ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

PHẠM THỊ THẢO NGÂN

QUAN HỆ ĐẠI VIỆT – ĐÔNG NAM Á THẾ KỶ X - XV

Chuyên ngành Lịch sử Thế giới
Mã số: 60 22 03 11

LUẬN VĂN THẠC SĨ LỊCH SỬ

Người hướng dẫn khoa học: TS. Phạm Văn Thủy

Hà Nội - 2016


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................................................... 4
1.

Lý do chọn đề tài .................................................................................................................... 4

2.

Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................................. 5

3.

Phương pháp nghiên cứu........................................................................................................ 6

4.

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .......................................................................................... 7

5.

Nguồn tư liệu nghiên cứu ....................................................................................................... 7

6.

Lịch sử nghiên cứu vấn đề ..................................................................................................... 7

7.

Đóng góp của luận văn......................................................................................................... 10

8.

Cấu trúc của luận văn ........................................................................................................... 11

CHƢƠNG 1: ĐẠI VIỆT TRONG BỐI CẢNH ĐÔNG NAM Á, THẾ KỶ X – XV ............ Error!
Bookmark not defined.
1.1.

Bối cảnh Đông Nam Á, thế kỷ X – XV ............................... Error! Bookmark not defined.

1.2. Vài nét về quan hệ giữa các quốc gia Đông Nam Á, thế kỷ X – XV . Error! Bookmark not
defined.
1.3. Khái quát về bối cảnh chính trị, kinh tế - xã hội của Đại Việt, thế kỷ X – XV........... Error!
Bookmark not defined.

CHƢƠNG 2: QUAN HỆ ĐẠI VIỆT – CHAMPA, THẾ KỶ X – XV........... Error! Bookmark not
defined.
2.1. Quan hệ Đại Việt – Champa nhìn từ dòng chảy lịch sử ............ Error! Bookmark not defined.
2.2. Champa thế kỷ X – XV ............................................................. Error! Bookmark not defined.
2.3. Quan hệ Đại Việt – Champa thế kỷ X – XV ............................. Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Mối quan hệ hòa hiếu giữa Đại Việt và Champa thế kỷ X – XV ...... Error! Bookmark not
defined.
2.3.2. Xung đột và cạnh tranh giữa hai quốc gia ......................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3. QUAN HỆ ĐẠI VIỆT – CÁC QUỐC GIA INDONESIA THẾ KỶ X – XV Error!
Bookmark not defined.
3.1. Quan hệ Đại Việt – Các quốc gia ở Indonesia thời kỳ tiền Thăng Long Error! Bookmark not
defined.
3.2. Indonesia thế kỷ X – XV........................................................... Error! Bookmark not defined.
3.3. Quan hệ bang giao – thương mại giữa Đại Việt và các quốc gia ở Indonesia thế kỷ X – XV
.......................................................................................................... Error! Bookmark not defined.


CHƢƠNG 4. QUAN HỆ CỦA ĐẠI VIỆT VỚI MỘT SỐ QUỐC GIA ĐÔNG NAM Á KHÁC
............................................................................................................... Error! Bookmark not defined.
4.1. Quan hệ Đại Việt – Chân Lạp thế kỷ X – XV........................... Error! Bookmark not defined.
4.1.1. Quan hệ hai nước trước thế kỷ X ....................................... Error! Bookmark not defined.
4.1.2. Quan hệ Đại Việt – Chân Lạp thế kỷ X – XV ..................... Error! Bookmark not defined.
4.2. Quan hệ của Đại Việt và một số quốc gia Đông Nam Á khác .. Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN .......................................................................................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 12
PHỤ LỤC ............................................................................................. Error! Bookmark not defined.



MỞ ĐẦU

1.

Lý do chọn đề tài

Thế kỷ X – XV đánh dấu một bước ngoặt quan trọng đối với lịch sử Đông
Nam Á, đặc biệt là với Việt Nam. Vượt qua những thách thức cam go từ môi trường
chính trị khu vực, các vương triều Lý, Trần, Hồ đã nỗ lực xây dựng quốc gia, củng
cố sức mạnh dân tộc, mở rộng lãnh thổ và không ngừng khẳng định vị thế của Đại
Việt ở Đông Nam Á. Bên cạnh việc duy trì mối quan hệ truyền thống với triều đình
Trung Hoa, Đại Việt cũng đồng thời gia sức mở rộng và phát triển mối quan hệ với
các nước láng giềng như: Champa, Chân Lạp, Srivijaya, Java...
Các hoạt động bang giao của Đại Việt và các quốc gia Đông Nam Á, thế kỷ X
– XV, không chỉ diễn ra một chiều, đơn tuyến mà ngược lại, là các hoạt động đối
ngoại đa chiều và phức tạp. Trong 5 thế kỷ, Đại Việt và các nước láng giềng vừa
duy trì mối quan hệ bang giao, hòa hiếu lại vừa tồn tại những xung đột, nghi kỵ
nhằm cạnh tranh ảnh hưởng và vị thế chính trị trong khu vực. Điều này đưa đến cả
những kết quả tích cực và tiêu cực. Đầu tiên, nó tăng cường sự liên kết giữa các
chính thể trong khu vực. Thứ hai, các mối quan hệ được thiết lập trên cơ sở của hệ
thống bang giao – triều cống trong đó mỗi đế chế đều thu nhận về những lợi ích
thương mại đồng thời góp phần nâng cao vai trò cũng như ảnh hưởng trên phương
diện chính trị của mỗi nước đối với khu vực. Thứ ba, mặc dù trong suốt năm thế kỷ
mối quan hệ giữa Đại Việt và các nước Đông Nam Á không phải lúc nào cũng diễn
ra trong trạng thái hòa bình, nhưng xu hướng giao lưu, hợp tác vẫn là chủ đạo và và
kết quả của quá trình giao lưu hợp tác ấy đã để lại những dấu ấn độc đáo và đậm nét
ở mỗi nước.
Mặc khác, các cuộc xung đột xảy ra giữa các quốc gia đã đưa đến những hệ
quả nghiêm trọng cho cả Đại Việt và các nước trong khu vực. Đến giữa thế kỷ XV,
mặc dù Đại Việt vẫn duy trì vai trò chính trị của mình, nhưng những dấu hiệu của
cuộc khủng hoảng đã bắt đầu lộ diện. Trong khi đó, một số đế chế khác lại dần đánh
mất vị thế và tầm ảnh hưởng của họ trước những biến chuyển đầy phức tạp ở Đông

