Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO HÀM THUẬN NAM
TRƯỜNG THCS HÀM CƯỜNG
----------o0o----------

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

NHỮNG BIỆN PHÁP CHỈ ĐẠO HOẠT ĐỘNG CỦA
TỔ CHUYÊN MÔN CÓ HIỆU QUẢ NHẰM ĐỔI MỚI
CÔNG TÁC QUẢN LÝ VÀ NÂNG CAO CHẤT
LƯỢNG GIÁO DỤC Ở TRƯỞNG THCS

Người viết: Nguyễn Hữu Trường
Phó hiệu trưởng THCS Hàm Cường,
Huyện Hàm Thuận Nam, Tỉnh Bình Thuận
Hàm Cường, tháng 5 năm 2011

Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam

Trang 1


Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS

MỤC LỤC
B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.........................................................................................4
I. Cơ sở lý luận:........................................................................................................
1. Vị trí của tổ chuyên môn:.................................................................................
2. Chức năng tổ chuyên môn................................................................................
3. Nhiệm vụ tổ chuyên môn..................................................................................

4. Vai trò của tổ trưởng chuyên môn trong quản lý dạy học ở trường.................
5. Sinh hoạt tổ chuyên môn..................................................................................
6. Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng hoạt động tổ chuyên môn..............................
7. Mối quan hệ giữa tổ chuyên môn với Ban Giám hiệu trường và các cơ cấu
tổ chức khác trong trường......................................................................................
II. Thực trạng:............................................................................................................
III. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề:..............................................10
1. Biện pháp thứ nhất:.........................................................................................10
2. Biện pháp thứ hai:...........................................................................................11
3. Biện pháp thứ ba:............................................................................................11
4. Biện pháp thứ tư:............................................................................................12
5. Biện pháp thứ năm:.........................................................................................13
6. Biện pháp thứ sáu:..........................................................................................13
IV. Hiệu quả của SKKN.........................................................................................14
C. BÀI HỌC KINH NGHIỆM..................................................................................15
TÀI LIỆU THAM KHẢO.........................................................................................16

Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam

Trang 2


Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS

A. ĐẶT VẤN ĐỀ
Tổ chuyên môn là một bộ phận quan trọng trong tổ chức Nhà trường được
quy định trong Điều lệ trường THCS (Điều 16, Chương II) ban hành kèm theo
Quyết định số 07/2007/BGD&ĐT ngày 02/4/2007 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và
Đào tạo.
Tổ chức, nhiệm vụ và hoạt động của tổ chuyên môn cũng được quy định tại

Điều 16, Điều lệ trường THCS nhưng khá khái quát. Do vậy, hoạt động của tổ
chuyên môn như thế nào, có chất lượng, hiệu quả cao hay không tuỳ thuộc vào năng
lực của giáo viên được bổ nhiệm làm tổ trưởng; tuỳ thuộc vào sự hướng dẫn của
BGH và các điều kiện khách quan khác. Trong khi đó chưa có lớp đào tạo bồi
dưỡng công tác tổ trưởng chuyên môn.
Trường THCS Hàm Cường, hoạt động của các tổ chuyên môn trong những
năm 2008 trở về trước còn khá nhiều hạn chế, chất lượng, hiệu quả thấp chưa thực
sự tác động, thúc đẩy nâng cao chất lượng giáo dục.
Năm học 2009-2010, Bộ giáo dục đưa ra chủ đề năm học “Đổi mới công tác
quản lý, nâng cao chất lượng giáo dục” và tiếp tục thực hiện chủ đề này trong năm
học 2010-2011. Bên cạnh đó Bộ cũng đã ban hành hai thông tư: Thông tư
12/2009/TT-BGD&ĐT ngày 12/5/2009 về đánh giá chất lượng giáo dục ở trường
THCS và Thông tư 06/2010/TT-BGD&ĐT về công nhận trường chuẩn quốc gia đã
giúp cán bộ quản lý trường học đánh giá lại thực tiễn hoạt động quản lý và giáo dục,
trong đó có hoạt động của tổ chuyên môn.
Từ đó, tôi đã trăn trở suy nghĩ đề ra các biện pháp và áp dụng thực hiện việc
chỉ đạo hoạt động của tổ chuyên môn sao cho có hiệu quả thực sự. Kết quả hơn một
năm thực hiện, hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS Hàm Cường đã có
chuyển biến tích cực, rõ nét, đã tác động và nâng cao chất lượng giáo dục.

Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam

Trang 3


Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS

B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ
I. Cơ sở lý luận:
1. Vị trí của tổ chuyên môn:


Theo Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường
phổ thông có nhiều cấp học ban hành theo Quyết định số 07/2007/QĐ-BGD&ĐT
ngày 02/4/2007 của Bộ GD&ĐT, cơ cấu tổ chức của trường THCS, THPT và
trường phổ thông có nhiều cấp học gồm có:
a) Hội đồng trường đối với trường công lập, Hội đồng quản trị đối với trường
tư thục, Hội đồng thi đua và khen thưởng, Hội đồng kỷ luật, Hội đồng tư vấn khác,
các tổ chuyên môn, tổ văn phòng và các bộ phận khác (nếu có);
b) Các tổ chức Đảng Cộng sản Việt Nam, Công đoàn, Đoàn thanh niên Cộng
sản Hồ Chí Minh, Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh và các tổ chức xã hội.
Tổ chuyên môn là một bộ phận cấu thành trong trong bộ máy tổ chức, quản lý
của trường THCS, THPT. Trong trường, các tổ, nhóm chuyên môn có mối quan hệ
hợp tác với nhau, phối hợp các các bộ phận nghiệp vụ khác và các tổ chức Đảng,
đoàn thể trong nhà trường nhằm thực hiện chiến lược phát triển của nhà trường,
chương trình giáo dục và các hoạt động giáo dục và các hoạt động khác hướng tới
mục tiêu giáo dục.
2. Chức năng tổ chuyên môn

- Giúp Ban giám hiệu điều hành các hoạt động nghiệp vụ chuyên môn liên
quan đến dạy và học;
- Trực tiếp quản lý giáo viên trong tổ theo nhiệm vụ quy định.
Tổ chuyên môn là đầu mối để Ban giám hiệu quản lý nhiều mặt, nhưng chủ yếu vẫn
là hoạt động chuyên môn, tức là hoạt động dạy học trong trường.
Tổ trưởng chuyên môn phải là người có khả năng xây dựng kế hoạch; điều
hành tổ chức, hoạt động của tổ theo kế hoạch giáo dục, phân phối chương trình môn
học của Bộ Giáo dục và Đào tạo và kế hoạch năm học của nhà trường; tổ chức bồi
dưỡng chuyên môn cho giáo viên trong tổ; đánh giá, xếp loại và đề xuất khen
thưởng, kỉ luật giáo viên thuộc tổ mình quản lý.
Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam


Trang 4


Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS

Do đó, tổ trưởng chuyên môn phải là người có phẩm chất đạo đức tốt; có
năng lực, trình độ, kinh nghiệm chuyên môn; có uy tín đối với đồng nghiệp, học
sinh. Tổ trưởng chuyên môn phải là người có khả năng tập hợp giáo viên trong tổ,
biết lắng nghe, tạo sự đoàn kết trong tổ, gương mẫu, công bằng, kiên trì, khéo léo
trong giao tiếp, ứng xử.

3. Nhiệm vụ tổ chuyên môn

Nhiệm vụ của tổ chuyên môn quy định theo Điều lệ trường THCS, THPT ban
hành theo Quyết định số 07/2007/QĐ-BGD&ĐT ngày 02/4/2007 của Bộ Giáo dục
và Đào tạo:
“Điều 16. Tổ chuyên môn
1. Hiệu trưởng, các phó Hiệu trưởng, giáo viên, viên chức thư viện, viên
chức thiết bị thí nghiệm của trường trung học được tổ chức thành tổ chuyên môn
theo môn học hoặc nhóm môn học ở từng cấp học THCS, THPT. Mỗi tổ chuyên
môn có tổ trưởng, từ 1 đến 2 tổ phó chịu sự quản lý chỉ đạo của Hiệu trưởng, do
Hiệu trưởng bổ nhiệm và giao nhiệm vụ vào đầu năm học.
2. Tổ chuyên môn có những nhiệm vụ sau:
a) Xây dựng kế hoạch hoạt động chung của tổ, hướng dẫn xây dựng và quản
lý kế hoạch cá nhân của tổ viên theo kế hoạch giáo dục, phân phối chương trình
môn học của Bộ Giáo dục và Đào tạo và kế hoạch năm học của nhà trường;
b) Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn và nghiệp vụ; tham gia đánh giá, xếp loại
các thành viên của tổ theo các quy định của Bộ Giáo dục và Đào tạo;
c) Đề xuất khen thưởng, kỷ luật đối với giáo viên.
3. Tổ chuyên môn sinh hoạt hai tuần một lần. »

4. Vai trò của tổ trưởng chuyên môn trong quản lý dạy học ở trường

a. Quản lý giảng dạy của giáo viên
- Xây dựng kế hoạch hoạt động chung của tổ theo tuần tháng, học kì và cả
năm học nhằm thực hiện chương trình, kế hoạch dạy học và các hoạt động khác
Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam

Trang 5


Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS

theo kế hoạch giáo dục, phân phối chương trình môn học của Bộ Giáo dục và Đào
tạo và kế hoạch năm học của nhà trường;
- Xây dựng kế hoạch cụ thể dạy chuyên đề, tự chọn, dạy bồi dưỡng học sinh
giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém;
- Xây dựng kế hoạch cụ thể về sử dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học
đúng, đủ theo các tiết trong phân phối chương trình;
- Hướng dẫn xây dựng và quản lý việc thực hiện kế hoạch cá nhân, soạn
giảng của tổ viên (kế hoạch cá nhân dạy chuyên đề, tự chọn, dạy bồi dưỡng học sinh
giỏi, phụ đạo học sinh yếu kém; sử dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học đúng, đủ
theo các tiết trong phân phối chương trình; soạn giáo án theo phân phối chương
trình, chuẩn kiến thức, kĩ năng và sách giáo khoa, thảo luận các bài soạn khó; viết
sáng kiến kinh nghiệm về nâng cao chất lượng dạy học, đổi mới phương pháp dạy
học, đổi mới kiểm tra đánh giá, phát hiện và bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học
sinh yếu kém...);
- Tổ chức bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho giáo viên trong tổ, giáo viên
mới tuyển dụng (đổi mới phương pháp dạy học; đổi mới kiểm tra, đánh giá; dạy học
theo chuẩn kiến thức kĩ năng; sử dụng đồ dùng dạy học, thiết bị dạy học, ứng dụng
CNTT trong dạy học góp phần đổi mới phương pháp dạy học, phương pháp kiểm

tra, đánh giá...).
- Điều hành hoạt động của tổ (tổ chức các cuộc họp tổ theo định kì quy định
về hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ và các hoạt động giáo dục khác; lưu trữ hồ sơ
của tổ; thực hiện báo cáo cho Ban giám hiệu theo quy định);
- Quản lý, kiểm tra việc thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên (thực
hiện hồ sơ chuyên môn; soạn giảng theo kế hoạch dạy học và phân phối chương
trình, chuẩn kiến thức kĩ năng; ra đề kiểm tra, thực hiện việc cho điểm theo quy
định; kế hoạch dự giờ của các thành viên trong tổ...);
- Dự giờ giáo viên trong tổ theo quy định (4 tiết/giáo viên/năm học);
- Các hoạt động khác (đánh giá, xếp loại giáo viên; đề xuất khen thưởng, kỉ
luật giáo viên... Việc này đỏi hỏi tổ trưởng chuyên môn phải nắm thật rõ về tổ viên
của mình về ưu điểm hạn chế trong việc thực hiện nhiệm vụ giảng dạy được phân
công).
Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam

Trang 6


Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS

b. Quản lý học tập của học sinh
- Nắm được kết quả học tập của học sinh thuộc bộ môn quản lý để có biện
pháp nâng cao chất lượng giáo dục;
- Đề xuất, xây dựng kế hoạch, tổ chức các hoạt động nội, ngoại khóa để thực
hiện mục tiêu giáo dục.
- Các hoạt động khác (theo sự phân công của Hiệu trưởng).
5. Sinh hoạt tổ chuyên môn

- Sinh hoạt tổ chuyên môn là một hoạt động chuyên môn không thể thiếu
trong hoạt động của nhà trường; là dịp để trao đổi chuyên môn góp phần nâng cao

chất lượng dạy học. Thông qua sinh hoạt tổ chuyên môn sẽ xuất hiện nhiều ý tưởng.
Do vậy, tổ trưởng cần tạo điều kiện để giáo viên nói lên ý tưởng, kinh nghiệm của
mình. Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn cần đa dạng, phong phú, có thay đổi và
phải có chuẩn bị trước về nội dung và cách thức tổ chức thực hiện.
- Việc sinh hoạt tổ chuyên môn thực hiện theo định kì quy định trong Điều lệ
trường THCS, THPT (2 tuần/lần. Thời gian do Ban giám hiệu quy định và tuỳ yêu
cầu về tính chất, nội dung công việc);
- Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn thực hiện theo nhiệm vụ quy định (tránh
việc sinh hoạt chỉ để giải quyết sự vụ, sự việc hoặc mang tính hành chính);
6. Tiêu chuẩn đánh giá chất lượng hoạt động tổ chuyên môn

Trích Thông tư số 12/2009/TT-BGDĐT ngày 12/5/2009 về việc ban hành
quy định tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục trường THCS và Quy định về
tiêu chuẩn đánh giá chất lượng trường THPT ban hành theo Quyết định số
80/2008/QĐ-BGD&ĐT ngày 30/12/2008 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo:
“Tổ chuyên môn của nhà trường hoàn thành các nhiệm vụ theo quy định.
a) Có kế hoạch công tác và hoàn thành các nhiệm vụ theo quy định tại Điều
lệ trường trung học;
b) Sinh hoạt ít nhất hai tuần một lần về hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ và
các hoạt động giáo dục khác;

Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam

Trang 7


Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS

c) Hằng tháng, rà soát, đánh giá việc thực hiện các nhiệm vụ được phân
công.”

