chi u cao t i thi u đ khi hàn chính th c m i hàn này s làm
nóng ch y m i hàn đính. Chi u cao m i hàn đính không l n h n 0,5 chi u cao m i hàn chính th c theo
thi t k . Không đ
6.4.3
t

c b trí m i hàn đính t i v trí m i hàn chính giao nhau.

Que hàn đính và hàn chính ph i cùng lo i và phù h p v i mác thép hàn, ch t l

ng m i hàn

ng t nhau.


6.4.4 Ph i b o đ m d ng mép vát, kích th

c khe h gi a các chi ti t khi hàn và kích th

c m i hàn

theo đúng ch d n trên b n v thi t k ho c có th tham kh o đi u B.1 Ph l c B.
6.4.5 Ch đ

c phép hàn ch ng l p ti p theo khi đã đánh s ch x và khuy t t t l p hàn tr

khuy t t t do hàn ph i đ
thép hàn không đ

c dùng máy mài mài sâu không nh h n 0,5 mm. Ch khuy t sâu vào trong

c l n h n 3 % tr s chi u dày thép hàn.

6.4.6 Khi hàn tay ho c n a t đ ng, n u nhi t đ môi tr
t i kho ng 120 0C v i b r ng 10 mm
P

6.4.7

c. N u có

m i bên đ

P


i v i hàn t

đ ng và n a t

ng th p h n 10 0C thì c n đ t nóng v t hàn
P

P

ng hàn.

đ ng, các chi ti t đã đ

c t h p ph i hàn ngay trong ngày đ

ch ng m.
6.4.8

Ph i đ

c đi n đ y các ch lõm

6.4.9

Khi hàn thép đúc có hàm l

cu i m i đ

ng hàn.


ng Các bon l n h n 3 %, nên dùng que hàn ch a ít H 2 (E5616,
R

R

E6015) và gia nhi t c c b v i nhi t đ t 200 oC – 250 0C. Sau khi hàn c n x lý nhi t.
P

6.4.10

P

P

P

Khi k t c u quá l n ph i phân đo n nh thành các c m k t c u riêng bi t thì ph i tuân th

theo b n v quy trình công ngh riêng. Trong quá trình t h p t ng th , c n đi u ch nh toàn b liên k t,
ph i gá đ t và có c c u đi u ch nh, đ nh v ch c ch n tr

c khi hàn. Ph i ghi rõ mã s , v ch đ

ng

tr c trên t t c các ph n t trên k t c u.
6.4.11 Cho phép s d ng hàn t đ ng, n a t đ ng và hàn tay đ hàn các c a van và các b ph n
khác c a k t c u thép trên công trình th y l i nh ng ph i đ m b o các yêu c u v kích th
và tính ch t c lý c a m i hàn.


14

c hình h c


TCVN 8298 : 2009
6.4.12

Ph i ch n ch đ hàn n đ nh và b o đ m đ

c h s ng u ϕ k =

b
, trong đó b, h là chi u
h

r ng và chi u sâu c a m i hàn: ϕ k > 1,3 đ i v i m i hàn góc (Hình A.1 a) và ϕ k > 1,5 đ i v i hàn giáp
m i (xem đi u A.14, Hình A.1 - Ph l c A).
6.4.13

Th

đ ng ph i đ
6.4.14

hàn h quang ph i có ch ng ch v n b ng h p cách. Th
c đào t o chính quy và đ

c c p v n b ng ch ng ch t


Nên ghi rõ s hi u c a m i th hàn

hàn máy t

đ ng và bán t

ng ng.

g n m i hàn, kho ng cách ghi s hi u không nh h n

4cm k t mép m i hàn.
6.4.15 Sau khi hàn xong các k t c u ph i tháo b các chi ti t gá l p và đánh s ch h t x , m t kim lo i
trên b m t. Khi t y b không làm h ng b m t k t c u và ph i b o đ m b ng ph ng và nh n m t.
6.5 Liên k t các c m b ng bulông
6.5.1 Khi liên k t các b ph n k t c u b ng bu lông, ph i đánh s ch các b m t l p ghép, ph i đóng
ch t ch t đ nh v tr

c khi si t ch t bu lông.

lá có b dày 0,3 mm, th

kín khít khi xi t ch t bu lông đ

c ki m tra b ng th

c

c không th lùa vào sâu quá 20 mm.

6.5.2 Khi l p ghép các c m và k t c u nguyên v n chuyên ch đ n n i s d ng, c n ph i có các bi n

pháp phòng ng a phát sinh các bi n d ng do hàn và xu t hi n ng su t d trong kim lo i.
6.6 Ch t o c a van và b ph n đ t s n
6.6.1 Yêu c u k thu t chung
6.6.1.1
đ

Khi hàn các t m thép t o thành k t c u có d ng thép hình đ n, sai s cho phép sau khi hàn

c tuân th theo đi u A.15 Ph l c A.