Nam Á. Bên cạnh những thay đổi lớn lao ấy, vào giữa thế kỷ XV cũng chứng kiến

5


sự vươn lên của một số quốc gia Hồi giáo, mở đầu cho Kỷ nguyên thương mại (Age
of commerce) (1450-1860) ở khu vực.1
Luận văn nghiên cứu về mối quan hệ giữa Đại Việt và các quốc gia Đông
Nam Á thế kỷ X – XV. Đặc biệt, Luận văn tập trung vào các mối quan hệ kinh tế chính trị với quan điểm cho rằng bất chấp sự cạnh tranh về vị thế chính trị giữa các
chính thể trong khu vực, Đại Việt và các nước vẫn duy trì mối quan hệ giao thương
chặt chẽ với nhau. Tác giả áp dụng lý thuyết về “Kỷ nguyên thương mại sớm ở
Đông Nam Á” của Geoff Wade và lý thuyết về quan hệ thương mại – triều cống của
Wang Gungwu làm cơ sở lý luận của Luận văn: “Quan hệ Đại Việt – Đông Nam Á,
thế kỷ X – XV”.
2.

Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu

2.1.

Mục đích nghiên cứu

Thu thập tài liệu từ thành văn đến phi thành văn (nguồn sử liệu điền dã thực
địa) để tổng hợp và cho một cái nhìn tổng thể, khái quát về mối quan hệ giữa Đại
Việt – Đông Nam Á thế kỷ X – XV và ảnh hưởng của nó đối với quốc gia Đại Việt.
Trình bày và đánh gia mối quan hệ giữa Đại Việt – Đông Nam Á diễn ra trong
bối cảnh lịch sử thế kỷ X – XV. Từ đây, cho thấy những tác động của mối quan hệ
này đến xã hội Đại Việt.
Đưa ra những luận điểm khoa học để lý giải và nhận thấy rằng, bên cạnh mối
quan hệ giữa Đại Việt với Trung Hoa, Thăng Long còn thiết lập và duy trì quan hệ

với nhiều quốc gia lân bang/láng giềng khác. Từ những chứng cứ qua nguồn sử liệu
thành văn (chủ yếu là nguồn chính sử của Đại Việt) và tư liệu diền dã (Vân Đồn –
Quảng Ninh), chúng tôi có thể đưa ra kết luận quan hệ Đại Việt – Đông Nam Á thế
kỷ X – XV đã diễn ra rất sôi động và phức tạp.

1

Theo Anthony Reid, giai đoạn 1450-1860 là Kỷ nghuyên thương mại (Age of Commerce) ở Đông Nam Á.
Sự hưng thịnh của thương mại ở Đông Nam Á gắn liền với sự vươn lên của hàng loạt các vương quốc Hồi
giáo ở khu vực và việc nhà Minh ở Trung Quốc ban hành cách chính sách hạn chế thương mại. Xem:
Anthony Reid, Southeast Asia in the age of commerce, 1450-1680, 2 vol. New Haven and London: Yale
University Press, 1988.

6


2.2.

Nhiệm vụ nghiên cứu

Làm rõ những tiền đề lịch sử dẫn đến mối quan hệ giữa Đại Việt – Đông Nam
Á thế kỷ X – XV.
Bằng những nguồn tư liệu khai thác được từ các công trình nghiên cứu (Luận
văn, luận án, sách chuyên khảo, giáo trình...), tạp chí và tài liệu điền dã thực
địa,...luận văn tập trung làm rõ mối quan hệ giữa Đại Việt và một số quốc gia Đông
Nam Á thế kỷ X – XV trên các phương diện: bang giao – triều cống, xung đột, tị
hiềm và những giao lưu văn hóa. Từ đó, Luận văn rút ra những đặc điểm của các
mối quan hệ này và phân tích ảnh hưởng của chúng đến những chuyển biến của Đại
Việt trong 5 thế kỷ.
3.


Phƣơng pháp nghiên cứu

Để thực hiện luận văn, chúng tôi sử dụng các phương pháp sau:
Phương pháp logic của sử học: Phương pháp này, cho phép chúng tôi dựa trên
những nguồn tài liệu/sử liệu để kết nói, xâu chuỗi và diễn giải về quan hệ Đại Việt –
Đông Nam Á thế kỷ X – XV trong bối cảnh khu vực nói chung và Đại Việt nói
riêng.
Phương pháp nghiên cứu đa ngành: Phương pháp này, cho phép chúng tôi tận
dụng được kết quả nghiên cứu của các ngành khoa học khác như: Khảo cổ học, Dân
tộc học, Văn hóa học,... ; từ đó, chúng tôi có thể thu thập, đánh giá xử lý và diễn
giải tài liệu.
Ngoài ra, chúng tôi còn sử dụng các phương pháp phân tích, điền dã, so sánh,
đối chiếu... để thực hiện Luận văn. Chúng tôi sử dụng các phương pháp này nhằm
phân tích, tổng hợp các giai đoạn lịch sử và trình bày luận văn theo phương pháp
lịch đại cũng như có thể tiến hành trình bày tho phương pháp đồng đại để từ đó, có
thể nhận diện rõ ràng mối quan hệ giữa Đại Việt với một số quốc gia Đông Nam Á
thế kỷ X – XV.
Về hướng tiếp cận: nghiên cứu về quan hệ Đại Việt – Đông Nam Á thế kỷ X
– XV, đề tài xác định các phương pháp tiếp cận dưới góc nhìn lịch sử, lịch sử văn

7


hóa, quan hệ quốc tế... các hướng tiếp cận này phù hợp với tên đề tài cũng như mục
đích nghiên cứu đặt ra.
4.

Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu


4.1. Đối tượng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu chính của đề tài là mối quan hệ giữa Đại Việt và một số
quốc gia Đông Nam Á thế kỷ X – XV không chỉ trên phương diện chính trị, ngoại
giao mà còn trên phương diện kinh tế - thương mại.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
Về thời gian, đề tài chủ yếu nghiên cứu mối quan hệ giữa Đại Việt với một số
quốc gia Đông Nam Á từ sau khi đất nước hoàn toàn thoát khỏi ách đô hộ phương
Bắc, cụ thể là từ khi họ Khúc giành được quyền tự cho cho đất nước năm 905 (đầu
thế kỷ X) đến trước khi vương triều Lê sơ được thành lập (đầu thế kỷ XV).
Về không gian nghiên cứu chính bao gồm Đại Việt và một số quốc gia ở khu
vực Đông Nam Á duy trì mối quan hệ với Đại Việt như: Champa, Chân Lạp,
Srivijaya, Java và một số tiểu quốc ở vùng Đông Nam Á bản đảo như Ai Lao, La
Hộc, Xiêm La…
5.

