NH! TH∀P T# HI∃U
Lý V%n Ph&c

Lý V!n Ph∀c t# là Lân Chi, hi∃u là Kh%c Trai, ng&∋i làng h( kh)u,
huy∃n V∗nh Thu+n, t,nh Hà N−i, sinh vào n!m .t T/ (0785). Ông thi
12 c3 nhân vào n!m 0809, niên hi∃u Gia Long th∀ 08. Ông tr4i ba
tri5u vua Minh M6ng, Thi∃u Tr7 và T# Ð∀c. Trong cu−c 1∋i làm
quan, ông b7 nhi5u l8n th!ng giáng, và 1&9c c3 1i công cán nhi5u
n&:c ; Vili5n cho truy th= L< B− H>u Th7 Lang.


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

Nh! Th∀p T# Hi∃u di%n âm
(hai m&∋i b(n truy)n hi∃u di%n ra qu(c âm)

Nh∋ Th(p T& Hi)u
Ng&∗i tai m+t ,#ng trong tr∗i ,−t,
Ai là không cha m. sinh thành,
G&∋ng treo ,−t ngh/a, tr∗i kinh,
0 sao cho x#ng chút tình làm con.
Ch1 hi∃u ni)m cho tròn m2t ti∃t,
Thì suy ra tr3m n∃t ,4u nên,
Ch5ng xem thu0 tr&6c Thánh Hi4n,
Th7o hai m&∋i b(n, th∋m nghìn muôn thu .

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

∗. Ngu Thu+n
Ð#c ,8i thánh h9 Ngu, vua Thu−n,
Bu:i ti4m long g;p v∀n hàn vi,
Tu:i xanh khu−t bóng t< vi,
Cha là C: T=u ng&∗i thì &∋ng &∋ng
M. gh> tính l8i càng khe kh+t,
Em T&?ng thêm r−t m≅c ,iêu ngoa .
M2t mình thu∀n c7, vTrên chi4u cha m., d&6i hòa cùng em.
Tr3m cay ,+ng, m2t ni4m ngon ng9t,
DΑu tΒ sinh không chút bi∃n d∗i,
Xót tình khóc t(i, kêu mai,
Xui lòng ghen ghét hóa vui dΧn dΧn.
Tr∗i cao th5m m−y lΧn c∆ng ,∃n,
V∀t vô tri c∆ng m∃n l9 ng&∗i,
M−y phen non l!ch pha phôi,
CΕ, chim vì nh;t, ru2ng, voi vì cày .
Ti∃ng hi∃u h1u xa bay b) thánh,
M)nh trung dung trao chánh nh&∗ng ngôi
CΧm thi, xiêm áo th7nh th∋i,
M2t nhà ,Χm −m, muôn ,∗i ng?i khen.

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

2. V%n Ð)
Kìa V3n Ð∃ vua hi4n Hán ,8i

Vâng −n phong ngoài cõi phiên v&∋ng
Quên mình ch#c c7, quy4n sang,
PhΦng th∗ B8c H∀u l% th&∗ng ch5ng sai .
Ð∃n khi n(i ngôi tr∗i tr! n&6c,
VΑn lòng này s3n sóc nh& x&a .
M. khi ng8i gió, kinh m&a,
Ba n3m hΧu h8, th&∗ng nh& m9i ngày .
M+t chong bóng dám sai gi−c ngΓ,
áo luôn mình dám s: ,ai l&ng.
Thu(c thang m+t xét, tay nâng,
Có t&∗ng trong mi)ng, m6i dâng d&6i màn.
Ti∃ng nhân hi∃u ,Ηn vang thiên h8,
Thói thu∀n l&∋ng hóa c7 lê nguyên.
Hai m&∋i n3m l> ki4n khôn,
Ðã sau Tam Ð8i, hãy còn Thành, Khang.
−y hay v! ,∃ v&∋ng ,∗i tr&6c,
Ch1 hi∃u dành ,á t8c, vàng in,
Còn ra s/, th#, ,−ng hi4n
Ð∃m xem m−y k> ti∃ng truy4n ,∃n nay .

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

3. T%ng T,
Ð∗i Chu m8t có thΧy T3ng TΒ,
Th∗ m. cha th∗i gi1 chí thành,
B1a th&∗ng r&?u th!t ngon lành,
Cho ai, vâng c# ,inh ninh ch5ng r∗i .

