Trờng Đại học KINH Tế QuốC DÂN
------------

NGUYễN THàNH CÔNG

NÂNG CAO NĂNG LựC THẩM ĐịNH TàI CHíNH CủA KHáCH HàNG
TạI CÔNG TY TNHH CHO THUÊ TàI CHíNH QUốC Tế CHAILEASE

Chuyên ngành: QUảN TRị KINH DOANH QUốC Tế

Ngời hớng dẫn khoa học:

PGS.TS. Tạ VĂN LợI


Hµ néi – 2015


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu độc lập của tôi. Số liệu
được nêu trong luận văn là trung thực và có trích nguồn. Kết quả nghiên cứu
trong luận văn là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ công trình
nghiên cứu nào khác.

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Nguyễn Thành Công


LỜI CẢM ƠN
Em xin chân thành cảm ơn các Quý thầy cô Trường Đại học Kinh tế Quốc dân

đã tận tâm giảng dạy, truyền đạt những kiến thức quý báu cho em trong suốt thời gian
em học tập tại trường. Đặc biệt, em xin chân thành cảm ơn PGS.TS Tạ Văn Lợi đã
tận tình chỉ bảo, hướng dẫn cho em hoàn thành luận văn này.
Xin chân thành cám ơn cán bộ công nhân viên và ban lãnh đạo của công ty
TNHH Cho thuê tài chính quốc tế Chailease đã tạo điều kiện để tôi có thể tiếp cận
được những nguồn thông tin nội bộ để nghiên cứu và hoàn thành luận văn này

TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Nguyễn Thành Công


MỤC LỤC
TÁC GIẢ LUẬN VĂN................................................................................................3
TÁC GIẢ LUẬN VĂN................................................................................................4
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT......................................................................................iii
MỞ ĐẦU......................................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài ...........................................................................................................1
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu.............................................................................................2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:.............................................................................................3
4. Phương pháp nghiên cứu..........................................................................................................3
5. Một số công trình nghiên cứu có liên quan trước luận án.........................................................3
6. Kết cấu của luận văn.................................................................................................................4

CHƯƠNG 1..................................................................................................................5
TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG CHO THUÊ TÀI CHÍNH VÀ THẨM ĐỊNH
TÀI CHÍNH KHÁCH HÀNG TRONG.......................................................................5
CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH.........................................................................5
1.1. Các vấn đề cơ bản về hoạt động thuê mua tài chính..............................................................5
1.1.1. Các khái niệm về cho thuê tài chính ...............................................................................5

1.1.2. Các sản phẩm dịch vụ của công ty cho thuê tài chính.....................................................7
1.1.3. Đặc điểm của sản phẩm dịch vụ của công ty cho thuê tài chính...................................11
1.1.4. Lợi ích của cho thuê tài chính.......................................................................................14
1.2. Năng lực thẩm định tài chính khách hàng của công ty cho thuê tài chính..........................16
1.2.1. Khái niệm năng lực thẩm định tài chính của khách hàng...............................................16
1.2.2. Nội dung năng lực thẩm định tài chính khách hàng của công ty cho thuê tài chính......17
1.2.2.1. Năng lực nhân sự thẩm định tài chính khách hàng.................................................17
1.2.2.2. Năng lực tài chính cho công tác thẩm định ............................................................18
1.2.2.3. Năng lực tổ chức thẩm định...................................................................................19
1.2.2.4. Năng lực điều tra và xác minh thông tin khách hàng..............................................24
1.2.3. Các chỉ tiêu phản ánh năng lực thẩm định tài chính khách hàng...................................25
1.3. Kinh nghiệm thẩm định tài chính khách hàng ở công ty cho thuê tài chính Trung Quốc: JIC
Leasing.........................................................................................................................................26


CHƯƠNG 2................................................................................................................29
THỰC TRẠNG NĂNG LỰC THẨM ĐỊNH KHÁCH HÀNG TẠI CÔNG TY
TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN CHO THUÊ ..............................................................29
TÀI CHÍNH QUỐC TẾ CHAILEASE......................................................................29
2.1 Tổng quan về Công ty TNHH cho thuê tài chính quốc tế Chailease.......................................29
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Công ty TNHH cho thuê tài chính quốc tế
Chailease.................................................................................................................................29
2.1.2. Cơ cấu bộ máy tổ chức của Công ty TNHH cho thuê tài chính quốc tế Chailease.........30
2.1.3. Tình hình hoạt động kinh doanh của Công ty TNHH cho thuê tài chính quốc tế Chailease
.................................................................................................................................................31
2.2. Thực trạng năng lực thẩm định tài chính của khách hàng tại CTTNHH cho thuê tài chính
quốc tế Chailease ........................................................................................................................40
2.2.1. Năng lực nguồn nhân lực thẩm định tài chính khách hàng............................................40
2.2.2. Năng lực tài chính cho công tác thẩm định....................................................................47
2.2.3. Năng lực tổ chức công tác thẩm định............................................................................52