Nguồn tƣ liệu nghiên cứu

Để thực hiện luận văn, bên cạnh việc tham khảo, kế thừa những công trình
nghiên cứu của các học giả đi trước, chúng tôi chủ yếu dựa vào các nguồn tư liệu
sau: Những ghi chép trong chính sử của Đại Việt, Trung Quốc... và những hiện vật
khảo cổ đã được khai quật ở các di tích có niên đại tương ứng với thời gian nghiên
cứu của luận văn.
6.

Lịch sử nghiên cứu vấn đề

Trong các nguồn tư liệu viết về lịch sử Việt Nam nói chung và quan hệ của
Đại Việt với các quốc gia trong khu vực nói riêng, Đại Việt sử ký toàn thư là một bộ
sử có giá trị. Những ghi chép trong Toàn thư cho thấy mối liến hệ giữa cộng đồng
người Việt với bộ phận dân cư còn lại ở Đông Nam Á đã có từ rất sớm. Mặc dù là

sử biên niên, không phản ánh được đầy đủ diện mạo và tính chất của các mối quan
hệ giữa Đại Việt và các nước láng giềng khu vực nhưng Toàn thư vẫn cung cấp

8


nhiều thông tin quan trọng, là cơ sở chính yếu để nghiên cứu về các hoạt động bang
giao – thương mại của Đại Việt và các quốc gia Đông Nam Á thế kỷ X – XV.
Vân đài loại ngữ của Lê Qúy Đôn cũng cung cấp nhiều thông tin có liên quan
đến sự giao lưu, buôn bán giữa các quốc gia với Đại Việt, đặc biệt là những ghi
chép về vật phẩm trao đổi mà các nước có địa vực gần gũi với Đại Việt dâng cống
lên Thăng Long, dù rằng những ghi chép ấy không nhiều và cần phải kiểm chứng.
Khâm định Việt sử thông giám cương mục cũng là một bộ sử giá trị. Tuy nội dung
có nhiều điểm tương đồng với Toàn thư nhưng, các bình luận, đánh giá được đưa ra
bởi các sử gia triều Nguyễn lại góp phần thể hiện một góc nhìn đầy mới mẻ và thú
vị về các nước Đông Nam Á cũng như về mối quan hệ đối ngoại giữa Đại Việt với
các quốc gia ấy trong thế kỷ X – XV.
Cùng với các nguồn tư liệu Việt Nam, một số tư liệu Trung Quốc qua các
thời đại như Lương thư, Hán thư, Man sử... hay các bộ sử của các triều đại như:
Tống sử, Nguyên sử, Minh sử... đều có những trang tư liệu giá trị, góp phần phác
dựng lại mối quan hệ của Đại Việt với các quốc gia láng giềng. Trong khi sử cũ của
Việt Nam không viết rõ về điều kiện tự nhiên, phong tục, đất nước, con người, văn
hóa của các nước Đông Nam Á thì chính sử Trung Hoa lại có những ghi chép khá
chi tiết và tỉ mỉ. Bên cạnh đó, Lĩnh ngoại đại đáp của Chu Khứ Phi cũng chứa đựng
nhiều thông tin và nội dung mô tả về đời sống kinh tế - xã hội, quan hệ bang giao
của Đại Việt với Trung Quốc cũng như các quốc gia khu vực.
Trong một số giáo trình, chuyên khảo như: Một số trận quyết chiến chiến
lược trong lịch sử dân tộc, Chiến thắng Vân Đồn 1288, Cuộc kháng chiến chống
quân xâm lược thế kỷ XIII, Quân thủy trong lịch sử chống ngoại xâm... cũng có
nhiều giá trị tham khảo cho Luận văn. Bên cạnh đó, các công trình như: Đông Á –

Đông Nam Á: những vấn đề lịch sử và hiện tại, Đông Nam Á: Truyền thống và hội
nhập, Việt Nam trong hệ thống thương mại châu Á thế kỷ XVI – XVII, Việt Nam
trong Thế giới Đông Á – Một cách tiếp cận liên ngành và khu vực học và Người
Việt với biển... là những công trình, chuyên khảo giá trị về truyền thống khai thác,

9


phát triển kinh tế biển Việt Nam, mối quan hệ của Đại Việt với các nước ở Đông
Nam Á dưới thời Lý – Trần. Đặc biệt, công trình Vân Đồn – Thương cảng quốc tế
của Việt Nam của tác giả Nguyễn Văn Kim đã nghiên cứu một cách hệ thống và sâu
sắc về thương cảng vùng biển Đông Bắc qua từng thời đại đặt trong mối quan hệ
vùng, liên vùng và quốc tế... Thương cảng Vân Đồn thời Trần đã được tác giả
nghiên cứu một cách chuyên sâu, cung cấp nguồn tri thức phong phú đồng thời đem
lại nhiều thông tin khoa học, gợi mở những cách tiếp cận mới cho nhiều nội dung
của đề tài Luận văn.
Nghiên cứu sâu về mối quan hệ giữa Đại Việt và các quốc gia Đông Nam Á
phải kể đến các tác giả Nguyễn Thị Phương Chi, Nguyễn Tiến Dũng, Nguyễn
Trường Giang... Trong một số bài viết, các tác giả đã khảo cứu mối quan hệ của Đại
Việt với Java, Champa và Chân Lạp trong thế kỷ XI – XIV. Đây là những nguồn tài
liệu rất hữu ích cho Luận văn. Từ việc khai thác thêm các nguồn tư liệu, nhất là tư
liệu chính sử và điền dã, Luận văn sẽ bổ sung và làm phong phú thêm những nhận
định về mối quan hệ giữa Đại Việt với Java, Chiêm Thành và Chân Lạp. Hơn nữa,
tác giả sẽ nghiên cứu mối quan hệ giữa Đại Việt với các quốc gia này trong tổng thế
các mối quan hệ của Đại Việt với các quốc gia ở Đông Nam Á trong khoảng thời
gian lớn hơn, trải dài năm thế kỷ (từ thế kỷ X đến thế kỷ XV)
Ở góc độ quốc tế, bên cạnh các chuyên khảo của Geoff Wade và Wang
Gungwu được Luận văn áp dụng làm cơ sở lý thuyết của đề tài, có khá nhiều công
trình đã nghiên cứu về hệ thống hải thương châu Á và mối giao lưu quốc tế Đông –
Tây. Một số công trình nghiên cứu một cách hệ thống về thương mại châu Á thời cổ

