Tiết 23: Bài 17 :
DÃY HOẠT ĐỘNG HÓA HỌC CỦA
KIM LOẠI
Giáo viên dạy : Nguyễn Thị Bích Thuý.
Trường THCS Trường Thi
Kiểm tra bài cũ:
Câu 1: Nêu các tính chất hoá học của kim loại? Viết PTHH minh hoạ cho
mỗi tính chất đó.
Trả lời:
• Kim loại có các tính chất hóa học sau:
• 1. Tác dụng với phi kim:
• * Tác dụng với oxi: Thường tạo oxit bazơ
Fe3O4
• VD: 2Fe + 2 O2
*
Tác dụng với phi kim khác:
VD: 2 Fe + 3 Cl2
2 FeCl3
2. Tác dụng với dd axit:
VD: Fe + 2HCl
FeCl2 + H2
3.
Tác dụng với dd muối :
VD: Cu + 2 AgNO3
Cu(NO3)2
+
2 Ag
GV: Đặt vấn đề:
• Dãy các kim loại nào sau đây được sắp xếp theo chiều hoạt
động hóa học tăng dần?
• A. Na,Mg,Cu,Al,Zn,Fe.
B. Fe,Cu,Na,Mg,Al,Zn.
• C. Zn,Na,Mg,Cu,Al,Fe.
D.Cu,Fe,Zn,Al,Mg,Na.
• E.Mg,Na,Cu,Al,Fe,Zn
• * Để lựa chọn được phương án đúng chúng ta cùng tìm hiểu bài
học hôm nay:
• Bài 17: Dãy hoạt động hóa học của
kim loại.
I- Dãy hoạt động hóa học của kim loại:
1. Thí nghiệm 1:
* Nêu vấn đề : Kim loại Fe
hoạt động hóa học mạnh
hơn Cu hay ngược lại?
HS làm thí nghiệm:
- Cho đinh sắt vào dd
CuSO4 ( ống 1)
- Cho mẩu dây đồng vào dd
FeSO4 (ống 2)
- GV: Yêu cầu HS quan sát
thí nghiệm và nêu hiện
tượng
• * Hiện tượng:
ở ống 1:Có chất rắn màu đỏ
bám ngoài đinh sắt. Còn ống
2 không có hiện tượng gì.
HS quan sát thí nghiệm qua
video
- Qua thí nghiệm các em có kết luận
gì? Viết PTHH xảy ra?
• Sắt đẩy được đồng ra khỏi dd muối đồng .
Còn đồng không đẩy được sắt ra khỏi dd
muối sắt.
FeSO4 + Cu
• Fe + CuSO4
• Kết luận:
• Sắt hoạt động hóa học mạnh hơn đồng.
• - Ta xếp sắt đứng trước đồng: Fe , Cu .
I-Dãy hoạt động hóa học của kim loại:
• 2.Thí nghiệm 2:
* Nêu vấn đề: Kim loại Cu hoạt động hóa học mạnh hơn Ag
hay ngược lại?
HS làm thí nghiệm:
- Cho mẩu dây đồng vào ống nghiệm 1 đựng dd AgNO3 và
mẩu dây bạc vào ống nghiệm 2 đựng dd CuSO4 :
? Yêu cầu HS quan sát thí nghiệm và nêu hiện tượng:
-? Em hãy nêu hiện tượng và quan sát
thí nghiệm qua video
- Qua thí nghiệm các em kết
luận gì? Viết PTHH xảy ra?
• Đồng đẩy được bạc ra khỏi dd muối bạc. Còn bạc
không đẩy được đồng ra khỏi dd muối đồng.
Cu(NO3)2 + 2 Ag
• PTHH : Cu + 2 AgNO3
• Kết luận:
• Đồng hoạt động hóa học mạnh hơn bạc
• Ta xếp đồng đứng trước bạc: Cu , Ag
• ? Qua 2 thí nghiệm ta sắp xếp 3 kim loại theo thứ tự
như thế nào?
•
Fe , Cu , Ag
I- Dãy hoạt động hóa học của kim loại:
• Thí nghiệm 3 :
• Nêu vấn đề : Sắt và đồng , kim loại nào sẽ đẩy được hiđro
ra khỏi dd axit ?
• HS làm thí nghiệm:
• Cho đinh sắt và lá đồng nhỏ vào hai ống nghiệm (1) và (2)
riêng biệt đựng dd HCl .
