TRƯỜNG CHÍNH TRỊ TỈNH BẮC GIANG
KHOA XÂY DỰNG ĐẢNG
GIÁO ÁN
MÔN: TƯ TƯỞNG
HỒ CHÍ MINH
Bài 3:
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
TRONG ĐIỀU KIỆN ĐẢNG CẦM QUYỀN

Bắc Giang, tháng 6 năm 2008
Bài 3
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM TRONG
ĐIỀU KIỆN ĐẢNG CẦM QUYỀN
Người soạn: Nguyễn Thị Hương
Đối tượng giảng: Lớp THCT
Thời gian giảng: 4 tiết
Thời gian soạn: tháng 6- 2008
A. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU:
Làm cho học viên hiểu được:
- Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng cộng sản Việt Nam trong điều kiện
Đảng cầm quyền là một bộ phận quan trọng trong toàn bộ nội dung tư tưởng của
Người về con đường cách mạng Việt Nam; là sự kế thừa, bổ sung và phát triển
một cách sáng tạo chủ nghĩa Mác- Lê Nin về xây dựng Đảng kiểu mới của giai
cấp công nhân trong điều kiện Việt Nam.
- Qua nhận thức được nội dung tư tưởng Hồ Chí Minh về Đảng cộng sản
Việt Nam trong điều kiện Đảng cầm quyền mà liên hệ, vận dụng vào việc xây
dựng, chỉnh đốn Đảng cộng sản Việt Nam trong giai đoạn hiện nay.
B. KẾT CẤU NỘI DUNG, PHÂN CHIA THỜI GIAN, TRỌNG TÂM
CỦA BÀI:
*. Dựa theo mục đích- yêu cầu, bài học được chia ra làm mấy phần
chính như sau:

I. VẤN ĐỀ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM CẦM QUYỀN (20 phút)
1. Khái niệm về Đảng cầm quyền (10 phút)
2. Đảng cộng sản Việt Nam là Đảng cầm quyền. (10 phút)
II. NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ XÂY
DỰNG ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM TRONG ĐIỀU KIỆN ĐẢNG CẦM
QUYỀN. (130 phút)
1. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước. (40 phút)
2. Phát huy vai trò lãnh đạo của Đảng đối với các đoàn thể nhân dân.
(40 phút)
3. Xây dựng Đảng cầm quyền trong sạch, vững mạnh. (50 phút)
III. VẬN DỤNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ VỀ ĐẢNG CẦM QUYỀN
TRONG SỰ NGHIỆP CÁCH MẠNG HIỆN NAY.
1. Đặc điểm tình hình. (20 phút)
2
2. Nội dung vận dụng tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng đảng cầm quyền
trong điều kiện mới. (30 phút)
*. Trọng tâm của bài:
Phần II: Nội dung cơ bản của Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng
cộng sản Việt Nam trong điều kiện Đảng cầm quyền.
C. PHƯƠNG PHÁP GIẢNG VÀ ĐỒ DÙNG DẠY HỌC.
- Sử dụng phương pháp thuyết trình kết hợp với đàm thoại (nêu vấn đề).
- Sử dụng máy chiếu.
D. TÀI LIỆU PHỤC VỤ SOẠN, GIẢNG.
1. Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh: Giáo trình trung cấp lý luận
chính trị môn Tư tưởng Hồ Chí Minh, Nxb LLCT, H. 2004.
2, Ban tư tưởng văn hóa Trung ương: Tài liệu hỏi- đáp về tư tưởng Hồ Chí
Minh- NXB CTQG, HN, 2003.
3, Hội đồng TW chỉ đạo biên soạn giáo trình quốc gia: Giáo trình Tư
tưởng Hồ Chí Minh, NXB CTQG, HN, 2004
4, Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ X, NXB CTQG, HN, 2006