2.2.4. Năng lực điều tra và xác minh thông tin khách hàng.....................................................60
2.2.5. Một số chỉ tiêu phản ánh năng lực thẩm định tài chính của khách hàng tại công ty
TNHHcho thuê tài chính quốc tế Chailease..............................................................................62
2.3. Đánh giá thực trạng năng lực thẩm định tài chính khách hàng tại công ty TNHH cho thuê tài
chính Chailease giai đoạn 2012-2015..........................................................................................66
2.3.1 Những kết quả đạt được trong năng lực thẩm định tài chính của khách hàng tại Công ty
TNHH cho thuê tài chính quốc tế Chailease.............................................................................67
2.3.2. Những mặt còn hạn chế trong năng lực thẩm định tài chính của khách hàng tại Công ty
TNHH cho thuê tài chính quốc tế Chailease.............................................................................68
2.3.3. Nguyên nhân gây ra những điểm yếu trong năng lực thẩm định tài chính của khách
hàng tại Công ty TNHH cho thuê tài chính quốc tế Chailease..................................................70
3.1. Định hướng của công ty TNHH cho thuê tài chính quốc tế Chailease về năng lực thẩm định
tài chính của khách hàng.............................................................................................................73
3.1.1. Quan điểm về nâng cao năng lực thẩm định của công ty TNHH Cho thuê tài chính quốc
tế Chailease.............................................................................................................................73
3.1.2. Phương hướng và mục tiêu nâng cao năng lực thẩm định của Chailease.....................73
3.2. Giải pháp nâng cao năng lực thẩm định tài chính của khách hàng tại công ty TNHH cho thuê
tài chính quốc tế Chailease .........................................................................................................74
3.2.1 Giải pháp về nâng cao năng lực nguồn nhân lực............................................................75


KẾT LUẬN.................................................................................................................81
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................vi
PHỤ LỤC...................................................................................................................vii

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
CTTC:

Cho thuê tài chính


NHTM:

Ngân hàng thương mại

NHNN:

Ngân hàng nhà nước

TNHH:

Trách nhiệm hữu hạn

CILC

Chailease Leasing Company Limited
Công ty TNHH Cho thuê tài chính quốc tế Chailease



DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ
TÁC GIẢ LUẬN VĂN................................................................................................3
TÁC GIẢ LUẬN VĂN................................................................................................4
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT......................................................................................iii
MỞ ĐẦU......................................................................................................................1
1. Tính cấp thiết của đề tài ...........................................................................................................1
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu.............................................................................................2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:.............................................................................................3
4. Phương pháp nghiên cứu..........................................................................................................3
5. Một số công trình nghiên cứu có liên quan trước luận án.........................................................3
6. Kết cấu của luận văn.................................................................................................................4


CHƯƠNG 1..................................................................................................................5
TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG CHO THUÊ TÀI CHÍNH VÀ THẨM ĐỊNH
TÀI CHÍNH KHÁCH HÀNG TRONG.......................................................................5
CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH.........................................................................5
1.1. Các vấn đề cơ bản về hoạt động thuê mua tài chính..............................................................5
1.1.1. Các khái niệm về cho thuê tài chính ...............................................................................5
1.1.2. Các sản phẩm dịch vụ của công ty cho thuê tài chính.....................................................7
1.1.3. Đặc điểm của sản phẩm dịch vụ của công ty cho thuê tài chính...................................11
1.1.4. Lợi ích của cho thuê tài chính.......................................................................................14
1.2. Năng lực thẩm định tài chính khách hàng của công ty cho thuê tài chính..........................16
1.2.1. Khái niệm năng lực thẩm định tài chính của khách hàng...............................................16
1.2.2. Nội dung năng lực thẩm định tài chính khách hàng của công ty cho thuê tài chính......17
1.2.2.1. Năng lực nhân sự thẩm định tài chính khách hàng.................................................17
1.2.2.2. Năng lực tài chính cho công tác thẩm định ............................................................18
1.2.2.3. Năng lực tổ chức thẩm định...................................................................................19
1.2.2.4. Năng lực điều tra và xác minh thông tin khách hàng..............................................24
1.2.3. Các chỉ tiêu phản ánh năng lực thẩm định tài chính khách hàng...................................25
1.3. Kinh nghiệm thẩm định tài chính khách hàng ở công ty cho thuê tài chính Trung Quốc: JIC
Leasing.........................................................................................................................................26


