1
2
3
4
LỜI NÓI ĐẦU
Tra cứu, truy cập và sử dụng hiệu quả các nguồn tư liệu khoa
học là yếu tố quan trọng góp phần vào thành công cho công
tác học tập, giảng dạy và nghiên cứu của mọi thành viên
trong trường đại học. Với mong muốn hỗ trợ cho bạn đọc
khai thác hiệu quả các nguồn tài liệu khoa học do toàn Hệ
thống Thư viện Đại học Quốc gia – Thành phố Hồ Chí Minh
cung cấp, Hội đồng Thư viện chủ trì biên soạn tài liệu “CẨM
NANG KHAI THÁC TƯ LIỆU KHOA HỌC”.
Cẩm nang này giới thiệu đến bạn đọc các nguồn tài liệu
khoa học của cả Hệ thống Thư viện cũng như của từng thư
viện thành viên, đồng thời, hướng dẫn chi tiết cho bạn đọc
cách khai thác từng nguồn tài liệu này.
Tuy cẩm nang đã được biên soạn khá chi tiết và công phu,
nhưng khó tránh khỏi những thiếu sót. Hội đồng Thư viện
rất mong nhận được các ý kiến phản hồi và đóng góp từ
phía bạn đọc để có thể điều chỉnh và cập nhật cho các lần
xuất bản tiếp theo.
Hội đồng Thư viện ĐHQG-HCM
5
MỤC LỤC
1. TỔNG QUAN ........................................................................................9
Hệ thống Thư viện Đại học Quốc gia TP.HCM......................................9
Các thư viện thành viên ........................................................................12
Thư viện Trung tâm......................................................................12
Thư viện trường Đại học Khoa học Tự nhiên ..............................13
Thư viện trường Đại học Bách Khoa............................................13
Thư viện trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn..............13
Thư viện trường Đại học Kinh tế - Luật.......................................14
Thư viện trường Đại học Quốc Tế................................................14
2. HƯỚNG DẪN TÌM KIẾM VÀ TRUY CẬP TÀI LIỆU .....................15
Khai thác tư liệu khoa học chung của Hệ thống...................................15
Cổng tra cứu và truy cập tài liệu khoa học ..................................15
Mục lục hệ thống thư viện...........................................................15
Tài liệu điện tử. ..........................................................................17
Tài liệu điện tử nội sinh ..............................................................19
Tất cả các nguồn.........................................................................20
6
Hướng dẫn sử dụng các Cơ sở dữ liệu..........................................24
Các Cơ sở dữ liệu .......................................................................24
Nguồn học liệu mở MIT OPENCOURSEWARE (MIT OCW) ....33
Tìm kiếm và truy cập tư liệu khoa học của từng thư viện thành viên .39
Thư viện Trung tâm......................................................................39
Mục lục trực tuyến (OPAC – Online Public Access Catalog) .......39
Bộ sưu tập số DSPACE ..............................................................52
Thư viện Trường Đại học Khoa học Tự nhiên .............................57
Mục lục trực tuyến......................................................................57
Bộ sưu tập thông tin số - Digital Collections................................68
Thư viện Trường Đại học Bách Khoa ..........................................73
Mục lục trực tuyến......................................................................73
Tài liệu trực tuyến toàn văn.........................................................83
CSDL Offline - Bộ sưu tập số .....................................................86
Bộ sưu tập chuyên đề..................................................................91
Thư viện Trường Đại học KHXH&NV ........................................93
Mục lục trực tuyến......................................................................93
Bộ sưu tập số toàn văn .............................................................. 104
Sách điện tử (Ebook Online) .....................................................110
Tạp chí online (Sagepub) .......................................................... 115
7
3. ĐĂNG KÝ TÀI KHOẢN TỪ XA CÁC NGUỒN TÀI NGUYÊN ĐIỆN
TỬ..........................................................................................................119
Mục đích .............................................................................................. 119
Đối tượng ............................................................................................. 119
Cách thức đăng ký ................................................................................119
Trách nhiệm của người sử dụng ............................................................ 120
8
1. TỔNG QUAN
Hệ thống Thư viện ĐHQG-HCM là một mạng lưới các thư viện liên
thông, liên kết, cùng phối hợp cung cấp các nguồn tài nguyên thông tin và
các dịch vụ thông tin cho tất cả bạn đọc là giảng viên, nhà nghiên cứu, sinh
viên và cán bộ viên chức của ĐHQG-HCM, phục vụ sự nghiệp đào tạo và
nghiên cứu chất lượng cao của ĐHQG-HCM; đồng thời đóng góp vào việc
phát triển cộng đồng cũng như phát triển hệ thống thư viện đại học Việt Nam.