6.6.1.2 Ngoài các quy đ nh theo b n v , các b ph n đ t s n nh ng
và ph , ray ng

c, m t t a gio ng ch n n

ng, khe van, đ

c, d m thép c i quay, t

ng ray chính

ng ng c... c n phù h p quy

đ nh theo quy đ nh t i các đi u t A.16 đ n A.19 Ph l c A.
ng ray chính ch u nén c a c a van ph ng đ

6.6.1.3

c ch t o theo c p chính xác IT8, đ nhám


b m t R a < 3,2 µm. Khi có yêu c u nhi t luy n ph i b o đ m đ c ng b m t và chi u sâu l p bi n
R

R

c ng theo thi t k . Sau khi l p đ

ng ray chính v i b n ch u nén đ t s n, đ l ch v trí các m i n i đ i

đ u ray chính và b n t a gio ng ch n n

c không l n h n 0,1 mm và ray ng

c và ray bánh xe c

không l n h n 0,2 mm. Sai s đ ph ng b m t ray phù h p v i quy đ nh t i đi u A.18 Ph l c A.
6.6.1.4 Khi ghép t h p b n t a gio ng ch n n
b o đ m kín khít, khe h

c, b ph n đ t s n và ray b ng thép không g ph i

c c b không quá 0,2 mm và chi u dài không quá 100 mm cho m i khe.

T ng chi u dài khe h không quá 15 % chi u dài toàn c u ki n.
6.6.1.5 Sai s chi u dài cho phép gi a ng

ng v i c a van là

+0, 0
− 4, 0


mm. N u ng

ng không l p vào

gi a các c u ki n khác, thì sai s cho phép là ± 4,0 mm. Sai l ch cho phép đ i v i chi u r ng t

ng
15


TCVN 8298 : 2009
+0, 0

ng c là

− 4, 0

mm, đ l ch t

ng đ i gi a hai đ

ng chéo c a t

ng ng c và ng

ng không l n h n

4,0 mm.
6.6.1.6 Dung sai cho phép ch t o c u ki n t


ng ng c và t m lót không có yêu c u ch n n

c theo

quy đ nh t i đi u A.19 ph l c A.
6.6.1.7 Khi c a van cung làm vi c v i c t n

c cao (k c c a van cung có tr c l ch tâm) có yêu c u

k t c u m r ng đ t ng t rãnh van thì sai l ch cho phép bán kính cong m t chu n c a b n t a gio ng
ch n n

c v i m t biên là ±2,0 mm, chi u sai l ch này cùng chi u v i sai l ch bán kính cong cung m t

ngoài cánh van th

ng là ±3,0 mm.

6.6.1.8 B ph n đ t s n đ

c ch t o t ng ph n, c n t h p t i x

các đ gá ch c ch n, sai s cho phép khi t h p các b ph n đ
a)

B m t ch u nén c a đ

b)


Các m t khác đã qua gia công không đ

c)

Các m t đ thô không l n h n 2,0 mm.

ng ch t o và ph i đ nh v b ng

c quy đ nh nh sau:

ng ray chính cho c a van bánh xe không l n h n 0,1 mm;
c l n h n 0,5 mm;

Các b ph n còn l i c n phù h p v i các quy đ nh trong tiêu chu n này. Sau khi ki m tra đ t yêu c u,
c n đánh s ký hi u rõ ràng t i n i t h p, sau đó m i ti n hành bao gói và chuyên ch đ n n i l p đ t
theo quy đ nh.
6.6.2 Ch t o c a van ph ng
6.6.2.1 N u trong b n v thi t k ch a quy đ nh thì sai s cho phép khi gia công c a van ph ng ph i
phù h p v i quy đ nh t i đi u A.20 Ph l c A.
6.6.2.2 Sau khi gia công c a van ph ng có bánh xe, c n lo i tr

ng su t đ b o đ m n đ nh kích

th

c hình h c và hình d ng thi t k và th a mãn các yêu c u sau:

a)

Sai l ch cho phép kho ng cách gi a các m t ph ng t

ph ng ti p xúc gi a đ

b)
c)

ng ng ± 0,5 mm;

ng ray và hai d m biên không đ

c l n h n 0,3 mm;

Dung sai c a các m t ph ng song song không l n h n 0,3 mm;
nhám b m t gia công c khí R a < 25 µm.

d)

R

6.6.2.3

Khi l p ráp bánh xe hay g i tr

R

t đ ng c a c a van, nên l y m t t a gio ng ch n n

m t chu n đ c n ch nh, t t c các bánh xe hay m t g i tr

t ph i n m trên cùng m t ph ng. Dung sai


đ ph ng cho phép quy đ nh nh sau:
− Khi kh u đ bánh xe hay g i tr

t không l n h n 10 m thì dung sai không l n h n 2,0 mm;

− Khi kh u đ l n h n10 m thì dung sai không l n h n 3,0 mm;
−
16

c làm

nghiêng c a bánh xe v i m t ph ng b t k không l n h n 2/1 000 đ

ng kính bánh xe.


TCVN 8298 : 2009
6.6.2.4
tr

Dung sai cho phép c a đ không song song gi a m t chu n l p gio ng ch n n

cv im t

t c a g i đ ng c a c a van:
− Khi chi u dài g i tr

t t 500 mm tr xu ng thì không l n h n 0,5 mm;

− Khi chi u dài g i tr


t l n h n 500 mm thì không đ

c l n h n 1,0 mm.