7. Mối quan hệ giữa tổ chuyên môn với Ban Giám hiệu trường và các cơ cấu tổ chức
khác trong trường

a. Đối với Ban Giám hiệu:
- Là cầu nối giữa Ban giám hiệu và giáo viên trong tổ về thông tin 2 chiều nhằm
mục tiêu cuối cùng là nâng cao chất lượng giáo dục. Ban giám hiệu có thông tin để
đánh giá chính xác giáo viên, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của họ từ đó phân
công giáo viên hợp lý, đạt hiệu quả tốt; chuyển tải cho giáo viên trong tổ các chỉ
đạo chuyên môn của Ban giám hiệu và cơ quan quản lý cấp trên;
- Tổ chức thực hiện chỉ đạo chuyên môn của Ban giám hiệu và cơ quan quản lý cấp
trên về các hoạt động dạy học, giáo dục: Thực hiện kế hoạch, chương trình giáo
dục, chuẩn kiến thức kĩ năng, đổi mới phương pháp dạy học, đổi mới kiểm tra, đánh
giá…qua các hoạt động cụ thể như bồi dưỡng giáo viên, học sinh, dự giờ, thăm
lớp…
b. Đối với công tác chủ nhiệm:
Các thành viên trong tổ chuyên môn cũng thực hiện công tác chủ nhiệm. Mối quan
hệ này sẽ giúp giáo viên trao đổi chuyên môn và trao đổi về công tác quản lý học
sinh, hiểu rõ hơn học sinh, từ đó góp phần vào công tác giáo dục toàn diện học sinh
và như vậy sẽ giúp công tác giảng dạy đạt kết quả tốt hơn.
c. Đối với Chi bộ Đảng, Công đoàn, Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh,
Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh
- Trong tổ chuyên môn có các thành viên là đảng viên sẽ góp phần truyền đạt chủ
trương, nghị quyết của chi bộ Đảng đến tổ chuyên môn kịp thời, chính xác hơn. Các
tổ viên là đảng viên sẽ gương mẫu, thúc đẩy các thành viên khác thực hiện nhiệm
vụ tốt hơn.
- Tổ chuyên môn cũng hỗ trợ hoạt động của Công đoàn, Đoàn Thanh niên và Đội
Thiếu niên Tiền phong bằng cách truyền đạt các chủ trương của các đoàn thể này để
phối hợp chặt chẽ và từ đó góp phần giáo dục toàn diện học sinh, thực hiện kế
hoạch nhà trường và thực hiện được mục tiêu giáo dục đề ra.


Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam

Trang 8


Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS

- Tổ chuyên môn không thể hoạt động độc lập mà có quan hệ chặt chẽ với các tổ
chuyên môn khác, với Ban Giám hiệu trường, với Công đoàn, Đoàn Thanh niên
Cộng sản Hồ Chí Minh và Đội Thiếu niên Tiền phong Hồ Chí Minh. Các mối quan
hệ trên nếu được thực hiện tốt, chặt chẽ, đồng bộ thì chắc chắn hoạt động của tổ
chuyên môn sẽ đạt hiệu quả tốt hơn..
II. Thực trạng:
Năm học 2010- 2011, trường THCS Hàm Cường có 5 tổ chuyên môn.
+ Tổ Toán có 06 giáo viên. Trong đó: trình độ Đại học là 2/6 (33,3%); trình
độ Cao đẳng là 4/6 (66,7%);
+ Tổ Ngữ văn có 07 giáo viên. Trong đó: trình độ Đại học là 4/7 (57,1%);
trình độ Cao Đẳng 3/7 (42,9%)
+ Tổ Ngoại ngữ-Nhạc-Hoạ có 6 giáo viên. Trong đó: trình độ Đại học là 1/6
(16,6%); trình độ Cao Đẳng 5/6 (83,4%).
+ Tổ Lý-Hoá-Sinh-Công nghệ có 5 giáo viên. Trong đó: trình độ Đại học là
5/5 (100%)
+ Tổ Sử-Địa-Giáo dục-TD có 07 giáo viên. Trong đó: trình độ Đại học là 7/7
(100%)
Các giáo viên còn lại đều đang theo học Đại học để đạt trình độ trên chuẩn
trong những năm học tới.
Nhìn chung, đội ngũ giáo viên nhà trường ổn định, có sức khỏe, có phẩm chất
đạo đức tốt, có uy tín với học sinh và nhân dân địa phương, nhiệt tình trong công
việc và có khả năng hoàn thành tốt nhiệm vụ. Hoạt động chuyên môn của nhà
trường trong nhiều năm có nền nếp. Chất lượng dạy và học được nâng lên qua từng