Hệ thống Thư viện Đại học Quốc gia TP.HCM
Hiện nay Hệ thống thư viện ĐHQG-HCM gồm các thư viện thành viên:
x
Thư viện Trung tâm;
x
Thư viện trường Đại học Khoa học Tự nhiên;
x
Thư viện trường Đại học Bách Khoa;
x
Thư viện trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn;
x
Thư viện trường Đại học Kinh tế - Luật;
x
Thư viện trường Đại học Quốc tế;
x
Thư viện trường Đại học Công nghệ Thông tin;
x
Thư viện Viện Môi trường Tài nguyên.
Cơ chế vận hành
x
Tổ chức và quản lý: Hệ thống Thư viện vận hành dưới sự chỉ đạo của
Ban chỉ đạo Hệ thống Thư viện ĐHQG-HCM, sự điều hành trực tiếp
của Hội đồng Thư viện ĐHQG-HCM, và sự phối hợp hoạt động của
các thư viện thành viên. Trong đó, Hội đồng Thư viện có trách nhiệm
9
x
xây dựng kế hoạch chiến lược và triển khai thực hiện các hoạt động
nghiệp vụ và phục vụ bạn đọc trong toàn Hệ thống.
Chuẩn chuyên môn nghiệp vụ: Các thư viện thành viên áp dụng thống
nhất và đồng bộ các Chuẩn nghiệp vụ và Quy trình hoạt động thông
tin – thư viện, đầu tư phát triển các công nghệ ứng dụng dùng chung
nhằm đảm bảo sự liên thông, đồng bộ và chuẩn hóa nghiệp vụ, tiến
đến phù hợp với các tiêu chuẩn phổ biến trong lĩnh vực thư viện –
thông tin đang được áp dụng trên thế giới.
x
Nguồn lực dùng chung: Các nguồn tài nguyên thông tin, dịch vụ thông
tin và cơ sở vật chất của các thư viện thành viên trong Hệ thống được
dùng để phục vụ chung cho mọi bạn đọc của ĐHQG-HCM. Bạn đọc
có thể sử dụng trực tiếp hoặc từ xa các nguồn lực của tất cả các thư
viện thành viên.
x
Nguồn nhân lực: Từng thư viện thành viên có đội ngũ cán bộ thư viện
chuyên nghiệp tác nghiệp tại đơn vị thành viên. Bên cạnh đó, Hệ
thống Thư viện tập hợp các cán bộ thư viện chủ chốt từ các thư viện
thành viên để tổ chức các nhóm chuyên trách giữ trách nhiệm điều
phối các hoạt động liên thông, liên kết, phối hợp các công tác và hoạt
động chuyên môn và phục vụ bạn đọc giữa các thư viện thành viên.
x
Nguồn lực tài chính: ĐHQG-HCMưu tiên đầu tư cho các dự án,
chương trình phát triển Hệ thống theo hướng hiện đại, liên thông, đáp
ứng tốt cho mục tiêu phục vụ sự nghiệp đào tạo và nghiên cứu chất
lượng cao của ĐHQG-HCM.