6.6.2.5 Sai l ch cho phép kh u đ c a bánh xe hay g i tr

t đ ng n u không quy đ nh thì l y theo giá

tr quy đ nh t i đi u A.21 Ph l c A.
6.6.2.6

ng ti p xúc c a các bánh xe trên đ

cho phép v kho ng cách t
ch n n

đ

ng ray ph i n m trên cùng m t m t ph ng, dung sai

ng ti p xúc c a bánh xe trên đ

ng ray và m t chu n l p gio ng

c c a c a van không l n h n ± 1,5 mm.

6.6.2.7 Sai l ch cho phép kho ng cách gi a đ

ng tâm ngang và d c c a l tai treo van là ± 2,0 mm.


L tai treo và tr c kéo ph i b o đ m đ ng tâm, đ nghiêng cho phép không l n h n 1/1 000.
6.6.2.8 T ng h p t ng th c a van ph ng:
a)

Không phân bi t c a van đ
khi xu t x

c ch t o li n kh i hay phân đo n (do siêu tr

ng, siêu tr ng), tr

ng c n t h p hoàn ch nh và ti n hành ki m tra t ng th sai s kích th

c

c, v trí theo

quy đ nh; sai l ch c a m i ghép không l n h n 2,0 mm;
b)

Sai l ch kh u đ bánh xe theo đ

ng ray ph i phù h p giá tr quy đ nh trong đi u A.22 Ph l c A. Sau

khi t h p t ng th , các bánh xe hay g i t a đ ng ph i ti p xúc đ u, chi u dài ti p xúc c a g i t a
đ ng lên đ

ng tr


t là 80 %, khe h c c b nh h n 0,1 mm. Khi c a van

s đ u ph i b o đ m theo thi t k , ph i l y m t ph ng và ray hay m t tr
bánh xe c , gio ng ch n n
c)

c, bánh xe ng

c. Sai s v trí không đ

v trí làm vi c, m i thông
t làm chu n đ c n ch nh

c l n h n 1,0 mm;

Sau khi ki m tra phù h p, c n làm d u, đánh s , đ nh v đ khi tháo ra l p l i b o đ m kích th

c ban đ u.

6.6.3 Ch t o c a van cung
6.6.3.1 C a van cung ph i ch t o theo b n v thi t k đ

c duy t và phù h p v i tiêu chu n liên quan

v thi t k c a van, khe van b ng thép trong công trình th y l i. N u trong b n v thi t k ch a quy đ nh thì
sai s cho phép khi gia công c a van cung ph i phù h p v i quy đ nh t i đi u A.23 Ph l c A.
6.6.3.2

C a van cung có tr c l ch tâm ho c van cung có yêu c u m m t ph n v i m c n


c cao,

khi gia công b ng máy các m t ghép kh p v i càng, càng v i b n m t, ngoài vi c ph i d a theo yêu
c u c a van cung l chìm theo quy đ nh t i đi u A.23 ph l c A đ ki m tra và ch t o chính xác, còn
ph i b o đ m sai l ch cho phép c a bán kính cong b n m t c a van là ± 2,0 mm, đ ng th i sai l ch
c a nó ph i cùng chi u v i sai l ch bán kính cong m t chu n c a b ch n n
công không nh h n kích th

c. Chi u dày sau khi gia

c theo b n v , đ nhám b m t R a <25 µ.m. Dung sai hình d ng phù h p
R

R

v i quy đ nh t i đi u A.24 Ph l c A.
6.6.3.3

Sai l ch kho ng cách đ

ng tâm h

ng ngang và h

ng d c c a l tai treo c a van hình

cung là ± 2,0 mm. L tai treo và tr c kéo ph i b o đ m đ ng tâm, đ nghiêng cho phép không l n h n
1/1 000.
17



TCVN 8298 : 2009
6.6.3.4 Sai l ch v trí t i m i ghép t h p không l n h n 2,0mm.
6.6.4 Ch t o c a van ch

nhân

N u trong b n v thi t k ch a quy đ nh thì sai s cho phép khi gia công c a van ch nhân ph i phù
h p v i quy đ nh t i đi u A.25 Ph l c A.
6.6.5 Ch t o l

i ch n rác

6.6.5.1 Sai s cho phép ch t o đ n chi c l

i ch n rác phù h p v i quy đ nh các b n v . N u không

quy đ nh thì sai s cho phép ch t o b ph n đ t s n l

i ch n rác phù h p v i giá tr quy đ nh t i đi u

A.26 ph l c A
6.6.5.2 Sai l ch cho phép ch t o thân l

i ch n rác quy đ nh nh sau:

a)

Sai l ch cho phép chi u r ng và chi u cao l


b)

Sai l ch cho phép chi u dày thân l

c)

Sai l ch t

d)

Các thanh c a l

e)

Sai l ch cho phép đ

ng đ i đ

i ch n rác là ± 8,0 mm;

i ch n rác là ± 4,0 mm;

ng chéo thân l

i không l n h n 6 mm, đ u n cong không l n h n 4,0 mm;

i c n song song v i nhau, sai l ch không l n h n 5 % c ly theo thi t k ;
ng tim c a l theo thân l

i ch n rác là ± 4,0 mm, khi l


i ch n rác và c a

van s a ch a dùng chung thi t b đóng m thì sai s này là ± 2,0 mm; l tr c c n treo và tai treo
c n b o đ m đ ng tâm, đ nghiêng cho phép không l n h n 1/1 000;
f)

