ĐỀ THI VÀ ĐÁP ÁN
Hình thức TỰ LUẬN
KHOA: CƠ KHÍ
1.Tên môn học (hoặc học phần): Thiết bị lạnh dân dụng
2.Mã môn học (hoặc học phần): 158002
3.Số tiết (hoặc số tín chỉ): 2
4.Hệ đào tạo:Cao đẳng
Nội dung
Câu 1(2điểm): Hãy nêu phương pháp kiểm tra tụ điện trong tủ lạnh gia đình?
Đáp
Phương pháp xác định: Dùng ôm kế bậc thang X.100 đặt 2 đầu
án
que đo vào 2 cực của tụ điện, quan sát kim đồng hồ ta thấy có thể xảy
ra các trường hợp sau:
- Nếu thấy kim nhảy về một vị trí nào đó rồi từ từ trở về ∞ thì tụ
còn tốt.

Điểm
2
0,5

0,5

- Nếu thấy kim nhảy về 0 thì tụ đã bị chập
- Nếu thấy kim đứng yên ở ∞ thì tụ mất khả năng tích điện
Ta có thể thử lại bằng phương pháp sau:
Cắm 2 đầu tụ vào nguồn sau đó rút ra chập vào nhau, nếu tụ tốt sẽ
phóng tia lửa điện kèm theo tiếng nổ đanh gọn. Nếu tụ bị chập cắm tụ
vào nguồn sẽ làm đoản mạch cháy cầu chì. Do đó nên kiểm tra bằng
ôm kế trước
Câu 2(1điểm): Vì sao tụ khởi động lại được ghép song song với một điện trở

có trị số lớn, điện trở này có ảnh hưởng đến sự làm việc của tụ không?
Điện trở
Đáp
án
Tụ khởi động được ghép song song với một điện trở
nhằm mục đích tạo dòng xả cho tụ khi ngắt mạch để
tránh tai nạn do điện giật.
75µF
250V
Điện trở này không ảnh hưởng đến sự làm việc của tụ.
Câu 3(2điểm): Trình bày phương pháp thử nghiệm máy nén (phía nén) trong tủ
lạnh gia đình?
Đáp
Thử nghiệm bên nén:
ĐH cao áp
án
răcco

0,5

0,5
1

0,5

0,5
2

0,5


Van chặn

0,5
Sau khi lắp đặt xong ta cho máy nén chạy nếu P nén > 450 PSI


bắt đầu cho dừng lốc, quan sát đồng hồ áp suất nếu kim đồng hồ áp
suất đứng yên thì lốc tốt. Kim đồng hồ áp suất xuống từ từ thì clâpe
đẩy hở nhưng vẫn còn tốt. Nếu kim đồng hồ áp suất xuống nhanh về
0 thì clâpe đẩy bị vênh, hở.
Tiếp theo tháo kim đồng hồ áp suất nén và cho lốc chạy lấy
ngón tay bịt kín vào 2 đầu ống hút tạo chân không trong lốc và ghé
sát tai vào ống để nghe, khi đó nếu lốc chạy im không có tiếng động
nào cả thì đó là máy tốt.
Câu 4 (3điểm): Trang bị điện cho tủ lạnh đơn giản, nêu hoạt động và nguyên lý
bảo vệ ?
Đáp
 Trang bị điện cho tủ lạnh đơn giản
3
án

0,5

0,5

3

2
rơle nhiệt


C

Công
tắc
R

S

0,5

đèn

0,5
th
Rơle khởi
động

Tụ điện khởi
động

 Hoạt động
Cắm điện vào mở cửa đèn sáng đóng cửa đèn tắt
Vặn thermostat ra khỏi vị trí off điện sẽ được dẫn xuống block. Lúc
đầu dòng khởi động lớn do đó cuộn dây hút lõi thép làm tiếp điểm
đóng lại cuộn đề có điện để khởi động máy nén. Sau khi khởi động
dòng giảm, lực từ trường yếu đi làm cho lõi thép tụt xuống và mở tiếp
điểm ra cắt điện vào cuộn đề. Khi đó block hoạt động bình thường
Để tăng mômen khởi động người ta lắp thêm tụ nối với cuộn đề.
Khi block có sự cố dòng tăng rơle nhiệt tác động ngắt điện
Khi trong tủ đủ lạnh thì thermostat tác động ngắt block