CHƯƠNG 2................................................................................................................29
THỰC TRẠNG NĂNG LỰC THẨM ĐỊNH KHÁCH HÀNG TẠI CÔNG TY
TRÁCH NHIỆM HỮU HẠN CHO THUÊ ..............................................................29
TÀI CHÍNH QUỐC TẾ CHAILEASE......................................................................29
2.1 Tổng quan về Công ty TNHH cho thuê tài chính quốc tế Chailease.......................................29
2.1.1 Quá trình hình thành và phát triển của Công ty TNHH cho thuê tài chính quốc tế
Chailease.................................................................................................................................29
2.1.2. Cơ cấu bộ máy tổ chức của Công ty TNHH cho thuê tài chính quốc tế Chailease.........30

2.1.3. Tình hình hoạt động kinh doanh của Công ty TNHH cho thuê tài chính quốc tế Chailease
.................................................................................................................................................31
2.2. Thực trạng năng lực thẩm định tài chính của khách hàng tại CTTNHH cho thuê tài chính
quốc tế Chailease ........................................................................................................................40
2.2.1. Năng lực nguồn nhân lực thẩm định tài chính khách hàng............................................40
2.2.2. Năng lực tài chính cho công tác thẩm định....................................................................47
2.2.3. Năng lực tổ chức công tác thẩm định............................................................................52
2.2.4. Năng lực điều tra và xác minh thông tin khách hàng.....................................................60
2.2.5. Một số chỉ tiêu phản ánh năng lực thẩm định tài chính của khách hàng tại công ty
TNHHcho thuê tài chính quốc tế Chailease..............................................................................62
2.3. Đánh giá thực trạng năng lực thẩm định tài chính khách hàng tại công ty TNHH cho thuê tài
chính Chailease giai đoạn 2012-2015..........................................................................................66
2.3.1 Những kết quả đạt được trong năng lực thẩm định tài chính của khách hàng tại Công ty
TNHH cho thuê tài chính quốc tế Chailease.............................................................................67
2.3.2. Những mặt còn hạn chế trong năng lực thẩm định tài chính của khách hàng tại Công ty
TNHH cho thuê tài chính quốc tế Chailease.............................................................................68
2.3.3. Nguyên nhân gây ra những điểm yếu trong năng lực thẩm định tài chính của khách
hàng tại Công ty TNHH cho thuê tài chính quốc tế Chailease..................................................70
3.1. Định hướng của công ty TNHH cho thuê tài chính quốc tế Chailease về năng lực thẩm định
tài chính của khách hàng.............................................................................................................73
3.1.1. Quan điểm về nâng cao năng lực thẩm định của công ty TNHH Cho thuê tài chính quốc
tế Chailease.............................................................................................................................73
3.1.2. Phương hướng và mục tiêu nâng cao năng lực thẩm định của Chailease.....................73
3.2. Giải pháp nâng cao năng lực thẩm định tài chính của khách hàng tại công ty TNHH cho thuê
tài chính quốc tế Chailease .........................................................................................................74
3.2.1 Giải pháp về nâng cao năng lực nguồn nhân lực............................................................75


KẾT LUẬN.................................................................................................................81
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO....................................................................vi

PHỤ LỤC...................................................................................................................vii

SƠ ĐỒ
Sơ đồ 1.1
Sơ đồ 1.2

Quy trình cho thuê tài chính..........Error: Reference source not found
Quy trình mua và cho thuê lại.......Error: Reference source not found

Sơ đồ 2.1

Sơ đồ tổ chức của CILC................Error: Reference source not found

Sơ đồ 2.2

Quy trình thẩm định tài chính của khách hàng tại CILC............Error:
Reference source not found


Trờng Đại học KINH Tế QuốC DÂN
------------

NGUYễN THàNH CÔNG

NÂNG CAO NĂNG LựC THẩM ĐịNH TàI CHíNH CủA KHáCH HàNG
TạI CÔNG TY TNHH CHO THUÊ TàI CHíNH QUốC Tế CHAILEASE

Chuyên ngành: QUảN TRị KINH DOANH QUốC Tế

Ngời hớng dẫn khoa học:


PGS.TS. Tạ VĂN LợI


ii

Hµ néi – 2015


i

TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN
Công ty TNHH Cho thuê tài chính quốc tế Chailease là trong những công ty
cho thuê tài chính quốc tế hoạt động hiệu quả tại Việt Nam với khách hàng mục tiêu
là các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam – đối tượng khách hàng tiềm năng nhưng
có nhiều rủi ro do đặc thù hoạt động của đối tượng khách hàng này. Vì vậy, giảm
thiểu rủi ro và đảm bảo hoạt động cho thuê tài chính có thể phát triển thì năng lực
thẩm định tài chính của khách hàng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt
động của công ty. Trải qua gần 10 hoạt động và phát triển, năng lực thẩm định của
công ty đã đạt được những kết quả khả quan với tỷ lệ nợ xấu được duy trì ở tỷ lệ
khá thấp so với khối ngân hàng, thời gian thẩm định đang ngày càng rút ngắn, góp
phần đảm bảo an toàn vốn cho công ty và mở rộng số lượng khách hàng. Năng lực
thẩm định tài chính khách hàng đã giúp giảm thiểu rủi ro tín dụng cho công ty, giúp
nợ xấu của công ty luôn duy trì ở mức dưới 2% và có xu hướng giảm dần trong khi
các TCTD khác có tỷ lệ nợ xấu rất cao. CILC sở hữu đội ngũ cán bộ thẩm định có
chất lượng tốt và đạo đức nghề nghiệp cao. Quy trình thẩm định tài chính khách
hàng được thực hiện chặt chẽ. Phương pháp thẩm định có cách thức dự báo được
sử dụng hiệu quả với tính hợp lý và độ chính xác cao. Tuy nhiên, năng lực thẩm
định của công ty vẫn còn tồn tại một số hạn chế như: Năng lực thẩm định tài chính
khách hàng bị ảnh hưởng do công tác quản trị điều hành công tác thẩm định vẫn còn

nhiều yếu kém, chi phí mà công ty bỏ ra để nâng cao chất lượng thẩm định còn cao
do chi phí mua các thông tin tài chính lớn để có nguồn thông tin tin cậy và cần thiết
để thẩm định. Mặc dù có lợi thế về nguồn nhân lực có đạo đức nghề nghiệp và trình
độ cao nhưng nợ xấu vẫn diễn ra ở công ty với tỷ lệ khá cao. Những hạn chế này
vẫn còn tồn tại là do: thông tin do khách hàng cung cấp thiếu, thiếu tính chính xác
và còn chưa được cập nhật kịp thời, nhân viên thẩm định và quan hệ khách hàng
của công ty 90% là từ các ngành kinh tế tài chính nên có nhiều hạn chế về mặt kĩ
thuật, đối tượng khách hàng là doanh nghiệp vừa và nhỏ nên ý thức chấp hành quy
định về các chuẩn mực trong kinh doanh vẫn chưa nghiêm, sổ sách thiếu minh bạch.


ii

Trên cơ sở đó, để nâng cao năng lực thẩm định của Chailease, tác giả đề xuất một
số giải pháp với các giải pháp về nguồn nhân lực bao gồm: Kế hoạch hoá nguồn
nhân lực, xây dựng công tác tiêu chuẩn hóa cán bộ các cấp nói chung và cán bộ
thẩm định nói riêng, tạo môi trường làm việc chuyên nghiệp, tăng cường đào tạo
nguồn nhân lực, đánh giá khả năng và bố trí nhân sự hợp lý, giải pháp, sử dụng hợp
lý nguồn tài chính dành cho công tác thẩm định, nâng cao chất lượng tổ chức công
tác thẩm định, tăng chất lượng việc điều tra và xác minh thông tin khách hàng.


Trờng Đại học KINH Tế QuốC DÂN
------------

NGUYễN THàNH CÔNG

NÂNG CAO NĂNG LựC THẩM ĐịNH TàI CHíNH CủA KHáCH HàNG
TạI CÔNG TY TNHH CHO THUÊ TàI CHíNH QUốC Tế CHAILEASE


Chuyên ngành: QUảN TRị KINH DOANH QUốC Tế

Ngời hớng dẫn khoa học:

PGS.TS. Tạ VĂN LợI


ii

Hµ néi – 2015


1

MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Hoạt động của các công ty tài chính (CTTC) đóng vai trò khá quan trọng
trong thị trường tài chính. Đó là làm giảm sức ép và gánh nặng cho hệ thống ngân
hàng thương mại trong việc cung ứng vốn đối với các doanh nghiệp, đặc biệt là vốn
trung và dài hạn. Thực tế cho thấy các ngân hàng thương mại thường ưu tiên cho
vay đối với các công ty có đảm bảo chắc chắn để đảm bảo nguồn vốn, điều mà các
doanh nghiệp vừa và nhỏ khó có thể tiếp cận thì các công ty CTTC sẽ tạo điều kiện
cho doanh nghiệp vừa và nhỏ nhiều lợi ích từ việc cho thuê tài chính mà không cần
doanh nghiệp phải có tài sản thế chấp. Như vậy, hoạt động cho thuê tài chính giúp
giải quyết nguồn vốn trung và dài hạn thông qua việc tài trợ tài sản thuê cho các tổ
chức cá nhân không đủ điều kiện và tiêu chuẩn để vay các ngân hàng thương mại.
Ngược lại, việc này mang lại lợi ích cho các công ty CTTC là sử dụng được số vốn
tích cực của một lượng lớn các doanh nghiệp vừa và nhỏ đang hoạt động trên thị
trường.
Trên thế giới, hoạt động cho thuê tài sản đã sớm xuất hiện, nhưng nó thực sự