Nhà bΧn b8c th&∗ng vui hái cΓi,
Quãng mù xanh thui thΓi non sâu,
M. ngΗi t≅a cΒa bóng sau,
Nhân khi khách ,∃n, trông mau con v4 .
RΗi trong d8 nhân khi cùng túng,
C+n ngón tay cho ,2ng lòng con.
Trong non bΙng ch(c bΗn chΗn,
Qu;n ,au khúc ru2t, b&6c dΗn gót chân.
Quϑ d&6i g(i ghé gΧn th&a hΕi,
L+ng bên tai nghe gi7i nguΗn c∋n.
Cho hay t<, hi∃u t&∋ng quan,
Non ÐΗng khi l0, khôn hàn ti∃ng chuông.

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

4. M−n T, Khiêm
ThΧy MΑn TΒ r−t ,&∗ng hi∃u ngh/a,
Xót nhà huyên qu8nh quΚ ,ã lâu .
Th∗ cha s6m vi∃ng, khuya hΧu,
Ch5ng may g;p ph7i m. sau nΗng nàn.
Tr∗i ,&∋ng ti∃t ,ông hàn l8nh lΚo,
Hai em th∗i kép áo, dày bông,
Ch5ng th&∋ng chút ph∀n long ,ong,
Hoa lau nΛ ,Μ l8nh lùng m2t thân.
Khi cha d8o, theo chân xe ,=y,
Rét c3m c3m nên x=y r∗i tay,
Cha nhìn ngΑm ngh/ m6i hay,

Nghi∃n r3ng r+p c+t ,#t dây x&6ng tùy .
G8t n&6c m+t, chân quϑ, mi)ng gΒi:
L8y cha, xin xét l8i nguΗn c∋n,
M. còn, ch!u m2t thân ,∋n,
M. ,i, luông ,Μ c∋ hàn c7 ba .
Cha trông xu(ng c∆ng sa gi9t tΓi .
M. nghe l∗i c∆ng ,:i lòng x&a,
Cho hay hi∃u c7m nên t<,
Th−m lâu nh& ,á c∆ng r< l9 ai ?

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

5. T, L.
ThΧy TΒ L2 cùng ng&∗i n&6c LΙ,
Th∗ hai thân tTh&∗ng khi ,2i g8o ,i v4,
Xa xôi tr3m d;m, n;ng n4 hai vai .
ÐΝnh Hoa biΜu t< kh∋i bóng h8c,
Gót Nam Du nh. b&6c tang bΗng,
Xe tr3m cΙ, thóc muôn chung,
NgΗi chΗng ,)m ghép, 3n chΗng v8c cao .
Thân phú quý ng+m vào thêm tΓi,
Ð#c cù lao ch8nh t6i lòng ,au,
Nào khi ,2i g8o, canh rau,
Mu(n còn nh& c∆, d% hΧu ,&?c ru ?
Lòng th+c m+c nghìn thu vΑn ,Μ,
Bi∃t bao gi∗ cam chΝ ,4n công.

Cho hay d8 hi∃u khôn cùng,
DΑu Tam Công ch5ng ,:i lòng thΧn hôn.

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

6. Di/m T,
Chu Di%m TΒ làm con r−t th7o,
Chi4u hai thân tu:i lão, niên cao,
M+t trΧn khu−t nguy)t, m∗ sao,
S1a h&∋u, ng&∗i nh1ng &6c ao tV∀t khó ki∃m khôn thay th&∗ng ,:i,
Ph7i lo ph&∋ng tìm tõi cho ra .
H&∋u khô tìm l−y l2t da,
M;c làm s+c áo ,Μ hòa lΑn theo .
Ch(n non th5m tìm vào bΧy l#a,
SΚ dΧn dà l−y s1a nuôi thân,
BΙng ,âu g;p l∆ ,i s3n,
R+p buông cung b+n, khôn phân v∀t, ng&∗i .
Ðem tâm s≅ t6i n∋i bày tΕ,
Chút hi∃u tình nghe rõ không thôi,
Cho hay chung m2t tính tr∗i,
M7nh son c∆ng ,2ng ,&?c ng&∗i v∆ phu .