đại có thể kể đến chuyên khảo của Victor Lieberman: Maritime influences in
Southeast Asia, c. 900–1300: Some further thoughts, Momoki Shiro với bài viết:
Dai Viet and the South China Sea Trade, from the 10th to the 15th Century, tác giả
Li Tana: A View From The Sea: Perspectives On The Northern And Central
Vietnamese Coast, đặc biệt là bài nghiên cứu: The Disappearance of Van Don:
Trade and State in Fiftheenth Century Dai Viet của học giả John K. Whitmore,
cùng các nhà nghiên cứu khác là Johannes Widodo: The Boat and The City, Chinese

10


Diaspora and the Architecture of Southeast Asian Coastal Cities, Hok – Lam Chan:
Chinese Refugees In Annam And Champa At The End Of The Sung Dynasty,
Anthony Reid: Southeast Asia in the Age of Commerce 1450 – 1680... đã làm sáng
tỏ nhiều mối quan hệ đa dạng, đa chiều giữa các quốc gia khu vực Đông Á, Đông
Nam Á với Đại Việt và thương cảng Vân Đồn, các cảng thị vùng Nghệ - Tĩnh được
nhắc tới với vai trò là những thương cảng quan trọng.
Tựu chung lại, các nghiên cứu, chuyên khảo, công trình khoa học, khảo cổ
học... của nhiều học giả trong và ngoài nước đã làm gợi mở nhiều vấn đề có liên
quan tới việc thiết lập và sự phát triển của các mối quan hệ của Đại Việt với các
nước trong khu vực. Nhìn chung, các tài liệu nghiên cứu trên chính là cơ sở lý luận
và nguồn tư liệu quan trọng trong quá trình thực hiện đề tài Luận văn: “Quan hệ Đại
Việt – Đông Nam Á thế kỷ X – XV”.
7.
7.1.

Đóng góp của luận văn
Về mặt khoa học:

Luận văn sẽ là một tập hợp các nguồn tài liệu thành văn cũng như tài liệu điền

dã để làm sáng tỏ mối quan hệ giữa Đại Việt – Đông Nam Á thế kỷ X – XV.
Luận văn góp phần khẳng định, trong thế kỷ X – XV, bên cạnh mối quan hệ
với Trung Hoa, Đại Việt còn xác lập quan hệ khăng khít với các quốc gia ở khu vực
Đông Nam Á.
Dựa trên lý thuyết về "Kỷ nguyên thương mại sớm ở Đông Nam Á" của Geoff
Wade và lý thuyết về quan hệ bang giao – triều cống do Wang Gungwus đề xuất,
luận văn đưa ra kết luận cho rằng bất chấp sự cạnh tranh về vị thế chính trị giữa các
chính thể trong khu vực, Đại Việt và các quốc gia Đông Nam Á vẫn duy trì mối
quan hệ giao thương chặt chẽ với nhau.
7.2.

Về mặt thực tiễn:

Luận văn sẽ trở thành một tài liệu tham khảo đáng tin cậy có thể phục vụ
nghiên cứu về mối quan hệ của Đại Việt với các quốc gia Đông Nam Á thế kỷ X –
XV nói riêng và về giai đoạn lịch sử Việt Nam X – XV nói chung.

11


8.

Cấu trúc của luận văn

Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Danh mục tài liệu tham khảo, Phụ lục,... bố
cục của luận văn gồm 4 chương:
Chương 1: Đại Việt trong bối cảnh Đông Nam Á, thế kỷ X – XV.
Chương 2: Quan hệ Đại Việt – Champa, thế kỷ X – XV.
Chương 3: Quan hệ Đại Việt – các quốc gia ở Indonesia, thế kỷ X – XV.
Chương 4: Quan hệ Đại Việt và một số quốc gia Đông Nam Á khác, thế kỷ X

– XV.

12


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
I.

TÀI LIỆU TIẾNG VIỆT

1. Đào Duy Anh (1962), “Tài liệu về cuộc kháng chiến của nhà Trần đã ngăn chặn sự
bành trướng của Mông Cổ xuống Đông Nam Á”, Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử, số 7.
2. Đào Duy Anh (1997), Đất nước Việt Nam qua các đời, Nxb. Thuận Hóa, Huế.
3. Đào Duy Anh (2003), Lịch sử cổ đại Việt Nam, Nxb. Văn hóa Thông tin, Hà Nội.
4. Đào Duy Anh (2006), Lịch sử Việt Nam từ nguồn gốc đến thế kỷ XIX, Nxb. Văn hóa
Thông tin, Hà Nội.
5. Aoyagi Yoji (Đại học Yochi), “Đồ gốm Việt Nam đào được ở quần đảo Đông Nam
Á”, trong Đô thị cổ Hội An, Nxb. Khoa học Xã hội, Hà Nội, 1991.
6. Ayoa Yogi (1991), Đồ gốm Việt Nam tìm được ở vùng quần đảo Đông Nam Á,
trong: Đô thị cổ Hội An, Nxb. Thế giới, Hà Nội.
7. Ban Quản lý các di tích trọng điểm Quảng Ninh (2010), Di tích lịch sử - văn hóa
thương cảng Vân Đồn, Nxb. Khoa học Xã hội, Hà Nội.
8. Ban Quản lý các Di tích trọng điểm Quảng Ninh (2011), Báo cáo kết quả khai quật
khu Bảo Tháp đợt I và II, Bản pdf.
9. Đặng Xuân Bảng (1997), Sử học bị khảo, Nxb. Văn hóa Thông tin, Hà Nội.
10. Cục di sản (2010), Sổ tay tiền cổ kim loại Việt Nam, Trung Quốc, Nhật Bản, Pháp
(lưu hành ở Việt Nam từ đầu Công nguyên đến thế kỷ XIX), Tư liệu khoa Lịch sử,
Trường ĐHKHXH &NV, ĐHQGHN, Hà Nội.
11. Nguyễn Thị Phương Chi - Nguyễn Tiến Dũng, “Về các mối giao thương của quốc
gia Đại Việt thời Lý, Trần (thế kỷ XI – XIV)”, Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử, số 7 2007, tr. 34.

12. Nguyễn Thị Phương Chi (2007), “Quan hệ giữa Đại Việt với Champa thời Trần (thế
kỷ XIII – XIV)”, Tạp chí Nghiên cứu Đông Nam Á, số 8, tr. 37-44.
13. Nguyễn Thị Phương Chi (2009), Kinh tế, xã hội thời Trần (thế kỷ XIII – XIV), Nxb.
Giáo Dục, Hà Nội.