Bánh xe ho c g i đ tr

t c a thân l

i ch n rác ph i n m trên cùng m t m t ph ng, dung sai đ

ph ng cho phép không l n h n 4,0 mm;
g)

Sai l ch cho phép c a kh u đ bánh xe ho c g i tr
tr

h)

t là ± 6,0 mm và đ

ng tim bánh xe ho c g i

t cùng m t phía là ± 3,0 mm;

Tâm ch u nén đ u d

i c a 2 d m bên ph i n m trên cùng m t ph ng, dung sai cho phép không


l n h n 3,0 mm.
6.7 Ki m tra ch t l

ng m i hàn

6.7.1

Khi ki m tra xác su t khuy t t t bên trong m i hàn l n h n cho phép thì ph i ti p t c ki m tra

thêm

g n n i có khuy t t t. N u phát hi n khuy t t t quá tr s cho phép thì ti n hành ki m tra toàn

b m i hàn (xem đi u A.27 Ph l c A)
6.7.2 Các k t qu ki m tra m i hàn ph i đ

c ghi vào biên b n đ đ a vào tài li u nghi m thu

bàn giao.
6.7.3 S a ch a các khuy t t t m i hàn đ

7

Quy trình l p ráp

c quy đ nh t i các đi u A.28 và A.29 Ph l c A

n i ch t o


7.1 Ph i có đ tài li u thi t k , quy trình công ngh tr
k t c u thép t i n i ch t o.
18

c khi l p ráp thành các c m thi t b c ng nh


TCVN 8298 : 2009
7.2

Các chi ti t máy và k t c u tr

gia công xu t x
7.3

ng theo b n v l p c a t ng phân x

L p ráp các c

ph i đ

c khí l p ph i ki m tra s l

c uc

khí t i nhà máy nh

ng sau

ng.


h p gi m t c, h p ch u l c, t i đi n và t i quay tay

c l p ráp và c n ch nh thành b hoàn ch nh tr

ráp và ki m tra đ

ng và ch ng nh n ch t l

c khi đ a t i hi n tr

ng l p đ t. Sai s l p

c quy đ nh t i đi u A.30 Ph l c A.

7.4 Sau khi l p ráp, các b ph n máy ph i đ

c ch y th không t i theo thi t k t i n i ch t o và có

biên b n nghi p thu cho t ng b ph n. H p gi m t c ch y th

4 gi

có đ o chi u, các c

c u khác

ch y th 2 gi có đ o chi u.
7.5 Nhi t đ d u trong h p gi m t c cho phép khi ch y th quy đ nh t i đi u A.31 Ph l c A.
7.6 Nhi t đ các


tr

t cho phép khi ch y th quy đ nh t i đi u A.32 Ph l c A.

7.7 L p ráp và đi u ch nh các b ph n t a đ ng c a c a van quy đ nh t i đi u A.33 Ph l c A.
7.8 Nghi m thu t i nhà máy: sau khi l p ráp và ch y th ph i ti n hành ki m tra và có xác nh n c a
KCS tr
7.9

c khi s n ch ng r .

Các k t qu nghi m thu c a KCS và vi c đánh giá ch t l

b n và ph i đóng d u ki m tra lên s n ph m m i đ

c xu t x

ng ch t o ph i đ

c ghi vào biên

ng.

7.10 N i dung ki m tra:
a) S phù h p c a v t li u đã dùng đ ch t o so v i thi t k ;
b) Không có khuy t t t bên ngoài v t li u;
c)

chính xác kích th


d) Ch t l

c và dung sai l p ghép cho phép;

ng các m i ghép hàn, các m i ghép bu lông;

e) K t qu ch y th ;
f) Ch t l

ng l p s n ch ng r ;

g) Ki m tra đ chính xác các s li u ghi nh t ký ch ta , lý l ch máy và tài li u nghi m thu.
7.11 Yêu c u v s n ph b o v :
a)

T t c các b ph n, k t c u sau khi ch t o xong, đ

b)

Lo i s n và chi u dày l p s n ph ph i tuân th thi t k quy đ nh và ph i phù h p m c đích s
d ng, đi u ki n môi tr

c KCS xác nh n m i đ

c s n ph ;

ng;

c)


Lo i s n ph i có ch ng ch ngu n g c, còn h n s d ng;

d)

B m t kim lo i ph i đ

c làm nh n b m t, lau khô ráo, s ch d u m tr

c khi s n.

7.12 Yêu c u v g n nhãn và đánh d u :
a)

Ph i s n l i ho c g n nhãn hi u lo i màu d phân bi t;

19


TCVN 8298 : 2009
b)

Ph i ghi rõ tr ng l

ng c a k t c u, máy khi có tr ng l

ng l n h n 5 000 kg;

c)


Ph i bao gói, đ nh v các t m, b n p và các chi ti t hàn n i khác kèm theo c u ki n l n đ không
nh m l n, th t l c;

d)

Ph i có bi n pháp che ch n bao b c các b ph n tr
vênh, xây x

t, kh p n i, các b ph n đ t s n tránh cong

c, sai l ch trong quá trình v n chuy n;

e)

Các chi ti t riêng l , b ph n đo, thi t b đi n ph i đ

f)

Ph i hàn quai móc đ

c đóng h p b o v ;

c u ho c đánh d u v trí đ

c phép móc cáp c u đ i v i v t có t i

tr ng trên 5.000 kg;
g)

Các lo i xích, cáp nâng ph i đ


c bôi m theo thi t k .