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

7. Lão Lai T,
Lão Lai TΒ ,∗i Chu, cao s/,
Th∗ hai thân ch5ng tr% ng9t bùi,
Tu:i già ,ã ,úng b7y m&∋i .
Nói n3ng ch5ng chút h0 môi rΟng già .
Khi thong th7, m. cha ngΗi tr&6c,
Ghé gΧn vào b+t ch&6c tr> th∋,
Th−p cao ,i)u múa nh0n nh∋,
Xênh xoang màu áo, b8c ph∋ mái ,Χu .
Ch(n ,&∗ng th&?ng, khi hΧu b&ng n&6c,
Gi7 làm ,i4u ngã tr&6c th4m hoa,
Khóc lên m−y ti∃ng oa oa,
T&0ng chTrên tu:i tác trông vào vui v>
áng ,ình vi, gió thΦy m&a xuân
Cho hay nhân tΒ s≅ thân,
Trong tr3m n3m ,&?c m−y lΧn ngày vui .

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

8. Ð0ng V1nh
Ð∗i H∀u Hán có ng&∗i Ð:ng V/nh,
Nhà r−t nghèo mà tính r−t thành,
Th−u ch3ng, ch5ng th−u tr∗i xanh,
PhΦ tang ,Μ ,ó, nhân tình còn chi .
Li4u thân thΜ làm thuê công vi)c,

Mi%n cΧu cho thΜ phách ,&?c yên.
C≅c c&∗i thay! nhΚ ,Ηng ti4n,
Ðem thân hi∃u tΒ, b3ng mi4n phú gia .
BΙng g;p k> ,àn bà ,âu ,ó,
Xin k∃t làm phu phΦ cùng ,i .
LΦa, ba tr3m t−m d)t thuê,
Tr7 xong n? −y m6i v4 cùng nhau .
T6i ch(n g;p bΙng ,âu tho+t bi∃n,
Là tiên cô, Tr∗i khi∃n giúp công.
M6i hay Tr∗i v(n 0 lòng,
Há rΟng cao th5m, nghìn trùng mà xa .

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

9. Quách C2
Hán Quách C≅ cΒa nhà sa sút,
Th∗ mΑu thân ch3m chút m9i b4 .
Con còn ba tu:i bi∃t gì,
B1a 3n t< mΑu th&∗ng thì b6t cho .
Trông th−y m. b1a no, b1a ,ói,
V6i hi4n thê than nΙi khúc nhôi
M. già ,ã ch5ng hay nuôi,
ÐΜ con x> ng9t, chia bùi sao ,ang?
V? chΗng ta còn phen sinh ,>,
M. già rΗi, hΗ d% ,&?c hai,
Nói thôi, gi9t v+n, gi9t dài,
Ðào ba th&6c ,−t ,Μ vùi tình thâm.

May ,âu th−y hoàng kim m2t h∆,
Ch1 Tr∗i cho ,4 rõ rành rành,
Cho hay Tr∗i khéo ng9c thành,
Hi∃u tâm ,âu ,Μ ,o8n tình cha con.

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

∗0. Kh34ng Th∋
Hán Kh&∋ng Th! nhà còn lão mΑu,
V? h9 Bàng v.n ,8o ch1 tòng,
M. th&∗ng mu(n u(ng n&6c sông,
V? tM. th&∗ng mu(n 3n ,Η gΕi ghém,
V? chΗng ,4u tìm ki∃m ,Γ mùi,
L8i m∗i lân =u sang ch∋i,
ÐΜ bΗi cùng m. cho vui b8n già .
Bên nhà bΙng ch7y ra su(i ng9t,
V6i n&6c sông in m2t mùi ngon,
Lý Ng& ngày nh7y hai con,
ÐΓ trong cung c−p thΧn hôn th&∗ng l4 .
Rày thong th7 bõ khi l∀n ,∀n,
Cam thΕa lòng dâu thu∀n, con hi4n.
Cho hay gia ,8o khi nên,
Ðã con hi∃u, l8i ,&?c hi4n c7 dâu .