đi sâu vào bản chất cho thuê tài chính trong vòng sáu chục năm qua. Hiện nay hoạt
động thuê mua đã được sử dụng tại hơn 90 nước (chủ yếu là các nước đang phát
triển, khoảng 60 nước) với khối lượng dư nợ cho thuê trên 500 tỷ USD, chiếm
khoảng 12,5% đầu tư tư nhân của thế giới.1
Theo thống kê của NHNN, hiện nay Việt Nam đã có 12 công ty CTTC, trong
đó có 8 công ty trực thuộc ngân hàng thương mại Nhà nước và 4 công ty có vốn
nước ngoài.2 Với đặc thù là cho vay vốn với tỉ lệ cao và tài sản thế chấp là động sản,
đối tượng vay vốn chính lại là các doanh nghiệp vừa và nhỏ nên các công ty cho
thuê tài chính thường đối mặt với rủi ro cao hơn các hình thức cho vay vốn khác.
1

/>2
Huỳnh Thị Hương Thảo (2014), Cho thuê tài chính: Một vài định hướng và phát triển, Tạp chí khoa học và
ứng dụng, số 4, p.27-31


2

Chính vì vậy, sở hữu một năng lực thẩm định tài chính khách hàng tốt là yếu tố
sống còn của một công ty cho thuê tài chính.
Công ty TNHH Cho thuê tài chính quốc tế Chailease là doanh nghiệp được
thành lập vào năm 2006 và bắt đầu thực hiện hoạt động cho thuê tài chính từ năm
2007. Khách hàng chủ yếu và cũng là khách hàng mục tiêu của công ty TNHH Cho
thuê tài chính quốc tế Chailease là các doanh nghiệp vừa và nhỏ hoạt động sản xuất
kinh doanh trên lãnh thổ của nước Việt Nam. Các doanh nghiệp này thường có hệ
thống sổ sách kế toán thiếu chuẩn mực, hầu hết năng lực của doanh nghiệp không thể
hiện hết trên các báo cáo nộp cơ quan thuế. Thêm vào đó các doanh nghiệp vừa và nhỏ
thường hoạt động theo quy mô gia đình và cách thức quản trị doanh nghiệp không rõ
ràng nên việc tìm hiểu về năng lực thực sự của doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn. Rất
nhiều trường hợp bỏ sót cũng khách hàng tốt hoặc lựa chọn nhầm những khách hàng

có tình hình tài chính không tốt dẫn đến phát sinh nợ xấu đã xảy ra ở Chailease. Vì vậy,
để giảm thiểu rủi ro và đảm bảo hoạt động cho thuê tài chính có thể phát triển thì năng
lực thẩm định tài chính của khách hàng lại càng quan trọng hơn hết.
Trước tình hình đó, tác giả đã chọn đề tài “Nâng cao năng lực thẩm định
tài chính của khách hàng tại công ty TNHH cho thuê tài chính quốc tế
Chailease” làm luận văn tốt nghiệp thạc sĩ chuyên ngành Quản trị kinh doanh quốc tế

2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
Mục tiêu nghiên cứu: Luận văn được thực hiện với mục tiêu là đánh giá
năng lực thẩm định tài chính khách hàng tại Công ty TNHH Cho thuê tài chính
quốc tế Chailease, trên cơ sở đó đưa ra các giải pháp nhằm nâng cao năng lực thẩm
định tài chính khách hàng trong giai đoạn 2015 đến 2018.
Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Làm rõ cơ sở lý luận về hoạt động cho thuê tài chính và thẩm định năng lực
tài chính khách hàng trong công ty cho thuê tài chính
- Đánh giá năng lực thẩm định tài chính khách hàng tại CT chho thuê tài
chính quốc tế Chaileas thông qua phân tích thực trạng năng lực thẩm định tài chính
khách hàng của công ty trong giai đoạn 2012-Q2/2015.


3

- Căn cứ vào kết quả đánh giá đưa ra các giải pháp kiến nghị nhằm nâng cao
năng lực thẩm định tài chính khách hàng của công ty cho thuê tài chính Chaileas
giai đoạn 2015-2018

3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
- Đối tượng nghiên cứu: Năng lực thẩm định tài chính khách hàng của Công
ty TNHH Cho Thuê Tài Chính Quốc Tế Chailease. Trong đó khách hàng là các cá
nhân và doanh nghiệp có nhu cầu thuê tài chính. Tài chính khách hàng bao gồm các

yếu tố: khả năng tài chính, tình hình sản xuất, kinh doanh, thu nhập của khách hàng.
- Phạm vi nghiên cứu: Các số liệu được nghiên cứu và phân tích trong giai
đoạn từ năm 2012 đến hết Q2/2015, định hướng giải pháp từ năm 2015-2018.