 Nguyên lý bảo vệ:
Khi động cơ bị quá tải dòng điện tại dây 3 tăng lên làm dây điện trở
bị nóng lên, nhiệt sinh ra nung nóng thanh lưỡng kim lm thanh lưỡng
kim bị uống cong, mở tiếp điểm thường đóng số 2, bảo vệ động cơ
khỏi bị cháy
Câu 5(3điểm):Hãy trình bày một số lưu ý khi lắp đặt máy điều hoà không khí
loại một mảng?
Đáp
Một số lưu ý khi lắp đặt máy điều hoà không khí loại một mảng
án
- Cần chọn vị trí để cho không khí trong phòng lưu thông tuần hoàn

0,5

0,5

0,5

0,5

3
0,5


tốt nhất
- Độ cao ngang tầm người là thích hợp nhất, tiết kiệm nhất vì khi
lắp càng cao thì năng suất lạnh yêu cầu càng lớn. Cao nhất thì cũng
chỉ nên lắp đặt cách mặt sàn khoảng 1.2 m.

0,5


- Phía bên ngoài nhà cũng phải đảm bảo cho dàn ngưng được làm
mát tốt nhất, nghĩa là dòng không khí vào và ra không bị vướng, DN
không bị ánh nắng chiếu vào. Trường hợp nếu bị nắng chiếu vào thì
cần có tấm che nắng.

0,5

- Để đảm bảo nước ngưng chày ra ngoài được tốt thì cần phải đặt
máy nằm ngang. Không nên đặt nghiên máy ra phía ngoài vì một lớp
nước mỏng dưới dàn có tác dụng làm mát dàn ngưng tốt hơn.

0,5

- Bề mặt phía trong nhà có thể bằng tường hoặc nhô ra ngoài chút ít.
- Gió lạnh từ máy thổi xa 5 đến 6 m nếu phòng dài hơn thì có thể
đặt thêm máy ở hướng đối diện.
- Nếu phòng có quạt thông gió thổi không khí ra ngoài trời nên đặt
máy điều hoà đối diện với quạt thông gió
- Sau khi lắp đặt xong tất cả các khe hở giữa vỏ máy và tường phải
được chèn kín bằng xốp cách nhiệt, cao su hoặc gỗ trang trí.
Câu 6 (3điểm): Vẽ trang bị điện cho tủ lạnh xả tuyết bằng gas nóng và giải
thích?
Đáp
Trang bị điện:
R
án
Công
tắc


rơle nhiệt

DD
T
TM

SV

1

N

0,5
3

0,5

MF

R

3
đèn

C

0,5

0,5
2


th
Rơle khởi
động

Tụ điện
khởi động

Giải thích:
Khi máy nén chạy đồng thời có điện vào rơle thời gian xả tuyết
TM và tiếp điểm 12 đóng có điện vào quạt dàn lạnh, không có điện vào
dây điện trở và van điện từ SV.
Sau khi có điện vào rơle TM thì rơ le bắt đầu đếm thời gian để xả
tuyết. Chu kỳ xả tuyết cho tủ lạnh do nhà chế tạo qui định khoảng 8 đến
12 giờ. Khi xả tuyết tiếp điểm 12 mở ra, tiếp điểm 13 đóng lại làm cho
van điện từ SV có điện đưa gas nóng vào dàn lạnh để xả tuyết ở dàn
lạnh đồng thời có điện vào dây điện trở để làm nóng máng hứng xả
tuyết. Thời gian xả tuyết thường là 40 đến 60 phút.

0,5

0,5

0,5


Câu 7 (2điểm): Trình bày ưu nhược điểm của máy điều hòa không khí loại hai
mảng ?
Đáp
Ưu điểm:

án
- Giảm được tiếng ồn rất nhiều vì dn nĩng được lắp đặt phía bên
ngoài nhà.
- Chọn vị trí lắp đặt dễ dàng vì khơng phụ thuộc vo kết cấu nh
- Đở tốn diện tích lắp đặt trong nhà
Nhược điểm:
- Đường dây dẫn môi chất dài hơn, dây điện nhiều hơn
- Độ cao của hai dàn không quá 3m và xa không quá 15 m
- Ồn phía bên ngoài nhà
Câu 8 (3điểm): Vẽ sơ đồ lắp đặt và trình bày quy trình hút chân không một cấp
cho tủ lạnh gia đình?
Dàn lạnh
Đáp Dàn ngưng
án