Nguồn tài nguyên thông tin trong Hệ thống
x
Tài liệu bản in: Hệ thống hiện có khoảng nửa triệu bản sách, hàng
trăm nhan đề tạp chí, hàng ngàn luận văn, luận án và CD-ROMthuộc
tất cả các lĩnh vực khoa học.
x
Tài liệu điện tử truy cập qua mạng internet:Hệ thống hiện có 10 cơ sở
dữ liệu (CSDL) điện tử với hơn 25.000 tạp chí điện tử và 24.500 sách
điện tử. Bạn đọc có thể truy cập vào các cơ sở dữ liệu điện tử từ các
máy tính trong hệ thống mạng ĐHQG-HCM hoặc sử dụng tài khoản
cá nhân được cấp để truy cập từ bất kỳ máy tính nào có kết nối
internet.
10
Công nghệ ứng dụng trong Hệ thống
x
Cổng tra cứu và truy cập nguồn tài liệu báo và tạp chí điện tử: Phần
mềm giúp bạn đọc chỉ bằng một thao tác tìm kiếm có thể tìm được tất
cả các bài báo và tạp chí của các CSDL báo và tạp chí.
x
Cổng tra cứu và truy cập tài liệu khoa học: Phần mềm cung cấp một
hộp tìm kiếm giúp bạn đọc cùng một lúc tìm và xác định được nơi lưu
giữ của tất cả tài liệu sẵn có trong các nguồn tài liệu bản in, tài nguyên
điện tử, bộ sưu tập số tại các thư viện thành viên trong Hệ thống Thư
viện. Từ đó, bạn đọc có thể truy cập vào toàn văn của tài liệu hoặc
định vị được các địa điểm có thể mượn được tài liệu. Ngoài ra, hộp
tìm kiếm này cũng giúp bạn đọc truy cập được đến hàng trăm triệu bài
báo nghiên cứu trên các tạp chí điện tử, sách điện tử, cơ sở dữ liệu
điện tử sẵn có từ các nguồn tài nguyên truy cập mở và theo những
thỏa thuận cấp phép truy cập hiện hành với nhiều nhà xuất bản trên
thế giới.
11
Các thư viện thành viên
Thư viện Trung tâm
x Tên tiếng Anh: The Central
Library
x Địa chỉ : KP6 Linh Trung, Thủ
Đức, TP.HCM
x Điện thoại : (84.8) 3724 2181 ext.
2311, Fax: (84.8) 37242161
x Email :
x Website : www.vnulib.edu.vn
Thư viện Trung tâm ĐHQG-HCM (TVTT) đóng vai trò then chốt trong việc
chia sẻ nguồn lực với các thư viện thành viên trong Hệ thống Thư viện
ĐHQG-HCM. Cùng với các thư viện thành viên, TVTT phục vụ cho hoạt
động học tập, nghiên cứu và giảng dạy của các cán bộ nghiên cứu, giảng
viên, học viên sau đại học và sinh viên trong ĐHQG-HCM.
TVTT được đầu tư hệ thống trang thiết bị công nghệ thông tin, đặc biệt là hệ
thống WIFI phủ sóng khắp tòa nhà, có mặt bằng khang trang, tiện nghi, rất
tốt cho việc tự học tập, nghiên cứu và các hoạt động theo nhóm, lớp. TVTT
cung cấp các dịch vụ chất lượng cao, hỗ trợ bạn đọc từ xa qua các phương
tiện truyền thông, tổ chức các khóa tập huấn nâng cao kỹ năng thông tin, cấp
quyền truy cập, phục vụ tài liệu điện tử qua mạng internet và nguồn tài
nguyên đa dạng thuộc nhiều lĩnh vực bao gồm Khoa học Tự nhiên, Khoa học
Xã hội, Khoa học Kỹ thuật,…
12
Thư viện trường Đại học Khoa học Tự nhiên
x
x
x
x
x
Tên tiếng Anh: University of Science Library
Địa chỉ : 227 Nguyễn Văn Cừ, Quận 5, TP. HCM
Điện thoại : (84.8) 38397722, Fax: (84.8) 38350096
Email :
Website : www.glib.hcmus.edu.vn
Thư viện có nguồn tài nguyên thông tin bao gồm 20.000 nhan đề sách, 146
nhan đề tạp chí, 3.000 đề tài luận văn, 1.500 đĩa CD-ROM và 1.300 đề tài
nghiên cứu các cấp Ngoài ra, thư viện còn có các bộ sưu tập số, bản tin điện
tử phát hành từ 1998 đến nay. Nguồn tài nguyên này tập trung vào các lĩnh vực
khoa học tự nhiên và khoa học kỹ thuật.