7.13 Khi giao hàng t i nhà máy c n có các tài li u sau đây:
a)

Phi u ghi các c c u và k t c u thép chuy n giao có nhãn hi u và tr ng l

b)

Các gi y xác nh n c a KCS c a t ng công đo n;

c)

Các tài li u ki m tra và ch ng nh n c a đ n v thi t k ;

d)

B ng kê xác nh n ch t l

e)

Các biên b n ki m tra ch t l

f)

B n ghi ch ng nh n b c th c a t ng th hàn;

g)


Biên b n ki m tra ch t l

h)

Biên b n th nghi m, ch y th các c c u;

i)

Biên b n th nghi m các k t c u chi ti t khi có yêu c u;

j)

Biên b n nghi m thu ch t l

ng;

ng thép, que hàn, bulông và các v t li u khác;
ng que hàn tr

c khi hàn;

ng m i hàn và x lý sau khi hàn;

ng s n.

8 Quy trình v n chuy n và x p kho
8.1 C n xác đ nh kích th

c, tr ng l


ng hàng và quãng đ

ng v n chuy n đ l a ch n ph

ng ti n

thích h p.
8.2 C n có ph

ng án kê kích và ch ng bu c đ b o đ m an toàn cho ng

i và ph

ng ti n v n

chuy n.
8.3 Ph i ki m tra l i toàn b danh m c hàng, các tài li u liên quan và quan sát đ phát hi n nh ng sai
h ng, thi u h t khi giao nh n t i nhà máy c ng nh khi d hàng sau v n chuy n. T t c sai sót thi u
h t đ u ph i ghi biên b n.
8.4 B o qu n và x p kho tr
a)

K t c u l n c ng k nh cho phép đ ngoài tr i nh ng ph i che kín, dùng g kê cao kh i m t đ t t
20 cm tr lên;

20

c khi l p đ t th c hi n theo quy đ nh sau:



TCVN 8298 : 2009
b)

Các b ph n bôi tr n h đ u ph i thay m m i, các l tra d u ph i nút kín, chi ti t máy ch a s n
ph i bôi m b o qu n;

c)

Các chi ti t máy r i, c m máy đóng m , xích, cáp thép, đ ng c và thi t b đi n ph i đ trong kho,
kê cao, khô ráo trên các giá g ;

d)

B ph n ch n n

c b ng cao su đ

c b o qu n riêng, đ xa d u m , n i có đ

m th p h n

50 %, nhi t đ nh h n 25 0C;
P

P

e)

Que hàn, dây hàn và thu c hàn ph i đ


c b o qu n

n i khô ráo, kín, trên các giá đ ;

f)

Các đ

g)

Khi x p các k t c u thành nhi u l p, nh t thi t ph i có l p đ m gi a các l p;

h)

C a van đã l p hoàn ch nh ph i đ

ng ng ph i x p đ t trên các t m kê b ng g và x p phân theo t ng lo i;

c kê kích sao cho không gây bi n d ng. Ph n tr

bôi tr n, b o v b ng g t m, không b bi n d ng, không b đ ng n
8.5 Tr

c khi đ a ra l p đ t thi t b , m i sai sót đ u ph i đ

t ph i đ

c

c.


c s a ch a, thay th và ph i đ

cs

đ ng ý c a thi t k b ng v n b n.
8.6 Tr

c khi l p đ t thi t b c khí, k t c u thép, ph i có đ các tài li u k thu t nh b n v l p t ng

th , quy trình l p ráp, biên b n giao hàng, biên b n bàn giao m t b ng, thi t b s
ki n k thu t t i hi n tr

d ng và các đi u

ng.

9 L p đ t c a van và thi t b đóng m
9.1 L p đ t b ph n đ t s n
9.1.1 Công tác chu n b
9.1.1.1

L y d u và đ nh tim m c l p ráp, đánh d u to đ , cao đ , m c đ nh v theo b n v thi t k .

Các ký hi u đánh d u ph i d nhìn th y và ph i b o đ m các đi m to đ đó đ

c b o v trong quá

trình thi công và bàn giao. Sai s chi u dài tim l p ráp cho phép là 1mm/10m.
9.1.1.2 Ph i dùng thi t b đo nh máy kinh v có đ chính xác cao đ xác đ nh tim tuy n, đo góc, xác

đ nh đ cao; đo chi u dài b ng th
c đo đ dài và các góc. Tr

c kim lo i có đ chính xác c p 2 theo tiêu chu n liên quan v d ng

c khi l p ráp, các d u hi u th c t và tim l p ráp ph i đ

Thành ph n ban ki m tra ph i có đ i di n đ n v l p ráp và k t qu ph i đ
có k t qu c a ban ki m tra không đ
9.1.2

c ki m tra.

c ghi vào biên b n. Ch a

c ti n hành l p ráp.

L p đ t các b ph n đ t s n

9.1.2.1

Ph i làm s ch d u m , cáu b n, s n c b m t đ t s n ti p giáp v i bê tông.

9.1.2.2

Trong quá trình đ bê tông, các b ph n đ t s n ph i đ

c c đ nh ch c ch n, b o đ m

không b sai l ch trong quá trình thi công.