0,5
2
0,5
0,5

0,5
0,5
3

0,5
Phin lọc

Ống mao

0,5

ĐH thấp áp

Bloc
k

a

ĐH cao áp

b

Máy hút chân không

Lắp đặt xong như trên ta đóng van b lại, mở hết van a, cho
máy
hút chân không hoạt động. SauDàn
mộtbay
thời
hơigian lấy đầu ngón tay
Dàn ngưng tụ
bịt vào đầu đẩy của máy hút chân không thấy hơi không đẩy ra (hoặc
quan sát kim đồng hồ thấp áp khi áp suất xuống 30 inHg) thì ta đóng
kín van a lại.
Cho máy hút chân không nghỉ, cho lốc chạy 5 ÷10 phút cho
Phin lọc
lốc dừng. Tiếp theo cho máyỐng
hútmao
chân không chạy và mở van a. Ta
tiếp tục làm lại như trên khoảng 3 ÷ 4 lần cho sạch không khí.
Sau đó đóng kín van a lại và chờ 4 ÷ 12 tiếng để thử kín hệ

ĐH thấp áp ĐH cao áp
thống lạnh.
Câu 9 (3điểm): Vẽ sơ đồBloc
lắp đặt và trình bày quy trình nạp gas cho tủ lạnh gia
k
b
a
đình?
3
Đáp
2
1
án
Chai gas

0,5

0,5

0,5

0,5
3


0,5

0,5

0,5


Quy trình được lắp đặt như hình vẽ, ta vặn chặt rắcco số 2, thả
lỏng rắcco số 3, mở van 1 để gas trong bình đuổi hết không khí trong
đường ống gas ra ngoài. Sau đó vặn chặt răcco số 3 lại, mở van a, mở
nhanh van số 1 cho kim đồng hồ chỉ 60 ÷70 PSI thì đóng lại. Cho lốc
chạy và ghé sát tai vào dàn bay hơi nghe thấy tiếng sôi thì đường ống
thông. Sờ vào cuối ống mao thấy hơi lạnh. Sau đó cho lốc dừng và
nhìn vào đồng hồ thấp áp nếu áp suất tăng dần chứng tỏ đường ống
trong tủ lạnh không tắt. sau đó tiếp tục bơm gas vào và duy trì 0 ÷5
PSI.
Câu 10 (2điểm): Hãy trình bày ưu nhược điểm của máy điều hòa không khí
loại một mảng ?
Đáp
Ưu điểm:
án
- Thuận tiện, gọn gàng, dể sử dụng, không đòi hỏi kỹ thuật vận
hành, bảo dưỡng đặc biệt.
- Có thể ứng dụng trong nhiều lỉnh vực khác nhau kể cả sản xuất
và đời sống nên máy điều hòa nhiệt độ cửa sổ được sử dụng
rộng rãi.
Nhược điểm:
- Độ ồn tương đối lớn.
- Chọn vị trí lắp đặt khó, phải đục tường

0,5

Câu11 (2điểm):Hãy trình bày một số đặc điểm của máy nén rôto dùng trong hệ
thống điều hòa không khí dân dụng?
Máy Máy nén rôto có một số đặc điểm sau:
- Lốc hình trụ đứng;


2

0,5

0,5

2
0,5
0,5

0,5
0,5

0,5


- Kích thớc nhỏ hơn nhiều so với lốc pittông;
- Bên cạnh lốc thờng có một bầu giãn nở cũng là hình trụ nhng nón ở
hai đầu khá lớn, đờng kính 50 - 70 mm;
- Cọc tiếp diện ở trên đầu máy nén.
- Năng suất làm lạnh lớn
- ít chi tiết đòi hỏi độ chính xác cao.
Động cơ máy nén được bố trí phía trên stato ép chặt vào vỏ máy
Câu12(2điểm):Hãy cho biết điện năng tiêu thụ cho tủ lạnh phụ thuộc vào các
yếu tố nào?
Điện năng tiêu thụ cho tủ lạnh phụ thuộc vào các yếu tố sau:

0,5
0,5

0,5

2
0,5

- Nhiệt độ môi trường bên ngoài
- Vị trí núm vặn thermostat
- Công suất định mức của động cơ máy nén