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004

Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

∗∗. Thái Thu(n
Ng&∗i Thái Thu∀n 0 sau ,∗i Hán,
D8 th∗ thân ti∃t lo8n khôn lay,
Ð&∋ng c∋n khói lΒa mây bay,
Li4n n3m hoang khi∃m, ít ngày ,Γ no .
N∋i rNh;t qu7 dâu chia ,Μ làm hai,
T;c ,Η trông th−y n≅c c&∗i,
HΕi: "Sao bày ,;t ,ôi n∋i cho phi4n?"
RΟng: "Qu7 −y s+c ,en thì ng9t,
"Dâng m. già g9i chút tình con,
"Còn là s+c ,Ε ch5ng ngon,
"Cái thân cay ,+ng dám còn s? chua ?"
Gi;c nghe nói khen cho hi∃u kính,
B&6c l&u ly mà gánh c&∋ng th&∗ng,
Truy4n quân cΓa ti%n sΠn sàng,
Vó trâu m2t chi∃c, g8o l&∋ng m2t bàu .
MV4 t6i nhà, mi∃ng s(t dâng qua,
Cho hay ng&∗i c∆ng ng&∗i ta,
Bi∃t ,âu ,8o t;c ch5ng là l&∋ng tâm?

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

∗2. Ðinh Lan
Hán Ðinh Lan thu0 còn th∋ −u,
Bóng xuân huyên khu−t d−u non xanh,
Ð∃n nay tu:i ,ã tr&0ng thành,
Cám công s∋n h7i, thi)t tình trân cam.
T&0ng dung m8o kh+c làm m2c t&?ng,
C# b1a th&∗ng phΦng d&Λng nh& sinh,
Khi ch3n g(i, bu:i c∋m canh,
M−y m&∋i n3m vΑn lòng thành tr&6c sau .
Ph7i ng&∗i v? kính lâu nên tr%,
ThΒ l−y kim châm kΚ ngón tay,
BΙng ,âu gi9t máu ch7y ngay,
Ai hay t&?ng gΙ lâu ngày thiêng sao ?
Khi ,∃n b1a, chΗng vào ,;t l%,
M+t t&?ng r∋i hàng l) ch#a chan,
Xét xem m6i bi∃t nguΗn c∋n,
N:i bùng lá gi∀n, d#t tan dây tình,
Há ph7i nhΑn, mà ,ành phΦ ngh/a,
Hi∃u v6i tình n;ng nh. ph7i cân,
Cho hay thành h5n nên thΧn,
Há rΟng u hiΜn, mà phân vong tΗn.

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

∗3. L5c Tích
Hán LΦc Tích thu0 còn sáu tu:i,
Qu∀n CΒu Giang ,∃n v6i h9 Viên,

Tr> th∋, ai ch5ng yêu khen,
Quýt ngon ,;t ti)c tiΜu diên ,ãi cùng.
C−t hai qu7 vào ngay trong áo,
Ti)c tan xong, t< cáo lui chân,
Tr&6c th4m khúm núm gΒi thân,
Vô tình qu7 quýt n7y l3n ra ngoài .
Viên trông th−y, c&∗i c&∗i hΕi hΕi,
"Sao khách hi4n mang thói tr> th∋ ?"
Th&a rΟng: "M. v(n tính &a,
"V∀t ngon dành l8i ,Μ d&a m. thì ."
Viên nghe nói, tr9ng vì không xi∃t,
Bé con con mà bi∃t hi∃u thân,
Cho hay phú gi1 thiên chân
Sinh ra, ai c∆ng sΠn phΧn thi)n ,oan.

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

∗4. Giang Cách
Hán Giang Cách cô ,∋n t< bé,
B&6c truân chuyên v6i m. ,Ηng c&,
Ð&∋ng c∋n lo8n l8c b∋ v∋,
M2t mình cõng m. v=n v∋ d9c ,&∗ng.
TGi;c c( tình hi∃p b+t ,em ,i,
Khóc rΟng: "Thân m. l&u ly,
"Tu:i già, bóng ch∃ch bi∃t thì c∀y ai ?"
Gi;c nghe nói tho+t thôi, ch5ng nΛ,

RΗi dΧn dà qua 0 H8 Bì,
D−n mình gánh m&6n, làm thuê,
Mi%n nuôi ,&?c m., qu7n gì là thân.
M9i ,Η v∀t s+m dΧn ,Γ h∃t
áng xuân phong t&∋i nét t< nhan,
Cho hay nh1ng lúc gian nan,
Th∀t vàng, dΑu m−y lΒa than c∆ng vàng.