21


TCVN 8298 : 2009
i v i ph

9.1.2.3

ng pháp đ bê tông sau, ph i ki m tra tim l p ráp, kích th

c các b ph n ch a

l i, các c t thép nhô ra đ liên k t v i ph n đ t s n đ m b o kh n ng ch u l c và phù h p v i sai s
cho phép v v trí và kích th

c theo b n v thi t k , ho c phù h p v i quy đ nh t i các đi u A.33 và

A.34 ph l c A. K t qu ki m tra ph i ghi vào biên b n tr
9.1.2.4 Tr

c khi đ bê tông hoàn thi n.

c khi đ bê tông l n sau c a ph n đ t s n, ph i đánh x m và làm s ch v t b n c a ph n

bê tông đ tr

c. Các ph n nhô ra c a c t thép ph i làm s ch d u m .

9.1.2.5 Hàn n i ph n đ t s n v i c t thép ch đ

đ t theo h

ng ch u l c khi đ bê tông.

c th c hi n. Các thanh n i c t thép ph i th ng và

dài m i hàn n i c a thanh gi ng v i ph n đ t s n không

nh h n 50 cm. V trí hàn n i c t thép v i b ph n đ t s n ph i n m trong bê tông sau khi đ .
9.1.2.6 Các công tác ki m tra ph i do ban giám sát g m các bên xây l p, l p ráp, giám sát A ti n hành
và ghi biên b n.
9.1.2.7 Sau 5 ngày k t ngày ki m tra mà ch a đ bê tông ph n đ t s n thì ph i ti n hành ki m tra
l i đ chính xác c a k t c u.
9.1.2.8 Tr

c khi tháo ván khuôn ph i ki m tra l i v trí tim l p ráp đ ghi biên b n nghi m thu.

9.1.2.9 Khi l p đ t b ph n đ t s n c a c a van ph ng có bánh xe, ngoài vi c phù h p quy đ nh cho
trong đi u A.18 ph l c A, đ l ch đ u n i m t ch u l c không l n h n 0,2 mm đ ng th i c n x lý đ
mái d c tho i và ch nh đ m t ch u l c c a đ

ng ray chính hai bên cùng n m trong m t m t ph ng.

Dung sai cho phép c a đ ph ng c a nó phù h p quy đ nh t i đi u A.18 Ph l c A
9.1.2.10

Sai l ch v trí gi a tim thi t k v i bulông móng c i quay c a van cung không đ

cl n


h n 1,0 mm.
9.1.2.11

N u trong b n v thi t k không quy đ nh, dung sai và sai l ch l p ráp b ph n đ t s n c a

van cung ph i phù h p v i quy đ nh cho các đi u A.35, A.36 Ph l c A.
i v i c a van cung c t n

9.1.2.12

c cao (k c c a van có kh p l ch tâm) v i k t c u rãnh van

m r ng đ t ng t, sai l ch cho phép c a c li tính t

đ

ng tim m t chu n b t a gio ng ch n n

c

đ n tim mi ng c ng là ± 2,0 mm; sai l ch bán kính cong cho phép là ± 3,0 mm; chi u sai l ch ph i
trùng v i chi u sai l ch bán kính cong c a cung ngoài t m m t cánh van; dung sai khe h gi a m t
ngoài van cung đ n m t chu n b t a gio ng ch n n
9.1.2.13
đ iv iđ

c không đ

c l n h n 3,0 mm.


Khi l p riêng d m thép b c i quay van cung, sai l ch cho phép c a cao trình và c
ng tim mi ng c ng là ± 1,5 mm.

Ph l c A) đ

ly

nghiêng c a d m thép b c i (đi u A.14, Hình A.2

c kh ng ch theo tr s sai l ch kích th

c L không đ

c l n h n L/1 000.

9.1.2.14 Sai l ch tim c a cung b m t t a gio ng và dung sai đ vuông góc b m t đ u không đ

c

l n h n 1,0 mm (n u là m t không gia công, thì dung sai đ vuông góc là 2,0 mm), sai l ch cho phép
c ly b m t c a nó đ i v i đ

22

ng tim mi ng c ng là

+2 , 0
−1, 0 mm.



TCVN 8298 : 2009
9.1.2.15

Sau khi b ph n đ t s n đã đ

c l p đ t và c n ch nh, c n hàn c đ nh bu lông đi u ch nh

v i các bu lông néo ho c t m néo, đ m b o các c u ki n đ t s n không b bi n d ng ho c xê d ch
trong qúa trình đ bê tông đ t 2. N u có yêu c u gia c khác đ i v i các b ph n đ t s n, thì làm theo
yêu c u b n v thi t k .
9.1.2.16 C n mài nh n, ph ng các m i hàn giáp mép b m t làm vi c c a b ph n đ t s n.
9.1.2.17 Sau 5 ngày đ n 7 ngày k t khi l p xong c u ki n đ t s n và ki m tra đ t yêu c u, thì ph i
đ bê tông đ t 2, n u quá h n nói trên ho c b va ch m, c n ki m tra l i m i đ

c đ bê tông. Chi u

cao l p bê tông đ m t l n không nên cao quá 5 m, khi đ c n đ m ch t và tránh va đ p v i c u ki n.
9.1.2.18
th

Sau khi tháo ván khuôn bê tông đ t 2, c n ki m tra l i và ghi chép, đ ng th i ki m tra kích

c b trí thi t b , d n s ch c t thép và rác b n đ ti n cho vi c đóng m c a van sau này.