0,5

- Hệ số thời gian làm việc
- Ap suất ngưng tụ và bay hơi
- Số lần mở cửa và thời gian để mở cửa

0,5

- Tổn hao qua biến thế và ổn áp nếu có.
- Nói chung tổn hao điện năng phụ thuộc vào tính năng kỹ thuật
và đặc trưng vận hành của tủ. Tuy cùng tính năng kỹ thuật nhưng nếu
vận hành sai thì điện năng tiêu thụ lớn hơn đáng kể.
Câu 13 (3 điểm): Vẽ sơ đồ hệ thống lạnh của tủ lạnh gia đình và trình bày
nguyên lý làm việc?
đáp án Sơ đồ hệ thống lạnh một buồng
Dàn bay hơi
Dàn ngưng tụ

0,5

3

0,5

0,5
Phin
lọc

Ống
mao
0,5

Block
Nguyên lý làm việc:
Trong dàn bay hơi, môi chất lạnh sôi ở áp suất thấp và nhiệt độ
thấp để thu nhiệt của môi trường cần làm lạnh. Hơi sinh ra ở dàn bay
hơi được máy nén hút về nén lên áp suất cao và nhiệt độ cao đẩy vào
dàn ngưng tụ. Ơ dàn ngưng hơi nóng thảy nhiệt cho cho môi trường
và ngưng tụ thành lỏng. Chất lỏng chảy qua ống mao để vào dàn bay

0,5

0,5


hơi. Do tiết diện ống mao nhỏ nên gây ra hiệu ứng tiết lưu cho lỏng
chảy qua nó biến đổi từ trạng thái có áp suất cao và nhiệt độ cao
xuống trạng thái có áp suất thấp và nhiệt độ thấp.
Câu 14 (3điểm): Nêu nhiệm vụ, phân loại, và vị trí lắp đặt của thiết bị ngưng
tụ?
đáp án Nhiệm vụ.
Dàn ngưng tụ của hệ thhống lạnh có nhiệm vụ thải nhiệt môi chất

ngưng tụ ra ngoài môi trường. Lượng nhiệt thải ra dàn ngưng tụ đúng
bằng lượng nhiệt thu vào ở dàn bay hơi để làm lạnh cộng với điện
năng tiêu tốn cho máy nén. Hơi môi chất ngưng tụ ở áp suất cao và
nhiệt độ cao.
Phân loại
Có thể phân loại theo cấu tạo và môi trường cần làm mát:
Môi trường cần làm mát là không khí ta có dàn ngưng tụ không
khí đối lưu tự nhiên nếu không có quạt, đối lưu cưỡng bức nếu có
quạt
Môi trường làm mát là nước gọi là bình ngưng tụ làm mát
bằng nước
Môi trường làm mát bằng nước kết hợp với không khí gọi là
dàn ngưng tụ tưới hay là thiết bị ngưng tụ kiểu bay hơi
Tủ lạnh gia đình đa số có dàn ngưng tụ không khí đối lưu tự
nhiên, một số ít tủ lạnh gia đình và tủ lạnh thong nghiệp có dàn
ngưng không khí cưỡng bức.
Vị trí lắp đặt:
Dàn ngưng tủ lạnh đầu vào được lắp với đầu đẩy của máy nén,
đầu ra được lắp với phin sấy lọc trước khi nối vào ống mao
Dàn ngưng được bố trí sau lưng tủ lạnh, một số tủ còn thêm
một phần dàn đặt dưới đáy tủ. Dàn được bố trí sao cho việc lưu thông
không khí là tốt nhất, để tủ thải nhiệt một cách dễ dàng.
Câu 15 (3 điểm):Hãy trình bày một số yêu cầu, các hư hỏng và cách khắc phục
của thiết bị ngưng tụ?
đáp án Yêu cầu
Dàn ngưng phải có khả năng toả nhiệt phù hợpvới năng suất
lạnh của máy nén trong điều kiện làm việc đã cho
Bề mặt trao đổi nhiệt phải đủ
Sự tiếp xúc giữa ống dàn ngưng và cánh tản nhiệt phải tốt
Chịu được áp suất và không bị ăn mòn