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

∗5. Hoàng H34ng
Ð∗i Ðông Hán, Hoàng H&∋ng chín tu:i,
Khu−t bóng t< dòi dõi nh6 th&∋ng,
H8t châu khôn ráo hai hàng,
Ti∃ng ,Ηn vang d∀y trong làng ,4u khen.
Th∗ nghiêm phΦ cΧn chuyên, khuya s6m,
Ð8o làm con ch5ng dám chút khuây,
Tr∗i khi n+ng h8 chΧy chΧy,
Qu8t trong màn g(i, h∋i bay mát rΧm.
Tr∗i ,ông bu:i s&∋ng ,Χm, tuy∃t th+m,
−p h∋i mình cho −m chi∃u ch3n,
Vì con, cha ,&9c yên thân,
B(n mùa không bi∃t có phΧn h8, ,ông,
Ti∃ng hi∃u h8nh c7m lòng qu∀n thú
BiΜn nên treo chói ,Ε vàng son,
Cho hay tu:i tr> mà khôn,
Nghìn thu bi∃t ,8o làm con m−y ng&∗i ?

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

∗6. V34ng Thôi
NgΦu V&∋ng Thôi g;p ,∗i Tây T−n,
Vì thù cha lánh =n, cao bay,
Bên mΗ khóc ,ã khô cây,
Tr9n ,∗i ngΗi ch5ng h&6ng Tây lúc nào .
Khi s−m sét tìm vào mΗ m.,
L8y khóc rΟng: "Con tr> 0 ,ây ."
B0i vì tính m. x&a nay,
V(n tNên coi sóc ch5ng t< s6m t(i,
ThΧn phách yên, d8 m6i ,&?c yên,
Trong khi ,9c sách gi7ng truy4n,
T6i câu "sinh ngã" l) tràn nh& tuôn.
Ng∀p ng<ng k> c−p môn c∆ng c7m,
Th∋ "LΦc Nga" ch5ng dám còn ngâm,
Cho hay thΒ lý, thΒ tâm,
S&, sinh c∆ng t−m tình thâm, khác gì .

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

∗7. Ngô Mãnh

T−n Ngô Mãnh tu:i thì lên tám,
Lòng s≅ thân ch5ng dám khi nhàn,
C≅c v4 m2t nΙi bΧn hàn,
Có gi&∗ng trong ,;t, không màn ngoài che .
Tr∗i ,&∋ng bu:i ,êm hè nóng n7y,
Ti∃ng muΙi kêu vang d∀y ,&∋ng mùa .
Xót thay! hai ,−ng nghiêm, t<,
ÐΜ ng&∗i ch!u mu:i, bây gi∗ bi∃t sao ?
Ngh/ da th!t ph&∋ng nào thay l−y ?
Quy∃t nΟm trΧn, muΙi m−y ch5ng xua,
RΧu lòng cho muΙi ,&?c no,
ÐΜ ng&∗i êm ái gi−c hoè cho an.
Tu:i tuy bé, nh&ng gan ch5ng bé,
D8 ái thân ,∃n th∃ th∗i thôi .
Cho hay phú tính b0i tr∗i,
Nh1ng ,au trong ru2t, dám nài ngoài da .

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

∗8. V34ng T36ng
Ng&∗i V&∋ng T&∗ng c∆ng là ,∗i T−n,
TΓi huyên ,&∗ng s6m l=n bóng xa .
M. sau g;p c7nh chua ngoa,
Ti∃ng gièm thêu d)t v6i cha nh1ng ,i4u .
Lòng cha ch5ng còn yêu nh& tr&6c,
Lòng con th&∗ng ch5ng khác nh& x&a .
M. th&∋ng mu(n b1a sinh ng&,

Giá ,ông tr∗i l8nh, bây gi∗ tìm ,âu ?
Trên váng ,óng, quy∃t cΧu cho th−y .
C0i áo nΟm rét m−y c∆ng vui .
BΙng ,âu váng l0 làm hai,
Lý ng& may ,&?c m2t ,ôi ,em v4 .
B1a cung c−p m2t b4 kính thu∀n,
M. cha ,4u ,:i gi∀n làm lành,
Cho hay hi∃u c7m t8i mình,
DΑu tr3m gi∀n, lúc h8 tình c∆ng thôi .

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

∗9. D34ng H34ng
T−n D&∋ng H&∋ng m6i m&∗i b(n tu:i,
Cha b&6c ra hΟng ru:i theo cha .
Ph7i khi th3m lúc ,&∗ng xa,
Chút thân tu:i tác tho+t xa mi)ng hùm.
Ðau con m+t, hΧm hΧm n:i gi∀n,
N+m tay không, v∋ v=n gi1a ,&∗ng,
Hai tay ch;n d9c, ,è ngang,
Ra tay ch(ng ,(i v6i h: lang m2t mình.
Hùm m8nh ph7i nh3n nanh, lánh gót,
Hai cha con l8i m2t ,oàn v4 .
Cho hay hi∃u m8nh h∋n uy,
Bi∃t cha thôi l8i bi∃t chi có mình.