13


14. Nguyễn Đình Chiến – Phạm Quốc Quân (2005), 2000 năm gốm Việt Nam, Bảo tàng
Lịch sử Việt Nam, Hà Nội.
15. Nguyễn Chiều (2003), “Điều tra và khai quật một số di tích khảo cổ học ở huyện
Vân Đồn (Quảng Ninh)”, Những phát hiện mới về Khảo cổ học năm 2002, Nxb.
Khoa học Xã hội, Hà Nội.
16. Phan Huy Chú (1992), Lịch triều hiến chương loại chí, Tập I, Nxb. Khoa học Xã
hội, Hà Nội.
17. Mai Ngọc Chừ (1999), Văn hoá Đông Nam Á, Nxb. Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà
Nội.
18. Trần Khánh Chương (1990), Nghệ thuật gốm Việt Nam, Nxb. Mỹ thuật, Hà Nội.
19. D.G.E. Hall (1997), Lịch sử Đông Nam Á, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
20. Ngô Văn Doanh, Hồi giáo với đời sống chính trị Đông Nam Á, Nxb. Thế giới, Hà
Nội, 2013.
21. Ngô Văn Doanh, Inđônêsia – Những chặng đường lịch sử, Nxb. Chính trị Quốc gia,
Hà Nội, 1997.
22. Hồ Trung Dũng (2008), Vị trí của Nghệ Tĩnh trong hệ thống thương mại khu vực
thời Lý – Trần (Từ thế kỷ XI đến thế kỷ XIV), Khóa luận tốt nghiệp Đại học, Khoa
Lịch sử, Trường ĐHKHXH&NV, ĐHQGHN.
23. Nguyễn Tiến Dũng (2009), “Quan hệ thương mại của Đại Việt và Java thế kỷ XI –
XIV”, Tạp chí Nghiên cứu Đông Nam Á, số 7, tr. 23-31.
24. Nguyễn Tiến Dũng (2010), “Về quan hệ của Đại Việt và Chân Lạp thế kỷ XI –
XVI”, trong Nghiên cứu Lịch sử, số 11, tr. 39 – 56.

25. Phạm Đức Dương (2002), “Nốt nhạc thiền hòa hiếu trong quan hệ Đại Việt và
Champa thời Trần Nhân Tông”, Tạp chí Nghiên cứu Đông Nam Á, số 1, tr. 67 – 71.
26. Đại học Quốc gia Hà Nội – Đại học Khoa học Xã hội và Nhân Văn (2004), Đông Á
– Đông Nam Á: Những vấn đề lịch sử và hiện tại, Nxb. Thế giới, Hà Nội.
27. Đại học Quốc gia Hà Nội (1999), Hội thảo quốc tế I (văn hóa Việt Nam và văn hóa
Nhật Bản): đồ gốm sứ Việt Nam và mối quan hệ Việt Nam – Nhật Bản, Tư liệu khoa
lịch sử, Trường ĐHKHXH &NV, ĐHQGHN, Hà Nội.

14


28. Lê Qúy Đôn (2006), Vân đài loại ngữ, Nxb. Văn hóa Thông tin, Hà Nội.
29. G.E.Coedès (2011), Cổ sử các quốc gia Ấn Độ hóa ở Viễn Đông, Nxb. Thế giới, Hà
Nội.
30. Đỗ Trường Giang (2011), "Kỷ nguyên thương mại sớm ở Đông Nam Á (900 – 1300
CE)”: Nghiên cứu trường hợp Champa”, trong Người Việt với biển, Nxb. Thế giới,
Hà Nội.
31. Đỗ Trường Giang (2015), “Sự phát triển của nền hải thương Champa thời kỳ Vijaya
(cuối thế kỷ X đến cuối thế kỷ XV)”, trong Một số chuyên đề Lịch sử Thế giới, tập
III, Nxb. Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, tr. 277 – 305.
32. Đỗ Trường Giang (2009), “Mandala trong nhận thức và cách nhìn của các học giả
quốc tế”, Tạp chí Nghiên cứu Đông Nam Á, số 2.
33. Hoàng Văn Giáp (1998), “Giao lưu văn hóa Việt – Trung: Những vấn đề đáng ghi
nhớ”, Tạp chí Nghiên cứu Trung Quốc, số 3 (19).
34. Văn Khẩn Hán (2003), Báo cáo khai quật di tích Con Quy (Quảng Ninh), Tư liệu
Khoa Lịch Sử, Trường ĐHKHXH & NV, ĐHQGHN.
35. Trương Minh Hằng (2005), “Gốm sứ thương mại Việt Nam trong hành trình mậu
dịch gốm sứ châu Á”, Tạp chí Nghiên cứu Đông Nam Á, số 4.
36. Hoàng Xuân Hinh (1996), “Mối giao lưu văn hóa giữa Việt Nam và Trung Quốc
qua tư liệu khảo cổ”, Tạp chí Nghiên cứu Trung Quốc, số 5 (9).

37. Vũ Dương Huân (2007), “Phong cách ngoại giao hoàng đế Lê Hoàn qua quan hệ
Việt Nam – Trung Quốc và Chiêm Thành”, Tạp chí Nghiên cứu Đông Nam Á, số
11, tr. 24 – 31.
38. Nguyễn Anh Huy (2010), Lịch sử tiền tệ Việt Nam – Truy sơ và lược khảo, Nxb.
Văn hóa Sài Gòn.
39. Nguyễn Văn Kim (2004), “Vị trí của một số thương cảng Việt Nam trong hệ thống
buôn bán ở biển Đông thế kỷ XVI-XVII (một cái nhìn từ điều kiện địa – nhân
văn)”, trong Nhật Bản với châu Á: Những mối liên hệ lịch sử và chuyển biến kinh tế
- xã hội, Nxb. Đại học Quốc gia, Hà Nội.