Thư viện trường Đại học Bách Khoa
x
x
x
x
x
Tên tiếng Anh: University of Technology Library
Địa chỉ : 268 Lý Thường Kiệt, Q10, TP.HCM
Điện thoại : (84.8) 38647256 ext. 5410, Fax: (84.8) 38653823
Email :
Website : www.lib.hcmut.edu.vn
Thư viện có nguồn tài liệu đa dạng bao gồm 19.550 nhan đề / 63.071 bản,
Tạp chí: 650 nhan đề; Báo cáo khoa học: 1.455; Tiêu chuẩn kỹ thuật: 2384;
Luận án tiến sĩ : 250 đề tài; Luận văn thạc sĩ : 6.276 đề tài; Sách điện tử:
2.696 nhan đề; CD-ROM: 372 nhan đề; các tạp chí điện tử; Cơ sở dữ liệu
toàn văn. Nguồn tài nguyên này tập trung vào các lĩnh vực khoa học kỹ thuật
và công nghệ.
Thư viện trường Đại học Khoa học Xã hội & Nhân văn
x Tên tiếng Anh: University of Social Sciences and Humanities Library
x Địa chỉ : 10 – 12 Đinh Tiên Hoàng, Q1, TP. HCM
x Điện thoại : cơ sở 1 Đinh Tiên Hoàng: (84.8) 38293828 ext. 125, (84.8)
39105581; cơ sở 2 Tân Phú – Thủ Đức: (84.8) 37246028.
x Email :
x Website : www.lib.hcmussh.edu.vn
Thư viện quản lý 75.527 nhan đề/184.121 bản tài liệu thuộc các loại hình tài liệu
như: sách, báo – tạp chí, luận văn, luận án, băng, đĩa CD-ROM. Tài liệu điện tử của
thư viện gồm có các bộ sưu tập toàn văn, các cơ sở dữ liệu tạp chí, sách điện tử
13
chuyên ngành, tài liệu đa phương tiện và các sản phẩm và dịch vụ thông tin. Nguồn
tài nguyên này tập trung vào các lĩnh vực khoa học Xã hội & Nhân văn như: Việt
Nam học, Hán Nôm, Lịch sử, Địa lý, Triết học, Đông Phương học, Văn hóa học,
Ngôn ngữ học, Quan hệ quốc tế, Xã hội học, Nhân học, Tâm lý học, Giáo dục học,
Báo chí, Thư viện – Thông tin, Lưu trữ học.
Thư viện trường Đại học Kinh tế - Luật
x
x
x
x
x
Tên tiếng Anh: University of Economics and Law Library
Địa chỉ : KP3 Linh Xuân, Thủ Đức, TP.HCM
Điện thoại : (84.8) 37244513 ext. 6421, Fax: (84.8) 37244500
Email :
Website : www.uel.edu.vn/page/thuvien
Nguồn tài nguyên thông tin của Thư viện bao gồm luận án tiến sỹ, luận văn thạc sỹ,
khóa luận tốt nghiệp, đề tài nghiên cứu khoa học, giáo trình, tài liệu tham khảo, báo,
tạp chí…Nguồn tài liệu này phục vụ các chuyên ngành đào tạo: Kinh tế học, Kinh
tế và quản lý công, Tài chính ngân hàng, Kinh tế đối ngoại, Kế toán kiểm toán,
Quản trị kinh doanh, Hệ thống thông tin quản lý, Luật kinh doanh, Luật thương mại
quốc tế, Luật dân sự, Luật tài chính - Ngân hàng - Chứng khoán. Ngoài ra còn có
các tài liệu phục vụ cho nâng cao trình độ chính trị tư tưởng, văn học, lịch sử và văn
hóa đất nước.