9.1.2.19

Tr

c khi ch n n


c công trình, c n ki m tra th

nghi m đ i v i t t c các rãnh c a van

s a ch a và c a van dùng chung.
9.2 L p c a van ph ng
9.2.1 L p thành c m các c u ki n c a c a ch khi đã có các tài li u k thu t, có thi t b thi công theo
đúng yêu c u và các d ng c c n thi t khác.

i v i c a van quá c c n th c hi n theo quy trình thi t

k công ngh riêng và sai s l p ráp tuân th các quy đ nh t i đi u A.20 Ph l c A. Ch t l
ghép b ng bu lông hay hàn c ng ph i b o đ m nh

nhà máy ch t o và quy trình đã nêu t i đi u 6

trong tiêu chu n này. Sau khi l p ráp thành c m ph i có biên b n ki m tra ch t l
9.2.2 Tính ch t c lý và ch ng lo i, kích th

c c a gio ng ch n n

Sai l ch chi u dày là ± 1,0 mm, sai l ch kích th
ng tâm các l gio ng ch n n

9.2.3

ng kính l trên gio ng nh h n đ

ng m i


ng.

c c n phù h p yêu c u thi t k .

c khác b ng 2 % kích th

c thi t k .

c, t m ép gio ng và l trên cánh van ph i trùng nhau.

ng kính bu lông 1,0 mm. Sau khi xi t ch t bulông, ph n nhô

c a bulông ít nh t ph i th p h n m t làm vi c c a gio ng 8,0 mm.
9.2.4

Sau khi l p gio ng, sai l ch cho phép c a c

mép ch n n

ly 2 tâm ch n n

c đáy là ± 3,0 mm, đ b ng m t ch n n

c bên và ch n n

c đ nh đ n

c là 2,0 mm. C a van t i v trí làm vi c, đ co
+2 , 0


ép c a gio ng cao su c n phù h p quy đ nh c a b n v , sai l ch cho phép là −1, 0 mm.
9.2.5 C n làm thí nghi m cân b ng t nh đ i v i c a van ph ng theo ph
van cao h n m t đ t 100 mm, thông qua tim c a bánh xe hay rãnh tr
h l u, bên trái và bên ph i.

t đo đ nghiêng phía th

ng và

i v i c a van ph ng lo i có đi m treo đ n, đ nghiêng không đ

cl n

h n 1/1000 chi u cao c a van, đ ng th i không đ
xe thì đ nghiêng c a nó không đ
h n 3,0 mm. N u v
đ

ng pháp sau: nâng c u c a

c l n h n 8,0 mm.

i v i c a van ph ng có bánh

c l n h n 1/1500 chi u cao c a van nh ng c ng không đ

cl n

t quá qui đ nh nói trên, c n l p thêm đ i tr ng thích h p đ b o đ m c a van


c cân b ng t nh.

23


TCVN 8298 : 2009
9.2.6 Khi l p c a van ph ng vào v trí làm vi c ph i theo đúng yêu c u thi t k và tiêu chu n c a van
ph ng đã ch n. Các c a van khi c u vào v trí l p đ t ph i là c a van hoàn thi n, các b ph n nh
gio ng ch n n

c, g i t a đ ng, các chi ti t c khí đ

c l p ráp đ y đ theo thi t k và đã s n ph

đ yđ .
9.2.7 B ph n g i t a đ ng ph i ti p xúc đ u vào đ
9.2.8 Khe h c a bánh xe c so v i đ

ng tr

ng tr

t.

t c không sai khác so v i thi t k quá ± 5,0 mm.

9.3 L p đ t c a van cung
9.3.1

Dung sai và sai l ch cho phép l p đ t c i quay có kh p bi tr , kh p c u, kh p hình côn c a


c a van cung c n phù h p qui đ nh t i đi u A.36 Ph l c A.
9.3.2 Khi t h p c a van cung ki u phân m nh thành c a van hoàn ch nh; ngoài vi c ph i ki m tra l i
các kích th

c qui đ nh c a b n tiêu chu n này, c n áp d ng công ngh hàn đã đ

yêu c u thi t k , ho c áp d ng ph

c quy đ nh theo

ng pháp hàn n i và ki m tra theo tiêu chu n này, khi hàn c n áp

d ng các bi n pháp ch ng bi n d ng.
9.3.3 Các c a van khi c u vào v trí l p đ t ph i là c a van hoàn thi n, các b ph n đ

c l p ráp đ y

đ theo thi t k .
9.3.4 B ph n g i t a đ ng ph i ti p xúc đ u vào đ
9.3.5

Khe h c a bánh xe c

ng tr

so v i m t thép t m tr

t khe van.


t khe van không sai khác so v i thi t k quá

± 5,0 mm.
9.3.6

Ki m tra c a

thi t k m i đ
9.3.7

v trí t a trên ng

c l p b ph n làm kín n

B ph n kín n

ng và m

h t không b k t, b o đ m dung sai theo b n v

c.