4. Phương pháp nghiên cứu
-Phương pháp thu thập số liệu:
Nghiên cứu sử dụng số liệu thứ cấp: Số liệu thứ cấp được thu thập từ báo
cáo hoạt động kinh doanh của công ty Chailease, thông tin tài chính của các khách
hàng của Chailease, các báo cáo của NHNN, bộ ngành liên quan…
- Phương pháp xử lý số liệu:
+ Sử dụng phương pháp so sánh đối chiếu giữa các thời kì
+ Sử dụng phương pháp thống kê định lượng để phân tích tác động của một
số nhân tố đến năng lực thẩm định tài chính của công ty TNHH cho thuê tài chính
quốc tế Chailease.
- Phần mềm xử lý dữ liệu nghiên cứu: SPSS, Excel.

5. Một số công trình nghiên cứu có liên quan trước luận án
Việc nghiên cứu về các công ty CTTC ở Việt Nam đã được thực hiện bởi
một số tác giả, tuy nhiên các đề tài đó thường tập trung ở các mảng chung như áp
dụng loại hình này ở Việt Nam hoặc có đi sâu như nghiên cứu về năng lực cạnh
tranh. Sau đây là tổng lược các công trình nghiên cứu trước đó:
Luận văn thạc sĩ “Giải pháp nâng cao chất lượng công tác quản lý rủi ro
trong hoạt động cho thuê tài chính tại Công ty cho thuê tài chính TNHH một
thành viên NHTMCP Công thương Việt Nam” của tác giả Lê Thị Hạnh năm


4

2011 tập trung nghiên cứu vào thực trạng công tác quản lý rủi ro ở Công ty cho
thuê tài chính TNHH một thành viên ngân hàng thương mại cổ phần Công

thương Việt Nam, từ đó đưa ra các bước hiệu quả và kém hiệu quả trong công
tác quản lý rủi ro trên cơ sở đó đóng góp những giải pháp để khắc phục những
công tác còn kém hiệu quả
Luận văn thạc sĩ “Tổ chức công tác phân tích tình hình tài chính tại Công
ty TNHH một thành viên cho thuê tài chính Công nghiệp tàu thuỷ” của tác giả
Đỗ Thị Hoài Thu năm 2011 tập trung phân tích tình hình tài chính tại Công ty
TNHH Một thành viên cho thuê tài chính Công nghiệp Tàu Thủy, chỉ ra thực trạng
tài chính của Công ty TNHH Một thành viên cho thuê tài chính Công nghiệp Tàu
Thủy, đưa ra các thống kê để cảnh báo những chỉ số tài chính cần chú ý và tìm cách
cải thiện.
Luận văn tiến sĩ “Nâng cao năng lực cạnh tranh của các công ty cho thuê
tài chính thành phố Hồ Chí Minh” của tác giả Hoàng Thị Thanh Hằng năm 2013
nêu ra bức tranh toàn cảnh của hoạt động của các công ty cho thuê tài chính ở địa
bàn thành phố Hồ Chí Minh và đưa ra những điểm mạnh , điểm yếu của các công ty
cho thuê tài chính, mức độ ảnh hưởng của các yếu tố bên ngoài đối với năng lực
cạnh tranh của công ty cho thuê tài chính

6. Kết cấu của luận văn
Luận văn thạc sĩ sẽ bao gồm 3 chương như sau :
Chương 1: Tổng quan về hoạt động cho thuê tài chính và thẩm định tài
chính khách hàng tại công ty cho thuê tài chính
Chương 2: Thực trạng năng lực thẩm định tài chính khách hàng tại Công ty
TNHH Cho thuê tài chính quốc tế Chailease
Chương 3:Giải pháp nâng cao năng lực thẩm định khách hàng tại Công ty
TNHH Cho thuê tài chính quốc tế Chailease