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004

Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

20. M7nh Tông
Ngô M8nh Tông phΦ thân s6m khu−t,
Th∗ mΑu thân lòng th≅c kh3ng kh3ng.
Tu:i già trΟn tr9c, b3n kho3n,
Khi ,au nh6 bát canh m3ng nh1ng thèm.
Tr∗i ,ông tuy∃t bi∃t tìm ,âu ,&?c
Ch(n trúc lâm ph7i b&6c chân ,i .
M2t thân ngΗi t≅a g(c tre,
Ôm cây kêu khóc, nΟn nì v6i cây .
Gi1a bình ,!a phút giây bΙng n#t,
M−y giò m3ng, m;t ,−t n:i lên,
Ðem v4 ,i4u ,;t b1a canh,
?n rΗi b)nh m. l8i lành nh& x&a .
M3ng mùa l8nh bây gi∗ m6i th−y,
ÐΜ v4 sau nh6 l−y cΕ cây .
Cho hay hi∃u ,2ng cao dày,
Tình sâu c∆ng khi∃n cΕ cây c∆ng tình.

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

2∗. S,u Kim Lâu
SΒu Kim Lâu có danh T4 qu(c
Huy)n Bình L3ng nh∀m ch#c thân dân.

T6i nha ch&a ,&?c m2t tuΧn,
MΗ hôi nh& d2i, tâm thΧn th&∗ng ,au .
Treo −n ru:i vó câu buΗn bã,
V4 th3m cha, b)nh ,ã hai ngày .
N∃m d∋ vΑn c# l∗i thΧy,
Ng9t ngào ,Χu l&Λi, chua cay trong lòng.
Th−y ch1 d8y: "B)nh trung nghi kh:"
Θ6c làm sao b)nh ,Λ m6i cam.
Ðêm ,êm h&6ng B+c, tri4u tam,
Xin ,em tánh m8ng thay làm thân cha .
Lòng cΧu kh=n th−u tòa tinh tú,
Ch1 bình an vui thú ,ình vi .
Cho hay m7y ,2ng huy4n vi,
Thay mình truy)n tr&6c còn ghi kim bΟng.

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

22. D34ng Th∋
Dâu h9 Thôi, ai bΟng D&∋ng th!,
Th&∋ng m. chΗng niên kΡ ,ã cao,
Không r3ng, 3n d% ,&?c nào,
Ngày ngày lau ch7i, ra vào th3m coi .
L−y s1a ng9t thay mùi c∋m cháo,
M−y n3m tr∗i ch5ng g8o mà no .
Vì ,âu d(c d8 th∗ cô,
Da mΗi, tóc b8c, b(n mùa nh& xuân.
Σn lòng −y khôn phΧn báo l8i,

Bu:i lâm chung, nhΓ v6i hoàng thiên,
Xin cho nguy4n ,&?c nh& nguy4n,
Dâu dâu ngày khác l8i hi4n nh& dâu .
Ai nghe c∆ng r3n nhau hi∃u kính,
CΒu Thôi gia h&ng th!nh ,∗i ,∗i .
Cho hay gia khánh lâu dài,
Báu nào còn báu h∋n ng&∗i dâu ngoan.

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004


Nh! th∀p t# hi∃u - Lý V%n Ph#c

23. Châu Th8 X34ng
Châu Th9 X&∋ng làm quan T(ng ,8i,
M. sinh ra b7y tu:i lìa lòng.
B0i vì ,ích mΑu ch5ng dung,
Ðem thân bΗ li%u b8n cùng n&6c non.
Muôn nghìn d;m m. con xa cách
N3m m&∋i n3m tr∗i ,−t b∋ v∋ .
Sinh con nh1ng t&0ng c∀y nh∗,
Cái thân sung s&6ng bây gi∗ mà chi ?
BΕ quan ch#c, quy∃t ,i tìm tõi,
N;ng l∗i th4 nói v6i gia nhân,
Thân này ch5ng g;p t< thân,
Th∗i li4u s(ng thác v6i thân cho ,ành.

T! sách Dr. Nguy∀n - Dr. Tr#∃ng © 2004