Tuần hoàn không khí phải tốt
Công nghệ chế tạo phải dễ dàng, bảo dưỡng sữa chữa dễ
Các hư hỏng và cách khắc phục:
 Dàn bị rò rỉ
Dàn thường làm bằng ống thép hoặc ống đồng và nhiệt độ làm
việc lớn nên ít bị rò rỉ do đọng nước, bám bẩn, trừ các loại dàn đặt

0,5
3

0,5

0,5

0,5

0,5

0,5

0,5

3

0,5

0,5

0,5



dưới đáy tủ của các tủ có xả đá tự động. Dàn ngưng bị rò rỉ thường hệ
thống mất gas rất nhanh. Vì áp suất dàn cao. Nếu dàn bị thủng phải
hàn lại bằng que hàn bạc hoặc hàn hơi.
 Dàn ngưng bị nóng qúa mức bình thường
Mỗi dàn phải có năng suất nhiệt phù hợp với năng suất lạnh
của máy. Năng suất toả nhiệt phụ thuộc vào nhiều yếu tố cần được
đảm bảo:
-

Diện tích dàn phải đủ

-

Bề mặt dàn phải sạch sẽ

- Phải đảm bảo sự tuần hoàn không khí, làm mát tốt
Câu 16 (2điểm): Nêu nhiệm vụ, phân loại, và vị trí lắp đặt của thiết bị ngưng
tụ?
đáp án Nhiệm vụ
Dàn bay hơi có nhiệm vụ thu nhiệt của môi trường cần làm
lạnh cấp cho môi chất lạnh sôi ở nhiệt độ thấp để tạo ra và duy
trì môi trường lạnh có nhiệt độ thấp.
Phân loại
Có thể dựa theo môi trường cần làm lạnh
Môi trường cần làm lạnh là không khí đối lưu tự nhiên hoặc
cưỡng bức gọi là dàn lạnh hoặc dàn bay hơi.
Môi trường cần làm lạnh là nước, nước muối hoặc chất lỏng
có thể họi là dàn lạnh nước hoặc bình bay hơi làm lạnh nước.
Môi trường cần làm lạnh là sản phẩm có thể gọi là dàn lanh

tiếp xúc.
Vị trí lắp đặt
Dàn được lắp đặt sau ống mao hoặc van tiết lưu và trước máy
nén trong hệ thống lạnh theo chiều chuyển động của môi chất.
Câu 17 (3 điểm):Hãy trình bày một số yêu cầu, các hư hỏng và cách khắc phục
của thiết bị bay hơi?
đáp án Yêu cầu
Dàn bay hơi phải đảm bảo khả năng thu nhiệt của môi trường
phù hợp với năng suất lạnh của máy ở điều kiện theo thiết kế
Tiếp xúc giữa sản phẩm bảo quản và dàn phải tốt.
Tuần hoàn không khí tốt
Chịu được áp suất và không bị ăn mòn
Công nghệ chế tạo dễ dàng, bảo dưỡng, sữa chữa dễ dàng
Một số hư hỏng và cách khắc phục
Dàn bay hơi bị thủng, phát hiện chổ thủng, xì bằng cách tìm
vết dầu loang bằng xà phòng hoặc phải tháo dàn ra để bơm khí nén
đến 10 – 12 at và nhúng vào bể nước.
Nguyên nhân thủng xì có thể do dùng các vật sắc như dao để
nạy đá và thực phẩm đông lạnh trên dàn, do dàn bị rỉ từ bên ngoài

0,5

0,5

0,5
2

0,5

0,5


0,5

0,5
3

0,5

0,5

0,5

0,5


hoặc từ bên trong.
Có hai phương pháp khắc phục:

0,5

- Dùng keo êpôxi phủ lên bề mặt chổ bị thủng hoặc hàn lại bằng
hàn hơi
- Phương pháp hàn có độ bền cao, nhưng ngọn lửa hàn làm cháy
0,5
lớp bảo vệ bề mặt trên dàn nhôm
dàn bay hơi bị mục: khi dàn bị thủng trên 5 lỗ có thể coi là dàn bị
mục, cần phải thay đổi dàn mới. Nếu không có dàn mới phải dùng
ống đồng tự tạo một dàn mới phù hợp.
Tp.HCM, ngày 4 tháng 04 năm 2016
Trưởng khoa/ Bộ môn

Giáo viên biên soạn