5

CHƯƠNG 1

TỔNG QUAN VỀ HOẠT ĐỘNG CHO THUÊ TÀI CHÍNH VÀ
THẨM ĐỊNH TÀI CHÍNH KHÁCH HÀNG TRONG
CÔNG TY CHO THUÊ TÀI CHÍNH
1.1. Các vấn đề cơ bản về hoạt động thuê mua tài chính
1.1.1. Các khái niệm về cho thuê tài chính
Từ khi ra đời cho đến nay, thuật ngữ cho thuê (Leasing) được hầu hết các
quốc gia trên thế giới sử dụng nhằm hàm chỉ hoạt động cho thuê tài sản được các
định chế tài chính (trong đó nhất thiết phải có Công ty cho thuê tài chính) mua và
cho thuê theo yêu cầu của bên thuê. Hết thời hạn thuê bên thuê được phép chuyển
quyền sở hữu hoặc mua lại tài sản đó theo các điều kiện đã thoả thuận trong hợp
đồng cho thuê tài chính.
Hiện nay, cùng với sự phát triển đa dạng và phong phú của cho thuê tài chính
trên khắp thế giới, các định nghĩa về cho thuê tài chính cũng có những sự khác biệt
giữa các tổ chức hoặc giữa các quốc gia. Có thể kể đến một số những khái niệm về
thuê tài chính ở Mỹ, Australia, Ấn Độ hay Chuẩn mực kế toán quốc tế IAS :
- Cho thuê tài chính cũng được đề cập đến trong cuốn sách: “The Accounting
Review” của tác giả Harold E. Wyman được xuất bản vào tháng 7 năm 1973. Ông có
đề cập đến cho thuê tài chính dưới dạng một hợp đồng. Một hợp đồng thuê tài chính
là một hợp đồng cam kết bên thuê phải trả các khoản thanh toán cho bên cho thuê và
trong một số trường hợp phải trả tổng chi phí lớn hơn giá mua của tài sản thuê. Thông
thường, các khoản thanh toán được trải dài trong suốt thời gian sử dụng của tài sản,
trong thời gian này hợp đồng không thể được hủy bỏ bởi một trong hai bên
- Ở Mỹ, định nghĩa về cho thuê tài chính cũng được dựa trên Chuẩn mực kế
toán số 13 được ban hành ngày 1/1/1977 của Hội đồng chuẩn mực kế toán tài chính
(FASB) và đã được thảo luận để chỉnh sửa ở chủ đề số 840 vào cuối năm 2014.
Cho thuê là một hợp đồng giữa bên thuê (bên sử dụng) và bên cho thuê (bên sở


6


hữu) để được sử dụng tài sản cố định hữu hình trong một khoảng thời gian nhất
định. Giao dịch cho thuê tài chính cần thỏa mãn 1 trong 4 điều kiện sau:
o Quyền sở hữu tài sản thuê sẽ được chuyển cho bên thuê khi kết thúc thời
hạn cho thuê
o Hợp đồng thuê có quy định quyền chọn mua tài sản thuê theo giá tượng
trưng khi hợp đồng kết thúc
o Thời hạn hợp đồng thuê tài chính bằng hoặc vượt quá 75% thời gian sử
dụng ước tính của tài sản thuê
o Giá trị hiện tại của tài sản thuê tối thiểu bằng 90% giá trị thị trường của tài
sản đó
- Ở điều 17 của chuẩn mực kế toán quốc tế ( International Accounting
Standard – IAS 17) , Hoạt động cho thuê được ghi nhận là cho thuê tài chính khi
bên thuê chuyển phần lớn rủi ro và lợi ích về quyền sở hữu cho bên cho thuê, bên
thuê sẽ phát sinh tăng tài sản và ghi nhận ở ở bên thuê còn bên cho thuê sẽ ghi nhận
phải thu tăng lên. Định nghĩa về cho thuê tài chính ở đây lại không đề cập đến việc
giới hạn về giá trị hiện tại của tài sản thuê cũng như thời hạn thuê mà đề cập đến 5
khía cạnh sau :
o Quyền sử hữu tài sản thuê sẽ được chuyển cho bên thuê khi kết thúc thời
hạn cho thuê
o Hợp đồng thuê có quy định quyền chọn mua tài sản thuê theo giá trị tượng
trưng khi hợp đồng kếp thúc
o Thời hạn cho thuê bằng phần lớn thời gian sử dụng ước tính của tài sản thuê
o Giá trị hiện tại của khoản thuê bằng tối thiểu giá trị thị trường của tài sản
thuê tại thời điển ký kết hợp đồng thuê tài chính
o Tài sản thuê là tài sản chuyên dụng mà chỉ có bên thuê sử dụng được
- Tại Australia, AASB 17 là chuẩn mực kế toán có đề cập đến khái niệm cho
thuê. AASB 17 bắt đầu có hiệu lực từ tháng 7 năm 2014. Trước tiên, AASB 17 định
nghĩa về cho thuê là một hợp đồng hay thỏa thuận giữa 2 bên bao gồm bên cho thuê
vào bên thuê. Bên thuê sẽ chi trả một khoản nhất định trong một hoặc nhiều lần cho
bên cho thuê để được quyền sử dụng tài sản thuê. Thời gian thuê được thỏa thuận