Thư viện trường Đại học Quốc Tế
x
x
x
x
x
Tên tiếng Anh: International University Library
Địa chỉ : Khu phố 6, Phường Linh Trung, Quận Thủ Đức, TP. HCM
Điện thoại : (84.8) 37244270 ext. 3241, Fax: (84.8) 37244271
Email :
Website : www.hcmiu.edu.vn/vn/thuvien.aspx
Nguồn tài nguyên của Thư viện bao gồm 12.000 đầu sách, 119.000 cuốn, Tạp
chí 300 nhan đề, Luận văn cử nhân và cao học hơn 1.000 cuốn, Tài liệu đa phương
tiện 500 CD-ROM, nguồn tài nguyên nội sinh, Cơ sở dữ liệu, tạp chí trực tuyến
Taylor & Francis, IEEE Transactions on Biomedical Engineering và InfoTrac
Custom Journals, bộ sưu tập văn học gồm các truyện, tiểu thuyết của các tác giả
nổi tiếng trên thế giới.
Nguồn tài nguyên phục vụ các chuyên ngành đào tạo: Quản trị kinh doanh, Công
nghệ sinh học, Khoa học và Kỹ thuật máy tính, Điện tử viễn thông, Kỹ thuật hệ
thống công nghiệp, Kỹ thuật Y sinh, Kỹ thuật xây dựng, Tóan học, Vật lý.
14
2. HƯỚNG DẪN TÌM KIẾM
VÀ TRUY CẬP TÀI LIỆU
Để giúp bạn đọc dễ dàng tiếp cận tới tất cả nguồn tài liệu khoa học của các
thư viện trong Hệ thống Thư viện ĐHQG-HCM, cẩm nang này được biên
soạn thành 2 phần:
-
Khai thác tư liệu khoa học chung của Hệ thống
Khai thác tư liệu khoa học của các thư viện thành viên
Khai thác tư liệu khoa học chung
của Hệ thống
Cổng tra cứu và truy cập tài liệu khoa học
Cổng tra cứu và truy cập tới tất cả các loại tài liệu có trong mục lục của các
thư viện, các tài liệu điện tử nội sinh của ĐHQG-HCM, các nguồn tài liệu
điện tử mua từ các nhà xuất bản khoa học lớn trên thế giới.
Mục lục hệ thống thư viện: Tìm tài liệu bản in lưu trữ tại TVTT, hoặc tại tất
cả các thư viện trong Hệ thống thư viện ĐHQG-HCM.
15
1.
Nhập từ khóa tìm kiếm Chọn thư viện cần tìm
2.
Chọn giới hạn tìm - theo
nhan đề, chủ đề, tác giả,
năm xuất bản,…
1
3
2
Nút Vị trí tài liệu/Yêu cầu: Hiển
thị danh sách các thư viện đang
có tài liệu.
Nút Chi tiết: Hiển thị thông tin
chi tiết về tài liệu.
Nút Xem trực tuyến: Xem toàn
văn (nếu đó là tài liệu điện tử)
hoặc xem hình trang bìa và mục
lục (nếu đó là tài liệu bản in).
Nút Find it VNULIB: Liên kết
trực tiếp đến Mục lục trực tuyến
(OPAC) của các thư viện.
16
Tài liệu điện tử: Tìm và truy cập đến tất cả các nguồn tài liệu điện tử toàn
văn nước ngoài và trong nước.
Cách 1: Tìm kiếm trên cổng tra cứu và truy cập tài liệu khoa học
1. Nhấn nút
xNhập từ khóa cần tìm
2. Chọn giới hạn tìm theo loại
hình tài liệu – sách, tạp chí, bài
(3)
bào... Và theo nhan đề, tác giả,
chủ đề…
1
3
2
4. Nhấn nút
để kết
nối toàn văn
4
17
Cách 2: Tra cứu từng Cơ sở dữ liệu
1
1. Chọn CSDL quan tâm, nhấn nút
2. Nhập Username & Password
2
18
Tài liệu điện tử nội sinh: Tìm và truy cập đến các nguồn tài liệu điện tử nội
sinh tiếng Việt như luận án, bài giảng điện tử và sách điện tử của TVTT có
bản quyền.