15


40. Nguyễn Văn Kim (2006), “Hệ thống thương cảng Vân Đồn qua các nguồn tài liệu
lịch sử, điền dã và khảo cổ học”, Tạp chí Khảo cổ học, số 4 (142).
41. Nguyễn Văn Kim (2007), Sự hình thành các quốc gia cổ Đông Nam Á và các mối
quan hệ khu vực, Đề tài khoa học trọng điểm, mã số: QGTĐ. 04. 09.
42. Nguyễn Văn Kim (2008), „Thể chế biển Srivijaya và các mối quan hệ khu vực”,
Nghiên cứu Đông Nam Á, số 1.
43. Nguyễn Văn Kim (2011), Việt Nam trong thế giới Đông Á – Một cách tiếp cận liên
ngành và khu vực học, Nxb. Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
44. Nguyễn Văn Kim (2012), Vân Đồn – Thương cảng quốc tế của Việt Nam, Đề tài
khoa học, mã số: QGTĐ 10.25.
45. Nguyễn Văn Kim (Cb) (2011), Người Việt với biển, Nxb. Thế Giới, Hà Nội.
46. Phạm Văn Kính (1979), “Bộ mặt thương nghiệp Việt Nam thời Lý – Trần”, Tạp chí
Nghiên cứu Lịch Sử, số 6.
47. Kỷ yếu Hội thảo Quốc tế: Đô thị cổ Hội An (1990), Nxb. Khoa học Xã hội, Hà Nội.
48. Kỷ yếu Hội thảo: Thương cảng Vân Đồn: lịch sử, tiềm năng kinh rế và các mối giao
lưu văn hóa (2007), Quảng Ninh.
49. Vũ Ngọc Khánh (2004), Làng Cổ Truyền Việt Nam (Ancient Vietnamese Villages),

Nxb. Thanh Niên, Hà Nội.
50. Khâm định Việt sử thông giám cương mục (2007), Nxb. Giáo Dục, Đà Nẵng.
51. Hán Văn Khẩn (2002), Báo cáo khai quật di tích Cống Đông, Quảng Ninh, tháng 8
– 2002, Tư liệu Khoa Lịch Sử, Trường ĐHKHXH & NV, ĐHQGHN.
52. Đinh Xuân Lâm – Vũ Trường Giang (2002), “Mấy nét về quan hệ ngoại giao Việt
Nam – Đông Nam Á từ thế kỷ X đến thế kỷ XIX”, Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử, số
4.
53. Ngô Sĩ Liên (1972), Đại Việt sử ký Toàn thư, Tập I, Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội.
54. Ngô Sĩ Liên (1993), Đại Việt sử ký toàn thư, Tập II, Nxb. Khoa học Xã hội, Hà Nội.
55. Minh sử, Tư liệu khoa Lịch sử, Trường ĐHKHXH & NV, ĐHQGHN.
56. Đỗ Văn Ninh (1971), Tìm lại dấu vết Vân Đồn lịch sử, Ty văn hóa thông tin Quảng
Ninh, Quảng Ninh.

16


57. Đỗ Văn Ninh (1997), Huyện đảo Vân Đồn, Uỷ ban nhân dân huyện Vân Đồn, Sở
Văn hóa – Thông tin Quảng Ninh.
58. Đỗ Văn Ninh (2004), Thương cảng Vân Đồn, Nxb. Thanh Niên, Hà Nội.
59. Lương Ninh (2004), Lịch sử vương quốc Champa, Nxb. Đại học Quốc gia Hà Nội,
Hà Nội.
60. Lương Ninh (2015), “Ảnh hưởng của văn hóa Ấn Độ với văn hóa Đông Nam Á”,
trong Một số chuyên đề Lịch sử Thế giới, tập II, Nxb. Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà
Nội.
61. Lương Ninh (2015), “Lại bàn về nước Lâm Ấp – Champa”, trong Một số chuyên đề
Lịch sử Thế giới, tập III, Nxb. Đại học Quốc gia Hà Nội, Hà Nội, tr. 39 – 54.
62. Noboru Karashima (1995), “Hoạt động thương mại của Ấn Độ ở Đông Nam Á thời
cổ - trung đại”, Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử, số 3.
63. Trần Nghĩa (1972), Một bức ký họa về xã hội nước ta thời Trần-Bài thơ “An Nam
tức sự” của Trần Phu, Tạp chí Văn học, số 1.

64. Nguyễn Quang Ngọc (Cb) (2009), Tiến trình lịch sử Việt Nam, Nxb. Giáo dục, Hà
Nội.
65. Nguyễn Quang Ngọc (Cb) (2010), Vương triều Lý (1009 – 1226), Nxb Hà Nội, Hà
Nội.
66. Nguyên sử, Tư liệu khoa Lịch sử, Trường ĐHKHXH & NV, ĐHQGHN.
67. Nguyễn Trãi toàn tập, Nxb. Khoa học xã hội, Hà Nội, 1981.
68. Nguyễn Đức Nhuệ (1992), “Hồ Qúy Ly với vấn đề Chiêm Thành”, Tạp chí Nghiên
cứu Lịch sử, số 5, tr. 65 – 67.
69. Quốc sử quán triều Nguyễn (1998), Khâm định Việt sử thông giám cương mục, Tập
I, Nxb. Giáo dục, Hà Nội.
70. Trương Hữu Quýnh, Phan Đại Doãn, Nguyễn Cảnh Minh (1999), Đại cương Lịch
sử Việt Nam, Tập I, Nxb. Giáo dục.
71. Sakurai Yumio (1996), “Thử phác dựng cấu trúc lịch sử khu vực Đông Nam Á
(thông qua mối quan hệ giữa biển và lục địa)”, Tạp chí Nghiên cứu Đông Nam Á, số
4, tr. 37 – 55.

17


72. Shigeru Ikuta (1991), “Vai trò của các cảng thị ở vùng ven biển Đông Nam Á từ
đầu thế kỷ II TCN đến đầu thế kỷ XIX”, trong Đô thị cổ Hội An, Nxb. Khoa học Xã
hội, Hà Nội.
73. Ngô Thì Sĩ (1997), Đại Việt sử ký Tiền biên, Nxb. Khoa học Xã Hội, Hà Nội.
74. Nguyễn Văn Siêu (1997), Đại Việt địa dư toàn biên, Nxb. Viện Sử học và Nxb. Văn
hóa, Hà Nội.
75. Trần Xuân Sinh (biên soạn) (2009), Thuyết Trần – sử nhà Trần, Nxb. Hải Phòng,
Hải Phòng.
76. Nguyễn Khắc Sử (2005), Khảo cổ học vùng duyên hải Đông Bắc Việt Nam, Nxb.
Khoa học Xã hội, Hà Nội.
77. Tadao Umesao (2007), Lịch sử nhìn từ quan điểm sinh thái học – Văn minh Nhật