giữa 2 bên. Theo AASB 17, các hoạt động cho thuê tài chính cần phải là hoạt động


7

cho thuê và có thêm điều kiện là toàn bộ rủi ro và lợi ích từ việc sử dụng tài sản
thuê sẽ được chuyển sang cho bên thuê.
Tóm lại, hiện nay trên thế giới tồn tại khá nhiều những khái niệm khác nhau
về cho thuê tài chính, mỗi khái niệm lại phù hợp với một quốc gia và những tiêu
chuẩn kế toán riêng của những quốc gia hoặc tổ chức đó. Mặc dù có sự khác nhau
rõ rệt giữa các khái niệm, nhưng có thể thấy rằng cho thuê tài chính là một hoạt
động với sự tham gia của 2 đối tượng chính là bên cho thuê và bên thuê. Cả 2 bên
đều đồng ý với một hợp đồng hoặc thỏa thuận để bên thuê được quyền sử dụng tài
sản của bên cho thuê và sẽ chi trả một khoản tiền được gọi là tiền thuê trong một
khoảng thời gian nhất định, khoảng thời gian này cũng được quy định trong hợp
đồng cho thuê tài chính.
Tại Việt Nam, theo Nghị định số 16/NĐ-CP ngày 02/05/2001 của chính phủ
thì khái niệm cho thuê tài chính được hiểu như sau:
Cho thuê tài chính là một hoạt động tín dụng và dài hạn, thông qua việc
cho thuê máy móc, thiết bị, phương tiện vận chuyển và các động sản khác trên
cơ sở hợp đồng cho thuê giữa bên cho thuê và bên thuê. Bên cho thuê cam kết
mua máy móc thiết bị, phương tiện vận chuyển và các động sản khác theo yêu
cầu của bên mua và nắm giữ quyền sở hữu đối với tài sản cho thuê. Bên thuê sử
dụng tài sản thuê va thanh toán thuê trong suốt thời hạn thuê đã được hai bên
thoả thuận.

1.1.2. Các sản phẩm dịch vụ của công ty cho thuê tài chính
1.1.2.1. Phân loại các sản phẩm dịch vụ của công ty cho thuê tài chính
Trong hoạt động kinh doanh của mình công ty cho thuê tài chính có thể thực
hiện các nghiệp vụ sau:

- Huy động vốn
Để có nguồn vốn hoạt động các công ty cho thuê tài chính thực hiện việc huy
động bốn từ các nguồn sau:
Nhận tiền gửi có kỳ hạn từ một năm trở lên của tổ chức, cá nhân theo quy
định của pháp luật;


8

Phát hành trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi và giấy tờ có giá khác có kỳ hạn trên
một năm để huy động vốn của tổ chức, cá nhân trong nước và ngoài nước khi được
cơ quan quản lý chấp thuận;
Vay vốn các tổ chức tài chính, tín dụng trong và ngoài nước;
Nhận các nguồn vốn khác theo quy định của NHNN
- Cho thuê tài chính 3 bên:
Đây là nghiệp vụ chủ chốt của các công ty cho thuê tài chính và nó xuyên
suốt quá trình hoạt động và phát triển của công ty. Nghiệp vụ này thường dễ
được nhận biết từ các đối tượng bên ngoài và là hoạt động sinh lời chủ yếu của
công ty cho thuê tài chính ở Việt Nam hiện nay. Đối tượng cho thuê bao gồm tất
cả các tổ chức, cá nhận trực tiếp sử dụng tài sản thuê cho mục đích của mình
gồm: cá nhân, hộ gia đình, công ty, các tổ chức khác thuộc đối tượng cho vay
của các tổ chức tín dụng.
Tài sản cho thuê bao gồm các phương tiện vận chuyển, máy móc, thiết bị thi
công, dây chuyền sản xuất, thiết bị gắn liền với bất động sản, các động sản khác
không bị pháp luật cấm.
Điều kiện để được thuê tài chính là: Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực
hành vi dân sự theo quy định của pháp luật; Có dự án đầu tư sản xuất, kinh doanh,
dịch vụ phục vụ đời sống khả thi và hiệu quả; Có khả năng tài chính đảm bảo thanh
toán đầy đủ tiền thuê trong thời hạn đã cam kết; Thực hiện các quy định về đảm bảo
tiền thuê tài chính; Tại thời điểm thuê tài chính, bên thuê không còn nợ xấu tại bất

kì tổ chức tín dụng nào
Giá của tài sản cho thuê bao gồm giá mua và các chi phí khác có liên quan để
hình thành tài sản cho thuê.
Đây là hình thức phổ biến nhất của cho thuê tài chính hiện nay và được sử
3
dụng rộng(2c)
rãi với sự tham gia củaNgười
3 bên cho
baothuê
gồm bên cho thuê (lessor),
bên thuê
(Lessor)
(lessee), nhà cung cấp(supplier).
(2a
(1b)

(1a)

(2d)

(1c)

Người cung cấp
(Supplier)

(2b)

Người đi thuê
(Lessee)