c ph i c n ch nh đ m b o kín khít, ti p xúc đ u và không b k t. Sai l ch cho

phép l p đ t gio ng ch n n

c bên và đ nh và ch t l

ng gio ng cao su c n phù h p qui đ nh cho


đi u 9.2.2 đ n đi u 9.2.4.
9.3.8 Sai l ch cho phép bán kính cong R t tim tr c kh p quay đ n mép ngoài b n m t:
a)

i v i van cung ki u l i đ nh là ± 8,0 mm, sai l ch 2 bên đ i nhau không đ

b)

i v i van cung c t n

c cao, rãnh van m

c l n h n 3,0 mm;

r ng đ t ng t (k c van cung kh p l ch tâm) là

± 3,0 mm, đ ng th i sai l ch c a nó cùng chi u v i sai l ch bán kính cong c a cung ngoài b n
m t, dung sai khe h t m t chu n b ch n n
l n h n 3,0 mm và sai l ch t

c bên đ n m t cung ngoài van cung không đ

ng đ i c a bán kính 2 bên không đ

c l n h n 1,5 mm.

9.4 L p đ t van ch nhân
9.4.1 K thu t khi l p đ t tr c quay đáy c a c a van ch nhân (Hình A.3) đáp ng yêu c u sau:

24


c


TCVN 8298 : 2009
a) Sai l ch cho phép tim c a c i tr c không đ
quá ± 3,0 mm, sai l ch t

c l n h n 2,0 mm, sai l ch cho phép cao trình không

ng đ i cao đ c a 2 c i trái và ph i không đ

b) Sai l ch chi u ngang b tr c đáy không đ

c l n h n 2,0 mm;

c l n h n 1/1 000.

9.4.2 Yêu c u k thu t khi l p đ t tr c quay đ nh c a c a van ch nhân (đi u A.14 hình A.4 ph l c A):
L p đ t b ph n đ t s n tr c quay đ nh theo cao đ th c t c a b tr c quay đ nh trên cánh van,

a)

sai l ch cao đ 2 đ u thanh kéo không đ
Giao đi m đ

b)

không đ


c l n h n 1,0 mm;

ng tim c a 2 thanh kéo ph i trùng v i tim c a tr c quay đ nh, sai l ch c a nó

c l n h n 2,0 mm;

ng tim tr c quay đ nh và đáy ph i trùng nhau, dung sai đ đ ng tr c này là 2,0 mm;

c)

Hai t m b c a tr c quay đ nh ph i đ ng tâm, đ nghiêng c a nó không đ

d)

9.4.3 B tr c và g i đ khi l p đ t, l y đ
tra đ

9.4.4

ng th ng n i li n tim g i đ ho c b đ đ nh, đáy đ ki m

ng tim c a b đ trung gian, dung sai đ đ i x ng c a nó không đ

th i dung sai đ song song c a đ

c l n h n 1/1000.

c l n h n 2,0 mm, đ ng

ng tr c quay đ nh và tr c quay đáy không đ


Sau khi c n ch nh mi ng đ m và g i đ

c l n h n 3,0 mm.

(đi u A.14 Hình A.5 Ph l c A) c n phù h p các qui

đ nh sau đây:
a)

i v i mi ng chèn không k t h p gio ng ch n n
không đ

c l n h n 0,15 mm khe h

N u nó k t h p c gio ng ch n n
c c b không đ

b)

c, thì các tr s t

gi a mi ng chèn và g i đ

c c b không đ
ng

c l n h n 0,4 mm.

ng nói trên là 0,15 mm, khe h


lu ti n không l n h n 10 % chi u dài

tr c;

Dung sai đ đ i x ng C c a đ
nhau không đ

liên t c, khe h

c l n h n 0,3 mm; chi u dài khe h

mi ng chèn g i tr c và đ

c thì khe h

ng tim mi ng chèn c a g i tr c và b đ

c a m i đôi ti p xúc

c l n h n 5,0 mm.

9.4.5 V t li u chèn 3 (đ nhét kín khe h ) ph i phù h p v i yêu c u thi t k . N u v t li u chèn đ

c

làm b ng hoá ch t thì thành ph n và t l ph i h p ph i thích h p và chi u dày v t li u chèn này
không nên nh h n 20,0 mm. N u chèn b ng h p kim ba-bít, thì khe h nói trên nh h n 7,0 mm, sau
khi gia nhi t đ m và b


tr c đ t t i 200 oC m i đ
P

P

c đ v t li u chèn. Nghiêm c m gia nhi t b ng l a

hàn ôxi - axetilen.
9.4.6 Trong quá trình c a van đóng t

đ m

hoàn toàn đ n đóng hoàn toàn, đ nh y l n nh t c a

m t đi m b t k trên tr n i nghiêng nh sau: khi chi u r ng c a van t 12 m tr xu ng là -1,0 mm; khi
chi u r ng c a van l n h n 12 m là -2,0 mm.
9.4.7 Sau khi l p đ t xong c a van ch nhân, đ vuông góc (d
m t đ u tr n i không đ

i) c a d m ngang đáy cánh van t i

c l n h n 5,0 mm.

9.4.8 Khi đóng hoàn toàn c a van ch nhân, đ co ép c a các gio ng cao su là 2,0 mm ÷ 4,0 mm;
gio ng cao su

đáy van c n ti p xúc đ u đ n v i m t đ ng thép góc ng

ng đáy c a van.
25