Đ. CÁC BƯỚC LÊN LỚP:
- Bước 1: Tổ chức ổn định lớp. (5 phút)
- Bước 2: Giảng bài mới. (190 phút)
- Bước 3: Hệ thống bài. (5 phút)
3
TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM
TRONG ĐIỀU KIỆN ĐẢNG CẦM QUYỀN
I. VẤN ĐỀ ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM CẦM QUYỀN
1. Khái niệm, đặc điểm của Đảng cộng sản cầm quyền
1. 1. Khái niệm:
a/ Khái niệm đương đại.
Là một khái niệm của khoa học chính trị có nội dung xác định cho biết
Đảng chính trị nào là lực lượng nắm chính quyền, quản lý đất nước, điều hành
xã hội phù hợp với lợi ích giai cấp mình.
b/ Khái niệm Mác- Lênin.
Là khái niệm chỉ rõ đặc điểm, vai trò của Đảng trong giai đoạn cách mạng
mà giai cấp công nhân dưới sự lãnh đạo của đội tiên phong chính trị của nó đã
giành được chính quyền trở thành lực lượng lãnh đạo xã hội.
c/ Khái niệm của HCM
- Theo Hồ Chí Minh, Đảng cầm quyền là Đảng tiếp tục lãnh đạo sự nghiệp
cách mạng trong điều kiện Đảng đã lãnh đạo quần chúng nhân dân giành được
quyền lực nhà nước và Đảng trực tiếp lãnh đạo bộ máy nhà nước đó để tiếp tục
hoàn thành sự nghiệp độc lập dân tộc, dân chủ và chủ nghĩa xã hội.
- Người nhấn mạnh điều này trong Di chúc: “Đảng ta là một Đảng cầm
quyền. Mỗi Đảng viên và cán bộ phải thực sự thấm nhuần đạo đức cách mạng,
thật sự cần kiệm liêm chính chí công vô tư. Phải giữ gìn Đảng ta thật trong sạch,
phải xứng đáng là người lãnh đạo, là người đầy tớ thật trung thành của nhân
dân”.
1.2. Các đặc điểm của Đảng cộng sản cầm quyền.
* Tập trung ở 5 điểm nổi bật sau đây:

j Nhiệm vụ chính trị của Đảng đã thay đổi căn bản.
k Có NN XHCN - là công cụ sắc bén để QL đất nước.
l Phương pháp lãnh đạo của Đảng đã thay đổi.
m Các bệnh quan liêu, chủ quan duy ý chí dễ có điều kiện phát triển.
n Cơ cấu, trình độ, nhu cầu của đội ngũ đảng viên đa dạng hơn và cao hơn
trước.
2. Quá trình Đảng Cộng sản Việt Nam cầm quyền.
4
- Vì sau 15 năm bước lên vũ đài chính trị (kể từ năm 1930 từ khi thành
lập), trãi qua các cao trào cách mạng ngày càng sôi nổi, quyết liệt, Đảng cộng
sản VN đã lãnh đạo toàn dân tiến hành thắng lợi cuộc cách mạng tháng Tám
năm 1945. Chính quyền của nhân dân được thành lập, Đảng cộng sản Việt Nam
trở thành Đảng cầm quyền.
+ Kể từ đó mặc dù trãi qua nhiều thời kỳ khó khăn (có lúc Đảng tuyên bố
tự giải tán, nhưng thực chất là rút vào hoạt động bí mật để đảm bảo sự lãnh đạo
của mình), Đảng vẫn giữ vững vai trò lãnh đạo của mình đối với chính quyền,
toàn bộ hệ thống chính trị và toàn xã hội. Điều này đã được Hiến Pháp quy định,
(tại Điều 4, Hiến Pháp nước cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam) và trong Điều
lệ của các tổ chức Hội, Đoàn.
II. MỘT SỐ NỘI DUNG CƠ BẢN CỦA TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ XÂY
DỰNG ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM TRONG ĐIỀU KIỆN ĐẢNG CẦM QUYỀN
1.Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước
1.1. Tính tất yếu phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà
nước
- Hồ Chí Minh coi vấn đề Đảng cộng sản Việt Nam lãnh đạo Nhà nước là
một nguyên tắc để thể hiện vai trò cầm quyền của mình.
- Đảng không thể từ bỏ, hoặc coi nhẹ vai trò lãnh đạo nhà nước của mình,
nếu không Đảng sẽ mất vai trò là Đảng cầm quyền. Chế độ XHCN sẽ sụp đổ.
(Bài học từ Liên Xô và các nước Đông Âu)
1.2. Nội dung tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với Nhà nước trong

tư tưởng HCM:
Một là: Đảng phải chú trọng lãnh đạo Nhà nước giữ vững và tăng cường
bản chất giai cấp công nhân
- Bản chất giai cấp công nhân của Nhà nước được thể hiện qua các khía
cạnh sau:
+ Nhà nước ta chịu sự lãnh đạo của Đảng cộng sản, đội tiên phong của giai
cấp công nhân.
+ Nhà nước ta mang tính nhân dân, đại diện cho ý chí của nhân dân, dựa
trên khối đại đoàn kết toàn dân nòng cốt là khối liên minh công, nông và trí thức
do giai cấp công nhân lãnh đạo.
+ Nhà nước ta tổ chức và hoạt động theo nguyên tắc tập trung dân chủ.
+ Nhà nước quản lý xã hội bằng Hiến pháp và Pháp luật.
+ Nhà nước thực hiện sự thống nhất quyền lực nhưng có sự phân công và
phân cấp rõ ràng để tất cả mọi quyền lực thuộc về nhân dân.
5