Bản trong bối cảnh thế giới, Nxb. Thế giới, Hà Nội.
78. Lê Tắc (1961), An Nam chí lược, Viện Đại học Huế, Ủy ban phiên dịch sử liệu Việt
Nam.
79. Nguyễn Hữu Tâm (2007), “Bác dịch trường: Quan hệ buôn bán biên giới Lý – Tống
thế kỷ XI – XIII”, trong Việt Nam trong hệ thống thương mại châu Á thế kỷ XVI XVII, Nxb. Thế giới, Hà Nội.
80. Hà Văn Tấn (1997), Theo dấu các văn hóa cổ, Nxb. Khoa học Xã hội, Hà Nội.
81. Hà Văn Tấn (1999), Khảo cổ học Việt Nam, Tập 2 – Thời đại kim khí Việt Nam,
Nxb. Khoa học Xã hội, Hà Nội.
82. Hà Văn Tấn, Phạm Thị Tâm (1968), Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông
– Nguyên thế kỷ XIII, Nxb. Khoa học Xã hội, Hà Nội.
83. Đinh Đức Tiến, Quan hệ Đại Việt – Champa thế kỷ X – XV ở châu thổ Bắc Bộ,
Luận án Tiến sĩ Lịch sử, Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam, Hà Nội.
84. Tống Trung Tín (1997), Nghệ thuật điêu khắc Việt Nam thời Lý và thời Trần (Thế
kỷ XI – XIV), Nxb. Khoa học Xã hội, Hà Nội.
85. Toynbee Arnold (2002), Nghiên cứu lịch sử - Một cách thức diễn giải, Nxb. Thế
giới, Hà Nội.

18


86. Tống sử (bản kỷ và liệt truyện) (1999), bản dịch của phòng tư liệu, khoa Lịch sử,
Trường ĐHKHXH & NV, ĐHQGHN, Hà Nội.
87. Hoàng Anh Tuấn (2000), “Cù Lao Chàm và hoạt động thương mại ở biển Đông thời
vương quốc Champa”, trong Một chặng đường nghiên cứu lịch sử, Nxb. Chính trị
Quốc gia, Hà Nội.
88. Hoàng Anh Tuấn (2007), “Hải cảng miền Đông Bắc và hệ thống thương mại Đàng
Ngoài thế kỷ XVII (qua tư liệu phương Tây)”, Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử, số 1 &
2.
89. Hoàng Anh Tuấn (2009), “Vị trí của Việt Nam trong hệ thống thương mại Biển
Đông thời Cổ Trung đại”, Tạp chí Nghiên cứu Lịch sử, số 9 &10, tr. 3-16.

90. Trịnh Cao Tưởng (2007), Một chặng đường tìm về quá khứ, Nxb. Khoa học Xã hội,
Hà Nội.
91. Bùi Minh Trí (2003), Tìm hiểu ngoại thương Việt Nam qua “con đường gốm sứ trên
biển”, Tạp chí Khảo cổ học, số 5.
92. Ủy ban KHXHNV – Viện Sử học (1989), Đô thị cổ Việt Nam, Nxb. Hà Nội, Hà
Nội.
93. Viện Sử học (2013), Lịch sử Việt Nam, Tập II, Nxb. Khoa học Xã hội, Hà Nội.
94. Nguyễn Việt – Vũ Minh Giang – Nguyễn Mạnh Hùng (1983), Quân thủy trong lịch
sử chống ngoại xâm, Nxb. Quân dội Nhân dân, Hà Nội, tr.82.
95. Việt sử lược (2005), tập II, III, Nxb.Thuận Hóa - Trung tâm Văn hóa Ngôn ngữ
Đông Tây, Hà Nội.
96. Trần Quốc Vượng – Hà Văn Tấn (1963), Lịch sử chế độ phong kiến Việt Nam, Tập
1, Nxb. Giáo dục, Hà Nội.
97. Trần Quốc Vượng (1995), “Miền Trung Việt Nam và văn hóa Champa (Một cái
nhìn địa – văn hóa)”, Nghiên cứu Đông Nam Á, số 4 , tr. 8 – 24.
98. Trần Quốc Vượng (1998), Văn hóa Việt Nam - Tìm tòi và suy ngẫm, Nxb. Văn hóa
Dân tộc - Tạp chí Văn hóa Nghệ thuật, Hà Nội.
99. Trần Quốc Vượng (1998), Việt Nam - Cái nhìn Địa - văn hóa, Nxb. Văn hóa Dân
tộc - tạp chí Văn hóa Nghệ thuật, Hà Nội.

19


II.
100.

TÀI LIỆU TIẾNG ANH
Andre Wick, Al – Hind (1997), The making of the Indo-Islamic world. Vol.2:

The slave kings and the Islamic conquest, 11th – 13th centuries. New York: Brill.

101.

Anthony Reid (1988), Southeast Asia in the Age of Commerce 1450 – 1680,

Volume One, The Lands below the Winds, New Haven and London: Yale University
Press.
102.

E.S. Ungar (1990), From Myth to History: Imagined Polities in 14th Century

Vietnam, trong Southeast Asia in the 9th to 14th Centuries, biên tập bởi David G.
Marr và A.C. Milner, giới thiệu bởi Wang Gungwu, Institute of Southeast Asian
Studies: Singapore.
103.

Geoff Wade, “An early age of commerce in Southeast Asia, 900-1300

CE”, Journal of Southeast Asian Studies, 40 (2), National University of Singapore,
2009.
104.

Hok – Lam Chan (Sep, 1966), Chinese Refugees in Annam and Champa at

The End Of The Sung Dynasty, Journal of Southeast Asian Histories, Vol. 7, no. 2.
105.

Johannes Widodo, The Boat and The City, Chinese Diaspora and the

Architecture of Southeast Asian Coastal Cities, Chapter 2: The Maritime Trade and
the Advent of Coastal Cities in Southeast Asia (1st-16th Cneturies), Singapore: 2004

Marshall Cavendish International.
106.

John K. Whitmore (1990), “Elephants Can Actually Swim”: Contemtorary

Chinese Views of Late Lý Đại Việt, trong quyển Southeast Asia in the 9th to
14th Centuries, biên tập bởi David G. Marr và A. C. Milner, giới thiệu bởi Wang
Gungwu, Institute of Southeast Asian Studies: Singapore.
107.

John K. Whitmore (2008), The Disappearance of Van Don: Trade and State

in Fiftheenth Century Dai Viet, A Changing Regime, Paper at workshop “A Mini
Mediterranean Sea”: Gulf of Tong king through History, Organised by Autralian
National University and Institute of South – east Asian Study of Guangxi Academy
of Social Sciences, China, March 14 – 5.

20


108.

John K. Whitmore (Feb, 2006), The Rise of the Coast: Trade, State and

Culture in Early Đai Viet, Journal of Southeast Asia Studies, 37.1.
109.

John N. Miksic (2010), Chinese Ceramics and the economics of early

Southeast Asian urbanisation, 14th to 16th centuries, Southeast Asian Studies

Programme, The National University of Singapore.
110.