1.Nhấn
nút
xNhập từ khóa cần tìm
2. Chọn giới hạn tìm theo loại
hình tài liệu – sách, tạp chí,
bài bào... Và theo nhan đề, tác
giả, chủ đề…
1
3
2
4. Nhấn nút
để
kết nối toàn văn
4
19
5. Nhập Mã số thẻ TV và Mật khẩu
để truy cập toàn văn tài liệu
5
Tất cả các nguồn: Tìm và truy cập đến tất cả các nguồn tài liệu bản in, tài
liệu điện tử, tài liệu điện tử nội sinh.
1.Nhấn nút
x Nhập từ khóa cần tìm.
2. Chọn giới hạn tìm theo loại
hình tài liệu – sách, tạp chí,
bài bào... Và theo nhan đề, tác
giả, chủ đề…
1
3
2
Lưu ý: Các máy tính thuộc mạng ĐHQG-HCM sẽ truy cập trực tiếp tới toàn
văn tài liệu. Các máy tính không thuộc mạng ĐHQG-HCM, vui lòng nhập
20
“Mã số” và “Mật khẩu” do TVTT cấp. (Xem thêm hướng dẫn Đăng ký tài
khoản truy cập từ xa các nguồn tài nguyên điện tử).
21
Sử dụng Góc nghiên cứu
Góc nghiên cứu giúp người sử dụng chia sẻ, tổ chức và lưu lại những biểu
ghi tài liệu tìm thấy khi tra cứu trong Cổng tra cứu và truy cập tài liệu. Cách
thực hiện như sau:
Bước 1: Nhấp chọn tài liệu cần lưu trữ (1)x Góc nghiên cứu (2)x Tài liệu
được chọn sẽ được đưa về giỏ hàng của Góc nghiên cứu.
Bước 2: Chọn cách thức lưu trữ
x
Gửi vào thư điện tử hoặc đưa vào phần mềm chuyên dụng
như Endnote, Refworks… dùng để trích dẫn tài liệu khi xây
dựng danh mục tài liệu tham khảo.
22
Bước 3: Xóa tài liệu trong Góc nghiên cứu
x
Nhấn chọn biểu ghi tài liệu cần xóa
x
Nhấp vào biểu tượng
để xóa
Lưu ý: Các biểu ghi tài liệu chỉ được lưu tạm thời, để lưu trữ lâu dài tại Góc
nghiên cứu, bạn đọc phải “Đăng nhập” vào tài khoản Góc nghiên cứu của
mình. Tên đăng nhập và mật khẩu là mã số thẻ thư viện của bạn đọc.
23
Hướng dẫn sử dụng các Cơ sở dữ liệu
Các Cơ sở dữ liệu được quyền truy cập
Tài liệu điện tử nước ngoài
x ACS
Tạp chí toàn văn, tất cả các năm
Chủ đề: Chemistry
x AGORA
Tạp chí toàn văn do Tổ chức Lương Nông của Liên Hiệp Quốc cung cấp
miễn phí cho các trường học và viện nghiên cứu của các nước đang phát
triển.
Chủ đề: Agriculture, Animal, Science, Biology (General), Biotechnology /
Applied Mcrobiology , Chemistry / Biochemistry / Biophysics, Development
Studies (GROUP), Economics / Social Science, Entomology / Pest
Control, Environment / Ecology / Natural Resources, Fisheries / Aquatic
Science, Food Science/Nutrition, Forests & Forestry, Other Miscellaneous
Subjects, Plant Science/Soil Science.
x Emarald
Tạp chí toàn văn năm 2007
Chủ đề: Business; Management; Engineering; Library Information Science;
Social Sciences; Linguistics; Audilogy.
x MathScinet
Tạp chí toàn văn, tất cả các năm.
Chủ đề: Mathematical
x IEEE
Toàn văn cuốn tạp chí "IEEE Transactions on Biomedical Engineering" từ
năm 2005 đến năm hiện tại.
x OARE
24