? Quan sát thí nghiệm và nêu hiện tượng:
I- Dãy hoạt động hóa học của kim loại:
• Hiện tượng:
• Có nhiều bọt khí thoát ra
ở ống nghiệm (1). Còn ở
ống nghiệm (2) không có
hiện tượng gì.
? Qua thí nghiệm em có kết luận gì. Viết
PTHH xảy ra?
• Săt đẩy được hiđro ra khỏi dd axit. Đồng
không đẩy được hiđro ra khỏi dd axit.
FeCl2 + H2
• Fe + 2 HCl
• ? Ta sắp xếp thứ tự như thế nào giữa Fe, Cu
và H.
• Ta sắp xếp sắt đứng trước hiđro và Cu
đứng sau Hiđro : Fe , H , Cu
? Qua 3 thí nghiệm ta sắp xếp được dãy
hoạt động như thế nào về các kim loại
đã nghiên cứu và Hiđro.
• Ta sắp xếp được thứ tự như sau:
• Fe , H , Cu , Ag
I- Dãy hoạt động hóa học của kim loại:
• Thí nghiệm 4 :
• Nêu vấn đề : Sắt và Natri : kim loại nào hoạt động hóa học
mạnh hơn?
• HS làm thí nghiệm 4 :
- Cho mẩu Na và đinh Fe vào 2 cốc (1) và (2) riêng biệt đựng
nước cất có thêm vài giọt dd fenolftalein :
? Quan sát thí nghiệm và nêu hiện tượng
? ( Các em theo dõi lại thí n ghiệm Na
phản ứng với H2O qua video
• Hiện tượng:
• Mẩu Na nóng chảy thành
từng giọt tròn chạy trên
mặt nước và tan dần , dd
có màu đỏ ( ở cốc (1) ) .
Còn ở cốc (2) không có
hiện tượng gì.
? Qua thí nghiệm em có kết luận gì ?
Viết PTHH xảy ra trong thí nghiệm?
• Kết luận:
• Natri hoạt động hóa học
mạnh hơn sắt:
2Na +2 H2O
2NaOH
+ H2
- Ta sắp xếp natri đứng
trước sắt
• ?Qua các thí nghiệm trên
các em hãy sắp xếp các
kim loại theo chiều hoạt
động hóa học giảm dần :
• * Kết luận :
• Na , Fe , H , Cu , Ag
- Bằng nhiều thí nghiệm khác nhau ,
người ta sắp xếp các kim loại thành một
dãy hoạt động hoá học giảm dần :
• K,Na, Mg,Al,Zn,Fe,Pb,(H),Cu,Ag,Au
• Bây giờ thì các em đã có câu trả lời
cho bài tập số 1 –SGK mà cô đã đưa ra
ở đầu bài học rồi chứ ?
• Đó là phương án D là đúng.
Cu,Fe,Zn,Al,Mg,K.
? Dãy hoạt động hóa học có ý nghĩa như
thế nào .
• II- Dãy hoạt động hóa học của kim loại có ý nghĩa
như thế nào?
• 1. Mức độ hoạt động hóa học của kim loại giảm
dần từ trái qua phải.
• 2.Kim loại đứng trước Mg phản ứng với nước ở
điều kiện thường tạo thành kiềm và giảI phóng
H2
• 3.Kim loại đứng trước H phản ứng với 1 số dd
axit ( HCl, H2SO4 loãng ) giải phóng H2
• 4. Kim loại đứng trước( trừ Na, K,…) đẩy được
III- Củng cố bài học:
Câu 1: Hãy cho biết hiện tượng xảy ra khi cho :
a. Kẽm vào dd đồng (II) clorua.
b. Đồng vào dd bạc nitrat.
c. Kẽm vào dd magiêclorua.
d. Nhôm vào dd Đồng (II) clorua.
Câu 2: Dung dịch ZnSO4 có lẫn tạp chất CuSO4 . Dùng kim loại
nào sau đây để làm sạch dd ZnSO4 ? Hãy giảI thích và viết
PTHH?
A, Fe .
B, Zn .
C, Cu .
D, Mg .
IV- Bài tập về nhà:
• Làm bài tập số 3,5 – SGK trang 54.
• Đọc và tìm hiểu trước tính chất của kim loại nhôm ở bài
18 – SGK trang 55.
Cảm ơn và chúc sức khỏe quý
thầy cô!
Chúc các em học tốt!
21