năm học. Tuy vậy, cũng như một số trường khác, vấn đề chỉ đạo sinh hoạt tổ
chuyên môn và sinh hoạt tổ chuyên môn còn bộc lộ một số nhược điểm sau:
- Cán bộ quản lí và tổ trưởng chưa thống nhất, chưa thể hiện đổi mới quản lí
trong việc phân cấp, phân quyền làm cho giáo viên khó thực hiện công việc.
- Tổ trưởng chưa phát huy hết vai trò của mình, thường có tâm lí coi mình
cũng như giáo viên bình thường khác, chỉ lo hồ sơ đầy đủ, sạch đẹp; chưa phân
công nhiệm vụ cho giáo viên theo đúng yêu cầu, nhiệm vụ; chưa chủ động xây dựng
và thực hiện kế hoạch, chưa mạnh dạn trong việc đề xuất các ý kiến để nâng cao
chất lượng sinh hoạt chuyên môn.
- Nội dung sinh hoạt tổ chuyên môn chưa phong phú, hình thức còn đơn điệu,
gò bó, chưa đi sâu vào các vấn đề trọng tâm đổi mới phương pháp dạy học và tháo
gỡ những khó khăn cho giáo viên trong tổ. Trong các buổi sinh hoạt, không khí
thường trầm lắng, giáo viên ít phát biểu ý kiến; những vấn đề mới và khó ít được
mang ra bàn bạc, thảo luận.
Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam

Trang 9


Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS

III. Các biện pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề:
Để chỉ đạo tốt hoạt động dạy - học phát huy đầy đủ chức năng, nhiệm vụ của
tổ chuyên môn trong trường THCS, chúng tôi đã thực hiện các biện pháp sau:
1. Biện pháp thứ nhất:

a) Nhà trường phải lưu trữ đầy đủ các văn bản chỉ đạo về hoạt động dạy học
và các qui chế chuyên môn. Phân công rõ trách nhiệm trong việc triển khai các văn
bản này đến cán bộ, giáo viên một cách đầy đủ, kịp thời
- Đối với các văn bản về qui chế chuyên môn do ngành quy định: chúng tôi

triển khai cho tất cả giáo viên trong phiên họp chuyên môn chung toàn trường.
- Đối với các loại văn bản chỉ đạo về giảng dạy từng bộ môn cụ thể: giao cho
tổ trưởng chuyên môn triển khai thực hiện.
- Ngoài ra trong phòng họp của giáo viên, có một số chỗ khá thuận lợi để
niêm yết các văn bản chuyên môn quan trọng hay sử dụng; các văn bản chuyên môn
mới để cán bộ, giáo viên tiện theo dõi học tập và thực hiện.
b) Chúng tôi lập kế hoạch kịp thời cho các hoạt động chuyên môn chung toàn
trường trong từng tháng, học kỳ và cả năm học, dành thời gian hợp lý cho các tổ
chuyên môn, nhóm chuyên môn sinh hoạt.
Đây là công việc rất quan trọng nhằm thực hiện các nhiệm vụ về chuyên môn
mà Sở giáo dục đào tạo, Phòng GD - ĐT và Hội nghị cán bộ, công chức đầu năm
học đề ra. Ngoài công việc thông thường mà người cán bộ quản lý phải làm là: lập
kế hoạch cho phần việc được phụ trách trong cả năm học, từng học kỳ, từng tháng,
thì một phần việc rất quan trọng là lập được kế hoạch cụ thể trong việc xử dụng thời
gian của mỗi ngày thứ 5 trong tuần. Ở trường chúng tôi , trong những năm gần đây
đã bố trí thời gian trong ngày thứ 5 hàng tuần như sau:
+ Sáng thứ 5 tuần thứ nhất trong tháng: dành cho các hoạt động: Họp hội
đồng giáo viên và chuyên môn nhà trường.
+ Sáng thứ 5 tuần thứ hai, thứ ba trong tháng: sinh hoạt chuyên môn theo
tổ, nhóm bộ môn bao gồm các công việc: Thao giảng, dự giờ, góp ý giờ dạy; triển
khai các chuyên đề về phương pháp dạy – học. Chính vì vậy các tổ, nhóm chuyên
môn luôn có quĩ thời gian cố định, chủ động trong việc bồi chuyên môn nghiệp vụ
cho các tổ viên.
+ Sáng thứ tư trong tháng: Dành cho hoạt động đoàn thể.

Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam

Trang 10



Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS

Đối với nội dung công việc trong sáng thứ 5 (tuần thứ 2; 3), tôi là người phụ
trách chuyên môn có trách nhiệm lên kế hoạch cụ thể từng buổi ngay từ đầu mỗi
học kỳ; và cả năm học. Trong kế hoạch này ghi rõ từng buổi sáng thứ 5 làm những
việc gì: Thứ Năm (tuần thứ 2): Dành cho việc thao giảng chuyên đề; họp tổ chuyên
môn … Thứ Năm (tuần thứ 3): Dành cho việc kiểm tra hồ sơ chuyên môn định kỳ,
các tổ xây dựng chuyên đề hoặc tiếp tục thao giảng chuyên đề …
Tuy nhiên tuỳ theo nhiệm vụ và tình hình thực tế của từng năm học mà kế
hoạch này có sự thay đổi cho phù hợp.
Dựa vào kế hoạch trên các bộ phận và đặc biệt là các tổ chuyên môn chủ
động trong việc lập kế hoạch hoạt động của tổ. Trong đó có kế hoạch tổ chức học
tập các chuyên đề giảng dạy, phân công giáo viên thao giảng minh hoạ chuyên
đề, ... Do có kế hoạch sớm, cụ thể nên việc thực hiện được chuẩn bị chu đáo, đạt kết
quả khá tốt.
2. Biện pháp thứ hai:

Tổ chức tốt việc kiểm tra đánh giá học sinh..
* Kiểm tra và đánh giá kiến thức học sinh là một công việc rất quan trọng của
người thầy, là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của công tác chỉ đạo chuyên
môn trong nhà trường. Giáo viên và các tổ chuyên môn phải làm tốt công tác này,
việc tổ chức kiểm tra 1 tiết phải đạt được các mục đích và yêu cầu sau:
- Nội dung kiểm tra phải phù hợp với chương trình và sách giáo khoa hiện
hành, đảm bảo theo chuẩn kiến thức-kỉ năng.
- Đề kiểm tra không quá tải, phù hợp với các đối tượng học sinh: giỏi, khá,
trung bình, yếu. Đề kiểm tra phải đảm bảo tính khách quan, cẩn mật.
- Chấm bài phải chính xác, đúng theo đáp án, biểu điểm. Chống hiện tượng
chấm bài cảm tính, qua loa hay quá khắt khe.
- Trả bài kịp thời, để học sinh thấy được kiến thức thực tế của mình. Giáo
viên, tổ chuyên môn và nhà trường nắm bắt được kịp thời chất lượng học tập của

học sinh. Từ đó có các biện pháp chỉ đạo kịp thời, thích hợp nâng cao chất lượng
dạy - học.
- Tổ chức kiểm tra phải đảm bảo qui chế chuyên môn, nhưng phù hợp với
tâm lý của học sinh, tránh căng thẳng, nặng nề. Có như vậy kết quả kiểm tra mới
phản ánh đúng trình độ thực tế của học sinh theo đúng yêu cầu, mục đích giáo dục.
3. Biện pháp thứ ba:

Tổ chức học tập chuyên đề dạy - học, hội giảng, hội học.

Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam

Trang 11


Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS

Đây là một hoạt động rất quan trọng của tổ, nhóm chuyên môn, điều này càng
có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong giai đoạn hiện nay: thực hiện đổi mới nội dung,
chương trình, và phương pháp dạy - học; theo hướng lấy học sinh làm trung tâm.
- Về phía nhà trường: phân công, theo dõi, động viên giáo viên thực hiện tốt
công tác học tập bồi dưỡng thường xuyên trong hè và trong cả năm học.
- Nhà trường lập kế hoạch và dành thời gian họp để tổ, nhóm chuyên môn
triển khai học tập chuyên đề. Sau đó có thao giảng minh họa. Kế hoạch học tập
chuyên đề, thao giảng được nhà trường thể hiện rõ ngay từ đầu học kỳ. Song song
với việc tổ chức thao giảng tập trung, chúng tôi luôn yêu cầu các tổ chuyên môn
thực hiện tốt kế hoạch "Dự giờ theo chỉ đạo của tổ chuyên môn". Hàng tuần tổ
trưởng chuyên môn lên kế hoạch và phân công nhóm giáo viên dự giờ đồng nghiệp
theo thời khoá biểu chính khoá, nhằm tăng cường trao đổi, rút kinh nghiệm trong
giảng dạy, đặc biệt là các bài khó dạy, các dạng bài quan trọng. Chúng tôi chỉ đạo
mỗi môn. khối lớp ít nhất 1 tuần phải thực hiện 1 tiết dự giờ theo chỉ đạo của tổ

chuyên môn.
4. Biện pháp thứ tư:

Chỉ đạo việc nâng cao chất lượng họp tổ, nhóm chuyên môn
- Nhà trường lên lịch họp tổ chuyên môn ngay từ đầu học kỳ đảm bảo đúng
yêu cầu: bình quân 1 tháng tổ chuyên môn họp 2 lần trong buổi sáng thứ 5.
- Về nhóm chuyên môn: (Đối với các tổ có nhiểu bộ môn) trong một vài năm
gần đây và hiện nay, ngành giáo dục đang thực hiện việc đổi mới sách giáo khoa và
chương trình nhằm nâng cao chất lượng dạy - học. Do đó cần phải tăng cường hơn
nữa việc họp nhóm chuyên môn. Được sự nhất trí chung của tập thể giáo viên,
trong nghị quyết Hội nghị cán bộ công chức đầu năm trường chúng tôi đã thống
nhất : mỗi nhóm chuyên môn (dành cho các tổ có nhiều môn) 2 tuần họp 1 lần với
thời. Lịch họp của từng nhóm chuyên môn trong tuần do nhóm chuyên môn thống
nhất và báo cáo với tổ chuyên môn và nhà trường.
+ Nội dung họp tổ chuyên môn bao gồm: Nội dung mang tính chất hành
chính như thi đua, kỷ luật, nề nếp ... chỉ được chiếm không quá 1/2 thời gian họp tổ.
1/2 thời gian họp tổ là đi sâu vào các nội dung: liên quan trực tiếp đến dạy - học,
như thao giảng, học tập chuyên đề, rút kinh nghiệm, bàn các biện pháp nâng cao
chất lượng dạy - học; chuẩn bị cho việc đánh giá kiểm tra ...
+ Nội dung sinh hoạt nhóm chuyên môn bao gồm: xem xét việc thực hiện
chương trình, thống nhất từng tiết dạy của tuần tiếp theo về nội dung, phương pháp,
đồ dùng dạy học... yêu cầu tất cả các bài dạy đều được thống nhất trao đổi trong
sinh hoạt nhóm. Rút kinh nghiệm qua bài kiểm tra 15 phút, 45 phút, kiểm tra học
kỳ. Từ đó có phương pháp dạy - học phù hợp nhằm nâng cao chất lượng dạy - học.
Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam

Trang 12


Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS


Thống nhất kiến thức trọng tâm của từng chương, phần, chuẩn bị cho kiểm tra sắp
tới (nếu có). Công tác bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu…
Hiện nay sổ ghi biên bản họp tổ, nhóm chuyên môn do công ty sách thiết bị
của Sở giáo dục đào tạo phát hành có một số nội dung chưa thích hợp với tình hình
thực tế của nhà trường, do vậy, chúng tôi soạn, in sẵn phát cho mỗi nhóm chuyên
môn 1 quyển: "Sổ sinh hoạt chuyên môn", trong đó phần quan trọng là ghi nội dung
sinh hoạt chuyên môn của tổ và nhóm bộ môn.
- Về phía nhà trường luôn tạo điều kiện để mỗi tổ chuyên môn đều có chỗ
riêng lưu giữ các loại hồ sơ tổ, nhóm hay sử dụng: Sổ kế hoạch hoạt động của tổ, sổ
phân công thao giảng - dự giờ, sổ sinh hoạt nhóm chuyên môn…
5. Biện pháp thứ năm:

Tin học hóa các hoạt động của tổ chuyên môn. Nhà trường đã trang bị mỗi
tổ/1 máy tính có nối mạng Internet nhằm khai thác thông tin cho hoạt động dạy học
đuợc tốt hơn, như: Giảng dạy bằng giáo án điện tử, thống kế số liệu báo cáo được
nhanh chóng, chính xác và phục vụ việc tự học tin học cho các thành viên trong tổ
còn yếu hơn về mặt này.
6. Biện pháp thứ sáu:

Chỉ đạo tổ chuyên môn tổ chức sơ kết học kỳ, tổng kết năm một cách khoa
học kịp thời. Nhằm đánh giá, rà soát những việc đã làm trong học kì I, phương
hướng, biện pháp trong học kì II.
Trong quá trình chỉ đạo hoạt động dạy và học, người cán bộ quản lý phải luôn
chú ý đến việc phát huy dân chủ, phát huy trí tuệ của tập thể. Vì có thể nói: người
dạy học là giáo viên – người đánh giá học sinh cũng là giáo viên. Do đó trong quá
trình chỉ đạo hoạt động dạy và học, cán bộ quản lý giáo dục phải luôn chú ý lắng
nghe ý kiến đóng góp xây dựng của cán bộ, giáo viên. Đồng thời xếp thời gian một
cách khoa học hợp lý để mỗi thầy cô giáo tự đánh giá công tác đã làm được trong
từng học kỳ, từ đó đề ra các biện pháp thiết thực nhằm nâng cao chất lượng dạy học

trong học kỳ tiếp theo. Sau đó mỗi tổ chuyên môn họp sơ kết học kỳ và đề ra kế
hoạch nâng cao chất lượng dạy học. Trên cơ sở kế hoạch của giáo viên, của tổ
chuyên môn, ban giám hiệu xây dựng kế hoạch và các biện pháp chính nhằm nâng
cao chất lượng dạy học cho học kỳ tiếp theo. Đối với học kỳ I công việc này thường
hoàn thành trong tuần 18 và nửa đầu của tuần 19. Với cách làm này chúng tôi không
áp đặt chỉ tiêu cho từng giáo viên nhưng vẫn phát huy tốt phong trào thi đua dạy và
học đi vào thực chất, không chạy theo thành tích.

Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam

Trang 13


Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS

IV. Hiệu quả của SKKN
Từ khi thực hiện các biện pháp như vừa trình bày ở trên, hoạt động của tổ,
nhóm chuyên môn, và kết quả dạy học có nhiều sự chuyển biến tích cực, cụ thể như
sau:
- Hoạt động của tổ nhóm chuyên môn ngày càng có chất lượng, không còn
mang tính chất giải quyết sự vụ, công việc hành chính đơn thuần, mà tập trung chủ
yếu vào đặc trưng của từng môn học để nâng cao chất lượng dạy - học.
- Trang bị đầy đủ máy tính, máy in, kết nối internet đến các tổ chuyên môn là
một công cụ hữu ích hàng đầu trong hoạt động của tổ chuyên môn.
- Nội dung công việc của tổ, nhóm chuyên môn nhiều, xong nhờ có các loại
sổ sách, biểu mẫu (như đã trình bày) in sẵn, phát cho từng tổ, nhóm do đó, khá
thuận tiện, đơn giản trong việc lưu trữ các nội dung chuyên môn quan trọng liên
quan đến dạy học, giúp cho lãnh đạo nhà trường dễ theo dõi, nắm bắt kịp thời chất
lượng dạy- học, từ đó có kế hoạch chỉ đạo cho phù hợp.
- Xây dựng được nề nếp hoạt động chuyên môn chung toàn trường song vẫn

tạo được tính chủ động phát huy sáng tạo trong hoạt động của từng tổ, nhóm chuyên
môn phù hợp với đặc trưng của bộ môn.
- Chất lượng dạy học của trường ngày càng được nâng cao và củng cố vững
chắc.

Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam

Trang 14


Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS

C. BÀI HỌC KINH NGHIỆM
Qua thực tiễn công tác, chúng tôi rút ra các bài học kinh nghiệm sau trong
công tác chỉ đạo chuyên môn trong trường trung học cơ sở:
- Ban giám hiệu phải chỉ đạo bộ phận chuyên môn làm việc phải có kế
hoạch, khoa học, kịp thời, sát với thực tế, từ đó mới tạo điều kiện thuận lợi để các tổ
chuyên môn xây dựng kế hoạch hoạt động một cách khả thi.
- Nhà trường cần bố trí thời gian một cách hợp lý, tương đối cố định để các tổ
chuyên môn hoạt động. Cần có chỉ đạo, định hướng để họp tổ, nhóm chuyên môn,
tránh sa đà vào giải quyết công việc mang tính chất hành chính, sự vụ mà chủ yếu là
các nội dung nhằm nâng cao chất lượng dạy - học.
- Kiểm tra, đánh giá chất lượng dạy- học là một trong công tác quan trọng
nhất của người làm công tác quản lý; do vậy cần tập trung xây dựng và có nhiều
biện pháp phù hợp để kết quả kiểm tra phản ánh đúng thực chất. Từ đó mới có các
giải pháp đúng, khoa học nhằm nâng cao chất lượng dạy học.
- Qua mỗi hoạt động, trong từng giai đoạn cần tổ chức rút kinh nghiệm kịp
thời, từ đó điều chỉnh phương pháp, biện pháp cho phù hợp.
- Chỉ đạo và nâng cao chất lượng họp tổ, nhóm chuyên môn để nâng cao chất
lượng dạy học là công tác quan trọng thường xuyên của người làm công tác quản lý

trường học.
Trên đây chỉ là một số kinh nghiệm bước đầu mà chúng tôi đã đúc rút, thực
hiện trong quá trình chỉ đạo hoạt động của tổ, nhóm chuyên môn. Chắc chắn không
tránh khỏi những thiếu sót và chưa đầy đủ, mong các đồng chí, đồng nghiệp cùng
tham khảo và góp ý.
Hàm Cường, ngày 20 tháng 5 năm 2011
Người viết

Nguyễn Hữu Trường

Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam

Trang 15


Chỉ đạo hoạt động của các tổ chuyên môn ở trường THCS

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Điều lệ trường trung học cơ sở, trường trung học phổ thông và trường phổ thông
có nhiều cấp học, ban hành kèm theo Quyết định số 07/2007/QĐ-BGD&ĐT ngày
02/4/2007 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo.
2. Quy định tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục trường THCS, ban hành kèm
theo Thông tư số 12/2009/TT-BGDĐT ngày 12/5/2009 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục
và Đào tạo.

Nguyễn Hữu Trường - THCS Hàm Cường – Hàm Thuận Nam

Trang 16