John S. Guy (1986), Vietnamese Ceramics and Cultural Identity: Evidence

from the Ly and Tran Dynasties, trong sách biên tập bởi David G. Marr và A. C.
Milner, Southeast Asia in the 9th to 14th Centuries, Research School of Pacific
Studies, Australian National University và Institute of Southeast Asian Studies,
Singapore.
111.

Kenneth R. Hall (1985), Maritime trade and state development in Early

Southest Asia, University of Hawaii Press, Honolulu.
112.

Ky Phuong (March 14 – 5, 2008), “A Mini Mediterranean Sea”: Gulf of

Tongking through History Tran, Paper at workshop “A Mini Mediterranean Sea”:
Gulf of Tongking through History, Organised by Autralian National University and
Institute of South – east Asian Study of Guangxi Academy of Social Sciences,
China.
113.

Li Tana (Feb, 2006), A View From The Sea: Perspectives On The Northern

And Central Vietnamese Coast, Journal of Southeast Asian Studies, 37.1.
114.

Michael Vickery, “Cambodia and Its Neighbors in the 15th Century”,


Working Paper Series, No. 27. Singapore: Asia Research Institute, 2004, pg.5.
( />115.

Momoki Shiro, Dai Viet and the South China Sea Trade, from the 10th to the

15th Century, Crossroads: An Interdisciplinary Journal of Southeast Asian Studies,
1998, Center for Southeast Asian Studies, Northern Illinois University.
116.

Mukai Masaki (2009), “Contacts between empires and entrepots and the role

of supra-regional network: Song-Yuan-Ming transition of the Maritime Asia, 9601405”, bài viết trình bày tại Hội thảo Hiệp hội các nhà sử học Thế giới, Osaka.

21


117.

O.W. Wolters (1982), History, Culture and Region in Southeast Asian

Perspectives, Institute of Southeast Asian Studies.
118.

Paul Wheatley (1959), “Geographical notes on some commodities involved

in Sung maritime trade”, in trong Journal of the Malayan, Malaysian Branch of the
Royal Asiatic Society, 32, 2. Kuala Lumpur.
119.


Victor Lieberman (2010), Maritime influences in Southeast Asia, c. 900–

1300: Some further thoughts, Journal of Southeast Asian Studies, The National
University of Singapore.
120.

Wang Gungwu, China and the Chinese overseas, Times Academic Press,

1991.
121.

Wang Gungwu, Early Ming Relation with Southeast Asian: A Background

Essay; in trong: John K. Fairbank (Ed.): The Chinese World Order – Traditional
China‟s Foreign Relations, Havard University Press, 1968, pg. 34 – 62.
122.

Yamamoto Tasturo (1981), Vân Đồn – A Trade Port in Vietnam, Memoirs of
Research Department of the Toyo Bunko, The Oriental Library, No.39.

22


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN

PHẠM THỊ THẢO NGÂN

QUAN HỆ ĐẠI VIỆT – ĐÔNG NAM Á THẾ KỶ X - XV


Chuyên ngành Lịch sử Thế giới
Mã số: 60 22 03 11

LUẬN VĂN THẠC SĨ LỊCH SỬ

Người hướng dẫn khoa học: TS. Phạm Văn Thủy

Hà Nội - 2016


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ........................................................................................................................................... 4
1.

Lý do chọn đề tài .................................................................................................................... 4

2.

Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu ............................................................................................. 5

3.

Phương pháp nghiên cứu........................................................................................................ 6

4.

Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .......................................................................................... 7

5.


Nguồn tư liệu nghiên cứu ....................................................................................................... 7

6.

Lịch sử nghiên cứu vấn đề ..................................................................................................... 7

7.

Đóng góp của luận văn......................................................................................................... 10

8.

Cấu trúc của luận văn ........................................................................................................... 11

CHƢƠNG 1: ĐẠI VIỆT TRONG BỐI CẢNH ĐÔNG NAM Á, THẾ KỶ X – XV ............ Error!
Bookmark not defined.
1.1.

Bối cảnh Đông Nam Á, thế kỷ X – XV ............................... Error! Bookmark not defined.

1.2. Vài nét về quan hệ giữa các quốc gia Đông Nam Á, thế kỷ X – XV . Error! Bookmark not
defined.
1.3. Khái quát về bối cảnh chính trị, kinh tế - xã hội của Đại Việt, thế kỷ X – XV........... Error!
Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2: QUAN HỆ ĐẠI VIỆT – CHAMPA, THẾ KỶ X – XV........... Error! Bookmark not
defined.
2.1. Quan hệ Đại Việt – Champa nhìn từ dòng chảy lịch sử ............ Error! Bookmark not defined.
2.2. Champa thế kỷ X – XV ............................................................. Error! Bookmark not defined.
2.3. Quan hệ Đại Việt – Champa thế kỷ X – XV ............................. Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Mối quan hệ hòa hiếu giữa Đại Việt và Champa thế kỷ X – XV ...... Error! Bookmark not

defined.
2.3.2. Xung đột và cạnh tranh giữa hai quốc gia ......................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3. QUAN HỆ ĐẠI VIỆT – CÁC QUỐC GIA INDONESIA THẾ KỶ X – XV Error!
Bookmark not defined.
3.1. Quan hệ Đại Việt – Các quốc gia ở Indonesia thời kỳ tiền Thăng Long Error! Bookmark not
defined.
3.2. Indonesia thế kỷ X – XV........................................................... Error! Bookmark not defined.
3.3. Quan hệ bang giao – thương mại giữa Đại Việt và các quốc gia ở Indonesia thế kỷ X – XV
.......................................................................................................... Error! Bookmark not defined.


CHƢƠNG 4. QUAN HỆ CỦA ĐẠI VIỆT VỚI MỘT SỐ QUỐC GIA ĐÔNG NAM Á KHÁC
............................................................................................................... Error! Bookmark not defined.
4.1. Quan hệ Đại Việt – Chân Lạp thế kỷ X – XV........................... Error! Bookmark not defined.
4.1.1. Quan hệ hai nước trước thế kỷ X ....................................... Error! Bookmark not defined.
4.1.2. Quan hệ Đại Việt – Chân Lạp thế kỷ X – XV ..................... Error! Bookmark not defined.
4.2. Quan hệ của Đại Việt và một số quốc gia Đông Nam Á khác .. Error! Bookmark not defined.
KẾT LUẬN .......................................................................................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...................................................................................... 12
PHỤ LỤC ............................................................................................. Error! Bookmark not defined.